Cjrocn '2warLrJ~exels in het harL, Bij de jaarwisseling door burgemeester C. de Koning Uit het jaarverslag! DINSDAG 31 DECEMBER 1957 TEXELSE 72e JAARGANG No. 721# COURANT Uitgo- e N.V. h- Langeveld de Rooij Boekhandel -- Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11 Verschijnt woensdags en saterdag» Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren! Bank Postgiro 652, - Abonn- pr- 2,25 p. kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. Het is niet de eerste maal dat in het beschouwende overzicht dat ik ieder jaar in deze courant mag geven aan de orde wordt gesteld dat, na een periode van grote gemeentelijke activiteit, een tijd van consolidatie is aangebroken. In zekere zin gelukkig, heb ik eerder ongelijk gehad, want het aanhoudende streven van de gemeenteraad van Texel om het voorzieningspeil op te voeren, om te maken dat, wat er aan achterstand was, wordt opgeheven, heeft het gemeen tebestuur voortgestuwd in een richting, die maakte dat het in steeds stijgende lijn ging. Misschien is het voor onze ge meente te hopen dat die lijn zich nog enige jaren in diezelfde richting uit strekt. Persoonlijk gaat mijn neiging die kant wel uit, maar de tijdsomstandig heden dwingen ons toch anders te zien. En erkend moet worden dat een te straf tempo niet aan één stuk door kan worden volgehouden. Wanneer dan toch van enige consolida tie sprake zal zijn, is het tijdstip van de jaarwisseling bijzonder geschikt om te komen tot bezinning en herwaardering. Behoudens een enkele uitzondering wil ik daartoe niet teruggrijpen op de ge beurtenissen van het laatste jaar, maar overzien wat in enkele sectoren tot stand kwam. Dit is goed, want men vergeet zo gauw. Totdat een der sprekers daarop wees was het mij bijvoorbeeld ontgaan dat met de officiële overdracht van de gerestaureerde kerk in Den Hoorn voor de vierde maal op Texel een soortgelijke gebeurtenis plaats vond. Voor de betrokken groepering een ver heugend bewijs van grote daadkracht en voor de gehele Texelse gemeenschap een evenzo belangrijk bewijs van goede sa menwerking en onderling begrijpen, want, nu de restauratie van het kerkje nog zo vers in het geheugen ligt, mag er nog wel eens op worden gewezen dat zulk een restauratie niet tot stand komt zonder onderling begrijpen van eigen groep, rijk, provincie en gemeente. Dat dit begrip i.e. in zo grote mate aanwezig was, heeft wel zeer bijgedragen tot het uiteindelijke resultaat. Zien wij naar het onderwijs en wat daar is gebeurd, dan mogen we al weer niet ontevreden zijn. In de sfeer van het lager en uitgebreid lager onderwijs is nog niet voldaan aan alle wensen van de be volking en van de gemeenteraad, maar toch, ik blijf volhouden dat binnen af zienbare tijd Midden-Eierland zijn nieu we lagere school zal hebben en dat ook een nieuwe U.L.O. moet worden ge bouwd. Voor beide scholen geldt dan de niet te vermijden eis dat alle groepen zich daarachter stellen. Bedacht mag worden dat in deze ge meente in dit jaar geen officiële opening van een H.B.S. door de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen zou zijn verricht, wanneer niet Texel één was geweest in de wens om voor eigen kinderen ook van deze vorm van onder wijs te profiteren. Ook mag nog wel eens worden overwogen dat deze gemeente geen Beatrixschool rijk zou zijn, wan neer niet alle groeperingen de brede visie hadden gehad om samen te werken voor het bereiken van één doe! Zonder dit inzicht en deze zin tot sa menwerken waren meer dan dertig kin deren gespeend gebleven van onderwijs I dat op hun bijzondere moeilijkheden is gericht en zouden zij eigenlijk zijn prijs gegeven aan verwaarlozing in de onder wijssfeer. Is schoner resultaat van sa- menbouwen denkbaar? En nogmaals, want ik wees er reeds eerder op, zou de bouw van een kleuter school in Oosterend nu definitief aan de orde zijn gekomen, wanneer niet rijp be raad en overleg hadden geleid tot één kleuterschool op Oosterend? Nu hoopt dan het gemeentebestuur te bewerkstelligen dat, zij het in de vorm van noodscholen, binnen afzienbare tijd in weer drie dorpen verantwoord kleuter onderwijs zal worden gegeven. Zo bouwen wij dan voort en hopen wij- daarmede door te gaan totdat telkens weer complexen van voorzieningen wor den afgerond. Behalve dan dat er grote ideële waarden mee worden gediend, dat dit bouwen gezamenlijk en met eendracht Architect C. W. Rooyaards, links, overhandigt de sleutel van de gerestaureer de Hervormde kerk van Den Hoorn aan de president-kerkvoogd, de heer M. Kikkert. Dit plechtige moment vond plaats op zaterdagmiddag 21 december. plaats vindt, heeft dit samengaan, juist in de huidige omstandigheden, nog wel een ander facet. Het dringt zich als vanzelf op; nu, meer nog dan anders, moet in de overheids sfeer worden nagegaan of uitgaven wel verantwoord zijn en dan ligt het voor de hand dat gezamenlijk geëntameerde werkzaamheden steeds goedkoper uitko men dan gescheiden of gesplitst opgezet werk. Dit geldt voor alle sectoren, ook wanneer duidelijk en aanvaardbaar is dat een zekere eigenheid van groep of rich ting tot handhaving van eigen zelfstan digheid moet leiden. Voortbordurend op hetzelfde thema, mag ik er met gepaste trots op wijzen, dat alweer door een goed samenspel, nu in dit jaar, de mogelijkheid ontstond om 175 gezinnen een behoorlijke woonruimte toe te wijzen. Een ongekend getal in de geschiedenis van deze gemeente. Nog een vraag mag worden gesteld; zou het tot standkomen van het Kring- bureau voor t.b.c. en zouden ie recente polio-inentingen zo geruisloos en vlot zijn verlopen indien men elkander niet in een juiste vorm had gevonden en, nu weer in de toekomst denkend, zou een, zozeer gewenste, muziekschool ook tot standkomen, zonder een ruime bereidheid tot overleg. Wanneer ik zo enkele, uit het verleden, gedane grepen overzie dan is het beeld voor onze gemeenschap toch hoopvol. Dan is het ook dat ik de recente som bere ontwikkelingen met U durf te aan vaarden en tegemoet te treden. Want inderdaad het leed van de werk loosheid dreigt ook Texel scherp te treffen. In het licht daarvan zal een veel becritiseerde maatregel, die n.l. van te werkstelling in het verband der Gemeen telijke Sociale Werkvoorziening moeten worden bezien. Voor één categorie is daarmede toch een bescheiden voorzie ning getroffen en wanneer daarop voor een deel begrijpelijke critiek wordt ge geven moet daarnaast toch worden over wogen hoe het zou zijn, indien een sociaal gerichte maatregel niet kon worden ge nomen bij gebreke van een regeling. Intussen, dit raakt dan nog niet en geeft nog geen oplossing van het meer alge mene probleem van de werkloosheid. Dat dit het gemeentebestuur zwaar weegt blijkt wel uit het feit dat reeds maanden terug hierover intern beraad heeft plaats gevonden. Door en om de tendenz tot samenwer king is het zo dat ik het waag hier ge matigd optimistisch te zijn. Het zal door die tendenz mogelijk blijken om in over leg met de polderbesturen een gedeelte lijke oplossing van het wegenprobleem met ingang van het volgend jaar te vin- oen. En daardoor kan het weer dat door een goed contact met de Plaatselijke Commissie voor de ruilverkaveling, naar wij hopen, werken worden aangevat, die anders zouden blijven liggen, waardoor dan weer het euvel van de werkloosheid paal en perk kan worden gesteld. Dat gezamenlijk iets opbouwen niet binnen de gemeentelijke sfeer beperkt blijft is voor ons, eilanders, niet altijd zo gemakkelijk te begrijpen. Ons eiland staat nu eenmaal nog al op zichzelf. Toch zijn er verschillende regelingen die ge zamenlijk zijn uitgevoerd. Zo is bijvoorbeeld een goede regeling van de schooltandverzorging nauwelijks anders denkbaar. Laten wij hopen dat het kritieke stadium, waarin dit vraag stuk verkeert, voor ons spoedig in gun stige zin zal worden beslecht. Ook buiten de gemeenten zijn eenheid en samenhang van het allergrootste ge- Ds C. H. van Rhijn voert hier het woord in de hernieuwde Hervormde kerk van Den Hoorn, die zowel tijdens de overdrachtsplechtigheid als tijdens de inwij ding tot de laatste plaats beset was. INWIJDING We kwamen weerom van de overkant En zijn toen op weg naar Den Hoorn geland. Als een vuist met wijsvinger recht omhoog, Staat het kerkje onder de regenboog. Dan staan we eerbiedig onder de toren, Zoals onze vaderen eeuwen tevoren. Ontsluit nu de deuren van Gods huis. We treden naar binnen, nu zijn we weer thuis Een ruimte zo hoog, doorstraald van zon En boven ons hoofd een loflied begon. Trompetgeschal en jubeltonen, Daar staan onze moeders, onze zon en. Ze loven hun God voor het nieuwe gebouw, Het oude Woord en Zijn eeuwige trouw. Het orgel bruist, de klokken luiden Om al Gods goedheid aan te duiden. Dan draagt men weer de dis naar binnen, De beker, de schaal op het witte linnen; Het doopvont, het Woord op de lessenaar Het licht staat weer op de kandelaar! ,,En Jezus wandelde in het midden". Óp 't feest van vernieuwing, smeken en bidden: Ach blijf toch bij ons, als het duister weer daalt, Dank zij U Heer dat het zonlicht nog straalt. Wassenaar, D. de Vries-Kikkert wicht. Nog moeilijker wordt het daar, voor ons eenvoudige mensen, de juiste betekenis van de onderlinge samenhang te bevatten. Maar het was toch niet voor niets dat juist daarop Hare Majesteit de Koningin in Haar mooie Kerstboodschap met meer can gewone aandrang inging. Het be wustzijn van deel te zijn van de ge meenschap van de volken van het Wes ten is nog tot zo weinigen doorgedrongen en het is toch zo belangrijk. Als deel van die gemeenschap is ons kleine landje iets, los daarvan niets. La ten wij toch begrijpen wat het voor de wereld had betekend wanneer de bewo ners van het Midden-Westen van Ame rika het standpunt dat het geen zin en geen belang had zich te bemoeien met de wereld buiten Amerika, had kunnen doorvoeren. Waren wij dan niet in de chaos en ellende terechtgekomen. Het mag toch vooral niet zo worden gezien dat het ^lleen de idealisten zijn die praten over het éénwordend Europa. Het is ook voor de zogenaamd harde en zakelijk denkende een reële noodzaak in die richting te werken, want, uiteindelijk is het een doorvoeren van het welbegre pen eigenbelang. Om dit alles is het begrijpelijk dat het gemeentebestuur stellig gehoor zal geven aan een resolutie van de Raadgevende Raad van de Raad van Europa, een reso lutie die ons via de Minister van Binnen landse Zaken bereikte en waarin dan in het kort onze medewerking wordt ge vraagd voor juiste voorlichting, in die zin dat oprechte en welbewuste Europeanen noodzakelijk zijn. Het mag lijken in deze beschouwing, dat de locale bestuurder wel wat ver buiten zijn grenzen is gegaan. Het lijkt maar zo, want het zijn de kleinere een heden, die de fundamenten zijn voor de opbouw van een groter geheel en het zijn weer de nieuwe grotere eenheden die een nog groter en steviger gebouw kunnen grondvesten. Uiteindelijk een zo groot gebouw dat rust, vrede en welvaart op deze wereld kunnen worden gehandhaafd. Moge het dan zo zijn dat in 1958 deze gedachte steeds meer tot ons door mag dringen en mag ik dan wensen dat het volgend jaar voor de bewoners van ons eiland weer een goed jaar mag zijn, dat veel nu gevreesd leed mag worden ge keerd, ook met en door de gedachte dat goede samenwerking iets vermag. C. DE KONING van de vereniging „Texel" tot bestrijding van t.b.c. onder het rundvee en andere veeziekten Wanneer we bij het samenstellen van ons verslag over het afgelopen jaar aller eerst onze aandacht schenken aan de uitslagen van het t.b.c.-onderzoek over het winterhalfjaar 1956-'57 dan kunnen we daarbij tot onze vreugde constateren, dat de uitslagen hiervan zodanig waren, dat we mogen vaststellen dat de t.b.c. op ons eiland tot het verleden behoort. In feite is het zo in vorige jaarverslagen is hierop reeds gewezen dat dit sinds enige jaren al zo is (en Texel gedurende een aantal jaren reeds t.b.c.-vrij is), doch altijd bleef de vrees bestaan en werd de veronderstelling geuit, dat men ondanks de gunstige stand met teleurstellende uit slagen rekening diende te houden en het zeker niet tot de onmogelijkheden zou kunnen behoren, dat één of andere keer zich nieuwe gevallen zouden kunnen voordoen. Dat hiervan in de laatste jaren geen sprake is geweest stemt tot voldoe ning en geeft ons de vrijheid te mogen veronderstellen dat van enige opleving van de zo gevreesde ziekte, die de t.b.c. voor de rundveestapel is geweest, ver moedelijk weinig kans zal bestaan. Het resultaat de Texelse rundveestapel vrij van t.b.c. is vooral te danken aan de goede samenwerking tussen vereniging dierenarts en niet in de laatste plaats de veehouders. Het bestendigen van dit re sultaat en het blijvend t.b.c.-vrij houden van de Texelse rundveestapel is vooral cok te danken aan de wijze waarop de invoer van rundvee op ons eiland was geregeld en ook aan het terugdringen van de t.b.c. in de overige delen van ons land, waardoor ook daar de t.b.c. practisch is bedwongen en besmetting door invoer van buitenaf dus ook weinig kansen meer heeft. Resumerende mogen wij in ons verslag dus vaststellen, dat ten aanzien van de t.b.c. de toestand, die reeds sedert enige jaren bestond, n.l. een t.b.c.-vrije Texelse rundveestapel, blijkens de uitslag van 't onderzoek 1956-'57 als geconsolideerd kan worden beschouwd. Voorwaar een resultaat waarop we ons kunnen ver heugen en dat moed geeft bij de bestrij ding van andere veeziekten. Rest ons ten aanzien van het t.b.c.-on derzoek 1956-'57 nog te vermelden, dat het aantal onderzochte dieren 6860 be droeg, verdeeld over 443 bedrijven. De cijfers over het voorgaande jaar 1955- '56 geven aan 458 bedrijven met totaal 7036 dieren. Zowel het aantal bedrijven als het aantal dieren is dus iets terugge lopen, n.l. 15 bedrijven minder terwijl het aantal onderzochte dieren 176 lager is. De runderhorzelbestrijding werd in BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 20 tot en met 28 december 1957 Geboren: Jillert, zv Fredrik Blom en Agatha van Klaveren; Pieternella, dv Klaas Burger en Maatje Daalder; Wilhel- mina Alida, dv Jacob Stark en Hendrika J. C. Z. Roeper; Jorritje, dv Hendrik van der Wal en Pierkjen Jorritsma; Robert, zv Wilhelmus C. van 't Noordende en Jo hanna van den Berg. Getrouwd: Cornelis Duinker en Johan na H. C. Dros; Meijert de Waard en Jan- nie P. Rozendaal; Jan Doornbosch en Nellie Westdorp; Albertus Reumerman en Alijda Koopman, Johannes van der Meer en Pieternella C. M. Daalder; Fokke van der Meer en Klaaske van der Molen; Pieter A. van der Vis en Helena J. Dijker Overleden: Antje Oosterman ev Brak, oud 54 jaar; Dieuwertje Vlaming, oud 67 jaar; Johanna E. C. Ran, oud 74 jaar; Pieter Smit, oud 73 jaar. INGEKOMEN PERSONEN Hillegonda Veen ev Drijver, van Heer- hugowaard, Stationsweg 84 naar Ooster end, Hoekstraat 6; Waltherus P. C. M. Walravens, van Curasao naar Schoon- oordweg 8a, Den Burg met gezin; Elisa beth J. Steinmeijer wv Kok, van Amster dam, Leidsegracht 16 naar De Koog 109 VERTROKKEN PERSONEN Sieuwert B. Breeuwer, van Groene- plaats 12 naar Hilversum, Bergweg 33; Sibbeltje T. Scheweer, van De Koog 39 naar Heerenveen, Jubbega Schurega, Kortewijksreed 7; Trijntje Scheweer, van De Koog 39 naar Heerenveen, Pr. Wil- helminaweg 1; Jacobus M. Kuipers, van H 131 naar Schiedam a.b. Hr. Ms. „Jacob van Heemskerk"; Cornelis E. Gottschal, van Den Hoorn 87 naar Den Helder, Ju- lanadorp. Lange Vliet 58 met gezin; Henny Keijser van Wilhelminalaan 21 naar Den Helder, Singel 104; Hanny L. van Amstel, van H 131 naar Den Helder, Buitenhaven 5; Nellie Westdorp ev Doornbosch van Ada van Hollandstraat 11 naar Krommenie, Pelkaanstraat 12. overleg met de provinciale gezondheids dienst op andere wijze uitgevoerd als vorig jaar. In voorgaande jaren werd de veehouders, die de bestrijding zelf wen sten uit te voeren verzocht hiervan be richt te doen. Zij die dit nalieten werden door de z.g.n. wassers bezocht die hun dieren controleerden en wanneer horzel- bulten voorkwamen de runderen behan delden met derris poeder. In het afgelo pen jaar werden echter alle veehouders rechtaf bezocht en hun dieren gecontro leerd en zonodig behandeld. In voor gaande jaren werd door de veehouders die hun runderen door de wassers lieten controleren een klein bedrag per groot stuks vee betaald. Voor de behandeling door de wassers zal echter over het afge lopen jaar aan iedere veehouder een klein bedrag in rekening moeten worden gebracht over de grootte waarvan nog overleg met de gezondheidsdienst gaande is. De resultaten van de horzelbestrijding waren buitengewoon gunstig. Horzelbul- ten kwamen slechts bij uitzondering op een enkel bedrijf voor en betroffen in die gevallen uitsluitend dieren die van elders waren ingekomen. Gezien de geïsoleerde ligging van Texel moet het mogelijk zijn met eenvoudige middelen deze toestand te bestendigen. Het komt ons voor dat met weinig kostbare middelen ook de runderhorzel-bestrijding op ons eiland met succes kan worden uitgevoerd. De abortus-bestrijding. Was het van de oprichting van de vereniging af tot voor enkele jaren de t.b.c.-bestrijding, die in het middelpunt van de belangstelling stond van de Texelse veehouders en naar de uitslagen waarvan door de veehouders ieder jaar weer, aanvankelijk niet zelden met grote ongerustheid, later met steeds toenemend vertrouwen, werd uitgezien, thans is het de bestrijding van de abortus die ons aller aandacht vraagt en die ook het merendeel van de Texelse rundvee houders interesseert. Een toenemend aantal veehouders gaat ertoe over, wanneer uit het onderzoek- van de melkmonsters blijkt dat deze een negatieve reactie vertonen en dit gedu rende tenminste drie opeenvolgende ke ren het geval is, bij hun veestapel bloed onderzoek toe te passen Gezien de gun stige uitslagen van het melkonderzoek en de als regel daarmee overeenkomende gunstige uitslagen van het bloedonder zoek mogen we vaststellen, dat de stand (van het voorkomen van abortus) onder de Texelse rundveestapel zeer gunstig is en belangrijk gunstiger is dan in de meeste streken elders. Een vrij groot aantal bedrijven op ons eiland is reeds abortus-vrij en het resultaat hiervan is bij herhaling merkbaar, niet in het minst uit de belangstelling die de handel toont voor dieren die abortus-vrij zijn en waar voor men bij verkoop als regel een vrij- wat hogere prijs kan verkrijgen. Nu zeer binnenkort de landelijke bestrijding van de abortus een feit gaat worden en iedere veehouder hiermee te maken zal krijgen, zal ook weer blijken, dat het goed gezien is geweest dat door onze vereniging voor enkele jaren met de bestrijding van de abortus is begonnen en maatregelen zijn genomen om deze ziekte binnèn de per ken te houden. Te meer was dit van be lang daar er vele aanwijzingen waren die er op wezen dat in afwijking met elders (Zie vervolg pagina 2)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1957 | | pagina 1