Cjroen 'ZwartsJexels in het harL,
Het hoogste
punt
Rijkswaterstaat laat duinen verstuiven
mw,
il
De heer G. J. Bakker
houdt zijn schapen
in het oog
Aanleg van „duindijken" tegen mogelijke supervloed
In kader van Deltawerken
i|p?|SPB|P
Drink
real
American
Cola
VRIJDAG 24 MEI 1963
TEXELSE
76e JAARGANG No. 7762
COURANT
UltgaTe N.V. ?.h. Langereld de Rooty
Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
Den Borg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058
Verschtynt dinsdags en rrtydags.
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenlee»
bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart
25 ct incasso. Advertenties: familieberichte!
12 ct p. mm.; andere advert. 10 ct. p. mm.
Bij het horen van de begrippen Delta-plan en Delta
werken is men niet geneigd tc denken aan Texel, doch
eerder aan de Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden. Dit
kolossale plan voorziet echter niet alleen in een beveili
ging tegen stormvloeden van laatstgenoemd gebied, maar
van alle plaatsen, welke naar berekening ernstig zouden
worden bedreigd, wanneer wind en water weer eens zo
fataal zouden samenwerken als in februari 1953 het ge
val was. Bij die gebieden hoort ook ons eiland en in het
kader van het plan zijn intussen een aantal kilometers
dijk verhoogd. Het volgend jaar hoopt men met de ver
hoging van de Eierlandse dijk te kunnen aanvangen.
De zee loert echter niet alleen in het Oosten maar ook,
en in bepaalde omstandigheden nog ernstiger, in het
westen. Hoe hecht de natuurlijke duinenbarrière van onze
25 .kilometer lange westkust ook lijkt, hier en daar zijn
plaatsen, waar de zee met succes haar slag zou kunnen
slaan. Een diepgaand onderzoek van Rijkswaterstaat
heeft uitgewezen dat er zwakke punten zijn. Gevaarlijke
stukjes, vaak daar waar een buitenstaander ze niet zou
verwachten.
Dit beeld zou vroeger grote schrik veroorzaken bij de autoriteiten,
die belast zijn niet hel behoud van het duin. Ijlings zouden mensen
arriveren die liet kale zand met helm zouden beplanten. Op enkele
plaatsen langs onze kust is deze toestand echter doelbewust in het
leven geroepen, teneinde het duin te „verplaatsen" naar de er achter
liggende vallei.
Duinverplaatsing
Onlangs werd onze aandacht getrok
ken door een opmerkelijk feit. In de
nabijheid van paal 17, ongeveer daar
waar de nieuw aangelegde strandweg
uitkomt zijn de duinen volkomen kaal.
Geen" weelderige helmvegetatie, maar
een heuvelrug van louter stuivend zand.
Het lijkt of met geweld alle planten
groei is weggevaagd. Dat laatste is in
derdaad moedwillig gebeurd. Niet door
kwaadwlilende lieden maar door de
bullozers van Rijkswaterstaat. Deze
methode past namelijk in het schema
van een tactiek die wordt toegepast om
de natuur zelf het duin te doen ver
plaatsen. Wat gebeurt er namelijk? Zo
dra het hoge duin van zijn vegetatie
wordt beroofd, wordt het zand niet lan
ger vastgehouden en gaat verstuiven.
En omdat de wind in Nederland over
wegend uit westelijke richtingen waait,
komt het zand verder landinwaarts te
recht. De gehele duinenrij wordt a.h.w.
verder het land ingeblazen en dat is nu
juist de bedoeling! Door tijdig aanplan
ten van helm weet men het neergeko
men zand ter plaatse te behouden en is
het doel bereikt. Men kan nu zeggen,
dat Rijkswaterstaat zich kennelijk aan
het terugtrekken is in de strijd tegen de
zee, maar als de bovenomschreven me
thode niet zou worden toegepast, zou
het duin binnen enkele jaren toch door
de zee zijn weggeknaagd en dus echt
verdwijnen. Een verdwenen duinenrij
verleent de zee toegang tot de lagere
duinvalleien en dan is het leed niet te
Waterwinninggebied in gevaar
Ter hoogte van paal 9 (Het Hoornder
strand) bevindt zich het waterwinnings-
gebied. Het is een ongeveer 4 kilometer
lange strook duinvalleien vanwaar het
zoete water voor ons waterleidingsnet
wordt opgepompt. Als de zee in dit
gebied zou doordringen, zou dat bijzon
der ernstige consequenties inhouden.
De kwaliteit van ons leidingwater zou
snel verslechteren en een volledige ver-
zilting zou een verdere winning onmo
gelijk kunnen maken. In 1953 liep reeds
een gedeelte van het terrein onder, naar
aanleiding waarvan men begon met de
aanleg van duindijken. Deze met helm
beplante zandwallen moeten mogelijke
uitzonderlijke aanvallen van de zee
kunnen opvangen. Met de aanleg van
deze duindijken zal men doorgaan. Op
zeer vele punten langs de gehele west
kust van het eiland bevinden zich in de
duingordel 'kleinere of grotere stukjes,
die voor een dergelijke extra bescher
ming in aanmerking komen. Ten zuid
oosten van de vuurtoren bevindt zich
zo'n stuk en belangrijke voorzieningen
zullen ook getroffen moeten worden bij
„De Nederlanden", De Bleekersvallei en
bij het genoemde waterwinningsgebied.
Strandhoofden
Of we het mooi vinden of niet, ons
hele strand zal worden voorzien van
de hoofden, met de aanleg waarvan
men enkele jaren geleden is aangevan
gen. Tesamen met de plaatselijk toege
paste „duinverplaatsing" zal zo een
waterwering ontstaan, waarbij het
strand en niet in de eerste plaats het
duin het water zal keren.
Slufter blijft open
Een voor natuurminnaars onheilspel
lend gerucht deed nog niet zo lang ge
leden de ronde. In het kader van bo
venomschreven werkzaamheden zou de
Slufter worden afgesloten. Inderdaad is
de beroemde Slufter niet het sterkste
deel van de duingordel te noemen. Im
mers, slechts één hoge duinenrij be
vindt zich daar tussen de Eierlandse
polder en de Noordzee! Toch heeft men
weten aan, te tonen dat voorzieningen
aldaar voorlopig niet dringend gewenst
zijn. De Slufter blijft dus open. Het ge
bied ten Zuiden van dit natuurgebied
vraagt echter wél om extra voorzie
ningen.
„Supervloed"
In Waterstaatkringen hoort men
spreken over een „supervloed", als zou
een dergelijke catastrofe voor de deur
staan. Natuurlijk is dat niet het geval.
De supervloed is geheel theoretisch en
wordt slechts als uiterste mogelijkheid
beschouwd. Men is daarbij uitgegaan
van uitgebreide berekeningen en erva
ringen en tenslotte is de hoogte van de
supervloed gesteld op ca. 5 meter, met
plaatselijk kleine verschillen, die te
maken hebben met een andere golfop-
loop e.d. Op deze norm baseert men z'n
verdedigingsplannen. Menselijkerwijs
gesproken zou het voltooide systeem
tegen alle eventualiteiten een absolute
bescherming zijn.Neemt men aan
dat de supervloed een feit is, dan blijkt
dat verschillende punten in het duin
gevaar lopen en komt aan het licht dat
de duingordel geen absolute bescher
ming biedt. Maatregelen zijn dus ge
wenst. Dat die maatregelen worden ge
nomen, is een geruststellend feit!
SLOTAVONDEN VAN
„THE ROCKETS"
A.s. zondag is het de laatste club
avond van het seizoen. Op deze avond
mogen ook niet-leden komen, mits zij
zich aan de voorschriften houden. Er
zal getracht worden een orkestje te
krijgen.
Voor de club van zaterdagavond is
het eveneens de laatste keer. Er zal ge
tracht worden om hier te gaan volks
dansen onder bekwame leiding. Ook
hier mogen niet-leden in. Breng allen
een vriend of vriendin mee, dat maakt
het gezellig.
FIRMA VAN ETTEN OPENDE
FILIAAL IN DE KOOG
Dinsdagmorgen opende de fa. Van
Etten haar filiaal aan De Koog.
Het voormalige pension „Zeelust",
aangekocht door de heer W. van der
Vis, „het Vispaleis" te Den Burg, is ge
heel verbouwd en in 2 winkels omge
toverd. Hiervan heeft de fa. Van Etten
er één gehuurd. Het is een aller gezel
ligste winkel geworden, waar de groen
ten, het fruit en verfrissende dranken
op overzichtelijke manier zijn uitge
stald en tot kopen noden. Als binnen
kort ook „het Vispaleis" hier de deuren
opent, zal De Koog weer 2 zaken rijker
zijn.
Wij wensen de fa. Van Etten alvast
succes in het komende seizoen.
BROMFIETS RIJDT OP AUTO
De 71-jarige heer J. van Strien uit de
Wilhelminalaan in Den Burg kwam
met zijn bromfiets op onprettige wijze
in aanraking met de Citroën 2 cv van
mej. C. J. M. Bruggeman. Het ongeluk
gebeurde op de hoek Waalderstraat-
Wittekruislaan. Uit de richting Den
Burg kwam de heer Van Strien op zijn
Solex bromfiets en wilde de Wittekruis-
laan inslaan. Hij merkte echter de auto
van mej. Bruggeman, die uit de richting
De Waal hetzelfde kruispunt naderde,
niet op en botste tegen de linkervoor
zijde van het voertuig. De Citroën ver
toonde daardoor een ingedeukt spat
bord, koplamp en bumper en de heer
Van Strien moest door dokter A. van
Loon, die de eerste hulp verleende, met
een taxi naar huis worden gebracht,
want hij had onder meer een ernstig
bloedende hoofdwond opgelopen. De
Solex was ernstig beschadigd.
Veèhouders, let op Uw saeck
SCHAAP WAS VROEG UIT DE WEI
Dinsdagmorgen om ongeveer vijf uur
dertig bereed de heer L. K. Vroeginde-
wei, een van Texels wegen. Plotseling
kruiste een potig schaap de weg en een
botsing tussen het dier en de eveneens
degelijk gebouwde auto was niet te ver
mijden De auto was licht bescha
digd en het schaap was dood. De ironie
van het noodlot wil dat de heer Vroeg-
indewei dierenarts is, en dus geen
moeite zal hebben gehad met het stel
len van de sombere diagnose.
Naar aanleiding van dit feit laat de
Texelse politie nogmaals een waarschu
wend geluid horen jegens de veehou
ders, die hun percelen onvoldoende af
rasteren en daardoor hun dieren gele
genheid geven, zichzelf en ook anderen
schade te berokkenen Tenslotte merken
wij op dat bovenomschreven ongelukje
er één is uit een reeks van gevaarlijke
situaties, veroorzaakt door dieren die
kennelijk met weinig moeite hun per
celen verlaten. Het feit, dat in de
meeste gevallen de verzekering de
schade dekt, mag geen aanleiding zijn
om de toestand te laten zoals die is!
„DE FONDANTSOLDAAT"
Dit bekende stuk van de beroemde
Engelse schrijver G. B. Shaw zal zater
dagavond, 25 mei, in hotel „De Oranje
boom" worden opgevoerd door leden
van de Texelse amateur-toneelvereni
gingen. Het stuk is ingestudeerd onder
leiding van een beroepsregisseur, de
heer G. Molier te Amsterdam De tech
nische dienst van de Ned. Amateur-
Toneel Unie verleent medewerking bij
de décors en de belichting.
Voor de Texelse toneelliefhebbers
een unieke kans, om een uitnemend
stuk te zien opvoeren onder bekwame
leiding. (Zie ook de adv. in dit nummer).
BEROEPENTENTOONSTELL1NG
Van de zijde van het Gewestelijk
Arbeidsbureau in Den Helder werd
ons meegedeeld, dat de beroepenten-
toonstelling op Texel zal worden ge
houden van 11 t/m 14 juni a.s. in het
bedrijfsgebouw tegenover de hoeve „De
Ruitersplaats" aan de Meiert Boonsbos
weg. De tentoonstelling wordt georga
niseerd door het Gewestelijk Arbeids
bureau Den Helder in samenwerking
met de Commissie Streekontwikkeling
Texel.
Op deze tentoonstelling komen wij
nog nader terug.
In het sanatorium „Beatrix-oord" aan de rand van de
stad Groningen ligt de heer G. J. Bakker uit De Koog.
Op vier mei van het vorige jaar ging hij naar het sana
torium te Appelscha, maar later verhuisde hij naar het
toen juist gereed gekomen „Beatrixoord". De heer Bak
ker, die van beroep veehandelaar is, heeft door zijn ziekte
z'n werk tijdelijk vaarwel moeten zeggen en kan zich
eerst weer inzetten, als hij in juli uit het gips mag en
misschien nog dit jaar uit het sanatorium wordt ont
slagen. Ondanks het feit dat deze vrijheidlievende Texe
laar aan het bed gekluisterd is, behoeft hij zich niet te
vervelen. Dat dankt hij aan de prettige omgeving, waarin
hij verblijft, het fraaie uitzicht dat het geopende venster
hem biedt enzijn schapen.
Jazeker, de heer Bakker heeft op het grote gazon
achter het sanatorium drie schapen lopen.
Een handelsrelatie van de heer Bakker had op zijn
bedrijf een schaap lopen dat op 20 september twee lam
meren had geworpen. Hetzelfde dier had in januari ook
reeds een jong ter wereld gebracht. Iets bijzonders, een
schaap met drie nakomelingen op merkwaardige tijd
stippen in één jaar. Voor de eigenaar was dit merkwaar
dige feit aanleiding om de drie dieren zijn vriend in
Beatrixoord cadeau te doen De geneesheer-directeur
van het sanatorium is een goed kennis van de heer
Bakker en hij stemde er onmiddellijk mee in om de
drie dieren naar Groningen te doen overbrengen.
Bakker is bijzonder trots op zijn dieren zuivere
Texelse stamboekschapen en toont zich dankbaar je
gens degenen die zich hebben ingespannen om hem dit
vertier te brengen. Een beetje afleiding kan een sana
toriumpatiënt heel goed gebruiken, ook al is hij overigens
tevreden.
„Texel in Beatrixoord". Op enkele honderden meters van de Rijksstraatweg tussen Groningen en Haren verblijven op liet
gazon achter Beatrixoord de drie Texelse stambockschapen van patient G. Bakker uit De Koog.
(Cliché afgestaan door het Nieuwsblad van het Noorden)
ïC
Mooi wordt ie niet Nuttig wel. Voor
al de bewoners van het Schilderend en
de naaste omgeving zullen met onge
duld de afwerking van deze schoor
steen verbelden, die op het ogenblik
verrijst op het terrein van N.V. T.E.M.
Dit bouwwerk, dat 37,5 meter hoog
wordt, zal definitief een einde maken
aan een reeds jaren durend ongerief.
Dan zullen de uitlaatgassen van de zes
dieselmotoren van het bedrijf met lan
ger „laag bij de grond" de uitlaatpijpen
verlaten, waardoor nog steeds een over
last aan lawaai cn roet werd veroor
zaakt. Het geluid zal n.l. door zes pij
pen onderin de schoorsteen uitkomen en
daar, door de afscherming van de dikke
stenen mantel, worden gereduceerd tot
een nauwelijks hoorbaar gezoem.
Ruim 37 meter hoger worden de gas
sen de atmosfeer in geblazen zo
dat binnenkort een einde zal komen aan
de overlast en de huisvrouwen zonder
bezwaar hun witte was onder de open
hemel kunnen drogen.
Voor het begin van de bouwvakva
kanties zal de toren haar definitieve
hoogte hebben bereikt. Ongeveer vier
maanden zullen gemoeid zijn met de
afwerking, waarbij een extra binnen-
mantel in de pijp wordt aangebracht.
De schoorsteen overtreft de beide
kerktorens van Den Burg en zelfs de
grote schoorsteen van de Coöp. Zuivel
fabriek „De Eendracht" in hoogte.
Texels hoogste punt dus.
WEEKAGENDA VAN DE
STICHTING CULTUREEL WERK TEXEL
Zaterdag 25 mei
Den Burg, ,,De Oranjeboom", 20 00 uur, Zo-
merbijeenkomst NATU, opvoering van het
stuk „Oorlogshelden" of de ..Fondantsoldaat".
Zondag 26 mei
Den Burg, „Dc Oranjeboom". 10.30 uur,
Zomerbijeenkomst NATU
GEBOTTELD ONDER CONTROLE
VAN DE BROUWERIJ TE BREDA