Cjroen c^wartsJ~exeh in het harL, jiij de jaarwióóeimcf „Sint Jan" stelde teleur met „Nachtoperatie" door Burgemeester C. De Koning Te hoog gegrepen SDAG 31 DECEMBER 1963 FEXELSE 77e JAARGANG No. 7823 COURANT ?ave N.V. v.h. Langcveld de Rooij Boek-, Kantoorboek- en Fotobandel Handelsdrukkerij A! Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058 Verschijnt dinsdags en vrijdags. Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p. kwart, -f- 30 ct. incasso. Advertenties: familiebericktea 14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mat. Het min of meer traditionele schema, lat in deze beschouwing tot nu toe [evolgd werd, kawam hierop neer, dat nerzijds de gemeentelijke activiteiten ran het voorbije jaar werden opgesomd, mderzijds aandacht werd besteed aan le welvaart verdergaand soms het velzijn van de gehele Texelse ge- neenschap. Hoewel de revolutionnaire ontwikke lingen van Texel, die één der voor gaande keren, werden vermeld, zich nu niet in die mate voordeden, zou toch nog heel wat te vertellen zijn over het wel en wee van onze gemeenschap in het jaar 1963. Is er voor een keer aanleiding van het gebruikte stramien af te wijken? Ik geloof het wel. Voor mij persoon lijk ligt de aanleiding daartoe in de algemene, interkerkelijke kerstviering f c ie vorige week in de hervormde kerk in Den Burg plaatsvond. De commen taren daarop beluisterend en eigen ge dachten volgend, kwam ik tot een merkwaardige conclusie. In een eerder geval merkte ik reeds pp, dat aan de sfeer van permanente, steeds nog betrekkelijke, welvaart „vaarin wij nu al lange tijd leven een groot gevaar is verbonden. Het gevaar /an een verdergaande vermaterialise- ring van ons gehele bestel. Wanneer '.ulk een tendens eenmaal bespeurbaar s, dan is het moeilijk om de getrokken lijn af te buigen en dan zou er dus, voor 1963 aanleiding zijn tot de ver wachting dat dit, toch angstige, proces verdere voortgang had gehad. Ik geloof dat in de genoemde inter kerkelijke kerstviering, die, tussen /haakjes, ook buitenkerkelijken aantrok een bewijs van het tegendeel zou kun nen worden gevonden. De kerk was op de bewuste avond boordevol, zo vol, dat ik vermoed, dat weinigen in deze kerk ooit zoveel men sen bij elkaar hebben gezien. Natuurlijk ligt allerlei verklaring voor de hand, de oecumenische gedachte )en, van zeer recente tijd, de hoopvolle ontwikkelingen in de katholieke kerk. ^n wat zeer belangrijk is, de door een n ander ontstane reacties in de niet- .erkelijke wereld. Het feit, dat de nu bestaande situatie ch een ondertoon heeft van tolerantie oet zijn aantrekkingskracht uitoefe en op die niet kerkelijken en ook van in zijde leiden tot meerdere toenaae- flg- Is het geoorloofd te veronderstellen dit alles een reactie te zien tegen die ïterialistische tendensen, waarvoor .•rd gevreesd? Ik geloof van wel, te leer omdat ik men dat bij een en ander ogal wat jeugd betrokken was. Tegen deze algemene hoopgevende htergrond zou ik toekomstverwach- hgen willen stellen, eigenlijk meer Mogelijkheden, die de toekomst in zich J(*u kunnen herbergen, mogelijkheden in zo vergaande strekking dat, gaat lies door, een verstoring van het ïxelse levensschema zou kunnen ont- aan Waar zijn die verstoringen te vinden? Voor-de-handliggend in de sector van het vreemdelingenverkeer. Het nare van dit onderwerp, probleem zo men wil, is wel dat het ongeveer doodge- praat is en nog lang niet uitgepraat. Wij weten dat de nieuwe versneld,® verbinding voor de deur staat. Wij we ten dat de maatschappelijke ontwikke ling een versnelling van de vreemdelin genstroom zal meebrengen. Wij weten dat veranderingen in de maatschappij, die vroeger vijftig of Vanzelfsprekend wordt het derde punt in deze reeks de olie c.q. het gas. Ook op Texel worden onderzoekingen verricht naar het voorkomen daarvan. Het is daarmee nog lang niet zover als kennelijk op een ander Waddeneiland, Ameland, het geval is. Wanneer ik het wel heb ligt de be oordeling van de betekenis van olie of gas op alle Waddeneilanden gelijksoor tig. De uitersten liggen ver uiteen. Er zijn er die met grote vrees de toekomst, bij het aantreffen van olie of gas, inzien Zij verwachten er een complete revo lutie, een totaal ondersteboven gooien van de eiiandgemeenschap, van. Zij overwegen dat de eilanden, alle, in meer of mindere mate, afhankelijk zijn van vreemdelingenverkeer en dat dit weer nauw verbonden is met het na tuurschoon dier eilanden en dat ja knikkers en boortorens een dusdanige schending van dit natuurschoon zouden betekenen dat metj het verdwijnen van dit schoon ook een zeer belangrijke welvaartsbron verlóren zou gaan. De andere verwachting is die dat de nieuwe rijkdommeh aan energie tevens zouden betekenen een nieuw bezit, een nieuwe welvaart voor de eilandbewo ners zelf, in een dusdanige omvang dat geen offer te groot is om dit te berei ken. Als altijd, zal de ware, juiste con clusie wel ergens in het midden liggen. Het zal zo'n vaart wel niet lopen. Maar, zaxenjK zijn, maar wij weten met we wanneer ik het voor het zeggen had, maatregelen en weer wèl dat onze e er Qns ejjand geen 0jie 0f gas hele bestuurlijke en ambtelijke 3nden worden Het is ZQ maar een ratuur nauwelijks opgewassen is hotQ' de tempoversnelling van deze 'tbr 1$;*- tenslotte nog dat locaal verwort^Vo' zicht te lange tijd nodig heeft te dringen in hogere bestuurlijke en honderd jaar tijd namen nu hun beslag krijgen in een periode van vijf of tien jaren. Wij weten dat maatregelen noodj zakelijk zijn, maar wij weten niet we ambtelijke regiones. Eén gelukkige omstandigheid is er, dat nl. de Texelse gemeenschap een zekere vindingrijkheid heeft getoond in het opvangen van de moeilijkheden die in het verleden op dit gebied zich voor deden. Twee andere mogelijkheden doen zich op: in het uiterste zuiden en het uiterste noorden van ons eiland. Dc eerste is een zekerheid, nl. de vestiging van het instituut voor het onderzoek ter zee in de nabijheid van het Horntje. Nog vele Texelaars ontgaat de betekenis van deze vestiging. Men diene te be denken, dat hiermede een wetenschap pelijke instelling van de eerste orde op Texel zal worden gevestigd. Een instel ling met een grote staf van weten schappelijke en andere medewerkers. Een instituut dat noodzakelijk is voor de vorming van academici van elders op dit, hun speciale gebied Men bedenke dat hiermede door deels toevallige omstandigheden in onze ge meente op universitair niveau iets wordt geschapen, waarvoor tal van grotere gemeenten zich veel moeite zouden hebben getroost. Pas kortgeleden kwamen de raket proeven, die in het Noorden van het eiland worden en werden genomen, ruimer in de publiciteit. Welke ontwik keling deze alweer zuiver weten schappelijke proefnemingen in zich dragen, is niet bekend. Duidelijk is evenwel, dat blijkbaar ook hier Texel een toevallige natuur lijke geschiktheid, voor dit doel heeft en dat overigens die geschiktheid niet zover strekt dat Cape Canaveral kan worden gespeeld. Merkwaardig hoe zo in deze beschei den gemeente twee soorten van weten schappelijke werkzaamheid tot ont plooiing gaan komen. De gevolgen daarvan voor onszelf waag ik niet te voorspellen; betekenisvol zullen zij toch wel zijn. •Wat betekenen nu resumerend, een ..ieuwe fase in de vreemdelingenin dustrie, de beide wetenschappelijke ihstellingeii c.q. olie of gas voor de toekomst van onze gemeente. Ik waag het niet enige v^jrspelling te doen. Neiging tot enige-bezorgdheid in dit verband is er wel Keer is dan echter terug tot het begin van deze beschouwing dan is er toch stellig voldoende aanleiding tot de verwachting dat wij mentaal genoeg voorbereid zullen en kunnen zijn voor de moeilijkheden van de toekomst. Deze hoop valt ook nog te putten uit een nu weer voorbije geschiedenis Texel is toch wel zeer in beroering geraakt door het TESO conflict. En het heeft er dikwijls heel vreemd uitgezien Maar, en dat is zo waardevol, Texel heeft toch zelf de oplossing gevonden en de weg gewezen. Met deze laatste opmerking groeit de drang om toch nog iets over Texel in 1963 te vermelden. Ik zal die drang moeten weerstaan, maar zou toch willen wijzen op de voortgang die gemaakt is met betrekking tot het onderwijs RK kleuterschool en Lagere Technische school en gezondheidszorg o.a. riolering en zuivering van De Cocks- dorp en schooltandverzorging. Op beide sectoren mag worden ge wezen, omdat de gemeenteraad hier mede aan de voltooiing van enige werk plannen van lange adem toekomt. Alle andere gemeente- en gemeen schapszaken buiten beschouwing latend, moge dan nog op een punt worden ge wezen. Het laat zich aanzien dat in de nabije toekomst de gemeente een nieuw raadhuis zal krijgen. Moge dit raadhuis het symbool zijn van een groeiend en bloeiend, zich steeds weer vernieuwend Texel. Met deze hoop en de wens voorts dat het Texel en de .Texelaren in 1964 weer goed mag gaan zou ik willen besluiten. C. DE KONING. SCHEPEN BOTSEN IN DIKKE MIST Twee Franse schepen, de „Eldonia" en de „Typhée", zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag, kort na midder nacht in dichte mist op de Noordzee nabij het lichtschip Texel met elkaar in aanvaring gekomen. De bemanning van de midscheeps geramde „Eldonia" (2662 brt.) van de Union Navale in Duinkerken, ging in sloepen van boord, maar kon na van de ergste schrik te zijn bekomen en met de wetenschap, dat de sleepboot „Holland" van Doeksen uit Terschel ling in de buurt was gearriveerd, weer aan boord gaan. De gehavende „Eldo nia" die slagzij maakt, wordt door de „Holland" naar Amsterdam gebracht De Typhée (2405 brt.) van de Société Navale Caennaise in Caen kreeg Ipij de botsing ook averij, maar kon op eigen kracht zijn weg vervolgen. Bij de aanvaring, die plaats vond twaalf mijl ten noordoosten van het lichtschip Texel, werden geen personen gewond. (Aldus lezen wij in het Noordhollands Dagblad). ONDERZOEK OP TEXELS STRAND HERVAT De Seismografic Service Ltd. heeft dezer dagen het bodemonderzoek op het strand nabij de vuurtoren hervat. Zoals bekend wordt dit onderzoek in opdracht van Caltex uitgevoerd. De SSL heeft inmiddels de beschikking gekregen over een helicopter, die haar basis heeft op een terrein aan de Boodtlaan te De Koog. De eerste kerst dag arriveerde het toestel. Regelmatig wordt op deze snelle wijze materiaal van De Koog naar het strand gebracht. In enkele bungalows van de heer A. Daalder te De Koog heeft de SSL haar kantoor ingericht Zoals bekend zijn bij het seismisch bodemonderzoek en kele Texelaars betrokken. BINNENKORT OFFICIËLE PROEFVAART „MARSDIEP" De nieuwe TESO-veerboot „Mars diep" die nu geheel gereed is, ligt in de marinehaven van Den Helder Het schip mag daar blijven liggen tot de fuikhavens te Den Helder en Texel ge reed zijn. Aangezien de laatste hand aan het schip is gelegd, bestaat er niet langer reden om de officiële proefvaart met overdracht uit te stellen. Verwacht wordt dat deze zeer binnenkort zal plaats hebben. RIJMKRONIEK IN VOLGEND NUMMER Traditiegetrouw maakte onze Rijme laar zijn rijmkroniek voor het oude- jaarsnummer. Door ruimtegebrek zijn we echter genoodzaakt de kroniek het eerstvolgende nummer op te nemen. Red. Op de avond van Tweede Kerstdag heeft de toneelvereniging „Sint Jan" voor de geheel bezette zaal van „De Oranjeboom" het toneelstuk „Nacht operatie" van de schrijver Jan de Beer van Belver opgevoerd. Het publiek, dat met hooggespannen verwachtingen de verrichtingen van de spelers ging gade slaan is over het algemeen teleurgesteld. Voor vrijwel ieder moet het duidelijk geweest zijn dat dc toneelvereniging, die terecht een uitstekende naam heelt in de wereld van het amateurtoneel, dit maal te hoog heeft willen grijpen. Slechts enkele spelers leverden knappe speltechnische prestaties. De anderen konden hun rollen niet aan. In „Nachtoperatie" maken Wé kennis met de chirurg Paul van Haaften, die zich zó voor zijn medisch ambt inzet, dat zijn huwelijksgeluk in gevaar komt. Tevergeefs probeert zijn vrouw Lidia hem daarvan te overtuigen. Van Haaf ten denkt slechts om de afspraken met patiënten en vergeet het uitgaans- avondje met zijn vrouw. Het komt tot grote moeilijkheden als de chirurg ten slotte zelfs de dag van zijn 10-jarig huwelijksjubileum vergeet. Zelfs tijdens de spaarzame momenten, dat Van Haaften thuis is, zijn z'n gedachten in de zalen van het ziekenhuis De twee vervreemden van elkaar en de geraffi neerde, knappe verpleegster, Lenie Verschoor, maakt daar handig misbruik van. Zij weet Van Haaften voor zich te winnen, hetgeen in het ziekenhuis niet onbekend blijft. Als de verpleegster en de chirurg op een avond in een nacht club worden gezien, beseft de chirurg dat hij te ver is gegaan en hij wil de ongeoorloofde verhouding verbreken. Grote ruzie met Lenie is het gevolg. Zij laat zich niet „als een vod opzij gooien Een verkeersongeluk, waarbij de vrouw van Van Haaften levensgevaarlijk wordt gewond is tenslotte de oorzaak van een ommekeer. De vrouw wqjjdt het ziekenhuis ingebracht en Van Haaften is de enige die haar kan ope reren. Als Lidia van Haaften na maan den tenslotte lichamelijk is genezen, blijkt zij geestelijk ineengestort te zijn Zij herstelt eerst als duidelijk wordt, dat Paul o.a. ten gevolge van deze ge beurtenis een beter begrip voor haar eenzaamheid heeft gekregen. Lidia be grijpt nu dat een chirurg eerst aan zijn patiënten moet denken voor hij zich aan andere zaken wijdt. Van Haaften neemt daarop twee maanden vakantie om met zijn vrouw een reis te maken, een tweede huwelijksreis. De verpleegster begrijpt dat zij ver keerd gehandeld heeft. Voor haar is Henk, de administrateur van het zie kenhuis, de juiste partij. Matig spel Vooral de eerste twee bedrijven wa ren weinig boeiend doordat de spelers er niet in slaagden, de in hun tekst vervatte emotie en spanning voldoende tot uiting te brengen. Hoe men een overigens bekwaam speler als de heer C. Vinke de rol van chirurg heeft kun nen toebedelen, is ons een raadsel. Eerst in het derde bedrijf werd hij als zo danig acceptabel. Zijn bewegingen wa ren houterig en hij sprak zijn tekst uit op een manier waarbij men op den duur in slaap zou vallen. Een nieuweling in de gelederen van „Sint Jan" is mevr. J. Ruigrok-Velsen- boer. Zij speelde de echtgenote van Van Haaften op redelijk goede wijze, maar haar prestaties leden zeer, door het her haaldelijk in gebreke blijven van haar tegenspeler. In mevr. H. van Heerwaar den-Groen konden we wel de verleide lijke en geraffineerde verpleegster zien, die zij moest verbeelden. Ook zij maak te haar debuut bij Sint Jan. Ongetwij feld beschikt zij over talent. Gunstig schrijven we ook over de heer W. Rate- land als de geneesheer-directeur, dokter Lent, die zeker een aanwinst voor „Sint Jan" betekent. De heer C. de Grave zagen we als Henk, de administrateur van het zie kenhuis. Liever hadden we het woord administrateur in de rolverdeling ver anderd gezien in „jongste administra tieve kracht" of iets dergelijks, want zó gedroeg de heer De Grave zich. In een andere rol komt hij zeker beter tot zijn recht. Mevrouw N. Keesom-Logman is een kracht, waar „Sint Jan" trots op kan zijn. Als de pedante, vitterige operatie- zuster Aalders, leverde ze uitstekend spel. Hetzelfde kan gezegd worden van de heer C. Witte als de tuinman Janus van Dijk Hij had de lachers op zijn hand en zorgde voor aangename afwis seling. We hadden de indruk dat de rolken- nis van de meeste spelers te wensen overliet. Gebrek aan repetitietijd kan de oorzaak niet zijn. Zoals bekend zou het stuk oorspronkelijk een maand eer der op de planken zijn gebracht, maar misschien ligt daar juist een der oor zaken van de minder geslaagde opvoe ring. Het uitstellen van een voorstelling doet in het algemeen veel af aan de animo van de spelers. Dat de avond van de tweede kerstdag voor de bezoekers van „Nachtoperatie" toch nog een bijzonder prettige beleve nis werd, is helaas voor het belangrijk ste deel te danken aan het zeer ge slaagde bal na afloop. Als eens eerder hebben aangetoond, dat het succes van een toneelspel voor het grootste deel afhangt van een juiste stukkeuze. Dat zelfs de kleinste toneel clubs op Texel van tijd tot tijd grote indruk maken met hun uitvoeringen, is te danken aan hun streven, om een stuk te kiezen waarvoor de benodigde types beschikbaar zijn. Hopelijk slaagt „Sint Jan" erin de volgende maal een betere keuze te doen, zodat wij dan pret tiger geluiden in onze recensie kunnen laten horen. OVERDENKING Wanneer wij op Oudejaarsavond de adem voor een ogenblik inhouden en terugblikken naar het jaar, dat achter ons ligt, dan moeten wij zonder meer vaststellen, dat, wat achter ons ligt, een weg is. Een weg, die iri vele opzichten anders was dan wij ons voorgesteld en gehoopt hadden. En voor ieder was dat weer anders. Maar hoe het ook zij, het was een weg. En er was regen en zonneschijn. Wat 1963 ons gebracht heeft, voor ieder afzonderlijk, is zeer verschillend geweest. Over veel dingen kunnen wij dankbaar en blijde zijn. Maar er waren ook minder blijde dingen. Wij hebben nu éénmaal op ons pad twee metgezellen. Aan de éne zijde gaat de hoop met ons mede, aan de andere zijde bezorgdheid. En tussen deze twee worden wij altijd weer heen en weer geslingerd. Dit hebben wij ook ervaren in het afgelopen jaar. Maar bij de jaarwisseling richten wij onze blikken ook naar de toekomst, naar de weg, die vóór ons ligt. Deze weg is nog onbetreden en wij kennen deze niét. Het kan zijn, dat wij deze nieuwe weg hoopvol en met volle moed beginnen Ook kan het zijn, dat deze weg er nu al somber en donker uitziet. Hoe het echter gaan zal weet nie mand. Is er dan geen zekerheid dien aangaande? Ja, zeker. Wij zullen deze weg zegenrijk kunnen gaan, wij allen, wanneer ons vertrouwen uitgaat naar de Vader van Jezus Christus, naar God. Wij zijn zo licht geneigd ons ver trouwen te zoeken in onszelf, in onze eigen prestaties in eigen middelen. Dat is zuiver menselijk. Maar het blijft on zeker Want werkelijk vertrouwen stellen kunnen wij alleen in Jezus Christus Wij gaan, maar Hij blijft, blijft Dezelfde tot in eeuwigheid. Voor God bestaat er geen tijd. Duizend jaren zijn voor Hem als een dag en als een nachtwake. God blijft In de hand van deze eeuwigblijvende God rust onze toekomst, ook het jaar 1964. W. A. S. DS. C. VAN DER WAA TACHTIG JAAR Ds. C. van der Waa te Goes, emeritus predikant van de Nederlandse Her vormde Kerk bereikt vandaag de leef tijd van de zeer sterken. Ds. Van der Waa werd op de Oude jaarsdag van 1883 uit een hoofdonder wijzersgezin te Dedemsvaarl in de burgerlijke gemeente Avereerst in Overijssel geboren. Hij bezocht eerst het gemeentelijk gymnasium te Doetin- chem en studeerde daarna nog theologie aan de rijk universiteit te Utrecht. Na dat de heer Van der Waa in november 1909 door het provinciaal kerkbestuur van Gelderland was toegelaten tot de evangeliebediening in de Nederlandse Hervormde Kerk werd hij op 7 augus tus van het daaropvolgend jaar (1910) door wijlen ds. A. J. van Wijngaarden, toen nog predikant te Katwijk aan Zee, bevestigd als predikant van de her vormde gemeente van De Waal en De Koog op het eiland Texel. Daarna dien de de jubilaris verder nog de hervorm de gemeenten van Hoogvliet 1918 tot 1924, Waarde in de classis Goes 1924 tot 1929; Biggekerke in classis Middelburg 1929 tot 1933 en tenslotte nog ruim vijftien jaar die van 's-Heer Arends- kerke en Baasdorp in de classis Goes, welke hij heeft gediend tot 31 december 1948, toen hem op vijfenzestigjarige leeftijd emeritaat werd verleend. Na zijn emeritaat vestigde ds. Van der Waa zich te Etten in Noord-Brabant, waar hij voor ds. P. H. W. M. van de Meer de Walcheren, toen deze als legerpredikant in militaire dienst was, ongeveer een jaar het ambtswerk heeft waargenomen. In 1950 vertrok ds. Van der Waa naar Cuyck aan de Maas, waar hij ook nog enige jaren hulpprediker is geweest en bijstand in het Dastoraat heeft verleend. Naderhand verhuisde de jubilaris van Cuyck aan de Maas naar Goes, waar hij als ziekenhuispredikant ook nog enige tijd bijstand in het pastoraat heeft ver leend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1963 | | pagina 1