Havermout
78
APPELSTROOP
49
MacQueen
Theezakjes
m
Elektriciteitsopwekking in de
molen te Oudeschild
Deerhound, een zeldzaam ras
M
SPINAZIE LITERBLIK 49
ONTBIJTKOEK.?u"k 39
Keetmeisje
in Europoort
l
Alléén deze week
Ter kennismaking
Prima SLAOLIE GROTE FLES 89
maakt u het leven goedkoper!
L
SNELKOKEND
PAK500GRAMI
PER BEKER
handig
trekt
beter af
«een 'astig
theeblaadjes
VOOR
Met een door K. SPECIALE
theezakjes schenkt u PRIJS
80 i 100 koppen thee, dus
**A
evenveel als met een pakje thee
KWALITEITSGARANTIE
Wanneer u een bij AH
gekocht artikel niet èlkc
cent waard acht die u cr
voor betaalde dan wordt
u door Albert Heijn het
volle bedrag vergoed.
Albert Heijn
zt
Ui
Di
In „Molennieuws", orgaan van de ver
eniging „De Hollandse Molen" en de
Stichting Elektriciteitsopwekking door
windmolens, lezen wij het volgende:
Einde maart waren alle financiële re
gelingen getroffen voor de uitrusting
van „De Traanroeier" met een automa
tische opwekinrichting voor elektriciteit,
welke in continu dag- en nachtbedrijf
stroom zal leveren in het net van de
Texelsche Electriciteits Maatschappij.
Hierbij zullen verschillende nieuwe prin
cipes worden toegepast. In de eerste
plaats zal het opwekaggregaat op de
bejtane grond worden geplaatst ter be
perking van de belastingtrillingen op het
houten achtkant van de molen. Dit aggre
gaat zal aangedreven worden vanaf bo-
venwiel en bonkelaar door middel van
een lange stalen koningsbuisspil ter
lengte van plm. 10 meter, voorzien van
een spoorwiel, dat op zijn beurt via een
rondsel met slipveiligheidskoppeling een
vertikaleas van circa 5,5 meter lang aan
drijft. Deze laatste as zal uitgerust wor
den met een grote snaarschijf, die door
middel van een snellopende snaarover
brenging met pulley en vrijloopkoppe-
ling, de vertikaal opgestelde opwekgene
rator zal doen draaien
In de tweede plaats wordt overwogen
om een betere windbenutting ook van
zwakkere winden te verkrijgen door toe
passing van een z.g. 2-toerengenerator,
die bij zwakke wind 750 omw./min.
maakt en bij sterkere wind wordt omge
schakeld op 1000 omw./min. met behulp
van speciale magneetschakelaars en
relais.
In de derde plaats zal het wieksysteem
worden uitgevoerd met de reeds bekende
aluminium jalouziekleppen, welke nu zo
danig zullen worden opgehangen, dat zij
in gesloten toestand aan de molenzijde
een gladde aansluiting op de stroomlijn-
neus van de roede doen ontstaan. Voorts
zullen op elke roede vleugelremkleppen
worden aangebracht vóór de stroomlijn-
neus, waarmede zij een z.g. regelbare
spleetwiek zullen vormen.
Zoals bekend levert een dergelijke
spleetwiek bij lage windsnelheid en laag
toerental een belangrijk hoger koppel
dan een wiek met normale stroomlijn-
neus, hetgeen uit de ervaringen met het
fokwieksysteem van Ir Fauël overtuigend
is gebleken Door toepassing van het
hierboven beschreven regelbare spleet-
wieksysteem kan worden bereikt, dat het
aanloopkoppel en. ook het rendement van
dit systeem bij zwakke winden wordt
vergroot, terwijl voorts bij stormachtige
wind de vleugelremkleppen door de
winddruk op de jalouziekleppen met
behulp van een speciaal tuimelaarstelsel
met tuimelveren in remstand worden
getrokken.
Met de voorbereidende werkzaamhe
den voor de uitvoering van het project
zal waarschijnlijk in september een aan
vang worden gemaakt.
O. S. O., DE MOK
ORGANISEERT BAL
Ten behoeve van de vaste bemanning,
adspirant reserve-officieren en Kader-
scholen organiseert O. S. O., De Mok,
morgenavond een bal in „De Oranje
boom". De muziek wordt verzorgd door
het ABC-kwartet.
Liefhebbers en ,,-Sters", want daar
gaat het om, kunnen een toegangsbewijs
halen bij de V.V.V.-Den Burg en De Koog
CANADA VRAAGT TUINDERS,
LANDBOUWERS EN KWEKERS
De heer M. Krens, directeur van de
Kath. Emigratiestichting, keerde terug
van een studiereis in Canada. Tijdens
deze reis werden door hem vele Neder
landse emigranten bezocht en legde de
heer Krens van kust naar kust een af
stand van 6000 kilometer af.
De Canadese Katholieke Emigratie
organisatie had tijdens de besprekingen
met de heer Krens een bijzondere aan
dacht gevraagd voor de mogelijkheden
van landbouwers, fruit- en groentetelers,
boomkwekers, metselaars, pianostemmers
en metaalbewerkers. De Canadese Katho
lieke Emigratieorganisatie is in staat, na
kennisneming van de uitvoerige gegevens
deze beroepen te plaatsen en van huis
vesting te voorzien. De gegadigden kun
nen zich wenden tot de Kath. Emigratie-
stichting, Nieuwe Parklaan 105, Den
Haag.
Lappie Knijn
en het
verdwenen
standbeeld
23. „Maar", begon de slager. „Dat is het
beeld....", zei de notaris, „Niet!" vulde
de melkboer aan. De smid kuchte alleen
maar. De burgemeester zuchtte en keek
de heren der gemeenteraad aan. „Heren",
zei hij toen tot de drie vrienden. „Het
spijt me U te moeten meedelen, dat dit
niet het gezochte beeld is". Lappie haalde
de schouders op. Jonas keek eens naar
Klop, die mistroostig zijn hoofd schudde.
„Nou, dan gaan we maar weer", zei
Lappie vastberaden en hij wilde het
beeld van het tafeltje pakken. Jonas
gritste het voor hem weg. „Veel te zwaar
voor jou", en het drietal maakte aan
stalten om te vertrekken. „Heren, luis
tert U even naar mij?" De burgemeester
liep naar Jonas toe en pakte het beeld
vast. „Niet aankomen!" zei Jonas snibbig.
„Daar heb ik veel gevaren voor getrot
seerd, ik zou niet graag willen, dat het
stuk viel...." De burgemeester greep
wanhopig in zijn spaarzame kuif. „Heren,
misschien.
Hier nogmaals een oproep aan hen die
als zogenaamd „slaperslid" bij de V.V.V.
geregistreerd willen worden. Inschrijving
in het register vindt plaats tegen contan
te betaling van 5,
Bovendien vragen wij de reeds gere
gistreerde slapersleden, die al betaald
hebben, ons nog even opgave te doen van
de beschikbare kamers en de verdeling
der bedden.
Een goed overzicht daarvan maakt het
in de topweken gemakkelijker onze gas
ten snel onder te brengen.
Zo is het deze keer een korte rubrii
Wij hebben echter de indruk, gezien h
aantal gasten, dat reeds op Texel v*
blijft, dat onze leden evenals wij
weinig tijd meer hebben voor lezen, la
staan voor het schrijven van uitvoeri
rubrieken.
Wij willen hier onze leden nog
even attent maken op een stuk in
blad over de natuurbescherming. Er zij
weer ergerlijke voorbeelden van vand,
lisme voorgekomen. Wilt U Uw gaste
op dit artikel attent maken. Er verschi
nen losse overdrukken van, die U evei
tueel onder Uw gasten kunt verspreide
Gaarne in deze Uw medewerking, opd;
ons eiland niet teloor gaat aan wandade
van hen, die in de natuur allee
l maar een mogelijkheid zien oi
\J hun vernielzucht bot te vieren.
V.V.V.-Texel
De heer en mevrouw Horst, De Koog,
hebben sinds kort een Deerhound. „Wen-
da" is 77 centimeter hoog. Deze nieuwe
ling op ons eiland is ruim een jaar oud,
vorig jaar uit een nest van zeven, ge
boren in Nederland.
Vooral dat „Wenda" in Nederland ge
boren is, kan als bijzonderheid worden
vermeld. Het was het eerste nest sinds
dertig jaar in ons land. Vader en Moeder
zijn in Engeland gekocht en beide zijn
definitief kampioen. Met drie jaar is dit
beest volwassen, zoals wij haar nu op de
plaat zien, kan zij nog enkele centimeters
groter worden. Dus nu niet bepaald een
schoothondje. Toch wel! Want het is een
zeldzaam betrouwbaar beest. Dat komt
omdat van oudsher de onbetrouwbare
honden niet voor de fokkerij gebruikt
werden.
Er zijn in Schotland voorstellingen op
steen gevonden van zo'n duizend jaar ge
leden, deze hond op de hertenjacht voor
stellend. Ruw geschat zullen plm. 200
Deerhounds in Engeland zijn. Ook
Australië en Amerika treft men deze
dieren.
FEUILLETON:
door H.A.N.S.
20. „Fijn, dat Roel er zo goed is afge
komen", zei hij.
„Ja", zuchtte Christa kleintjes.
Het bleef even stil tussen hen. Dan
vond Christa, dat ze toch wel erg on
dankbaar leek, door een gesprek over
Roel te vermijden.
„Kent U Roel allang?" vroeg ze.
„Betrekkelijk", antwoordde Helsingen.
„Het eigenaardige is, dat we elkaar nooit
opzoeken, maar telkens gebeuren er weer
van die toevallige ontmoetingen, op de
vreemdste plaatsen en met de gekste
situaties, zodat we onwillekeurig
vriendschap voor elkaar zijn gaan
voelen".
„O", zei Christa en weer bleef het stil.
„Is Roel een bijzondere vriend van U?"
vroeg Helsingen, met een poging, om te
verbergen hoeveel waarde hij aan haar
antwoord hechtte.
Even kwam er nieuw licht in Christa's
ogen, maar direct daarop verduisterde
haar blik weer. „Ach nee", zei ze mat.
„Ik ken hem nog maar zeer kort".
Eigenlijk begreep ze niet, dat dit de
waarheid was. Het leek veeleer alsof ze
Roel heel haar leven gekend had, zo
vulde hij haar gedachten en speelde hij
een rol in al haar toekomstbeelden.
Helsingen was opeens bijzonder opge
wekt. Levendig besprak hij met Christa
de mooie lijnen van het paard, beklopte
Betty en liefkoosde het beest zodat Chris
ta geheel van haar treurige gedachten
werd afgeleid. Langzaam kwam ook weer
het gesprek op de boerderij. Helsingen
deed zeer tactvol en legde vooral de na
druk op de opbouw van het geheel.
Christa keek daarbij of ze visioenen zag.
Aarzelend vertelde ze, dat ze de gehele
inboedel had laten opslaan. Helsingen
ging daar gretig op in, maar durfde niet
met concrete voorstellen te komen. De
stilte, die daarna een poosje tussen hen
inviel, was welsprekender dan vele woor
den. Beiden wisten, dat èn de boerderij
en in de inrichting bij elkaar hoorden.
Christa verweet zichzelf dat ze niet eer
der op het denkbeeld was gekomen de
boerderij te laten overplaatsen. Waar
schijnlijk zou haar praktische broer daar
tegen wel bezwaren hebben geopperd,
want het was haar wel duidelijk, dat dit
kostbaarder was, dan het opbouwen van
een nieuwe boerderij. Maar misschien zou
zij dan niet zo'n verloren en eenzaam
gevoel over zich hebben. Ze vond zich
los en stuurloos van alles staan, met geen
enkel perspectief waaruit ze moed en
blijheid kon putten. Al die spijtgevoelens
hielpen nu echter niet meer. Ze moest
erin berusten, dat haar een geheel nieuw
leven wachtte, met als enig lichtpunt, de
uitnodiging van Helsingen, om later haar
tot nieuw leven gebrachte woning te ko
men bezichtigen. Misschien zou ze hem
dan al haar bezittingen verkopen, of
Hij liet duidelijk merken, dat ze een die
pe indruk op hem had gemaakt. Hier
kreeg ze de kans iets van de sfeer van
haar eiland te behouden en RoelRoel
stootte haar iedere keer van zich af
Helsingen vertelde, hoe hij al jaren ge
leden Rozenburg had ontdekt. De mooie
natuur en de unieke broedkolonie had
hem altijd bijzonder aangetrokken.
„Vreemd, dat we elkaar nooit eerder
ontmoet hebben", zei hij, met spijt in zijn
stem. Christa glimlachte. „Dat is niet zo
zonderling als het lijkt. Tijdens de week
ends lieten we het natuurreservaat voor
de vreemdelingen en wij maakten er onze
wandelingen op mooie herfstavonden of
op winterdagen, als het werk op het land
minder dringend werd".
Het deed haar ontegenzeglijk veel goed,
om met iemand, die het land nog in on
gerepte staat gekend had van gedachten
te wisselen. Met verbazing hoorde zij, hoe
goed hij met de ligging van de duinen en
de landerijen op de hoogte was. Uit alles
bleek, dat het eiland hem ter harte ging
Desondanks verdedigde hij de industrie.
„Dezelfde oppervlakte", zei hij. „Waarop
jullie aan ongeveer vier of vijf personen
werk gaven, geeft nu aan honderden,
misschien nog wel eens aan duizenden
een bestaan".
„Maar onze oogsten zorgden voor voed
sel voor duizenden", troefde Christa.
„Dat is het nu juist", zei Helsingen heel
voorzichtig. „Kijk, al dat koren kan in
eén keer met een groot schip worden
aangevoerd vanuit een land waar de
grond lang niet zo kostbaar is, waar dui
zenden hectaren braak liggen. Dit land,
jouw land, is uniek door zijn ligging aan
zee. Denk eens in, eeuwenlang hebben
grote landen oorlog gevoerd, heel dik
wijls, met als doel, een uitweg naar zee.
Hier was de uitweg naar zee, maar werd
niet voldoende productief gemaakt, de
mogelijkheden werden niet benut. Te
midden van een overbevolkt land, temid
den van een levend en intelligent volk,
lag dit maagdelijk eiland, waar de grond
nog op dezelfde manier werd bewerkt
als in de landen waar de bevolking arm
blijft en waar de man, zowel als de
vrouw lange dagen op het land moeten
werken. Neem nu deze droge zomer als
voorbeeld. Iedere landbouwer was trots,
dat hij ondanks de grote droogte zulke
prachtige tarwe oogstte. Wat gaat er nu
gebeuren, ons dagelijks brood moet duur
der worden, dan voorheen, omdat de bin
nenlandse tarwe met subsidie gesteund
wordt".
Ondanks zijn krachtig betoog gaf
Christa zich niet gewonnen. Dat land van
hen was vruchtbaar, nergens zag men
zulke prachtige cultuurgrond. Dat moest
toch allemaal een doel hebben. Met kern
achtige argumenten verdedigde ze het
agrarische bestaansrecht. Hij moest niet
denken, dat zij, als vrouw enkel maar de
romantische kant van de zaak zag. Land
en tuinbouwers hadden al miljoenen aan
deviezen ingebracht. Het werd een leven
dig dispuut tussen hen.
Helsingen mocht die tegenweer wel. Er
zat pit in dat meisje. Haar hele gezicht
kwam in beweging en ze hield zich niet
zo stijf op een afstand, maar liet zich
kennen zoals ze was, een echt natuur
kind, een dochter van haar volk. Even
had hij gedacht, dat ze voor hem verlo
ren was, toen hij de blik opving, waar
mee ze naar Roel had gekeken. Misschien
sprak toen haar schuldgevoel. Door haar
onoplettendheid had Roel zijn leven ge
waagd en dat woog zwaar bij haar. Nu
had ze echter alle terughoudendheid la
ten varen en was zelfs bijzonder vriend
schappelijk.
Door het opsommen van alle voordelen,
die het eiland voorheen aan de mensen
had geboden, voelde Christa weer ster
ker hoe verknocht ze aan het land was.
Er moest nu echter een eind aan komen;
zij zou voorgoed vertrekken. Hartelijk
nam ze afscheid van Helsingen. Hij had
haar uit haar zwaartillend gepeins ge
haald en daarvoor was ze hem dankbaar.
Langzaam besteeg ze het paard en liet
voor de laatste keer haar blik over de
omgeving dwalen. Ze had zichzelf weer
veel pijn berokkend, door nog eens terug
te komen. Talmend wendde ze zich van
de boerderij af en groette Helsingen nog
maals met een armzwaai. Deze stond
koortsachtig na te denken over een aan
vaardbare reden Christa weer te ont
moeten en plotseling kreeg hij een lumi
neus idee. Juist toen zij Betty met zachte
drang in beweging bracht, vroeg hij:
„Kan ik u morgen met de auto komen af
halen voor een bezoek aan Roel?"
Christa voelde zich gloeiend heet wor
den. Roel had duidelijk laten merken, dat
hij geen hernieuwde vriendschap met
haar wenste. Toch zou het normaal zijn,
als zij naar zijn toestand kwam infor
meren. Tenslotte was zij de oorzaak, dat
hij gewond raakte. De uitnodiging van
Helsingen was wel erg verleidelijk, maar
mocht ze dit van hem aannemen, terwijl
ze bij intuïtie aanvoelde, dat hij het sa
menzijn met haar als hoofdzaak be
schouwde? Voor ze het wist, had ze toe
stemmend geknikt en liet daarna Betty
in grote haast wegdraven. Luchtig mee
deinend met de gang van het paard, keek
ze niet eenmaal om. Ze voelde, dat Hel
singen haar nakeek en ze wilde onder
geen voorbehoud iets van haar innerlijke
beroeringen prijs geven. Ze vond Helsin
gen bijzonder sympathiek en hij bezat bo
vendien haar boerderij, maar de naam
Roel verwekte al weer nieuwe verwach
tingen in haar.
(Wordt vervolgd)