9
rocn /wa
in het harL,
Eerste loopstal op Texel in gebruik
Primeur voor Noordholland
CLASihA EMELIL
COLLARDS
De heer Rutten zeer enthousiast
x'
Forum van raadsleden te De Cocksdorp
DEZE BOERDERU
15 GESTICHT ,M
1959
TER HERDENKING
AAM
OMDER BESTUUR
VAN
JAC. BAKKER
J, N. BRUIN
ARCH.
N. SCHERMER
De nieuwe
„C. E. Gollardshoeve'*
*6
OENSDAG JO JANUARI 1900
74» JAARGANG No. 7421
COURANT
Jltgcrve N.V. v.h. Lcmgeveld de Rooij
Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
Jen Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. 2,25 p.
kwart 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm
fn de loopstal van de heer Hutten heerste volkomen rust. De dieren stonden of
lagen te herkauwen. Zij kunnen zowel in de stal als daarbuiten vertoeven.
Er is in de loop der jaren al eens meer
Iver het bedrijf van de heer Rutten in
de Eendrachtpolder geschreven. Dat was
in 1953, toen na de dijkdoorbraak hel
pende handen de boerderij en de woning
/an de familie Rutten weer bewoonbaar
(lebben gemaakt.
De heer Rutten en zijn zoons zitten
niet stil. Zij hebben radicaal gebroken
met oude vormen en gebruiken van be
drijfsvoering. Zij leven daar in de rustige
Eendrachtpolder hun eigen bestaan.
Veel verkeer is er niet. Nu, in de win
termaanden is het er zelfs heel rustig,
vee is er in de omtrek vrijwel niet te
lien. Alles lijkt aan de winterslaap bezig.
Maar toen wij een dezer dagen bij de
plaats van de heer Rutten kwamen, za-
gen wij wèl vee buiten lopen. Alsof het
idzomer was, zo rustig liepen de meik
oeien in de vrije natuur. Mogelijk zijn
ir nu lezers die de eigenaar van die
eesten van onbarmhartigheid verdenkt.
Wij kunnen die lezers direct gerust
tellen, want het is de vrije wil van de
ieren om buiten te vertoeven of binnen
Ite blijven. De heer Rutten heeft namelijk
deze winter een open stal in gebruik ge
lromen. De eerste in Noordholland!
,,Hoe is U daartoe gekomen?" was onze
fraag.
„Het begin kwam op de modelboerderij
lep Schiphol. Daar hadden wij iets derge-
llijsk gezien. Maar zo als het daar toegaat,
|doen wij het niet.
Mijn twee zoons en ik zijn, vóór wij
|tot het vermaken van onze stal over zijn
gegaan, het hele land door geweest.
Vooral in het zuiden treft men meer van
tóeze open loopstallen aan. En met des-
Kundig advies uit Wageningen hebben
Vij de stap genomen. Mijn collega's hier
|op het eiland staan er misschien wel wat
|onwennig tegenover, maar ik wil persé
biet meer terug naar een oude stal".
Boer en vee zijn tevreden
De loopstal van de heer Rutten meet
ingeveer 40 x 11 meter. In deze ruimte
itonden en lagen de koeien rustig te her
kauwen, of stonden zich te schuren. In
deze stal heerste een zeldzame rust.
|!Een rust, die wij er zeker niet ver
vacht hadden. De koeien, die allen hun
hoorns hebben mogen behouden, vallen
èlkaar niet lastig, maar gedragen zich als
ten schoolklas waar een meester de
Jtouwtjes strak houdt.
I Nu is de heer Rutten zeker geen
neester. Maar wel een meesterlijke boer.
|Hij wil dan ook persé niet dat er wordt
geschreeuwd of gejaagd in zijn stal. De
koeien willen dat ook niet.
50 stuks vee liepen in de stal rond, een
vonderlijk gezicht, midden in de winter.
drie deuren, die de stal telt, staan
fcltijd open. De koeien kunnen naar ver
kiezing binnen of buiten verkeren. Zij
vinden voedsel in de stal, maar kunnen
pit ook volop buiten verorberen.
Er zijn grote ruiven langs de wand
(aangebracht, die regelmatig van vol
doende hooi voorzien zijn. De koeien
jkunnen zich dus de gehele dag van voed
sel voorzien. Dit heeft het voordeel dat
pe dieren nooit met een lege maag rond
open of zich op een bepaald moment van
Be dag dik eten. Die zelfde ruiven zijn
bok buiten aangebracht.
Opslagplaats voor voer en strooisel
Aan weerskanten van de stal is boven
de dieren een opslagruimte gemaakt. Aan
pe ene zijde is het hooi, dat zo nodig een-
Haal pet* dag in de ruiven wordt gede
toneerd. Aan de andere kant bevinden
zich de pakken stro, die voor strooisel
Ipienen. Deze worden ook eenmaal per
||lag verwerkt, en wel 's morgens, want
dan wordt de stal van schoon stro voor
dien.
Nu denkt menigeen misschien dat het
jin die stal van Rutten een bende zal zijn,
verre van dat. De koeien zijn in de zelfde
perfecte staat als zomers.
De mest blijft rustig in de loopstal.
Thans bevindt zich een laag van onge
veer 60 cm. in de stal met een gemiddel
de temperatuur van 37 gr. C. Dagelijks
wordt deze door de dieren aangetrapt.
Juist deze mest, zo vertelde ons de heer
Rutten, is voor ons van zo'n groot belang.
Wij hebben hier nu eenmaal zeer licht
en droogtegevoelig land en daarom is
deze manier van mestwinning een voor
naam ding.
Als de stalperiode voorbij is, ligt er
ongeveer één meter mest in de stal. Deze
mest wordt voor de herfst mechanisch
verwijderd.
Toen wij in de loopstal een kijkje na
men tijdens het voeren van de bieten,
stonden wij alweer verbaasd.
Tussen het jongvee en het melkvee is
een brede gang aangebracht. Het is de
enige plaats waar de boer behoeft te
komen als hij gaat voeren. In een ondiepe
goot, langs de loopstal, wordt het voer
gedeponeerd. De koeien komen er heen
en steken dan hun koppen door een ijze
ren hekwerk. Wij hadden gedacht daar
wel een geboks en geraus te zien van de
beesten om het meeste voedsel te veror
beren. Maar niks hoor. De koeien worden
per negen tegelijk automatisch vastgezet
tussen dat hekwerk. Even een handle
overhalen en de dieren kunnen niet weg
vóór zij hun rantsoen op hebben. Heel
rustig stonden de dieren te dineren. Heb
ben de dieren de maaltijd op, dan wor
den zij weer direct bij 9 tegelijk, auto
matisch losgekoppeld, wat niet meer dan
één minuut tijd vraagt.
Het voeren van de dieren gebeurt in
een ondiepe goot. Ze worden met negen
stuks tegelijk vastgekoppeld. Na het
diner worden ze weer los gemaakt.
Gezinsuitbreiding
ALs er een koe moet kalven blijft zij
rustig bij haar zusters in de loopstal en
het kalf wordt helemaal niet verjaagd of
verdrongen.
Op onze vraag wat die verschillende
touwtjes om de nekken van de koeien
betekenen, werd ons duidelijk dat dit
alleen voor de melker bestemd was.
Er liepen koeien met witte, rode, blau
we en groene touwtjes. Dit is voor de
bijvoeding van de dieren Al naar gelang
de dieren melk geven worden ze ook bij
gevoerd. Zo is het blauwe versiersel
bijv. een herkenning voor 6 koekjes en
het groene voor nog meer bijvoer. Dit
bijvoer wrodt dan tijdens het melken
De heer Hutten heeft deze winter
de eerste loopstal op ons eiland
in gebruik genomen. Hierbij
een gedeelte van het verslag.
In ons volgend nummer willen
wij de lezers iets vertellen over
de melkmethode op dit bedrijf.
automatisch en individueel verstrekt.
Uitloopruimte
De uitloopruimte bevindt zich annex
de stal. Deze oppervlakte van ongeveer
30 x 10 meter was ook tijdens ons bezoek
nog in gebruik. Ondanks de minder gun
stige weersomstandigheden van de laat
ste dagen troffen wij er verschillende
koeien aan. Zij stonden er of het de ge
woonste zaak van de wereld was. De
mest in deze ruimte wordt 2 x per week
verwijderd.
(Zie ook volgend nummer)
BIJ HET VERSCHEIDEN VAN
DE HEER N. SCHERMER
Texels bekendste architect is heenge
gaan. Zondagnacht is de heer N. Scher
mer op bijna 63-jarige leeftijd overleden.
Tal van vrienden zullen hem node
missen.
Op ons eiland zijn talloze huizen en
boerderijen onder zijn bekwame leiding
verrezen. Een van zijn grootste werken
mogen wij wel noemen het C. E. Gol-
lards Rustoord. Nog dikwijls komen in-
tanties, die tot bouw van een dergelijk
tehuis overgaan een kijkje nemen in ons
Rusthuis. Vorige week werd een van de
laatste door hem ontworpen gebouwen,
de boerderij van genoemd rusthuis, over
gedragen. Op de gevelplaat, die wij el
ders afdrukken, vindt men zijn naam
genoemd.
Een ander groot plan, ziet de architect
helaas niet voltooid, de nieuwe jeugd
herberg „Panorama" is ook een schep
ping van zijn hand. Op geniale wijze
heeft de overledene een oplossing gevon
den voor deze bouw.
Vandaag wordt het stoffelijk overschot
ter aarde besteld.
Hij ruste in vrede.
IN MEMORLAM J. HENKES
Ten huize van zijn dochter, mevrouw
de weduwe Smit-Henkes te Den Burg, is
vorige week vrijdag op 86-jarige leeftijd
overleden de 'heer Jn. Henkes.
De heer Henkes werd in juni 1928 tot
lid van de gemeenteraad benoemd. De
SDAP had toen 2 zetels in de raad. In
1931 fungeerde de heer IJenkes bij de
verkiezingen als lijstaanvoerder. Het was
in 1939, dat hij met voorkeurstemmen
opnieuw in de raad werd gekozen.
De heer Henkes is jaren actief lid ge
weest van de visserijvereniging, en hij
had speciale bemoeiingen met de uitvoe
ring en toepassing van de zuiderzee-
steunwet. Velen danken nog mede aan
zijn activiteiten hun huidige uitkeringen
op grond van deze wet.
Het was in maart 1956 dat de heer
Henkes door zijn partijgenoten werd ge
huldigd. Hij was toen een halve eeuw lid
van de socialistische beweging.
Deze oud-strijder is raadslid gebleven,
totdat de activiteiten van de gemeente
raden door de Duitsers in 1941 werden
lamgelegd.
Na de oorlog maakte Henkes geen deel
meer uit van de gemeenteraad, hoewel
de gang van zaken zijn volle aandacht
bleef houden.
Leden van de Visserijvereniging heb
ben hem gistermiddag naar zijn laatste
rustplaats gedragen.
HERV. GEMEENTE OOSTEREND
Vanavond om 8 uur mannenvereniging
in de pastorie.
De samenkomst in Oost wordt een
week uitgesteld.
Vanaf morgen (donderdag) beginnen
de catechisaties weer.
KINDERPOSTZEGELACTIE
Overal in den lande is nu de Kinder
postzegelactie ten einde. Texel mocht
haar steentje bijdragen met een netto
opbrengst van plm. 720,buiten de
scholenactie.
In aanmerking genomen, dat dit na
jaar wel een zeer zwaar beroep werd ge
daan op de offervaardigheid ten bate van
de verschillende acties, zowel voor in
terne doeleinden, als die buiten het
eiland, stemt dit resultaat tot dankbaar
heid, ook jegens al diegenen, welke spon
taan hun medewerking, op zulk een pret
tige wijze, verleenden.
Namens het Comité Texel
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden, woensdag, consultatiebureau
Woensdag 20 januari a.s. worden de
moeders van Den Burg en Oudeschild
verwacht tot DRIE uur.
GESLAAGD
Mej. A. Bakker, De Westen, behaalde
bij het Wit-Gele Kruis het diploma
kraamverzorgster.
In de keurige zaal van Hotel „De
Hoop" te De Cocksdorp hadden woens-
avond j.l. de raadsfractie-leiders van de
diverse politieke partijen, die onze ge
meente rijk is, plaats genomen achter de
groene tafel. De dorpscommissie had een
forum-avond belegd. De heer G. Moonen,
de leider van deze avond, heeft zich uit
stekend geweerd en door zijn strakke
hand is het een goede avond geworden.
Het is, en dat is de opzet toch, geen
discussie-avond geworden. De vragen,
die op het forum werden afgevuurd, wa
ren stuk voor stuk dorpsbelang.
In het forum hadden zitting de heren
S. Keijser, VVD, F. L. de Grave, KVP,
A. Dros, P. v.d. A. (de heer Wassenaar
was verhinderd), J. Daalder, A.-R., en S.
v.d. Vis, CHU.
De eerste vraag die werd gesteld:
„Wat denkt het forum van de nieuw te
bouwen school in Midden-Eierland. Is
het niet beter een centrale school te
stichten voor De Cocksdorp en Eierland
samen?" werd verschillend door de
leden van het forum beantwoord.
De heer Keijser was van mening dat
een nieuwe school geen goede oplossing
is. Er heerst een trek naar het hoofddorp
van ons eiland. Ook hij zag een oplossing
in samenvoeging van scholen Midden- en
Zuid-Eierland. Een tweemansschool is
en blijft zwak.
Wij moeten niet bij de school beginnen,
maar bij het bouwen van de nieuwe wo
ningen, aldus de heer De Grave. Toen is
in principe al besloten tot het vormen
van een kern, dus ook een school. Als wij
deze school zouden weglaten, dan wor
den woningen daar overbodig.
Als lid van de oudercommissie van
Midden-Eierland zou vervolgens de heer
Dros niet graag zien dat er geen school
zou komen. Wordt deze school niet in-
stand gehouden, dan gaan ook de ar
beidskrachten voor de landbouw ver
dwijnen. Een fusie van de scholen is
reeds jaren geleden aan de orde geweest.
Onze school geeft een binding die „enig"
is op Texel. Een gemeenschap zou vol
komen uiteenvallen.
Toen de bouw van deze school twee
jaar geleden op de begroting kwam, zo
begon de heer Van der Vis, hebben Daal
der en ik gezegd, laten wij geen nieuwe
school bouwen. Niet omdat het geen
christelijk onderwijs zou worden, maar
uit het oogpunt van centralisatie. Als
deze school zou verdwijnen, dan zou er
een andere kunnen komen met vier leer
krachten. Dit in de eerste plaats om fi
nanciële redenen, maar zeker ook voor
een beter onderwijs (applaus).
De heer Daalder was blij met deze
vraag. Hem was nogal eens verweten,
dat hij tegen openbaar onderwijs was.
Natuurlijk ben ik persoonlijk voor bij
zonder onderwijs. Maar als lid van de
de gemeenteraad ben ik verplicht om
alles te doen voor goed en doelmatig on
derwijs, dus ook voor het openbaar on-
De aangebrachte gevelsteen.
derwijs. Ik heb ook nooit tegen gestemd
voor de bouw van een school in De Koog
en De Waal. Wij hebben in deze omge
ving drie scholen, die alle op de rand
staan. Ik meen, dat het een algemeen be
lang is, dat wij hier het openbaar onder
wijs gaan centraliseren. Gezien de finan
ciële situatie van onze gemeente is sa
menvoeging zeker van groot belang.
Daarnaast neemt de landbouwmechani
satie steeds toe, dus zullen er in de toe
komst minder mensen nodig zijn, waar
door misschien de dorpskern toch wordt
aangetast.
Hierna kwamen nog eens al de leden
van het forum over dit onderwerp aan
het woord.
Samenvattend kunnen wij zeggen, dat
het forum niet eensgezind was. Op de
heer Dros na, was men van mening dat
goed onderwijs van meer belang is dan
het behouden van een dorpskern.
Riolering volksgezondheid van
eerste rang
Een van de bewoonsters van de hout
rijke woningen te De Cocksdorp kwam
met het rioolprobleem. Om de veertien
dagen moeten de stapelputten bij haar
woning worden geleegd. Dit veroorzaakt
een onhoudbare stank, die doordringt tot
ver in haar huis en zelfs keldergebruik
onmogelijk maakt.
De heer Daalder werd door zijn mede
leden gebombardeerd tot rioolspecialist.
Want ook Oosterend zit met dit pro
bleem. In Oosterend is het zelfs zo erg,
aat als de slager zijn koetje heeft ge
slacht en het afval in het riool is ver
dwenen men het bloed door de straat
stenen ziet komen. Hij betoogde met
klem, dat een goede riolering een volks
belang van de eerste rang is. Met de
komst van de waterleiding is dit pro
bleem nog duidelijker naar voren geko
men.
De heer Keijser, die ook als dijkgraaf
veel met dit vraagstuk te doen heeft, me
moreerde, dat het in Den Burg bij de
houtrijke woningen niet beter is. Daar
raken de riolen die er zijn vol zand, zo
dat er ook een onhoudbare toestand
ontstaat.
Nieuwe straatnamen
In verband met de nieuwe straatna
men heeft B. en W. indertijd de mening
gevraagd van de diverse dorpscommis
sies. De volgende vragensteller was van
mening, dat er aan die mening weinig
aandacht was besteed.
De wijziging van de straatnamen, zo
begon de heer Dros, heeft heel wat stof
doen opwaaien. Inderdaad is mijn me
ning, dat er tekort aandacht is besteed
aan de wensen van de dorpscommissies.
De heer Keijser: B. en W. hebben in
hoofdzaak twee instanties gepolst: le de
dorpscommissies; 2e de heer Van der
Vlis. Ook naar mijn mening is men wel
eens te diep in de oude historie gedoken.
Ook de heer De Grave vindt het jam
mer, dat de namen, die toch al enigszins
historisch waren geworden, zijn afge
voerd.
De vragensteller hééft gelijk, aldus de
heer Daalder, de raad heeft naar mijn
menig te weinig aandacht besteed aan
de adviezen van de dorpscommissies.
Aan banden gelegd
Een bollenkweker kwam met een
bouwprobleem. Waarom is men toch zo
op de letter gesteld en werkt ook het ge
meentebestuur niet meer naar de geest?
Nu worden mensen gedwongen te bou
wen zoals men dat voorschrijft, maar
men vergeet dat hierdoor bedrijven ge
dupeerd worden. Gezien de komende
werkloosheid is toch zeker het bollen-
bedrijf een tak waar arbeiders terecht
kunnen?
Als bollenspecialist werd eerst het
woord gevoerd door de heer De Grave.
{Zie vervolg pagina 2)
Het was de wens van wijlen mej.
Gollards om op deze plaats een boer
derij te bouwen. Vorige week is deze
nieuwbouw overgedragen. De heer H.
Eelman is de pachter van dit moderne
bedrijf. Het initiatief tot de bouw werd
genomen door de heer J. N. Bruin.
Mm MM! ISI Sg
