Groen wartsjexels in het harL, G.S. Felle reactie op nota van Goede nachtrust Texel Begrotingsposten voor verkeers veiligheid, volksgezondheid en onder wijs dienen gehandhaafd Tere huid? Brandend Maagzuur na iedere maaltijd? Texels eisen zijn volkomen gerechtvaardigd maar Gedeputeerde Staten wensen grondige herziening der hegrotiug ZATERDAG 21 FEBRUARI 1MB TEXELSE 73e JAARGANG No. 7328 COURANT Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg Texel Poetbui 11 - Tel. 11 Verschijnt woensdags en xaterdags Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl. Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. 2,25 p. kwart. 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm De bestedingsbeperking heeft de ver kwistende gemeenten in staat van be schuldiging gesteld. Dit is geschied met een eenzijdigheid, die dikwijls onbegrijpelijk was. Bekwame lieden uit de gemeentelijke sfeer hebben zich hiertegen gekant. Wij wagen het te betwijfelen of dit met succes is gebeurd. Het is nu eenmaal zo dat de afstand tussen het centrale apparaat en de peri pheric in óns ingewikkelde bestel wel zo groot is geworden dat „begrijpen" zeer moeilijk is. Nu het rumoer rondom die bestedingsbeperking duidelijk afzwakt, is er zeker geen reden om van die kant van een bescheiden gemeente, als Texel is, te trachten de algemene discussie weer op te vatten, hoewel op één somber facet wel mag worden gewezen, dat n.l. de wet der traagheid meebrengt, dat lang nadat in andere sfeer de bestedingsbeperking is vergeten, deze nog rustig doorwerkt in de gemeentelijke activiteiten, aldus schreven B. en W. aan de raad der gemeente Texel naar aanleiding van de nota van opmer kingen, opgesteld door Gedeputeerde Staten, die de begroting van 1959 zodanig gewijzigd willen zien, dat 'n „reëel" even wicht wordt verkregen tussen de inkom sten en de uitgaven. Uit het vervolg van het schrijven van B. en W. blijkt wel, dat de opmerkingen van Gedeputeerde Staten niet altijd reëel maar zelfs irreëel worden geacht! Dat B. en W. dit grote woord het is zonder meer een fel verweer niet voorbarig hebben gebruikt, blijkt uit hun verder schrijven: Wij hebben in dit alles aanleiding ge vonden tot het stellen van de vraag of speciaal in onze eigen gemeente de veel vuldige kritiek op het financieel beleid, wellicht toch incidenteel juist was. Wij hebben als het ware de raad en onszelf opnieuw ter verantwoording willen roe pen over een lange periode. Eén staat omvat de investeringen van na de oorlog en de tweede laat zien hoe de uitgaven per inwoner sedert 1950 zijn gestegen en de daaraan niet evenredige stijging der uitkeringen. De eerste staat leggen wij U met een gerust hart voor. Wanneer wij daaruit n.l. een conclusie willen trekken, dan is het wel deze, dat wij eer nog tekortgeschoten zijn dan dat de gemeente te veel taken zou hebben aangevat en dat in verband met een behoorlijk voorzieningspeil eer te weinig objecten zijn gerealiseerd dan ie veel. Omdat wij de opmerkingen algemeen willen houden, stippen wij slechts één on derwerp even aan, n.l. dat van 't vreem delingenverkeer. Kunnen de consequenties niet aanvaarden Bij herhaling en tot de allerhoogste in stantie hebben wij aangetoond dat in deze sector veel en veel meer dient te geschie den dan tot nu toe het geval was, doch dat dit alles niet kan vanwege de finan ciële moeilijkheden. Dit is zodanig geschied, dat, indien t.z.t. de nadelige gevolgen van het in actief blijven zullen blijken en dit kan zeer spoedig zijn in verband met het ge reedkomen van de nieuwe bootverbin ding in 1962 deze Raad en dit bestuur alle verantwoordelijkheid daarvoor van zich af kunnen schuiven. Niet mag wor den vergeten, dat het hier om belangen gaat, die veel verder strekken, dan die van Texel alleen. De tweede staat is naar het ons voor komt wel zeer leerzaam. Zonder tot in finesses deze staat te analyseren is wel opvallend de kostenstijging van onder wijs en maatschappelijke zorg. Ook hierin ligt een belangrijk element van verantwoording, er is toch immers niemand, die zal durven beweren, dat in deze sectoren niet urgente regelingen of oplossingen zijn geforceerd. Integendeel ook hier eer tekortkomingen dan anders om. En stellig is het zo, dat ook in deze beide sectoren het uitgavenniveau op nieuw zal stijgen. Ons dunkt dat beide staten de Raad in het gevoerde beleid volledig dechargeren. Irreële opmerkingen Overigens blijkt hieruit tevens hoe irreëel de opmerkingen, vervat in de no ta behorende bij de brief van Gedepu teerde Staten van 26 november 1958, in de grond van de zaak eigenlijk zijn. Het tekort van de begroting 1959 vindt zijn basis in het verleden; immers zegt de be doelde nota, indien zelfs in het geheel geen kapitaalsuitgaven meer zouden wor den gedaan, blijft er een tekort over van ongeveer 200.000, Gemeentelijke autonomie exit! Wanneer enerzijds gemeentelijk ten volle en met vreugde de verantwoorde lijkheid kan worden gedragen voor het recente verleden, dan geldt dit in gelijke mate voor Gedeputeerde Staten, want het is nu eenmaal zo dat het versleten begrip van de gemeentelijke autonomie gerust uit het spraakgebruik kan vervallen, zon der dat er in wezen iets verandert en dat anderzijds, door de financiële verhouding en ook andere zeer belangrijke factoren, de verantwoordelijkheid van het toe zichthoudende college van Gedeputeerde Staten voor de interne waardering en be handeling der gemeentelijke zaken, niet in het minst op Texel, aanzienlijk is ver groot. Maar dan ook is de tendens van de nota van opmerking niet zo reëel meer, want dan zou die nota zich tegen eigen toe- zichtbeleid richten. En daarvoor is geen reden het is ook wel niet de bedoeling geweest en kan zelfs integendeel het toezichthoudend or gaan worden gelukgewenst met de ge volgde gedragslijn, dat op grond van eigen, ten aanzien van deze gemeente verkregen inzicht handelde en niet op grond van een, naar onze ervaring, bijna traditioneel op „nee" ingesteld schema van het centrale overheidsapparaat, met betrekking tot de gemeente althans. Texel leeft snel Erkend zal daarom met dit alles moe ten worden dat in gemeenten als Texel noodzakelijk is om tijdig uit de verstar ring te komen, waarin we nu dreigen te raken, ten dele zelfs al zijn geraakt. Want deze gemeente leeft snel en het zal voor leder gemeentebestuur al moeilijk zijn, zelfs zonder financiële zorgen het ge wenste tempo, veroorzaakt door niet te beïnvloeden situaties, bij te houden. Het is dus dunkt ons zo, dat het be grotingsbeleid zo zuinig en scherp moge lijk dient te worden gevoerd, maar an derzijds dat voor een Raad en een college van Burgemeester en Wethouders, zolang deze nog formeel verantwoordelijkheid dragen, het niet reëel mag worden ge oordeeld, dat in de dagelijkse behoeften van de gemeentelijke sfeer maar met ad libitum (zoals het toevallig uitkomt) kan worden ingegrepen om de wille van de sluitende begroting. Aan de hand van deze gedachten is de begroting herzien. B. en W. merken op, dat met de ver- 2 waring van lasten zover is gegaan als maar kon en dat daartoe niet zou zijn overgegaan zonder de uitzonderlijk moeilijke begrotingspositie, omdat zij menen, dat op andere wijze de Texelse bevolking al meer dan voldoende is belast. RECREATIELEIDER PER 1 SEPTEMBER Wegens het uitblijven van de goed keuring van de betreffende begrotings post is het thans niet meer mogelijk nog vóór het seizoen een recreatieleider aan te trekken. Het ligt thans in het voor nemen eerst per 1 september tot aanstel ling over te gaan. VOOR VIERDE MAAL VISSERIJWIMPEL De TX 2 en de TX 32 (schippers W. van der Vis en Vlaming, Oosterend) mochten onlangs voor de 4de maal uit handen van de burgemeester van Breskens de wimpel ontvangen voor de grootste aanvoer in deze havenplaats. HANDELSREGISTER In „Handelsregister" lezen we onder wijzigingen: Pension Beatrix, Texel, De Koog, Ka- merweg 11. Uittr. eig.: Mw. Koolstra- Bakker. Bedr. w.v.d. H. P. Houwing o. dez. n. door Zenuwrust Mijnhardt's Zenuwtabletten BOUW AUTOMATISCHE TELEFOONCENTRALE De kelders voor de automatische tele fooncentrale, gelegen aan de Waalderweg te Den Burg, zijn thans gereed gekomen. Er is rond 300 m3 beton aan verwerkt en 18.000 kg. betonijzer. De kelders beslaan een gezamenlijke oppervlakte van ruim 300 vierkante meter (9,5 bij 32 meter). Eind 1959 hoopt de uitvoerende firma Koopman en Sepers, Nieuwe Niedorp, dit grote werk gereed te hebben: in augustus is de eerste spade ervoor in de grond ge stoken. Texel kan, zo de uitvoering van het werk vlot blijft verlopen, reeds „sei zoen" 1960 automatisch telefoneren! ZEVEN WONINGWETWONINGEN Dat de overheid zeer zuinig is met de toewijzing van bouwvolume blijkt uit de recente verdeling: de gemeente Texel mag dit jaar zeven woningwetwoningen bou wen, wat een druppel op een gloeiende plaat is., want er bestaat een behoefte aan zeker 185 woningen. GROTE BELANGSTELLING VOOR CURSUS VERKOOPKUNDE De door de gezamenlijke Middenstands- verenigingen van Texel georganiseerde cursus verkoopkunde heeft zo mogen wij wel constateren een soort storm loop verwekt, want er hebben zich ruim negentig deelnemers aangemeld. De do cent, de heer Frank A Bibo, uit Voor burg, heeft woensdagavond de eerste les- cvond verzorgd in „De Lindeboom-Texel" en uit zijn voordracht bleek, dat hij zijn gehoor nog steeds op excellente wijze weet te boeien. Hier gaan leringh ende vermaeck samen. Een zo op het oog droge materie weet hij tot een alleszins aan trekkelijke stof om te toveren. Vandaar zijn succes, vandaar de grote toeloop van cursisten. De volgende avonden zijn be paald op woensdag 25 februari en woens dag 4 maart. FILMKRING TEXEL Doordat de aangekondigde film nog ergens op de Atlantische Oceaan dobber de, werd dinsdagavond de film „Cala- buig" gedraaid, een Spaanse rolprent met een Italiaanse versie. Een uitstekend ver haal en meesterlijk opgenomen. Jammer was het dus, dat vele leden verstek lie ten gaan: verscheidene eilandgenoten zijn door de griep gegrepen en weer an- ceren wilden de slotfase van het inter nationale Songfestival zien en kozen dus een (stellig wat comfortabeler) zetel in de buurt van hun televisie-toestel (of van de kennissen). Naar aanleiding van de nota van Ge deputeerde Staten zijn alle posten, die op de begroting 1959 voorkomen aan een nauwgezet onderzoek onderworpen, aldus B. en W. in hun schrijven aan de raad. B. en W. wijzen erop, dat uitsluitend de posten die betrekking hebben op de ver keersveiligheid, de volksgezondheid (rio lering en aanlooppost slachthuis) en het onderwijs alsmede andere kleine inves teringen, gehandhaafd zijn. Afgevoerd De overige posten zijn helaas in ver band met de begrotingspositie afgevoerd. Dit zijn: verbeteren Westerweg in de kom 20.000,— verbeteren Westerweg buiten de kom trottoirs Wittekruislaan trottoirs Schilderend parkeerterrein De Zes Waalderweg en Oosterenderweg Openbare lagere school M.-Eierland (vermind.) Inventaris gymlokaal (vermindering) 15.000,— 3.000,— 1.500,— 60.000,— 150.000,— 20.000 6.000,— Gemeentewerken aankoop wals Idem zaagmachine Idem auto (vermindering) Totaal Rentebesparing 5.510, instantie bijna drie ton. Die 20 mille kun nen het beeld derhalve maar in geringe mate wijzigen. Ook de 14.500,te ver krijgen door diverse tarieven te verhogen leggen weinig gewicht in de schaal. Be langrijker is de som van 67.532,die it> verkregen door een hogere uitkering van 2.07 per inwoner van Texel en de hogere uitkeringspercentages. •LKUIUZd. Babyderm-xiip 275.500,— 19.000,— 1.900,— 4.500,— 300.900,— aan af schrijving 15.000,Totaal dus 20.510,—. Gedeputeerden zal er op worden gewe zen, dat het gemeentebestuur van oordeel is, dat het in verband met het zeer inten sieve verkeer in het zomerseizoen niet verantwoord is de verbreding en aanleg van wegen en rijwielpaden van de be groting af te voeren. Dit zou ongetwijfeld tot noodlottige situaties leiden. „De dringende urgentie van de aanleg van rioleringen te Den Burg en Oosterend behoeft o.i. niet nader te worden aange toond, daar zowel bij de provincie als het Rijk wat dit punt betreft ruim voldoende inzicht en begrip aanwezig is. De onder wijsposten tenslotte dienen eveneens te worden gehandhaafd, daar hier even eens van een grote urgentie kan worden gesproken". Het begrotingstekort bedroeg in eerste DIE DURE STROOM (Ingezonden) Wij allen weten dat de elektriciteit op Texel 9 cent per KWh kost, naast een vrij hoog bedrag aan vastrecht. De meeste huisvrouwen zien elke maand weer tegen het bezoek van de meteropnemer op. Waarom is dit toch nodig? Elektrische apparaten geven een geweldig gemak en comfort en het behoort toch wel tot deze tijd, dunkt me! De nieuwe woningen zijn voorzien van boilers. Heel goed gezien door de overheid. Een aantal woningen zelfs van elektrische fornuizen. Minder goed gezien, maar enfin de bedoeling was goed. Maar wat zien we, noch de boilers noch de fornuizen zijn in gebruik. Naar de reden hoeft U niet te vragen, want die hoge stroomrekening doet je de das om, zegt men. En dat is waar, lezers. Waarom moet de stroom op Texel zo duur zijn? Juist deze week vernam ik dat de stroomprijs in Friesland van 7Vt cent (dus geen 9 zoals op Texel) gedurende het weekend is verlaagd tot 43/< cent per KWh Dit laatste tarief is het gewone nachttarief, dat al sedert jaren gold en op Texel onbekend is. Vooral voor boilers is een dergelijk verlaagd tarief zeer voor delig. In verschillende andere provincies gelden precies dezelfde lage tarieven. Ja en voor aansluitkosten van boilers fornuizen enz. wordt nog een bedrag ver goed. Veelal 40,per aansluiting! Dit is op Texel eveneens onbekend. Waarom op Texel niet een nachttarief ingevoerd, een weekend tarief, een bijdrage in de aansluitkosten, een strijkijzer of zo iets aan jonggehuwden? Kan het bedrijfs- technisch niet? Zoek dan aansluiting bij het provinciaal bedrijf en blijf niet koste wat het kost zelfstandig ten koste van de Texelse bevolking. De waterleiding is sprekend voorbeeld hiervan. Een klein bedrijf kan lang niet zo voordelig werken als een groot. Daarom, bestuurders, gooi het roer om, tracht de bevolking te dienen en niet het elektriciteitsbedrijf. Met dank voor de plaatsing, een T.E.M.-abonné. 01 angst bij voorbaat bij iedere hap «tent Rennies nemen - en. altijd zorgen dat ge ze bij de hand hebt. Een of twee Ren nies - gewoon laten smelten op de tong - neutraliseren al het overtollig maagzuur dat Uw pijnen veroorzaakt. En zo wordt Uw zuurbrand geblust in een paar tellen. Heerlijk middel die Rennies - en ze smaken nog lekker ook. BALDADIGE BROMFIETSER De 18-jarige W. M., Den Burg, werd veroordeeld tot 10,of twee dagen en tot 25,of vijf dagen wegens baldadig gedrag op een bromfiets. Op een afgeslo ten deel van de Groeneplaats had hij zijn kunsten vertoond en daardoor een paar stratenmakers de schrik van hun leven bezorgd. Voorts werd hem voorwaarde lijke ontzegging van de bevoegdheid tot het besturen van een motorrijtuig of bromfiets ontzegd voor de duur van een jaar met een proeftijd van twee jaar. De vader van de jongeman wierp zich als verdediger op, maar de officier van justi tie wees erop, dat zoonlief al achtmaal wegens een overtreding met de politie in conflict is gekomen. Vader M. meende, dat er dan wel meer jongens voor een ton in aanmerking komen, maar altijd is het zijn zoon, die in de hoek zit waar de klappen vallen. TER OVERDENKING: VRIJHEID „Als we eerst maar eens vrij zijn". Is het ideaal van jonge mensen niet: vrij te zijn? Een ideaal dat niet met de jeugd voorbijgaat, waarvoor velen nooit op houden te vechten. „Vrijheid" is een levensvoorwaarde. Vrij moeten we zijn, koste wat het kost. Wie hierop ingaat, zou kunnen denken dat God die vrijheid in hevige mate be perkt. Hij staat niet toe, dat ieder doet wat hij wil; Hij verplicht tot het doen en laten van bepaalde dingen, die Hij wil. Dit is niet de juiste opvatting van vrijheid. Wie zich aan zo'n vrijheid zou overgeven, zou zich noodzakelijk binden aan iets anders; en van dat andere niet meer los kunnen komen. Dat is geen vrij heid. Het is als in het hedendaagse verkeer. Wat zou daar gebeuren zonder regels; als iedereen nu eens vrij was om te gaan en handelen zoals hij wilde? Door de ge bondenheid aan de regels kan men zich nog op straat wagen: daardoor is men vrijer in zijn bewegingen. Ook op het gebied van andere vrij heden zijn verschrikkelijke botsingen en ontsporingen het gevolg van ongebonden heid, al loopt men daarbij lichamelijk niet de minste schram op, geestelijk kun nen de gevolgen onherstelbaar zijn. Ook hier moet men zich binden. Wie geeft ons hier de normen? Er is er Eén, die een overzicht heeft over heel het verkeersspel, dat de mensen hier op aarde spelen. Hij ziet hoe er werkelijk gespeeld wordt met het leven dat Hij ieder heeft gegeven Het leven noodzaakt steeds zich weer le binden, aan een ideaal, aan een per soon. Het is een staan onder de wet voor Christenen de wet van Christus dat is: de wet van de vrijheid. Tot die vrijheid is ieder geroepen. Al leen hij verliest haar, die zich niet bindt aan haar wet. In deze lijdensweken, die aan de Ver rijzenis van Christus voorafgaan, leert Christus ons dat Hij zich gebonden heeft aan de Wil van Zijn Vader. Ondanks de menselijke tegenzin. Alleen om de wer kelijke vrijheid te bewerken. Spreken wij met Christus, onze Heer en Meester en stellen wij de vraag: Waarom Heer, hebt Gij U laten boeien als een slaaf? Dan is het antwoord: om U vrij te maken van de slavernij! Om de banden van uw zonden te breken. Waarom die uitgestrekte, niet los te rukken armen? Om u vrij en in liefde te omhelzen. Waarom dat alles? Om uw vrijheid te verzekeren! Gods vrijheid heerse in ons leven. G. C. ZAKENNIEU WS ALBERT HEIJN KOCHT TWEE WONINGEN Mevr. Bakker-Knol, Nieuwstraat, Den Burg, heeft haar twee woningen, gren zend aan het pand van Albert Heijn, on derhands aan Albert Heijn verkocht. De nieuwe eigenaar is voornemens in de naaste toekomst de winkel te vergroten. Ook thans is door de gemeente Texel aangedrongen op verhoging van het basis bedrag per inwoner uit het gemeentefonds. Per inwoner van ons land werd in 1958 1)9,04 beschikbaar gesteld; Texel kreeg 106,06, dat is dus 7,02 meer, maarde uitgaven van Texel als recreatie-gemeente zijn voor 1959 te stellen op 213.296,of rond 21,per inwoner. In dit (reële) licht gezien komt Texel dus 14,per inwoner tekort! Gedeputeerde Staten schijnen blijkens bun schrijven met die bijzondere uitgaven onvoldoende rekening te houden. Overigens is het schrijven van G.S. ge steld in de trant, waarmede een meerdere èr boven zijn mindere tronend, zijn visie ten beste geeft, want wat te zeggen van een opmerking als „In de eerste plaats ligt het ireffen van maatregelen (daartoe) op de wog van het gemeentebestuur zelf". Alsof het gemeentebestuur niet dan na ampele besprekingen, na veel passen en meten de begroting heeft voorgelegd! Het is dan ook geen wonder, dat B. en W. fel gereageerd hebben. Gedeputeerden beginnen op te merken, dat het tekort van 295.390,hen met grote zorg vervult. Zij vervolgen: „Ten aanzien van het verzoek om ver hoging van het basisbedrag der algemene uitkering uit het Gemeentefonds voor 1959 is nog niets met zekerheid te zeg gen, aangezien zelfs nog geen ontwerp ener wettelijke regeling voor 1959 bij de Staten-Generaad aanhangig is. Mede ge- iet op de vermoedelijke beslissing van de betreffende Ministers, zal de gemeente van een nieuwe regeling der financiële verhouding tussen het rijk en de ge meenten hoogstwaarschijnlijk geen voor deel hebben. Voor een gemeente van de omvang als Texel is het tekort zodanig hoog, dat een drastische verlaging nodig is. In de eerste plaats ligt het treffen van maatregelen daartoe op de weg van het gemeentebe stuur zelf. Het zal noodzakelijk zijn er bij het financieel beleid van uit te gaan, dat ae dienst 1959 op basis van de thans be kend gemaakte uitkeringsbedragen slui tend wordt gemaakt en wordt gehouden. Dit is vooral ook nodig, omdat de ge meente niet over een saldireserve be schikt en de algemene reserve slechts ge ring is. Ook ten aanzien van de kapitaalsuit gaven zullen Gedeputeerde Staten goed keuring tot de strikt onvermijdelijke be perken. Indien geen enkele der voor 1959 tot een totaal van 1.538.300,geraamde kapitaalsuitgaven zou worden uitgevoerd, zou het begrotingstekort nog het zeer grote bedrag van ongeveer ƒ200.000, belopen. Alleen reeds op grond hiervan zullen niet dan in uiterste noodzaak nieu we uitgaven kunnen worden goedge keurd. Verzocht wordt dan ook alle niet volstrekt noodzakelijke uitgaven van de begroting af te voeren". ZONDAGSDIENST DEN BURG DOKTER VAN LOON (ingaande zaterdagmiddag 12 uur) ONTWIKKELING OOSTEREND BRENGT SHELL FILMAVOND Ontwikkelingsclub Oosterend blijft bij zonder actief. Zo heeft zij voor maandag avond beslag kunnen leggen op een Shell-filmprogramma, wat een buiten kansje is. Vooral als men weet, dat dit al meerdere malen is geprobeerd. Iets wat moeilijk te verkrijgen is, zal dus wel de moeite waard zijn om te zien. Daarom zal ook nu het lokaal weer overvol zijn, want het is een prachtig programma. Henri van Leeuwen komt 6 maart naar Oosterend. (Zie ook adv.).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1959 | | pagina 1