9
rocn
in het harL,
Werkstudenten waren trouwe
wachters aan (enkele) Texelse
stranden
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1961
TEXELSE
75e JAARGANG No. 7593
COURANT
Jitgave N.V. v.h. Langeveld d d© Rooij
Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel
Hand elsdrukkerij
Den Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, CoÖp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. ƒ2,25 p.
kwart. 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm
REEDS DIVERSE JAREN vertoeven op ons eiland in de zomermaanden de
werkstudenten. Men kan deze knapen beoordelen zoals men wil, maar het is
het afgelopen jaar toch weer gebleken dat ze naar wens van hun opdrachtgever
hebben gearbeid. De heer J. Veldstra, directeur van gemeentewerken was te
vreden over hun prestaties. Vanaf 19 mei hebben zij dienst gedaan als bad
meester aan het strand van De Koog en Westerslag. Zondag hebben zij een
laatste blik geslagen en is hun zomerwerk beëindigd.
Op bovenstaande foto zien wij de
heren J. J. Walraven en J. Quint, van
de Utrechtse studentenvereniging op
het duin bij Westerslag. Zij zoeken de
kust af met de kijker en hebben in de
hand de „roeper". Zijn gasten te ver in
zee gegaan, dan worden ze gewaar
schuwd. Het is te betreuren, dat nog
niet aan alle stranden op het eiland een
dergelijke wacht is geplaatst. Temeer
daar de afgelopen zomer een gast ver
dronken is op een plaats waar een bad
meester ontbreekt. De financiën laten
het echter niet toe dat gemeentewerken
op alle stranden een gediplomeerde
kracht kan plaatsen. De heer Veldstra
vertelde ons dat er dit jaar vijf bad
meesters in dienst zijn geweest. Drie in
De Koog en twee op Westerslag. Op
onze vraag waarom deze krachten niet
verdeeld werden over het gehele eiland,
was het antwoord van de directeur van
gemeentewerken, dat- het onverant
woord is om in deze functie iemand al
leen te laten werken op een bepaalde
De dagen zouden dan te lang wor
den en ook bij reddingswerkzaamheden
is het beter als er meerdere goede
krachten zijn.
Volgend jaar zal ook het strand bij
paal 17 in gebruik kunnen worden ge
nomen. De weg daarheen wordt in het
vroege voorjaar afgemaakt, zodat de
toeristen een pracht gelegenheid krijgen
hier het strand op te zoeken. Men ver
wacht op dit gedeelte van het eiland een
groot en intensief strandbezoek. Het is
dan ook niet uitgesloten dat ook hier
een badmeester zal worden gestatio
neerd.
Het is jammer, aldus de heer Veld
stra, dat Texel nog geen zweminrichting
heeft, waar Texelse krachten kunnen
worden opgeleid tot badmeester. In de
zomer zouden diverse krachten dicht bij
huis kunnen worden geplaatst. In ove
rige badplaatsen is het dikwijls zo dat
alleen tijdens de weekends een bad
meester op het strand aanwezig is, maar
deze regeling kan op Texel niet worden
toegepast, daar onze stranden 7 dagen
per week in gebruik zijn (bij zomerweer
althans).
Gemiddeld zijn twaalf studenten re
gelmatig deze zomer op ons eiland
werkzaam geweest, hetzij als badmees
ter hetzij als wacht op een der parkeer
plaatsen.
De badmeesters aan het Westerslag
vonden het een groot gebrek dat aldaar
geen telefoon aanwezig is. Als men plot
seling dringend een dokter nodig heeft
*an het soms geruime tijd duren voor
dat deze op het strand is. In De Koog
heeft men het afgelopen jaar veel pro
fijt gehad van de omroerinstallatie.
De heer Veldstra roerde tijdens een
gesprek dat wij met hem hadden even
demogelijkheid aan van Texelse krach
ten aan het strand. Krijgt Texel een
J'gen badinrichting, waar men krachten
ttn opleiden, dan zijn er misschien geen
studenten van buiten meer nodig. Het
heeft ons verbaasd, dat er onder deze
studenten zo weinig Texelaars verkeren.
De heer Quint mag dan op het eiland
onbekende zijn, een Texlaar kun-
Qen wij hem toch niet noemen.
Texelaar als student
Door het C.B.S. is een nieuw on
derzoek ingesteld naar de herkomst
van de studenten bij het hoger
onderwijs in 1958/1959. Het onder
zoek sluit aan op dat van de jaren
1954/1955 - 1955/1956. Onder stu
denten worden hier uitsluitend ver
staan de studenten van Nederlandse
nationaliteit, jonger dan 35 jaar,
die volledig zijn ingeschreven aan
een instelling voor hoger onderwijs.
Hierbij zij opgemerkt dat de groot
seminaria niet tot het hoger onder
wijs gerekend worden.
Bij het onderzoek naar de geografi
sche spreiding van de studenten heeft
men het aantal studenten berekend per
1000 van de bevolking van 18 t.m. 29
jaar, teneinde een maatstaf (deelname
coëfficiënt) te hebben bij de vergelijking
van de onderscheiden delen van het
land.
Het totale aantal mannelijke studen
ten bedroeg in Nederland in 1958/1959
24.811 of 25.7 per 1000 van de manne
lijke bevolking van 18 - 29 jaar. Het
aantal vrouwelijke studenten bedroeg
5572 of 5.9°/oo van de desbetreffende
leeftijdsgroep.
In de provincie Noordholland gaat de
belangstelling met resp. 34,6°/oo en
9,6°/oo ver uit boven het gemiddelde
voor het hele land. In de provincie zelf
is evenmin sprake van een gelijkmatige
spreiding in de belangstelling voor het
hoger onderwijs. De hoogste deelname
coëfficiënten worden gevonden in de
uitgesproken stedelijke streken. Am
sterdam telt bovendien als plaats van
vestiging van 2 universiteiten reeds
daarom naar verhouding veel studenten:
37,3°/oo voor de mannen en 11,4 voor
de vrouwen. Een zeer groot aantal komt
naar verhouding uit de forensen-ge
meenten Bennebroek, Bloemendaal,
Heemstede en Zandvoort, resp. 102,9°/oo
en 27,7°/oo. Het is immers bekend dat in
de forensengemeenten zich vooral de
economisch meest draagkrachtige be
volking van de verzorgende centra heeft
gevestigd.
In de volgende staat blijkt de deelne
ming aan het hoger onderwijs naar de
aard van de woongemeente (studenten
per 1000 van de bevolking van 18 - 29
jaar, 1958/1959).
Mannen Vrouwen
Platteland 14 2
Industriesteden 25 5
Verzorgende centra 41 10
Forensen-gemeenten 68 18
In de (plattelands-)gemeente Texel
gaat de deelneming van de mannen
met 22°!oo aanmerkelijk boven het
gemiddelde Nederlandse platteland
uit, de Texelse vrouwen blijven met
l,A°/oo enigszins achter.
In Wieringen en Wieringermeer is de
deelneming van de mannen even groot
als op Texel; de vrouwen uit deze beide
gemeenten (of is het wellicht alleen de
gemeente Wieringermeer die het aantal
levert?) overtreffen met 6,7°/oo aanmer
kelijk het gemiddelde van het gehele
Nederlandse platteland dat, zoals hier
bleek, 2°/oo bedroeg. Het absolute aan
tal meisjes-studenten is uiteraard zeer
gering. Óp Texel in 1959 slechts 1; in
Wieringen/Wieringermeer 8.
De deelneming van de jonge mannen
(8.4°/oo) en vrouwen (2,3°/oo) uit Den
Helder blijft ten achter, zowel bij de
gemiddelden voor de industriesteden
als voor de verzorgende centra.
Teneinde inzicht te krijgen in de re
gionale ontwikkeling van de belang
stelling voor het hoger onderwijs sinds
1954/1955 zijn per gebied, voor mannen
en vrouwen indexcijfers van de deel
name-coëfficiënt (1954 100) berekend.
Door indexcijfers te berekenen van de
deelname coëfficiënten, en niet van de
absolute aantallen, werd tevens reke
ning gehouden met tussentijdse veran
dering in de samenstelling van de be
volking in de onderscheidene gebieden.
Voor het gehele Nederlandse platte
land bedraagt het indexcijfer in 1958/
1959 voor de mannen 129, voor de vrou
wen 150. De laatste jaren is dus de
toeneming van de vrouwelijke platte
lands jeugd bij het hoger onderwijs gro
ter geweest dan van de mannen.
De indexcijfers voor Texel bedragen
209 voor de mannen en 53 voor de
vrouwen. De toeneming bij de Texelse
mannelijke studenten was dus naar ver
houding aanmerkelijk groter dan het
gemiddelde voor het gehele platteland.
De vrouwelijke Texelse studenten geven
daarentegen een teruggang te zien. Bij
de beoordeling van deze cijfers dient
wel bedacht te worden dat het bij een
gemeente als Texel om betrekkelijk
kleine aantallen gaat, die aan grote toe
vallige schommelingen onderhevig kun
nen zijn. Voor Wieringen en Wieringer
meer geldt eigenlijk hetzelfde bezwaar.
De indexcijfers bedragen voor dit ge
bied 296 voor de mannen en 397 voor
de vrouwen.
De gemeente Den Helder geeft met
een indexcijfer van 71, zowel voor de
mannen als voor de vrouwen een rela
tieve teruggang ten opzichte van 1954/
1955 te zien, terwijl de indexcijfers voor
de industriesteden resp. 113 en 123 en
voor verzorgende centra resp. 116 en
122 bedroegen.
De studenten van Texel en Wieringen/
Wieringermeer kunnen voor 1955 en
1959 als volgt naar universiteit onder
scheiden worden.
Universiteit Wieringen/
of Hogeschool Texel Wieringermeer
1955 1959 1955 1959
Leiden 12
Utrecht 11 14
Groningen 12 2 6
Amsterdam G.U. 4 ,9 3 4
Amsterdam V.U. 11 6
Nijmegen (R.K.) 4
Delft 2 2 13
Eindhoven 1
Wageningen 1 1 4 10
Rotterdam
Tilburg (R.K.) 1
Totaal 11 19 n 38
Opvallend is het aantal studenten uit
Wieringen/Wieringermeer, dat in Wage
ningen studeert, tegenover het geringe
aantal uit Texel dat naar Wageningen
gaat. Met inachtneming van het hier
voor gestelde over het bezwaar van de
kleine aantallen, rijst in dit verband
toch de vraag of de agrarische instel
ling of belangstelling in Wieringermeer
niet sterker is dan op Texel.
Evenzo is het opmerkelijk dat in 1955
geen enkele student uit het gebied Wie
ringen/Wieringermeer, dat wat betreft
Wieringermeer toch een niet onbelang
rijke protestants-christelijke inslag
heeft, de Vrije Universiteit (VU) te Am
sterdam bezocht.
De spreiding van de studenten uit
Texel en Wieringen/Wieringermeer
naar faculteit in 1955 en 1959 was als
volgt:
Wieringen/
Faculteit Texel Wieringerm.
1955 1959 1955 1959
Godgeleerdheid 11 1
Letteren 2 2 6
Geneeskunde 2 2 2 3
Tandheelkunde 13
Diergeneeskunde 11
Wis- en Natuurk. 13 2
Techn. Wetensch. 2 3 13
Landbouwkunde 1 1 4 10
Rechtsgeleerdheid 2 12
Economie 2 3
Soc. en pol. wetens. 1 5
Aardrijkskunde 2
Psychologie 11
Opvoedkunde
Totaal 11 19 11 38
Het is moeilijk alleen op grond
van deze cijfers bepaalde conclusies
te trekken. Als de reeks met cijfers
over latere jaren zal zijn aangevuld,
is het misschien mogelijk iets meer
te zeggen over de voorkeur van de
jeugd van Texel en Wieringermeer
voor bepaalde taken van hoger on
derwijs.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 20 sept. (heden) worden de
moeders van de buitendorpen verwacht
op de volgende uren:
Den Hoorn 1.15 uur; Oosterend 2.00 uur;
De Cocksdorp 3.00 uur; De Koog 4.00 u.
WEEKAGENDA VAN DE STICHTING
CULTUREEL WERK TEXEL
Woensdag 20 september
Den Burg, De Zwaan, R.-K. Vrouwen
afd. Gilde, mevr. Nuwenhuis-v.d. Rijst
spreekt over „Omgangsvormen".
Vrijdag 22 september
Zd.-Eierland, Vliegveldhotel, Platte
landsvrouwen, Instituut van Leeuwen
geeft voorlichting over Huidverzorging.
Zaterdag 23 september
Den Burg, 13.30 uur, Opening nieuwe
boerenleenbank.
Oost, 14.00 uur, Wielerronde van Oost.
MUZIKALE RONDGANG D.E.K.
Den Hoorn Hedenavond zal D.E.K.
een muzikale rondgang door het dorp
maken, waarbij tevens de enveloppen
worden opgehaald voor de aktie van de
drumband.
TEXELS OUDSTE INWONER
OVERLEDEN
De heer Gerrit Krijnen Czn., die in
huize Irene woonde en Texels oudste in
woner was, is jongstleden maandag
plotseling overleden. De heer Krijnen is
ruim 95 jaar geworden. Het stoffelijk
overschot wordt morgen ter aarde be
steld.
PUPILLENCOMPETITIE
Uitslagen van zaterdag: Texel a-Tex.
Boys a 40; Tex. Boys b-Texel b 10;
ZDH-Cocksdorp 30.
Programma voor zaterdag 23 sept.:
Oosterend-Texel a, half 4; Tex. Boys a-
ZDH, kwart over 3. Uitslagen voor
maandagmorgen bij Ten Cate.
BOOTDIENSTREGELING N.V. T.E.S.O.
Werkdagen:
v. Texel: 5.20 7.40 10.40 13.10
15.40 18.15
v. Den Helder: 6.30 9.10 12.00 14.20
17.00 19.30
Zon- en alg. erkende chr. feestdagen:
v. Texel: 7.40 10.40 16.00 18.25
v. Den Helder: 9.10 12.00 17.15 19.30
NIEUWE V.V.V.-DIRECTEUR
REEDS BENOEMD
Onderstaande mededeling ontvingen
wij van de V.V.V.-Texel:
Ingaande 1 januari 1962 wordt de
heer J. W. Dekker, administrateur van
de V.V.V.-Texel, belast met de leiding
van deze organisatie wegens vertrek
van de huidige directeur, de heer G. H.
Fortgens.
Hiertoe is de heer Dekker op de
jongste vergadering van het Hoofdbe
stuur van de V.V.V.-Texel voorlopig
benoemd tot adjunct-directeur.
De heer Dekker is geen vreemde in
het werk van de toeristische bevorde
ring op Texel. Op 26-jarige leeftijd
kwam hij in 1956 bij de organisatie in
dienst, aanvankelijk als boekhouder-
correspondent.
Van de zich uitbreidende taak van de
V.V.V. op Texel kreeg hij ruimschoots
zijn taak toebedeeld; enorm veel werk
heeft hij verzet om het uitvoerige pro
pagandablad „Voor Vrienden van
Texel" tot zijn huidige vorm uit te
breiden met de zo trefzekere accommo-
datielijst en advertenties. Van boek
houder heeft hij zich ontwikkeld tot een
ervaren toeristische bevorderaar, welke
kwaliteiten thans erkenning hebben ge
kregen in zijn benoeming tot adjunct
directeur.
De heer Dekker is 31 jaar oud. Na
een H.B.S.-opleiding bekwaamde hij
zich administratief en behaalde diplo
ma's voor de moderne talen.
Hij is een geboren en getogen kind j
van het eiland, die zijn streek kent als
zijn voortuin.
Zoals gemeld heeft de heer Fortgens
een benoeming aanvaard als redactie
chef van „Het Rotterdams Parool".
Wij wensen op deze plaats de heer
Dekker geluk met zijn benoeming. Ge
durende vele jaren heeft hij van zeer
nabij de moeilijkheden meegemaakt,
waarmee een VW-directeur, en in het
bijzonder die van Texel, kan worden ge
confronteerd.
Een schaap met vijf poten hebben wij
al enige tijd op Texel (ja, dat is de
recreatieleider).
Maar de directeur van VW-Texel
moet een duizendpoot zijn. Hij moet een
formidabel incasseringsvermogen paren
aan een onverwoestbaar humeur. Hij
moet boordevol ideeën zitten die uit
voerbaar zijn en buitendien duidelijk
succes hebben. Hij heeft een heleboel
bazen, die directeur. Hij moet het hun
allemaal een beetje naar de zin kunnen
maken. Het moet voor hem een peule-
schil zijn een over zijn onderkomen
mopperende gast, of het nu een Duitser
of een Colombiaan is, te doen verkeren
in iemand die blakend van enthousias
me ons mooie eiland verlaat.
De sterkte, die wij de heer Dekker
van harte toewensen, zal hij hard nodig
hebben. Er zal van alle kanten aan hem
getrokken worden, en toch zal hij in
model moeten blijven.
U begrijpt nu wel dat wij op onze
gebrekkige manier een beetje aan het
overdrijven zijn. Wij willen eigenlijk
alleen maar zeggen dat wij de heer
Dekker met vertrouwen tegemoet moe
ten treden. Hij weet wat er in onze
WV loos is, en daarmee heeft hij een
enorme voorsprong. Hij heeft de laatste
2 jaar een uiterst energieke directeur
boven zich gehad, die hem zonder twij
fel heeft geleerd wat tempo is. Dit ge
paard aan de door hem reeds op ons
permanent door vele toeristische pro
blemen besprongen eiland opgedane
ervaring moge hem leiden op een suc
cesrijke weg als VW-directeur.
Red.
PAARD GESCHAAKT
In de nacht van zondag op maandg
kwam de heer J. Flens van hoeve
„Gent" voor een lastige verrassing te
staan. Toen maandagochtend de V.T.B.
zich meldde voor transport van het
paard met de eerste boot, bleek het te
zijn verdwenen! Het is later op de dag
in de weide bij de Slufter teruggevon
den. Zou het arme dier het slachthuis
voorvoeld hebben? Hoe ook, gebaat
heeft het niet. Met de boot van half elf
werd zijn laatste tocht toch gemaakt.
Van de daders ontbreekt, zoals dat dan
heet, elk spoor.
TEXELSE MARKT
I Aangevoerd maandag 18 september 1961
4 koeien 7251100; 60 schapen 110—
140; 27 rammen 150450; 85 lammeren
j 70100; 12 graskalveren 325350; 1
I veulen 350; 8 biggen 5055; 7 nuchtere
kalveren 100150.
OOSTERENDER BEJAARDENTOCHT
MET STRALEND ZONNETJE
Een geslaagde middag
Het zag er donderdagmorgen j.l. met
die vele regen maar droevig uit, maar
de middag bracht zelfs nog zon, zodat
de stemming vanzelfsprekend een zon
nig karakter verkreeg. De bejaarden
hebben met de in totaal 95 km-lange
rit volop van ons Texels landschap kun
nen genieten. De thuiskomst in Ooster
end werd weer een glorieuze intocht;
voorafgegaan door tamboers en muziek
korps Excelsior werden de auto's naar
het Gebouw v. Chr. Belangen gebracht.
Begeleid door muziek ging men het
Gebouw binnen, waar de keurig ge
dekte koffietafel een feestelijke aan
blik gaf. Nadat koffie en gebak is ge
nuttigd, nodigt de heer Visman allen
uit om het zich te laten smaken.
Na deze broodmaaltijd wordt door de
heer Visman allereerst mevr. Halsema,
die op deze dag 76 jaar is geworden, ge
feliciteerd. Tevens richt hij een woord
van welkom aan kapelaan Tuin en ds.
Beerthuis. Een woord van dank brengt
hij aan adjudant Gulmans en zijn staf
voor de medewerking en de hulp om
deze tocht te doen slagen. Ds. Beerthuis
spreekt, mede namens kap. Tuin, een
kort passend woord. Door kap. Tuin is
hij met de woorden: „spreekt U maar,
wij zijn het wel eens" op de voorgrond
gezet. Maar deze woorden zijn ook aan
leiding, dat ds. Beerthuis even terug
grijpt naar toestanden, die voorheen
door verschil in geloofsovertuiging nog
al eens sterk toegespitst waren. Tegen
woordig zijn deze afstanden niet groot
meer en zoals wij hier tezamen zijn, zijn
wij allen één; er zijn wel verschillen,
maar geloven wij niet allen in één God
en bidden wij allen niet hetzelfde Onze
Vader? Het is mooi om één te zijn, voor
al op een dag als deze, genietend van
wat Texel ons bieden kan en dat is
zeer veel en genoeg. Namens de geeste
lijkheid werden allen nog een plezierige
avond en een goede thuiskomst ge
wenst.
Als de heer Visman voor deze woor
den heeft bedankt, komt de verrassing.
Ook dit jaar is het het echtpaar Craa-
nen dat met veel vaart een muzikaal
programma verwerkt, waarnaar een
ieder met genoegen luistert en wat,
blijkens het applaus zeer wordt ge
waardeerd.
In zijn slotwoord bedankt de heer
Visman allereerst het echtpaar Craanen.
Het blijkt dat dit optreden de laatste
keer zal zijn, maar toch kan de heer
Visman niet nalaten om toch nog voor
de toekomst op het echtpaar Craanen
een beroep te doen. Het zijn vervolgens
de chauffeurs die bedankt worden voor
hun belangeloze medewerking. De mid
denstand en de burgerij van Óosterend
voor hun financiële steun; de dames
welke met de intekenlijsten hebben ge
lopen en die U deze avond hebben be
diend; het bestuur van dit gebouw voor
het beschikbaar stellen, Excelsior voor
zijn muzikale medewerking en tenslotte
de heer v.d. Berg en echtgenote voor
de verzorging van deze broodmaaltijd,
die weer prima verzorgd is. Allen moe
ten de welgemeende dank incasseren
voor hun hulp aan deze uitgrst ge
slaagde dag. Mevr. Witte-Verberne, als
mede-organisatrice, moet ook een dank
woord in ontvangst nemen, dat zij be
antwoordt door ook de heer Visman
even in het zonnetje te zetten.
Namens de bejaarden is het de heer
S. Wuis, die voor deze geslaagde en
mooie middag dank brengt.
De heer Visman dankt voor deze
woorden en laat doorschemeren, dat hij
mischien het volgend jaar dit werk
gaarne door een jongere kracht overge
nomen zag, alhoewel hij vanwege de
plezierige dag wel gaat twijfelen, even
als het echtpaar Craanen. Men weet het
niet, er verandert dikwijls zoveel; wij
zullen maar zeggen tot ziens en wel
thuis. Dit wel thuis wordt tot slot door
het echtpaar Craanen muzikaal onder
streept.
