Cjroen ^warL-Jexels in het harL.
Oosterend nam afscheid van
Ds. Klijnsma
Schoolvoetbal
1960
De heer
W. H. Lap
overleden
De mens het enige schadelijke
dier ter wereld
Texel vrij van
rotkreupel
WOENSDAG 15 JUNI 1960
TEXELSE
74e JAARGANG No. 7462
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij
Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren!
Bank. Postgiro 652. - Abonn-pr. 2,25 p.
kwart 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm
Het was zondagmiddag druk in
Oosterend. Honderden dorpbewoners wa
ren naar het oude bedehuis gegaan om
daar voor de laatste maal de herder en
leraar te horen. Geheel gevuld was het
kerkgebouw toen predikant en kerkeraad
de kerk binnen traden en de dienst een
aanvang nam.
Zondag 26 juni 1949 heeft dominee
Klijnsma zijn intrede gedaan. Bijna elf
jaar heeft hij dus de gemeente van Oos
terend gediend. Maar dominee Klijnsma
is in al die jaren niet van gedachten ver
anderd. Toen hij zijn eerste spreek hield,
sprak hij over de onbelangrijkheid van de
mens en ook nu, ten afscheid, werd hier
meerdere malen op gewezen. Misschien
dat deze eenvoudige predikant er iedere
zondag aan herinnerd werd door de
woorden, die geschreven staan onder het
orgel in de kerk: „Soli Deo Gloria" aan
God alleen de eer.
Deze eenvoudigheid heeft dominee
Klijnsma en niet minder zijn vrouw be
mind gemaakt in zijn standplaats.
Als tekst voor zijn afscheidspredikatie
was gekozen Psalm 150.
De scheidende predikant wees er op
dat de psalmen niet uitgaan als een
nachtkaars maar eindigen in een jubel.
Deze laatste psalm is het hoogtepunt, een
oproep tot ieder, jong en oud, arm en
rijk, zieken en gezonden. Wij allen wor
den opgeroepen tot loven. God loven is
leven. En om God te loven, daartoe is een
mens niet steeds bereid. De vragen in ons
leven: Waarom dit, waarom doet God dat
in ons gezin, zijn er maar al te vaak.
De zondag na Pinksteren wordt zondag
Trinitates genoemd, zondag van de Drie
Eenheid, Vader, Zoon en Heilige Geest.
God, die de wereld schiep en tot het
einde vasthoudt, de Zoon, Jezus Christus,
die Zijn leven gaf voor ons en de Heilige
Geest, die ons de ogen wil openen, zodat
wij zien dat God ons liefheeft.
Voor de laatste maal riep dominee
Klijnsma de gemeente Oosterend op om
God te loven als de grootste Vader. Jezus
neemt de zondaars aan, mij ook heeft Hij
aangenomen.
Na de slotzang werden er diverse har
telijke woorden gericht door collega's en
dorpsgenoten.
Dominee W. M. van Reijendam sprak
namens de Ring der Hervormde Gemeen
ten op het eiland. Ds. Van Reijendam
memoreerde de eenvoud van de schei
dende predikant. „U ging als een zeeman
tussen de vissers, gewoon als mens tussen
de mensen. Als secretaris van de Ring
heeft U veel werk verzet, accuraat, ook
daarvoor onze dank. U gaat van Ooster
end naar Harlingen. Dat is voor U geen
groot verschil, want iets van een Fries
heeft U reeds in U. Wat U wil, laat U
niet meer los. Dat wordt ook meestal
uitgevoerd. Dominee en mevrouw Klijns
ma, wij danken U voor wat U in onze
Ring hebt gedaan".
Namens de Gereformeerde Kerk te
Oosterend, namens Texels Theologen
Convent en als vriend werd gesproken
door dominee Scholten. „Ik weet wat ik
aan U had, daarom spijt het mij dat U
vertrekt. Onze samenwerking was altijd
prettig. De Interkerkelijke zangdiensten
zijn daar een bewijs van. Ik mis straks
niet alleen een goed collega maar ook een
vriend. Wij hebben nooit onenigheid ge
kend samen en dit zegt wat als theologen.
U heeft nooit getracht zieltjes van mij
af te snoepen. Al deze dingen hebben on
ze vriendschap bekrachtigd. Het ga U in
Uw nieuwe gemeente goed. God zegene
U", zo eindigde dominee Scholten.
Als consulent van Oosterend sprak do
minee Soesan. Ook hij momoreerde de
tien jaar prettige samenwerking en hoop
te dat de gemeente Oosterend spoedig
weer een eigen predikant zal hebben
Namens het gemeentebestuur werd het
woord gevoerd door burgemeester De
Koning, die met wethouder Roeper naar
Oosterend was gekomen om de scheiden
de predikant en zijn gezin te bedanken
voor wat er in Oosterend is gedaan. „U
wist de juiste verhouding te vinden om
leiding te geven, dat hebben wij als ge
meentebestuur altijd gewaardeerd. Uw
werk is voor Oosterend en voor Texel
van betekenis geweest".
De heer J. Visman sprak namens de
Doopsgezinde Gemeente, namens de
.\orpscommissie en de feestcommissie van
josterend.
Ook de samenwerking met de Doops
gezinde broeders is goed geweest. Dat
dominee Klijnsma niet alleen predikant
was, is duidelijk geworden. Voor het ge
wone leven in het dorp had hij niet min
der belangstelling. Namens de laatstge
noemde commissie werd hem een prach
tige foto overhandigd van het kerkge
bouw.
Namens kerkeraad en gemeente sprak
de heer Jb. Vlaming woorden van dank
tot de predikant en woorden met een ver
maan tot de gemeente. „U heeft honder
den jongeren onderwezen, huisbezoeken
gedaan, vele zieken getroost, bijgestaan
in droeve dagen, het werk onder de bui
tenkerkelijken ter hand genomen. Ook de
bouw van het Jeugd Centrum is onder
Uw leiding tot een beginstadium geko
men. Herders worden verplaatst maar de
Opperherder blijft". Na deze woorden
werd het gezin Klijnsma toegezongen met
de woorden van gezang 12!
In zijn persoonlijke dankwoorden richt
te dominee Klijnsma zich ook tot de or
ganist, de heer Eelman, die niet alleen
organist is, maar tevens leider van het
zondagsschoolwerk. Tot de kosteres en
„ome" Reijer van der Vis, die vele jaren
het orgel heeft bespeeld.
Als geschenk ontving de scheidende
predikant een radiotoestel van de ge
meenteleden.
Onder de genodigden zagen wij o.a.
Kapelaan Koopman, de Eerw. heer en
mevrouw Veldhuis, kerkeraadsleden van
verschillende kerken van Texel, de heer
en mevrouw Van Wijland, die met de
honderden gemeenteleden de dienst voor
de predikant tot een onvergetelijke heb
ben gemaakt.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden, woensdag, consultatiebureau
Woensdag 15 juli (heden) worden de
moeders van de buitendorpen verwacht
op de volgende uren:
Den Hoorn 1.15 uur; Oosterend 2.00 uur;
De Cocksdorp 3.00 uur; De Koog 4.00 uur
AGENDA STICHTING
CULTUREEL WERK TEXEL
Donderdag 16 juni
Den Burg, Dorpshuis, bijeenkomst foto
club „De Kiekendief".
Zaterdag 18 juni
Den Burg, demonstratiedag Texelse pad
vinders.
Den Burg, Ned. Herv. kerk, concert door
„Die Haerlemsche Musyckcamer" m.m.v.
de soliste Annette de la Bije (sopraan) en
de solisten Kees Kuijper en Hans Leon-
hardt (hobo) en Edo Wilod Versprille en
Taco Ferwerda (fluit).
J.l. zaterdag vond op het veld van de
S.V. Texel de finale plaats van het
schoolvoetbaltoernooi. Het weer werkte
niet erg mee, een vrij harde wind met af
en toe wat fijne regen. Maar desondanks
hebben de jongens goed gespeeld en de
aanwezige ouders hebben genoten van de
kundigheid en het enthousiasme van hun
spruiten.
Het was bepaald jammer, dat het
schoolelftal van De Koog niet was ver
schenen. Een aantal -jongens bleef liever
weg om redenen van onmisbaarheid en
de mogelijkheden, die onze eerste bad
plaats biedt aan schooljongens om een
extraatje te verdienen. Hoe dan ook, hun
wegblijven viel zeer te betreuren.
De knapen van Den Hoorn daarentegen
verschenen volledig en tijdig, ondanks
het ongunstige weer en een vermoeiend
schoolreisje op de voorafgaande dag.
De Koog kwam automatisch voor de
4de plaats in aanmerking. De overige
ploegen speelden een halve competitie,
die het volgende verloop had:
O.l.s. Den Burg-Den Hoorn. Uitslag 30.
De jongens van Den Hoorn deden hun
uiterste best. Een enkele maal brak mid-
voor Drijver gevaarlijk door, maar de
Burgse achterhoede was zeer solide.
Maarten Laan was zeer ijverig en Rudy
Kerkhof verdeelde het 9pel goed. Hij gaf
de bal op tijd af en bezondigde zich niet
aan te lang pingelen.
R.K. school Den Burg-o.l.s Den Hoorn.
Uitslag 20. Een sterkere ploeg van de
St. Jozefschool was steeds in de aanval,
maar verder dan twee doelpunten kwa
men ze niet. Bij Den Hoorn deed zich ook
de vermoeidheid gelden, maar ze hielden
kranig vo!
Tenslotte de finale tussen de twee
scholen uit Den Burg. Een wedstrijd, die
af en toe prima spel te zien gaf; vooral
de knapen van de Thijsse-school bleken
vastbesloten dit jaar de beker te willen
winnen. Steeds waren ze in de aanval.
Met de rust was de stand 10. Na de
rust was het Akkie Bakker, die met een
fraaie kopbal de zege veilig stelde. Het
was inderdaad een verdiende overwin
ning en deze jongens van de Thijsse-
school speelden een spel, dat een beker
winnaar behoort te spelen. Snel en en
thousiast, maar toch sportief. Hulde aan
aanvoerder Piet Koegelberg en zijn
ploeggenoten.
De uitslag luidt als volgt-
le prijs: o.l.s. Den Burg, Wisselbeker.
2e prijs: R.K. school Den Burg, medaille
aan statiefje (aangeb. door v.v. Texelse
Boys);
3e prijs: o.l.s. Den Hoorn, 12 draagspeld-
jes (aangeb. door S.V. Texel);
4e prijs: o.l.s. De Koog, medaille (aangeb.
door N.O.V. afd. Texel).
Na een slotwoord van de heer Bakker,
die alle medewerkers bedankte en met
dankbaarheid constateerde, dat het
toernooi buitengewoon prettig en sportief
was verlopen, gingen de jongens trots
met de behaalde trofeeën naar huis.
GESLAAGD
Te Utrecht slaagde vrijdag j.l. voor het
examen dierenarts onze vroegere plaats
genoot, de heer D. Keijser H. J.zn.
l
GESLAAGD
Mej. Ada Boogaard, De Koog, slaagde
vorige week aan de Bijzonder Neutrale
Kweekschool te Den Helder, voor de acte
„Nuttige Handwerken".
TEXELSE MARKT
Aangevoerd maandag 13 juni 1960:
2100 lammeren 4565; 4 koeien 700
950; 5 fokkalveren 6095; 9 nuchtere
kalveren 6080; 22 biggen 4045.
Kapitein Lap is niet meer. Op 81-jarige
leeftijd is hij heengegaan. Velen op het
eiland en ver daar buiten zullen om dit
verlies treuren. De heer Lap was immers
iemand, die veel voor de gemeenschap
heeft gedaan.
Hij was Oud-gezagvoerder van de
Java-China-Japan-Lijn en Ridder in de
I Orde van Oranje Nassau,
i Van 1933 tot 1947 was de heer Lap
president-commissaris van de N.V. Texels
Eigen Stoomboot Onderneming. Ook het
V.V.V.-werk heeft jaren zijn belangstel-
1 ling gehad. Van 1919 tot 1951 was hij
voorzitter van deze vereniging.
Hij was ook secretaris van de Kon.
Noord- en Zuidhollandse Reddings-Maat-
schappij, waar hij ook enkele jaren voor
zitter van was.
In de eerste wereldoorlog werd hij be
noemd tot secretaris van de landbouw-
commissie voor Texel en later secretaris
van Polder Waalenburg en de Prins Hen
drik Polder en dijkgraaf van het Hoorn
der Nieuwland. Voor de Vrijheidsbond
heeft de heer Lap zeven jaar zitting ge
had in de gemeenteraad.
De heer Lap werd op 11 juli 1878 te
Den Hoorn geboren. Hedenmiddag zal
zijn stoffelijk overschot in dat zelfde dorp
aan de aarde worden toevertrouwd.
In de jaren dat de heer Lap commis
saris was bij de N.V. TESO, is ook het
Vreemdelingenverkeer toegenomen. Er
werd namelijk ingezien dat de boot meer
rendabel kon worden gemaakt, als er
meer gasten zouden komen. Er werd in
binnen- en buitenland reclame gemaakt
voor het eiland en het resultaat was
zeer goed. Mede door de leiding van de
heer Lap kwamen ook op het eiland veel
dingen tot stand die van belang waren
voor het toerisme. Wij denken aan de
medewerking van TESO bij de aanleg
van toeristische rijwielpaden, de stichting
van de Jeugdherberg Panorama en de
Texelfilm.
Veel vrienden heeft de heer Lap in de
loop der jaren verworven. Al dezen zul
len U missen!
De naam Kaptein Lap zal in de Texelse
geschiedenis blijven bestaan.
IN MEMORIAM W. II. LAP
Geboren aan de voet van de duinen,
in het dorp van waar Groenlands- en
Compagniesvaarders zijn uitgetrokken
ver weg in een wijde wereld, moest en
zou Willem Lap ter zeevaart gaan. In het
voormalige Nederlands-Indie, varend van
kust tot kust als leerling, stuurman en
gezagvoerder, groeide Lap tot de man,
die hij in zijn latere leven op Tessel zou
blijken te zijn. Als veertiger keerde hij
terug, trouwde er een vrouw van een
DIT IS EEN HARTEKREET. Een har-
tekreet om meer eerbied voor wat leeft
en groeit in de natuur. Want er zijn de
afgelopen weken weer voorbeelden van
vernielingen voorgekomen, die bedroe
vend zijn.
Men oordele zelf aan de hand van en
kele voorbeelden:
fa dezer dagen kwamen wij jongeren
tegen die de bagagedragers van hun
fietsen volgeladen hadden met varens.
Een gedeelte van het bos waar de
varens groeien, was totaal „uitge
kleed". Op de vraag waartoe men de
varens had geplukt, kon geen ant
woord gegeven worden.
fa in dezelfde periode kwamen wij een
groep wandelaars tegen, die reus
achtige bossen bloemen in de armen
hadden. Er waren veel boterbloemen
bij, maar ook (grote ergernis) vogel-
melk, orchideën en andere schaarse of
zelfs zeldzame soorten.
fa het is al weer enige tijd geleden dat
bij het uitzetten van fazantenbroed de
jonge diertjes met stenen werden be
kogeld, en de hen voor consumptie de
nek werd omgedraaid
fa nog maar kort geleden kwam het
voor ergens op Texel dat een loslo
pende hond twee legsels van eenden
verstoorde.
Op deze manier zouden wij door kun
nen gaan met het opsommen van erger
lijke voorbeelden van vernieling, ook aan
afrasteringen en gebouwen, aan mate
riaal dat voor brandbestrijding in het
bos is opgehangen etc. etc.
Een ander aardig „spelletje" is het
versperren van wegen met gekapte bo
men. Het is voorgekomen dat vandalen
tien bomen dwars over een bospad leg
den. En wie is er aansprakelijk als late
wandelaars in het donker in het bos een
ernstige val maken? En welke zijn de
gevolgen als de brandweer midden in de
nacht door het bos moet uitrukken voor
een brand?
Het meest kinderachtige werk is het
vernielen en verhangen van borden die
namen aangeven, dan wel dienen als
richtingwijzers. Het is allemaal zulk een
laagbijdegronds genoegen, dat er geen
woorden genoeg zijn om het gevoel van
ergernis te beschrijven.
Tot nu toe is Texel een eiland, waar
het prikkeldraad alleen gebruikt wordt
om particuliere gronden en broedterrei-
nen af te schermen. Dat ontbreken van
prikkeldraad maakt Texel tot een van de
weinige plaatsen in Nederland waar men
nog ongestoord kan lopen.
Anderszins is het echter ook zo, dat
zij die het beheer over Texel hebben het
nooit zullen toelaten dat terwille van
deze vrijheid het vandalisme vrij man
daat krijgt om maar te vernielen wat er
vernield kan worden. Daarmee zou het
paradijselijke eiland gedevalueerd wor
den tot een kermisachtige vrolijke keu
ken, en het antwoord daarop is: NOOIT,
NOOIT en nog eens NOOIT!
Een ieder die permanent of tijdelijk op
Texel woont heeft in deze een taak.
Die taak is: Zorg dat Texel blijft wat
het is. Laten wij ons zelf niet door wan-
even oud Tessels geslacht als het zijne.
Een huis werd gebouwd en een zoon
groeide op, die vanzelfsprekend een be
roep, verwant aan de zee, zou kiezen.
Tessel had nog een zeevaartschool in
die dagen en Kap. Lap, zoals hij weldra
werd genoemd, strekte niet ten onrechte
zijn beschermende hand naar dit insti
tuut, dat toen reeds een moeitevol be
staan leidde, uit. Een groot en sterk man,
die het aan het hart moest gaan, dat de
school het toch niet redden kon. Want
Tessels jongelingschap, eens aan de zee
verknocht, gevoelde er al minder voor
ver van huis te gaan. Kap. Lap zag het
aan. In later jaren, toen de kottervisserij
op gang begon te komen, verheugde hij
zich. Oosterend en Oost hadden nog het
bloed van avontuur en ondernemingslust.
Den Hoorn en Den Burg schenen voor
goed van de zee vervreemd. In de Bin-
nenburg te Den Burg, eens de straat waar
de Oostindiëvaarders leefden, werd niet
lang geleden het laatste zeemanshuis op
gedoekt. Middenstanders, winkeliers, be
zetten de verlaten huizen. Willem Lap
zag het aan, zag hoe in de bijna veertig
jaar, dat hij nog op zijn eiland leven
mocht, de verandering kwam; onvermij
delijk en onweerstaanbaar.
Werd hij geroepen, hetzij bij de al
schaarser wordende strandingen, hetzij
bij het besturen van Texels Eigen Stoom
boot Onderneming, dan was hij present.
In zijn figuur was hij de zeeman geble
ven, ook nog na veertig jaar. Als een der
laafcsten herinnerend aan een tijd, die
voorbij schijnt te zijn, vertegenwoordi
gend een geslacht, dat onverzettelijk was.
De wind waait over Tessel zoals hij
daar reeds eeuwen heeft gewaaid. Onder
bomen, die als hij de stormen hebben ge
trotseerd, wordt hij ten grave gebracht.
Hij moge rusten in vrede.
VL.
beheer de strop van het prikkeldraad om
de hals leggen. Het is een gevleugeld
woord dat zegt: „De mens is het enige
schadelijke dier ter wereldEn als
wij niet oppassen blijft het niet slechts
een gevleugeld woord, maar wordt het
waarheid.
Hierbij enkele adviezen:
fa als de kinderen bloemen willen pluk
ken, laat ze dan boterbloemen en zu
ring plukken. Daar doen ze geen
schade mee. Beter nog. leer ze dat
wilde bloemen het mooiste zijn in de
vrije natuur, dus laat ze met rust.
fa ziet U jonge vogels e.d., neem ze dan
niet in de handen, maar laat ze op de
plaats waar U ze vond. Probeer des
noods van een afstand waar te nemen
of de ouders terugkomen, want die
kans is altijd zeer groot. Slechts als het
gaat om uitgesproken verwaarloosde
of verlaten dieren, stelt U zich dan in
verbinding met het Texels Museum,
met Staatsbosbeheer, met Natuurmo
menten, met de V.V.V. Kortom: ga
niet spelen voor kunstmoeder, want
Uw succes zal in de meeste gevallen
gering zijn.
fa houdt Uw honden in het vrije veld
zoveel mogelijk aan de lijn. Door zijn
speurzin kan een hond veel schade
doen.
fa neemt U als stelregel aan, dat het
goed van anderen (ook het bezit van
de Staat) U heilig moet zijn als Uw
eigen bezit.
Samenvattend mogen wij stellen, dat
diepe eerbied voor wat leeft en groeit de
enige grond is om op goede voet met die
natuur te blijven. Laten wij het logen
straffen, dat de mens het enige schade
lijke dier ter wereld is. Het eiland Texel,
met al zijn pracht en weelde is het dub-
bel-en-dwars waard.
G. H. F., dir. V.V.V.-Texel
AAN DE SCHAPENHOUDERS VAN
TEXEL
Op zaterdag 4 juni j.l. is de georgani
seerde rotkreupelbestrijding, waarvoor
het Rijk een groot bedrag beschikbaar
heeft gesteld, op Texel beëindigd.
Tijdens deze campagne is het gelukt,
met medewerking van de Texelse scha
penhouders, deze zo hardnekkige ziekte
onder de duim te krijgen. Dat betekent
niet alleen voor de Texelse schapenhou
der een voordeel, maar is voor ons gehele
land van grote betekenis, daar toch zeer
vele Texelse schapen en lammeren over
ons gehele land worden verspreid. In
dien slechts gezonde dieren het eiland
verlaten, zal op deze wijze althans, geen
verspreiding van het rotkreupel meer
kunnen optreden.
Thans is het dus zaak het eiland vrij
te houden. Hieraan zal iedere Texelse
schapenhouder moeten medewerken.
Door de Veeartsenij kundige Dienst zal
bij voortduring controle op het voorko
men van deze ziekte worden uitgeoefend,
doch daarnaast reken ik op de volle
medewerking van iedere schapenhouder
op Texel. Zodra men vermoedt dat er
wel eens rotkreupel aanwezig zou kun
nen zijn zal mededeling daarvan aan het
gemeentehuis moeten worden gedaan. De
opzichter van de Veeartsemjkundige
Dienst, die U in deze als Uw vriend en
medewerker moet beschouwen, zal op
Uw bedrijf een onderzoek komen instel
len en zal U met raad en daad terzijde
staan. Blijkt bij diens bezoek, dat er
niets aan de hand is, dus dat de waarge
nomen afwijkingen niet aan rotkreupel
zijn toe te schrijven, des te beter. Mocht
echter de ziekte door deze man worden
geconstateerd zonder dat door de eige
naar daarvan kennis is gegeven aan het
gemeentehuis (deze aangifte is wettelijk
verplicht) dan zullen wettelijke maatre
gelen niet achterwege kunnen blijven en
zal streng worden opgetreden.
Een geval van rotkreupel in den be
ginne geconstateerd, kan spoedig onder
drukt worden. Indien het proces zich
echter reeds heeft uitgebreid wordt de
genezing veel moeilijker en is ook veel
kostbaarder.
Het eenmaal per week door een l°/o
creolinebad drijven der schapen en lam
meren doet, ter voorkoming der ziekte,
wonderen.
Ik meen in het algemeen belang, dus
niet alleen in dat van de Texelse scha
penhouder, maar ook van iedere schapen
houder in Nederland, die dieren van
Texel ontvangt, alsmede met het oog op
onze export, het bovenstaande te Uwer
kennis te moeten brengen en Uw aller
medewerking in deze te moeten inroepen.
Dr. H. H. Scholten,
Inspekteur Distriktshoofd van de
Veeartsenijkundige Dienst.
