9 roen /wa in het harL, „Vreemden" op Texel XL Kampeer- en verhuurbedrijf ,'t Hogeland" beleefde meer dan 25 jaar de enorme groei van Texels toerisme MAAK VAN UW SPAARGELD In het begin betaalde de kampeerder 5 cent per dag DINSDAG 10 SEPTEMBER 1963 TEXELSE 76e JAARGANG No. 7792 COURANT Uitgave N.V. vJi. Langeveld de Rooö Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel Handelsdrukkerij Deo Borg, Texel Poetbas 11 - TeL 2058 Verschijnt dinsdags en rrQdags. Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart 25 ct. Incasso. Advertenties: familieberichte! 12 ct p. mm.; andere advert 10 ct p. mm Als wij het hebben over vreemden op Texel, dan bedoelen wij daar niet mee de grote aantallen van onze Ooster buren, die ons ieder jaar in de zomer maanden een brok welvaart brengen. Onze Oosterburen rekenen wij tot de categorie vreemdelingen. Onder vreem den verstaan wij die inwoners van Texel, die er niet geboren en getogen zijn. Maar is nu iedereen die op Texel woont en er geboren is een echte Texelaar? Zeker niet. Iemand die op Texel geboren is vrij kort nadat zijn ouders zich op Texel vestigden, kan er op zijn 18e jaar wel op bogen, zijn ge hele leven op Texel gewoond te hebben, maar hij is niet opgegroeid op opgevoed in een gezin met Texelse ouders. Het zal moeilijk zijn te bepalen hoeveel generaties een familie op Texel ge woond moet hebben alvorens de leden ervan aanspraak kunnen maken op het predikaat: „echte Texelaar". Wij kun nen echter gevoegelijk stellen hoe meer generaties op Texel woonden, hoe oor spronkelijker Texelaar. Hoeveel „echte" Texelaars? Texel telt bijna 11.000 inwoners. Hoe- velen daarvan zijn nu echte Texelaars onderscheiden naar het aantal genera ties dat de desbetreffende familie op Texel woonachtig is en hoeveel inwo ners behoren er tot de import. De statistiek geeft op vele vragen antwoord, maar niet op bovenstaande. Overigens tasten wij omtrent dit pro bleem niet geheel in het duister. In de reeks artikelen over Texelse familiena men of achternamen in de 17e eeuw zijn verscheidene families behandeld, die, voor zover kon worden nagegaan, steeds op Texel gewoond hadden, ter wijl van andere families aangegeven kon worden wanneer deze naar Texel waren gekomen. Uiteraard konden in die artikelen slechts een beperkt aantal families aan de orde worden gesteld. Willen wij over de gehele bevolking van dit moment iets verstandigs zeggen dan zijn de uitkomsten van de volks telling van 1960 onze voornaamste bron van inlichtingen. Maar bij het kennis nemen van de resultaten moeten wij onze hiervoor onderscheiden catego- riën al dadelijk over boord gooien. Slechts voor de bevolking van 14 jaar en ouder is voor de verschillende delen van het eiland een onderscheid gemaakt tussen op Texel en elders geborenen. Daarnaast is er nog wel een onder scheid naar leeftijd en periode van ves tiging. evenwel niet voor de afzonder lijke dorpen, doch slechts voor de ge hele gemeente. Verhouding mannen-vrouwen Eerst enige opmerkingen over de verhouding tussen de aantallen mannen en vrouwen. Ten tijde van de volkstelling 1960 telde Texel 3727 mannen en 3617 vrou wen van 14 jaar en ouder. Dat het aantal vrouwen in de minderheid is, is alleszins verklaarbaar voor een over wegend agrarische gemeente. De werk gelegenheid voor vrouwen is daar be perkt. De vrouwen van het platteland trekken naar de stad (kantoren, win kels, ziekenhuizen enz.). Het mannen- overschot op Texel is echter beperkt door de werkgelegenheid die de toeris- tenbedrijven bieden aan de vrouwen. Ook binnen de gemeente zien wij een verschil in het overschot aan mannen al naar gelang het grotere of kleinere aantal agrariërs van dorp of wijk. In Den Burg zijn de mannen (van 14 jaar en ouder) in de minderheid. In De Koog is het verschil minimaal. In de verspreide huizen op het oude land en in het duingebied nabij De Koog, zomede in Eierland, Eendracht en Het Noorden dus de overwegend agrari sche gebieden is van een duidelijk mannenoverschot sprake. Mannen Van de gehele mannelijke bevolking van 14 jaar en ouder is gemiddeld 67% op Texel geboren Beneden dit gemiddelde blijft De Koog. Hier is de import het grootst. In het cijfer van slechts 56°/i> op Texel geboren mannen, komt duidelijk tot uitdrukking dat het toerisme naar verhouding een groot aantal mannen van elders aantrok (44%). Onder de mannelijke bevolking van Oosterend en Den Hoorn komen daar entegen maar weinig vreemden voor. Oosterend: 76% op Texel en 24% elders geboren; Den Hoorn: 80% op Texel en 20% elders geboren. De havenplaats Oudeschild telt altijd nog meer man nen (70%) op Texel geboren dan het cultuur- en bestuurscentrum Den Burg, alwaar het percentage op Texel gebo ren mannen 63 bedraagt. In De Cocks- dorp is het vreemde element onder de mannen vrij groot: 61% op Texel en 39% elders geboren. Vrouwen Van de vrouwen van 14 jaar en ouder 58% op Texel geboren. Het ligt dus voor de hand dat meer Texelse mannen (op Texel) met een vreemde vrouw trouwden dan omgekeerd. De spreiding van de „vreemde" vrou wen over het eiland wijkt in het alge meen niet af van de spreiding van de „vreemde" mannen. Ten aanzien van De Koog moeten wij constateren dat de elders geboren vrou wen er de overhand hebben (43% op Texel en 57% elders geboren). In De Cocksdorp en in Eierland en Eendracht zijn de op Texel geboren vrouwen maar ter nauwernood in de meerderheid (53% op Texel, 47% elders geboren). De bolwerken van op Texel geboren mannen: Oosterend en Den Hoorn, tel len naar verhouding ook meer dan ge middeld op Texel geboren vrouwen. Oosterend 66% op Texel, 34% elders; Den Hoorn 67% op Texel. 33% elders. Merkwaardigerwijs staat Oudeschild boven aan met 70% van de vrouwen op Texel geboren. Wij zouden kunnen con cluderen dat de vrouwen van Oude schild minder wegtrekken dan de vrou wen uit andere delen van de gemeente. Of moeten we zeggen dat de mannen van Oudeschild eerder een vrouw ge boren op Texel trouwen dan in andere dorpen? Hoe dit echter ook zij, het staat vast dat er naar verhouding wei nig „vreemde" vrouwen woonachtig zijn. In Den Burg behoort 45% van de vrouwen tot de import Dit ligt ook wel voor de hand. Den Burg is het centrum dat de laatste decennia de sterkste ont wikkeling doormaakt. Een aantal vrou wen geboren op Texel zal daardoor naar verhouding beneden het gemiddelde van het eiland komen te liggen. Met het vorenstaande hebben wij willen aantonen, dat lang niet alle Texelaars ook geboren en getogen Texelaars zijn. Op zichzelf was dat geen schokkend nieuws. Het onderscheid tussen het oude en nieuwe land houdt reeds een verschil in herkomst van de bevolking in. De kolonisatie van het nieuwe land (o.a. met Zeeuwen) heeft zich al weer enige generaties geleden voltrokken, zodat de nakomelingschap volgens de hiervoor gehanteerde sta tistiek al hoog en breed als Texelaar te boek staat. Wellicht is er een volgende keer ge legenheid op een aantal andere „statis tische" aspecten van de „vreemden" op Texel de aandacht te vestigen. r 3IJ sparenN OP LANGERE 1 TERMIJN NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK N.V. VERGADERING VAN DE RAAD Vergadering van de raad der ge meente Texel op maandag 16 september 1983, n.m. 3.00 uur ten raadhuize. (Ver gaderzaal in het Polderhuis). Texel, 6 september 1963. De burgemeester van Texel, C. DE KONING. Notulen. 2. Ingekomen stukken en mededelingen. 3. Benoeming van de leden der com missie, bedoeld in artikel 8. lid 1, der Woonruimtewet 1947. Aanbevolen worden: voor de heer A. Dros: 1. de heer A. Dros; 2. de heer J. J Westdorp; voor de heer M. W. Koorn: 1. de heer M. W. Koorn; 2. de heer S. W. Bruin; voor de heer J. Daalder: 1. de heer J. Daalder; 2. de heer S. van der Vis; voor de heer B. Oostra: 1. de heer B. Oostra; 2. de heer C. P Karsman; voor de heer J. Buisman; 1. de heer J. Buisman; 2. mevr. S. M. Keesom- Karsten. 4. Benoeming van een bestuurslid van de Stichting Sociaal Toerisme Texel wegens aftreding van de heer H. Oos terhof. Aanbevolen worden- 1 de heer G. Westerlaken; 2. de heer J. Daalder. 5. Goedkeuring van de herziening van de statuten der Stichting Sociaal Toe risme Texel. 6. Vaststelling van de vierde wijziging van de I.Z.A.-regeling Noord-Holland. 7. Mededeling van de jaarstukken over 1962 van de Stichting Prof. Dr. W. H. Keesomstudiefonds tc Texel. 8. Verlening van medewerking aan het aanbrengen van een aantal voorzienin gen aan de School voor Christelijk Volksonderwijs te Den Burg, met toe passing van artikel 72 van de Lager- onderwijswet 1920. 9. Verlening van medewerking aan de LAATSTE VISWEDSTRIJD VAN SPORTVISSERSCLUB TEXEL Onder zeer ongunstige omstandighe den is deze laatste wedstrijd gehouden Het regende 's morgens dat het goot en het liet zich aanzien, dat het een ver loren wedstrijd zou worden. Het weer knapte echter op en de wedstrijd kon doorgang vinden. Wij dachten, als de vissers nu maar komen opdagen om de laatste wedstrijd tot een goed einde te brengen. Maar goede sportvissers staan voor niets en boven verwachting kwa men velen naar de dijk bij de Hornt Om 2 uur werd aangevangen en er zat direct spanning in ook want het bleek al gauw dat die mooie prijzen aanlok kelijk waren. Er werd zeer scherp ge vist. Toen de klok 4.30 uur aanwees en de hengels uit het water werden ge haald, bleek dat Jan Brouwer van Oos terend de meeste punten had vergaard. Hij won de kinderfiets. Nummer 2 was de zoon van P. Hartog, een mooi schil derij. De hengel was voor M. Heerschap. Kleinveld v d. Zwaag, de jonge recrea- tieleiderszoon, L. Heerschap, M. Bake laar en de jeugdige zoon van P. Vla ming liepen met de andere prijzen weg. Bravo mannen, ik neem m'n petje voor jullie af, dat jullie ondanks hel slechte weer toch gekomen. Uit alles blijkt dat jullie goede sportvissers zijn. Tot de volgende keer. S. vervanging van 2 urinoirs door water closets en de vervanging van 6 wand borden in de R.K. Sint Jozefschool te Den Burg, met toepassing van artikel 72 van de Lager-onderwijswet 1920. 10. Vaststelling van een besluit ex artikel 23 der Lager-onderwijswet 1920, inzake het vervangen van de nog aan wezige urinoirs door waterclosets en van zes wandborden in de openbare scholen voor g.l.o. en b.l.o. 11 Goedkeuring van de rekening van de vereniging „Het Witte Kruis Texel" over 1962. 12. Vaststelling van een regeling, inzake het verlenen van subsidie aan de ver eniging „Het Witte Kruis Texel". 13. Aangaan van een geldlening van ƒ56.000,met de N.V. Bank voor Ne derlandse Gemeenten en uitlening van deze gelden aan de N.V. Texelse Elec- triciteitsmaatschappij. 14. Opdracht tot stemming in de Alge mene Vergadering van Aandeelhouders van de N.V. Texelse Electriciteitsmaat- schappij vóór het aangaan van een geldlening van 56.000, 15. Verlening van een hypothecair cre- diet voor de aankoop van een woning aan de heer W. Jonker te Den Burg. 16. Verlening van een hypothecair ere- diet voor de aankoop van een woning aan de heer P. Arensman te Den Burg. 17. Aankoop van een schuur te Den Burg van de erven C. Witte Dzn. aldaar. 18. Aankoop van het pand Groeneplaats 4 te Den Burg van de fam. Ran, aldaar. 19. Aankoop van een perceeltje grond te Den Burg van de „Aricn Jacob Dijk- sen" N V., gevestigd te Haarlem. 20. Verkoop van enige perceeltjes grond te Den Burg aan de Woning bouwvereniging Texel. 21. Verkoop van een perceel bouwter rein te Oosterend aan de fa. Drijver, ge vestigd te Den Burg. 22. Verkoop van een perceel bouwter rein te Oosterend aan de heer J. Brou wer, aldaar. 23. Verkoop van een boerderij te Oos terend aan de heer G. van Asperen te Schoonhoven. 24. Verlening van medewerking aan de vervanging van 3 wandborden in de School met de Bijbel te Oosterend, met toepassing van artikel 72 der Lager- Onderwijswet 1920. 25. Herziening van presentiegelden. 26. Wijziging van de gemeentebegroting voor het jaar 1963. PUPILLENCOMPETITIE Tot nu toe zijn er 5 elftallen opgege ven, nl. Texel a en b, Tex. Boys a en b en SVC. Van ZDH nog niets vernomen, komt dat nog? Programma voor a.s. zaterdag, 14 september; Tex. Boys b-Texel b. aan vang 3 uur; Texel a-Tex. Boys a, aan vang 3 uur. Graag spoedig opgave van de uitslagen. TEXELS JUDO-SUCCES Verleden week is de Texelse judo club in Hoorn geweest met de judo vereniging van Den Helder (Weststraat) Jan de Waard van Texel heeft daar 14 wedstrijden gewonnen van de 16 en de judoschaar nog uitgevoerd, wat een zeer moeilijke worp is. HOOG WATER Hoog water ter rede van Oudeschild: 10 sept. 0.24 en 12.55; 11 sept. 1.04 en 13.42; 12 sept. 1.59 en 14.56; 13 sept. 3.28 en 16.36; 14 sept. 5.10 en 18 15. Laagwater valt gemiddeld 6 uur 15 min. na hoogwater. Aan het strand ongeveer een uur eerder hoogwater. Het was in 1935 dat de heer Dirk van der Werf (senior) de eerste kampeerders op het terrein bij zijn boerderij op ,,'t Hogeland" een plaatsje bood. Van blin kend sanitair en schitterende, geschei den wasgelegenheden was toen nog niet de minste sprake. Primitief en romantisch, zo was toen nog het kam peren. De kampeerders van toen komen in deze tijd nog wel eens een kijkje nemen bij Dirk van der Werf (junior). Zij vinden hun tijd veel mooier, maar wat wil je! Tegenwoordig worden volkomen terecht strenge eisen ge steld aan de hygiëne. Te dringender zijn die eisen, omdat in onze jaren het aantal kampeerders immers een veel voud is van dat van zo'n kwart-eeuw geleden. Veebedrijf toen hoofdzaak De eerstgenoemde Van der Werf deed dat verhuren van grond er maar zo'n beetje bij, voor hem was het boeren bedrijf de hoofdzaak. Junior hielp toen al een handje aan het bedrijf, op welks terreinen nu des zomers een belangrijke concentratie te vinden is van rust- zoekende vakantiegangers. Terreintjes in erfpacht Rondom de mooi gelegen boerderij van de heer Dirk van der Werf ligt zo'n negen hectare land dat zijn eigen dom is. Het ligt geheel in het recreatie gebied, en mag dus met bungalows worden bebouwd. Die kansen worden dan ook volkomen uitgebuit. In over leg met het gemeentebestuur stelde de heer Van der Werf terreintjes beschik baar ter grootte van ieder 666 m2. O nee, er werd geen duimbreed grond verkocht, ook niet van de andere in de buurt liggende kleinere terreinen, die eveneens in het bezit zijn van dezelfde eigenaar. Uitbreiding in hoog tempo In 1957 werd de eerste bungalow gebouwd, als vakantiebehuizing voor personeel van de firma Albert Heijn, nu, en we schrijven zomer 1963, zijn al zegge en schrijve negentig terreintjes uitgegeven, die in erfpacht worden ge geven, steeds voor een periode van 30 of 60 jaar. Negentig bungalows in 6 jaar tijd! En het eind van de mogelijkheden is nog niet direct in zicht. Over de land schappelijke schoonheid van de gehele aanleg zullen de meningen stellig ver schillen. Vast staat dat deze affaire, commercieel bezien, een zaak is waar menigeen zonder meer in zou willen stappen. Zulke gelegenheden doen zich echter tegenwoordig op Texel nauwe lijks meer voor. De aankoop van zo'n groot terrein zou immers, gezien de huidige exhorbitant hoge prijzen, een enorm kapitaal vergen, niet op te bren gen voor een „gewone jongen". Nog steeds kampeerders Ook kampeerders zijn nog steeds wel kom op ,,'t Hogeland" In de boom gaard is plaats voor liefst 125 gezins tenten, die dan ook prompt in het hoogseizoen altijd aanwezig zijn. Voor hun inkopen kunnen de daar verblij vende vakantiegangers prima terecht in de rijk gesorteerde winkel van ,,De In stuif", een zaak van de heer J. J. Bak ker, die eveneens zijn terrein in erf pacht heeft vandezelfde heer Van der Werf. De heer Bakker heeft daar het alleenrecht voor de winkelexploi tatie, hetgeen alleszins redelijk is, om dat anders een rendabele exploitatie vrijwel onmogelijk zou zijn. Bijzonder jammer is het dat de grond rondom het café en de winkel van de familie Bak ker de enorme hoeveelheden hemel water van de laatste tijd niet voldoende heeft kunnen verwerken. Een drassige modderboel is het gevolg, waartegen waarschijnlijk alleen een goed aange legd drainagesysteem iets zal vermogen te doen. Prachtig verbouwde boerderij De laatste verbouwing die het huis van de heer Van der Werf heeft onder gaan is bijzonder goed geslaagd. De oostgevel, die U op de hierbij afge drukte foto vindt afgebeeld, heeft een pittoresk aanzien, het rieten dak doet het prachtig. Het is gemaakt naar een ontwerp van de heer Jn. Riteco, die in dienst is bij het aannemersbedrijf J. Hcnnink, uitvoerder van het werk. Wij wensen het echtpaar Van der Werf-de Meyere nog vele voorspoedige jaren toe in hun prachtige bedrijf. Het echtpaar v.d. Werf-dc Meyere voor hun prachtig verbouwde boerde rij ,,'t Hogeland", aan de Californic- weg. De heer v.d. Werf is bezig met zijn bijzonder graag beoefende hobby, bet spinnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1963 | | pagina 1