Groen jjvarL-Jexeh in het
.1
m
m
i
m
*1
"ym
V
TJ'r.
Uit het verleden komt het heden,
uit het nu wat worden zal
door burgemeester
C. de Koning
li
l'Jmk
M
FEESTEDITIE
JUNI 1964
Uitgave N V v.h Langeveld de Rooij
Doek en Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
Den Burg, Texel Postbus 11 - Tel. 2058
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank Rotterdamse Bank, Coup. Boerenleen
bank Postgiro 652. Abonn pr. 2.65 p. kwart
30 ct. incasso. Advertenties: familieberichten
14 ct. p. mm andere andvert 12 ct. per mm.
IJTetenschapsman en kunstenaar worden gelijkelijk gefascineerd door het beeld van de
W wereld in de nabije toekomst. Het is wonderlijk hoe telkens 2 jaartallen naar voren
springen in de gesuggereerde toekomstverwachtingen: 1980 en 2000.
Het zou in het kader van de feestelijke herdenking „550 jaar stadsrechten" interessant
zijn zich in te denken in de feiten en omstandigheden van hetzelfde feest in 2014.
De bestuurder heeft qualitate qua noch het wetenschappelijk fundament, noch de ar
tistieke fantasie om zich daartoe te zetten, enkele uitzonderingen natuurlijk daargelaten.
Daar staat echter iets tegenover, nl. dat een bestuurder indachtig aan het afgezaagde
maar ware „regeren is vooruitzien wel gedwongen is met een beetje wetenschap
en een beetje visie, zich bezig te houden met hei beeld van i.e. zijn gemeente in een meer
nabije toekomst.
Behalve het belang van de zaak noopt mij daartoe tevens een lezing van prof. Thijsse
over de toekomst van de Waddenzee, waarin ons het schrikbeeld van een vliegveld voor
supersonische vliegtuigen wordt voorgetoverd. In deze krant werd daarover reeds iets ver
meld en ik heb mij laten verleiden tot een ietwat polemisch betoog in de jubileum-uitgave
van de Helderse Courant, een betoog eigenlijk strijdig met vorm en stijl van jarenlange amb
telijke scholing; maar enfin, het ligt er.
Ik zou nu willen trachten een suggestie te
geven van wat Texel in de toekomst kan zijn
en betekenen, indien althans die andere sug
gestie van een Europees vliegveld in de Wad
denzee voorgoed van de kaart raakt, waarbij
ik dan opmerk dat deze gedachtengang ook
kan worden gevolgd bij de andere Wadden
eilanden. De Waddengemeenten kunnen nog
zo verschillen, één ding hebben zij gemeen:
de groeiende betekenis van hun gebied voor
de recreatie van vele Nederlanders en buiten
landers, het feit dat zij een duidelijke functie
hebben.
Bij mij op kantoor hangt een kaart in kleu
ren, waarmee ik erg blij ben. Deze kaart
geeft duidelijk weer wat landbouwgebied is,
wat bos- en duingrond is en wat voor recrea-
tiedoeleinden, meer direct, in beslag geno
men is.
En dan wordt daarop weergegeven welke
natuurmonumenten Texel bezit D'e natuur
monumenten zijn wel een kostbaar bezit en
vanzelf niet weg te denken. Er kan natuurh|k
geen sprake van zijn dat daaraan wordt ge
knabbeld. In zoverre lijkt het beeld stevig
vastgelegd.
Iets anders is het niet het gehrmk van de
andere gronden. Daar lijkt verandering in
bestemming wel degelijk mogelijk. De ver
deling van dit moment is globaal plm. 11000
HA cultuurgrond, 6000 a 7000HA bos en
duin en plm. 300 HA specifieke recreatie-
grond.
Een ander houvast biedt op dit moment het
aantal inwonersdal de 11000 nadert en he<
topaantal gasten, dat de 13000 zeker over
schreden heeft. Voorts een grens getal van het
maximaal aantal gasten van 20.000 (aange
geven m het WaddenrapportHet wil mij
voorkomen, dat dit laatste getal al weer ach
terhaald is en op het ogenblik bestaat bij het
gemeentebestuur en ook bij anderen de ge
dachte dat 30.000 gasten aanvaardbaar is.
met behoud van de functie die Texel hi ei-
heeft. Ook de prognose van een naar 14.000
groeiende bevolking lijkt acceptabel. Dit zou
tezamen betekenen, dat in de top plm 45 000
Welke zijn die voorwaarden? Ten eerste
het vormen c.q. vastleggen van enige con
centraties van verblijfsaccomodatie, zodanig
dat t b.v. verblijf en amusemnt zo weinig mo
gelijk grond in bslag genomen wordt. Naar
aard verschillend heeft het gemeentebestuur
steeds, buiten Den Burg, 3 concentraties op
het oog gehad: Den Hoorn, De Koog en De
Cocksdorp. Met de planalogische dienst be
staat hierover enig verschil van mening, maar
ik houd het toch op het gemeentelijke stand
punt
Ten tweede een positief beleid t.a.v. het
landelijk gebied. Planologen en gemeentebe
stuur zullen moeten samenwerken om dit ge
bied in zijn gaafheid te bewaren. Hoewel het
beeld hier en daar geschonden is, kan het
gestelde doel zeker worden bereikt, maar dan
zal men in dit „landelijke" gebied de neiging
om van het vreemdelingenverkeer een graan
tje mee te pikken moeten bedwingen om
in beeldspraak blijvende met de kip met
de gouden eieren te slachten.
Misschien spreekt het meer aan wanneer
gesteld wordt, dat dan onze economie niet
zou worden opgebouwd maar ondergaven.
Een straf beleid is nodig.
De derde voorwaarde ligt in De Koog,
hier blijven Den Hoorn en De Cocksdorp
buiten beschouwing omdat daar opzet en or
ganisatie vrijwel van de grond af kunnen
worden aangevat, in de Koog, dat wil het
in het toekomstbeeld blijven passen rigo-
reus van structuur zal moeten veranderen.
Veel zal daar, dunkt mij, moeten verdwijnen
om plaats te maken voor eenheden van groter
formaat. Het verbroken evenwicht moet daar
worden hersteld. De winkeldrijvende mid
denstand is bij de tijd, misschien wel de tijd
voor, de rest blijft achter. Een ruimer ver
fraaid De Koog zal de plaats moeten inne
men van het oude De Koog. Eigen inzicht,
een nieuwe visie en eindelijk eens een vorm
van samenwerking, coöperatie zullen nodig
zijn. Dan kan van De Koog iets worden, ook
passend in mijn beeld. Er zijn eigenlijk nog
meer voorwaarden 4e stellen —^terloops ver
meld ik: in de nieuwe tijd passende verblijfs
accomodatie voor 10 tot 15.000 mensen
enkele nieuwe recreatiepunten zijn denkbaar
buiten het bestaande gebied. Zeker moet ge
dacht worden aan een uitbreiding van de b -
bossing, een bebossing dienstbaar gemaakt
aan de recreatie. Ik ga daarop niet verder in
omdat in dit opzicht voorstellen op korte ter
mijn te verwachten zijn
4>
'T-.
Een enkele vergelijking lijkt wel illustra
tief. Zo ten naaste bij hebben Amsterdam, de
Haarlemmermeer en Texel eenzelfde opper
vlakte. Cijfers zijn geduldig en op meer dan
één wijze te gebruiken. Aan rekenaars na te
gaan hoeveel oppervlak de Amsterdammer
na aftrek van het wonen overblijft voor recr-
atie. 't Is minimaal. De Haarlemmermeer met
een inwonertal van naar de 50.000 groeiende,
wijkt niet zo ver af van het geschatte poten-
ned aan gasten plus inwoners op Texel D.t - bekwame heden emplooi kunnen vinden, om-
dat nu eenmaal de economische beweging
Wat dit alles inhoudt is, dat enige land
bouwgrond van bestemming moet verande
ren. Het totale beeld hoeft niet veel te ver
anderen wanneer het enige honderden hecta
ren betreft (zie de eerdere cijfers). Wel zit
hierin zelfs nog een goede kans voor de land
bouwsector, waarvan ik mij dan indenk dat
in het nieuwe beeld hier alleen de zeer vak-
is belangrijk, omdat het ons als t ware visu
eel in staat stelt de betekenis van zoveel gas
ten in onze gemeente te waarderen.
Het betekent ook dat afhankelijk van
bepaalde voorwaarden Texel als één groot
recreatiegebied te beschouwen is. Omgere
kend komen wij dan op 4000 m2 per gast/in-
dwingt tot de beste bedrijven met de beste
boeren en tuinders. AI meer heb ik gezegd,
dat naar mijn smaak de Texelse boeren en
tuinders de juiste inslag hebben. De breuk
met het traditionele in deze sector wordt bijna
volledig
(Zie ommezijde)
Ï^VirMffe
6L...0.V
