Het Nederlands Kamerkoor
dinsdag a.s. op Texel
348.-
„ELECTRO HUIS"
Is Texel op de
goede weg?
Het valt te betwijfelen!
Het Nederlands Kamerkoor, o.l.v. Felix de Nobel, dat dinsdagavond a.s. een concert zal
geven in de Hervormde kerk te Den Burg. Elders in dit nummer staat vermeld waar U de
kaarten kunt verkrygen. Het concert begint om 8.30 uur.
ARBEIDER DOOR AUTO ERNSTIG
VERWOND
De heer J. Barhorst, Burgerhout
straat, Den Burg, was woensdagmiddag
bij de ruilverkaveling aan het werk
nabij „Ons Huus" in Waalenburg. Een
collega vroeg hem even wat takken
van de andere kant van de weg te
halen. Toen de heer Barhorst de weg
overstak hinderde hem de laag staande
zon en bemerkte hij niet de aankomen
de volkswagen, bestuurd door de heer
C. Huisman van Jan Dirkszoord. Het
gevolg was, dat de arbeider tegen de
bovenrand van de auto sloeg en daarna
door het voorruit kwam. Met zeer ern
stige hoofdwonden en klachten aan zijn
benen bleef hij liggen. Dokter Schalk
wijk heeft hem onmiddellijk per am
bulance naar Den Helder laten ver
voeren. Zijn toestand was zorgwekkend.
De bestuurder van de volkswagen
kwam met de schrik vrij. De politie
heeft de zaak in onderzoek.
INSTUIF DEN HOORN
Zondagavond Instuif in „De Wald
hoorn" voor de jongeren vanaf de zesde
klas lagere school tot en met 14 jaar,
aanvang 7 uur. Het is nu gesplitst wat
leeftijd betreft.
UITVOERING Z.D.H.
Den Hoorn De uitvoering van de
S.V. Zwaluwen Den Hoorn wordt ge
houden op 1 en 2 december in „De
Waldhoorn". Dc toneelvereniging hoopt
op te voeren „De baron van Haberniks"
SCHIETOEFENINGEN
Maandag, 6 november a.s. zal H.M.
Overijsel schietoefeningen houden.
Vanuit de haven van Den Helder zal
worden geschoten in de richting van
het wad van 08.00 - 12.00 uur. Een
veiligheidsschip is aanwezig.
VESTIGING EN VERTREK OP TEXEL
IN 1958 EN 1959
Evenmin als in voorgaande jaren
bleek in 1958 en 1959 de samenleving
van Texel in staat aan een ieder ter
plaatse werk te verschaffen. Een deel
van het aantal waarmee het getal der
geborenen het getal der overledenen
overtrof, moest afvloeien naar elders
waar meer werk geboden werd.
Het is echter niet zo dat, als er voor
een ieder niet voldoende werk is, er
geen vestiging plaats vindt. Het zou
wel heel toevallig zijn als een samen
leving geheel zelf zou kunnen voorzien
in de vervulling van alle functies die
die samenleving in stand moeten hou
den. Van een samenleving op Texel
kan dat dus ook niet verwacht worden.
Voor bepaalde functies, vooral in de
verzorgende sector, onderwijs, bestuur
enz. blijft men mede aangewezen op
mensen van de overkant.
In 1958 en 1959 vertrokken volgens
het C.B.S. in totaal 687 personen (man
nen, vrouwen en kinderen). Daar stond
tegenover een vestiging van 632 perso
nen. Het verschil vertrek overschot
genaamd is dus maar gering (55).
Hoezeer de stroom van de vertrek-
kenden afwijkt van de stroom van zich
vestigenden blijkt wel uit het verschil
tussen bestemming en herkomst.
Van de 687 vertrekkende personen
gingen er 355 of 52°/o naar een ge
meente elders in Noordholland. Van de
632 zich vestigenden kwamen er aan
merkelijk minder uit Noordholland nl.
271 of 43°/o.
De afvloeiing naar Noordholland
werd ten dele gecompenseerd door een
toestroming uit Friesland, Drente,
Overijssel en Gelderland.
In gezinsverband vertrokken er in
de jaren 1958 en 1959 270 personen, er
kwamen in gezinsverband 245 perso
nen. Vertrekoverschot 35. Het aantal
personen dat afzonderlijk kwam of ver
trok was aanmerkelijk groter 407, resp.
387, het vertrekoverschot daarentegen
minder nl. 20.
Ten overvloede zij hier nog opge
merkt dat het vertrekoverschot naar
het buitenland 21 personen betrof. Te
genover een totale afvloeiing van 55
21 personen stond een toeneming door
geboorteoverschot van 275. De bevol
king van Texel nam tenslotte dus toe
met 275 55 21 of 199 personen of
gemiddeld met 9,4 per jaar per 1000
van de gemiddelde bevolking.
ZES WEKEN GEVANGENISSTRAF
Woensdag verscheen voor de zee
krijgsraad te Den Haag de marinier der
tweede klasse H. H. S.. Hij stond te
recht wegens het veroorzaken van een
aanrijding, waarbij de marineman P.
ten Hove om het leven kwam. Dit ge
beurde in juli jl., toen S. met een
vrachtwagen, waarin enkele mariniers,
terugreed naar De Mok. Op een weg
waar men 30 km. mag rijden had deze
chauffeur een snelheid van 50 a 60 km.
Hij kreeg toen opeens twee mannen in
zijn licht die op de weg liepen. Bij het
passeren van de ieder aan een kant van
de weg gaande militairen meende hij
een bons te horen. Hij dacht, dat een
der mannen een klap op zijn portier gaf.
Een van zijn passagiers riep echter; „je
hebt hem geraakt".
Toen S. terugreed, bleek dat hij in
derdaad een der mannen had aange
reden. Kort daarna is Ten Hove in het
kamp overleden
De advocaat-fiscaal zei van mening te
zijn, dat de chauffeur niet genoeg aan
dacht voor de weg had gehad en eiste
acht maanden gevangenisstraf. De
raadsman stelde dat hij wel veel aan
dacht voor de weg had gehad, daar hij
steeds had uitgezien naar over de weg
springende konijnen.
De uitspraak van de zeekrijgsraad
was zes weken onvoorwaardelijk.
radio betekent
klankschoonheid
2260
4 golfbereiken
3 luidsprekers
fraai uiterlijk
edelhouten kast
GRUNDIG de aristocraat
onder de radio's
verkrijgbaar bij
Telefoon 2000
WEEKAGENDA VAN DE
STICHTING CULTUREEL WERK TEXEL
Zondag 5 november
Den Burg, Start puzzclbetrouwbaarheidsrit
MAB-club.
Maandag 6 november
Den Burg, Dorpshuis, Bestuurdersbond NW,
cursusavond, spreker W. Briggeman.
Dinsdag 7 november
Den Burg, 8,30 uur N.H. kerk. concert door
het Ned. Kamerkoor o 1 v. Felix dc Nobel
Den Burg, Doopsgez. kerk, 's middags en 's
avonds, bazar t b.v. dc Federatie van Doops
gezinde Zusterknngen
Den Burg, Texel, J. Michels spreekt over
„Ontwikkeling van midden- en kleinbedrijf in
de Ver. Staten" voor de Middenstandsvereni
ging Texel.
Woensdag 8 november
Oosterend, Centrum, Ncd. Hevr. Mannen-
vereniging.
Den Burg, Texel, bridgedrive.
Den Burg. Oranjeboom, Tentoonstelling
strcckontwikkelingscommissie Texel.
Oudeschild, 't Skiltjc, Disco-avond voor de
jeugd boven de 14 jaar.
De Koog, De Toekomst, VVV-vergadenng.
Donderdag 9 november
Den Burg, Casino, Plattelandsvrouwen,
Zweedse avond met films. Spreekster mevr.
G. Stelleman.
Den Burg. Oranjeboom, Tentoonstelling
streekontwikkelingscommissie Texel.
Vrijdag 10 november
Den Burg, Oranjeboom, Tentoonstelling
streekontwikkelingscommissie Texel
De Waal, Dorpshuis. Toneeluitvoering 't Ama
teurtje met ,,'t Sloofje".
Zaterdag 11 november
De Waal, Dorpshuis. Toneeluitvoering 't Ama
teurtje met ,.'t Sloofje".
Den Burg, Start nachtrit MAB-club TeXel.
HIJ KOMTHIJ KOMT.
Zaterdag, 25 november, wordt voor
Texel een belangrijke dag. Niemand
minder dan de bisschop van Spanje,
Sint Nicolaas, zal dan op het eiland
arriveren. Met de boot zal hij in de
haven van Oudeschild aankomen. Na
tuurlijk volgen hierover nog nadere be
richten.
SINT NICOLAAS-SHOW
IN DEN HOORN
21, 22 en 23 november organiseert de
Hoornder middenstand in „De Wald
hoorn" wederom een grote Sint Nico-
laas-show. Het wordt het eerste
lustrum, want voor de vijfde maal
zullen de Hoornder middenstanders het
allernieuwste tonen!
OPENBARE LES MUZIEKSCHOOL
Oosterend Donderdagavond heb
ben de leerlingen van de muziekschool
Texel, in het gebouw voor Chr. Belan
gen hun kunnen getoond. Ook deze
openbare les mag geslaagd worden ge
noemd. Vooral het zingen hebben de
aanwezigen met belangstelling ge
volgd. Het geheel duurde iets te lang
en misschien is het te overwegen een
volgende openbare les in de middag
uren te houden, zodat de jeugd niet al
te laat onder de wol gestopt kan wor
den.
NIEUW MATERIAAL
De firma De Vries en Van der Wiel
heeft deze week een nieuw apparaat in
gebruik genomen om auto's etc. te la
den. Het is een tractor voorzien van
een loder (laadschop).
Z.D.H.-NIEUWS
Morgenmiddag ZDH-Hugo Boys, aan
vang 1.30 uur. Vorig jaar was dit elftal
nog eerste klasser.
De stand is thans:
Zeemacht 6 5 0 1 10
AGSV 6 5 0 1 10
Oudesluis 7 3 2 2 8
Callantsoog 7 4 0 2 8
Texelse Boys 6 3 12 7
Hugo Boys 7 3 13 7
ZDH 5 3 0 2 6
Petten 6 2 13 5
St. Boys 7 2 0 5 4
Dirkshorn 6 114 3
Koedijk 7 0 2 5 2
Geel Zwart 3-ZDH 2; adsp. ZDH-De
Koog en welpen Oosterend-ZDH.
Vanmiddag worden de banken op het
veld geplaatst. Dus bent U welkom op
het terrein.
TEXELSE BOYS-NIEUWS
Boys 1 speelt thuis tegen AGSV 1.
Dit is ook een van de leiders in de af
deling, dus is oppassen dringend ge
wenst. De wedstrijd begint om 1.30 u.
Boys 2 gaat op bezoek bij Watervogels
5. Tracht met een overwinning thuis te
komen, Boys. Dan dient er echter stevig
aangepakt te worden. Vertrek 10.30 u.
van postkantoor.
De junioren gaan uit naar Helder b-
junioren. Probeer op de ingeslagen weg
voort te gaan, jongens. Vertrek ook om
10.30 uur van postkantoor.
Boys a speelt vanmiddag om 4 uur
thuis tegen Boys b. Welpen a speelt om
3 uur tegen welpen b.
SPORTNIEUWS SVC
Uitslagen: SVC 1-N. Niedorp 2 43;
ZAP 6-SVC 2 6—1.
Programma: Het eerste is vrij; SVC
2-Schagen 4. De welpen en adspiranten
gaan op bezoek bij Texel.
KLAVERJASCLUB DE GRAAF
De eindstand van de eerste 6-weekse:
C. van Lenten-L. Eelman 38.247 19
Echtpaar Bruin 38.178 14
Tj. Huisman-C. v.d. Slikke 38.078 13
A. J. Huisman-mej. T. Bagge 37.633 14
P. v.d. Molen-Jonker gauw 37.327 12
A. Witte-J. van Dorp 36.848 7
J. Borgman-J. van Heerwaarden
36.739 12
C. C. Barhorst-mevr. Kooy 36.726 12
P. Hartog-C. Dros 36.542 10
D. S. Bakker-W. Brugmans 34.711 8
F. Halsema-J. v.d. Hoort 34.117 7
De eerste 6-weekse is gewonnen door
het koppel C. van Lenten-L. Eelman.
Voor de volgende competitie zijn
nieuwe leden van harte welkom.
PROTESTANTSE KERKDIENSTEN
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg 10 uur ds. Froentjes
Heilig Avondmaal
19.30 uur ds Froentjes, jeugddienst
De Cocksdorp 10 uur ds. Soesan
Maandcollecte voor de kerkvoogdij
Den Hoorn 10 uur Eerw. heer Veldhuis
De Koog 10 uur ds. Waardenburg
De Waal 19.30 uur ds. Waardenburg
Collecte Fonds voor Noodlijdende
kerken en personen.
Oosterend 9.30 uur ds. Beerthuis
Medewerking verleent Dameskoor
o.l.v. de heer Visser. Extra collecte
kerkeraadskas
Oudeschild 11 uur ds. Beerthuis
GEREFORMEERDE KERK
Den Burg 10 en 3 uur ds. De Lange
Oosterend 10 uur ds. R. de Boer
Dankuur voor gewas en arbeid.
Dankuurcollecte.
3 uur ds. R. de Boer
GEREF. KERK (Vrijgemaakt)
Dorpshuis, Burgwal
Den Burg 10 en 3 uur Dienst
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Oosterend 10 en 3 uur Dienst in het
Gebouw voor Chr Belangen.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10 uur ds. Van Bilderbeek
De Koog 19.30 uur ds. Van Bilderbeek
In Den Burg wordt op dinsdag 7
november verkoopdag gehouden van de
Zusterkringen.
(Vervolg van pagina 1)
gekocht? Wat staat er te gebeuren met
de zg. Worsteltent aan de zoom van
de dennenbossen, wat wordt er van de
twee boerderijen thans bewoond door
de families Koorn en Zijm op Wester
geest? Wat zal er in de toekomst wor
den van het Sandershuis, van Rozen-
hout en de Wezenplaats? Het gebied
van de Hoge Berg vormt een der mooi
ste gedeelten van Texel, waaruit deze
boerderijen zonder aantasting van het
landschappelijk schoon eenvoudig niet
weg te denken zijn. Enkele van de ge
noemde plaatsen tonen reeds tekenen
van ernstig verval, andere worden on
voldoende onderhouden, bij verschil
lende is de boombeplanting verdwenen
of onoordeelkundig vervangen. Eens
stonden voor de Wezenplaats drie
fraaie olmen: ze werden gekapt en het
aanzien van deze boerderij is er door
geschaad.
Wij zijn bevreesd voor het aanzien,
dat het Texelse landschap en de dorpen
over enige tientallen jaren zullen heb
ben. Want zo de gebouwen op de ak
kers en weiden onvoldoende aandacht
ontvingen, in de dorpen is het in de
zelfde en andere opzichten, laten wij
ons gematigd uitdrukken, óók niet alles
„rozegeur en maneschijn". In de Bin
nenburg, de voornaamste straat van
het gehele eiland, heeft men een nieu
we Nutsspaarbank gebouwd, een aan
fluiting voor de mooie kerk daar tegen
over. Op de Groeneplaats in hetzelfde
dorp verscheen een bankgebouw in zo
genaamd moderne, zakelijk stijl, een
schepping, die ieder minnaar van
dorpsschoon met afgrijzen vervult. De
Binnenburg telt nog enkele belang
wekkende gevels herinnerend aan vroe
ger tijden. Ze staan er zolang ze er nog
staan: niets wordt er gedaan om ze te
restaureren. Moeten ook die gevels op
den duur maar afgebroken worden en
wil men heus van die Binnenburg een
moderne, steedse hoofdstraat maken?
De winkel van Albert Heijn in dezelfde
Binnenburg is te klein geworden. Het is
begrijpelijk, dat deze super-kruidenier
daar een supermarkt of iets van die
aard wil bouwen. Joost mag weten wat
voor een „modern" geval ons daar te
wachten staat. Misschien passend in de
nieuwbouw van b.v. Amstelveen, maar
zeker niet in het dorpse Den Burg!
Waarom wil men zo stééds doen? Den
Burg, Oosterend, Den Hoorn en ook De
Waal zijn dorpen, waaraan alle stede
lijkheid ontbreekt. Laat men een dorp,
ook werkelijk een dorp laten. Dan pas
zullen ze voor de bewoners, die al een
zucht van verlichting slaken als het
toeristische seizoen ten einde is, prettig
bewoonbare plaatsen zijn. De Texelaar
is geen stadsmens, welnu dring hem
dan geen stad op, maar laat hij zich
veilig en geborgen blijven gevoelen in
zijn dorp.
Het steeds toenemende verkeer is
vooral voor de oude dorpen en steden
een probleem dat zorgen baart. Een
stad als Alkmaar tobt er niet minder
mee dan Amsterdam of Utrecht en ook
Den Burg en Oosterend hebben er mee
te kampen. De kernen van die oude
dorpen en steden kunnen de drukte
niet verwerken en het zijn de stede
bouwkundigen, waarbij men om raad
is gegaan. In Alkmaar heeft de stede-
bouwkundige adviseur een storm van
protesten niet alleen uit de eigen stad,
maar welhaast uit geheel Nederland
moeten trotseren toen hij de raad gaf
het oude centrum radicaal open te bre
ken en te slopen of te dempen wat
daartoe noodzakelijk was. Een andere
adviseur in Utrecht heeft eveneens de
wind van voren gekregen: zoveel is van
het oude stadsschoon reeds opgeofferd
en zo gering zijn uiteindelijk de resul
taten van die openbrekerijen geweest,
dat men andere oplossing wenst met
behoud van het stedebouwkundige
schoon. Stad en land beijveren zich om
antieke gebouwen en fragmenten van
stads- en dorpsbeelden in gave staat te
bewaren. Een prachtig voorbeeld levert
Amersfoort waar men spaarde wat mo
gelijk was en toch tot een verantwoorde
oplossing kwam. Men moet in de ge
noemde steden niet proberen cultuur
historisch belangrijke gebouwen te
slechten, want allen, die begrip hebben
oor
iihs'
JWI
voor wezenlijke waarden van de Nedei
landse beschaving lopen dan te hoop,
Op Texel wordt ook in de gemeente
raad heel wat afgepraat, maar wie
hoorde er meer dan incidentele opmer-
kingen over de achteruitgang in aan
zien èn van het landschap èn van de
dorpen? Men volgt er waarschijnlijk
wat al te slaafs de adviezen van
adviseurs en men vergeet wel eens, dal
men in de eerste plaats zichzelf moei
helpen alvorens bij anderen aan A
kloppen. Wij kunnen ons niet onttrek-
ken aan de gedachte, dat het behoud 0 d
van het vele goede en mooie van Texel
wel eens te veel aan anderen overge-
laten wordt. Laat men niet denken, dat
wij het werk van deze anderen niet
belangrijk achten, zij zijn als vak-
mensen waardevolle adviseurs. Luister
naar hen, maar laat men handelen in
het belang van belangrijke culturele
waarden, zoals men dat zélf noodzake-
lijk acht. En gevoelt men zich onzeker
op dit terrein, dan kloppe men maar
eens aan bij de Bond Heemschut, bij d»
Vereniging Hendrik de Keijser en bi
Texelaars van vvie men zeker weet, dat
zij een goed tegenwicht tegen-uitslui-
tend-maar-rationele-raadgevers vor
men.
;-ar
;eei
Enkele dagen geleden zijn wij terug
gekeerd van- een bezoek aan het Roer
gebied, dat wij in vele richtingen heb
ben doorkruist. Een complex van ste
den en dorpen met mijnen en fabrieken,
overhuld door een atmosfeer welke be-
zwangerd is met afvalstoffen. Het ge
heel is als een giftig bos onontwarbaar
vergroeid met spoorbanen en fabrieken.
Het is onbegrijpelijk, dat miljoenen in
dit gebied willen leven of leven moeten.
Maar begrijpelijk is het dat juist velen
uit deze streek hun weg naar Texel ge
vonden hebben, naar het mooie, frisse
eiland met zijn lieflijke landschappen
en zijn vriendelijke dorpen. Is er
iemand die denkt, dat deze mensen be
hoefte hebben aan een moderne win
kelstraat in Den Burg? Zij wensen
eenvoud, rust, na een jaar van hard
werken Zij zijn tevreden als zij in de
dorpen hun inkopen kunnen doen, maar
zij zien, dat wat hun uiterlijk betreft,
de Texelse zaken toch niet op kunnen
tegen de winkelpaleizen van Essen,
Dortmund of Duisburg.
Men koestert een valse illusie als men
opzettelijk de verstedelijking van de
Texelse dorpen in de hand werkt en
men schiet te kort als het tegengestelde
niet wordt nagestreefd.
Een huisje in De Waal, een gemeente-
raadsverslag en opmerkingen van bur
gemeester en wethouders waren de
aanleiding tot het schrijven van dit ar
tikel. Hopelijk komt er spoedig een
goede monumentenlijst, waaraan men
de hand zal houden. Hopelijk zal men
trachten te redden wat mogelijk is in
de dorpen en op het land.
VL.
Am co centrifuge door
vakspecialisten uitge
zocht. Supersnel. Motor
in rubber opgehangen
(nieuw patent). Triilingvri|.
BAKKERS
IJZERHANDEL
TEXELAARTJES
Verse eieren dagelijks
verkrijgbaar 20 voor f2.50
Bakker, Waalderstraat
Voor behang naar Roeper
Tel. 2264
Maatkleding is niet
duurder, maar door zijn
veel langere levensduur
belangrijk goedkoper
Daarom het beste van het
beste. Uw kleermaker
Card Schmidt, Boom-
kampstr. 8, Alkmaar, tel.
3615. Elke week op Texel
Grote sortering hout,
schroten, latten, ge
schaafde en geploegde
ribben, asbestplaten, ge
galvaniseerde en licht*
platen. Franco thuis. Con
currerende prijzen. A.
v.d. Vis Zoon, Wilhel-
minalaan 17. tel. 2356
Te k. grote partij board,
sloophout en diversen
Tegen concurr. prijzen
Slopersbedrijf H. Ooster
beek en Zn., Bassingracht
353, tel. 3161, na 6 uur,
tel 1369
Deurw. Prins houdt
maandag van 10 - 12.30 u.
zitting in Hotel „Texel"
(verkopingen, rechtza
ken, incasso, kosteloos
advies in pachtzaken).
mg;
D<
joez
iat
W
n 1
MIS
sew
jfat
noe
ie 1
soe
aa
D
:;an
pleV'
i r
D
de 1
Her
ome
ver
behi
•tra
rert
aiei
irb<
A
Her
der)
Nol
tigd
mac
kerl
gen
pro,
opt]
W
per:
