Texels geschiedenis herleeft in groots
opgezet klank- en lichtspel
(aEE£"S55iCJSSW2,iiaBEaByaBUI:l::3HI
TEXEL
Driehonderd personen in „Wij wonen op een eiland
Gelderse maatschappij nam proef
Veel belangstelling voor rondvluchten
Spel in de zomer
Volgende week op Speelweide te Den Burg
DINSDAG 7 JULI 1964 Ik 77e JAARGANG No. 7875
TEXELSE®»COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij Verschünt dinsdags en vrijdags.
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058 1 lil Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen-
Redaktie: Harry de Graaf, Wilbelminalaan 33, (jfVO CU WUVts WX'6 S lïï rJ Cl 10 Clft^
Den Burg, tel. 2058, avonds 2382. *-ƒ 1/ VIÏ /W i* Z_> V Is r O H t> f <J V V f if W tp 12 p
2V-V--S'
W ^01
4* - 'm
Al meer dan een half jaar is men doende met de voorbereiding van het
massale klank- en lichtspel „Wij wonen op een eiland" dat op dinsdagavond
veertien juli op de speelweide te Den Burg zal worden opgevoerd. Het ander
half uur durende spel zal een van de meest „Texelse" evenementen zijn in het
kader van de stadsfeesten, want niet minder dan driehonderd Texelaars zijn
erbij betrokken. Niet ieder der medewerkenden zal men echter in levende lijve
op het podium kunnen zien, want van velen hoort men slechts het geluid, dat
intussen reeds op de band is vastgelegd. Dit geluid zal via reusachtige verster
kerinstallaties tijdens het spel ten gehore worden gebracht. Op het ogenblik
is men druk doende met de laatste voorbereidingen. De door de heer C. F. van
Neerijnen ontworpen décors zijn vrijwel gereed en op de speelweide is het
houten podium van 20 x 10 meter aangebracht, alsmede twee zeven meter hoge
houten torens van waaruit de licht- en geluidsapparatuur wordt bediend. Het
klank- en lichtspel wil op bijzondere wijze een beeld geven van de historische
ontwikkeling van Texel door de eeuwen heen. Het geheel zal een manifestatie
worden van muziek en toneel, voortgebracht door diverse Texelse verenigin
gen met zeer bijzondere ondersteuning van licht- en geluidseffecten.
Op indrukwek- Het reddingwezen ontstaat en we ma-
ISO Jaar itad
kende wijze zal het
spel dinsdagavond
starten. Om onge
veer 9 uur zullen
van verschillende
punten in Den Burg
de Texelse fanfare
korpsen en drum
bands naar de
speelweide marche
ren. Zij stellen zich op het podium op en
blijven musiceren tot half tien. Het spel
begint met het uitbeelden van de
schepping door middel van geluids- en
lichteffekten. Dan maken we het ont
staan van Texel mee ten tijde van de
ijstijden. We zien Texel groeien en de
bevolking vestigt er zich. Maar dan, in
1414, wordt de bevolking bij het wereld
gebeuren betrokken. Een heraut te
paard stormt met pages het podium op
en maakt in opdracht van graaf Willem
van Beieren bekend, dat het eiland
stadsrechten heeft verkregen. Dit is re
den tot grote vreugde. Klokken worden
geluid en er wordt gedanst en gezongen.
Andere belangrijke gebeurtenissen uit
Texels geschiedenis volgen. We zien
hoe de zee haar zware tol eist en hoe
schepen voor de rede bij vliegende
storm ten onder gaan. We maken mee
hoe Texel wordt bezocht door Michiel
Adriaanszoon de Ruijter. Hij komt
„orde stellen" op de vloot en wordt ont
vangen door de schout We zien iets van
de genadeloze strijd tegen het water.
POPPEKAST ALLEEN VOOR
KLEUTERSCHOLEN
In de vorige editie meldden wij ten
onrechte dat de poppekastspeler en
clown „Woody" zou optreden voor de
Texelse kleuter- en lagere scholen.
Alléén de kleuterscholen zullen Woody
kunnen zien. Gisteren hebben de kleu
ters van Oudeschild van het clown- en
poppekastspel kunnen genieten. Heden
ochtend half tien volgt de kleuterschool
van D e Cocksdorp. Vanmiddag twee
uur de kleuterschool van Oosterend
Morgenochtend de Chr. kleuterschool
Den Burg, morgenmiddag de Nutskleu-
terschool. De Koog: donderdagochtend
9.30 uur, Den Hoorn: donderdagmiddag
2 uur; R.K kleuterschool Den Burg:
.vrijdagochtend half tien.
ken mee hoe Maarten Boon en zijn
mannen er na zeven uren worstelen met
de elementen in slagen de bemanning
van een Driemastschoenei te redden en
aan land te brengen.
Zo gaat het verder. Texel wordt gro
ter; de polders ontstaan. We komen in
de twintigste eeuw. De TESO wordt
opgericht en de strijd met Bosman ont
brandt. Nog meer belangrijke perioden
uit Texels geschiedenis passeren de re
vue. Welvaart en tegenspoed wisselen
elkaar af. De oorlog met de bloedige
opstand der Georgiërs, sluit een hoofd
stuk uit de historie. Dan volgt een
bloei als nooit tevoren, een periode van
welvaart, waarvan het einde nog niet
in zicht is
Veel medewerkers
Waarschijnlijk zullen nog nooit eerder
zóveel Texelaars hebben meegewerkt
aan een manifestatie als aan dit klank
en lichtspel We noemen de Texelse
fanfarekorpsen met hun drumbands en
de drumband Margaretha Sinclair. Ver
der de zangverenigingen „De Stem des
Volks" o.l.v de heer H Craanen, het
dameskoor Den Burg o.l.v. de heer J
Visser, en „Soli Deo Gloria" te Ooster
end o.l.v. de heer C. Bremer. Zeer be
langrijk zal ook het aandeel zijn van
de toneelverenigingen „UDI", „Sint
Jan" en ,,'t Amateurtje" Voorts wordt
meegewerkt door de Volksdansgroep
Texel o l.v de heer Veldwisch en de
jeugddansgroep o.l.v. de heer Kasse-
naar. Aan het indrukwekkende slotge
deelte van het spel werken de gymna
stiekvereniging Texel en de gymna
stiekvereniging Oosterend mee. Het
korps Luchtwachtdienst Texel zal o.a.
betrokken zijn bij het in beeld brengen
van de bezetting en de Russenoorlog.
Dat ook de Stichting Texels Folklore bij
dit historische spel onmisbaar is, ligt
voor de hand. Ook is medewerking toe
gezegd door de Paardensportvereniging
Het uitgebreide scenario van het spel,
dat we dezer dagen even hebben mogen
inzien, is geschreven door de leden van
de creatieve werkgroep, de heren J. A.
v d. Vlis, J Hennephof, H. Femjn en J.
v.d Kerkhof Met een groot deel van de
praktische verwezenlijking is de heer G.
J. de Haan belast. De geluidsopnamen
zijn intussen reeds gemaakt door de
In de werkplaats van Gemeentewerken
aan de R. P. Keijserstraat wordt op het
oqenblik de laatste hand qeleqd aan
een serie fraaie décors voor het klank
en lichtspel, die ontworpen zijn door de
heer C. F. van Neerijnen te Den Helder.
Het timmerwerk wordt verricht door
qemeentepersoneel onder leidinq van
de heer D. Huizinqa. Voor het schilder
werk zorqt de fa. J. J. Vonk.
heer J. D. Roeper. De weergave ervan
verzorgt de fa. Kurth te Arnhem, die
ook voor de effektverlichting verant
woordelijk is. De algemene regie van
het spel berust bij de heer J. Hennephof
Moeten wij nog zeggen dat niemand
deze unieke gebeurtenis mag missen?
Toegangskaarten zijn verkrijgbaar a
ƒ2,(kinderen van veertien jaar en
jonger ƒ1.Het spel zal slechts één
maal worden opgevoerd. Wanneer de
weersomstandigheden dinsdag ongun
stig zijn, verschuift de opvoering naar
woensdagavond. Het folk'oreprogramma
van die dag zal in dat geval komen te
vervallen.
Deze twee 7 meter hoge bouwsels op
de speelweide te Den Burg lijken ge
ïnspireerd te zijn op de beruchte wacht
torens, zoals men die o.a. lanqs het
IJzeren Gordijn kan zien Ze zullen
echter een belanqrijke technische func
tie hebben tijdens het massale klank
en lichtspel op dinsdaqavond 14 juli.
O.a. zal de licht- en qeluidsapparatuur
er vanuit worden bediend. De toren
werden geheel belanqeloos ge
timmerd door de heer A. Waqen te
Oudeschild. Rechts onder ziet men nog
juist een qlimp van het 200 m2 qrote
houten podium.
Zondagmiddag heeft de Gelderse
Luchtvaartmaatschappij uit Teuge vanaf
het Texelse vliegveld een aantal rond
vluchten boven Texel gehouden. Het
was de bedoeling na te gaan of voor
de rondvluchten voldoende belangstel
ling bestaat om ze ook gedurende de ko
mende tijd wekelijks of zelfs dagelijks
te kunnen houden. De proef is bijzonder
gunstig uitgevallen, want niet minder
dan dertig passagiers meldden zich, zo
dat tien vluchten moesten worden ge
maakt.
De passagiers betaalden elik voor de
vijftien minuten durende vlucht ƒ12,50.
De maatschappij gebruikt een Jodel
Mousquetaire, een êén-motorig toestel,
dat behalve aan de piloot plaats biedt
aan drie passagiers. De Jodel is boven
Texel geen onbekende verschijning,
want al eerder werden met dit type
rondvluchten gehouden.
De maatschappij wil nu deze vluch
ten iedere zondagmiddag houden en tij
dens de drukste weken dagelijks De
initiatiefnemers vrezen echter dat zelfs
bij grote belangstelling het rondvliegen
voor hen geen goudmijn zal zijn. Met
het telkens overvliegen van het toestel
MENINGEN OVER DE
VOORLICHTINGSWONING
Tijdens de tentoonstelling „Texel telt
mee" exposeerde de Huishoudelijke
Voorlichting in de grote hal een voor
lichtingswoning. Aan de bezoekers van
de woning werd een enquêteformulier
uitgereikt, waarmee men zijn mening
over dit woningtype kon uiten. Inmid
dels zijn ruim 200 ingevulde formulieren
terug ontvangen. Hoewel ze bestemd
zijn om naar de afdeling Wonen van de
Landbouwhogeschool te Wageningen te
worden gestuurd, wallen we toch iets
over de resultaten melden. De gestelde
vragen hadden betrekking op de inde
ling, de inrichting en de bijzonderheden
die de bezoekers(sters) van de woning
waren opgevallen Gebleken is dat 85°/o
van de inzenders de indeling practisch
of goed vond. 10u/o vond bepaalde on
derdelen minder practisch en 4% sprak
ronduit zijn afkeuring uil. De meeste
bezwaren werden geuit tegen de open
verbinding tussen keuken en kamer. De
vrees werd uitgesproken, dat etenslucht
zich door het gehele huis zou versprei
den Inderdaad zou dit gebeuren als in
de wasemkap geen ventilator wordt ge
maakt, die alle damp onmiddellijk af
zuigt Een ventilator is dan ook zeker
nodig al was deze in de woning op de
tentoonstelling niet aangebracht. Zeer
terecht merkten verschillende bezoekers
op dat de woning eigenlijk een halve
meter breder moest zijn bij de eet- en
zithoek Dat dit bij de modelwoning met
het geval was is te wijten aan ruimte
gebrek in de tent. Zeer enthousiast liet
men zich uit over de werkkast en de
vuilgoedberging. Tekeningen van dit
onderdeel zijn verkrijgbaar bij de Huis
houdelijke Voorlichting, Postbus 34,
Den Burg. Bij de inrichting van de wo
ningen was gestreefd naar een goede,
practische en bruikbare meubilering.
Niet ieder was het met de keuze eens.
Zeer begrijpelijk: smaken verschillen.
De belangrijkste bedoeling van de mo
delwoning was te laten zien hoe het
óók kon. Daar is men ongetwijfeld in
geslaagd.
vanuit Eelde zijn grote kosten gemoeid.
Bovendien wordt heel wat van de winst
afgeknabbeld door de landingsgelden,
die aan de N.V. Luchtvaartterrein Texel
moeten worden betaald en die de heren
rijkelijk hoog vinden. De toestand zou
gunstiger worden als het toestel voort
durend op het vliegveld Texel zou kun
nen worden gestationeerd. Gezien deze
omstandigheden wil men, alvorens een
definitief besluit te nemen, het een en
ander met het bestuur van de N V.
Luchtvaartterrein bespreken. Het be
stuur van de N.V. is echter beslist van
plan deze zomer op vaste tijden rond
vluchten boven Texel te laten uitvoe
ren. Wanneer men met de Gelderse
maatschappij niet tot overeenstemming
kan komen, wil men andere liefhebbers
benaderen.
Over veilig verkeer
Laatst overkwam het ons, dat er
iemand voor ons reed, die de weg zocht,
die niet precies wist welk rijvak hij
moest kiezen en die op het kruispunt
aarzelend rondkeek, niet wetend welke
richting hij moest inslaan. Wie iedere
dag een vaste route van het huis naar
het werk rijdt en omgekeerd, rijdt
meestal met eenzelfde groep wegge
bruikers op, die allen de weg op hun
duim kennen en met wie hij samen het
spel speelt. En dan komt er ineens zo'n
spelbreker. Maar is het wel een spel
breker? Is het niet eerder zo, dat deze
man het spel wel wil meespelen, maar
het niet kan? Is het dan niet volkomen
dwaas zulk een dwarsrijdcr bij voorbaat
als spelbreker te beschouwen, d.w.z. ons
te ergeren.
Deze dwarsrijders zijn meestal toeris
ten, mensen die het verkeer in onze
stad of de wegen in ons dorp niet ken
nen. Zij aarzelen, omdat zij de weg niet
kennen en zij zelf voelen zich misschien
wel het meest opgelaten, omdat u, zij
het onbewust, toch achter hen aan jaagt.
Is het u zelf in het buitenland nooit
gebeurd, dat u de weg kwijt was en dat
u, met een gevoel van hopeloosheid,
straat in, straat uit maar bleef doorrij
den? We hebben het wel gepresteerd,
dat we dan voor een stoplicht gehaast
uit de auto sprongen om aan de man
achter ons, zo goed of zo kwaad moge
lijk in de vreemde taal, te vragen waar
we heen moesten. Die ons overigens
keurig terecht hielp.
Daar de zomer de tijd van het toeris
me is, moeten we er rekening mee hou
den, dat er dan meer vreemdelingen
zich in het verkeer bevinden. Wat tole
rantie kan dan geen kwaad en meestal
verliezen we er niets mee, omdat we
even later toch weer bij de file moeten
aansluiten
Het is goed, ook als we zelf naar het
buitenland gaan. om dan de verkeers
regels van dat land te kennen. Ook het
Verbond voor Veilig Verkeer geeft deze
regels uit. Het kan u helpen in een an
der land vlugger te vatten waarom men
zich daar in het verkeer wat anders
gedraagt dan bij ons. Laat het u niet
afschrikken als u de regels eens niet zo
goed kent of als u meent ze niet zo
goed te hebben onthouden. De hoofd
zaak is, dat u een goed weggebruiker
wil zijn en dat u, als u het niet weet,
oplet hoe het verkeer loopt. Dan merkt
u, dat u zich gemakkelijker aanpast dan
u had verwacht. Dat kan zowel de Duit
se verkeerspleinen betreffen als de
Zwitserse voorrangs'regels of de Belgi
sche verkeerslichten. Het verkeer is een
spel en nu kunnen wel de regels ver
schillen. maar hel spel moet overal ge
speeld worden.
Dit geldt ook voor de vreemdelingen,
die uw eigen verkeerspad kruisen. Help
hen zich zo goed mogelijk aan te passen
en het spel mee te spelen. Het is daarbij
altijd een goede regel om inschikkelijk
lijk te zijn.
