Cjroen TwarL-Jexels in het harL,
ri'ootse taak voor het
gemeentebestuur
n
Eerste ervaringen met
gediepploegde grond
De bollenoogst was beneden normaal
an de catastrofe van '28-'29 zich herhalen
:n'*)roge bollengronden
en
Jonge agrariërs vol
P1
annen
'I Je
moet maar
hebben
pech
Bovengebrachte laag blijkt geen spier te zijn
lENSDAG 21 OKTOBER 1959
74e JAARGANG No. 7397
FEXELSEWCOURANT
gave N.V. v.h. Langeveld <5 de Rooij
oek-, Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. 2,25 p.
kwart. 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm
elukkig heeft het de afgelopen dagen
geregend. Maar de enkele millime-
zijn nog lang niet voldoende om de
goi ogte van deze zomer af te schrijven,
s )e heer H. Bruijn, voorzitter van
13 embollencultuur, schrijft hieronder
over de bollenteelt in verband met
droogte.
)ank zij de zachte winter en het mooie
ege voorjaar stonden de bolgewassen
in de maanden maart en april best
ir en het leek er op dat we dit jaar een
oogst zouden krijgen. Maar toen de
Ien uitbleef zag het er al spoedig an-
s uit en in mei was de kans op een
te oogst al verkeken.
Jelukkig waren door het mooie weer
bollen vroeg beginnen te groeien, zo-
we, ondanks de geringe regenval, van
redelijk goede oogst konden spreken.
I )p Texel was de oogst evenwel bene-
I normaal. Bij de Sions kwam dit tot
I Irukking door een tekort aan grote
J len, evenals bij de gele krokussen,
n deze laatste was de oogst maar ma-
over het algemeen een vermeerde-
l van 100% in plaats van 150%.
"oals gezegd: over het algemeen, want
enkelen die hun bollen op zuchtig
d hadden staan, kregen een beste
[St.
hiidelijker dan ooit kwam dit jaar
ir voren van hoeveel belang goede wa-
ioudende grond voor de bollenkweker
In vermoedelijk ook voor het volgend
r zal blijken te zijn. Want de bollen-
inden waar de kweker thans zijn bol-
aan toevertrouwt, zijn vooral op ho-
gelegen plaatsen ontzettend droog en
t zorg in het hart vraagt hij zich af,
t daarvan terecht moet komen,
laarbij denkt hij aan de herfst van
toen het ook abnormaal droog was
die gevolgd werd door de strenge win-
van 1929. Hij denkt aan al die bollen,
ondanks het feit, dat ze wel wortels
dden gemaakt (iets waar hij nu zo
uwsgierig naar is) toch bevroren door-
de vorst meer dan een halve meter
p de droge grond in drong.
Haar de bollen, die op goede water-
idende grond waren geplant, kwamen
e barre winter ongehinderd door.
Jit dit alles blijkt wel van hoe groot
ang goede bollengrond voor de kwe-
is.
)e vraag hiernaar is dan ook groot,
ar ondanks het feit, dat de kwekers
;te prijzen willen betalen, is goed bol-
iland moeilijk te bekomen, ofschoon
tientallen bunders best bollenland lig-
die echter angstvallig groen worden
DEZE WINTER ALGEMENE
IRKEERSCURSUS TE DE KOOG EN
DEN BURG
a de komende maanden zullen te De
og en Den Burg zeven lesavonden
rden gehouden -in verband met alge-
ne verkeersproblemen. Het cursusgeld
Iraagt 5,per persoon. De juiste
ta wordt nader bekend gemaakt.
MIDDENSTANDSSHOW
)en Hoorn. In de week van 15 tot
november wordt er door de Hoornder
ddenstanders een grote Sint-Nicolaas-
>w gehouden in „De Waldhoorn".
SIEM DE WAAL WEER IN
PIETER MARITZBURG
)e heer Siem de Waal is het afgelopen
ekend weer naar zijn huidige vader-
id vertrokken. Kort voor dat hij af
leid nam overhandigde hij ons een
ef, die hij van pater Witte had ont-
ïgen.
Iet schrijven begint zo:
J)at was een ouderwetse verrassing
n vanmiddag je cheque uit de postzak
melde. Hartelijk dank".
Jater Witte besluit dit schrijven met:
fik heb je tochtjes door de landen via
„Texelaar" gevolgd. Tegenwoordig
s ik liever van lastige reizen dan dat
ze zelf maak. Ik ben een heel stuk
der geworden de laatste 5-6 jaar.
om en stief. Maar ja, 65 is geen 35
ier".
Ook wij wensen de heer De Waal weer
el succes in zijn „Texel".
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden, woensdag consultatiebureau
tot 4 uur
lensdag 21 oktober consultatiebureau
Woensdag 21 oktober a.s. worden de
'eders van Den Burg en Oudeschild
fwacht tot vier uur.
gehouden. Jammer voor de kwekers,
maar jammer ook voor Texel in het al
gemeen.
Van de 100 ha. bollen, die op ons eiland
worden geteeld, wordt jaarlijks voor
meer dan een miljoen gulden aan de ex
porteurs verkocht, dat is voor rond
10.000,per ha.
De vraag naar Texelse bollen is groot;
wat dat betreft kunnen we er nog wel
100 bunders bij gaan kweken.
Gezien de grote opbrengst per ha. en
de aan vele handen werk verschaffende
cultuur is het voor Texel toch wel van
zeer groot belang, dat de bollenteelt zo
veel mogelijk op beste gronden wordt
uitgeoefend en daarnaast zoveel mogelijk
wordt uitgebreid.
Land, goed bollenland is daarvoor
nodig.
Hier ligt toch wel een prachtige taak
voor het gemeentebestuur om, in
overleg met de plaatselijke commis
sie voor de ruilverkaveling, grondig
te onderzoeken welke mogelijkheden
er thans, nu men aan het verkavelen
is, voor de kwekers aanwezig zijn.
Zulks niet alleen in het belang der
bollenkwekers, maar ook in het be
lang van Texel in het algemeen.
„SAMEN STERK"
Voor ons ligt 'n prachtig geïllustreerd
blad „Samen Sterk", dat slechts eenmaal
wordt uitgegeven en wel ter gelegenheid
van het 60-jarig bestaan van het Cen
traal Bureau G.A.
Het C.B. is een vereniging, niet van
enkelingen, maar een vereniging van
verenigingen. De ongeveer 400 verenigin
gen waardoor het gevormd wordt, tellen
samen bijna 90.000 persoonlijke leden.
Dinsdag j.l. is de oprichting te Rotter
dam herdacht.
Vrijdagavond hielden de Oud-leerlin
gen van de Landbouwschool hun jaarlijk
se najaarsvergadering.
Dit keer met een bijzondere attractie.
De wisselbeker van de ploegwedstrijd
werd uitgedeeld.
De heer André Hin, voorzitter, sprak
in zijn openingswoord speciale woorden
van welkom tot de nieuwe onderwijzers
van de landbouwschool.
De Landdag is tot stand gekomen door
de jongere generatie uit onze vereniging,
aldus de heer Hin. De ouderen waren
wat pessimistisch en dachten dat het toch
niets zou worden. Gelukkig zijn ze be
schaamd. Onze ploegwedstrijd is alles
zins een succes geworden.
Ter gelegenheid van het 25-jarig be
staan op 27 november zal de vereniging
een revue brengen. De data van opvoe
ring is gesteld op 23 en 30 januari 1960.
De eerste stappen hiervoor zijn de afge
lopen week genomen.
Roeper junior van „De Fenne" geeft
hierna als secretaris het wel en wee van
het afgelopen jaar. Gezien zijn korte za
kelijkheid kan hij zeker straks zijn vader
opvolgen, die als secretaris van diverse
verenigingen een behoorlijk pensioen
verdiend heeft. Uit dit verslag kwam
naar voren dat de vereniging 230 leden
telt.
De heer G. Schraag stelt de „pennin
gen" aan de orde. Als aftredend penning
meester kan hij een behoorlijke kas
overdragen aan zijn opvolger, de heer C.
Tollenaar.
Na de pauze de uitreiking van de prij
zen aan de winnaars van de ploegwed
strijd. Het jurylid, de heer P. Witte van
's-Hertogenbosch, overhandigde de wis
selbeker aan de heer H. Flens. „Deze be
ker moet twee maal achter elkaar ge
wonnen worden of driemaal in totaal,
wil zij Uw eigendom blijven, dus doe Uw
best".
De overige winnaars ontvingen een
medaille. Ter gelegenheid van het vijfen
twintig-jarig bestaan werd tevens aan
alle deelnemers een foto van de ploeg-
werkzaamheden aangeboden.
De heer Laan besprak hierna het win-
terprogramma. Diverse lezingen kunnen
de jonge agrariërs weer volgen de ko
mende winter. De cursussen draaien en
misschien dat er in de toekomst nog en
kele lessen zullen komen over Streekver-
betering. Hiervoor vroeg de heer Laan
speciale aandacht van de jongeren, want
juist voor jonge mensen is dit van groot
belang.
Een cursus behandeling melkmachines
is in voorbereiding in samenwerking met
de Zuivelfabriek.
Tot slot van deze prettige vergadering
werden dia's vertoond van de gehouden
landdag.
DORPSHUIS „DE WIELEWAAL"
De jongens van de Hobbyclub te D«
Waal wordt er op gewezen, dat a.s.
vrijdagavond de clubactiviteiten onder
leiding van de heren C. van Heerwaar-
den en W. Sweere weer beginnen.
Nieuwe leden (vanaf 12 jaar) zijn na
tuurlijk van harte welkom.
Ook voor de andere avonden wordt het
Dorpshuis weer opengesteld. De toneel
vereniging is reeds druk aan het repete
ren op maandagavond.
De wekelijkse kaartavond (en biljar
ten) wordt wederom gehouden op don
derdagavond.
De avond voor de meisjesclub moet
nog nader worden bepaald. Het Dorps
huis is bezig met de aanschaf van een
ping-pong-tafel. Zodra deze klaar is,
kunnen de meisjes naar hartelust hierop
spelen.
Verder staan voor het komende win
terseizoen enige lezingen op het pro
gramma, terwijl voorts gedacht wordt
aan enige filmavonden.
Bekend is reeds, dat op 28 december
's avonds de heer Jan P. Strijbos komt
met zijn nieuwste lezing en film over
Finland.
Het Bestuur hoopt, dat velen weer de
weg zullen weten te vinden naar „De
Wielewaal".
De heer Wieten, leraar aan de
ULO, heeft maandagmiddag geen
strafwerk aan zijn leerlingen ver
strekt. Hij had andere bezigheden.
Om even vier uur kwam hij met
het zweet op het hoofd (gelukkig
van de regen) het gemeentehuis
binnen. Weldra zat de onderwij
zer op een voortreffelijke stoel,
zeer benieuwd naar punt 20 van
de raadsagenda. Dit punt betrof:
„Bespreking van een onderwzijs-
aangelegenheid".
Helaas moest de heer Wieten
zonder iets wijzer te zijn gewor
den, weer vertrekken. Het punt
werd verschoven tot na de rond
vraag en met gesloten deuren be
handeld.
Nu was er eens belangstelling
en nu werd er zo gehandeld. Het
zal beslist nodig geweest zijn.
NOG ENKELE DAGEN
Nog slechts enkele dagen dan zullen de
spaarders, die gewend zijn hun duiten te
brengen bij „Het Nut" terecht kunnen in
de Binnenburg. De officiële opening van
het nieuwe kantoor is aanstaande.
ONDER DE POMP
't Sezoen is foor Joop Jellema zeker
niet al te best weest, wönt hee stroopt er
nou wat bee!
O ja, hoe dót zo?
Nou, hee is tegewoordig an 't fazante
fange in de snackbar!
POSTZEGELNIEUWS
Maandag a.s. houden we weer ruil
beurs in hotel De Graaf. Daar de op
komst op de eerste ruilavond bepaald
niet groot was. werd besloten de jaarver
gadering uit te stellen tot 26 oktober
1959. De agenda vermeldt o.a. bestuurs
verkiezing in verband met periodieke
aftreding van de heren J. van Laar en C.
Bakker (beiden herkiesbaar).
Aan de leden wordt medegedeeld, dat
op de beurs verkrijgbaar zijn de monu
mentenserie van de Ned. Antillen 2,10,
de Kroonduifserie van Ned. Nieuw Gui
nea, alsmede één zegel van de Ned. An
tillen voor tezamen 0,77. Degenen, die
niet in de gelegenheid zijn de ruilbeurs
te bezoeken kunnen de zegels afhalen bij
de heer M. J. Witte, Julianastraat 7, Den
Burg.
ONTHOOFD
Zondagmorgen werd door de wind een
boom onthoofd op het Schilderend te
Den Burg. Met krakend geweld viel de
top precies naast het huis van de heer
Kager en kwam op het schoolplein van
de ULO terecht. Mannen van gemeente
werken hadden het obstakel spoedig ver
wijderd.
Dat „spoedig" heeft inmiddels drie
jaar geduurd. Bewoners van het Schil
derend zijn reeds drie jaar in de baan om
de gemeente er van te overtuigen, dat
diverse bomen een gevaar zijn. De heer
Kager had enkele minuten voor dat de
top van de boom naar beneden kwam,
juist zijn kinderen weggehaald. Maan
dagmorgen heeft de heer Kager wederom
de gemeente verzocht de overige bomen
ook gedeeltelijk te snoeien, zo, dat ze
geen gevaar meer zijn voor de bevolking.
Het motief waarom het niet eerder is
gebeurd
De heer Veldstra vertelde ons het
volgende: „Het was niet te zien, dat deze
boom inwendig zo ver heen was. We heb
ben enkele maanden geleden dit exem
plaar nog bekeken en niets bijzonders
kunnen constateren. Het vocht in deze
boom is van onderen af opgetrokken tot
aan de vergane plaats. Dit was niet te
zien. Vast staat echter dat wij van nu af
een scherpere controle zullen toepassen.
Gelukkig is dit goed afgelopen, maar het
had anders kunnen zijn".
AFD. TEXEL VAN VEILIG VERKEER
VRAAGT OOK DE KOMENDE WINTER
UW AANDACHT
Vorige week heeft de Afdeling Texel
van Veilig Verkeer haar winterpro-
gramma samengesteld.
In alle dorpen wordt in de komende
maanden een gezellige avond georgani
seerd. Gezellig en leerzaam^ enkele films
zullen worden vertoond, de wijzigingen
in de verkeerswetgeving zullen worden
behandeld. De politie zal een aantal on
gelukken bespreken, die ook op ons
eiland dikwijls veroorzaakt worden door
onvoldoende kennis van de verkeers
borden. De leden van de Texelse afde
ling van Veilig Verkeer hebben op deze
avonden vrij toegang. Niet-leden kunnen
tegen betaling van 1 gulden zo'n gezel
lige avond bijwonen, waardoor zij met
een voor een jaar lid zijn van genoemde
afdeling.
BIBLIOTHEEK GEOPEND
Den Hoorn Vrijdag wordt in De
Waldhoorn weer de Reizende Bibliotheek
geopend. Liefhebbers kunnen terecht van
half 6 tot half 7.
OPBRENGST A.V.O.-COLLECTE
De opbrengst was dit jaar een bedrag
van 389,waarvoor wij in de eerste
plaats de milde geversi(sters) willen dan
ken, doch ook in het bijzonder de collec
tanten en collectrices en ander personen,
die op enigerlei wijze hun medewerking
bij de collecte hebben verleend.
Namens het bestuur van de afd.
Den Helder en Omstreken,
G. H. Böhmer, secretaris
HERV. GEMEENTE DEN BURG
Zondag 1 november doopdienst. Aan
gifte a.s. vrijdag n.m. 8 uur in de kerke-
kamer.
DOOPSGEZINDE ZUSTERKRING
DE WAAL
Vanavond om 19.45 uur is er weer
Zusterkring te De Waal.
DEZE WEEK VERLICHTINGSACTIE
Fietsers en bromfietsers hebben maar
al te dikwijls te lijden van hinderlijke,
ongedimde autolampen. Daar moet U
eens wat aan doen, heren automobilisten.
Toon uw correctheid. Maar ook in het
verkeer kan de liefde niet van één kant
komen.
(Brom)fietser, ook gij.... verblind niet!
SIEM DE WAAL TE DE WAAL
Woensdagavond, 14 oktober, heeft de
heer Siem de Waal ook te De Waal in
het Dorpshuis „De Wielewaal" zijn
prachtige films vertoond over Zuid-
Afrika, Griekenland, Israël, Lourdes en
Texel. De volle zaal genoot van het ge
hele programma.
Meester Albers sprak aan het eind van
de avond de wens uit, dat de heer Siem
de Waal bij een volgend bezoek aan ons
Texel wederom ook weer een avond op
De Waal zal verschijnen.
VROLIJKE KLANKEN IN DEN HOORN
In „De Waldhoorn" wordt zaterdag
avond een uitvoering gegeven door de
accordeonclub van de heer J. Visser
„Texels jeugd musiceert". Hierbij zijn
ook 10 jeugdige Hoornders aangesloten.
Na de pauze wordt een toneelstukje in
twee bedrijven opgevoerd door leden van
de Koger zangvereniging „Advendo".
De opbrengst is geheel voor de Hoorn
der bejaardensoos. (Zie ook adv.)
FANCY-FAIR VOOR DE WALDHOORN
Den Hoorn In samenwerking met
de Dorpscommissie is er een fancy-fair-
commissie gevormd. Het ligt in de be
doeling op 13 en 14 november een fancy-
fair te organiseren ten bate van „De
Waldhoorn".
HOORNDER BEJAARDENSOOS
Donderdagmiddag is er weer een ge
zellige middag voor alle bejaarden boven
de 60 jaar.
Het is al weer enkele weken geleden,
dat de Fa. Van Damme het zware ma
teriaal, dat gebruikt werd voor de proef
met diepe grondbewerking naar de an
dere zijde van het Marsdiep bracht. Me
de in verband met de grote belangstel
ling, die er voor deze proef is, willen wij
in dit artikel nog eens iets over dit on
derwerp vertellen.
Dat die belangstelling er is bleek wel
heel duidelijk op de laatste dag, dat de
Fa. Van Damme aan het werk was op
het bedrijf van de heer C. Vlaming in
polder het Noorden. Plm. 200 personen
zijn op die dag het werk wezen be
kijken. Op sommige momenten was het
zo erg, dat het personeel van de Fa., Van
Damme er verlegen mee werd.
Zoals we reeds eerder vermeldden wa
ren de reacties over de té verwachten re
sultaten zeer verschillend. Naast land
bouwers en andere belangstellenden, die
er wel iets of zelfs veel van verwachtten
waren er toch ook zeer velen, die het
werk erg sceptisch bekeken.
Tot de laatste dag toe hoorden we tel
kens weer zeggen: „Deze grond heeft
niets met klei te maken. Het is „spier",
die na het opdrogen uit elkaar valt en
het zal dan wel blijken, dat het niets an
ders is dan zand". Eén van de personen,
die we telkens op het werk tegen kwa
men, vertelde ons later dat hij een kluit
ondergrond meegenomen had om na dro
ging te bewijzen, dat het „spier" was.
„Maar", zo verklaarde hij ons eerlijk, „ik
heb me vergist".
Verder waren er veel bezoekers, die
zich afvroegen hoe dit „woeste geval"
ooit goed bewerkbaar land zou worden.
En het zou in ieder geval wel „tijden"
duren voordat men met een normaal
werktuig op deze percelen kon komen.
Over deze reacties hebben we ons hele
maal niet verwonderd en ook wij hebben
vaak gedacht: Het lijkt toch ook eigen
lijk meer op een „maanlandschap" .dan
op grond, waarop volgend jaar weer nor
maal een gewas moet worden gezaaid.
Tijdens de uitvoering van het werk is
gebleken, dat de omstandigheden voor
een vlot verloop van het werk op ons
eiland veel minder zijn dan in de Wie-
ringermeer. In de eerste plaats bleek de
hoogte van het grondwater zelfs in deze
droge zomer nog een beletsel voor vlot
werk. Verder bleek de kleilaag zeer slap
te zijn. Deze factoren hadden tot gevolg,
dat het telkens de grootste moeite kostte
om wegzakken van het zware materiaal
te voorkomen. Met deze omstandigheden
zullen we bij voortzetting van het werk
zeker rekening moeten houden.
Er zijn aanwijzingen, dat het diep-
ploegen beter verloopt als de betreffende
percelen al een paar jaar als kunstweide
in gebruik zijn.
Overigens is wel gebleken, dat het per
soneel van de Fa. Van Damme voor geen
kleintje vervaard is en er zelfs in de
moeilijkste omstandigheden nog in slaagt
behoorlijk werk te leveren.
In het begin van de maand oktober is
het personeel van de heer Van Damme
opnieuw op ons eiland gekomen. Dank
zij het buitengewoon droge weer was er
n.l. in de naar boven gebrachte zavellaag
al flink verandering gekomen. De blauwe
kleur verdween en ook verder begon deze
grond al tekenen van normale landbouw
grond te vertonen. Om de droging te
bespoedigen moest op één van de perce
len een bewerking met de schijvenegge
worden uitgevoerd. Op de andere perce
len kon direct met een sleepbord worden
gewerkt.
Na deze bewerkingen bleek de grond
plaatselijk toch nog het beeld van een
woelige zee te hebben. Maar ook hiervoor
bleek raad te zijn. Met de zgn. „grond-
schaaf", een soort draaiend molbord kon
den verdere oneffenheden worden weg
gewerkt.
We zeggen niet te veel als we vertel
len, dat de betreffende landbouwers en
ook wij zelf dit alles met enige verbazing
hebben aangekeken. We hadden het niet
voor mogelijk gehouden, dat reeds na zo
korte tijd het aanzien van deze percelen
zo zou veranderen. En met de grootste
voldoening hebben we geconstateerd, dat
de Fa. Van Damme alles in het werk
heeft gesteld een goed stuk werk te le
veren.
Na het egaliseren verklaarde de heer
Van Damme zich n.l. ook nog bereid om
tot slot de percelen normaal te ploegen.
Nu dit gebeurd is zijn om zo te zeggen
alle nadelige sporen van het diepploegen
verdwenen. Met nadruk zegggen wij:
alle nadelige sporen. Wat gebleven
is, is de duidelijke verandering van de
bouwvoor. Inplaats van een lichte, hu-
musarme, stuivende zandgrond hebben
we een zavelgrond gekregen. Weliswaar
is deze op twee van de vier percelen vrij
licht, maar gevaar van stuiven is er ze
ker niet meer. En er is alle reden om te
geloven, dat de droogtegevoeligheid heel
veel minder is geworden en mogelijk wel
geheel verdwenen is. De zomer van 1959
laat ons wel heel duidelijk zien wat dit
waard is.
Wij zijn van oordeel, dat deze grond nu
in de eerste plaats behoefte heeft aan een
flinke hoeveelheid regen. Het is n.l. wel
zeker, dat in deze grond vrij wat zout
aanwezig is. Dit zout moet door voldoen
de regen naar diepere lagen worden ge
bracht. Verder hopen we op een winter
met enige vorst om wat „structuur" in
de grond te brengen.
Voor het overige zijn we vol goede
moed, dat het resultaat van deze proef
wel eens een lichtpuntje kon zijn na de
speciaal voor de Eierlandse boeren nog
lang heugende zomer van 1959.
C. v. Gr.
