r .S""
balm
PUROL
In één nacht
Uw handen
gaaf en zacht
Huid genezing
Houdt de winter uit handen en voeten.
Pracht handen
Wrijf Kou en Pijn
VEEDE BLAD TEXELSE COURANT
ZATERDAG 18 OKTOBER 1958
JJDAG EEN OPERAPROGRAMMA
IN „DE ORANJEBOOM
\.s. vrijdag zal Texel de primeur be
en van een opera-programma, 's Mid
Is zullen een tweetal jeugdvoorstellin-
gegeven worden van Mozart's zang-
il „Bastien en Bastienne". 's Avonds
behalve deze opera ook worden uitge-
erd „La Serva Padrona" (De meid
jS) van G. B. Pergolesi.
jorspronkelijk zou naast „Bastien en
stienne" opgevoerd worden „Adelgund
Veenerick", een schepping van Mies
uhuys en Henri C. van Praag. Wegens
Icte van een der hoofdspeelsters kon
evenwel niet doorgaan. Gelukkig is
vervangende programma stellig niet
nder en ligt het geheel in dezelfde lijn.
fcan Mozart's „Bastien en Bastienne"
rken mee: Ank Reinders, sopraan,
jan Blanken, tenor, Otto Couperus,
5-bariton, terwijl de pianobegeleiding
rzorgd wordt door Tilly Langedijk. Het
:rk dateert uit 1768, het werd door
izart op 12-jarige leeftijd gemaakt. De
loud is de navolgende:
,De herderin Bastienne beklaagt zich,
haar „liefste vriend" haar ontrouw
rd. Zij vraagt raad bij de oude Colas
zich voor tovenaar uitgeeft. Colas
rtelt dan uit list aan Bastien, dat Bas-
nne op haar beurt haar vrijheid nam
i verzoek van de jongeling leest Colas
zijn toverboek de toekomst: alles komt
•echt. Als Bastienne dan Bastien ont-
iet, doet zij op raad van Colas uit de
ogte en wordt zij opnieuw veroverd, na
ig weerstreven'
Ook het tweede werk is al heel oud,
>t dateert uit 1733. Pergolesi werd bij
icona geboren en studeerde aan het
nservatorium in Napels. Na de opvoe-
igvan zijn eerste opera werd hij bij het
ipelse hof geïntroduceerd, waarvoor hij
k enkele opera's schreef. De opera „La
va padrona" is naast het ontroerende
tabat Mater" wel het meest bekende
eesterwerk van deze jonggestorven
veling der goden.
De inhoud is de navolgende: In dit
rmakelijke blijspel maken we kennis
■t de rijke doctor Pandolfo, zijn huis-
udster Serpina en de huisknecht Sca-
De naam Serpina is wel enisgszins
rwant aan het begrip „serpent" en wij
dan ook zien, hoe zij Pandolfo ge
el naar haar pijpen weet te laten dan-
en daardoor bereikt, dat de meester
nslotte de dienaar van de dienares
ordt. Scapin, die een zwijgende rol
eelt, wordt te hulp geroepen. Hij ver
omt zich als officier en doet alsof hij
verloofde is van Serpina. Daardoor
ordt de arme Pandolfo in de val gelokt
Serpina krijgt haar zin: zij wordt de
uid van haar meester.
De beide werken zullen in een Neder-
ndse vertaling worden gebracht.
Kaarten voor dit opera-programma, dit
engsel van toneel, zang en muziek, zijn
maf heden bij het VVV-kantoor te Den
jrg verkrijgbaar De zaal is reeds voor
eer dan de helft gevuld door abonné's
de Culturele Serie 1958 Niet abonné's
illen deze voorstelling kunnen bijwonen
gen een entree van 2,50 per persoon,
acht u niet te lang met het bestellen
in de kaarten. U zoudt wel eens te laat
innen zijn!
Voor jeugdigen beneden de 20 jaar zijn
larten verkrijgbaar tegen de gercdu-
•crde prijs van 1,50 per persoon.
(Publikatie Culturele Raad)
GROOTMOEDERCURSUS
TE OUDESCHILD
De Grootmoedercursus in Oudeschild
fgint op maandag 27 oktober in het
iigen Gebouw" om 3.30 uur. De kosten
an deze 6 cursusen bedragen 1,75.
Er is nog gelegenheid om U op te geven
i] het Witte Kruis te Den Burg.
VOOR DE RECLASSERING
De „Reclasseringscollecte 1958" heeft
s eindresultaat een bedrag van
360,68 opgeleverd, een prachtig resul-
at. Den Burg 122,07; Den Hoorn
16.87; Oosterend 55,86; De Koog
19,04; Oudeschild 88,05; De Cocksdorp
18,30; De Waal 14,23; Zd. Eierland
13,12; Md. Eierland 13,24.
Speciaal de opbrengst in Oudeschild
wingt grote bewondering af, terwijl die
de dorpen Oosterend en Den Burg bij
inder goed is te noemen.
STORM DREEF KOTTERS NAAR
VEILIGE HAVEN
Alle zestien Texelse kotters zijn
woensdagochtend de (veilige) haven van
Oudeschild binnengelopen: door de zeer
uwe zee kon er nu eenmaal niet worden
gevist. Aan boord bevond zich de vangst
van slechts één nacht.
Begin november vertrekt onze vloot
naar het zuidwesten des lands om daar
Breskens als tijdelijke thuishaven te kie
zen. Tot het prille voorjaar zal in het
Kanaal de haringvangst worden onder-
omen.
BRAND IN KIEM GESMOORD
Kinderhanden vragen bezigheid. Die
bezigheid valt wel eens verkeerd uit: toen
mevr. Jonker-Lap, Houtrijke Buurt, Den
Hoorn, even het huis verliet om inkopen
te doen in het dorp, zette een van haar
kinderen de strijkbout, gereed gezet om
het wasgoed zijn finishing touch te geven,
aan met het gevolg, dat er brand ont
stond. Gelukkig, dat de heer M. Witte
toevallig passeerde, want hij constateerde
het naar buiten kronkelen van dikke
rookwolken. Hij bedacht zich geen mo
ment, stapte de woning binnen en bracht
brandende strijkplank, inclusief
strijkbout en linnengoed naar buiten.
Hierdoor bleef de schade tot een be
trekkelijk minimum beperkt, waarbij wij
buiten beschouwing laten, dat mevrouw
Jonker uiteraard de schrik van haar le
ven kreeg, toen zij even later terugkeerde
en begrijpelijk was intussen de gehele
houtrijke buurt in rep en roer gebracht.
TEXELSE FELICITEERDE
ECHTPAAR CHURCHILL
Mevr. Langeveld-Geel, Mienterglop, De
Koog, heeft een bedankbrief ontvangen
van het gouden echtpaar Winston
Churchill. Onze eilandgenote had het
gouden paar haar gelukwensen doen toe
komen. Uiteraard is mevr. Lange veld
zeer ingenomen met deze leuke reactie,
temeer omdat de brief door de beide
echtelieden was ondertekend „Winston
en Clementine". Al eerder mocht mevr.
Langeveld een brief, gericht aan de
Prins en Prinses van Monaco, beantwoord
zien.
Irandend Maagzuur
loort bij U tot het verleden
ij de eerste Rennie die ge in de mond
leekt. Inderdaad, een of twee Rennies
erstellen het evenwicht en elimineren
11e overtollig maagzuur vanaf het mo-
lent dat de zuurdovende substantie:
impelweg met Uw eigen speeksel,
e maag belandt, 'n Heerlijk middel die
tennies, want behalve de heilzame
erking, hebt U ook nog het voordeel
eer alles te kunnen eten waarnaar
en grage maag vraagt.
NACHTOEFENING UITGESTELD
De oefening, welke de (120) manschap
en an het amfibisch oefenkamp Texel
i de nacht van woensdag op donderdag
ouden houden is niet doorgegaan wegens
let zeer ongunstige weer. De mariniers
ouden zo waren de plannen met
andingsboten op de kust worden gezet
en groep bij „Ceres", dus aan de Wad
enzt-edijk, en een groep op het Noord
eestrand. Doel was de bezetting van het
'liegveld Eierland. Hr Ms. Fregat Van
•eyll zou de mariniers naar de rede van
'exel en de Noordzee varen, maar voor
iet lanceren van landingsboten was zo
vel de Waddenzee als de Noordzee veel
e ruw. In zo'n geval zou een dergelijke
tefemng tot een ramp kunnen leiden en
ie leiding nam dan ook een wijs besluit
ioor de voorgenomen actie uit te stellen.
De mariniers zouden gewapend worden
iet mortieren en mitrailleurs, terwijl
'an het vliegveld Valkenburg enkele
vliegtuigen zouden opstijgen met het doel
le oprukkende troepen vanuit de lucht te
ondersteunen.
fö) ROWNTHU N V AMSUBOAM
I Medicinal* handcrimcl
BAZAR EIERLAND
Op de volgende lootjes, kan nog een
prijsje worden afgehaald bij de heer J.
van Bennekom, 's Hertogenboschweg,
Zuid-Eierland: groen: 192, 380, 665, 819;
rood: 116, 410, 440, 634 818, 820; geel:
319, 745, 789; oranje: 389, 491.
CURSUS TOUWBEWERKING IN DE
LANDBOUWSCHOOL
Bij genoegzame deelname zal in de
landbouwschool plaatsvinden een cursus
touwbewerking. Het ligt in de bedoeling
6 avonden les te geven. De cursus wordt
geleid door de heer Burgman van hoeve
Immanuël". Het cursusgeld bedraagt
3,Aanmelden bij de heer C. P. Laan.
Kogerstraat 21, Den Burg, Texel, tel. 126
tot en met woensdag 22 oktober. Op de
praatavond van die dag wordt medege
deeld of de cursus al dan niet doorgaat.
Huidzuiverheid 'Huidgezondheid
s.v. TEXEL
Programma voor zondag:
4e kl. KNVB: Vios-Schagen; JVC-Zwaag
dijk; Limmen-BKC; Meervogels-Texel
De Zouaven-VZV; Helder-LSW.
Afd. NH.: Texel 2-ZAP 3; jun. JVC-
Texel; adsp. Tex. Boys b-Texel.
Voor Texel 1 wederom een lastige op
gaaf. Meervogels behoort ook tot de
sterke hardwerkende ploegen. Probeer nu
eens iets méér te geven, Texel! Zorg
voor een goed sluitend geheel. Geef
zuiverse passen en inééns, durf meer te
schieten. Ga niet te veel door het mid
den, via de vleugels moet o.i. meer ruimte
komen. Enfin, probeer het eens extra
goed.
Texel 2 zal flink moeten aanpakken
Z. zagen we laatst spelen, ze zijn snel en
doortastend.
Ook jun. krijgen een pittige tegenstan
der, dus je beste spel en in de gehele
wedstrijd. Voor adsp. mogen we een
overwinning verwachten.
Voor allemaal geldt dus de volle hon
derd procent mét een toeslagje.
S.V.O.-NIEUWS
Het is Oosterend 1 weer niet gelukt
een overwinning te behalen. Ditmaal was
Petten onze tegenstander. Zij wonnen
verdiend met 40. In deze wedstrijd
bleek ook weer het probleem van de
voorhoede. Onze jongens hadden tegen de
fors spelende achterhoede van Petten
geen schijn van kans.
A.s. zondag gaan we weer uit en wel
naar WGW.
Oosterend 2 speelde thuis tegen HRC 6
Tot de rust een gelijkopgaande strijd met
2 doelpunten van Aad. Na de rust werd
O. geheel overspeeld door HRC en die
wisten de zege veilig te stellen.
Oosterend 2 zondag tegen Tex. Boys 3.
De adspiranten speelden zaterdag niet.
Onze jonge welpen en adspiranten zijn
druk bezig om loten te verkopen, waarop
mooie prijzen zijn te winnen. Stuur deze
jongens niet weg. U steunt door wat lo
ten te kopen een goed doel.
Nogmaals voor onze bazar op 30 en 31
oktober en 1 november medewerkers ge
vraagd. Ook allen die iets willen af
staan, wij houden ons aanbevolen. Even
een berichtje bij J. Daalder, G. Kuyper of
M. Mosk en het wordt bij U afgehaald.
DEN HOORN HEEFT NIEUWE
PREDIKANT
Het Hervormde kerkje van Den Hoorn
was zondagmiddag geheel gevuld met
lidmaten en belangstellenden toen de
kandidaat tot de Heilige Dienst, de heer
G. H. Wolfensberger, door zijn vader, ds.
R. Wolfensberger, Amsterdam, in het
ambt van predikant zou worden beves
tigd, waarna de nieuwe predikant zijn
intree zou doen.
De samenkomst werd geopend met het
zingen van Gez. 78. Na de schuldbelijde
nis zong de gemeente Ps. 27 7 en ver
volgens las ds. Wolfensberger Ps. 22
en 6 en 22-32. Als tekst voor zijn pre
diking koos hij Ps. 22 31 en 32. Hierna
zong de gemeente Ps. 119 25.
Na de beantwoording van het bevesti
gingsformulier werd kandidaat G. H.
Wolfensberger door handoplegging in het
ambt bevestigd. Vier op Texel werkzaam
zijnde predikanten en drie voorgangers
uit Amsterdam hadden zich tijdens deze
plechtigheid rond de nieuwe predikant
geschaard.
De gemeente zong haar nieuwe voor
ganger toe met Ps 84 6. Na gebed,
waarin ds. J. R. Wolfensberger voorging
las de nieuwe predikant Ps. 4, waarna
spreker het woord tot zijn gemeente
richtte. Het officiële gedeelte van de
dienst werd besloten met samenzang van
Ps. 118 1 en 14.
Hierna werd men in de gelegenheid
gesteld het woord tot ds. G. H. Wolfens
berger te richten. Als eerste spreker
voerde burgemeester C. de Koning het
woord. Spreker hoopte, dat een even
prettig contact zou worden gelegd als
met ds C. H. van Rhijn tot stand was
gekomen, tot heil van Den Hoorn.
Hierna sprak ds. Van Bilderbeek, pre
dikant bij de Doopsgezinde Gemeente
van Texel. De nieuwe Hervormde predi
kant van Den Hoorn bleek voor spreker
geen onbekende te zijn, want zij hebben
elkaar' tijdens hun studietijd in Amster
dam leren kennen en daaruit is een har
telijke vriendschap gegroeid. Spreker
prees zich derhalve gelukkig op dit min
of meer geïsoleerde eiland zijn studie-
riend te mogen begroeten.
De heer Crouwel sprak namens het
Theologen Dispuut, gesticht door de stu
denten. Ds. W. M. van Reijendam voerde
het woord namens de Ring Texel van
Hervormde predikanten. Het consulent
schap was (gelukkig) van zo'n korte duur
geweest, dat de voor de andere Texelse
predikanten uitgestippelde preekbeurt
zelfs niet vervuld is geworden. Spreker
achtte het een voorrecht en een eer pre
dikant in Den Hoorn te zijn. Hij besloot
met ds. Wolfensberger een rijke zegen toe
te wensen.
De heer N. Kikkert, ouderling, sprak
namens de Hervormde gemeente van Den
Hoorn, waarbij hij de nieuwe predikant
de kracht toewenste, die voor dit verre
van -gemakkelijke ambt nodig is. De ge
meenteleden wekte hij op haar nieuwe
predikant ook in haar gebed te gedenken
Nadat gezongen was Gez. 117 A: 1-3
dankte ds. Wolfensberger voor de hem
bereide hartelijke ontvangst.
Deze dienst werd o.a. bijgewoond door
wethouder C. H. Roeper, ds. Klijnsma, ds.
Soesan, ds. Waardenburg, ds. Kroon, ds.
Overbosch en ds. Tonner, laatstgenoemde
drie uit Amsterdam.
De nieuwe predikant van Den Hoorn
werd op 20 september 1928 te Zevenho
ven, Zuidholland, geboren. In 1952 werd
hij toegelaten tot de bediening van het
evangelie. In 1952-1953 studeerde hij in
Amerika en daarna was hij achtereen
volgens vicaris te Almelo, Haarlem en
Lisse. In zijn studententijd was hij voor
zitter van het V.S.J.F In juli van dit
jaar slaagde hij voor zijn doctoraal exa
men en wel met lof.
Ds. Wolfensberger werd onlangs even
eens beroepen voor een functie in Amers
foort, maar hij gaf de voorkeur aan de
standplaats te Den Hoorn.
ZONDAGSDIENST DEN BURG
DOKTER VAN LOON
(ingaande zaterdagmiddag 12 uur)
WOENSDAG GEEN
CONSULTATIEBUREAU
Men deelt ons mede dat er woensdag
GEEN consultatiebureau voor zuigelingen
wordt gehouden
HANDELSREGISTER
In Handelsregister lezen we onder
nieuwe inschrijvingen van zaken:
D. Hutjes (E.), Texel, Oudeschild 31
Kleinhandel in vis (geen inrichting).
Altijd gaaf huidje
POEDER 'ZALF-OLIE-ZEEP
S.V. DE KOOG
Voor a.s. zondag staat slechts één wed
strijd op het programma, n.l. ZDH 2-De
Koog 2, aanvang 2,30 uur.
De adspiranten gaan vanmiddag naar
Den Hoorn. Hun wedstrijd begint om 3 u.
Tot onze spijt zijn wij genoodzaakt ge
weest de adsp. b uit de competitie te ne
men, zodat voor jullie voortaan vriend
schappelijke wedstrijden zullen worden
aangevraagd.
Totonieuws. Wij zijn ervan overtuigd
dat er nog wel gegadigden zijn om met
de toto mee te spelen. Waagt U eens een
kans! U steunt hiermee de voetbalver
eniging.
Woensdag 22 oktober zal hoogstwaar
schijnlijk de jaarlijkse ledenvergadering
gehouden worden. Wij komen hier nog
wel nader op terug.
ZON. MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 20 oktober op om 7.12 uur
en gaat onder om 5.37 uur.
Maan: 19 okt. E.K.; 27 okt. V.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
19 okt. 0.30 en 12.29; 20 okt. 1.11 en 13.10
21 okt. 2.09 en 14.22; 22 okt. 3.32 en 15.46
23 okt. 4.54 en 17.01; 24 okt. 6.04 en 18.08
25 okt. 6.58 en 19.01.
Aan het strand ongeveer een uur eer
der hoog water.
ATOOMSCHEEPVAART
Door onverwachte successen in het mid
delpunt der belangstelling
Kortgeleden maakte Admiraal Burke,
chef van de Amerikaanse Marinestaf,
bekend dat de atoomduikboot „Seawolf"
het onderwaterrecord van drie dagen en
vijf uren, dat op naam van de „Skate"
stond, gebroken had. Sinds vijf augustus
kruiste de „Seawolf" onder het oppervlak
van de oceanen en niemand wist waar
en met welke bestemmingen. Na zestig
dagen kwam hij weer boven water.
De „Nautilus" en de „Skate" hebben
opmerkelijke prestaties geleverd en ge
heel nieuwe perspectieven geopend met
vaarten, dwars onder het poolijs door.
Met welke doelstellingen de „Seawolf"
haar reis is begonnen, is niet geheel be
kend, maar wel staat vast, dat het schip
niet is ondergedoken voor het verbeteren
van records, maar om o.a. te onderzoe
ken welke invloed een langdurig verblijf
in een kunstmatige atmosfeer en de uit
sluiting van elk contact met de bewoonde
wereld op de bemanningsleden hebben.
Bij dit onderzoek wordt zowel aandacht
geschonken aan de lichamelijke als aan
de geestelijke reacties van de zeelui tij
dens het verblijf onder water. Naast deze
menselijke problemen bij de atoomvaart
staan de technische moeilijkheden waar
mee men te kampen heeft. Maar al zijn de
problemen nog zo indrukwekkend en al
zal het nog heel wat hoofdpijn kosten
deze alle op te lossen, nog groter zijn dan
de mogelijkheden van de atoomenergie
voor de scheepvaart zowel koopvaardij
als marine die tegelijk met de moei
lijkheden de aandacht van de wereld ge
spannen houden. De bouwprijs van een
door kernenergie aangedreven vaartuig
bedraagt ongeveer het dubbele van die
van een conventioneel schip en het is
duidelijk dat dit bezwaar door lucratieve
voordelen gecompenseerd zal moeten
worden alvorens tot bouw kan worden
overgegaan. Welke en hoe groot zijn nu
die mogelijkheden zoals die momenteel
uit de onderzoekingen, welke in tal van
landen plaats hebben, blijken? En heeft
ook Nederland hier belangen bij?
Oorlogsvloot
Voorlopige studies hebben uitgewezen
dat een kernschip met een conventioneel
vaartuig kan concurreren indien het ge
bruikt wordt onder omstandigheden,
waarin het lange ononderbroken reizen
kan maken (dus weinig tijd behoeft te
verspillen door het manoeuvreren en stil
liggen in de haven) en hoge snelheden
d.w.z. meer dan 20 knopen (37 k/u), kan
bereiken. Hier komt als voorwaarde bij
dat een groot schip met een maximum
aan vracht en/of passagiers gebruikt
wordt. Vooral door onderzeeërs, maar
ook door andere oorlogsschepen en tan
kers wordt aan deze voorwaarden vol
daan, een reden dan ook voor het feit dat
de eerste door kernenergie voortgestuwde
schepen duikboten zijn.
De zeemacht van de (zeer nabije) toe
komst zal voor een belangrijk deel steu
nen op kernonderzeeboten, die met ge
leide projectielen bewapend zijn. Zo heeft
Amerika reeds acht atoomduikboten van
stapel doen lopen (waarvan dé legenda
rische „Nautilus" wel de bekendste is),
dertien in aanbouw en (reeds goedge
keurde) plannen voor nog eens twaalf
stuks. Voorlopig zal Amerika met de
„Triton", die een waterverplaatsing van
5450 ton heeft, in het bezit zijn van de
grootste onderzeeboot ter wereld.
Met man en macht wordt in de Ver
enigde Staten gewerkt aan de uitvoering
van het programma voor de door middel
van kernenergie voortgedreven schepen
Men is o.a. bezig met de verwezenlijking
van de plannen t.a.v. de „Skipjack"-serie.
die reeds voordat er één te water is ge
laten gevreesd wordt. Het zijn watervlug-
ge aanvalsduikboten, met vleugels aan de
torens, zoals het hoogteroer aan een
vliegtuig, waardoor zij razendsnel door
het water „vliegen". In tegenstelling met
de andere duikboten bezitten zij slechts
één schroef, maar ondanks dat zullen zij
in staat zijn de hen boven water achter
volgende jagers, fregatten of destroyers
in snelheid ver te overtroeven. Deze se
rie is nog niet afgebouwd of er zijn al
weer plannen voor andere aanvalsduik
boten. Revolutionaire veranderingen
heeft het geheime project SSN-593 dat
nog sneller en nog gevaarlijker zal zijn.
Ook Engeland en Rusland houden zich
met de bouw van atoomduikboten bezig
resp. met de „Dreadnought" en met een
serie bijzonder krachtige schepen, waar
van men verwacht dat ze omstreeks 1960
in de vaart zullen komen. Ook andere
typen van kernschepen zullen in de toe
komst de marine ondersteunen: atoom
vliegdekschepen en atoomkruisers zullen
binnen afzienbare tijd een zeer mobiele
en snelle oorlogsvoering op zee mogelijk
maken. „CVA{N)-65" is de navy-aan
duiding voor de 85.000 tons vervanger
van Amerika's grootste vliegdekschip
van het ogenblik dat 60.000 ton meet,
terwijl „Long Beach" de doopnaam wordt
van de CG(N) 9, een U.S.A. Kruiser met
een nieuw radarsysteem, met een groter
bereik, met een raketbewapening en met
twee reactors (het nieuwe vliegdekschip
zal er acht krijgen!) De kiel van de „Long
Beach" werd dit jaar gelegd en als het
schip in 1961 van stapel loopt zal het een
uitgelezen en voor alle doeleinden gespe
cialiseerde bemanning krijgen, die nu
reeds op de marinebasis te Acro in de
V.S. een speciale opleiding ontvangt.
Een onafzienbare stroom nieuwelingen
dus voor de zeemacht, die binnen enkele
jaren onder en boven de oceanen (en on
der het poolijs!) zal varen. In een korte
lings gehouden rede voor het Ameri
kaanse Genootschap van Militaire Inge
nieurs sprak Dr. Williard F. Libby, lid
van de Amerikaanse commissie voor
atoomenergie (AEC), als zijn mening uit
dat op de lange duur de belangrijkste
aspecten van tyet atoom voor oorlogs
doeleinden niet in de aanwending van
kernwapens zoals A en H bommen maar
in het gebruik van atoomenergie voor de
voortstuwing van schepen gelegen zullen
zijn.
Koopvaardij
Atoomenergie opent dus belangrijke
perspectieven voor de oorlogsvloten,
maar hoe zijn de mogelijkheden voor de
koopvaardij? Ook hier schijnen het duik
boten te zijn, die het grootste rendement
kunnen opleveren. Immers, een onder
zeeër heeft geen last van slechte weers
omstandigheden, kan vrijwel altijd zijn
snelheid behouden en heeft bovendien
voor snelheden boven 17 knopen (30 k/u)
een veel geringer vermogen nodig dan 'n
bovenwaterschip bij gelijke snelheid en
met gelijke tonnage. Daarboven kan nog
een mogelijke reisbekorting worden ver
kregen door een route onder het poolijs
te kiezen. Engeland neemt momenteel
proeven met modellen van een onderzee
boot voor olievervoer van 80.000 ton,
terwijl Japan een vrachtonderzeeboot
bouwt van 31.000 ton, die een snelheid
van 22 knopen zal bereiken. In Amerika
hoopt men tegen het eind van het vol
gende jaar de kiel te leggen voor een on
derwatertanker die een lading van 22.000
ton zal moeten vervoeren. Daarnaast
zullen bovenwaterschepen met kernener
gie worden gebouwd: in 1959 zal de
Savannah" van stapel lopen. Het is een
vrachtschip van 21.800 ton met een ver
mogen van 20.000 p.k., een bemanning
van 60 koppen en een passagiersaccomo-
datie voor nog eens 60 man. Kosten: 21
miljoen dollar, de atoomreactor met mee
gerekend
De kosten zijn inderdaad schrikbarend
hoog. Zo zal b.v. een atoomonderzeetan-
ker van 65.000 ton 110 miljoen gulden
gaan kosten, tegen een atoomoppervlakte-
tanker 80 miljoen en een conventioneel
schip met dezelfde tonnage 45 miljoen
gulden.
Tegenover de geschetste mogelijkheden
staan de moeilijkheden op technisch ge
bied. Nieuwe navigatiemiddelen (met het
oog op de poolvaart) en bescherming te
gen radio-actieve besmetting zijn wel de
voornaamste.
Verder zullen internationale over
eenkomsten voor atoomschepen in 'n
gewone haven tot stand moeten ko
men (denk aan de weigering van de
Deense regering om de Amerikaanse
atoomduikboot in de haven toe te
laten en aan het geheimzinnige gedoe
van de Nederlandse autoriteiten rond
het bezoek aan de marinehaven Den
Helder), terwijl men zich aan de
„walkant" tevens voor het nieuwe
tijdperk gereed zal moeten maken
met grotere havens en een outillage,
aangepast aan de specifieke proble
men, welke aan het gebruik van
kernenergie zijn verbonden.
Nederland zal in eerste instantie mis
schien niet zozeer betrokken worden bij
de bouw van een kernschip, als wel bij de
ontvangst van buitenlandse atoomsche
pen in onze havens en bij het bestuderen
van de mogelijkheden voor de reders,
c.q. de commerciële voordelen.
De „Stichting Kernvoortstuwing Koop
vaardijschepen" heeft, zoals bekend,
plannen om met behulp van Eurotom
twee tankschepen te kopen en daarin
reactors van buitenlandse makelij te
plaatsen. In ons kleine land is samen
werking een eerste vereiste om tot een
eventuele bouw van een kernschip te
kunnen overgaan. Samenwerking naar
Amerikaans voorbeeld tussen industrie,
koopvaardij en marine. Ongetwijfeld zal
dan ook ons land eens zijn plaats inne
men tussen de staten met de vloot van de
toekomst.
(Nadruk verboden).
Tube 95 Cl Unrtipn.<.plpi
Het is de Hamamelis die 't 'm doet
BLIKSEM TROF SCHUUR
Donderdagochtend ontlaste zich een
kort, maar raak onweer boven het zuide
lijke deel van het eiland Om kwart over
drie kwam na een harde donderslag de
sirene van de Hoornder brandweer in
werking. „Brand in het Nieuwland!"
Daar bleek een schuur, gehuurd door de
heer M. J. Kikkert, in lichterlaaie te
staan. De brandweer was vlug ter plaat-
maar zij stond machteloos. De in de
schuur opgeslagen hoeveelheid hooi werd
eveneens met graagte door de rode haan
verteerd.
Onze correspondent weet nog te mel
den, dat deze schuur al meermalen door
de bliksem getroffen is geweest; het was
duidelijk te zien aan de op de balken in
de nok ontstane sporen.
BEKENDMAKING
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend, dat zij overwegen om met
toepassing van artikel 20 van de Weder-
opbouwwet aan J. C. Rab in brandstoffen
en bouwmaterialen N V. te Den Burg
vergunning te verlenen voor de bouw van
een loods op het perceel, gelegen aan de
Schilderweg, kadastraal bekend gemeente
Texel, sectie D, nr. 3605.
Eventuele bezwaren hiertegen dienen
schriftelijk en uiterlijk op 25 oktober 1958
bij hun college te worden ingediend.
Texel, 16 oktober 1958.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
De burgemeester, C. de Koning.
De secretaris, P. Beemsterboer.
weg met DAMPO
ESPERANTO OP DE SCHOOL
Gedurende de laatste tijd heeft de Pers
veel aandacht gewijd aan de taal experi
menten in Arnhem, waar in 8 scholen da
gelijks een aantal leerlingen frans, duits,
engels of esperanto zullen leren. Na een
jaar zullen de resultaten vergeleken wor
den. Arnhem wil namelijk een tweede
taal invoeren in verband met het toene
mend internationaal toeristenverkeer.
Ook in andere landen o.a. in Engeland,
Finland, Joegoslavië worden dergelijke
cursussen gegeven. Uit Denemarken komt
zojuist het bericht, dat Esperanto als ver
plicht leervak is opgenomen in de
Vibenshusschool in Kopenhagen met de
bedoeling de leerlingen een basis te geven
voor de studie van andere talen.
