9 rocn /wa in het harL, 40 jaar geleden strandde de „Alesia" bij paal 16 V.V.V. Den Hoorn vergaderde Grootste stranding in Texels geschiedenis Kritiek op beheer parkeerplaatsen Afdeling bestaat 30 jaar FILM-NIEUWS VRIJDAG 20 DECEMBER 1963 TEXELSE 77e JAARGANG No. 7821 COURAN Uitgave N.V. v.h. Langevcld de Rooty Boek-, Kantoorboek- en Fotohandcl Handelsdrukkerij Den Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058 Verschijnt dinsdags en rrtydags. Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p. kwart, -f 30 ct. incasso. Advertenties: familieberichten 14 ct p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm. Gisteren was het veertig jaar geleden, dat Texel de grootste stranding in z'n geschiedenis beleefde. Op 19 december 1923 liep het Engelse stoomschip „Alesia" ter hoogte van paal 16 op het strand. Het drama speelde zich 's mor gens in alle vroegte af. De bemanning van het gestrande schip, bestaande uit de Engelse kapitein Mr. Beck en een aantal Duitsers, werd met de reddingboot van boord gehaald. De verrichtingen van do Texelse zeehelden bleken achteraf overbodig, want toen het water zakte bleek de „Alesia" zo hoog op het strand to zitten, dat men met behulp van een ladder het enorme gevaarte kon in en uitstappen zonder natte voeten te krijgen. Do „Alesia" was oorspronkelijk een Duits schip. Na de eerste wereldoorlog was het aan Engeland afgestaan en in dienst gesteld op de P. and O.-Line. Het schip was in 1896 te Flensburg (Sleeswijk-Holstein) gebouwd, groot 5144 bruto register ton en ongeveer 8000 ton laadvermogen. Het had twee z.g. overlap pende schroeven. Eerst op 6 juni 1921 gelukte het de stomer vlot te trekken. De Engelsen hebben weinig plezier van de „Alesia" gehad. Döor her haaldelijke reparaties kostte het meer dan het opbracht en toen de ma chines wéér eens defect raakten, besloot men de stomer naar Bremen te brengen om te worden gesloopt Toen de Duitse sleep boot „Hoheweg" met het schip op weg was naar Bremen ontstonden de grootste moeilijkheden, toen een overigens be trekkelijk lichte storm opstak. De „Alesia" had geen kolen aan boord, de machine was onbruikbaar en de schroeven afgekop peld. Het totaal lege schip had enorme windvang en geen inwendige kracht om zich tegen de elementen te weer te stellen. Toen dan ook de sleeptros van de „Hoheweg" brak, was Alesia's lot bezegeld. Bij het licht worden zagen de Texelaars tot hun verbazing de kolossus boven het duin uitsteken. Zelfs vanuit Den Burg waren de omtrekken van het ongeluks schip duidelijk te onderscheiden. De komende dagen ontstond een run op het strand bij paal 16. Zóveel Texelaars liepen via de kortste weg, dwars door het duin, om het wonder te zien, dat een pad ontstond dat door verschillende oudere Texelaars nog het „Alesia- paadje" wordt genoemd. Al gauw wer den pogingen ondernomen om het En gelse schip weer in z'n element te bren gen. In de Texelse Courant van 29 de cember 1923 lezen we: „Het s.s. „Alesia", dat nog altijd hoog op het strand zit achter de Westen, trok veel belangstelling. Door de Stoomboot Mij. Texel werd contract gesloten op de basis „No cure-no pay". De voorbereidende werkzaamheden hebben onmiddel lijk een aanvang genomen. Stalen trossen werden uitgebracht om te verhoeden dat het schip door de komende stortvloeden hooger op het strand zou worden geworpen". De ankers werden uitgebracht door de stoomblazer „Dolfijn" uit Den Hel der. Met 600 meter lange kabels werden ze aan het achterschip van de „Alesia" verbonden. Twee dagen later lukte het met een reusachtig samenstel van zware katrollen, de „Alesia" twee meter zee waarts te verplaatsen. Daarna werden de pompen van het schip in orde ge bracht om door verplaatsing van het water van de ene naar de andere tank een beter evenwicht te krijgen. Een van de zwaarste zorgen tijdens de berging vormde het gevaar dat de „Alesia" middendoor zou breken. Men begon op het strand een dam van zand zakken te leggen, om te bereiken dat de vloed en ebstroom sterker langs het schip zou schuren, waardoor een geul moest ontstaan. Schip repareren De Texelse brandstoffenhandel bloei de in die dagen bijzonder. Men had het stoute plan opgevat om de „Alesia" zo goed en zo kwaad als het ging bedrijfs klaar te maken, waardoor het zichzelf zou kunnen helpen bij de moeizame tocht terug naar de zee. Een kolossale hoeveelheid steenkool werd ten behoeve van de stoommachine aan boord ge bracht. Dat gebeurde met een kleine wagen, steeds met 3-4 ton tegelijk. Ook werd in het duin een put gegraven waaruit zoet water werd gewonnen, dat door een pijpleiding over het strand naar de ketels van het onfortuinlijke schip werd gepompt. Dit alles gebeurde tot grote ergernis van de Engelse experts, die hadden ver klaard, dat de Hollanders er nooit in zouden slagen, de installatie aan boord weer te laten functioneren. Op 28 januari werden hun beweringen gelo genstraft. Na wekenlang ploeteren slaagden de machinisten Stobbe van Terschelling en Slemmer van de Kon. Holl. Lloyd erin de bakboordmachine te laten draaien. Met de nu draaiende schroeven kon men een flink gat in het zand malen Op acht februari draaide ook de stuurboordmachine. Men vorderde langzaam. Uit het De „Alesia" kort na de stranding scheepsjournaal van de salvage-chef van Wijsmuller, A. Sievertsen leider der bergingswerkzaamheden blijkt dat men soms dagenlang niets vor derde. Dan weer een halve meter of één meter per dag. Verschillende malen tijdens storm en hoogwater moest men de ruimen van de „Alesia" vol water laten lopen om te voorkomen dat de stomer hoger tegen de duinen geslagen zou worden. Nadat nog een zwaar anker van het voorschip in de duinen gebracht was, slaagde men er in de „Alesia" steeds meer om te zwaaien, tot het tenslotte met het achterschip naar zee en het voorschip naar de duinen lag. Ratten Een onaangename bijkomstigheid van de stranding was het grote aantal zwarte scheepsratten, dat de „Alesia" verliet om zich op Texel te vestigen. Nog jaren nadien werden de kleine ratten in het duin waargenomen, waar ze zich op den duur toch niet hand haafden. De grote vooruitgang in de berging kwam medio april 1924, toen een keer- dam rond het schip werd geplaatst, zodat men het zand langs de scheeps wand kon weggraven. Op twee juni werd van hoge waterstand gebruik ge maakt om het schip over een respec tabele afstand naar zee te trekken: 50 meter! Tenslotte lag de „Alesia" zo ver van het duin, dat men de grote poging wilde wagen. Op 4 juni kregen de sleep boten „Texel" en „Volharding" van de firma Dros-Doeksen samen met de „Drenthe", „Cycloop" en „Assistent" van het bureau Wijsmuller opdracht zich naar de „Alesia" te begeven. Toen echter de verbinding tussen het gestrande schip en de sleepboten tot stand werd gebracht, brak tot twee maal toe de sleeptros van de „Cycloop". Door deze vertraging kon niet van het gunstige tij gebruik worden gemaakt, hoewel de gestrande reus weer 60 meter verder in de goede richting werd getrokken. Het veelkoppige publiek ging teleurgesteld naar huis. 9 Eindelijk Eindelijk, vrijdagochtend 6 juni 1924, slaagden de „Texel" „Volharding", „Drenthe" en „Cycloop" er in de Engel se stomer vlot te trekken. Slechts en kele Texelaars waren getuige van dit voor de Hollandse bergers zo glorieuze moment. Bijna zeven maanden had de „Alesia" op het strand gezeten. KERSTAVOND C.P.B. A s. maandagavond viert de Christe lijke Bond van Plattelandsvrouwen haar Kerstavond in het Dorpshuis te Den Burg. ZONDAGSDIENST DOKTOREN Den Burg: DOKTER VAN LOON (ingaande zaterdagmorgen 8 uur) Oosterend en De Cocksdorp: DOKTER SEEBINGA (ingaande zaterdagmorgen 8 uur) Zondagsdiensten dierenartsen: A. M. J. RUTTEN, tel. (02220) 2936 (ingaande zaterdagmiddag 12 uur) Zondagsdienst Witte Kruis Zr. RIETVELD De Cockadorp, tel. (02222) 292 (ingaande vrijdag 24 uur tot en met maandag 13 uur) AFHALEN MEDAILLE HERFSTWANDELTOCHT Zaterdagmiddag bestaat van 1.30 tot 3.30 uur in de achterzaal van hotel „De Zwaan" gelegenheid om de medail les van de zondag j.l. gehouden herfst- wandeltocht in ontvangst te nemen. Degenen, die van de voorinschrijving hebben gebruik gemaakt, hebben de medailles reeds in hun bezit. HALEN WE HET NOG? Texeldecember 1963 Zoals ik in de kranten las. Drijft ons eilandje op gas, En onder toezicht der Politie, Brengt men uit Limburg nu munitie. Op de Noordpunt, bij de Toren Kan men Duits raketvuur horen. Een Engels schipt ligt op de ree, Brengt DAT misschien de Kerstman mee?? Redaktie van de Texelaar, Wilt U de Kerstman NU al schrijven Of Hij tot 't eind van 't jaar wil blijven? Misschien dat wij dan met elkaar Beleven nog het Nieuwe Jaar. A. J. V. BEURTSCHIP LIEP AAN DE GROND Woensdagochtend is het beurtschip „Texel" van de Verenigde Texelse Beurtdiensten tijdens dichte mist op de Schanserwaard aan de grond gelopen. De schipper, de heer P. de Brok, slaagde er niet in op eigen kracht vlot te ko men. De V.T.B. riep de hulp in van de Gebr. Vlas van de TX 15 Een half uur na aankomst van de kotter lukte het de „Texel" vlot trekken. Om 6 uur 's middags kon het beurtschip zijn reis naar Alkmaar vervolgen. HANDELSREGISTER In „Handelsbelangen" van 19 decem ber 1963 lezen wij onder „wijzigingen in het handelsregister": Firma Gebr. Bruin, Texel, Den Burg, Wilhelminalaan 108a. Aannemersbedr. enz. V.o.f. ontb. door u. venn. G. J. en S. W. Bruin. Bedr. w.v.d. een nieuwe vennootschap onder firma onder naam Bouwbedrijf Gebr. Brum. Venn.: W. G„ L. en B. J. Bruin (b.b.). i Tijdens de rondvraag van de don derdagavond j.l. in „Loodsmanswel varen" gehouden vergadering van de V.V.V. afdeling Den Hoorn werd door verschillende aanwezigen ernstige kritiek geleverd op de wijze waarop de parkeerplaats bij het strand wordt be heerd. Men was van mening, dat de genen, die deze parkeerplaats hebben gepacht een grote onverschilligheid aan de dag leggen jegens de onder hun beheer gestelde voertuigen. Meer dere malen kwam het voor dat de be heerders het terrein verlieten, lang voordat de laatste auto's waren ver trokken. Ook de controle laat veel te wensen over. Eén der vragenstellers zou zelfs willen zien, dat het betaald parkeren wordt afgeschaft. Hij meende dat het heffen van het overigens kleine berag, een onsympathiek gebaar is jegens de toeristen. De heer A. Slegh, voorzitter van de V.V.V. Den Hoorn, stelde aan het be gin van de vergadering vast, dat van de 55 leden slechts 15 man van hun be langstelling blijk gaven, het bestuur meegerekend. De heer Slegh noemde dit een bedroevend feit en verbaasde er zich over, dat men niet meer belang stelling voor deze vergadering had we ten op te brengen. Waarschijnlijk was de gladheid van de wegen mede de oorzaak van de geringe ledenopkomst. Goed seizoen Den Hoorn kan overigens terugzien op een goed seizoen. Het dorp gaat steeds meer toeristen trekken. Van de activiteiten, die de V.V.V.-afdeling heeft ontplooid, noemde de heer Slegh het strandfeest, dat zich in een bijzon der grote belangstelling van de kinde ren heeft verheugd. Alleen al aan de wedstrijd zandfiguren deden ruim 200 kinderen mee, hetgeen voor Texel een rekord is. De heer Slegh dankte de leden voor hun medewerking bij de organisatie. De heer D. Drijver herdacht, na het voorlezen van de notulen, de heer P. Boon, die vorig jaar op 52-jarige leef tijd plotseling overleed. Tijdens een In Memoriam kenschetste de heer Drijver de overledene als een man, die gedu rende acht jaar als bestuurslid zijn beste krachten aan de afdeling had ge geven. De aanwezigen eerden zijn na gedachtenis door een minuut stilte in acht te nemen. Jubileum Tijdens zijn jaarverslag vertelde de heer Drijver dat de V.V.V. afdeling Den Hoorn op 15 november j.l. dertig jaar bestond. Dit was aanleiding om de geweldige groei van de afdeling te memoreren. In 1930 telde men over het gehele seizoen in Den Hoorn slechts 13 gas ten. De steeds wassende toeristen- stroom vraagt thans dringend om meer accommodatie. Het is verheugend, dat de belang stelling voor het voor- en naseizoen groeiende is, zodat enige spreiding wordt verkregen. Vooral de buitenlan ders laten zich door slecht weer niet afschrikken. Duitsers komen niet in de eerste plaats voor de zon, maar voor de reine zeelucht. In dit verband noemde de heer Drijver het voorbeeld van de man in het Roergebied, die bij het snuiten van zijn neus in de zakdoek een hoeveelheid kolenstof kon aantreffen, voldoende om er één eierkool van te maken De toenemende drukte wordt toege juicht, maar de keerzijde van deze me daille heeft zich het afgelopen seizoen reeds getoond. Er werden klachten ge hoord over het verdwijnen van de voor het dorp Den Hoorn zo kenmerkende rust. Vooral bromfietsberijders en auto mobilisten maken zich schuldig aan het produceren van veel nachtelijk lawaai. Men is van mening, dat de overheid hier krachtig dient op te treden. Verheugend is het, dat zich dit sei zoen op het strand van Den Hoorn geen verdrinkingsgevallen hebben voorge daan, hoewel het enkele malen op het kantje af was. Verschillende gevaarlijke situaties, w.o. de nog aanwezige in het water liggende bunkers waaromheen spoelgaten ontstaan, dienen uit de weg geruimd te worden. De gemeente plaat ste waarschuwingsvlaggen bij de gaten Ook vernieuwde men de lijn van een reddingsgordel, nadat was gebleken, dat deze was verteerd. Gelukkig beschikt men in de onmiddellijke nabijheid van het strand over een telefoon. Uit het financieel overzicht, dat de heer Slegh voorlas, bleek dat de afde ling over 35 cent kasgeld beschikt, ter wijl op de bank nog 76,30 staat. Te vorderen is nog 75, Rondje Zeven zwakzinnige kinderen genieten geen onderwijs TEXELAAR VOERT ACTIE VOOR SPECIALE B.L.O.-KLAS De heer J. Dekker te Den Burg is voornemens een actie te beginnen om te bevorderen dat binnen afzienbare tijd aan de Beatrix-school te Den Burg een afdeling wordt gesticht, waar onderwijs 1 kan worden genoten door kinderen, die thans niet geschikt worden geacht het onderwijs aan de B.L.O. te volgen. Op Texel wonen op het ogenblik zeven im beciele kinderen, waaronder vier z.g. Mongooltjes. Deze kinderen kunnen op het eiland nergens terecht en zullen dus bij de ouders moeten blijven. Volgens het besluit Buitengewoon Lager Onder wijs 1949 kan eerst een klas aan de bestaande B L.O.-school worden ver bonden als er tenminste tien imbeciele leerlingen zijn. Wel kunnen de kinderen in een inter naat worden geplaatst, maar hiertegen bestaan enorme bezwaren, o.a. het ri sico van de herhaaldelijke reizen naar de overkant. De heer Dekker, die zelf vader is van een Mongools kind, wil nu in sa menwerking met de vereniging „Helpt elkander" te Den Haag bereiken dat men de ongunstige ligging van Texel als eiland in aanmerking neemt en het aan tal van zeven leerlingen op die grond 1 voldoende acht, om een speciale BLO- klas te stichten. Elders in deze editie plaatste de heer Dekker een advertentie, waarin hij alle ouders van zwakzinnige kinderen van 5-15 jaar, die om welke reden dan ook niet tot de BLO-school zijn toege laten of later zijn weggestuurd, op roept met hem contact op te nemen. De heer Dekker is 's avonds te bereiken op het adres Kogerstraat 33, Den Burg. BUS CARBOLINEUM IN BRAND Op het terrein van de heer Parlevliet bij het voetbalterrein van Den Hoorn ontstond maandagmiddag brand, toen men een bus carbolineum wilde ver warmen boven een primus. De vlam sloeg in de bus en het vuur breidde zich uit tot een aantal kisten in de on middellijke nabijheid. De gealarmeerde brandweer hoefde echter geen water te geven, want het vuur was spoedig door de omstanders geblust. Het dertigjarig jubileum van de afde ling deed de heer J. W. Dekker, be sluiten de aanwezigen namens de V.V.V. „Texel" een rondje aan te bieden, welk voorbeeld werd gevolgd door de afde ling Den Hoorn. Bij de bestuursverkiezing werd de aftredende heer A. de Leeuw herbe noemd en werd voor de overleden P Boon de heer A. v.d. Gaag gekozen met een meerderheid van één stem. Daarop hield de heer Dekker zijn gebruikelijke inleiding over het afgelopen seizoen, waarin hij o.a. de waarde van het lid maatschap van de V.V.V. naar voren bracht. Tijdens de rondvraag werd aange drongen op het plaatsen van papier bakken op het strand. Men uitte voorts zijn bezorgdheid over het mogelijke plan om de weg door de Dennen naar Den Hoorn tot eenrichtingsweg te ma ken in de richting Den Burg-Den Hoorn. Liever zou men het andersom zien. Rijkswaterstaat zou het plan hebben, om bepaalde stukken duin door middel van afrasteringen voor het publiek af te sluiten. Dit naar aanleiding van de opgetreden verstuivingen op de plaatsen waar 's zomers de meeste toeristen verblijven. Deze olannen wekten be zorgdheid op omtrent de aantasting van de vrijheid in het duin. ADVENTSAVOND TE DE WAAL A.s. maandagavond wordt te De Waal een adventsavond gehouden. De bijeen komst vindt plaats in de Doopsgezinde kerkekamer en vangt aan om acht uur. Ieder is welkom HET LICHT Het Kerstfeest is al weer in 't zicht, Dan wordt de wereld weer verlicht. De dennefyomen brengen ze weer aan, We zagen ze zelfs bij de muur al staan, Wat een gezelligheid in deze donk're dagen. De zakenmensen hebben niet te klagen Er wordt gegeten en gedronken, Aan 't licht wordt alle aandacht nu geschonken. Toch is het van zo korte duur. De kaarsen zijn straks op, de bomen komen in het vuur. Versiering wordt weer opgeborgen. Het is daarna weer donker en ook morgen. Maar, Het Licht van Boven afgekomen. Dat raakt niet op, verlicht de verste zomen. Het Kind, Gods Zoon, Het Licht, voor wie de duisternis moet wijken, Kwam op dee'z aard, voor armen en voor rijken. P. Bremer. Zondag- en maandagavond kunt U Brigitte Bardot zien in de film „Mag ik. deze dans van U?" als Virgime, de pit tige dochter van de rijke industrieel Decauville, die ondanks haar vaders trots, trouwt met de tandarts Hervé. Hun geluk wordt verstoord als Anita Flores wordt vermoord, die heeft ge tracht Hervé te chanteren. Hervé wordt van de moord verdacht, maar Virginie slaagt erin zijn onschuld aan te tonen, na een reeks hachelijke avonturen. Beide keuringen: 18 jaar. Een goede oorlogsfilm is „Parachu tisten vallen aan", die de bioscoop bezoekers zaterdagavond en zondagmid dag kunnen zien. Een drietal soldaten meldt zich als parachutist bij het para- chutistempeloton van luitenant Pauling. Tijdens de opleiding blijkt één van de drie, Mason, een ongemakkelijk heer schap te zijn. dat veel moeilijkheden veroorzaakt. D-day komt en de mannen worden boven Frankrijk afgeworpen om de brug over de rivier de Douve op de vijand te veroveren. Ze komen echter 30 kilometer verder neer. Voor ze ten slotte de brug bereiken en hun missie voltooien heeft zich een reeks hachelijke situaties voorgedaan. Toegang boven veertien jaar. Eerste en tweede kerstdag 's middags drie uur een vrolijke film, waarin Laurel en Hardy zich van hun beste kant laten zien: „Zeebonken". Omdat Hardy werkzaam in een muziekin- strumentenfabriek last van zijn ze nuwen krijgt, moet hij van de dokter een rustige zeereis maken. Samen met Laurel huurt hij een boot, maar ze krij gen een ongewenste medepassagier: een moordenaar. Een reeks dwaze situaties is het gevolg. Voor wie alleen maar eens wil lachen is deze film een goed hulp middel. Alle leeftijden. „Hatari I" is de titel van de boeiende film, die op de avond van eerste en tweede kerstdag wordt vertoond. Het is het Afrikaanse Swahili-Avoord voor „gevaar" Het gevaar beheerst dan ook van het begin tot het eind dit in de woeste natuur van het zwarte continent opgenomen rolprent. In fascinerende scènes laat de film de jacht zien op groot wild, zoals giraffen, zebra's en neushorens, die gevangen worden door een groepje mannen, zonder dat daarbij een schot wordt gelost. Vooral als het groepje dapperen wordt uitgebreid met een (vrouwelijke) fotograaf, krijgen lief de en jaloezie hun kans. Alle leeftijden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1963 | | pagina 1