Cjroen e2warL-Jexels in het hart.
Middenstanders beginnen actie
tegen wanbetalers
„De beste jaren van ons leven"
25 jaar in dienst van de P.T.T.
Alle Texelse zaken lid van informatiedienst
f
U.D.I. voerde moeilijk stuk op
trok volle zaal
[NSDAG 12 NOVEMBER 1963
TEXELSE
77e JAARGANG Ne. 781»
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langcvcld de Rooij
Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
en Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058
Verschijnt dinsdags en vrfli
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen
bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,4® p. kwart,
-f 25 ct. incasso. Advertenties: familie be riek ten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct p. mm.
Dezer dagen hebben winkeliers en andere middenstanders op Texel het ad
vies opgevolgd van de plaatselijke Middenstandsverenigingen en zijn lid go-
worden van de Algemene Friese Informatiedienst, de A.F.I.die maandelijks
aan haar relaties in geheel Nederland een „waarschuwingslijst" toezendt. De
lijst bevat de namen van wanbetalers, zodat zakenlieden, banken en andere
instellingen gewaarschuwd zijn, gécn of alleen desnoods een zeer matig crediet
te verlenen. Momenteel zijn alle Texelaars, die belang hebben bij dit werk
van de A.F.I. ingeschreven. De A.F.I. heeft zich op dit gebied reeds een duide
lijke faam verworven. Deze particuliere maatschappij telt tienduizenden leden
in alle plaatsen van Noordholland, Friesland, Groningen, Drente, Overijssel en
Gelderland.
Het klinkt merkwaardig dat in deze
tijd van hoogconjunctuur en van geld-
overvloed de middenstand zich nog be
zig moet houden met het probleem van
de wanbetaling. Men zou zeggen, dat
dit euvel niet meer bestond, maar de
praktijk wijst uit dat er nog steeds
meer gekocht wordt, dan (op tijd) be
taald kan worden. Het is duidelijk ge
worden, dat de enkeling onder de mid
denstanders weinig kan beginnen tegen
de mensen die niet reageren op het
herhaaldelijk toezenden van rekenin
gen. Het euvel van de overcreditering
kan slechts effectief bestreden worden
door een gezamenlijk optreden.
De maatregelen, die de Algemene
Friese informatiedienst neemt, liggen
voornamelijk in het preventieve vlak.
Men wil het publiek beschermen tegen
overbesteding van het inkomen. Dat
klinkt misschien wat vreemd, maar het
is een feit, dat lang niet alle Texelaars
zijn opgewassen tegen de verlokkelijke
wijze waarop de goederen met name
de duurzame verbruiksgoederen wor
den aangeprezen. Om nog maar te zwij
gen van de „aantrekkelijke betalings
voorwaarden".
Het is erg op Texel
Misschien is het de natuur van de
Texelaar, die het mogelijk maakt dat
hij iets koopt en voorlopig niet betaalt.
In bijna geen enkele andere plaats in
Nederland is het bedrag aan uitstaan
de debiteurengelden in verhouding
met het aantal zielen zó groot als op
Texel. Slechts in Den Helder is het nog
/(belangrijk) hoger. Vrijwel alle Texelse
winkeliers en andere middenstanders
zitten met een reeks oninbare posten.
Dit is een ongezonde toestand, die bo
vendien het gevaar inhoudt, dat men
naar een andere plaats gaat om zijn
inkopen te doen, meestal Den Helder.
Een vertegenwoordiger van de Friese
Informatiedienst vertelde ons dat in
verschillende zaken van de Marinestad
in totaal 114 oninbare rekeningen lig
gen van TEXELAARS! Merkwaardig
genoeg bevinden er zich onder deze
schuldenmakers mensen die hun reke
ningen op Texel wèl voldoen, waar
schijnlijk om in onze gemeenschap,
waar iedereen iedereen kent, geen
slechte naam te krijgen. Interessant is
het dat het merendeel van deze wan
betalers NIET de arbeiders zijn, maar
te goeder naam en faam bekend staan
de ingezetenen, die op Texel met
achting worden behandeld
Het A.F.I beschikt over gegevens
die duidelijke taal spreken. Tientallen
Texelaars maken dagelijks misbruik
van het vertrouwen dat de handelaar in
hen stelde. Een bepaalde klant voor
zag zich van allerlei luxe artikelen, zoals
een auto, ijskast, televisietoestel, radio-
gramofoonmeubel, wasmachine en
bankstel alles op afbetaling. De
man besteedde wekelijks de helft
van zijn salaris om aan zijn
verplichtingen te voldoen. Dat dit spaak
liep, is begrijpelijk en toen de leveran
ciers hun rekeningen niet langer afbe
taald zagen, bemoeide het A.F.I. er zich
mee.
De „zwarte lijst"
De aangesloten Texelse middenstan
ders ontvangen voortaan iedere maand
van de A.F.I. een rode waarschuwings
lijst, waarop de namen voorkomen van
hen die hebben aangetoond hun ver
plichtingen niet te kunnen nakomen
Hopelijk denken de lezers niet dat
iemand zómaar op deze lijst wordt ge
zet als hij ergens een rekening open
heeft staan. Ook als de betalingen door
omstandigheden niet zo vlot gaan als
was afgesproken hoeven de kopers niet
ongerust te zijn. De waarschuwingslijst
is er alleen om hen die beslist onwillig
of nimmer in staat zullen zijn te beta
len of geregeld te grote inkopen
doen te noteren, waardoor hen de
kans wordt ontnomen bij nog meer
zakenmensen in de schuld te komen De
lijst heeft een afschrikwekkend effekt.
Dit moge blijken uit het feit, dat in
plaatsen waar de middenstand zich bij
de A.F.I. aansloot, vele mensen in de
winkels kwamen informeren „hoeveel
er nog van hen stond". Verwacht wordt
dat dit ook op Texel zal gebeuren, na
dat de slechte betalers van dit artikel
kennis hebben genomen.
Werkwijze
De oninbare posten kunnen nu direct
worden doorgegeven aan de A.F.I. Deze
zal de betrokken klant zeer hoffelijk
benaderen en hem tot betaling manen.
Blijft hij onwillig dan volgt tenslotte
VROEGERE POGING MISLUKT
Op een andere wijze hebben de
Texelse middenstanders al eens
eerder geprobeerd hun debiteuren
tot vlottere betaling aan te spo
ren. Op 8 mei 1959 kwam een
aantal Texelse zaken- en am
bachtslieden bijeen in hotel „De
Lindeboom-Texel" om zich te be
raden over het toen al steeds
groter wordende debiteurenpro
bleem. Toen werd de bij Texelse
zakenlieden uitstaande debiteu
rengelden geschat op drie miljoen
gulden! Besloten werd een actie
te beginnen om de Texelaars tot
spoedige betaling van hun schul
den aan te sporen. De actie had
geen resultaat. In tegendeel, het
genoemde bedrag van drie mil
joen bleef gestadig groeien en
bedraagt thans naar schatting
minstens ZES MILJOEN GUL
DEN. Men is van mening dat het
falen van de poging om een be
paalde groep Texelaars tot andere
betalingsgedachten te brengen, te
wijten is aan het gebrek aan een
„knuppel achter de deur". Die
knuppel is er nu. „De zwarte
lijst vindt iedereen erg!'' is het
parool van de Algemene Friese
Informatiedienst.
V
plaatsing op de lijst met alle gevolgen.
Via deze dienst kan loonbeslag worden
gelegd en volgt boedelverkoop na een
gerechtelijke veroordeling. Dit geldt
niet alleen voor de schulden die nu ge
maakt worden, maar ook voor vorde
ringen die reeds jaren openstaan. Eerst
op het tijdstip dat alle pogingen om de
vordering op normale wijze binnen te
krijgen zijn mislukt en wettelijke ver
volging van de wanbetaler is verzocht,
volgt plaatsing op de waarschuwings
lijst, die naar alle leden van de A.F I.
wordt toegezonden. Daardoor wordt
het vrijwel onmogelijk dat de betrok
ken wanbetaler ergens nog iets kan
kopen zonder betaling. Publikatie van
de naam op de lijst houdt tevens in,
dat de vordering in handen gegeven is
van de gerechtsdeurwaarder.
De „gegoede klasse"
Wij merkten reeds op dat het niet de
arbeidersbevolking is die zich in de
eerste plaats laat verlokken door de
„gemakkelijke betalingsvoorwaarden"
en daardoor op den duur niet aan haar
verplichtingen kan voldoen. Neen, als
die tijd er geweest is, behoort ze tot
het verleden. De slechte betalers zitten
nu veelal in de zogenoemde gegoede
klasse, waarvan een gedeelte toch al de
naam had niet tot de vlotte betalers te
behoren, die soms tot overrun oren in
dp schuld zitten. Door gezamenlijk de
strijd aan te binden wil de middenstand
nu trachten tot een gezonde toestand te
komen en zij hoopt, dat het spoedig zo
ver zal zijn. Een zeker optimisme is er
wel, temeer daar ook financierings
maatschappijen en banken van het ge
noemde bureau lid zijn en ook van die
zijde eerst informaties ingewonnen wor
den, voor men tot financiering over
gaat.
BURGEMEESTER OPENT
WINKELIERSSHOW TE DE KOOG
Morgenmiddag om vijf uur zal burge
meester C. Do Koning in hotel „De
Toekomst" te De Koog de officiële ope
ning verrichten van de winkeliersshow.
die t/m 15 november geopend zal zijn.
Zoals eerder gemeld, belooft deze ex
positie zeer de moeite van een bezoek
waard te worden. Onder de vijftien
deelnemende Koger winkeliers en hou
ders van filialen te De Koog zijn er, die
door demonstraties hun produkten in
de aandacht van het publiek zullen
aanbevelen. Zo zal de fa. Moerbeek
gedurende de expositie iedere avond
een modeshow houden, waaraan man
nequins van eigen bodem medewerken,
terwijl kapper H C. Prins een kapde-
monstratie zal verzorgen op vrijdag
avond. Bij de fa. R. Daalder zullen de
bezoekers soep kunnen proeven en mej,.
N. Daalder zal laten zien wat er zoal
met haar assortiment cosmetica valt te
bereiken. Langeveld De Rooij zal
dia's en films projecteren.
De show. die wordt gehouden in de
zaal van hotel „De Toekomst", valt
samen met de heropening van dit ge
bouw, nadat het ingrijpend is gemoder
niseerd en uitgebreid met maar liefst
70 m2 vloeroppervlakte.
Auto geheel vernield
BESTELWAGEN SLOEG OVER DE
KOP
Nog niet geheel duidelijk is de oor
zaak van een ongeval, dat zich vrijdag
omstreeks het middaguur voordeed op
de Waalderweg nabij „Het Vossenhol".
Een bestelwagen van het type „Bed
ford" van de N.V. Ph. Vlessing, be
stuurd door do 23-jarige Jacob Hooger-
hcide, reed tijdens noodweer de sloot in
en sloeg enkele meters verder tegen
een dam over de kop. De wagen werd
onherstelbaar vernield en moest door
de fa. Kaczor worden weggesleept. De
chauffeur liep slechts een lichte hersen
schudding en enkele hoofdwonden op.
Men kan nog niet met zekerheid zeg
gen, waardoor de chauffeur zijn voer
tuig niet op de weg heeft kunnen hou
den, maar waarschijnlijk was de neer
stromende regen, die het wegdek ter
plaatse zeer glad maakte, mede de
oorzaak. Het is ook mogelijk, dat de
1 wagen, die uit de richting Den Burg
kwam met de rechterwielen in de zeer
weke berm ^s terecht gekomen, waarna
de chauffeur te abrupt heeft bijge-
stuurd, waardoor hij de links gelegen
sloot inreed. De auto heeft, na zijn
I buiteling, nog enige tijd op de weg lig
gend het verkeer naar en van De Waal
belemmerd
Dokter Coutinho, die de patiënt na
het ongeluk onderzocht, verwees hem
daarop naar zijn huisarts dokter Renout.
De vernielde wagen zal waarschijnlijk
niet door de verzekering worden ver
goed.
STREEKONTWIKKELING „TEXEL"
PREMIE VERLENING
LANDBOUW- EN TUINBOUWGIDSEN
Deze zomer werd er gelegenheid ge
geven om in het bezit van de Land- en
Tuinbouwgids 1963 te komen voor 500/o
van de normale prijs. De animo hier
voor was niet zo groot, omdat zij, die
belangstelling hebben voor een derge
lijke gids deze reeds eerder hadden
aangekocht.
Thans is er echter gelegenheid de
Landbouw- en Tuinbouwgids 1964. die
binnenkort verschijnt via de Streekont-
wikkeling „Texel" in Uw bezit te* krij
gen, eveneens voor 50° o van de normale
prijs.
Het is o.i. onnodig nog veel te zeggen
over de waarde, die deze gidsen hebben
voor landbouwers en tuinbouwers.
Naast een keur van actuele onderwer
pen, vindt U in deze gidsen een opgave
van adressen van personen en instan
ties, die een rol in het landbouwleven
spelen
Indien U van deze aanbieding gebruik
wilt maken, verwachten wij Uw opgave
zo spoedig mogelijk. U kunt hiervoor bij
alle Texelse assistenten terecht.
C. v. Gr.
WEEKAGENDA VAN DE
STICHTING CULTUREEL WERK TEXEl
Dinsdag 12 november
Den Burg, „De Oranjeboom", 20.00 uur, bij
eenkomst Coöperaties. Spreker de heer J. W.
Welle, directeur-generaal van de landbouw.
Woensdag 13 november
De Waal, N.H. Gemeenteavond
Donderdag 14 november
Den Burg, Ebcn Haczcr, verkoopdag N.H
Zustcrkring.
Vrydag 15 november
Den Burg, Landbouwschool, 20.00 uur, bij
eenkomst Plattelandsvrouwen Spreker Harry
de Graaf
Den Burg, Eben Haëzer, verkoopdag N.H.
Zustcrkring.
Den Burg, Dorpshuis, 20.00 uur, bijeenkomst
fotoclub „De Kiekendief".
Voor de volledig gevulde zaal van
hotel „De Oranjeboom" heeft de Rede
rijkerskamer UDI zaterdagavond het
toneelspel in drie bedrijven „De best©
jaren van ons leven" opgevoerd. Dit
door Richard Person geschreven spel is
gebaseerd op de bekende roman „Glory
for me" die ook verfilmd is geworden.
Geen onbekend verhaal dus. Misschien
dat het daardoor ook enigszins aan de
voor dergelijke stukken zo belangrijke
dramatische spanning ontbrak.
Beknopte inhoud
Al Stephenson, Fred Derry en Homer
Wermels hebben in de oorlog gevochten
en komen na hun demobilisatie terug in
Amerika. Al wordt liefderijk ontvangen
door zijn vrouw Milly en dochter Peggy.
De bankdirecteur M. Milton, zijn vroege
re chef, zegt hem een promotic toe. Wan
neer Al de twee vrienden, die hij in de
oorlog heeft leren kennen voor drie we
ken uitnodigt om te logeren, blijkt dat zij
minder gelukkig zijn thuisgekomen. Fred
heeft gemerkt, dat zijn vrouw van een
ander houdt en wil onmiddellijk scheiden
en Homer, die door oorlogsverwondingcn
is verlamd en bovendien aan het gezicht
afzichtelijk is verminkt, wil zijn meisje
Jane Jackson niet meer onder ogen ko
men Om dit laatste toch te bewerkstelli
gen nodigt Al ook Jane uit. De confron
tatie tussen de twee wordt voor beiden
een afschuwelijke belevenis. Homer wil
niet trouwen, hoewel Jane van hem blijft
houden. Homer gaat drinken omdat hij
dan nog enige macht heeft over zijn
verlamde ledematen Intussen gaat I-red,
die echtscheiding heeft aangevraagd, iets
voelen voor Peggy. Het duurt lang voor
dat Jane er in slaagt haar vroegere min
naar weer voor zich te winnen en hem
er van te overtuigen dat hij door oefening
weer kan herstellen. Voor het zover is,
heeft Homer een poging gedaan tot zelf
moord door gebruik te maken van de
revolver, die Frcd voor een bankroof
wilde gebruiken. Zowel de bankroof als
de zelfmoord worden door Ai voorkomen.
Al veroorzaakt echter, ten gevolge van
zijn in de oorlog veranderde karakter,
moeilijkheden, o.a. doordat hij op licht
zinnige wijze een crcdiet toestaat aan zijn
vriend, dc bloemkweker John Novak.
Het einde is echter gelukkig. Ruzies wor
den bijgelegd nadat Homer door Jane zijn
zelfvertrouwen heeft herwonnen, terwijl
Frcd gaat trouwen met Peggy.
„De beste jaren van ons leven" is een
stuk vol sentiment. Drie van het front
teruggekeerde militairen zien zich ge
plaatst tegen de problemen van het ge
zapige burgerleven, waaraan zij ont
wend zijn geraakt en waartegen enkele
van hen in opstand komen
Het werd ons zaterdagavond duidelijk
dat niet alle spelers van UDI in staat
zijn met dit zéér moeilijke stuk het
publiek daadwerkelijk te ontroeren.
Eén der spelers, die de zeer gunstige
uitzondering is, noemen we alvast; C.
v.d. Kerkhof, die de rol van de spas
tisch verlamde matroos Homer Wer
mels, die het leven niet meer aandurft,
op een uitstekende wijze gestalte gaf.
Ook in het verleden heeft deze speler
bewezen volkomen de eigen persoon
lijkheid op zij te kunnen zetten ten gun
ste van de hem toegewezen rol. Mis
schien dat de prestaties van de anderen
niet steeds boeiden, doordat men naast
Het toeval wilde dat de heren G. Wilner en A. II. Ilillcn 25 jaar geleden
beiden tegelijk in dienst werden genomen bij dc PTT op Texel en dus nu hun
jubileum vieren. De eigenlijke datum is 1(L november, zondag j.l. dus, maar
vandaag worden dc beide postbestcllcrs in" dc bloemetjes gezet als dc direc
teur van het postkantoor van Den Helder daarvoor overkomt. (Zoals bekend
resorteert het postkantoor te Den Burg onder dat van Den Helder).
De 44-jarige G. Wilner heeft het grootste deel van de afgelopen 25-jarige
PTT-periode doorgebracht te Den Hoorn, waar hij begon als hulpbestcller. Hij
volgde daardoor de voetsporen van zijn vader, die in 1951 werd gepensio
neerd. Ook de vader van postbesteller A. H. Hillen zat al in het vak. Dc heer
Hillen heeft zijn rayon in Den Burg. Naast zijn werk geeft deze postbesteller
zich met hart en ziel aan de hobby, waar hij geheel in opgaat: de aquarium-
houderij. Wij wensen beide jubilarissen het beste toe voor de toekomst.
deze speler licht ongunstig afsteekt.
Dit in aanmerking nemende waarderen
we het spel van de tegenspeelster van
Homer, zijn meisje Jane, gespeeld door
mej. I. Bakker. Op ontroerende wijze
toonde zij haar liefde voor de als een
wrak uit de oorlog teruggekeerde ma
troos en wist hem tenslotte te helpen
bij het overwinnen van zijn innerlijke
verscheurdheid.
Spelers tekort
Wij maken ons sterk, dat UDI kampt
met het probleem waaraan één toneel
vereniging op het eiland reeds ten
gronde is gegaan; onvoldoende keus
wanneer het er om gaat ieder een rol
te geven, die bij zijn persoonlijkheid
past. Wil een door amateurs opgevoerd
stuk succes boeken, dan is dit een
dwingende noodzaak. Mensen, die in
staat zij meerdere karakters uit te beel
den, zijn onder amateurs zéér dun ge
zaaid. Zo werd aan het vlotte, zeer rol
vaste spel van de heer G. Pansier enige
afbreuk gedaan, doordat hij er niet ge
heel in slaagde zich overtuigend voor
te doen als de onverschillige, met de
realiteit van de oorlog bekende infan-
terie-sergeant, Al Stephenson.
Een bankdirecteur stelt men zich
vaak voor als een corpulent man op
leeftijd met een grote sigaar in de mond.
Misschien dat men daarom de rol van
de bankier, mr. Milton, de chef van Al
aan de heer A. de Wilt heeft gegeven.
Toch werd hij niet de mr. Milton, die de
toneelschrijver zich voorstelde. Toen
hij ruzie kreeg met Al, nadat hij de
weerloze Homer had „neergeslagen" en
tenslotte met een dolle kop het huis
verliet, was dat een minder overtuigen
de scène dan we hadden gehoopt, waar
door aan een der hoogtepunten in het
stuk duidelijk afbreuk werd gedaan.
Milly, de vrouw van Al, werd goed
gespeeld door mevr. A. Bonne Haar
dochter Peggy, mej. E. Remmers, deed
het zeer goed als het tot over de oren
verliefde meisje. Het onderwerp van
haar avances was de gewezen lucht
machtofficier Fred Derry (C. de Wit),
die zeer behoorlijk spel leverde. Een
merkwaardigheid, die we de schrijver
van het stuk meer mogen verwijten dan
de spelers, was de scène waarin Fred
op een onwaarschijnlijk plotselinge ma
nier het plan uitwerkte, om een bank
te gaan beroven, dit ook onmiddellijk
wilde doen, maar met de kous op de
kop terugkomt.
Incident
De kwaliteit van deze scène schoot
tekort door een technisch incident, dat
zich voordeed toen het restaurant-dien
stertje Judy (mej. I. Savelkouls) een
deur opende, waarvan de scharnieren
het op hetzelfde ogenblik begaven, zo
dat de gehele deur uit de voegen brak
en naar achteren stortte. Op zichzelf
een onschuldige storing, die hilariteit
verwekte, maar de aandacht van het
publiek voor minstens drie minuten
van het spel afleidde Wij nemen aan
dat de mensen, die voor het onderhoud
van decors verantwoordelijk zijn, dit
beseffen en dergelijke gebeurtenissen in
de toekomst weten te voorkomen. Na
een provisorische reparatie kon mej.
Savelkouls nog enkele malen zonder
verdere brokken opkomen en goed spel
leveren als het lieve en knappe, maar
dom-kinderlijke dienstertje. Een kleine
rol had ook de heer J. Remelink als de
bloemkweker John Novak.
Regisseur A. Poel, die de avond ook
had geopend, dankte na het vallen van
het doek het publiek voor de overwel
digende belangstelling. Hij meende, dat
ieder de opvoering van „De beste jaren
van ons leven" op genoegelijke wijze
had gadegeslagen. Deze mening delen
wij ondanks enkele bedenkingen, die
we in het bovenstaande hebben geuit.
Juist gezien het feit, dat door allerlei
omstandigheden onvoldoende is gere
peteerd en men bij de rolverdeling kan
putten uit de slechts 17 personen, waar
uit de Rederijkerskamer bestaat, kan
gesproken worden van een goede pres
tatie, waarvoor we regisseur Poel een
pluim geven. Tenslotte noemen we nog
de naam van mevr. G. Room-Wilkes-
huis, die, zoals het behoort, haar taak
als souffleuse geheel onmerkbaar ver
richtte en de heer A. Groothuizen uit
Alkmaar, die bij UDI zijn debuut maak
te als grimeur.
J. GULMANS 12Ht JAAR
GROEPSCOMMANDANT
Eerst gisteren kwam ons ter ore dat
de heer J. Gulmans, adjudant der Rijks
politic, op 1 november j.l. herdacht
heeft, dat hij 12Vï jaar in dienst is als
groepscommandant. Sinds 1 november
1954 is hij op Texel werkzaam. De heer
Gulmans heeft aan dit feit geen be
kendheid willen geven.
HOOG WATER
Hoog water ter rede van Oudeschild:
12 nov. 5.27 cn 18.18; 13 nov. 6.29 en 19.09;
14 nov. 7.16 en 19.49; 15 nov 7.56 cn 20.22;
16 nov, 8.30 en 20.52.
Laagwater valt gemiddeld 6 uur 15 min. na
hoogwater. Aan het strand ongeveer een uur
eerder hoogwater.