Cjroen 'TwarL-Jexels in het harL,
-fïïj'JVrfii
.±J£l3IjL33J
1012 kinderen gevrijwaard
voor polio
Jhfcon -
Eierlandse landbouwer boert in Californië
Vakantie op Texel
72e JAARGANG No. 7230
COURANT
ENSDAG 12 MAART 1958
FEXELSE
ave N.V. v.h. Langeveld de Rooij
chandel Drukkerij Bibliotheek
Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
ref trouwhartige blik kijkt het jongetje naar de vreemde oom die toch echt
kwade bedoeUngen koestert.
loe beschaafder de volkeren, hoe
der de oorlogen". Nou gaat dat niet
d op als wij worden aangevallen met
nodernste vernietigingsmiddelen zul-
wij dat helemaal niet behoeven te
ken, de pijn is al voorbij eer ons het
jel van angst kan bekruipen,
nze beschaafde wereld heeft overi-
méér en volledig verantwoorde at-
ties in petto. We kunnen in dit ver-
d denken aan de massale inenting
tn de kinderverlamming. Iedere vol-
sene juicht deze voorbehoedende
tregel uiteraard toe en op Texel is
ook het nodige begrip voor de nood-
ïlijkheid ervan in ruime en alleszins
redigende mate aanwezig gebleken,
t van de 1200 opgeroepen kinderen
den er niet minder dan 1012 worden
andeld. In sommige gevallen lieten de
ieren wegens ziekte verstek gaan en
;chien heeft een, overigens te ver-
irlozen, percentage de noodzakelijk-
1 van de inenting toch niet aange-
ld.
e wijze ouders hebben hun kroost
n inenten. Kinderen van nog geen
oud, zuigelingen nog, en kleuters,
al zo ongeveer aan de grote school toe
m een beeld van deze massale inen-
te krijgen heeft een onzer medewer-
5 de actie van nabij gadegeslagen. Hij
eg daarbij een duidelijk beeld van de
ïrse reacties. Het leek hem toe, dat de
leren van buiten de dorpen over het
tmeen flinker waren. Sommige kinde-
behielden hun glimlach ook toen de
erige naald gelanceerd werd. Ande-
hadden slechts een heel klein steun-
nodig. „Zeg maar „Au", moedigde de
ter dan aan. Ze deden zulks gedwee
jingen volhardend huns weegs,
ïaar er waren er ook bij en natuur
de meesten die reeds gilden voor
eprikt werden. „De meesten leden het
st voor het lijden, dat ze vreesden en
dat toch wel meegevallen moet
want meermalen zag je de kleuters
snuit zetten van „O, is dat hèus
s?" Een enkele keer merkte een held
dat het helemaal niet zeer deed en
s hebben we een jongetje gezien, dat
i als een geboren fakir gedroeg. Wij
ben geen aantekening gehouden van
reactie-stand jongens-meisjes. Er wa-
flinke iongens en flinke meisjes en
deze massale inenting moesten
d 1200 spuitjes worden gevuld.
omgekeerd. Een enkele maakte er een
klein drama van en produceerde een ge-
ic-der varkentje trots zou
gaan.
Het vervelende was als je samen met
•neer broertjes en zusjes moest aantreden.
Ging de eerste een keel opzetten, dan
volgde subiet de gehele troep.
Een niet gewaarschuwd slachtoffertje
stond doorgaans het stevigst. „Honderd
per uur" zo hoorden wij de dokter op
merken. Ja, het ging aan de lopende
band. Het had trouwens nog veel vlug
ger kunnen gaan, maar blijkbaar had de
organisatie niet verwacht, dat het mede
werkende team zó snel kon werken.
1012 maal werd een nieuwe, ter
plaatse gezuiverde spuit gevuld met een
nauwkeurig afgepaste dosis vaccin (één
c.c per injectie). Iedere naald werd bo
vendien onder de loupe genomen en in
dien nodig bijgepolitoerd. De administra
tie zorgde voor het incasseren van de
Die venijnige naald kan je behoorlijk
van streek maken. Overigens: het
jongetje op de grote foto hield zich héél
dapper.
1,tot dekking van de kosten (het
vaccin zelf werd door het rijk gratis be
schikbaar gesteld) en verrichtte de nodi
ge aantekeningen op oproep- en inen-
tingskaart.
Sommige moeders hadden hun kroost
na afloop van de inenting een versnape
ring toegezegd: velen bleken gedurende
de séance meer interesse voor een lolly
te hebben dan voor een injectienaald.
Enkele malen werden leuke bliksem-
interviewtjes gehouden tussen dokter en
moeder, want nu en dan werd de vraag
gesteld of de inenting geen gevaar ople
verde, omdat en dan volgde de reden der
ongerustheid. In geen enkel geval was
gelukkig reden tot ongerustheid en een
zeer gegronde reden tot ongerustheid is
weggevallen, want de ingeënte kinderen
zullen voorshands immuun zijn voor de
gevreesde kinderverlamming, die in het
verleden ook op Texel slachtoffers ge
maakt heeft.
FILMAVOND VROUWENBOND N.V.V.
Op dinsdag 18 maart organiseert de
Vrouwenbond van het N.V.V. in de b.l.o.-
school Molenstraat, Den Burg, een film
avond, met als onderwerp de kinderuit
zending door het Kinabu.
JAARVERGADERING Z.D.H.
Hedenavond wordt in Loodsmanswel
varen de jaarvergadering gehouden, aan
vang 8 uur. Deze vergadering geldt
voor de gymafdeling en de voetbal. Ieder
goed lid is aanwezig! Er staan enkele
zeer belangrijke punten op het program
ma. Ook de donateurs zijn hartelijk
welkom. Zegt het voort.
AGENDA VAN DE
CULTURELE RAAD
Woensdag 12 maart
Den Burg, „Casino", toneelavond HBS-
leerlingen.
Den Burg, „De Zwaan", de heer Alofs
spreekt voor R.K. vrouwengroep Afd.
Gilde over „Tuin- en andere planten".
Den Burg, „Texel", C.N.V. vergadering
Chr. Besturenbond (kadervergadering)
Vrijdag 14 maart
Den Burg, „De Vergulde Kikkert", 4.30
uur. Opening Onderwijstentoonstelling
Bouwen"
Oosterend, Gebouw v. Chr. Belangen,
vergadering A.R. Partij. Spreker- Mr. W
R. v.d. Sluis.
SANERING PARTICULIERE TUINEN
I.V.M. BESTRIJDING
AARDAPPELMOEHEID
De Burgemeester der gemeente Texel
maakt bekend, dat op het gemeentehuis
voor een ieder ter inzage liggen de be
schikking van de Minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening van
10 januari 1957, No. L/PA 3012 en de
daarbij behorende op deze gemeente be
trekking hebbende lijst, zoals deze is
aangevuld bij de beschikking van 27 ja
nuari 1958, No. L/PD 94.
Deze beschikking verbiedt de teelt van
aadappelen in een tuin, gelegen binnen
een in de lijst omschreven gebied, behal
ve op dat gedeelte van die tuin, dat voor
het betrokken teeltjaar is aangeduid op
een door of vanwege de Directeur van de
Plantenziektenkundige Dienst vervaar
digde situatieschets van die tuin.
Telers van aardappelen in tuinen,
waarop bovengenoemde beschikking(en)
niet van toepassing is (zijn), zijn ge
houden de bestaande voorschriften nauw
keurig op te volgen en mogen slechts daar
aardappelen verbouwen waar deze in de
twee voorafgaande jaren niet hebben ge
staan en bovendien jaarlijks niet meer
dan hoogstens 1/3 gedeelte van de tuin.
Telers op wier tuin door deze bekend
making de beschikking No. L/Pa 3012
van toepassing wordt en die nog niet in
het bezit zijn van de situatieschets kun
nen deze schriftelijk aanvragen bij de
Gew. Raad voor Noordholland van het
Landbouwschap, Kenaupark 28, te Haar
lem.
Texel, 8 maart 1958.
De burgemeester voornoemd,
C. DE KONING.
HINDERWET
Burgemeester en wethouders van
Texel brengen ter openbare kennis, dat
zij bij hun beschikking van 6 maart 1958,
ingevolge de hinderwet vergunning heb
ben verleend aan J. C. Rab in Brand
stoffen en Bouwmaterialen N.V. te Den
Burg (Texel) tot het uitbreiden van de
opslagplaats voor aardolieprodukten,
waarna gebezigd zullen worden 1 gasolie-
tank van 100 m3, 1 petroleumtank van
80m3 en 2 carburinetanks van elk 12m3,
alsmede 3 aftappompen, aangedreven
door in totaal 3 elektromotoren met een
gezamenlijk vermogen van 15 p.k. in het
perceel, plaatselijk gemerkt Oudeschild,
nabij de haven, kadastraal bekend, ge
meente Texel, sectie D nr. 3606.
En aan de Minister van Marine te
's-Gravenhage tot het oprichten van een
schietinrichting op het perceel, plaatse
lijk gemerkt De Hors, kadastraal bekend.
"•v. >ente Texel, sectie G nr. 218.
Texel, 6 maart 1958.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
Ue Burgemeester, C. de Koning
Dt Secretaris. P Beemsterboer
KEURING VOOR DE DIENSTPLICHT
LICHTING 1959
De burgemeester van Texel maakt be
kend, dat alle oproepingen voor de
keuring voor de lichting 1959 zijn ver
zonden. Zijn er in 1939 geboren manne
lijke personen, die de Nederlandse na
tionaliteit bezitten en in een der Neder
landse bevolkingsregisters zijn opgeno
men of daarin opgenomen hadden moe
ten worden, en de oproeping voor de
keuring dan wel een bericht van niet-
inschrijving nog niet hebben ontvangen,
dan moeten zijn zich vóór 1 april a.s. ter
gemeentesecretarie aanmelden.
Texel, 6 maart 1958.
De burgemeester,
C. DE KONING.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd maandag 10 maart 1958
4 koeien 7001000; 15 biggen 3045; 55
nuchtere kalveren 3052,50.
TRAININGSTRIAL
Zondag 16 maart is er een trainings-
trial, welke georganiseerd is door de
M.A.B. Club Texel en Anna Paulowna.
Deze vindt plaats in de Slufter. De
start is om half 2. Het is daar een pracht
terrein met wat water enz. De rijders
kunnen weer naar hartelust genieten.
Deze trial is voor senioren, junioren en
nieuwelingen. Er is een extra prijs be
schikbaar gesteld voor diegene, die de
beste prestatie levert. Uitslag na afloop
in het restaurant van het vliegveld.
Een paar weken nadat de succesvolle
emigranten, de heer en mevr. Van der
Star-Halsema, voor een vakantie op hun
geboortegrond arriveerden zetten twee
andere, niet minder geslaagde emigran
ten op hun geboortegrond voet aan wal.
Het is het echtpaar A. van Exel en P. van
Exel-Kooger, oud-Eierlanders, die ruim
zes jaar geleden in september 1951
naar Amerika emigreerden. Naar de staat
Alabama.
De heer Van Exel, die thans 32 jaar
oud is, vertelde ons in de woonkamer
van de Eierlandse boerderij „Lou
Christi", dat hij in Alabama drie oogsten
heeft zien rijpen en., zien verdrogen..
Nee, dat was nu niet bepaald een ge
bied, waarin dè kans voor de landbou
wer ligt. Het loon van de knechten is
daar trouwens niet hoog: 40 dollar per
week Hij heeft er tussen de melkkoeien
en tussen de maïskolven gezeten. Je kon
er geschikt geld opnemen teneinde voor
jezelf aan de slag te gaan, maar de om
standigheden lokten hem niet. Van een
neef, die tezelfder tijd was gaan emigre
ren, kregen ze bericht, dat hij het in
Californië beter maakte en hij raadde
hun dan ook aan niet in Alabama te
blijven zitten. Ze gingen verhuizen. Over
een afstand van zo'n slordige drieduizend
mijlen. Toen zaten ze in Californië, een
prachtig land, door vele dichters be
zongen en de bevolking zelf zingt er ook,
want het gaat de mensen daar goed.
De heer Van Exel zei, dat je als mel
ker het gaat alles natuurlijk machi
naal goed kunt verdienen: een melk
knecht, zo zei hij, kan iedere maand een
koe oversparen, mits hij een niet al te
groot gezin heeft. Hijzelf is daar ook zo
begonnen. Met drie man molken ze 300
koeien, die eigendom waren van een Hol
lander, een zekere Van Wijk, uit Leiden,
die daar al weer een jaar of veertig
woonde
Ze melken daar op die grote bedrijven
vier uur achtereen, van twee uur tot zes
uur; ze beginnen dus eigenlijk al als de
nacht nog lang niet beëindigd is. Na-
melken is er niet bij, het gaat nogal ge
haast. Hij heeft er veel geleerd, de Ame
rikaanse manier onder de knie gekregen,
want je moet een min of meer nieuw
systeem toepassen. Een eerste vereiste is,
dat je meteen kunt zien of een koe al
leeg is. Na drie maanden werd hij ge
deeltelijk zelfstandig en beheerde toen
63 runderen. Op die manier hoopt hij t.z.t.
ook de eigenaar van het bijbehorende
land te kunnen worden. De melk gaat
als consumptiemelk naar de stad Sacra
mento.
Een boer is nauw verbonden met het
klimaat en alleen al vanwege het prach
tige klimaat wil hij straks, over twee
maanden, weer graag naar Californië
terug. Zijn vrouw die tijdens ons ge
sprek in Den Burg vertoefde denkt
daar eender over. Uit de vele foto's, die
de heer Van Exel heeft meegenomen,
zien wij mevr Van Exel altijd goed ge
mutst in of bij de boerderij. Een land,
waar je van mei tot september geen re
genjas nodig hebt. Gedurende die periode
wordt het land bevloeid door water, dat
ze aan de bergen te danken hebben, want
daar valt regelmatig volop sneeuw. Om
de tien dagen wordt het land via een
irrigatiestelsel bevloeid. De koeien, die
telkens, na iedere melktijd, een frisse
weide krijgen en daarin in groten getale
worden losgelaten, hebben er een luxe
bestaan. Van de runderen wordt trou
wens'een luxe opbrengst verwacht: de
koeien krijgen veel krachtvoer om de
productie zo hoog mogelijk op te voeren.
Dit staat in verband met de hoge ar
beidslonen. De verhouding krachtvoer-
prijs - melkprijs ligt gunstiger dan in
Nederland en daardoor is het verant
woord om een groter percentage kracht
voer te verstrekken dan de Nederlandse
boer doet. De heer Van Exel vertelde van
'n bedrijf, waar de koeien gemiddeld 250
kg botervet produceren.
De heer Van Exel had destijds bij zijn
cmigratieplannen de keuze op Amerika
of Nieuw-Zeeland. Uit ons praatje met
de heer J. van der Star is gebleken, dat
de kansen in beide landen heel goed zijn
„Als je goed je best doet, kan je goed
vooruit komen".
De heer Van Exel Sr. hoorden wij van
de week in Den Burg tegenover een an
dere landbouwer opmerken, dat zijn zoon
het goed maakte, maar dat er nergens in
de wereld „wonderen" gebeuren. Nie
mand wordt slapende rijk. „Je moet ook
een beetje geluk hebben", vindt Van
Exel Jr.
De foto's toonden ons boerderijen met
veel koeien en veel gras. 's Winters wor
den hooi en krachtvoer bijgevoerd, maar
's zomers lopen de koeien in de weelde
rige klaverweiden; het bedrijf, waarop de
heer Van Exel boert is 32 bunder groot.
Daar worden thans 130 koeien gehouden.
Het werk wordt, nu hijzelf met vakantie
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. 2,25 p.
kwart. -|- 20 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm
is, gedaan door een andere emigrant, die
intussen ook al uitziet naar een eigen
bedrijf of iets in die richting.
Meteen daar een eigen bedrijf stich
ten is niet mogelijk, omdat je als emi
grant maar 300 dollars mee moogt
nemen.
De bedrijven zijn sterk gespecialiseerd:
op het ene bedrijf wordt uitsluitend hooi
verbouwd, op het andere uitsluitend
druiven, weer een ander amandelen, wal
noten of kersen. Je vindt er ook vele
bedrijven, waar aardappelen worden
verbouwd, mais, suikerbieten of gerst. In
de omgeving van Van Exel's plaats wordt
ook rijst verbouwd, sinaasappelen, perzi
ken, ja alle soorten fruit worden daar
gekweekt.
Op de grote melkbedrijven is ook al het
werk gespecialiseerd: de ene arbeider
doet niets dan koeienmelken, de ander
verzorgt het melkvee, weer een ander
verzorgt de kalveren. De man die bij
winterdag voor de krachtvoerverstrek-
king zorgt, let bij zomerdag op het goed
functioneren van de waterleiding over
het land.
In dit prachtige land wonen nog twee
Texelse families en wel de fam. J. de
Visser en Adr. van Groningen. Ze wonen
resp. op 40 en 250 mijl verder. De fam. J.
de Visser ontmoeten zij regelmatig.
Voor de woning zagen wij een mooie
auto staan. Het was een Plymouth, die je
voor plm. 3000 dollar kopen kunt. Ook de
Ford en de Chevrolet zijn voor dat be
drag leverbaar. Dat is voor Nederlandse
begrippen goedkoop, al is een dollar
uiteraard meer waard dan een gulden.
De benzine kost er aan de pomp 8 ct.,
maar de boer, die een groter kwantum
op zijn bedrijf opslaat, krijgt de benzine
voor 7 ct. Wat de lonen over het alge
meen aangaat: aan de Westkust verdien
je het beste. Een dollar per uur is het
minste, vaklieden komen op 3,5 dollar.
Op onze vraag of b.v. bouwvaklieden
daar aan de slag konden komen, dat wil
zeggen als emigrant, vernamen we, dat
de vakbonden de emigratie van bouw
vakarbeiders verhinderen om te voor
komen, dat het aanbod de vraag zal
gaan overtreffen.
Uit het grenzende Mexico komen ieder
seizoen duizenden seizoenarbeiders om
allerlei werkzaamheden te verrichten zo
als het plukken van tomaten en druiven.
Overigens wonen er in het gebied, waar
de fam. Van Exel zich heeft gevestigd,
mensen van allerlei ras en natie: zijn
buurman komt uit Duitsland, links van
hen zit een Portugees, achter hen woont
een Hollander, schuin tegenover hen een
Italiaan, en verder beproeven Japanners
en Chinezen, Zwitsers en Ieren er hun
geluk. De Nederlanders, Portugezen en
Zwitsers voelen zich voornamelijk tot de
melkerij aangetrokken, terwijl de Japan
ners zich als grootmeesters in de tuin
bouw ontpoppen. Daar kan niemand
tegenop
In de stad Lody hebben zich vele Duit
sers gevestigd en je kunt daar met de
Duitse taal in de winkel erg goed terecht,
in de stad Rippon Escolor vindt je veel
Hollanders.
Bij het bekijken van de foto's toont de
beer Van Exel ons de keuken van hun
woonhuis. Iedere vrouw zou reeds willen
emigreren voor zo'n keuken, dachten wij.
De diepvnesinstallatie ontbrak niet. In
Californië kunnen de liefhebbers van de
visserij en de jacht hun hart (hoog) op
halen. Er is vooral een grote rijkdom aan
fazanten en eenden.
Tussen de zinnen door gooit de heer
Van Exel er nu en dan een Amerikaanse
uitdrukking uit. Hij beheerst die taal
heel goed. Ze waren trouwens eniger
mate beslagen ten ijs gekomen, dank zij
ae lessen van meester Laan. „Maar met
de uitspraak zaten we nog wel eens. Ik
ïaad iedere adspirant-emigrant aan, de
nodige aandacht aan de taal van zijn toe
komstig vaderland te besteden".
Donderdag 27 februari streek hun
vliegtuig op Schiphol neer. Ze hadden
een tocht van precies 24 uur achter de
rug. De tocht ging pal over de Noord
pool. De heer Van Exel heeft daar on
danks de bittere koude het toestel even
verlaten om de Eskimo's eens van nabij
te kunnen gadeslaan. Met slechts één en
kele tussenlanding, om daar benzine bij
te tanken, vlogen ze van San Francisco
naar Londen. Zes jaar tevoren hadden ze
Nederland met de „Veendam" verlaten.
Ze gaan ook weer door de lucht terug.
Uit en thuis komt dat het gezin (met
twee kinderen) op 1900 dollar te staan.
Wij feliciteren de familie Van Exel-
Kooger met het succes in Californië en
verwachten, dat menigeen na het lezen
van dit relaas de lust in zich voelt op
kruipen om ook als emigrant zijn geluk
te beproeven. Elders vindt men nu een
maal dikwijls meer mogelijkheden dan
in eigen omgeving; vooral geldt dat voor
Texel, waar de mogelijkheden wel zeer
beperkt zijn.
Voor de mooiste keuze in
mantels naar
SPOORSJRAAT HOEK KjOMIM.eSTRAa
