Cjrocn 'wartsJexels in het harL, 80 kin maximum snelheid op héél Texel Terrein „Hoog Koog" officieel door burgemeester geopend Behandeling of mishandeling? Uniek besluit van minister: In zomermaanden van 15 mei tot 15 september Na overdracht aan Raiffeisenbank bankpersoneel De ton gaat naar het Kogerveld Misdaad en straf in Texel verleden (X) Arts verwondt man n°* e-en h-ele tiJ-d rer.deM^edeir„d- ave N.V. v.h. Langeveld de Roo(j Joek-, Kantoorboek» en Fotohandel Handelsdrukkerij Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058 DAG 26 MEI 1964 77e JAARGANG No. 7863 Verschijnt dinsdags en vrijdags. Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p. kwart 30 ct. incasso. Advertenties: familieberichten 14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mui. De Minister van Verkeer en Waterstaat heeft besloten voor alle ver- keersweqen op het eiland Texel een maximum toegestane snelheid van 80 km. per uur in te stellen. De minister besliste daardoor gunstig op een desbetreffend vercoek dat in december van het vorige jaar door het Texelse gemeentebestuur werd gedaan. Binnen enkele dagen wordt de officiële bevestiging van het besluit verwacht. Zodra het is ontvangen zullen op verschillende punten de nodige borden worden ge plaatst. Op een nog nader vast te stellen tijdstip daarna, zal het verbod om op Texel harder dan 80 km. per uur te rijden, van kracht worden. Het besluit om voor een bepaald gebied een maximum toegestane snelheid vast te stellen is in Ne derland nog nooit eerder genomen. Wel werden voor bepaalde stuk ken verkeersweg snelheidsbeper kingen opgelegd. Oorspronkelijk lag het in de bedoeling dat de snelheidsbeperking alleen voor de Pontweg zou worden gevraagd. Gebleken is dat de kansen om een dergelijk verzoek ingewilligd te krijgen, zeer klein waren. Er zijn in Nederland tientallen gevaar lijke trajekten, die men ter wille van de consequentie dan óók op een dergelijke wijze zou moeten beveiligen. Daarom werd om een 80 km. maximum voor het hele eiland verzocht. Met genoemd succes. Zoals bekend, werd om deze maatregel verzocht naar aanlei ding van het schrikbarende aan tal ongelukken dat zich vooral in de zomermaanden van 1963 voor deed op de Pontweg. Hoewel on oplettendheid van de betrokkenen doorgaans de oorzaak was, waren de gevolgen van de fout door de hoge snelheid, waarmee werd ge reden, meestal vrij ernstig. Ook de afdeling Texel van het Verbond voor Veilig Verkeer heeft voortdurend gewezen op de nood zaak om voor de Pontweg of een deel ervan een maximum snelheid in te stellen. Omdat de wegen op Texel geen grote lengte hebben, is het tijdverlies dat auto mobilisten door de snelheidsbe perking ondervinden, zeer klein. Zij die de proef op de som namen, constateerden dat bv. het traject 't Horntje-De Koog, gereden met 80 km. per uur, minder dan twee minuten .langer duurde dan bij 120 km. per uur. Ongetwijfeld zijn er veel Texe laars die niet blij zullen zijn met het ingrijpende ministeriële be sluit. Zij spreken over beperking van vrijheid en roepen veront waardigd dat zij de slachtoffers zijn geworden van de onoplet tendheid van weggebruikers, die de Pontweg oprijden zonder uit te kijken. Maar het is realiteit, dat die onoplettende mensen er zijn en blijven, ondanks alle waar schuwingen. Ook het allerver schrikkelijkste ongeluk brengt een mens slechts korte tijd tot bezinning. En al zouden we ons voortdurend rekenschap geven van het gevaar dat we lopen in het verkeer, dan nog worden er fouten gemaakt. Een mens blijft een mens. Laten we blij zijn dat een 80 km. maximum op Texel mogelijk is, zonder dat deze maatregel het openbare leven ernstig belemmert. Eén troost voor hen, die er een genoegen in scheppen met een snelheid van 120 km. (of méér) over het asfalt te snellen: van 15 september tot 15 mei mag 't! Driekwart jaar lang. Maar van 15 mei tot 15 sep tember is voortaan ons devies: Tachtig is hard zat! TEXELAAR BIJ AANRIJDING ZEER ERNSTIG GEWOND LEEUWARDEN Dinsdagavond om kwart over tien werd de 19-jarige re- serve-soldaat B. R. Boersma (Eierlandj, dienende op de Leeuwarder vliegbasis, ernstig gewond toen een auto, die door een 28-jarige inwoner van Leeuwarden werd bestuurd, hem op de Mr. Troel- straweg in de nabijheid van de basis aanreed. De militair, die per brom fiets op weg was naar de basis, kreeg geen voorrang van de hem tegemoet komende auto, die bij de Lijsterstraat linksaf sloeg. De heer Boersma liep door de botsing een schedelbasisfractuur op. Hij wordt verpleegd in het Bonifa- tius-hospitaal. Het slachtoffer is nog steeds buiten bewustzijn. JAMMERLIJK MISVERSTAND OOSTEREND In het vorige num mer maakten wij gewag van enkele on regelmatigheden, die zich te Oosterend tijdens de luilakviering hadden voorge daan. O.a. noemden we de naam van de heer S. Dros, die door de Rijks politie zou zijn klemgereden, nadat hij met blikken achter zijn auto Oosterend onveilig had gemaakt. Gebleken is ech ter dat de heer S. Dros niets met deze baldadigheid had uit te staan. Hij wist van niets en rustte zelfs nog in Mor pheus armen toen het genoemde inci dent zich afspeelde. Onze correspon dent te Oosterend, had de naam van de heer Dros met betrekking tot deze zaak met grote stelligheid van verschillende Oosterenders gehoord. Deze „tipgevers" hadden beter hun mond kunnen houden, want nu hebben ze bereikt dat een eer zaam burger enkele dagen voor schut is gezet. Dat wij de heer Dros voor dit voor hem zeer smadelijke bericht onze excuses aanbieden, spreekt vanzelf. DOKTER RENOUT VERLAAT OOSTEREND OOSTEREND Dokter W Renout zal binnenkort Oosterend verlaten. Hij zal zijn praktijk overdoen aan een nog niet bekende opvolger, die waarschijn lijk op 16 juni zijn werk te Oosterend zal beginnen. Dokter Renout zal Texel niet verlaten, maar zich te De Koog aan de Brink vestigen op 2 juni. CONSULTATIEBUREAU VOOR ZUIGELINGEN Woensdag 27 mei a.s. worden de moeders van de buitendorpen verwacht op de volgende uren: Den Hoorn: 13.00—13.45 uur; Oostcrcnd: 13.4514,30 uur; De Cocksdorp: 14.30 15.00 uur; De Koog: 15.0015.30 uur. HOOG WATER Hoog water ter rede van Oudeschild: 26 mei 8.30 en 20.49; 27 mei 9.01 en 21.18; 28 mei 9.32 en 21.48; 29 mei 10.03 cn 22.17; 30 mei 10.34 en 22.46. Aan het strand ongeveer een uur eerder hoog water. Vrijdagochtend om 12 uur hees burgemeester C. De Koning de groen-witte vlag van de Coöp. Raiffeisenbank op het bungalowterrein ,,Hoog Koog" nabij De Koog. Met deze handeling opende hij het terrein officieel nadat dit door de oorspronkelijke eigenaar, de heer J. K. P. Zwan te De Koog aan de Coö peratieve Centrale Raiffeisenbank te Utrecht was verkocht. Het bestuur van de bank wil het dertig huisjes tellende bungalowpark bestemmen voor haar personeel en het personeel van de onder haar ressorterende lokale banken. De bank wil op deze wijze gedeeltelijk zelf voor de recreatiemogelijkheden zorgen. De openingsplechtigheid werd vrijdag door tal van autoriteiten bij gewoond. Onder de aanwezigen zagen we de commissaris van de Koningin in de provincie Utrecht, graaf Lijnden van Sandenburg, die deel uitmaakt van het dagelijks bestuur van de Raiffeisenbank. Voorts een drietal directie leden van de bank en vier leden van de raad van toezicht. Het voltallige college van B. en W. van Texel was aanwezig en de plaatselijke Coöp. Boe renleenbank was vertegenwoordigd door bestuur, raad van toezicht en kassier. I de lokale banken van het park profi- nrhflT* TPCVPfltl f* i *eren" ^r" Verhage roemde het echtpaar IlU'l'ofod UUUI I cTCf cUHc yan gekkum voor de zeer grote inspan ningen, die zij bij de werkzaamheden in het kamp hebben getoond. Mevrouw G. van Bekkum-van Ommen werd daar op verblijd met een fraaie kamerplant. De aanwezigen werden op het terrein verwelkomd door de voorzitter van de Coöp. Centrale Raiffeisenbank, dr. A. J. Verhage uit Wassenaar. Hij schetste het grote belang van recreatie voor het per soneel en vertelde iets over de gebeur tenissen, die tenslotte tot de aankoop van „Hoog Koog" hadden geleid. In 1956 werd door een aantal personeels leden van de bank te Utrecht een Stich ting Zomerhuisjes gevormd. Door deze stichting werden aan belangstellende andere personeelsleden in de zomer vakantiehuisjes toegewezen, die de bank had gekocht in Maikelo, Doorn, Oud dorp en Texel. Totaal waren het er slechts 7. Op Texel stonden er in de buurt van het nu in gebruik genomen park twee. De behoefte aan recreatie mogelijkheden deed zich steeds sterker voelen. Ook wilde men meer personeels leden van de mogelijkheid om enige tijd een bungalow te bewonen, laten profi teren. Na langdurige voorbereidingen vond men op T.exel tenslotte de heer J. K. P. Zwan bereid zijn bungalowpark „Hoog Koog" over te dragen. De ver koop kwam op 15 januari van dit jaar tot stand. Korte tijd later vestigde zich het echtpaar J. van Bekkum-van Om men als beheerders op het terrein. De heer Van Bekkum, die het recrea tieprobleem zeer na aan het hart ligt, zorgde voor diverse verbeteringen, die zelfs ingrijpende veranderingen bleken te zijn. Door de ingebruikneming wordt de Stichting Vakantiehuisjes opgeheven. De exploitatie van het park ressorteert nu onder Personeelszaken van de bank. Ook zullen nu de personeelsleden van alle onder de centrale bank ressorteren- Ontwikkeling Burgemeester C. De Koning, die daarop het woord voerde, noemde de overgang van het park van een parti culier eigenaar naar een instelling, een gebeurtenis die deel uitmaakt van een algemene ontwikkeling in het recrea tiewezen op Texel. In de loop van de afgelopen jaren deed zich op Texel met andere recreatieobjecten hetzelfde voor. De heer De Koning wilde geen ant woord geven op de politieke vraag of deze ontwikkeling gelukkig is te noe men, maar gaf zelf toe met dit ver schijnsel wel vrede te hebben. De burgemeester voltooide daarop de plechtigheid door de groen-witte vlag van de Bank te hijsen. De aanwezigen bleven daarop nog ge ruime tijd in het park bijeen en ver trokken later naar het strandhotel om de lunch te gebruiken. Enige tijd geleden hebt U in de Texel se Courant kunnen lezen, dat de Plaat selijke Commissie voor Ruilverkaveling bericht had ontvangen, dat nog een be drag van honderdduizend gulden be schikbaar gesteld zou worden voor het uitvoeren van kavehverk. De Commissie heeft besloten dit be drag te verwerken in het Kogerveld. In eerste instantie zal dit gebeuren in het blok ten oosten van de nieuwe weg door het Kogerveld, dus de grond tussen genoemde weg en de dijk van polder Waal en Burg. Intussen is een eerste dragline begonnen met het opschonen van de enige jaren geleden gegraven waterloop door het Kogerveld. Om schade te voorkomen zal de uit komende grond niet direct worden ver werkt. maar langs de waterloop in de pót worden gezet. Het werk zal verder zoveel mogelijk worden verricht op grasland, dat tot nu toe beweid is en waar dus een minimum aan gras ver loren gaat. Hooiland en ook bezaaid bouwland zullen zoveel mogelijk worden ontzien. Uiteraard is dit ook het geval met de percelen bloembollen. Het ligt in de bedoeling nog een tweede dragline aan te voeren. Op deze wijze hoopt men zonder veel schade aan het werk te kunnen blijven totdat de percelen, die voor hooiwinning bestemd zijn, leeg komen. De bloembollenperce len zullen worden bewerkt in de periode tussen het rooien en het planten van de bollen. Tot nu toe is geen bericht ontvangen, dat dit jaar nog meer geld beschikbaar gesteld zal worden, maar de Commissie hoopt in ieder geval twee draglines met bijbehorend personeel aan het werk te kunnen houden. C. v. Gr. SCHIETOEFENINGEN Op 26 cn 27 mei zal te Oude Zeug worden geschoten met de 120 mm. mor tier, van 11.00-17.00 uur, richting IJsel- meer. Het is al erg lang geleden gebeurd en daarom weet ik niet meer precies te vertellen wat er op de 22ste januari 1739 is voorgevallen tussen Jan Rosen- daal, de chirurgijn van Oosterend, en de heer commissaris Hendrik van der Merct. Met name is niet duidelijk, of Rosendaal handelde in de uitoetemng van zijn beroepin ieder geval was het dan toch onverstandig om juist de president van de schepenbank voor zijn medische experimenten uit te kie zen. Het resultaat was, dat Van der Merct een gevaarlijke hoofdwonde op liep, welke volgens de chirurgijns Casper Ziervogel en Daniel Gravius moest zijn toegebracht met een scherp instrument. Ter verantwoording geroepen, hield Rosendaal zich aanvankelijk van de domme. Volgens de dokters verkeerde de commissaris nog in levensgevaar en de schepenen Hendrik van der Werff, Nan Pietersz Bakker, Johannes Bremer, Teunis Fuijk en Maarten But ter gaven daarom gehoor aan de eis van baljuw Huydecoper om Rosen daal voorlopig in gijzeling te houden in de stadsherberg, waar hij onder bewa king als een behoorlijk burger moest worden behandeld. Enkele weken later wees de vierschaar een verzoek af om hem naar de gevangenis over te brengen en toen het zich liet aanzien, dat de wond wel zou genezen, werd Rosendaal op een borgtocht van ƒ500 uit detentie ontslagen. Gelukkig was deze voorgan ger van dokter Renout in Oosterend zeer gezien; hij vond een drietal patiën ten, Iwen Jacobsz Boon, Adriaan Maar- tensz Kuijper en Meijndert Visser be reid de gevraagde borgtocht voor hem te stellen. Huydecoper ging van dit vonnis in hoger beroep bij het Hof van Holland, Zeeland en West-Vriesland. Tenslotte kwam zelfs de Hooge Raad er nog aan te pas en zo duurde het bijna tien jaar voordat het eindvonnis werd geveld. De beslissing viel blijkbaar uit in het na deel van de chirurgijn, want een advo caat uit Callantsoog kwam de borg sommen opeisen. Omdat Iwen Boon in middels allang dood was en de voogden van een van zijn kinderen het geld niet goedschiks wilden betalen, werd er Wat Jan Rosendaal betreft, hij ver keerde in 1755 nog in goede welstand te Oosterend. Later heeft zijn zoon Gerrit daar nog tientallen jaren de medische praktijk uitgeoefend. Wijnand Ditelof, meester-chirurgijn te Den Burg, was vast geen populaire figuur. Hij zocht met iedereen ruzie en kwam herhaaldelijk in aanraking met de justitie. Op de avond van de tiende december 1735 had hij in de herberg van Jan Leder te Nieuweschild ruzie uitgelokt met Cornelis Jacobsz Koyman. Met een mes in de hand vloog hij de ongewapende Koyman onder zware be dreigingen vloekende en razende ach terna en joeg hem het huis uit. Op 20 februari van het volgende jaar, na een vechtpartij met Arien Gerritsz Bakker, was Ditelof in Den Hoorn ten huize van Gerrit Meijndertsz in de Roode Leeuw in kwestie geraakt met genoemde Arien Bakker en Jan Gerritsz Groot. Hier moest Groot met de toorn van de chi rurgijn kennis maken. Ditelof joeg hem het huis uit, liep hem achterna en gaf hem op het hoekje bij het huis van Antje Cornelis een houw over de hand. In zijn voordeel moet worden aange voerd, dat hij de wond daarop ten huize van Gerrit Meijndertsz zelf (gratis?) verbond. Later in het jaar had hij het weer te bont gemaakt. In de herberg van Jan Block te Oosterend ging hij tegen alle bezoekers te keer en daarbij ontzag hij zich niet ook op de regenten van dezen Eijlande te schelden. Zulk verregaand wangedrag kon natuurlijk niet door de beugel en Huydecoper eiste een fikse boete. ƒ300. De vierschaar, ongeveer in dezelfde samenstelling als in de vorige zaak (alleen was Van der Merct nu president) maakte er ƒ200 boete van. De gedaagde kreeg boven dien opdracht zijn leven te beteren. Man verwondt arts Na het voorafgaande kunnen we wel iets van de woede begrijpen, waarmee Arien Gerritsz Bakker uit Den Hoorn tegen Wijnann Ditelof van leer trok. Nadat hij op 4 febr. 1736 in het Nieuwe Huis buiten Den Hoorn met hem in een woordenwisseling was geraakt, daagde Bakker de chirurgijn naar buiten om de zaak daar uit te vechten. Dokter Ditelof sloot zich echter op in het huis, waarop Bakker met stenen en dakpannen be gon te smijten. De stukken vlogen er vanaf in dit geval een lap vel van het been van de hospita Jantje Jans. Bak ker kreeg hulp. Lubbert Gerritsz gaf hem een bijl, waarmee hij trachtte een kozijn open te hakken. Nadat Arien Reijersz Bla'nkert het venster van bin nen had geopend, drong Bakker het huis binnen, ging Ditelof te lijf en smeet hem een spijkerhamer, die op tafel lag, tegen de borst. Op 20 februari raakte hij opnieuw met Ditelof in ge vecht, vandaar dat de laatste met ge scheurde kleren in de Roode Leeuw aankwam (zie boven). Deze mishande ling kwam pas in december voor, voor Arien Bakker een ongelegen tijdstip, omdat hij met zijn vader hun winkels en de burgerij voor de winter moesten bevoorraden. Bakker wees er ook nog op. dat zijn vader en hij de hoogste be lastingen van het eiland opbrachten. De 125 gulden boete, waartoe de schepenen hem overeenkomstig de eis veroordeel den, kon er dus best af. Minder duidelijk is, welke wrok Wil lem Jansz Gomes koesterde tegen de chirurgijn van Oudeschild, Gerrit Rot ting. Volgens de aanklacht had Gomes op 2 augustus 1748 de chirurgijn, die „heel siek en swack sijnde amptshalve uijt sijn siekbedde was opgestaan, op een onchristelijke en barbaristische wijze aangerand op des heeren weg of te straat, en hem sodanig getracteerd met vuijsten en stompen met de knie op BERICHT VOOR ONZE ADVERTEERDERS INZAKE ONZE FEESTCOURANT VAN 2 JUNI A.S. De stroom van advertenties, be stemd voor onze speciale feest- editie van dinsdag 2 juni a.s., dreigt zó groot te worden, dat wij helaas een vervroegde inzendings- lermijn moeten vaststellen. De bijlage met omslag in kleu ren is reeds geheel bezet. Voor het gedeelte in normale uitvoering dienen de teksten, cliché's etc. uiterlijk op woensdag, 27 mei a.s. (morgen!) des avonds in ons bezit te zijn. Tot onze grote spijt kan van later ontvangen opdrachten plaat sing niet worden gegarandeerd. Voor de Texelse Courant van a.s. vrijdag geldt de normale in zendingstermijn, d.i. woensdag vóór 12 uur. Wij danken onze adverteerders bij voorbaat hartelijk voor hun medewerking en vertrouwen, dat zij voor de moeilijkheden begrip zullen tonen. Dir. Texelse Courant VOORINSCHRIJVING AVONDVIERDAAGSE Nog éénmaal zullen wandelaars, die deel willen nemen aan de avondvier daagse op 8, 9, 10 en 11 juni de gele genheid krijgen zich van tevoren te laten inschrijven. Deze laatste voorin schrijving wordt gehouden a.s. donder dag van 19.30-20.30 uur in hotel „De Zwaan". Het inschrijfgeld voor junioren bedraagt 1,25; voor senioren ƒ2,25. sijn borst, dat hij nauwer nood sijn adem konde bekomen". Omstanders, die te hulp wilden schieten, kregen be dreigingen te horen. Nadat hij de ver bouwereerde geneesheer had losgelaten, had Gomes hem nog brutaal gescholden en gedreigd hem in de sloot te gooien. Balthazar Huydecoper eiste in deze zaak ƒ200 boete plus proceskosten. Gomes liet zo lang mogelijk verstek gaan; toen hij tenslotte verscheen ont kende hij het onchristelijke en barba ristische van zijn gedrag. Voor de vier schaar Cornelis Calis, president, Tijs Schouten, Jacob Stark, Cornelis Plaats man, Charlo Gravius, Cornelis Vaartjes en Pieter Visser, schepenen maakte het niet veel verschil of de mishande ling op een christelijke dan wel barba ristische wijze was geschied. De feiten stonden vast, maar het vonnis viel mee: 25 boete. J. S. M. D.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1964 | | pagina 1