m
De ruilverkaveling in de
zomer van 1963
N.V. Texels Eig en Stoomboot Onderneming
Hirrii op de
Hoge Veluwe
BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF
Dienstregeling Veerdienst
Dienstregeling autobussen
In onze artikelen over de landbouwbedrijven in de zomer van 1963 moesten
wij constateren, dat de belangen van „badgasten" en boeren vaak tegengesteld
liggen. Terwijl de badgast maar één ideaal kent, n.l.: veel zon, verlangen de
boeren zo nu en dan ook nog wat anders.
Ik meen wel te mogen zeggen, dat de „idealen" van de badgasten en de
aannemers en uitvoerders van ruilverkavelingswerkzaamheden in veel opzich
ten overeenstemmen. Voor het vlot en zonder schade verlopen van ruilverka
velingswerkzaamheden is immers droog weer ook buitengewoon belangrijk.
Het „seizoen" 1963 buitengewoon
kort
Na een buitengewoon schadelijk win
terseizoen vlotte het werk ook in het
voorjaar maar zeer matig. Pas in de
maand mei werd het mogelijk op de
meest voordelige wijze te gaan werken.
Dit duurde tot het begin van de bouw
vakvakantie. Er is toen in een paar
maanden zeer veel werk gebeurd. Direct
na de vakantie waren de omstandig
heden voor een goed verloop van het
werk al veel minder en dit is er in de
loop van augustus niet beter op gewor
den Nu we dit schrijven (begin septem
ber) kunnen we rustig zeggen, dat het
werk enorm gehandicapt wordt door
wateroverlast.
Na lezing van het voorgaande kunt
U begrijpen, dat in de afgelopen weken
door belanghebbenden nog al eens de
opmerking is gemaakt, dat het toch
„zonde" is, dat in de voor het werk zo
gunstige tijd de werkzaamheden onder
broken moesten worden voor een twee-
weekse vakantie. Daarbij volgde dan
bovendien nog al eens de wat „zure"
toevoeging, dat „ze" toch de afgelopen
winter 13 weken vakantie hebben ge
had. O.g. is van mening, dat we derge
lijke opmerkingen maar niet al te
zwaar moeten aanrekenen. Het is in
zeker opzicht goed te begrijpen als je
belanghebbende bent.
Waar het werk gereed kwam
In het gebied van de Nederlandsche
Heidemaatschappij (het gedeelte van
het blok ten noorden en oosten van
Den Burg) werd de laatste hand gelegd
aan het werk in Tienhoven, een strook
langs de Lange Waalderweg, de omge
ving van „Marico" en „Texla" en in de
Mars. Het inzaaien van het „zwart" ge
worden grasland heeft hier plaats ge
had en in de meeste gevallen levert dit
grasland weer een normale opbrengst
In het blok, waar de N.V. Grontmij
werkt, was het een strook vanaf de
„Oude Kamp" dwars door de Hemmer
tot de Westerweg, die klaar kwam. Ver
der een blok in de Westen tussen Hem-
merkooiweg en Westerweg. In de
Buitendijk, waar het „grote" werk in
de herfst van 1962 klaar kwam. vond
het inzaaien tot grasland dit voorjaar
plaats. Ook van deze gedeelten kan ge
zegd worden, dat de grond op dit mo
ment voor practisch 100°/o in gebruik is.
Waar de draglines nu draaien
Een beeld van het werk van de Ruil
verkaveling krijgt U op het moment
vooral in de omgeving van de Middel-
landseweg en de Kerkeplaatsen van
Swaerts en Fl. Visser. Een gebied, dat
zich werkelijk niet zo goed leent om in
deze regenperiode te worden bewerkt.
Tussen Middellandseweg en Oudeschild
is het meeste werk voor de draglines
gebeurd, maar het nawerk kan niet
worden uitgevoerd. Indien het getij
niet spoedig keert is er alle kans, dat
dit werk tot het vobrjaar van 1964 moet
blijven liggen
Overigens geeft deze omgeving wel
een beeld van wat door ruilverkaveling
kan worden bereikt. Er wordt hier een
kapitale boerderij gebouwd in een om
geving, waarvan tien jaar geleden zeker
gezegd zou zijn, dat hier voor boeren
geen brood inzat. Het oude „natuur
monument" Butykoffersmieland wordt
herschapen in cultuurgrond. Hetzelfde
geldt voor het Molenmieland aan de
Oude Middellandseweg. De Vereniging
tot Behoud van Natuurmonumenten
heeft deze gebieden afgestoten in ruil
voor terreinen, die door boerenogen be
keken minder waard zijn.
In het zuidelijk deel van het eiland
wordt gewerkt in de Naai ten zuiden
van Den Hoorn. Er wordt naar ge
streefd dit voor de bloembollenteelt zo
waardevolle gebied te bewerken tussen
het rooien en het planten van de bollen
en zonder tegenslag zal dit wel bereikt
worden Verder draaien er nog enkele
draglines in de strook tussen Jan Aye-
weg en de Oude Weg.
Wat deze herfst nog gedaan
kan worden
Het is wel zo goed als zeker, dat het
niet gelukken zal om het in dit voor
jaar vastgestelde werkplan af te wer
ken. Het was nl. de bedoeling om in dit
jaar een punt te zetten achter het werk,
dat gebeuren moet ten oosten en ten
zuidoosten van Den Burg. Het ziet er
echter naar uit, dat in de strook tussen
Schilderweg en Hallerweg, de Haller-
weg en de Jan Ayesloot en het hele
stuk tussen Veense Langweg en Ka-
dijksweg slechts een gedeelte van het
werk kan worden uitgevoerd. O.g. acht
het zelfs mogelijk, dat bij het aanhou
den van het slechte weer in één of
meer van deze gebiëden deze herfst
helemaal niets kan worden gedaan.
De directie van de N.V. Grontmij had
gehoopt de werkzaamheden in de om
geving van Den Hoorn voor nieuwjaar
klaar te hebben. O.i. is dit, zeker op dit
moment ongegrond optimisme. We moe
ten daarbij in aanmerking nemen, dat
bij de nog te bewerken gedeelten er
enkele zijn, die zich voor winteruitvoe-
ring niet best lenen. We denken aan de
Kuil en de Mars. die bij na weer spoe
dig „zacht" zijn.
Voor aannemer en boeren
ernstige tegenslag
Het is te begrijpen, dat een minder
vlot verloop van het werk een directe
strop is voor de aannemer, die het werk
uitvoert. De „risicopost", die uiteraard
altijd in de kostenbegroting van de
aannemer wordt opgenomen is in der
gelijke omstandigheden zeker gemoti
veerd. Waarschijnlijk hebben leken,
waartoe o.g. zich ook rekent, er geen
begrip van welk verschil het in de
kosten maakt of het werk onder gun
stige omstandigheden, dan wel in een
natte tijd, zoals nu moet worden uitge
voerd.
Intussen is het zeker niet alleen de
aannemer, die de tegenslag te incasse
ren heeft. Ook voor de boeren in de
betreffende gebieden is het een ge
duchte tegenvaller. Beschikbaarstelling
van vervangende grond of uitbetaling
van een schadebedrag weegt nooit op
tegen de voordelen van een normaal
gebruik van de grond. En de vertraging
van het werk heeft zeker tot gevolg,
dat het langer duurt voordat de „nor
male" toestand weer ingetreden is. Bij
gunstig weer had er deze herfst zeker
100 - 150 ha. nieuw grasland meer in
gezaaid kunnen worden dan nu het ge
val is. Inzaai in augustus en september
betekent een volledig gebruik in het
volgend seizoen. Wordt dit april of
mei, dan kan in 1964 niet veel meer dan
een halve opbrengst worden verwacht.
Uiteindelijk betekent tegenslag bij
het werk schade voor alle eigenaren en
gebruikers in de ruilverkaveling. Uit
voering van het werk bij nat weer heeft
onherroepelijk tot gevolg, dat meer
grasland „zwart" wordt dan bij gunstig
weer en met de verlate inzaai betekent
dit hogere schadevergoedingen, waar
van ook een deel ten laste van alle bij
de ruilverkaveling betrokken eigenaren
komt.
Ook voor ons betekent het meer
zorgen in het groeiseizoen 1964. Dit
voorjaar meenden we, dat 1963 het jaar
zou worden, waarin het beschikbaar
stellen van vervangende grond de
zwaarste opgave zou zijn. Op dit mo
ment geloven we dat 1964 in dit op
zicht niet minder zwaar zal zijn.
C. v. Gr.
TEXEL CT HORNTJE) - DEN HELDER
DEN BURG - DE KOOG - DE COCKSDORP - OOSTEREND -
DE WAAL - OUDESCHILD - DEN BURG
LIJN B
ingaande
16 september 1963
Vertrek:
noz&
aoz
noz
nzazo
noz
noz
Werkdagen:
Den Burg
7.30
10.10
12.30
15.40
16.30
18.15
v. Texel ('t Homtje) 5.50
8.00
10.30
12.30
14.30
De Koog
7.45
10.25
12.45
15.55
16.45
18.30
16.30
18.30
20.30
Halte 25
7.55
10.35
12.55
16.05
16.55
18.40
van Den Helder 6.40
9.30
11.30
13.30
15.30
De Cocksdorp
8.05
10.45
13.05
16.15
17.05
18.50
17.30
19.30
21.15
Halte 34
8.05
10.45
13.05
16.15
17.05
18.50
Halte 37
8.10
10.50
13.10
16.20
17.10
18.55
Zon- en alg. erkende cbr. feestdagen:
Oosterend
8.25
11.05
13.25
16.35
17.25
19.10
tijdvak 22 september t/m 20
oktober
1963
De Waal
8.35
11.15
13.35
16.45
17.35
19.20
v. Texel ('t Homtje) 8.00
10.00
12.00
16.30
18.30
Oudeschild
8.40
11.20
13.40
16.50
17.40
19.25
20.30
Aankomkst
van Den Helder 9.00
11.10
12.50
17.30
19.30
Den Burg
8.45
11.25
13.45
16.55
17.45
19.30
21.15
Deze diensten rijden via 't Noorden.
Ingaande 27 oktober 1963
v. Texel ('t Homtje) 8.00 10.00 12.00 16.30 18.30
van Den Helder 9.00 11.10 12.50 17.30 19.30
De gehele dienstregeling vervalt zodra de veerboot met koplading
in de vaart wordt genomen. Alsdan zal tijdig de nieuwe dienst
regeling worden bekend gemaakt.
DEN BURG - OUDESCHILD - DE WAAL - OOSTEREND -
DE COCKSDORP - DE KOOG - DEN BURG
DEN BURG - T HORNTJE V.V.
LIJN A
Werkdagen:
Zon- en alg. erk. chr. feestdagen:
v, Den Burg
v. 't Homtje
v. Den Burg
v. 't Homtje
5.20
7.00 B*
7.30*
9.20 B
7.30*
8 30* nza
9.30
11.30 B
1000*
9.50 B
11.30*
13.10 B
12.00
11.50 B
16.00
17.50 B*
14.00
13.50 B*
18.00
19.50 B
16.00*
15.50 B
20.00x
21.35 Bx
18.00*
17.50 B*
20.00
19.50 B
21.35 B
LIJN
D
Vertrek:
noz
aoz
noz
noz
nzazo
d
noz
Den Burg
7.30
8.15
10.30
14.30
15.40
18.15
22.00
Oudeschild
7.40
8.25
10.40
14.40
15.45
18.20
22.05
De Waal
7.45
8.30
10.45
14.45
15.50
18.25
22.10
Oosterend
7.55
8.40
10.55
14.55
15.55
18.35
22.20
Halte 37
8.05
8.50
11.05
15.05
16.05
18.45
22.30
Cocksdorp
8 15
9.00
11.15
15.15
16.15
18.55
22.40
Halte 34
8.15
9.00
11.15
15.15
16.15
18.55
22.40
Halte 25
8.20
905
11.20
15.20
16.20
19.00
22.45
De Koog
8.30
9.15
11.30
15.30
16.35
19.15
22 55
Aankomst
Den Burg
8.45
9.30
11.45
15.45
16.50
19.30
23.05
Deze diensten rijden via 't Noorden.
DEN BURG - DE KOOG V.V.
Zon- en alg. erk. chr. feestdagen:
v. De Koog v. Den Burg v. De Koog
Werkdagen:
v. Den Burg
Verklaring der tekens:
B na aankomst boot.
via Duinweg, Bakkeweg, De Westen. Den Hoorn en omge
keerd.
x deze diensten vervallen na 20 oktober 1963.
nza niet op zaterdag
6.45
7.30
9.00 v
11.00 v
12.30
15.40nzazo
16.30
18.15
7.00
8.30
9.30 v
11.30
15.30
16.35nzazo
19.15
22.55
10.10
12.00 v
13 .30 v
15.00 v
18.15 v
9.15
12.30 v
13.45 v
15.30 v
18.30 v
19.15
DEN BURG -
Vertrek:
DE COCKSDORP - OOSTEREND - DE WAAL -
OUDESCHILD - DEN BURG
noz
Den Burg
6.15
De Cocksdorp
6.35
Oosterend
6.55
De Waal
7.05
Oudeschild
7.10
Aankomst Den Burg 7.20
Verklaring der tekens:
v deze diensten vervallen ingaande 1 oktober 1963
noz niet op zondag
aoz alleen op zondag
nzazo niet op zaterdag en zondag
d dagelijks
Bushaltes te Den Burg:
Vertrekpunt Elemert
Halte t.o. ULO
Halte t o. Drijver Wilhelminalaan
Halte t.o. Kogcrstraat no. 50
Halte t.o. Kogcrstraat no. 94
18. Men zou werkelijk geneigd zijn te ver
onderstellen, dat de twee Italianen een ijsje
gingen eten. Ze liepen tenminste op de ijsco
man af en zeiden: „Una porzione di cinque
tutti frutti".
De ijsman, die blijkbaar een ontwikkeld
heerschap was, verstond Italiaans en vroeg
schamper: „Watte? Eén portie van 5 voor met
zijn beiden? Maar het nou even!"
„Silentio!" siste toen plotseling Angelico
met de snor. Snel verscheen er een dreigende
revolver in zijn hand en hij voegde er aan
toe: „Sempre pluro ultra manua tua! Vivace!"
De ijsman kon natuurlijk niet veel uitrichten
en koos eieren voor zijn geld. Protesterend
stak hij vlug zijn handen omhoog.
„Exua tua blanca vestimente!" grijnsde de
dikke Diavolo. Ook aan dit bevel voldeed de
ontwikkelde ijsman schielijk Braaf trok hij zijn
witte jasje uit, dat snel van eigenaar verwis
selde Toen dat gebeurd was, trok dikke Dia
volo dat jasje aan om er vervolgens dood
gemoedereerd met het ijskarretje vandoor te
gaan. Hij liep brutaal naar het stadionplein,
waar brigadier Piet nog steeds stond te wach
ten op de komst van Karei Kleuntjes.
„Alwéér een ijscoman", dacht hij. „Jonge
jonge, wat maakt deze zich druk".
En dat was ook zo, want deze ijsman
schreeuwde ijverig: „IJsco Italiano! IJsco
sempre e mobile Torino!"
door Henk van Heeswijk
31. Maar jij bent anders. Dat waardeer
ik. Je hebt jezelf in bedwang. En dat
bewonder ik. Bij jou voel ik me rustig,
omdat ik weet, dat je van geen enkele
gelegenheid misbruik zult maken. Zo,
moet ik nog meer pluimen op je hoed
steken? Nou ga je straks zeker van ver
waandheid met je neus in de lucht
lopen?"
„En houd je van me?"
Ze lachte en streek hem even over de
wang. „Jij zit nog maar steeds met je
ordertje liefde, he? Als je werkelijk
zo'n bekwame verkoper bent, zul je dat
ook wel eens een keer kwijt raken, ver
onderstel ik"
„Bij jou?"
Ze haalde haar schouders op. „Mis
schien. Je lokt me vanavond toch niet
uit m'n tent. Dus verwacht nu niet, dat
ik ga zeggen: Karei Welsenaar. ik ben
stapel op je en breng me meteen maar
naar het gemeentehuis in Ede, want ik
zit gewoon te popelen om met jou te
trouwen. Dat is namelijk niet het ge
val, zie je? Wees tevreden met mijn
genegenheid voor je. Dat is al heel
wat".
Hij dacht een poosje na. „Je maakt
het jezelf zo moeilijk, moppie".
Ze legde haar hoofd tegen zijn schou
der en hield met beide handen zijn
arm vast. „Karei, luister nu eens goed.
Gerrit en ik hebben van kind af aan
met elkaar om gegaan. We hebben sa
men de boel op stelten gezet en allerlei
apestreken uitgehaald. Toen we acht
tien waren, gingen we samen voor de
eerste keer uit. Naar Apeldoorn. Bij die
gelegenheid heeft hij me gezoend. Daar
stak niets in. Later pas ging ik van hem
houden, zoals een vrouw van een man
houdt. Heel veel. Hij was uitstekend op
school en ging verder leren. Hij wilde
varen en kwam op de Zeevaartschool.
Had een mooi uniform aan en ik was
erg trots op hem, als ik 's avonds aan
zijn arm door het dorp liep. Hij is een
knappe jongen en zit altijd vol gekheid.
Ik was dol op hem. Kun je dat be
grijpen? Andere jongens bestonden niet
voor me. Ik had alleen maar oog voor
Gerrit. Soms was hij wel eens wat ruw,
maar ieder mens heeft wat. Als hij het
te gek maakte, gaf ik hem een flinke
klap in zijn gezicht en dan nam hij me
in zijn armen en dolde met me. Ik kon
niet kwaad op hem worden. Is het dan
zo vreemd, dat we het samen eens
werden en toekomstplannen gingen
maken? Dit najaar zouden we ons ver
loven. Dan gaat hij weer enkele maan
den leren Ik verheugde me er op, want
dan zouden we altijd vlak bij elkaar
zijn".
Ze zuchtte en ging overeind zitten.
Ze accepteerde zijn sigaret en zoog er
vuur in. Een poosje rookte ze, waarna
ze vervolgde: Maar sinds hij nu vaart,
is hij heel anders geworden. Veel ru
wer. En is hij gaan drinken, wat hij
vroeger haast nooit deed. Een zeeman,
die geen borrel lust, is geen zeeman, zei
hij eens. Wat natuurlijk maar onzin is.
We kregen daarover een keer woorden.
Later hebben we het weer afgezoend.
En in die tijd kwam jij in m'n leven.
Jij bent zo heel anders. Gerrit is op-
vliegerig, driftig. Nu ja, af en toe ben
ik het ook. Elk mens heeft z'n gebrek,
Gerrit en jij en ik. Maar onwillekeurig
ging ik vergelijkingen maken. Toen
kwam de twijfel. Gerrit kwam thuis,
wilde vervelende dingen, die ik natuur
lijk niet wilde en met een boze kop is
hij aan het drinken geslagen. Hij heeft
bij huis een hoop herrie gemaakt die
avond en Jan, een van mijn broers, is
nog naar buiten gegaan en heeft hem
met een zoet lijntje naar huis gekregen
Thuis gaven ze mij er de schuld van.
Omdat ik niet met hem mee wilde. Nou,
de volgende morgen had hij natuurlijk
een kater en hebben we hoge ruzie ge
had. Je weet het toch allemaal. Toen is
hij met een boze kop diezelfde dag
weer aan boord gegaan. Tegen Jan
heeft hij gezegd: Ze kan voor mijn part
barsten. Daar bedoelde hij mij mee.
Maar dat meent hij zo kwaad niet. Dat
is zo z'n aard. Ik heb die avond, toen
ik van de Hoge Veluwe kwam, gehuild.
Hij was toch mijn jongen?"
Ze kneep haar sigaret uit en gooide
het peukje door het open raam. „Nou
heb ik 'm geschreven", besloot ze met
matte stem. Laat ik het maar vertellen:
dat we niet bij elkaar passen en zo en
dat het maar beter is, dat we het uit
maken. Dan zijn we allebei vrij om te
doen en te laten, wat we willen. En
daarop heeft hij nog niet geantwoord".
„Moppie, dat antwoord komt nooit.
Gerrit heeft je brief gelezen, hem mis-
sch.ien woedend in het water gegooid
en opnieuw gedacht: laat 'r barsten. En
is overgegaan tot de orde van de dag.
Met de gedachte: overal in de wereld
zijn aardige meisjes".
Ze slaakte een diepe zucht en greep
zijn hand. „Toch wil ik nog even wach
ten, Karei. Dat moet je begrijpen en
respecteren. Ik ben niet het type, dat
zo maar van het ene paar armen in het
andere valt. Ditmet Gerrit
moet eerst helemaal in het reine komen.
Als hij m'n woord teruggeeft, voel ik
me vrij om te doen wat ik wil. Tot
zolang zul je echt moeten wachten,
Karei".
Hij knikte en legde beschermend zijn
arm om haar heen. „Goed, moppie,
jouw wil is mijn wet, dat weet je".
Ze trok zijn hoofd naar zich toe en
drukte een zoen op zijn mond. „Je bent
een lieve knul. Ik houd echt wel een
beetje van je. zie je? Soms ben je on
weerstaanbaar, apekop".
Na een poosje ging ze recht zitten en
haalde een kam te voorschijn. „Zo is
het voorlopig mooi genoeg, jongeman.
Jij weet ook van geen ophouden. En rijd
nu maar naar Schaarsbergen. Ik wil
nog een uurtje dansen en daar is een
gezellige gelegenheid
HOOFDSTUK 12
Waarom ga je het museum niet eens
bekijken?
Augustus verstreek en nog was Karei
Welsenaar zonder emplooi. September
begon met regen en op de Hoge Veluwe
was het meteen minder druk. Het sei
zoen was nagenoeg verstreken, de
avonden werden korter en de hekken
gingen vroeger dicht. Stien van Essen
was in de week, dat ze late dienst had,
eerder klaar en dan kwam Karei haar
nog wel eens ophalen voor een ritje
naar Schaarsbergen. Gerrit Davelaar
had nog nimmer wat van zich laten
horen. Uit de scheepsberichten in de
krant wist ze, dat hij in een andere
hoek van de wereld was. Op z'n vroegst
kon hij midden oktober weer in Neder
land zijn. Waarna hij afmonsteren zou
om verder te studeren.
De verhouding tussen Stien en Karei
was onveranderd. Stien hield voet bij
stuk en wilde eerst antwoord van
Gerrit. Ze schreef hem voor de tweede
maal en drong opn antwoord aan. Voor
de rest deed ze haar werk. Als ze een
avondje uit waren en ze had een goeie
bui. dan liet ze zich omhelzen en
kussen.
De tweede week van september was
aangebroken en op een regenachtige
middag stapte hij de Koperen Kop bin
nen. Het was kil en het haardvuur
brandde. Er was veel publiek en omdat
het hoekplaatsje bezet was, zette Karei
zich neer vlak bij de haard.
Stien kwam naar hem toe en glim
lachte. „Nieuws?"
Hij schudde zijn hoofd „Welnee, nie
mand wil me hebben. Ganzevoort
schijnt zin te hebben me onmogelijk te
maken. Nou, hij heeft eer van zijn
werk".
(Wordt vervolgd)