Opa heeft
Pockeft)-
KLERC
MAAK
HET WONEN TOT EEN FEEST
OVERGORDIJNEN
KLERCQ's Woninginrichting N.V.
Aspecten van de stijgende welvaart
Verschuiving in de samenstelling
van de beroepsbevolking
Het is altijd
weer
v.v.v.
Onze collectie is zeer
groot.
LANGEVELD
DE ROOU N.V.
Waarschuwing
De commandant van het
A.O.K Texel maakt be
kend, dat de M L D met
ingang van 4 maart a s. op
„DeHors"schietoefeningen
zal houden Het is daarom
ten strengste verboden,
wanneer de rode vlaggen
zijn gehezen, „De Hors" te
betreden
GEEN GRIJS HAAR
Ook heren gebruiken
crème Marchal, omdat
het zo gemakkelijk is.
Zonder voor af na te
wassen. Direkt klaar. Bij
Drog. v.d. Slikke.
GELIJKTIJDIG
ADVERTEREN
MET
DE
IN
NEDERLANDSE
EN
DUITSE
DAGBLADEN
(DIE WELT
EN
DE
WAi).
EFFECTVOLI
OPVALLEND!
Zie de VW-circulaire.
Ook wij feveu alle
gewenste inlichtingen.
STUUR
UW
TEKST
NAAR
LANGEVELD
DE ROOIJ
in de Parkstraat
En het wordt werkelijk een feest in uw woning door de
aanschaf van nieuwe decoratieve
uit onze grote en met veel zorg samengestelde collectie
1963. De vele kleuren en dessins van de bedrukte en
geweven stoffen maken ons gordijnstoffenvak tot een
lust voor het oog!
Onze collectie omvat ruim 200 dessins, waarvan wij
permanent voorraad houden.
Wij wijzen in het bijzonder op;
1. De populaire DRUKSTOFFEN, geschikt voor slaap
kamers en keukens vanaf 3,50 per meter
2. De uitgebreide collectie DAMASTEN, geschikt voor
klassieke interieur vanaf 4,50 per meter
3. Het weer vergrote kleuren-assortiment DOBBY-
STOFEEN vanaf 3,95 per meter
4. De nieuwe PLOEGSTOFFEN, waarvan wij o.m. wil
len noemen de bekende CAMPUS (reeds bij velen
bekend) 8,95 per meter
en de nieuwe LINARGO van 6,95 per meter
Vraagt u in onze zaak eens naar deze aparte stoffen.
Deze kwaliteiten zijn krimpvnj, kreukherstellend en
kleurecht.
De zuiver wollen ORESTES-gordijnen weten zich nog
steeds te handhaven door hun bijzondere schoonheid
ƒ18,75 per meter
De nieuwste streepvelours RUBINO in prachtige
gloedvolle tinten ƒ14,50 per meter
Daarnaast blijven de Velours Rayé ƒ11,25 per meter
en de effen velours ƒ13,50 per meter
ook dit jaar in onze collectie gehandhaafd
Een vriendelijk verzoek: Met het oog op de a.s. schoon-
maakdrukte ontvangen wij uw opdrachten gaarne zo
spoedig mogelijk. Ons atelier is thans nog in staat om zo
snel uit te voeren!
Zie ook onze speciale etalage
Spoorstraat 30 en Koningstraat 43 - 45, Den Helder.
(IV)
Een geheel ander aspect van de stij
gende welvaart. Er zijn 3 bronnen van
bestaan in een land. De landbouw, de
industrie en de dienstensector. In een
economisch laag ontwikkeld land is be
hoefte nr. 1 voeding. Van de arbeidsbe-
volking werken in zo'n land praktisch
alle mensen in de landbouw. Er werken
weinig mensen in het ambacht en uiter
aard ook weinig in de z.g. diensten
sector. De orde van grootte is ongeveer
801010, dus 80°/o in de landbouw,
10% in het ambacht (industrie) en 10%
in de dienstensector (bestuur, leger,
handel). Door betere grondbewerking,
bemesting, zaadselectie etc. proberen
onderontwikkelde gebieden de vicieuze
cirkel van permanente honger te door
breken. Als dat lukt dan neemt de pro-
duktie van de landbouw toe. Zou die
80% in de landbouw blijven werken
dan kregen we veel te veel voedsel. We
kunnen goed eten, gevarieerd eten,
maar per saldo kent onze maag haar
grenzen. Vanwege de toenemende pro-
duktiviteit in de landbouw kan de
voedselvoorziening door steeds minder
mensen veilig gesteld worden. In Italië
werkt b.v. maar 33% van de arbeids-
bevolking in de landbouw en dit per
centage zal steeds minder worden. In
Amerika werken nog maar 9 van de 100
arbeidskrachten in de landbouw. Dr. S.
L. Mansholt heeft onlangs gezegd, dat
de Europese plattelandsbevolking in
20 jaar moet teruglopen van de huidige
30% tot nog maar 10%, een recente be
vestiging van het hierboven gestelde.
In de industrie doet zich het merk
waardige feit voor dat de produktiviteit
daar sneller toeneemt dan in de land
bouw, jaarlijks 2 a 3%. Dat wil zeggen
dat een gelijk aantal arbeiders door ge
bruik van betere machines, andere
werkmethoden e.d 2 3% per jaar
meer produceren. Naarmate nu bij stij
gende landbouwproduktie mensen vrij
komen, zien we vooral in de industrie
het aantal arbeiders toenemen, de fase
die China momenteel probeert te for
ceren.
Maar na een zeker moment gaat ook
het aantal industrie-arbeiders afnemen.
De industriële produktie kan een zee
van goederen voortbrengen met rela
tief slechts weinig arbeiders vanwege
de hoge produktiviteit, die nog door
automation versterkt zal worden. Ook
t.a.v. de industrie-produkten zijn er
consumptiegrenzen: aan één ijskast,
douche-cel, horloge, auto, bandrecor
der, vierkleurenpotlood, grasmachine
etc. hebben wij genoeg. Er werkt mo
menteel nog maar 23% van de beroeps
bevolking in Amerika in de industrie.
En de verwachting is dat dit percentage
verder zal dalen tot de orde van grootte
van 10%. Het arbeidsreservoir waar de
rest in werkt is dus de dienstensector.
De dienstensector blijft arbeidsintensief.
Of U zich laat knippen en scheren in
New York of in een kampong, het duurt
even lang. We kunnen een onderwijzer
geen machine geven om een klas van
200 leerlingen les te geven. De recht
spraak kan niet gemechaniseerd wor
den, evenmin verpleging van zieken,
het spelen van een toneelstuk e.d.
In Amerika werkt thans 68% van de
mensen in de dienstensector. Dit omvat
dus alles wat samenhangt met radio,
T.V., de sport, hotel-café-restaurant be
drijf, bankwezen, publiciteitswezen, de
kantoren, beroepen als accountants,
drogisten, tandartsen, verder het verze
keringswezen, het regeringsapparaat,
handel, onderwijs, transportwezen, toe
risme etc. Het bestond vroeger allemaal
niet of in zeer beperkte mate. De situ
atie is dus thans in Amerika zo dat nog
maar 9% in de landbouw werkt, 23%
in de industrie en 68% in de diensten
sector.
Met 20 30 jaar verwacht men dat
deze percentages ten naaste bij zullen
zijn 101080, terwijl dit twee eeuwen
geleden nog was 801010. Naarmate
een onderontwikkeld land erin slaagt
de barrière van armoede te doorbreken
vindt er een verschuiving plaats van
80—10—10 naar 10—10—80. In Neder
land zijn deze cijfers ten naaste bij 9%
41°/o50%, in Italië 33°/o—34%—
33%.
We hebben hier te maken met een
voor het blote oog onzichtbaar proces,
evenals men ook niet merkt dat de Ne
derlandse bodem per jaar 'n paar milli
meter zakt. Maar het is een formidabel
opschuivingsproces met ontzaglijk grote
consequenties. Er wordt gebroken met
waardevolle tradities en leefpatronen.
De aanpassingsprocessen voor individu,
gezin en maatschappij zullen pijnlijk
zijn: landarbeiders, die industrie-arbei
ders worden, kinderen die andere be
roepen kiezen dan de ouders; de verste
delijking die er het gevolg van is. Rus
land heeft nu voor het eerst in zijn ge
schiedenis meer stadsbewoners dan
plattelandsbewoners.
Een lichtpunt in deze hele ontwikke
ling is dat de gevreesde robotmens, die
geestelijk versuft en gedraineerd wordt
door de monotone machine-arbeid, mas
saal niet zal voorkomen, zoals men aan
vankelijk wel had gedacht. Voor de be
trekkelijk weinige arbeiders in de in
dustrie wordt de arbeid zinvoller. De
vraag naar ongeschoolde arbeidskrach
ten neemt dan ook af. De diensten
sector is zinvoller.
Resumerend, in de Westerse wereld
werkte in het begin van de vorige eeuw
van de beroepsbevolking 80% in de
landbouw, binnen twee eeuwen loopt
dit terug naar 10%. In het primitieve
ambacht twee eeuwen terug 10%, straks
in de hoog ontwikkelde industrie 10%.
Vonden in het verleden slechts 10 van
de 100 mensen een bestaan in de dien
stensector, in de nabije toekomst zullen
het er ongeveer 80 worden. (Deze cijfers
geven een orde van grootte aan, de ten
densen voor de Westerse wereld; de
cijfers zijn uiteraard niet gelijk voor
ieder land). Nogmaals, maatschappelijk
gezien een formidabele aardverschui
ving, met gevolgen waarvan een sum
miere uiteenzetting als deze nog geen
idee kan geven. Hier ziet men dus weer
een aspect van stijgende welvaart, want
alleen bij stijgende welvaart doet zich
dit verschijnsel voor.
Democratisering van de welvaart
en klassenvervaging
Een ander gezichtspunt van hogere
welvaart zou ik willen noemen de ver
vaging van klasseverschillen. Wij spre
ken in deze tijd van nivellering; de
grote gelijkmaker is de progressieve
belasting. Vergelijkt men het inkomen
van een goed verdienende arbeider met
bijvoorbeeld een procuratiehouder bo-
\'en de loongrens en men corrigeert
deze inkomens met sociale verzekerin
gen en ook met de gerechtvaardigde
behoeften van de procuratiehouder,
dan komt men tot verrassende conclu
sies, die men in het geheel niet ver
wacht als de geldinkomens zonder meer
naast elkaar worden geplaatst.
De wassende welvaart stuwt de on
derste groepen relatief het sterkst om
hoog. Daardoor wordt de arbeider in de
burgerlijke maatschappij ingelijfd en is
het oude sociale vraagstuk zich voor een
groot deel aan het oplossen. Het vraag
stuk van armoe en ellende gaat plaats
maken voor de problemen rondom de
welvaart.
Hogere levensstandaard doet de bar
rière tussen de klassen vervagen. Door
een stekker in het stopcontact gaan de
huiskamers van miljoenen mensen voor
elkaar open. Radio en T.V. geven voor
allen hetzelfde programma. Allen gaan
gemotoriseerd, hoog en laag. Alle men
sen dragen gelijke produkten. Kleding
was vroeger een duidelijk middel om
welstand te demonstreren. Door de
massa-produktie, ook van fijne stoffen,
ligt dit binnen veler bereik en zo gaan
steeds meer mensen gelijk gekleed. De
verschillen met vroeger in demonstratie
van standsverschil zijn veel geringer
geworden. Allen winkelen in de super
market. Wat wij eten en wat wij drin
ken, wat wij denken en wat wij zeggen
komt steeds dichter bij elkaar. Er
ontstaat daardoor ook meer begrip voor
de ander, meer dan ooit. Dit wordt ook
bevorderd door migratie. Vroeger zocht
men werk in de geboorteplaats of om
geving, thans ergens in Nederland. In
Amerika verhuizen per jaar 33 miljoen
mensen, in 5 jaar is het gehele Ame
rikaanse volk verhuisd.
Het prestatiebeginsel is sterk naar
voren gekomen, iedereen kan alles
worden mits hij de capaciteiten heeft;
voor begaafden is er vrij baan. Familie-
N.V.'s gaan open en een manager van
buiten komt tot in de top; zijn afkomst
is geen beletsel.
Tentoonspreiding van rijkdom ge
tuigt tegenwoordig van slechte smaak
en de publieke opinie heeft haar oordeel
onmiddellijk klaar. De pronkerige li
vreien ziet men nog op de film, de
dienstmeisjes zijn aan het verdwijnen
en in de weelderige huizen worden in
stituten gehuisvest. Het koperen plaatje
op de gepachte plaats in de kerkbank,
soms met vermelding van de naam van
de villa waar deze nederige ziel woon
de, heeft plaats gemaakt voor het bord
je „Alle plaatsen vrij". Ook voor de
tollenaar is voor in de kerk plaats.
De publieke opinie minacht de welge
stelde die niets doet. Als status-symbool
van welstand is nietsdoen aan het ver
dwijnen. De welgestelden werken voor
de publieke zaak of doen goede werken.
De rijken van heden doen hun best,
niet meer op te vallen en dit is zonder
weerga in de geschiedenis. En waar een
rijke zich aan uitspattingen te buiten
gaat zet de gehele wereldpers hem te
kijk. Enkele jaren geleden vierde de
miljonair Morrison in Baltimore zijn
60e verjaardag onder het motto „alles
moet kapot". Deze vrolijke keuken
maakte van de villa één ruïne. Het
hoogtepunt van vermaak brak aan toen
een schitterende Bechsteinvleugel van
de 3e verdieping naar omlaag suisde en
op de marmeren vloer te pletter spatte.
Enkele uren later overleed Morrison
aan een hartaanval. Een commentator
merkte op dat het kapot slaan van die
Bechstein, de vleugel waar zoveel be
gaafde handen tevergeefs om vragen,
hem nu nog als een Unvollendete in de
oren zal klinken. Maar het ging door
de gehele wereldpers en het komt ook
in die landen waar honger heerst!
(Wordt vervolgd)
Wij vragen voor De Cocksdorp en
omgeving
EEN CORRESPONDENT
Het zal zijn taak zijn om voor onze
krant nieuws door te geven, vergaderin
gen te verslaan, etc., zodat de gebeur
tenissen die in het noorden van het
eiland plaats vinden meer en beter in
de aandacht worden gebracht.
Redactie Texelse Courant
1IOOG WATER
Hoog water ter rede van Oudeschild:
5 mrt. 3.27 en 16.08; 6 mrt. 5.02 en 17.39;
7 mrt. 6.27 en 18.51; 8 mrt. 7.30 en 19.50;
9 mrt. 8.22 en 20.35.
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog water
FEUILLETON:
33. Zaterdagsmorgens reed Lien even
naar Lochem om poolshoogte te nemen,
maar hoorde van de huishoudster, dat
De Haan weggereden was met „de juf
frouw". Waarheen was natuurlijk niet
bekend. Het paar zou pas tegen de
avond terugkomen en thuis dineren.
Zodat Lien onverrichter zake weer
huiswaarts kon keren. Maar daar
wachtte haar een telefoontje van het
detectivebureau. Of mevrouw gelegen
heid had voor een onderhoud? Er was
aardig resultaat geboekt met het onder
zoek. Mevrouw verklaarde terstond ge
legenheid te hebben om de man in
kwestie te ontvangen. Of hij maar zo
goed wilde zijn om te komen.
Tegen de middag arriveerde de detec
tive en haalde een aantal getypte vellen
papier uit zijn tas, welke hij aan de
vrouw overhandigde. Ze nam de papie
ren in ontvangst en begon te lezen.
Jacoba Verleun was in Den Haag gebo
ren. Vader ambtenaar bij de gemeente.
Het meisje Verleun had ULO-onderwijs
gehad en was daarna naar de Kweek
school voor Onderwijzers gegaan. Slaag
de op 20-jarige leeftijd voor haar akte
en kwam op een lagere school in Rijs
wijk. Daarna middels een bijzondere
aanbeveling naar een onderwijsinstituut
voor begaafde kinderen. In werkelijk
heid een z.g. High-school, uitsluitend
bestemd voor zeer geselecteerde leer
lingen, toekomstige baronnen, graven
en kinderen van diplomaten. Daar na
twee jaar min of meer gedwongen tot
ontslagname vanwege een liaison met
een baron. Vervolgens is ze gaan leren
voor het Nijverheidsonderwijs en hier
voor geslaagd. Nu sedert enige jaren
lerares op de Huishoud- en Industrie
school aan de Vaartse Rijn in Utrecht.
De baron, waarmede ze enige tijd een
verhouding had gehad, is thans ambas
sadeur in een der Zuidamerikaanse
landen. Juffrouw Verleun is momenteel
in een kosthuis aan de Petrarcalaan te
Utrecht. Staat als lerares goed aange
schreven bij de leerlingen en, voor zo
ver men had kunnen nagaan, ook bij de
collega's. Heeft in de laatste vakantie
een Rijnreis gemaakt per schip. Krijgt
sedert korte tijd af en toe bezoek van
een oudere heer in een blauwe Ford.
Lien van Halmeskerke knikte tevre
den, toen ze de vellen had doorgeno
men. „Ik moet erkennen, dat U vlug ge
werkt hebt, meneer Van Waarden. En
uw rapport beantwoordt in grote trek
ken aan mijn vewachtingen. Ik zou
desondanks toch nog een paar vragen
willen stellen. Die baron, hoe is zijn
naam?"
„Van Genechten van Tienhoven, me
vrouw. Een oud adellijk geslacht. De
oude barones woont in een buiten op
de grens van Wassenaar en Den Haag.
De oude baron is verleden jaar over
leden. De jonge baron is nu ongeveer
vijf jaar op de bedoelde ambassadeurs-
post".
„Die.... eh.... verhouding.... is
daar niet meer over bekend?"
„Voor zover ik heb kunnen nagaan,
mevrouw, heeft die slechts enkele
maanden geduurd. Er is indertijd een
nogal vrij wilde verlovingsfuif ge
weest in Leiden, waar de baron toen
rechten studeerde. Samen met mede
studenten en hun dames. Dit schijnt op
de een of andere manier in Den Haag
uitgelekt te zijn en er is een paar dagen
daarna woordenwisseling geweest tus
sen de baron en zijn ouders. Hij schijnt
toen te kennen gegeven te hebben, dat
hij met deze juffrouw Verleun wilde
trouwen. Het meisje is uitgenodigd om
te komen kennismaken, maar dit schijnt
zo tegengevallen te zijn, dat de oude
barones haar ongeveer de deur heeft
gewezen. De jonge baron is gelijktijdig
enige weken in het buitenland geweest.
In die periode verdween juffrouw Ver
leun van de school en daarna is de ba
ron weer verder gegaan met zijn stu
dies in Leiden. Ik heb al deze gegevens
uit zeer betrouwbare bron en hoewel
het onze gewoonte niet is om bronnen
te noemen, kan ik wel vertellen, dat
vele gegevens komen uit de mond van
vroegere medestudenten".
Lien knikte. „U had het er over, dat
die verhouding enige maanden geduurd
heeft. Er was zelfs sprake van een ver
lovingsfeest. Is er nog iets voortgeko
men uit deze verhouding?"
De man begreep onmiddellijk, wat er
met deze vraag bedoeld werd. „Ook dit
heb ik grondig onderzocht en hier en
daar navraag over gedaan. Het staat
wel vast, mevrouw, dat zulks niet het
geval is".
Ze stond op en vouwde de vellen
dicht. „Ik ben zeer tevreden over uw
werk, meneer Van Waarden. Dit was,
wat ik graag wilde weten. Noemt u me
uw honorarium".
De man gaf een bedrag op, waarna
Lien naar een bureautje liep en het
ontsloot. Ze nam een chequeboek, vulde
een bedrag in en tekende het, waarna
ze het blad er uit scheurde en hem
overhandigde. De man keek even naar
de cheque en knikte voldaan. Even later
zag ze hem met zijn Volkswagen weg
rijden.
Die avond ging ze naar Flip en had
daar een lang gesprek met haar broer.
Vandaar reed ze naar Dick, waar ze
hetzelfde relaas vertelde. Op haar ver
zoek zouden de anderen de volgende
middag ook naar de ouderlijke woning
komen. „Neem de kinderen mee", zei
ze tot Dick en Ellie, „en laat verder
alles maar aan mij over. Ik durf er een
lief ding om te verwedden, dat ze na
morgen nooit meer in Lochem komt".
Zondagsmorgens zette Lien van Hal
meskerke om half tien haar wagen al
naast het huis en betrad het bordes. De
najaarszon scheen helder en trots het
eind september was, beloofde het een
warme dag te worden. De huishoudster
had de deuren van de serre wijd open
gezet. Lien ging naar binnen en keek
eens rond. Maar er was nog geen levend
wezen te bekennen.
Ze installeerde zich in de serre in
een gemakkelijke stoel en stak een si
garet op. Natuurlijk gisteravond met
z'n beiden aan de boemel geweest. En
fin, ze had de hele dag de tijd.
Tegen tienen kwam Cobie Verleun
aanwandelen. In gedachten verzonken
kwam ze de openstaande serre binnen
en zag de andere vrouw pas, toen ze
vlak voor haar stond.
Lien kwam overeind en glimlachte
vriendelijk, terwijl ze haar hand uit
stak. „Zo, juffrouw Verleun, de stad
maar eens verwisseld voor het platte
land? Wel, u hebt volkomen gelijk, zo
lang het nog zulk mooi weer is. Hoe
maakt u het?"
Schuchter legde Cobie haar hand in
die van de dochter. „Uitstekend, me
vrouw, dank u".
Lien wenkte met een wijds gebaar.
„Gaat u zitten. Juffrouw Visser zal zo
wel met de koffie komen. Wat papa
betreft, zullen we nog wel een poosje
moeten wachten. Tja, hij wordt een
dagje ouder, nietwaar? En oudere men
sen hebben een langere nachtrust no
dig. Bovendien is hij niet helemaal in
orde, vandaar ook zijn vakantiereisje.
Zijn bloeddruk en zijn hart.hij moet
zich bijzonder in acht nemen. Dat bren
gen de jaren nu eenmaal met zich mee".
Cobie keek haar een ogenblik aan,
toen ze de sigaret accepteerde, die Lien
al pratende presenteerde. Ze zag achter
het glimlachende masker de ware be
doeling van alles. Die komt vandaag
spioneren, was haar oordeel. Maar ze
zou zich niet blootgeven. Enfin, van
middag ging ze toch met Theo in de
wagen weg. En wat kon haar per slot
van rekening deze vrouw schelen?
(Wordt vervolgd)
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
KANKERBESTRIJDING
De Nederlandse vereniging tot steun
aan het Koningin Wilhelminafonds
voor de kankerbestrijding verzoekt ons
Uw aandacht te vestigen op haar 10de
Nationale Loterij, waarvan de netto-
opbrengst wordt aangewend voor de
financiering van het wetenschappelijk
kankeronderzoek.
Het welslagen van deze loterij (met
o.a. als hoofdprijs ƒ15.000,in contan
ten en verder ƒ5.000,televisietoestel
len, koelkast, cassettes en 490 geldprij
zen van ƒ5,tot ƒ250,is een aange
legenheid die iedereen ter harte zal
gaan.
Loten kunnen worden verkregen door
storting op giro 12817 t.n.v. K.W.F.
Amsterdam. De prijs per lot bedraagt
50 cent.
WEEKAGENDA VAN DE
STICHTING CULTUREEL WERK TEXEL
Dinsdag 5 maart
Den Burg, familie-avond Middenstand.
Woensdag 6 maart
De Koog, 10.30 uur, Herv. Kerkeraadsdag.
Donderdag 7 maart
Den Hoorn, Gemeente-avond.
