Cjrocn 'Zwarts jexeh in het harL,
Zilveren trofee voor verdienstelijkste
Texelse vereniging
Grondspeculatie trok aandacht van
gehele landelijke pers
Ieder jaar uitreiking tussen Kerstmis en Nieuwjaar
„Trouw": Texelse Courant verminkte brief
liHStSDuitserOorp te koop lp Texel! 1
Help een handje
Voornaamste doel
Stimulering
verenigingsleven
r
OPROEP
Elektrische dekens
Stuk Texel aangebodenj^^feifS^ sttr::~,
voor Duitse bungalows [tt™
varuiyz
"nfLamoen
Duits dorp op Texel:
onrust op eiland, J.,„.
Svbwkk£HSSiFS*Krn?
ich senomen'S^Wj ocnemvinst 1,1
Eilandbewoners veröhtnïsttgs
«door srove speculatieW^Hj
Zakenman wil f exelse grond
p^aan Duitsers verkopen§||.
Uitvoerige artikelen
in tal van dagbladen
VRUDAG 1« OKTOBER 1984
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7904
Uitgave N.V. v/h Langevcld de Rooft
Postbus 11 Den Burg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, Wilhelminalaan 33,
Den Borg, tel. 2058, 's avonds 2382.
COURANT
Verschftnt dinsdags en vrftdags.
Bank: Ncderl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct p. mm.; andere advert. 12 ct p. mm.
Tijdens de onlangs gehouden verga
dering van het centraal bestuur van de
Stichting Cultureel Werk Texel is be
sloten een z.g. verenigingstrofee in te
stellen. Het plan hiertoe is uitgegaan
van de administrateur van de Stich
ting, de heer G. A. Oskam te Den Burg.
De trofee zal jaarlijks worden uitge
reikt aan die vereniging, die in het af
gelopen jaar een meer dan normale
prestatie heeft geleverd of zich bijzon
der verdienstelijk heeft gemaakt voor
de gemeenschap. Waarschijnlijk zal als
trofee een model in zilver van een dub
bele Von Sion (narcis) worden gekozen.
Naast de zilveren Van Sion zullen ook
enkele exemplaren in brons worden
toegekend. De trofee zal jaarlijks wor
den uitgereikt op een bijzondere bijeen
komst tussen Kerstmis en Nieuwjaar.
Het ereteken zal alleen aan culturele
verenigingen kunnen worden uitge
reikt; het begrip „cultuur" zal overi
gens worden gezien in de zeer ruime
betekenis van „vrijetijdsbesteding".
Op de volgende wijze zal jaarlijks
worden vastgesteld, welke verenigingen
voor de zilveren en bronzen dubbele
Von Sion in aanmerking komen. In de
loop van november zullen alle dorps- en
buurtcommissies in de sectie-besturen
(sportraad, Centraal Jeugdoverleg, con
tactorgaan voor zang en muziek, NATU)
gevraagd worden of zij drie verenigin
gen willen opgeven, die naar hun oor
deel voor de trofee in aanmerking ko
men. Uit deze gegevens zal het bestuur
van de Stichting Cultureel Werk een
keuze doen, eventueel aangevuld met
gegevens uit eigen waarneming. Wan
neer de keuze bijzonder moeilijk is, zou
een adviescommissie kunnen worden
samengesteld, bestaande uit een der
leden van het dagelijks bestuur van de
Stichting Cultureel Werk, een lid uit
de besturen van de sportraad, het
CJOT, de afdeling Texel van de NATU
en het contactorgaan.
Avond
De bijzondere bijeenkomst tussen
Kerstmis en Nieuwjaar, waarbij de tro
fee zal worden uitgereikt, zal het ka
rakter hebben van een besloten avond,
waar bestuursleden van diverse Texel
se verenigingen elkaar kunnen ont
moeten en totaal niet meer dan twee
honderd tot tweehonderdvijftig perso
nen aanwezig kunnen zijn. Het pro
gramma van deze bijeenkomst zou kun
nen omvatten; opvoering van een één-
akter, optreden van een zangkoor, een
demonstratie van de orkestklas van de
muziekschool, een voordracht en een
optreden van één of meer amateurs die
in het afgelopen jaar min of meer op
de voorgrond traden. De verschillende
onderdelen van het programma worden
aan elkaar gepraat door een conferen
cier, b.v in de persoon van de jeugd-
en recreatieconsulent. De kosten van de
ontmoetingsavond worden door de
Stichting Cultureel Werk gedragen.
Stimulans
Met het organiseren van het een en
ander wordt het volgende bereikt: Er
ontstaat meer openlijke waardering
Van de „Association des Georgiens"
te Brussel ontving ondergetekende een
brief, houdende o.m. het verzoek namen
te willen verstrekken van Georgiërs,
die in 1945 op Texel gevallen zijn. Een
passage uit die brief luidt als volgt:
„Het gebeurt nog regelmatig, dat
ouders van omgekomen Georgische sol
daten ons inlichtingen over hun zonen
vragen, omdat zij geloven, dat deze nog
in leven zijn. Helaas heeft het ge
meentebestuur van Texel ons geen lijst
met de namen van de gesneuvelden, die
op Texel begraven zijn, kunnen geven.
Een dergelijke lijst zou indertijd aan
de Sowjet-autoriteiten ter hand gesteld
zijn. Wij betwijfelen ten zeerste of alle
namen van omgekomenen bekend wa
ren, in ieder geval zijn de ouders niet
ingelicht".
Omdat wij indertijd reeds eerder een
soortgelijk verzoek ontvingen en toen
slechts enkele namen konden opgeven,
roepen we alle Texelaars op, namen
van gevallenen per briefkaart aan on
dergetekende te willen sturen. Heeft
men moeite met de spelling, laat men
de naam dan gewoon schrijven, zoals
deze klonk. Ook als wij maar cén
ouderpaar uit de onzekerheid kunnen
helpen, zo zal de kleine moeite van een
kaartschrijvcn niet vergeefs zijn ge
weest.
J. A. van der Vlis,
Rotondeweg 7, Blaricum.
voor de besturen, die tijd noch moeite
sparen als het gaat om hun vereniging.
Deze niet gehonoreerde en niet ver
plicht opgebrachte inspanning wordt
doorgaans onvoldoende gewaardeerd. Er
kan voorts een duidelijke stimulerende
werking van uitgaan, zich actief te to
nen in het verenigingsleven. De bijeen
komst zal ook leiden tot meer begrip
voor eikaars activiteiten. Aldus wordt
een tegenwicht gevormd tegen de te
genwoordig al te grote neiging het al
leen te zoeken in het materiële en het
ideële van zich af te zetten.
Tijdens de vergadering kwam een
groot aantal andere punten aan de orde.
Tot leden van de commissie van toe
zicht op de Muziekschool Texel werden
de heren P. J. A. Krayma te Den Burg,
en Jac. van Wolferen te Den Hoorn,
benoemd.
De samenwerking met de muziek
school van Den Helder, tot uitdrukking
komende in de tewerkstelling van de
heer B. J. Wolters, leraar orgel, en de
heer W. M van der Tak, leraar accor
deon, had de instemming van de ver
gadering. Besloten werd een studie
accordeon aan te schaffen, waardoor de
buiten Den Burg woonachtige leerlin
gen niet langer genoodzaakt zijn, hun
eigen accordeon mee naar de les te
nemen. De aanschaf van een nieuw
orgel wordt overwogen. De verhoging
van de tarieven voor het algemeen
vormend muziekonderwijs, ingegaan 1
september, werd als noodzaak gezien.
Bestuurswijziging
Oosterend is al enige tijd niet meer
in het centraal bestuur vertegenwoor
digd geweest Daarom werd nu beslo
ten de heer J. C. Roeper uit te nodigen
er zitting in te nemen. De heer Roeper
heeft intussen aan dit verzoek voldaan.
De plaats van kapelaan Y. C. Tuyn is
ingenomen door zijn opvolger, kape
laan J. J. J. de Boer. In de vacature
van mevrouw Van Bilderbeek in het
dagelijks bestuur, zal binnenkort door
de gemeenteraad worden voorzien.
Van 20 tot 30 oktober zal in nauwe
samenwerking met de Culturele Raad
Noordholland een expositie van 35
sculpturen en zeven wandtapijten wor
den aangetrokken. De tentoonstelling
zal door de scholen bezocht kunnen
worden, terwijl ook voor anderen in de
avonduren bezoek mogelijk is. Voorts
werd de jaarrekening 1963 vastgesteld.
Het ligt in de bedoeling de subsidie
verlening 1964 nog vóór december af
te ronden. De subsidieverlening heeft
dit jaar enige vertraging ondervonden
door de feesten „Texel 550 jaar stad".
Eind oktober of begin november zal
weer een bejaardenuitvoering worden
gehouden; ditmaal te verzorgen door de
toneelvereniging ,,'t Amateurtje" te De
Waal. Aandacht werd m de vergade
ring besteed aan de viering van de be
vrijdingsdag 1965. De mogelijkheden
zullen met de verschillende feestcom
missies nader worden bezien.
Cultureel centrum
De stichting van een Cultureel cen
trum. tevens sporthal, te Den Burg
wordt mogelijk nu de provincie een
aanzienlijk subsidiebedrag toezegde en
ook het Anjerfonds en de Nederlandse
Sportfederatie in de financiering deel
nemen. Onlangs zegde ook de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen zijn medewerking toe, zodat
de architect het ontwerp in details uit
werkt. Besloten werd voorts tot de in
stelling van een adviescommissie inzake
BAKKERS IJZERHANDEL N.V.
FILMAVOND E.H.B.O.
OUDESCHILD De Koninklijke Ne-
derlandse Vereniging voor E.H.B.O.
vertoont hedenavond in het dorpshuis
een film, waarin men het publiek dui
delijk maakt hoe men de eerste hulp bij
ongelukken kan verlenen. In de ge
haaste moderne samenleving is de kans
op ongevallen bijzonder groot. Het is
daarom voor ieder van groot belang in
staat te zijn de juiste handelingen te
kunnen verrichten voordat een dokter
aanwezig is
De voorstelling begint om acht uur.
De toegang is gratis voor personen van
17 jaar en ouder.
de besteding van het kunstvoorwerpen
fonds. Dit fonds werd begin 1964 door
de gemeente gevormd met het doel
verschillende zich daartoe lenende ge
bouwen en terreinen op artistieke wijze
te verfraaien. Het dagelijks bestuur zal
zich nader op de samenstelling van
deze commissie beraden.
Ouwe Sunderklaas
Ook werd besloten de viering van
Ouwe Sunderklaas in de dorpen te
stimuleren. Hiertoe zal de Stichting
Cultureel Werk per dorp een wissel
beker beschikbaar stellen voor de
fraaiste groep alsmede de best-ver
zorgde individuele speler of speelster.
De dorpen zouden zelf voor jurering en
prijstoekenning moeten zorgen. De
eerstvolgende vergadering van de
Stichting Cultureel Werk hoopt het
centraal bestuur in het vernieuwde
dorpshuis van Oudeschild te kunnen
houden.
Waarde vrienden van ons eiland.
Gij, die 's zomers zo geniet
Van de vrede, rust en schoonheid
Die ons Gouwe Boltje biedt,
Gij, die aan de vaste wal woont
Maar toch middels onze krant
In contact steeds wenst te blijven
Met ons mooie schapenland.
Aan u zou ik willen vragen.
Ook iets bij te dragen voor
't Zwembad dat men hier wil bouwen,
Want dat is hoognodig, hoor!
Nee, u hoett hier niet te spitten
Of te mets'len, da's te mal,
'k Zie u al naar Texel komen
Uit Maasstricht of Nijverdal,
Maar als u een geld'lijk steentje
Bij wilt dragen voor dit werk.
Dan staat 't comité van actie
Met haar opzet dubbel sterk.
Heus, de Tess'laar blijft niet achter,
Daar kun u echt van op aan,
Maar eer zoiets wordt verwezenlijkt
Moet er veel, veel meer gedaan,
't Hoeft geen groot bedrag te wezen.
Maar als iedereen iets doet.
Kan dit toch het werk verlichten,
En dat geeft de burger moed!
Daarom, vrienden van ons eiland.
Laat dit mooie zwembadplan,
Als het „effe kan", niet zinken.
Maak er eens een fabel van
Huib de Rijmelaar
„Groente en fruit"
INTERESSANTE
DEMONSTRATIEAVOND
Maandag- en dinsdagavond werd
resp in het Vliegveldhotel en in
„Casino" te Den Burg voorlichting en
demonstratie gegeven op het gebied
van de voeding. Namens de afdeling
Huishoudelijke Voorlichting van de
Streek ontwikkeling „Texel" en het
Produktschap voor Groente en Fruit te
Den Haag vertelde mevrouw Storm hoe
belangrijk het samenstellen van een
verantwoord voedingsschema is en hoe
variatie in de menu's kan worden ge
bracht door het kiezen van het juiste
fruit en de juiste groente. De aanwezi
gen hebben de goede raad zeer zeker
ter harte genomen. De films, die na de
pauze werden vertoond, onderstreepten
de woorden van mevrouw Storm.
Ziekenverpleging
Vele dames hebben zich al opgegeven
voor de diverse cursussen, die door de
Huishoudelijke Voorlichting worden ge
organiseerd. De cursus Huishoudelijke
Ziekenverpleging gaat donderdag 22
oktober van start Onder leiding van
Zr. Rietveld wordt deze nuttige cursus
in Restaurant Kikkert te De Cocksdorp
gehouden. Voor de cursus „Kleine
Karweitjes", waarvan de eerste avond
begin november plaats heeft, kan men
zich nog opgeven bij de Huishoudelijke
Voorlichting, Postbus 34 te Den Burg,
of telefonisch (02222) 273
Nadat wij in onze editie van 18 sep
tember melding hadden gemaakt van
de pogingen tot verkoop van 87.500 m2
recreatiegrond door de Larense zaken
man Theo A. van Lamoen, hebben in
de loop van de vorige week tal van
landelijke bladen, eveneens uitvoerige
aandacht aan deze speculatie besteed.
Texel was weer eens in het nieuws,
zij het weer niet op een manier, die wij
uit propagandistische overwegingen
zouden wensen. We moeten toegeven,
dat we het deze keer zelf hebben ver
oorzaakt. De betreffende krant is onder
ogen gekomen van de nieuwsgaarders
van de grote broers van de Texelse
Courant en zij hebben er kennelijk wat
in gezien. Overigens bleek de plaats
ruimte, die men aan deze zaak wijdde,
nogal uiteen te lopen. Het was opmer
kelijk dat niet alle kranten precies
hebben geweten waar het om ging.
Getuige bijvoorbeeld de merkwaar
dige kop boven het artikel in het Alge
meen Dagblad: „Duitsers, dorp te koop
op Texel!" (Zoiets als: Moeders, opge
let!) Het ca. vijftig regels lange artikel
was op de voorpagina geplaatst. De
eerste krant die na ons aandacht be
steedde aan de pogingen van de actieve
zakenman was het Noordhollands Dag
blad, dat er 90 regels onder een forse
drie-koloms kop aan wijdde in het
nummer van 3 oktober. Er volgde een
rust van enkele dagen, maar toen leek
de hele Nederlandse pers de Texelse
grondspeculatie ineens van enorm be
lang te vinden. Op 7 oktober stond in
de Helderse Courant een zeer uitvoerig
en uitstekend artikel, zelfs met een foto
waarop een vriendelijk lachende heer
M. van der Star (de vroegere eigenaar
van een gedeelte van de grond) in
TESO-uniform staat afgebeeld. Aan het
verslag werd 'n sensationeel kantje ge
geven door het interview met mevrouw
Handgraaf, die haar bungalowkamp
naast het te koop aangeboden gebied
heeft liggen en dat helemaal niet leuk
vindt. „Wij maken ernstig bezwaar te
gen een Duitse nederzetting op nog
geen vijf meter afstand van ons terrein.
Wij komen dan rondom in de Duitsers
te zitten, die zich m feite in hun eigen
land bevinden en daarnaar ook wel
zullen handelen. Rust en ruimte voor
de Nederlandse vakantieganger dreigen
verloren te gaan en daartegen zullen
wij krachtig protesteren", aldus me
vrouw Handgraaf, die er volgens het
blad aan toevoegde, dat zij en haar
man er over denken hun bedrijf te ver
kopen, wanneer het inderdaad wordt
ingesloten door een Duitse nederzetting.
De veelgelezen kranten „De Tele
graaf" en „De Courant Nieuws van de
Dag" hebben het vertrouwen in hun
berichtgeving bij de Texelse lezers ge
schokt door onder de kop „Miljoenen
winst voor lap grond" een bericht te
plaatsen, dat kant noch wal raakt: Een
zekere heer Kamoen uit Laren in Lim
burg zou grond hebben gekocht van
enkele Larense landbouwers. Velen in
Laren zouden de handelwijze van de
zakenman onoorbaar achten.In het
bericht wordt de naam Texel niet ge
noemd, maar de indruk wordt gewekt,
dat er een burgemeester De Koning van
Laren zou bestaan! „De Volkskrant"
deed het in twee artikeltjes op 7 en 8
Burgemeester betreurt
speculatie
..tmulrer
**nn~p i VI
Concentratie van
buitenlanders? bSioep op OUDERS
Texelse Courant^verminkte hrjej
»«m u. voor lad érond <cutic protss
«KriiSJJ&. 'TFSEl?
Jrc"»c' «ukenman.
Sv!ÜDuitsers betalen
iÜï""..* J miljoen meer
iiftnSTS oor stuk Tcxel
•«SB
grondspeculatie ~;v.
oktober beter. In het tweede artikel
stond zelfs iets nieuws: De heer Van
Lamoen zou niet de enige eigenaar zijn
van de grond, maar optreden namens
een belangengemeenschap, waarvan de
deelnemers rente van de door hen ge-
investeerde gelden dienen te verkrijgen.
In „Het Vrije Volk" van 9 oktober
was een interview met de Larense za
kenman opgenomen, nadat het blad en
kele dagen eerder een kort bericht had
geplaatst. Uit dat interview nemen wij
het volgende letterlijk over:
„Ik kocht in 1961, aldus de heer Van
Lamoen, na een tip van een relatie van
mij op Texel 87.000 m2 grond in de
Sluftervallei. Ik heb voor deze tip niets
betaald, want het was een vrienden
dienst. Ik had namelijk een Hilversum
mer geholpen, die oorspronkelijk op
Texel een terrein had gepacht, waar hij
zomerhuisjes op verhuurde.
Deze zomerhuisjes moesten voor het
najaar uit elkaar worden gehaald, het
geen ik zag als een schadepost. Ik gaf
de man geld om een terrein te kopen,
zodat hij in korte tijd beter kon ex
ploiteren. Als vriendendienst gaf hij
in 1961 de tip, dat de grond bij de Sluf
tervallei vrij zou komen voor recreatie
gebied.
Het was nog landbouwgrond en als
landbouwgrond zou dit vijftig a zestig
cent per m2 gekost moeten hebben. Nu
het door een plan van de gemeente
Texel recreatiegrond was geworden,
moest dit 1,80 per m2 kosten.
Daar kon ik geen kwaad mee en ik
kocht zonder aarzelen het hele gebied.
Ik liet er een bouwplan voor ontwer
pen voor 96 stenen bunaglows, bestaan
de uit woonkamer, twee slaapkamers,
douche en keuken plus garage;. Deze
bungalows zouden door zes personen te
bewonen zijn gedurende de zomer
maanden. Taxatie van de koopprijs naar
de huidige maatstaven ongeveer 20.000
gulden.
Er zijn, aldus de heer Van Lamoen,
onderhandelingen gevoerd met kopers
in ons land, onderhandelingen echter,
die niet tot een koop hebben geleid. De
heer Van Lamoen heeft daarna de
knoop doorgehakt en probeert het nu
in Duitsland. En, naar hij ons vertelde,
er zijn daar verscheidene gegadigden".
Nogal beknopt waren de berichten in
het Algemeen Handelsblad en Het
Parool. Zeer uitvoerig daarentegen ging
De Tijd-Maasbode op de zaak in. Onder
een vette kop „Klondyke o>p Eierland"
stond de bekende advertentie gerepro
duceerd en was naast een verhaal van
twee kolommen een foto geplaatst van
het terrein bij de Slufter. Nog grootser
pakten de gewestelijke kranten Nieuwe
ilaarlemsche Courant en De Nieuwe
Amsterdamse Courant het aan. Deze
bladen openden er zelfs hun voorpagina
van vrijdag 9 oktober mee. Ook hier
waren foto's van het terrein en de ad
vertentie opgenomen. We schrokken
van het artikel dat het dagblad
„Trouw" aan de grondspeculatie wijdde
op 8 oktober. Er stond met grote letters
boven. Texelse Courant verminkte
brief. Uit het stuk blijkt dat dit is be
weerd door de heer Van Lamoen. Let
terlijk staat er: „De redactie van de
Texelse Courant wijdde een artikeltje
aan deze advertentie, waardoor het
nieuws in de landelijke pers belandde.
Deze gang van zaken wordt door de
heer Van Lamoen ernstig betreurd. Hij
had de redacteur van de Texelse Cou
rant een brief geschreven, waarin hij
heeft uitgelegd hoe de vork precies in
de steel zat. Naar de mening van de
Larense zakenman is dit ingezonden
schrijven verminkt in de Texelse Cou
rant weergegeven". Omdat bij de kop
„Texelse Courant" verminkte brief" de
aanhalingstekens waren weggelaten
(zodat het een conclusie van de redak
tie leek) achtten we ons blad in discre-
diet gebracht. We hebben de redaktie
onmiddellijk fotocopiën gezonden van
de origmele ingezonden brief van de
(Zie vervolg pagina 2)
