9 rocn /wa in het harL, V Nationaal Middenstandscongres op Texel gehouden Het beeld „De Goede Herder op haar voetstuk Texelse Aannemers- en Patroonsbond jubileert Last van zenuwen? ZATERDAG 6 MEI 1961 TEXELSE 74e JAARGANG No. 7555 COURAN Uitgave N.V. v.h. Lanqeveld de Rooij Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel Handelsdrukkerij Den Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058 Verschijnt woensdags en zaterdags Bank: R damse Bank, Coöp. Boeren 1. Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. ƒ2,25 p. kwart. 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE MIDDENSTANDSBOND heeft dit jaar haar jaarlijks nationaal congres op het eiland gehouden. Het is voor de eerste maal in de Texelse geschiedenis, dat er een dergelijk congres op Texel werd gehouden. Het is daarom begrijpelijk, dat burgemeester C. De Koning tijdens de officiële ontvangst door het gemeentebestuur in de aula van de Dr. Jac. P. Thijsseschool woorden van erkentelijkheid richtte tot het hoofdbestuur van de K.N.M.B. De belangstelling voor het Midden standscongres, dat dinsdag en woensdag jl. werd gehouden was groot. Uit alle delen van het land waren middenstanders gekomen om in de eerste plaats het con gres te bezoeken, maar aan de andere kant waren er velen nieuwsgierig en wilden wel eens een kijkje nemen op dat eiland(je). Het is opvallend, dat vele Ne derlanders denken dat het eiland klein is en dat je aan beide kanten het water zou zien. Als deze mensen dan op het eiland komen, dan mag iedere Texelaar er van overtuigd zijn, dat later in eigen omgeving een goede reclame zal worden gemaakt van dat schone eiland in het vroege voorjaar. Als dan ook in het Bondsorgaan nog een artikel is opgeno men: „Wij gaan naar Texel", verlucht met vele fraaie foto's en tekeningen van het eiland, dan mogen wij rustig schrij ven dat het congres op dat punt zeker is geslaagd. Maar ook is het congres geslaagd voor de organisatoren. De Texelse afdeling, onder voorzitterschap van de heer C. J. van der Kooi, kan trots zijn op een zo groots en goed geslaagd congres. Het was de heer Van der Kooi, die na mens de afdeling Texel van de K.N.M.B. dinsdagmiddag een welkomstwoord sprak in de zaal van „Casino". ,Het is voor de eerste maal", aldus de heer Van der Kooi, „dat een landelijke organisatie een congres houdt op het oiland. Het zal U duidelijk zijn, dat het ons verheugd, dat het de K.N.M.B. is, die haar jaarlijks congres hier organiseert. Als afdeling hebben wij er veel voor moe ten doen, maar wij zijn zeer erkentelijk, dat het hoofdbestuur uiteindelijk is ge zwicht en wij U allen hier welkom mogen neten". Met de wens voor een geslaagd congres, eindigde de heer Van der Kooi zijn korte openingstoespraak. De Bondsvoorzitter, de heer P. G. v.d. Weele, sprak hierna de jaarrede uit. ,,Een Nationale Algemene ledenverga dering van ondernemers of werknemers in het Nederlandse bedrijfsleven zal hoogstwaarschijnlijk niet met de regel maat van de klok in Den Burg op het prachtige eiland Texel belegd worden. Wij mogen, aldus de heer Van der Weele, het ons dan ook tot een voorrecht reke nen, dat de leden van de K.N.M.B. voor hun jaarlijkse oriëntatie op de omstan digheden, waarin de ondernemers in het midden- en kleinbedrijf verkeren, gast vrijheid hebben gevonden binnen de dui nen en dijken van dit waddeneiland. Voor een doelmatige en bovenal rustige bezinning op onze positie in de maat schappij van heden, is dit gedeelte van ons land bijzonder geschikt en dat heb- hen wij juits nodig omdat wij temidden van het geroezemoes van alle dag eigen lijk geen tijd meer hebben om helder en rustig na te denken" De heer Van der Weele sprak in zijn jaarrede o.a. over de vrije loonpolitiek. .Bezien we nu de ontwikkeling van de arbeidsverhoudingen gedurende het afge lopen jaar", aldus de heer Van der Weele, ,,dan kan worden vastgesteld, dat de gedifferentieerde loonpolitiek zonder twijfel zekere voordelen heeft gehad, maar in een toestand op de arbeidsmarkt, zoals wij die thans kennen, een wankele basis heeft en min of meer illusoir is. De Bondsvoorzitter constateerde aan het eind van zijn rede de gunstige ont wikkeling in de diverse branches. „In het totaal bevestigen de omzet cijfers, dat ook het afgelopen jaar in alle branches de gunstige ontwikkeling zich heeft voortgezet of bestendigd. Zelf is dit zo voor de aardappelen-, groenten- en fruithandel, waar de geldomzetten ge drukt werden als gevolg van de lage prijzen na de gunstige oogst in 1960; voor geheel 1960 viel toch nog een toename van 4°/o te constateren. De kastotalen der bakkers en melkhan delaren werden gunstig beïnvloed door een lichte prijsstijging. Terwijl de cijfers in de chocolaterie een jaar van goed herstel aantonen met een toename van 4°/o, konden wij in de ta baksdetailhandel niet meer dan een be stendiging van de inkomenstotalen waar nemen. Dat de toegenomen koopkracht zich steeds meer kan richten op duurzame consumptiegoederen bleek uit de omzet- stijging in de textielsector (een toename voor het geheel van 12°/o), terwijl deze voor de confectie-industrie zelfs 16°/o meer dan in 1959 beliep. Een zelfde beeld toont de ontwikkeling in de branche der huishoudelijke artike len, die van het meubilair en in het schoenwinkelbedrijf met een vooruitgang van 11 tot 12%. Naast deze toegenomen aankopen van bieding en schoeisel kon men het zich blijkbaar nog veroorloven om zich op daarbij passende wijze mei goud, zilver en uurwerken te behangen, gezien de omzetstijging van niet minder dan 15% in deze branche. Ook in de consumptieve sector, zo ver volgde de heer Van der Weele, kon meer aan luxe-wensen worden voldaan, blij kens een toename in de aankopen van banketbakkersartikelen en dranken van 11%, terwijl zoals vermeld ook de choco laterie een goed jaar beleefde. Vermeldenswaard is voorts de stijging van de kastotalen der kappers met 8 a 9 en in de afgelopen maanden zelfs met ongeveer 15%, een stijging die na de herziene tariefsbepaling te verwachten was. Over de gang van zaken konden rede lijk tevreden zijn: de kruideniers en dro gisten, welke hun omzetten zich op be stendige wijze zagen ontwikkelen; de kruideniers daarbij met ongeveer 3%, wat minder dan de drogisterijen met 5%. Zeer uitgesproken was de voordelige gang van zaken voorts in het ambacht der schoenherstellers en slagers waar de omzet 12% hoger lag. De verhoogde bedrijvigheid in ambacht en branche welke uit de bovenvermelde cijfers spreekt, betekende ook een jaar van goed zaken doen in de branche der kantoorboekhandel, waar in totaal voor 11% meer verkocht werd. Wil men de hierboven vermelde omzet stijging herleiden tot een juist beeld van het economisch resultaat in deze sectoren dan zal onder meer rekening moeten worden gehouden met de in de afgelopen periode opgetreden stijging der loon kosten (van 8 a 9%). De jongste gegevens over de afgelopen maanden tonen aan dat de over het al gemeen gunstige gang van zaken zich nog voortzet, hoewel uit de verkopen in de sectoren aardappelen, groenten en fruit, de tabaksdetailhandel en het bedrijf der schoenherstellers een zekere stagnatie schijnt te spreken. De Bondsvoorzitter eindigde zijn rede met een opwekking tot waakzaamheid. In een tijd van hoogconjunctuur dreigt de waakzaamheid te vervagen en een gevoel van zelfvoldaanheid dreigt de midden stander in slaap te sussen. De heer Van der Weele wees er op, dat slapen bete kent een volkomen geïsoleerd zijn ten opzichte van de omgeving en een mid denstand, die niet niet open ogen zijn omgeving gadeslaat, heeft zichzelf buiten de gemeenschap geplaatst. PUBLIEKRECHTELIJKE BEDRIJFS ORGANISATIE ONDERWERP VAN GESPREK TIJDENS DE MIDDAGVERGADERING VAN DE K.N.M.B. Na de officiële opening van het con gres werd het woord verleend aan Mr. K. Groen, hoofd van de afdeling Publiek rechtelijke Bedrijfsorganisatie, van het Ministerie van Algemene Zaken. De heer Groen betoogde, dat het accent van de P.B.O. is verschoven. Men heeft de ordening lang gezien als de hoofdzaak van de P.B.O. Het gaat echter niet om de ordening, maar de nadruk valt op be langenbehartiging in algemene zin en verordeningenen komen er nauwelijks aan te pas. Allen moeten gebruik maken van de P.B.O. De vrije organisaties worden niet opzij gedrukt en door de P.B.O. vervan gen. Als het gaat zoals het behoort te gaan, dan verliezen zijn niet aan functies, 1 maar winnen zij door de P.B.O. De P.B.O. steunt op een vrije privaatrechtelijke be drijfsorganisatie. De korte inleiding van de heer Groen bracht genoeg stof voor de heren forum leden. Achter de bestuurstafel hadden plaats- genomen de heren Prof. mr. P. Borst, hoogleraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, Prof. mr. N. E. H. van Es- veld, hoogleraar aan de Nederlandse Eco nomische Hogeschool te Rotterdam en aan de Leidse Universiteit, lid van de S.E.R., drs. H. L. Jansen, algemeen secre taris van de S.E.R. en ir. H. Vos, lid van Je Eerste Kamer der Staten-Generaal. Onder voorzitterschap van de heer Van der Weele hebben deze heren uit voerig van gedachten gewisseld. Ir. Vos zei, dat door de hoogconjunctuur van de laatste jaren de gedachte aan goede or dening wat was vervaagd, maar zodra er weer een crisis in 't zicht is, brult een ieder weer om ordening. „Ik wil opmer ken, dat ik er nog lang niet zeker van ben, dat we de crisis de baas zijn. Daar om moeten wij organen in tact houden, GESLAAGD Mej. W. Backer behaalde in het zie kenhuis te Warnsveld het staatsdiploma B. voor verpleegster. AANRIJDING TE DEN HOORN Zondagavond reden in Den Hoorn, op de hoek bij slagerij Goënga een brom fietser van Oudeschild, die zijn nieuwe brommer probeerde, en een inwoner van Den Hoorn tegen elkaar. De inwoner van Oudeschild, W. de W., liep een hoofd wond op, de bromfietser P. S. van Den Hoorn een hersenschudding. De nieuwe brommer was vrij ernstig beschadigd. EVANGELISATIEAVOND TE DEN BURG Maandag a.s. spreekt de evangelist J. van Veen uit Alkmaar tijdens de Evan gelisatieavond te Den Burg. Deze bijeen komst wordt gehouden in het Dorpshuis en begint om 8 uur. Het herdenkingsbeeld, dat door de Haarlemse beeldhouwer Theo Mulder is vervaardigd, is onthuld! Op het voetstuk van basaltlava staat het anderhalve me ter hoge beeld „de Goede Herder". Het is geïnspireerd, op de in gouden letters ge grifte regels der psalmist: „Al ging ik ook in het dal van de schaduw des doods, ik zou geen kwaad vrezen, want Gij zijt mijn Herder". Mulder heeft een tekst gekozen, waarin hij het dier heeft geplaatst. Het zelfde dier, dat ook de dreven van het eiland stoffeert en waar een ieder, die op het eiland is, mee wordt geconfronteerd. Al ligt de symboliek van het beeld veel meer in de bijbeltekst, toch is het een aan vaardbaar treffen geworden van dit beeld op deze plaats. In zijn atelier zitten wij tegenover de jonge Haarlemse beeldende kunstenaar Vooral de jaren na de oorlog is er veel, op ons betrekkelijk kleine eiland, ge bouwd. Diverse dorpen zijn verrijkt met een nieuwe lagere school of kleuterschool. In de badplaats zijn pensions verrezen en in ieder dorp heeft wel een particulier de moed gehad een aannemer opdracht te geven voor de bouw van een eigen home. In Den Burg zijn hele wijken gebouwd en nog steeds zijn er op het eiland men sen, die graag, dolgraag, een woning zou den willen betreden. Al die nieuwbouw is door Texelse aannemers verricht. Of alle prijzen, die uit één of andere aanbestedingsbus rollen acceptabel zijn, willen wij in het midden laten. Het doel van dit artikeltje is name lijk niet iets te zeggen over de prijzen, die de Texelse aannemers noteren, maar het 25-jarig bestaan te releveren. Het is vijfentwintig jaar geleden, dat de heren aannemers en patroons de kop pen bij elkaar hebben gestoken om een die het ordeningswerk kunnen verrichten als het tijd is". Mr. Borst wees er op, dat ook de kleine Middenstander om zich heen moet zien en onderzoeken al wat mogelijk is. Na de discussie begaf het gezelschap zich naar de aula van de Jac. P. Thijsse school, waar het werd ontvangen door het gemeentebestuur van Texel. Tijdens deze receptie sprak burgemees ter De Koning woorden van erkentelijk heid tot het K.N.M.B.-bestuur. Het ver heugde hem, dat dit congres op Texel werd gehouden en dat Texel nu heeft kunnen tonen, dat ook landelijke evene menten op het eiland goed georganiseerd kunnen worden. Burgemeester De Koning sprak tevens over de goede samenwer king met het afdelingsbestuur. De in voering van de vijfdaagse werkweek op het eiland was voor de burgemeester nog een raadsel. Gezien het werk in de vreemdelingensector is het niet gemak kelijk een oplossing te vinden. De heer P. G. van der Weele meent hierna te mogen opmerken, dat de K.N.M.B. recht heeft, (gezien het natio nale congres op Texel), op 't eerstgeboor terecht van het eiland. Het verheugt ook hem, dat de organisatie op Texel zo voortreffelijk is. Na het diner in Hotel „De Lindeboom- Texel", werd het verdere van de avond doorgebracht met het Langedijker Caba retgezelschap. Dit gezelschap bracht in „De Oranjeboom" een zeer leuk pro gramma. goede eenheid te gaan vormen. Het was geen rooskleurige tijd, 1936. En die tijd was een der oorzaken dat de aannemers tot de gedachten kwamen, laten ook wij (want de metselaars waren al een een heid) tot elkaar komen om de zaak rol lende te houden. Zo was het in die tijd; je hoofd boven water houden viel niet mee. Als we de lonen nagaan, dan betaalde „de baas" in die jaren dertig cent per uur aan zijn knecht. Alleen op dit punt is er dus al sprake van een radicale wijziging. De uren, die in die tijd gemaakt werden, waren ook meer dan 45 per week. De afdeling Texel van de Nederlandse Aannemers- en Patroonsbond is een der sterkste van de bond. Een goede samen werking tussen de diverse aannemers maakt het mogelijk, dat alles naar wens verloopt. De aannemers op het eiland zijn voor 95% georganiseerd, zodat van een hechte band mag worden gesproken. Men spreekt in aannemerskringen Van een vrije concurrentie, maar tevens is er toezicht op de prijzen. Een prijsbeleid op bouwwerken maakt ook, dat werknemers niet van de ene patroon naar de ander overgaan, een kleine uitzondering daar gelaten. In 1923 werd de heer H. Koorn voor zitter en als wij de oude notulen lezen van de Nederlandse Aannemers- en Pa troonsbond, dan zijn er vele misstanden uit de weg geruimd. De heer Koorn heeft deze functie vervuld tot 1940, nadien was het de heer Drijver, die de vergaderingen presideerde. Thans is de heer H. Veenema voorzitter. In de bezettingsjaren heeft deze orga nisatie toch doorgewerkt. Ondanks het verbod dat de verenigingskassen moesten worden opgedoekt, wisten de aannemers en patroons een oplossing te vinden. De gelden werden gebruikt om leermiddelen aan te schaffen voor de avondvakteken- school op het eiland. Er is thans weinig zelfstandigheid mo gelijk. Voor een groot deel beslist de overheid wat wel en wat niet mag wor den gebouwd. Als we daarnaast de ver palen horen van vroeger toen liepen wij naar Oosterend om een pastorie te bouwen, 's Morgens heen en 's avonds terug. De heer Bruin o.a. kan daar krasse staaltjes van vertellen. Misschien, dat hij dat hedenmiddag tijdens de receptie wel doet, want om half vijf recipieert de af deling Texel van de Nederlandse Aan nemers- en Patroonsbond in Hotel „De Lindeboom-Texel". 's Avonds komen de leden van de afdeling gezellig bijeen en wordt op intieme wijze dit jubileum ge vierd. Theo Mulder. De tientallen ontwerpen, die daar in deze werkruimte staan, geven ons een indruk van de produktiviteit van Mulder. Velen van zijn ontwerpen von den reeds hun weg naar de bronsgieter en naar vele plaatsen in ons land. Mulder, leerling van de bekende Haar lemse beeldhouwer Mari Andriessen, heeft zijn weg gevonden. Ook het thans onthulde beeld op Texel, dat onder auspiciën van Andriessen door Mulder werd vervaardigd, toont zijn vakman schap. Afgelopen week waren wij getuige van de onthulling van een ander beeld van Mulder te Haarlem. Ook hier had de ontwerper een dier als motief verwerkt. Misschien omdat de kunstenaar een war me belangstelling heeft voor al het le vende rondom ons. Mulder heeft zijn beeld gekozen naar een Christelijk symbool. Gedachten gaan hier naar uit, wanneer men bedenkt dat het monument is opgedragen ter nage dachtenis van de slachtoffers van de oorlog. Dat dan de dood de dood niet is, maar dat het Christendom de hoop geeft en niet het einde van alles betekent. De diepere zin mogen v/e hier zien in de voorstelling van de Herder. Hij behoedt!. Het dier is in nood. Maar de Herder be hoedt haar tegen het naderende gevaar. En wanneer U dit beeld eens goed beziet, dan is in de houding van het dier deze verwachting te zien. Het dier heft haar kop en verwacht bescherming van de hoeder. De Herder geeft het ook bescherming. Zijn handen rusten op het dier. Hij is er mee verbonden, zoals de Herder verbon den is met hen die bij Hem bescherming zoeken. De mantel die hij draagt, wap pert in de wind Ook hierin heeft de beeldhouwer nog iets uitgedrukt, n.l. de wind van het eiland. De herder wordt in de kunst al zeer vroeg uitgebeeld. Maar Mulder heeft met behulp van de versregels der psal mist het oude thema in een nieuw licht geplaatst. De onschuld van het in nood zijnde schaap, bescherming zoekend bij zijn herder en tenslotte in de dood de bevrijding vindend van de verschrikkin gen. Dit beeld is een mooie aanwinst voor het eiland. Nog eenmaal zal het van het voetstuk worden gehaald om een laatste behandeling te ondergaan bij de brons gieter. Dan zal het zijn vaste bestemming krijgen op een waardige plaats. En het zal ook als een overlevering dienen voor de generaties die na ons aantreden. Ars longa, vita brevis. Jac. J. Bais AANBESTEDING HUIZE „IRENE" Laagste inschrijver ƒ58.340, boven de begroting Woensdagmiddag heeft de aanbeste ding plaats gevonden van de uitbreiding en verbouwing van het tehuis voor be jaarden „Huize Irene". Vier Texelse aan nemers hadden een inschrijfbiljet inge diend. De fa. Gieze schreef in voor 352.940,fa. Duin voor ƒ345.440, fa. Drijver voor ƒ330.540,en de laagste inschrijver, fa. Voigt, voor ƒ329 340, De begroting was ƒ271.000,De in schrijvingen zijn zonder schilder- en elektrawerk. De bouw is nog niet gegund. Er zal een oplossing moeten worden gevonden, want het prijsverschil is aanmerkelijk. Herzien de heren aannemers de prijs niet, dan zal vermoedelijk de uitbreiding en ver bouw van Huize Irene geen doorgang vinden. Een dergelijke gang van zaken is alleen maar te betreuren. Bij deze aanbesteding waren aanwezig de gemeentesecretaris, de heer P. Beem- sterboer, directeur-gemeentewerken, de heer J. Veldstra, S. van Heeringen, hoofd Sociale Dienst en de gemeente-architect, de heer G. van der Struis. Mijnhardt's Zenuwtabletten helpen U eroverheen Vorige week is on der grote belangstel ling de nieuwe mu- zieknis te Oosterend geopend. Loco-burge meester C. H. Roeper betrad als eerste de nis na het doorknippen van het lint. Op de foto zien we de geza menlijke korpsen Ex celsior en Vios, die onder leiding van dirigent Brouwer de nis „proberen". Ook andere vereni gingen hebben van de nis gebruikt gemaakt Tien jaar geleden werden de eerste be sprekingen gevoerd voor de bouw van deze nis. Oosterend kan er nu met recht trots op zijn. Het is een teken* van samen werking.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1961 | | pagina 1