CI A Moord op Oudejaarsavond lekker en gezond BRIGADIER PIET EN DE SEMI PROF Snuif en wrijf Ruwe handen l f w, Mflpp TWEEDE BLAD TEXELSE COURANT VAN DE RIJKSLANDBOUW- VOORLICHTINGSDIENST WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR Een luguber geval Enkele weken geleden bracht een „werkbezoek" ons bij een wieltje (oude doorbraak) in één van onze kleine pol ders. Daar het niet te ver van een van onze dorpen was en in de naaste om geving waarschijnlijk geen plaats was om „overbodig" materiaal kwijt te ra ken, werd het wieltje gebruikt als op slagplaats van vuilnis. En letterlijk en figuurlijk geldt nog altijd dat waar „afval" aanwezig is ook ongedierte huist. Dat was ook hier het geval. Nog nooit in m'n leven heb ik zo'n koppel ratten bij elkaar gezien. Hoewel het klaarlichte dag was, hadden ze wei nig haast om weg .te kruipen in de vele holen, die ze daar ongestoord hadden kunnen maken. Het leek me een uitge zocht object voor een sport jager. Naar ik meen is er kort geleden in de gemeente-verordening van ons eiland een bepaling opgenomen, die het be strijden van ratten verplicht stelt. O.i. een zeer goed ding, al zou het eigenlijk niet nodig moeten zijn. Dat ik een rat een luguber dier vind kan natuurlijk persoonlijke smaak zijn. Maar het feit, dat een rat een „roofdier" is moet voor iedere landbouwer en anderen, die voorraden hebben te beschermen een reden zijn om de rattenbestrijding ook zonder verordening ter hand te nemen. Er zijn vele goede middelen daarvoor. En de kosten zijn gering. Het is geluk kig niet overal zo erg als in het hier voor bedoelde wieltje, maar dat er op diverse plaatsen te veel zijn, staat vast. Maak er werk van! De winter is daar voor een uitgezochte tijd. Een beha voor koeien Over enkele weken breekt de tijd weer aan, dat op de veehouderijbedrij ven nieuw leven komt. D.w.z. de tijd van het afkalven van de koeien begint dan Weer. Een mooi gezicht zo'n stal met pas afgekalfde koeien, vooral als de tijd van het melken is aangebroken. Wat een voorraad melk in die strak gespan nen uiers. Maar ook v/at een zorg! Het is nl. ook de tijd, dat het risico van speenbetrappen zich weer extra laat gelden. Wat een schade en ongemak kan dit geven. Het is niet voor niets, dat er de laatste jaren ook via een enquête aandacht aan deze kwestie is besteed. Daarbij is wel gebleken, dat de kwestie van de ruimte, die de dieren op stal tot hun beschikking hebben een zeer be langrijke rol speelt. Te korte en te smalle standen maken het gevaar van speenbetrappen veel groter. We vinden het nog altijd een belangrijk voordeel van de loopstal, dat dit euvel hier niet optreedt. Dat deze zaak de aandacht heeft, blijkt wel uit het feit, dat een bekende firma op het gebied van stalinrichting kort geleden uitgekomen is met een „kedingstuk voor koeien", dat bedoeld is als wapen tegen speenbetrappen. Dit kledingstuk heeft de toepasselijke naam béha voor koeien gekregen. Het bestaat uit een nylon-net, dat de tepels tegen de uiers drukt en ze op deze wijze tegen speenbetrappen bevei ligt. De kosten van dit kledingstuk lig gen vrij hoog, maar iedere veehouder, die regelmatig met speenbetrappen heeft te maken zal hier wel een bedrag voor over hebben. Een ernstige speen- betrapping kan tot gevolg hebben, dat een waardevol dier verloren gaat. In minder erge gevallen kan er een flink produktie-verlies zijn om van de erger nis maar niet te spreken. Daarom me nen wij, dat door een aantal bedrijven deze uitvinding van belang kan zijn Kaligebruik op akkerbouwgewassen. Telkens weer bemerk je, dat van de drie hoofdvoedingsstoffen kali de min ste aandacht krijgt. Iedere boer weet nu wel dat het zonder stikstof niet meer gaat. Men komt er ook niet gauw toe om de fosfaatbemesting weg te laten. Maar zowel op akkerbouwbedrijven als in de veehouderij tref je boeren aan, die de waarde van kali niet hoog aan slaan. Wat de veehouder- betreft speelt daarbij ook de rol, die kali kan spelen bij kopziekte degelijk mee. Dat het gebruik van kali toch nodig is, bleek ons deze zomer nog eens dui delijk op één van onze Texelse bedrij ven. Het jarenlang weg laten van de kalibemesting illustreerde zich daar duidelijk in een perceel bieten en aard appelen. Als de kalibemesting maar lang genoeg wordt weg gelaten kan men tenslotte ook met een gift kali een effect krijgen zoals dit van stikstof be kend is. Het staat echter wel vast, dat er wat de kalibehoefte betreft een enorm ver schil tussen de gewassen is. We werden daar nog eens opmerkzaam op gemaakt door een artikel in het tijdschrift van de N.V. Kali-Maatschappij. In dit arti kel vonden we een beschrijving van de proeven, die gedurende een periode van jaar zijn gehouden op een proefveld in Groningen. Op dit proefveld werden regelmatig 18 gewassen verbouwd met en zonder kali. Het resultaat toont zeer duidelijk aan, dat er een groot verschil is. We noemen enkele gewassen, die ook op ons eiland verbouwd worden. Tot de zeer kalibehoeftige gewassen kunnen we rekenen karwij, witte kla ver en aardappelen. Ook rode klaver is vrij kalibehoeftig. Een middenpositie nemen in de ge wassen erwten, lucerne en voederbie ten. Ook vlas kunnen we hiertoe nog rekenen. Zeer weinig kalibehoeftig zijn haver, suikerbieten en blauwmaanzaad. Ook zomer- en wintergerst, zomer- en win tertarwe behoren niet tot de gewassen, die een grote kalibehoefte hebben. Ook op Texel is dit al meermalen naar voren gekomen. Vrij zeker wekt het bevreemding, dat suikerbieten voorkomen onder gewas sen, die het met weinig kali kunnen stellen. Dit is een gevolg van het feit, dat suikerbieten het vermogpn hebben kali op te zoeken. Ze gebruiken vrij veel kali, maar weten het te vinden. Daarom is het nodig aan een gewas, dat na suikerbieten wordt verbouwd wat extra kali te geven. C. v. Gr. p Uw verkoudheid van neus, keel of borst wee niet UITSLAG OUWE SUNDERKLAAS- VERLOTING DE COCKSDORP De uitslag van de ouwe sunderklaas- verloting was als volgt: elektrische strijkijzers: wit 309; vuur vaste schotel: rood 811; luxe fietstas: rood 826; gewone fietstas: rood 822; motorkap: wit 133; regenbroek: rood 979; kamer behang: rood 980; speculaas: wit 115; speculaas: geel 471; fles Mar tini: wit 528. ONDERWIJZER VIERT JUBILEUM De heer J. W. F. Usi, hoofd van de Commelinsehool, le Van Swindenstraat 133 te Amsterdam, viert op 27 decem ber a.s. zijn veertigjarig ambtsjubileum als onderwijzer. Hij begon zijn loopbaan aan de o 1. school te Den Burg. De ju bilaris zal op vrijdag 20 december om 14.30 uur worden gehuldigd. M. C. DE GORTER VERHUIST NIET NAAR DIRECTEURSWONING Dezer dagen is de oud-directeur van TESO, de heer P. Sibinga Mulder, naar zijn nieuwe woonplaats Bergen ver huisd. In de nu vrijgekomen woning zal zich echter niet de nieuwe directeur, de heer M. C. de Gorter vestigen. Het betrokken huis, Elemert 10, zal worden betrokken door de heer K. Dogger, boekhouder bij TESO. In het andere woonhuis van het TESO-gebouw woont nu nog mevr. Bakker-de Grave. Zij zal echter binnenkort vertrekken naar een nieuwe woning aan de Beatrixlaan. Het is de bedoeling, dat dit huis, Elemert 6, door de heer Th. Hoogerheide wordt bewoond, eveneens boekhouder in dienst van TESO. De heer De Gorter blijft het pand Haffelderweg 18 bewonen. Een en ander vloeide voort uit een besluit van de Raad van Commissa rissen van de N.V. TESO. TrTVos,o..5o.t Schrale huid s.v. TEXEL Programma voor zondag: 4e kl. A KNVB: VZV-Schagen, Grasshoppers- Flevo; BKC-Hollandia T.; Helder- LSW; Watervogels-Texel. Texel 2 en 3 vrij. Jun.: Texel-SRC. Adsp.: HCSC- Texel a, Texel b-ZDH. Of er gespeeld zal kunnen worden, moeten we afwachten. Op het ogenblik ziet het erniet naar uit. 2e Kerstdag en zondag 29 december is Texel 1 vrij. TEXELSE BOYS-NIEUWS Programma: Zaterdag: Tex. Boys b-Oosterend, 2 uur; Tex. Boys a-Cocksdorp, 3.15 uur. Zondag: Tex. Boys 2-WGW 4, 2 uur; Schagen 2-Tex. Boys jun., 2 uur. Boys 1 is vrij, maar vanavond wel trainen natuurlijk. De anderen evenveel succes als veer tien dagen geleden. Terreindienst: Peter Hopman en J. Zoetelief. Z.DJL-NIEUWS A.s. zondag moet ZDH 2 tegen Hel der 6 spelen, aanvang om 2 uur. Laten we allen onze best doen om de punten thuis te houden. 29 december gaan we naar Watervogels 5. Het eerste elftal voetbalt dit jaar niet meer Wil men zeker weten of het voetbal len doorgaat, luister dan naar de radio, zaterdagmiddag 6 uur. TEXELSE MARKT Maandag werd aangevoerd; 16 scha pen ƒ125.ƒ160,16 nuchtere kal veren ƒ120,ƒ220,1 ezel (prijs onbekend). VROUWEN LET OP UW SAECK (Ingezonden) Den Burg, Texel, 16 december 1963 Geachte Redactie, Staat U mij, als huisvrouw, s.v.p. toe te reageren op de in Uw blad versche nen ingezonden stukken over de in groei zijnde mannenvereniging, de zoge naamde „Broederschap der baard- dragers". De strekking van al deze artikelen was, in het algemeen, om te komen tot een groter uiterlijk onderscheid tussen man en vrouw. Als vrouw vraag je je af „Waarom". Advertenties van deze vereniging in Uw blad als „Luctor et Emergo", ont worstel U aan de heerschappij der vrouw" kenmerkte echter ten volle het voorheen onder de dekmantel gehouden streven van deze broederschap, name lijk een terugdraaien van de klok en wel naar die tijd, dat de vrouw totaal ondergeschikt was aan de man, geheel niets te vertellen had in het gezin en in de maatschappij. Eeuwen van strijd zijn nodig geweest voor de vrouw om de ketens van de haar opgedrongen slaafse onderworpenheid te verbreken. Nu weer terug naar deze toestand? Nooit Het kiesrecht werd strijdend door en voor de vrouw bereikt en niet te ver geten de volledige erkenning van de handelsbekwaamheid van de gehuwde vrouw. Deze rechten geven wij nimmer meer prijs Het laatste strijdpunt voor ons, vrou wen, is nog steeds de gelijkwaardige beloning van de vrouwenarbeid aan die van de mannenarbeid. Waarom voor de vrouwen lagere lonen? Beter zou zijn hogere vrouwen- dan mannenlonen. De verhoogde welvaart in ons natio naal inkomen steunt altijd nog op de grote arbeidsoffers (met lage lonen) van de vrouwen, meer op dan die van de mannen, met hun 5-daagse werkweek, sigaartje, zondagsvoetbal en viswed strijd of hun vakbondsvergaderingen. Maar ook deze strijd zullen wij win nen. Momenteel is het gelukkig al zo, dat in vele gevallen de vrouw het leiderschap op zich genQmen heeft en steeds meer de teugels in handen neemt, zowel in gezin als in het gehele maat schappelijk gebeuren. Eindelijk, na 20 eeuwen van strijd, bereiken de vrouwen haar doel, namelijk de leiding in onze maatschappij, een rol die haar het beste ligt, door haar geboren aanleg en haar mentale hardheid. Maar vrouwen van Texel, ja, dit geldt feite voor alle vrouwen,, „Let op Uw saeck". Wat wil deze kiemende mannenver eniging, die misschien nationaal zou kunnen uitgroeien?, wat is hun bedekt doel? De vrouw uitrangeren, terug duwen in haar slaafs bestaan en meer eerbied bijbrengen voor de meer man lijke man. Vrouwen van Texel, duizendmaal neen! Wij kennen de kracht van onze Vrouwenverenigingen en wij moeten niet bevreesd zijn voor het streven van deze „Broederschap van Baarddragers" Vrouwen, dit raakt ons allen, maakt U strijdvaardig, houdt Uw mannen on dergeschikt in Uw gezin, verbiedt ze baarden te gaan dragen en typisch man lijk te gaan denken. Laat ze geen zoge naamde stoppelvergaderingen bezoeken, maak desnoods een scène in het gezin, buit Uw vrouw-zijn uit! Houdt de leiding stevig in handen, vrouwen, en doe geen stap terug. Boycot de baard-bijeenkom sten van de mannen en verhoog vooral de geestelijke weerbaarheid van ons, vrouwen, door een veelvuldig en talrijk bezoek van de vergaderingen van onze vrouwenverenigingen Alléén door gezamenlijke inspanning zal onze strijd eindigen in „Het Rijk der Vrouw", een maatschappij-vorm, waarin mannen alléén nog maar geduld zullen worden als nuttige huisdieren. Vrouwen, verenigt U, en begin dan bij het begin. Ontneem Uw man zijn manlijk uiterlijk en ontluister hem van zijn BAARD. Ons, vrouwen, is dan de eindover winning U, redactie, met dank voor de plaatsing, Een Texelse HUISVROUW. DE GEMEENTE TEXEL EN HET ONDERWIJS Voor de leerlingen van het gewoon lager onderwijs stelde voor 1963 86°/o van de gemeenten een bedrag van ƒ50,of meer beschikbaar ter bestrij ding van de materiële exploitatiekosten. Het bedrag dat de gemeente Texel voor 1963 ter beschikking stelde, be droeg ƒ69,09 Voor 1962 werd ƒ65,33 beschikbaar gesteld De bedragen voor de gemeente Den Helder en Wieringer- meer bedroegen voor 1963 ƒ72,41 resp. ƒ60,—. Voor de leerlingen bij het U.L.O. stel de 73% van de gemeenten in 1963 ƒ70,of meer beschikb.aar. De ge meente Texel stelde ƒ86,11, Den Helder ƒ99,53 en Wieringermeer 75,50 be schikbaar. Het bedrag voor Texel in 1962 bedroeg ƒ80,98 Het per leerling vastgestelde bedrag voor het b.l.o., vallende onder het zwakzinnigenonderwijs, bedroeg voor Texel in 1963 ƒ156,60 (C B.S.: statistiek van de bedragen van de materiële ex ploitatiekosten der lagere scholen, 1963) 6 *8 20 cent per r0' de heerlijke drop-bonbon 32. De dikke Diavolo liet zich voorzich tig uit de vrachtauto zakken en sloop in de richting van het emplacement. Be hendig klom hij over 't hekje en voor zichtig ging hij op onderzoek uit. Nu eens liep hij hier, dan weer daar, al maar uitkijkende of hij ook wagens zag, die bestemd waren voor Italië. Ondanks zijn ongewone dikte bewoog blokjas zich onhoorbaar en zo kwam het, dat de ijverige rangeerder Hermanus H. Oly- rook hem niet opmerkte. Hermanus had een zéér ingewikkelde taak te vervullen bij de spoorwegen en deze taak rustte zwaar op zijn toch al niet overmatig brede schouders. Hermanus vatte zijn werk zeer ernstig op en hij was een meester in het toeteren op het bekende spoorwegklephoorntje, dat aan een spe ciaal spoorwegtouwtje om zijn schou ders hing. Met behulp van dit spoor wegklephoorntje leidde Hermanus het rangeren in goede banen en als hij niet behoefde te toeteren, dan moest hij pa pieren plakken op de goederenwagens, welke papieren nauwkeurig aangaven in welke richting de betreffende wagen vertrekken zou. En zo stond Hermanus hier bij een gi ote goederenwagen met penseel en papier. Hij was zó in beslag genomen door znn plakwerk, dat hij niets bemerkte van blrfcjas, die steeds orp het hoekje keek Nou nou. mompelde Hermanus. „Deze wagen mot ook ver van huis! Helemaal naar Italië! Helemaal naar Fiorenza!" 10. Gert begreep, dat hij een draad in handen had en vorste verder. „Wat kunt u me van uw levensloop vertellen? Ik bedoel vanaf het ogenblik, dat u bewust bepaalde dingen ging opmerken. U bent een toekomstige onderwijzeres, dus u zult wel begrijpen, wat ik hier mee bedoel". Het meisje begon te vertellen en Gert bemerkte, dat ze zorgvuldig haar woor den koos. „Wie mijn ouders waren, is niet bekend. Ik weet het tenminste niet en voor zover ik heb kunnen nagaan, wist tante Anne het evenmin. Hoe ik bij haar gekomen ben, heeft ze me nooit willen vertellen, hoewel ik het vaak ge vraagd heb. Ze heeft me van heel jong af opgevoed, samen met oom Kees, dat was de man van tante Anne, maar oom Kees is al jaren dood. Hem herinner ik me nog zo n beetje. Ik was negen jaar, toen hij stierf". „Wat deed die oom Kees voor de kost?" „O. hij stond altijd op de markt, op het Waterlooplein voornamelijk. In de winter warme chocola en 's zomers met ijs". „Gaat u verder". „Nou, veel is er niet te vertellen. Na de dood van oom Kees heeft tante Anne alles verkocht. Marktwagen en zo. Ik ging op school en later naar de Ulo. Toen ik zestien was, bracht ze me zelf naar Nonnenwerth, zo heet het inter naat. Daar ben ik al die jaren geweest en kwam alleen in de vakanties enkele dagen thuis". „Thuis? In de Goudsbloemstraat dus". ;,Ja, dat was natuurlijk mijn thuis". „En waarvan heeft uw tante na de dood van haar man geleefd?" Het meisje haalde haar schouders op. „Daar heb ik me nooit in verdiept", zei ze nog eens. „Ik neem aan, dat oom Kees wel wat nagelaten zal hebben. In ieder geval leefde ze er goed van". Gert knikte. „Dat moest haast wel, want die kostschool of dat mternaat, hoe u het wilt noemen, zal wel een aardige cent gekost hebben. Voeg daar bij uw kleding en uw zakgeld, de reizen in de vakantie.dat is tezamen een aardig kapitaaltje per jaar. Ik neem aan, dat die kostschool niet een inrich ting is, waarop iedereen wordt toege laten?" Langzaam schudde ze haar hoofd. „Er wordt inderdaad een zeer strenge se lectie toegepast", antwoordde ze op af gemeten toon. „Desondanks zag mevrouw Goedge- beuren, wonende in de Amsterdamse Jordaan kans om u er op te krijgen". „Inderdaad is dat het geval geweest, mijnheer, want ik ben er nu ruim vier jaar op, zonder onderbreking. De va kanties natuurlijk buiten beschouwing latende. En hoe tante Anne dat voor el kaar gekregen heeft, dat is iets, wat mij als kind niet interesseerde. Of dacht u, dat een zestienjarig meisje zich daar over het hoofd gaat breken?" Gert glimlachte. „Nee, dat denk ik ook niet. Wel, juffrouw van Andel, u hebt vandaag al genoeg narigheid te verwerken gehad, we zullen hierover de discussie maar sluiten. Wat ik nog wel wilde vragen: Wanneer was u voor het laatst in Amsterdam?" „Tijdens de Kerstdagen." „Waarom bleef u dan niet met Oud en Nieuw? Wanneer eindigt uw vakan tie?" „Zes januari beginnen de lessen weer. En ik zei al, dat mijn bezoeken thuis meestal beperkt bleven tot enkele da gen. Ik kwam de 22e december en ben de 28e weer vertrokken". „Naar het internaat?" „Naar een vriendin in Eltville. Dat is een klein stadje nabij Wiesbaden. Daar bleef ik twee dagen en ging eergisteren weer terug naar het Internaat". „U deed al die reizen alleen?" Er speelde even een glimlach rond de mond van het meisje. „Inderdaad. Onze opvoeding bevat onder meer ook het aankweken van zelfstandigheid. Vanaf hun 18e jaar reizen de meisjes zonder geleide, tenzij de ouders dat niet willen hebben, maar dat komt in deze moderne tijd praktisch niet meer voor". Gert knikte verstrooid. „Ja, de jeugd is tegenwoordig sneller zelfstandiger dan vroeger. Er zit natuurlijk wel iets in. Iets goeds. U spreekt zeker ook be hoorlijk Duits?" ^Frans, Duits, Engels, Spaans en Ne derlands, mijnheer. Duits is uiteraard de taal op ons internaat, terwijl Frans Engels en Spaans de verplichte vakken zijn. En Nederlands kende ik vanzelf sprekend". In Apeldoorn werd overgestapt en de kleine diesel naar Zutphen was zo over vol, dat Gert met moeite een zitplaats in de eerste klas voor het meisje kon bemachtigen. In Zutphen bleek het ook niet meer te sneeuwen en de wegen waren pro visorisch schoongemaakt. „We zullen het maar proberen verder te reizen met de auto", zei Gert, en liep met het meisje naar het politiebureau, waar hij zijn auto weer in ontvangst kon nemen. Tijdens de rit naar Dorringen, die heel kalm verliep, omdat nog niet over al de sneeuw voldoende opgeruimd was, vroeg Gert eensklaps; „Juffrouw van Andel, hoe staat het met uw financiën? Ik bedoel: hebt u voldoende om in Dor ringen een hotel te kunnen betrekken?" Het meisje knikte geruststellend „Tante Anne gaf me altijd een ruim zakgeld en ik heb er veel van gespaard. Op het internaat hebben we met zoveel nodig. Ik heb voldoende gled bij me voor, laten we zeggen: een week". „Nu ja, als er moeilijkheden zouden komen, dan geeft u me maar een sein tje. En beschouwt u me niet in de eer ste plaats als politieman, maar als iemand, die ook uw belangen wil be hartigen, begrijpt u?" „Dank u wel, mijnheer Hoolwerf, ik voel, dat ik u kan vertrouwen". „Nog een andere vraag, juffrouw Van Andel. Weet u ook, of uw tante sie raden bezat? Juwelen en zo?" Het meisje dacht even na. „Ik heb wel eens een juwelenkistje gezien. Tante Anne gaf me op m'n twintigste verjaardag een snoer parels. In een étui. Toen ik dat omgedaan had, haalde ze het kistje te voorschijn en nam er een vrijwel gelijk snoer uit. Dat was even wel niet echt. Ze probeerde me het ver schil te laten zien, maar ik kon het niet ontdekken. Als ze de beide snoeren door elkaar gedaan had, zou ik de echte er niet uitgehaald hebben Of het zou toe val geweest zijn". „Uw tante heeft haar kistje met ju welen meegenomen naar Dorringen. Kunt u daarvoor een verklaring geven7 „Ik? Welnee, waarom7" „Ik dacht: misschien uit voorzorg. Om diefstal tijdens haar afwezigheid te voorkomen". „Ja, dat zou kunnen natuurlijk". „De kwestie is namelijk, juffrouw van Andel, dat er inderdaad in de afge lopen nacht ingebroken is in de woning van uw tante". „Ingebroken?" Het meisje keek hem ontzet aan. „Waarom? Wie heeft dat gedaan?" „De dader heeft men iammergenoeg met te pakken kunnen krijgen. Nu kon er wel eens verband zijn tussen de moord en de inbraak Ik zal het u maar niet langer verzwijgen. Het zal in uw oren wel niet prettig klinken, maar uw tante was een woekeraarster. Weet u, wat dit woord inhoudt?" Even was er een stilte en toen ant woordde het meisje: „Ik geloof er niets van. Tante was veel te goed". (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1963 | | pagina 3