T&fSb
De auto en uw oge
v Joe Wel,
Kapelaan Suidgeest is
overgeplaatst naar 4msterdam
Het gezichtsvermogen van de chauffeur
bepaalt zijn eigen veiligheid en die
van anderen
Zc
L;
Kapelaan J. Suidgeest gaat naar de
Vincentiusparochie, Jacob van Lennep-
kade in Amsterdam. Dit werd Pastoor
van uit het secretariaat van het Bisdom
gemeld, toen door hem was medege
deeld, dat een nieuwe kapelaan, de
neomist Joop Stam had laten weten, dat
hij door de Bisschop benoemd was als
kapelaan *in Den Burg op Texel en de
Pastoor wel kon vermoeden, wie van de
twee oude kapelaans wegging, maar
waarvan het officiële schrijven van het
Bisdom nog niet door de post bezorgd
was. We hebben deze vertraging van de
post maar teruggebracht op de verkorte
arbeidsweek en de nieuwe regeling van
de arbeid bij freule Post.
Zo staan we weer voor een kapelaans
verandering in de parochie, dat nog al
eens plaats heeft, ook al heeft de kape
laan, die weggaat het vier jaar uitge
houden, want dan komt deze wisseling
toch nog elke twee jaar voor. Het gaat
zeker naar het oordeel van andere men
sen nog al gemakkelijk in de roomse
kerk, de Bisschop haalt er een weg en
geeft er een ander voor terug. Al is dit
altijd wel gewenst gaat dit toch niet in
alle gevallen op, omdat nu eenmaal de
Bisschop ook niet achter in zijn bis
schoppelijke tuin, een bepaalde soort
boom heeft groeien, waar maar tegen
gestoten behoeft te worden om weer een
nieuwe kapelaan te hebben, daarvoor is
het priestertekort te groot.
Kapelaan Suidgeest gaat dus vrijdag
25 augustus Den Burg verlaten en hij
gaat zoals ik reeds zei naar Amsterdam
en wel naar de parochie van de H.
Vincentius, Jacob van Lennepkade 211
West, telefoon (020) 82739. Daar vindt
hij een pastoor op ver gevorderde leef
tijd en nog meerdere kapelaans. De ge
zelligheid van het pastorieleven zal hij
daar ook in voldoede mate kunnen te
rugvinden. Het grote verschil met het
parochieleven hier zal voor hem daar in
Amsterdam spoedig aan de dag treden.
Ik kan hem niet de zekerheid geven
dat hij in alle opzichten daar zal terug
vinden, wat hij hier heeft gevonden.
Onze pastorie raakt in hem kwijt een
kapelaan, die een sfeer van gezelligheid
om zich heen wist te scheppen. De band
recorder gaf tijdens bepaalde maaltijden
de gewenste muziek. Van tijd tot tijd
werd een kaartje gelegd. Zijn vaardig
heid in orgel en pianospel mag als be
kend verondersteld worden. Was hij af
wezig dan werd hij gemist. Van zijn va
kantie wist hij iets te maken na een
vaak ingewikkelde voorbereiding. Be
halve aan Oostenrijk en onlangs naar
Noorwegen, maakte hij verleden jaar
nog een tocht naar de Waddeneilanden,
om straks, als hij ergens anders was,
hierover te kunnen praten. Een onnoe
melijk aantal dia's heeft hij niet alleen
van het eiland gemaakt als ook van al
die genoemde reizen. Zo waren er in de
pastorie complete filmvoorstellingen.
De meisjes van het jeugdwerk, dat
onder zijn leiding stond, zullen hem
node missen. Tussen een onafzienbare
rij van gidsen, kabouters, GDS-ers en
leden van de jongerenbeweging zal hij
het eiland verlaten. Veel heeft hij voor
de Godsdienstige vorming van de meis
jes van de Ulo en Huishoudschool ge
daan. Voor dit doel was hij bezig een
boekje samen te stellen, waar alles in
stond, wat deze leeftijd dient te weten.
Gemakkelijk sloot hij zich bij het spel
van de meisjes aan.
Als bedienaar van de genadebronnen
van de Kerk Gods door het gesproken
woord en de gegeven leiding was hij
een stut en steun voor de zielen.
Met grote nauwgezetheid wist hij al
les uit het gevarieerde parochieleven
vast te leggen, zodat steeds de gewenste
gegevens bij de hand waren. Het maken
van rapporten en statistieken kwam ge
makkelijk tot stand, om zo een gefun
deerd oordeel over verschillende aange
legenheden te hebben.
Het organiseren zat hem in het bloed.
Ik roep in herinnering een fancv-fair,
jongeren weekend, dansavond, verloof
den en oudercursus, enz. De laatste ker
mis op het terrein van de paardenstal
leeft nog voort. Hierbij komt nog zoveel
bij alles op zijn tijd in de parochie plaats
heeft en waardoor dikwijls veel werk
moet worden verzet. Gaarne bood hij bij
dit alles een helpende hand. Nog andere
dingen leefden in zijn gedachte om die
ter zijner tijd te kunnen realiseren.
T >md in een tijd van nauwere aan
sluiting met elkaar ging het hem ge
makkelijk af om contacten op te nemen
met andere geestelijke leiders. Hieruit
kwam vanzelf naar voren een beter le
ren verstaan van eikaars standpunt. Zij,
die hem in dit verband dikwijls ont
moetten zullen hem missen.
Zijn aanwezigheid hier op het eiland
zal in herinnering blijven door zijn be
moeiingen met de eerste vierdaagse, die
zo succesvol is verlopen, dat het niet
anders kan, dat deze wandeltochten
steeds zullen worden voortgezet.
Kapelaan Suidgeest heeft zich op veler
lei terrein bewogen, direct en indirect,
staande met wat zo goed is onder de
mensen, vooral wanneer zij leven op een
eiland.
Kapelaan wij danken U voor alfes,
wat U voor het parochieleven hebt ge
daan.
Uw opvolger draagt een zeer bekende
naam nl. de naam van Stam en die al
leen met de voornaam anders genoemd
wordt. Zoals we de Graven van Holland
met één en twee aanduiden zal in de
van Stam I en Stam II gesproken kun
nen worden. Werd de vorige kapelaan
Manus genoemd, deze heet Joop Stam.
In dit verband mogen wij wel eens een
keer de voornamen gebruiken. Verder
zal het wel gewoon gaan zoals in het
verleden over kapelaan Stam. Deze twee
woorden horen nu eenmaal bij elkaar.
Wij wensen hem een vruchtbare
werkkring als ook een aangenaam ver
blijf in zijn nieuwe parochie in Amster
dam toe. Heeft onlangs de mede door
hem georganiseerde nachtelijke boot
tocht geen doorgang kunnen vinden en
heeft deze boot de haven niet kunnen
verlaten met de dagboot zal dit straks
wel anders zijn, hoe gaarne wij ook zou
den willen, dat hij op het eiland moest
blijven. Pastoor C. P. G. Persoon.
DEMONSTRATIE WADDENRUITERS
TE OOSTEREND
Vrijdagavond zullen de Waddenrui-
ters een demonstratie geven te Ooster
end. Om 7 uur kunnen de Oosterenders
de Pony-club in actie zien en om half
acht komen de ruiters op het veld.
De demonstratie wordt gegeven op
het land van de heer R. de Leeuw nabij
de muzieknis.
Vermoedelijk zal de muziekvereniging
Excelsior" aan deze demonstratie
medewerken. Het zal zeker een welkome
afwisseling zijn voor de toeristen en
Oosterenders.
AANRIJDING OP DE KOGERWEG
Op de Kogerweg, hoek Californiëweg,
werd zondag door een Duitse automobi
list geen verandering van richting aan
gegeven. Toen deze dan ook plotseling
wilde afslaan werd hij aangereden door
een andere personenwagen, bestuurd
door mej. R. Veenema uit Den Burg.
De schade was niet gering.
SPORTNIEUWS SVC
Zondag heeft het eerste een overwin
ning behaald op het twee klassen hoger
spelende Watervogels 2. Uitslag 8-0.
Binnen de minuut wist Arie de W.-kee-
per te passeren 1-0. Door deze snelle
achterstand was W. geducht aangesla
gen en de ene na de andere aanval volg
de op het W.-doel. Na een kwartier was
het Maarten die voor 2-0 zorgde. Hierna
kwam W. wat los uit de SVC greep,
maar verder als de achterhoede kwamen
ze niet. Er heerste een volmaakte rust
in de achterhoede en hoe de W. voor
hoede ook speelde, steeds stond er een
verdediger om verder onheil te voorko
men .Intussen liet de rest van het SVC-
elftal zien dat door snel spelen over de
vleugels een behoorlijke achterhoede
uit elkaar is te spelen. Met nog 6 doel
punten, 3 van Nico en 3 van Maarten
kwam het einde van deze sportieve
wedstrijd De wedstrijd van het 2de
kon geen doorgang vinden wegens
oogstwerkzaamheden.
Zondag gaat het eerste op bezoek bij
WGW 2, eveneens een uit de Res. Ie
klasse. Hier zal wel meer tegenstand ge
boden worden. Het tweede is vrij.
Trainen. Vrijdagavond wordt er ge
traind en wel op de volgende tijd,
6.15 uur welpen; 7 uur adspiranten en
om 8 uur senioren.
ZATERDAGMIDDAG is in alle stilte een T.V. toestel geplaatst in de wo
ning van de familie Timmer, Weststraat 8, Den Burg.
Het was het achtste T.V. tostel dat werd uitgeloot ten bate van de nieuwbouw
actie Texels Museum.
De stemming was prima daar in de woning aan de Weststraat. Vol spanning
had men reeds gewacht op de aanwinst in de huiskamer.
De heer M. Mantje, voorzitter van de Museumvereniging, overhandigde me
vrouw Timmer met een kort woord en een stevige handdruk „haar" eigendom.
Mevrouw Timmer heeft beloofd deze week veel reklame te maken voor de actie.
Nog tweemaal zal er een T.V. worden uitgereikt. Daarom Doe welDoe
snelwin (ook) een T.V.
WATER BIJ DE WIJN
Van een oud-Texelaar ontvingen wij
het volgende schrijven, hetwelk wij on
kort overnemen.
Naar aanleiding van Uw artikel
,,PWN brengt water bij de Wijn" van
zaterdag j.l. het volgende:
Zoals te doen gebruikelijk was mijn
zoontje aanwezig bij het ochtendbad van
zijn zus - dat kan nog, ze zijn resp. 3Vt
jaar en 2 maanden, dit laatste te Uwer
geruststelling-.
De uiteraard witte wastafel was vol
gelopen met wat de'' heer Kramer
noemde „het edelste water dat er in Ne
derland te vinden is"; mijn zoon ging op
zijn tenen staan, keek in die wastafel en
zei: „Is dat plas van het zusje, Mama?".
Waarmee, haar onze droeve ervaring
kleur zeker, kwaliteit en smaak bij be
nadering, treffend werden getypeerd.
Voor de heer de Wijn, onze hartelijke
deelneming met het verlies van zijn
goede water. Hopenlijk heeft hij zijn
„akertje" niet weggegooid. Wij hebben
deze vakantie heel wat emmertjes wa
ter voor de babywas bij de buren ge
put.
Voor de heer Kramer een uitnodiging:
Komt U eens een glas water bij ons
drinken!
Voor u redactie de vrijheid om het
bovenstaande in uw gewaardeerde blad
op te nemen.
Hilversum, H. Broekman
S.V. TEXEL
De Fancy-fair is weer achter de rug.
Ondanks het minder gunstige weer zijn
er een groot aantal bezoekers geweest.
Tot zaterdag was het maar matig, maar
zondagmiddag, vooral 's avonds, was de
toeloop enorm en hebben velen één of
meer prijzen gewonnen.
Zondagavond was voor het vuurwerk de
toeloop geweldig. Op het terrein werd
daarvan volop geprofiteerd. Zweef en
Luchtschommel werkte op volle toeren
en ook Thater Texas Show werd tel
kens weer opnieuw bestormd. Ja, die
twee beren hebben zeer velen vermaakt
terwijl menig Texelse jongeman het met
de beer probeerde, maar bruintje kwam
steeds als overwinnaar uit de worstel
strijd.
Het geheel werd besloten met een wer
kelijk schitterend vuurwerk, aangebo
den door exploitanten. Zo is dan weer in
samenwerking een bedrag voor de te
bouwen kleedkamers aan onze spaarpot
toegevoegd.
Het vuurwerk besloot met een prach
tig nummer, met in het front de woor
den „Tot weerziens". Dat onderschrij
ven we gaarne. We brengen hierbij
gaarne onze welgemeende dank aan
Burgemeester en Wethouders, de dienst
Gemeentewerken en de Direktie Tex.
Elec. Mij. voor de zo gewaardeerde
medewerking.
Ook de heer Vader, exploitant en or
ganisator onze bijzondere dank en laten
we hopen tot het volgend jaar ter ge
legenheid van het 50-jarig bestaan van
onze geliefde club S.V. Texel.
Training
Ook de welpen en adspiranten begin
nen vandaag weer te trainen, de vakan
ties zijn achter de rug, dan nu weer
aanpakken. Er komt weer werk aan de
winkel.
A.s. zaterdag half vier speelt een Tex.
adsp. elftal, jongens tot 14 jaar tegen
een Duitse jeugdploeg.
Om half vijf een elftal boven de 14 tot
16 jaar eveneens tegen een Duits jeugd-
elftal. Zorg dat je er bij bent, kom dus
trainen.
Vrijdag vertrekt een Texels elftal
naar „BI. Weis", Duisburg, Duitsland
voor een tegenbezoek.
We wensen hen een prachtige reis
toe met succesvol spel en een behouden
thuiskomst.
Mogen we alle spelers nogmaals op
het hart drukken, dat training noodza
kelijk is, daar mag geen speler missen
Daar ook moeten we met elkaar af
spreken, het kan, dus het moet. We wil
len terug naar de 4e K.N.V.B. en daar
geven we alles voor.
Nieuws voor de welpen.
Op zondag 3 september nemen we
deel aan het H.R.C. welpentournooi te
Den Helder.
S.V.O.-NIEUWS
Daar zijn we dan eindelijk weer eens
met een S.V.O.-berichtje. Na een nogal
rustige periode betreffende de vereni
ging en haar beslommeringen, hoopt
schrijver dezes nu weer regelmatig bij
U in huis te komen, uiteraard door mid
del van de trouwe Texelse Courant, die
reeds jaren lang al geheel belangeloos
de plaatsruimte hiervoor afstaat. Er
wacht ons nu weer een druk voetbal
seizoen, allemaal weer het beste beentje
voor, dan komen we ook hier weer goed
door heen. Afgelopen zondag speelden
we een oefenwedstrijd tegen Tex. Boys.
Voor de rust hadden wij het windvoor-
deel, wat niet alleen oorzaak was dat
de stand tot de thee dubbel blank bleef
maar diezelfde wind zorgde voor een
zuinig spelpeil. Na de rust namen onze
gastheren vrij snel de touwtjes in han
den en Oosterend wist nog maar een
enkele keer door te breken, maar zelfs
deze doorbraken waren voor de Boys
geen ogenblik gevaarlijk.
Eindstand 6-0 voor Tex. Boys.
Morgenavond (donderdag) 20.00 uur
vergadering voor het eerste elftal in
de O.L. school. Dit is voor alle spelers
zeer belangrijk dus zorg er voor, allen
present te zijn. Let wel dat U ondanks
het niet verschijnen op deze vergade
ring, stilzwijgend accoord gaat met de
op deze avond genomen beslissingen.
Een trieste lijst van afschuwelijke on
gevallen moet jaarlijks worden opge
maakt. De oorzaak van vele van deze
is toe te schrven aan het falen van de
ogen op kritieke ogenblikken!
Dat hebben onderzoekingen uitgewe
zen. Daarmee staan we voor een ver
antwoordelijkheid, die zwaar weegt.
Temeer omdat een deel van de oplos
sing voor de hand ligt.
OOGAFWIJKINGEN EN
WEGVERKEER
Pifwx/.'t chevffws.
ot-.v.nï w/7 a>? ooy- ag1
«v- j nrtt yW
/■ernst -V". zevt/v z/rft asn etn oqtnofK
zce/t tfar.w? dtdi/woptfl. -HrC if
dvrtj* r.rf «ilKJ cróro-.r t - -
ctXMifcvrs cot yctmr.jir HU A
jtüdm' nr.Mr. Hrt ,s*jótnm a omt»! Yy.
M grro.'g «w ,*,vrA d/ffte- IY» l1
Hj±rr>VTH--j Zij dt 6J vmnAJft. Hij Un
tofieX", hemr et>i f-fftr its?} turn nr-
M/jdcd e. - Pit if i 'jrxy.'-trV itt Aj Mrtsa», d-t slrctts
ci<r mrttfia cog Itx/Mien. Zj ontït/m Aft a/tptti-dM.
7/j sir. i airs kW tnp.st. - O derjccAiiyen i.iiXn uitgtdezm.
dit pist rAttn drtirx-zg< dtovrftvrs s.'cAzetf OM
(ftvann footsttn'm. £tn greet pet cwtagr itn
dt ckst'ffMj lijdt U-f ecgrfirjibgmdit de
o.ipanaypoong x-.eUjA ct tmogd&A
Httnr-mgtn let jchattvn nn de
6/Uird, *êirae oir tXjtr.Hggtr w,
mdtrt en o!t sntihod, *aa.r.w r -i
hj rijdt, faaK PO '<kn.
AfxfiWijAe ooqrJvkkm w -
ve'e sixKcfftrs zijn o
getviij van."
Een groot percentage?
Bijna een jaar lang is in Nederland
een ogen testwagen van de Vereniging
„Veilig Verkeer" langs de weg. Dit
teststation is een uniek onderzoekcen
trum waar „slachtoffers" onderzocht
worden naar hetgeen er mogelijk aan
hun gezichtsvermogen hapert. De resul
taten van het onderzoek dat in de ogen-
test-wagen gehouden wordt, zijn nog
niet bekend. De Vereniging „Veilig
Verkeer" en het „Centraal Bureau voor
de Statistiek" zijn nog doende de ver
worven gegevens in keiharde getallen
vast te leggen. Vooruitlopen op die re
sultaten is onmogelijk. Wel kunnen wij
het vermoeden uitspreken, dat een
groot percentage van de chauffeurs op
de weg, zoals eerder gebleken was bij
militaire keuringen, lijden aan oogaf
wijkingen die de diepte-waarneming
moeilijk of onmogelijk maken.
Snijden
En wat dat betekent kunnen we vast
stellen wanneer we op de grote weg de
ene wagen de andere zien „snijden". En
dan vragen we ons af:
Zijn alle chauffeurs zich bewust, dat
het inhalen op de grote weg, statistisch
zeker, de meeste gevaren met zich mee
brengt? Weten zij, dat ongelukken, die
dan gebeuren, de ongelukken zijn met
het grootste aantal slachtoffers? Ook al,
omdat een aanrijding, onder dergelijke
omstandigheden, meestal niet tot twee
auto's beperkt blijft?
Kennen zij de oorzaak van het kwaad?
Het gevaarlijke „snijden" is vaak het
gevolg van een gebrek aan dieptewaar
neming bij de automobilist. Hij kan niet
bepalen, hoever een tegenligger van
hem verwijderd is Dit is b.v. het geval
bij mensen, die slechts over één wec
kend oog beschikken. Zij ontberen het
dieptebeeld. Zij zien alles vlak en plat.
Welke gevaren het met zich meebrengt,
indien zo iemand een voor hem rijdende
auto wil passeren en dus niet kan
bepalen hoever een tegenligger van hem
verwijderd is is duidelijk. De laatste
tijd is gebleken, dat niet alléén de één
ogige chauffeur zichzelf en anderen
blootstelt aan vreselijke gevaren.
Het vermogen tot schatten van de af
stand waarop de tegenligger nadert, en
de snelheid waarmee hij rijdt, faalt bij
velen.
Zij konden de gevaren niet schatten
Bij een onderzoek, ingesteld in de
V.S. door de California Motor Vehicle
Department bleek, dat van de 70 auto
mobilisten, die aangehouden werden,
omdat zij „sneden" meer dan de helft
van hen één oog minder dan de nor
male gezichtssterkte had. Zij zouden het
risico van snijden op de weg nooit ge
nomen hebben, als zij met behulp van
twee goede ogen het gevaar hadden
kunnen schatten.
Vergelijkingen van 2 groepen automo
bilisten met blanko ongeluksregister
en met slechte toonden aan, dat het
percentage automobilisten met gebrek
kig gezichtsscherpte veel hoger was bij
de groep slechte rijders dan bij de
goede.
Wanneer wij zeker wisten dat alle
autobezitters en andere chauffeurs zich
lieten onderwerpen aan een goede ogen-
test, dan kon het aantal verkeersonge
vallen, dat direkt met de gebreken van
het gezichtsvermogen verband houdt,
belangrijk worden verminderd.
De hulpmiddelen om het diepte-zicht
van adspirant-chauffeurs te testen,
staan ons nu ter beschikking. In de
testwagen van Veilig Verkeer b.v. wordt
WAT STAAT ONS TE DOEh
Jaarlijks worden ruim 135J
mensen het slachtoffer van
keersongevallen2500 met do
lijke afloop. Dat betekent 377
keersslachtoffers per dag,
wie 4 doden.
gebruik gemaakt van een vernuftig
paraat, waarmee binnen enkele nut
ten nagegaan kan worden hoe het dn
tewaarnemingsvermogen van de ond
zochte is. De testwagen komt ook
1961 in vele plaatsen van ons
Wij hopen dat velen de gelegent
zullen aanpakken zich te laten ond
zoeken. Het kan niemand nadeel ben
kenen, want een naam behoeft ment
op te geven, noch vóór, noch na de
Het gryze uur
Een bijzondere waarschuwing
moeten gelden voor het z.g. „grijze
de periode tussen dag en schemert
Bij de overgang van het zien bij daglk
naar het geheel anders geaarde zien
schemering, treden veelvuldig storing
in het gezichtsvermogen op. Ook
mensen met een normaal gezichtsverc
gen. Richtingsbedrog kan een gey<
daarvan zijn.
Voor het optreden van dwaallich'
en het zien van „wegspoken", i
licht op het donkere uur van de
vaak aansprakelijk. Zijn de lichte
tijen van het gezichtveld niet
licht genoeg om het netvlies voldoei
te prikkelen, dan kan men deze all:
waarnemen bij verandering van
richting.
Daarbij wordt een beweging gesug
reerd, die er in werkelijkheid niet
Wanneer een wisselende belicht!
d a a r b ij optreedt, zoals bij het au
rijden onvermijdelijk is, dan wordt
optisch bedrog zeer sterk.
Nachtblind
Het spreekt vanzelf, dat lijders
„nachtblindheid", het tijdens dit „gr?
uur" zwaar te verduren hebben,
aantal ongelukken is gedurende
periode opmerkelijk groot. Bij langza
aanpassingsvermogen (adaptie) van
ogen, ontstaan bij het zien in het se
mer moeilijkheden. Het nachtblinde
is tijdelijk een waardeloos orgaan,
bijna een uur nodig heeft om aan
donker gewend te raken.
Storing tijdens het „grijze uur" kon
ook voor bij mensen met een norm
gezichtsvermogen. Een klein percent^
van alle ogen voldoet aan de te steli
eisen. Veel meer mensen dan zij,
zich daarvan bewust zijn, zouden
het autorijden een bril moeten gebi
ken.
Zeker is de bril geen gevaar in
verkeer, zoals vroeger nogal eens
weerd werd. Integendeel: door
goed aangepaste bril wordt het
beschermd, terwijl de gebruiker
beter kan zien, dan iemand met eige
lijk onvoldoende gezichtsscherpte,
onvolkomenheid, die in het dagel?
leven vaak niet opgemerkt werd W;
neer gebreken gering zijn, geeft
bril volkomen gelijkstelling met
normaal ziende chauffeur.
Ogenonderzoek, geregeld en volled
lijkt voor iedere weggebruiker een
verbiddelijke eis. Want het lot van vei
op de weg hangt van onszelf
onze ogen af. Optische fouten kï
nen door de oogarts worden opgespoo
en in verreweg de meeste gevallen
staat er een afdoend correctiemidi
voor.
Daarmee bestrijden wy „de dood
de weg" envoorkomen we
driet: in véél van de 135.000 gezinf
waarin thans, jaarlijks, verkeersslad
offers vallen.
Texelaars maken vakantieplannen
goe
Irel
sir:
1*
VOO
Vet
T
heii
slui
gev.
zij i
men
zuil
H.
Oen
hun
wor
Ree.
14,0
den
Toe
12,
Al
van
vert.
Pi
Hei
fami
vooi
zal
27
Zi
van
avon
uur
0
Bruii
Nare
Nare
Nare
Nare
Nare
Nare
Nare
Snee
Bloei
