V
SUpERBA-KORRELS
VOOR
Het loodswezen langs de
Nederlandse kust
BABYDERM cüz ikxy*igesch/u2A}en
Babyverzorging
JUNCKERS GASGEYSERS
BARKER'S IJZERHANDEL tel. 67
Kies uit de nieuwe
Rokstoffen
H. KUIP
een KINDER VERZORGSTER
E0v
f500.-
EB
JJ1U
voor keuken en douche
i
NDSM
NEDERLANDSCHE DOK-
cn SCHEEPSBOUW MIJ (v.o.f.)
Dit interessante onderwerp werd vo
rige week voor de Ontwikkelingsclub
Oosterend besproken in de o.l. school en
toegelicht met lichtbeelden.
Als voorzitter, de heer Jb. Visman deze
avond opent, verwelkomt hij in het bij
zonder de heer W. Kalkman, employé bij
het Loodswezen, welke deze avond over
bovengenoemd onderwerp zal spreken.
De heer Kalkman wijst de aanwezigen
erop, dat zij steeds geconfronteerd wor
den met het Loodswezen n.l. de Eier-
landse vuurtoren, welke met zijn twee
schitteringen in 10 sec. ons een onder
deel van het Loodswezen laat zien, n.l. de
kustverlichting.
Spreker begint allereerst met de histo
rie. Reeds in 1563 heeft Philips II een be
paling uitgevaardigd voor een loods-
dienst door schippers, terwijl er straffen
zijn gesteld voor moedwil bij stranding.
Heeft men in 1698 al Loodscommissans-
sen, in de 18e eeuw worden bij een bepa
ling van de Staten van Holland loods-
lieden geëxamineerd, zij verkrijgen een
acte en een loodsmansteken met nummer.
Dit is heden nog steeds gehandhaafd, ter
wijl ook de nodige bepalingen niet ont
breken n.l. ieder kwartaal peiling, waar
van de loodsen kaarten krijgen. Rappor
ten over boeien en tonnen, terwijl er zeer
strenge straffen zijn gesteld voor over
tredingen en tekortkomingen. Deze
Loodswet heeft een eeuw dienst gedaan;
eerst in 1958 heeft men deze Loodswet
herzien en aangepast aan andere landen.
Sinds 1835 resorteerd het Loodswezen
onder het Dep. van Marine. Den Helder
werd belangrijk voor het Loodswezen
vanwege het Noord-Hollands Kanaal. De
naam Loodsgracht herinnert nog aan de
vele woningen, welke hier speciaal voor
de loodsen waren.
Voor 1920 werd vanuit de Loodskas
loon aan loodsen betaald. Heden wordt
vanuit de Loodskas een vast salaris be
taald. In de tegenwoordige organisatie
heeft Nederland 6 districten. Ieder dis
trict heeft een directeur met de rang van
Kap. ter Zee, terwijl een Loodscommis-
saris vanuit de Koopvaardij kan komen.
De taak van het loodswezen is het be
vorderen van de veiligheid voor de
scheepvaart naar zee en binnenkomst in
de haven. Een loods is een wegwijzer en
raadgever voor de kapitein van het schip,
die commandant blijft. De loods blijft te
allen tijde verantwoordelijk voor zijn ad
vies. Voor het examen van loods zal men
ten minste de rang van tweede stuurman
moeten bezitten, nog geen 30 jaar moeten
zijn, eerst een grondige medische keuring
moeten ondergaan. Dan pas volgt een
examen. Een grondige kennis is vereist
van het zeemanschap, n.l. aanvaringsre
glement, vaarwaterbekendheid, carantai-
nebepalingen, internationale vlaggen en
stormseinen, waterstanden en semafor-
merken. Slaagt men, dan is men adspi-
rantloods en volgt een werktijd onder
leiding van een loods met hogere rang.
Nadien volgt bevordering naar 2de klas
en eventueel le klas.
Omtrent de Loodsdienst vertelde spre
ker, dat de loodsboten op kruispost lig
gen, herkenbaar aan hun blauwe vlag
met witte letter L. De schepen vragen
door seinlamp of vlag om assistentie. Dit
gebeurt ook wel door bemiddeling van
Scheveningen Radio, welke contact op
neemt met de Loodscommissaris. Ook
dan is de loods op tijd ter plaatse. Het
staken van de Loodsdienst berust in oor
deel bij de schipper van de Loodsboot.
Dikwijls horen wij dan dat de loodsdienst
voor grote schepen is hervat. Oorzaak
hiervan is dat de loodsjol meer leizijde
heeft en het schip zonder ongelukken te
bereiken is. Een Loodsboot blijft bij sta
king der loodsdienst op kruispost, maar
haalt de vlag in. Een schip, welke zonder
loods naar binnen gaat, zal toch zijn
loodsgeld moeten betalen, maar vanwege
de verschillende bepalingen van verze
keringen e.d. blijven ook de schepen
meestal wachten op hervatting van de
loodsdienst. Texel heeft vanwege een
tekort aan koopvaardij geen loodsboot.
Daarom moet hier door middel van radio
of lichtschip om loodsassistentie ge
vraagd worden. Den Helder bezit ook zijn
ophaaldienst voor Harlingen over de
Waddenzee.
Het loodsgeld is met vroeger vergele
ken aanmerkelijk gestegen en naarmate
de diepgang van het schip groter wordt,
betaald men ook meer.
Over de betonning van vaarwaters
geeft spreker uitvoerige toelichting,
waarin wij horen, dat alle belangrijke
vaarwaters door lichtboeien zijn aange
geven; dat de Haaksboeien brulboeien
zijn en dat het kleine lantaarntje op zo'n
lichtboei maar even 3200,kost. Ver
der vinden wij tonnen en drijfbakens en
tenslotte de steekbakens, welke wij ach
ter Oost kunnen vinden. Er zijn langs de
Nederlandse kust 160 lichtboeien, welke
per stuk een waarde van 10.000,
hebben met een totaal van rond l1/*
miljoen gulden. Men begrijpt dat het
Loodswezen zuinig op deze boeien is en
dat deze aan een geregelde controle van
betonningsvaartuigen onderhevig zijn.
Deze vaartuigen peilen ook de vaarwa
ters en veranderingen worden verwerkt
op de afd. Hydrografie bij de Kon.
Marine, welke deze veranderingen be
kend maakt. Het zeegaand betonnings-
vaartuig is ook het contactschip met de
drijvende vuurtoren „het lichtschip",
welke bemand met 11 man om de 14
dagen wordt afgelost. Op het lichtschip
doet men waarnemingen van stromingen,
glasaalwaarnemingen voor de visvangst
en samenstellingen van weerrapporten,
welke radiotelefonisch aan de Kustwacht
worden doorgegeven en vandaar op De
Bilt komen. De lichtschepen zijn dus ten
nauwste verbonden met de weersver
wachtingen. Lichtschepen liggen veran
kerd en 28 november 1928 is de laatste
keer geweest, dat lichtschip Haaks los
geslagen was. Het anker op zichzelf
weegt maar 750 kg., maar de ketting
heeft men nu langer en zwaarder ge
maakt. De schakels zijn 41 mm. dik en
bij stormweer bereikt men nu dat het
lichtschip, met vakterm gesproken, gaat
krabben. Aansluitend op de lichtschepen
passeerden ook de vuurtorens even de
revue. De naam zegt al hoe zij hebben
gewerkt en zijn ontstaan. Bij de Branda-
ris (1320) is door zijn afplatting nog heel
goed te begrijpen, dat men vroeger hier
op een vuur stookte. Iedere toren heeft
zijn eigen karakter; Den Helder bv. 4
schitteringen in 20 seconden. Sinds 5 juli
1882 toen HM. oorlogsschip „Adder"
verging heeft men ook langs de kust 41
kustwachtstations. Deze werken ten
nauwste samen met loodsdienst en de
particuliere reddingsmaatschappij en.
Twee aparte lichamen, maar door hun
werk ten nauwste aan elkaar verbonden,
terwijl als regel een loodscommissaris ir.
het bestuur van de reddingsmaatschappij
is vertegenwoordigd. De wind- en storm-
waarschuwingsdienst is er per telefonie
en seinen overdag op de semafor en 's
nachts met seinlichten. De laatste post
is nog maar kortgeleden opgericht in
Lelystad. Ook de radio is volledig inge
schakeld en men bezit een radiopeildienat
voor de scheepvaart met 4 peilstations,
n.l. Terschelling, Den Helder, IJmuiden
en Hoek van Holland, de zgn. radio
bakens. Tot slot komt spreker op de
Havenradar. IJmuiden had de primeur
van het Europese continent, welke het
eerste was uitgerust met radar, waarna
Rotterdam volgde met een keten van
radarposten vanaf Hoek van Holland tot
aan Rotterdam. De loods is in het bezit
van een draagbare radio en heeft con
tact met de onderhavige radarposten. Het
betreffende schip wordt dan binnenge-
praat. Een prachtig middel met veel
succes bij mistig en ongunstig weer
Hiermede besluit de heer Kalkman
zijn causerie en stelt onder de pauze een
plakboek ter inzage beschikbaar, waarin
een en ander omtrent het Loodswezen is
bijeengegaard uit courant en tijdschrift
Na de pauze werden dia's vertoond ter
verduidelijking van de verschillende be
handelde onderwerpen. Hierna volgde
het vragenstellen.
Verschillende kotterschippers vroegen
cm kleine ophelderingen omtrent enige
routes en bebakening. Onze Texelse be-
tonningsman, de heer H. Steigstra was
benieuwd naar het beloodsen van parti
culieren zgn. slikloodsen en of deze
mensen ook nog geëxamineerd worden,
zoals ogenschijnlijk plannen bestonden.
Dit is niet het geval, in aansluiting hier
op vroeg men naar de loodsplicht voor
een njksloods, maar waar geen loodsboot
aanwezig is, is er geen verplichting en
op deze trajecten vindt men ook de zgn.
slikloodsen. Ook de aanwezige jeugd
liet zich met onbetuigd en deze jonge
luisteraars vuurden hun vragen met
grote vrijmoedigheid af als teken dat ook
hen een en ander was opgevallen. Deze
vragen werden naar volle tevredenheid
beantwoord.
Tot slot dankte de heer Visman de
spreker voor zijn leerzame lezing, waarin
wij eens wat meer te weten zijn gekomen
over deze Rijksdienst ten behoeve van de
scheepvaart.
INGEZONDEN
S.V. TEXEL LAAT JE NIET KENNEN!
Volgens traditie werd door sportver
eniging Texel elk jaar een Bal-masqué
georganiseerd. Deze traditie is thans van
de baan. De sportvereniging ontvangt nu
genoeg gelden via de toto. Maar
waarom ontneemt U ons deze avond? Er
zijn heel wat Texelaars die reeds hun
costuum voor dit bal gereed hadden. Er
is nu nog tijd om dit feest te organiseren.
Toe SVT, laat U niet kennen, maar
geef ons deze avond als nog!
Met dank voor de plaatsruimte.
D. T. D.
SWEypr --
MEISJESPADVINDERIJ
Onder leiding van de dames Mantje en
Oosterhaven is er een afdeling „Kabou
ters" van het Ned. Padvinders Gilde op
gericht. De dames zijn gestart met 8
meisjes van 7V2 tot 10 jaar. Met deze
meisjes wordt gewerkt tot ongeveer half
mei, waarna zij dan van „mensenkind"
tot „kabouter" worden geïnstalleerd. Pas
daarna kan de groep uitgebreid worden
tot 24. Meisjes, die daarvoor interesse
hebben, kunnen zich echter nu reeds op
geven. Er wordt aan Den Burg gewerkt
en het is de bedoeling dat de groep ge
vormd wordt uit jeugd van heel Texel.
S.V. TEXEL
Programma voor zondag: 4e kl. A KNVB:
Hollandia T.-Schagen; De Foresters-
Texel; LSW-Limmen; RKAFC-USVU;
BKC-Vios.
Afd. N.H.: Succes 3-Texel 2; jun. Texel-
Helder b. Adsp. Texel-De Koog, van
middag.
Als Texel zich op de 2e plaats wil
handhaven, BKC is immers afdelings
kampioen geworden, zal ze ernstig moe
ten proberen de laatste 2 uitwedstrijden
te winnen.
Ook Texel 2 zal moeten bewijzen, dat
het j.l. zondag een vergissing was.
De junioren mogen het ook weer eens
proberen en de adsp. geven we een
kansje tegen De Koog.
Totokaarten zijn nog voorhanden bij
Bob Bakker, Hotel De Graaf en D. D.
TEXELSE BOYS-NIEUWS
Zondag speelt Boys 1 thuis tegen leider
Duinranders 1. In de uitwedstrijd hebben
de Boys een verdiend gelijk spel weten
te behalen, Aanvang 1.30 uur.
Boys-junioren spelen om 12.00 uur
thuis tegen Watervogels junioren. Deze
wedstrijd duurt 2 x 40 min. Zorg ervoor
op tijd te zijn. Boys a speelt vanmiddag
om 4.00 uur tegen Boys b.
In verband met de actie, welke thans
gevoerd wordt voor het behoud van de
Toto dienen er zoveel mogelijk kaarten
getekend te worden. Deze kaarten zijn bij
mej. L. van Sambeek verkrijgbaar.
Comolete Babvderm-Sot met Doktersboek en -
Complete Babydcrm-Sot met Doktersboek on
voor navulling der Set: Pocdor-Zalf-Olie-Zecp
Nogmaals op deze zaterdag boven aan
de rubriek een woord in vette kapitale
letters. Dat woord is:
BEZETTINGSLIJST
In deze rubriek !(en ook door middel
van advertenties) hebben wij onze leden
nadrukkelijk attent gemaakt op het be
lang van een actuele bezettingslijst,
een lijst dus die bij is.
Toch ervaren wij nog achterstand, en
bovendien blijven er leden die on
danks ons nadrukkelijk verzoek de
opgave telefonisch doen. Hier dus nog
maals het verzoek: geef Uw bezetting
snel en schriftelijk door.
Blokkeer voor de toekomstige gast ie
telefoon niet. En dwing de informatrices
niet van de tijd, die zij zo hard nodig
hebben voor de propaganda van Uw be
drijf, uren af te nemen voor het noteren
van Uw telefonische boodschap. Geef ons
deze medewerking. Het voorkomt boven
dien misverstanden.
Woensdag 16 maart, om 20.00 uur, gaat
de afdeling Den Hoorn van de V.V.V.
vergaderen in „Loodsmanswelvaren".
Onderwerp is: „verlichting en propa
ganda".
Wij hebben 50 persoonlijke uitnodigin
gen aan de leden verstuurd per circu
laire. Door de brand kan het voorkomen,
dat wij een lid vergeten hebben een per
soonlijke uitnodiging te sturen. Neem ons
dat niet kwalijk, maar kom tóch.
De uitnodiging in deze rubriek
en in de advertentiekolommen is
w een algemene uitnodiging, die
ook voor U geldt.
V.V.V.-Texel.
KEDEDEiimg
beloning
kal optpa
bul<"«»
attcfcUr
dat V*da"n,fcht
<**-■"*
Lappie Knijn
en het
verdwenen
standbeeld
5. Iedere aandacht werd opeens gevestigd
op een klein mannetje, dat aan kwam
sloffen met een emmer en een kwast in
zijn hand en een rol papier onder zijn
arm. Langzaam ging hij naar de blinde
muur en zette zijn emmer op de grond,
zich welbewust van de grote nieuwsgie
righeid, die hij bij het groepje opgewekt
had. „Nou zallie het kenne leze
mompelde de man met de pet. Jonas op
de schouder tikkend, 't Mannetje doopte
de kwast in een smeerde met krachtige
slagen lijm aan de muur. Daarna pakje
hij langzaam de rol papier en plakte vast.
Toen hij daarmee klaar was nam hij zijn
emmer weer op en liep het marktplein af.
De stilte was gebroken. Iemand had ge
roepen: „Mot je nou eens zien!" „Vijf
honderd gulden beloning!" mompelde een
ander. „Wat een geld, niet.verbaas
de het vrouwtje zich. De mensen drom
den om het aanplakbiljet om alles maar
goed te kunnen lezen. „Wat een boel
gewassen, ofwel op de vruchtwisseling.
en hij stapte op en reed weg. Zo ging
iedereen weer naar zijn werk, totdat
Lappie en Jonas alleen waren. „Dat is
lang niet gek, hè Lappie", vond Jonas",
een mooi kapitaaltje om wat nieuwe in
kopen te doen...." Lappie keek Jonas
eens aan. „Weet U waar het beeld is?"
vroeg hij toen eigenwijs, om vervolgens
met de mars naar de hoek van de markt
te lopen, Jonas verbaasd achterlatend
Garage v.h M. v. d. SLIKKE
Taxi en verhuur.
Parkstraat 2. Den Burg
Maak vandaag nog SCHRIFTELI|K melding aan de V.V.V van
wat u gisteren bezet hebt gekregen.
Een betrouwbare bezettingslijst maakt een tevreden gast.
Tinneroy, gestreept en effen in een keur van
prachtige tinten.
Wollen mohairstof, zeer breed (155 cm) in
drie kleurstellingen, prijs slechts 7,95.
Amerikaanse denim-stripes, streepstoffen
voor moderne mensen.
Modestofzwart-witte pied de poule
Exclus'eve coupons voor rokken, in een groot
aantal zomerse dessins en prijzen
Kom gezellig winkelen bij
J
Hardere biggen
Zwaardere biggen 'tt
i£f rit cj /p
Beter marktbare biggen
Hogere winst
SUPERBA-KORRELS VOOR BIGGEN
O
Mt biggenvoer, dat de jong* biggen
door de practischc vorm en extra
smakelijke samenstelling graag opnemen.
Vnt*{ bij de Dclpa4xittacla.tr om de
tfttUU folder vSuptrba-homU voor bigg"*"
FIRMA G. A. VAN KLOOSTER
DELRA WEDERVERKOPER
BOOTLAAN IA
DE KOOG (TEXEL) - TEL 225
vraagt voor haar kindertehuis
op Texel (16 kinderen)
Gediplomeerden genieten de voorkeur.
Brieven met volledige inlichtingen, Postbus 701, Amsterdam.
