COUPONNEN-VERKOOP
1
Muziek voor 1001 doeleinden
MG GRIJS 'HAAR
Moerbeek
Welke muziek wilt U horen?
Een DIPLOMAT
schoolvulpen
Langeveld de Rooij
veeziekten
WAAR KWALITEIT EN MODE
HAND IN-HAND GAAN
Oersterk
Kan beslist niet
lekken
Prijzen van f 8,--
tot f 17,50
Met zuiger of
inktpatroon
Verkoop voor Texel
KUNST
Trabant f 3575.
Dros' Magazijn
Verwarming
dekens
Koetouwen
Fa.FransZegelKz
Hondenmanden
Dros' Magazijn
woonhuis
Radio met
visserijband
Even noteren
STOFZUIGERS
Vrijdag - zaterdag - maandag
Herenmode
1
Muziek kan laten juichen en laten wenen. Muziek heeft de macht de
mens te ontroeren, hem tevreden te maken en hem tot daden aan te zetten.
De moeder, die haar kind in slaap zinqt, gebruikt muziek voor een goed en
weldadig doel. Er zijn tandartsen die zenuwachtige patiënten met muziek
kalmeren en er tegenwoordig zelfs pijn mee wegnemen. Bachs Goldberg-
variaties gaven een koning zijn slaap terug. Dit zijn alle voorbeelden die
duidelijk maken, welk een kracht ten goede muziek kan zijn. Er zijn ook
andere voorbeelden, zoals de tumultueuze uitbarstingen, qeluidsuitbarstin-
gen die in een achter ons liggende periode door dictators geïnspireerd, dag
en nacht ten gehore werden gebracht.
In George Orwells roman „1984", een
rimmige en pessimistische visie op
en toekomstige wereld, is het nog wat
;eraffineerder. Hier is de maatschappij
•erdeeld in twee klassen: zij die leiden
n zij die geleid worden. De leiders be-
chikken natuurlijk over de middelen
n methoden die hen tot heersen in
taat stellen. Een daarvan is het stelsel-
natig gebruik van muziek. Muziek die
p de straten en in de huizen uit luid-
prekers weerklinkt om de stemmingen
an de mensen te kneden en hun pres-
aties op te voeren.
Het gebruik van muziek voor andere
oeleinden dan puur muzikaal genot is
en oud en beproefd middel om harts-
ochten te mobiliseren, legers te laten
ïarcheren, weerstanden weg te nemen,
,e mensen harder te doen werken of ze
n slaap te wiegen.
Functionele of toegepaste mu-
iek wordt in onze tijd op velerlei ma-
ieren gebruikt om de mens te stimu-
ïren, te prikkelen of te ontspannen.
Sinds enige tijd wordt functionele
ïuziek door Philips op bestelling ge-
:verd. Functioneel wil hier echter niet
eggen, dat deze muziek zou gaan in-
njpen in de gedragingen, gedachten en
ctiviteiten van de hoorder. Het is in-
egendeel muziek van een niet-indrin-
end karakter, die bewust op de ach-
^rgrond wordt gehouden. Vandaar ook
e benaming „achtergrondmuziek".
Een typisch voorbeeld van een plaats
/aar achtergronmuziek tot zijn recht
omt is het restaurant. De bezoeker,
hens oor gestreeld wordt door de
acht vloeiende klanken van een strijk-
e of de uit een luidspreker druppe-
ende accoorden van een piano, zal zich
iaar nauwelijks van bewust zijn. Daar-
ntegen zal het onmiddellijk tot hem
oordringen wanneer de muziek op-
loudt.
Achtergrondmuziek in fabrieken is
egenwoordig een normaal verschijnsel.
',o normaal zelfs dat vele meisjes niet
nj een fabriek in dienst willen treden
enzij ze „muziek bij het werk" krijgen,
'hilips verzorgde dan ook al jaren mu-
ïekuitzendingen voor eigen personeel,
oen het idee rees om de aldus opge-
ane ervaringen ook buiten het bedrijf
en nutte te maken.
Functionele muziek wordt ook vaak
.angeduid als stemmingsmuziek. Het in
leze naam besloten liggende begrip
;eeft een duidelijke indicatie van wat
unctionele muziek m feite is, maar
tok van wat zij niet is. Men is licht
;eneigd te denken aan stemmings-
leïnvloeding, doch dit is in het alge
neen zeker niet het geval. De in fa-
>rieken en restaurants ten gehore ge
trachte muziek heeft niet tot doel een
>epaalde stemming te kweken. Was dit
vel zo, dan had men inderdaad alle re
ien om er argwanend tegenover te
taan. Toch is het zo dat muziek, mits
net zorg gekozen en in de juiste sa-
nenhang toegepast, een machtig mid-
lel tot het bespelen van stemmingen en
:elfs een narcoticum kan zijn. In de
>sychiatrie begint men thans de enor-
ne mogelijkheden in te zien van mu-
iek als diagnotisch en therapeutisch
mlpmiddel. Tal van voorbeelden be-
estigen de stelling, dat dit hulpmiddel
ïitstekende resultaten kan opleveren,
o zullen kinderen met een vertraagde
(eestelijke ontwikkeling, die niet op
voorden reageren, die wel doen op
nuziek. In dit geval ligt het effect van
le muziek louter en alleen in de klank;
iet vergt geen analyseren, geen inspan-
ïing om te begrijpen. Lichamelijk mis
vormden en patiënten met verlam
mingsverschijnselen worden door mu-
:iek physiek geactiveerd. Ritme wekt
ritme.
Dit zijn op het ogenblik de rand-
jebieden in het gebruik van muziek;
vellicht liggen juist hier de meest in-
.eressante toepasssingen. Is men er zich
tenmaal van bewust dat muziek kan
talmeren of stimuleren, dan kan men
ich verder verdiepen in de vraag wat
roor functie achtergrondmuziek ver
vult onder meer alledaagse omstandig-
ïeden. Heeft muziek in een fabriek een
stimulerend effect op het personeel?
Men kan nooit met zekerheid voor
spellen wat voor invloed muziek onder
lepaalde omstandigheden, zoals in een
fabriek met werkende mensen, zal uit-
>efenen. Niet alleen het effect van mu-
•iek in het algemeen laat zich moeilijk
vooraf bepalen, maar ook, en vooral, de
wisselingen in effect van de ene dag
up de andere. Een sterk ritmische me-
odie in het populaire genre bijvoor
beeld zal de eerste keer een uitgespro
ten reactie teweegbrengen, maar kan
ie hoorder na enkele herhalingen weer
leheel anders doen reageren.
Men kan over het algemeen wel aan-
lemen dat de voorkeur hoofdzakelijk
litgaat naar populaire muziek, en het
is niet zo moeilijk een licht muzikaal
menu samen te stellen dat er bij ieder
ingaat. Dit soort muziek draagt ver
moedelijk bij tot het „oplossen" van
spanningen. Zij schept ook een sfeer
van vertrouwdheid. Aan de andere
kant moet men ervoor waken geen mu
ziek te brengen met een al te meesle
pend ritme, of liedjes waarvan de tekst
teveel afleidt.
Achtergrondmuziek kan ook bijdra
gen tot een gevoel van solidariteit, van
langrijke functie. Er ligt een wezenlijk
menselijk contact. Ook dit is een be-
verschil tussen het beluisteren van mu
ziek in een concertzaal en het luisteren
naar een grammofoonplaat. Een op
name kan nog zo volmaakt zijn, men
mist toch altijd die extra dimensie van
het gemeenschappelijke. Men beleeft
de muziek alleen, en niet, zoals in een
concertzaal, samen met anderen.
Op deze functie wordt de nadruk ge
legd bij de achtergrondmuziekprogram-
ma's voor supermarkten. Het verschil
tussen het winkeltje op de hoek en een
supermarkt is ook al weer een kwestie
van intimiteit. De supermarkt heeft de
klant, economisch gezien, veel te bie
den, maar het persoonlijke contact, de
gemoedelijkheid van de kleine winkel
is er niet bij. Achtergrondmuziek kan
ten dele in deze leemte voorzien.
Tot nu toe wordt functionele muziek
het meest gebruikt door supermarkten,
fabrieken, restaurants, en dergelijke
gelegenheden. Maar het afzetgebied
neemt voortdurend in omvang toe en
er zijn nog heel wat meer toepassingen
te vinden. Psychiatrie en psychothera
pie kwamen in dit verband reeds tej
sprake. Verdere bestudering van het
gebruik voor therapeutische doeleinden
kan wellicht een beeld verschaffen van
de enorme mogelijkheden die hier nog
liggen.
In de twee jaar, dat zij nu gebracht
wordt, is al duidelijk gebleken, hoe
groot de huidige vraag naar achter
grondmuziek is. En dit, terwijl men
nog maar pas begonnen is de diverse
bronnen aan te boren. Afgezien van de
oudste en meest bekende toepassingen
zijn er tal van andere mogelijk, welke
men nu pas begint te onderkennen.
Het is een voordeel, wanneer een
onderneming, zoals in dit geval Philips,
over langdurige en uitgebreide erva
ring op het gebied van geluids- en mu-
ziekreproduktie beschikt. Daarbij komt
dan nog, dat de werkwijze is gebaseerd
op jarenlange, nauwe samenwerking
tussen medici, sociologen, psychologen
en muziekdeskundigen binnen het be
drijf.
Muziek is klank. Maar daarmee is
niet alles gezegd. Iedere vorm van
creativiteit is in wezen een kwestie van
ritme en uitdrukkingskracht. Hoe ge
raffineerd de klanken ons ook in de
oren mogen klinken, muziek is en blijft
de meest voor de hand liggende en
meest acceptabele vorm van ritmische
expressie. Indien men hiervan uitgaat
en tevens zich realiseert dat ritme mis
schien wel de meest essentiële vorm
van contact is, dan begrijpt men ook
veel meer van het wezen van de mu
ziek, de nauwe samenhang ervan met
de bewegingen van de menselijke geest
en het menselijk lichaam, en van de
mogelijkheden van functionele muziek.
ZONDER COMMENTAAR
De Duitse multimiljonair Oetker, be
zitter van de wereldvermaarde bak-
poederfabriek en o.m. enige brouwe
rijen had het in zijn hoofd gezet om
zelf eens als knecht bier te willen
rondbrengen. Een hele dag trok hij op
als helper van de chauffeur van een
bierauto en liet zich door zijn „colle
ga's" ijverig Rudolf noemen.
Het kampioenschap pijproken schijnt
thans te staan op naam van de Fin
Viljam Merilae, die tijdens een in Hel
sinki gehouden wedstrijd twee uur,
dertien minuten en 43,5 seconden deed
over 3,3 gram tabak.
Margaret Thirling heeft in de Engelse
plaats Northallerton tevergeefs ge
wacht op de 26-jarige dorpeling die
haar zou huwen. De man was de avond
tevoren naar een afscheidsfuif van zijn
vrienden gegaan en is niet weer terug
gekeerd.
Doordat een straaljager de geluids
barrière doorbrak heeft een 60-jarige
vrouw in Friedrichshafen, die na een
verkeersongeluk stom geworden was,
haar spraak teruggekregen.
ONDER DE POMP
Hèèw jee ok hóórt, dót Nico een
wórst het wónne?
Ja jet, maar de reigers kónde er
niet bee.
(„Reigers" worden in de klaverjas-
wereld de mensen genoemd, die een
handvol goede kaarten hebben, maar
toch niet spelen Red.)
Sinds meer dan 75 jaar in de Parkstraat
VOOR 'N 'SFEERVOL'
TEXELAARTJES
3 regels ƒ1,elke regel
mëër J 0,25. Onder adres
te bevr. (met eerder dan
11 u. in Boekh.) en onder
nummer JÜ.25 meer.
Ook stomerij en on
zichtbaar stoppen, dus
toch weer uw Kleermaker
Car el Schmidt, Boom
kampstraat tel. 13615,
Alkmaar. Elke week op
Texel
Persilgeschenken voor
St. Nicoiaas? Wacht niet
te lang, we hebben nu
nog voorraadl Gymver.
O'end, p.a. Jo Daalder,
Vliestr. 15, Ger de Jong
of Rentenaar, tel. 227
Te koop wandelwagen,
v.d. Slikke, Plevierstraat
25, De Koog, tel. (02228)
3/6
Te koop bietenmolen,
in pr. st. en z.g.a.n. meis
jesmantel (grijs), leeft.
14 jaar, haive prijs. J.
Koorn, Waalenburg, tel.
(02228) 327
Voor hand- en moes
appels en hand- en stoof
peren naar M. Huisman,
„De Veen", tel. 2203
Biggen te koop ge
vraagd. M. Huisman, „De
Veen", tel. 2203
Te koop brommer,
merk Sparta, in zeer goe
de staat, weinig bereden,
zeer geschikt voor dame,
billijke prijs. M. Heij-
mans, Molenstraat 57,
Den Burg
Ook voor Uw winter
aardappelen naar P.
Wuis, Oranjestraat 7,
Oosterend, tel. 255
Te koop aangeboden
tweepersoons spiraal. L.
N. Vermeulen, Zd.-Haffel
B 72, tel. 2103
Te koop gevraagd een
handnaaimachine. Zoete
lief, Kogerweg K 88
Volop moes- en hand
appels. Cox Oranje in 10
soorten, vanaf ƒ2,per
kist. Fruijtbedrijf A. J.
Keijser, tel. (02223) 301
Te koop gevraagd een
wieg. Adres bureau van
dit blad
Te koop z.g.a.n. Organa
30. 5 drukregisters, va
riabel geluid. Te bespe
len als orgel, fraai meu
bel. Ook zeer geschikt als
studie-instrument. Tel.
(02225) 243
Met grote blijdschap
geven wij U kennis van
de geboorte van ons
zoontje
Piet
A. Haker
H. Haker-Baalman
Oudeschild, Texel.
3 november 1964,
Heemskerckstraat 15.
Garage „West-End"
Telefoon 336
Oosterend
Stenenplaat 6,
Weverstraat 1
Telefoon 2421
vanaf f 59,-
JAN AGTER
Telefoon 2114
mestvorken
bietengrepen
stalschoppen
troggen
biggenbakken
enz
Oudeschild - telef 2719
in prima uitvoering in de
maten (middellijn) van 35
tot en met 80 cm
Dirk Witte,
Gravenstraat 2 4,
Den Burg - tefefoon 2424
Stenenplaats 6,
Weverstraat 1
Telefoon 2421
Niemand gelooft dat u
grijs bent wanneer u bor
stelt met Crème Marchal
Klaar voor gebruik, abso
luut onschadelijk Gratis
'older krijgt u bij Drog
A M van der Slikke,
Parkstraat 20, Den Burg.
Op woensdag 1! nov 1964
begint in de Landbouw
school te Den Burg een
cursus
Duur 4 weken. Kosten f5,-
Leiding: H de Boer
Aangifte bij C. P. Laan,
Kogerstraat 21. Den Burg,
Telefoon 02220-2126
Te koop gevraagd, niet te
groot
met tuin, binnenkort leeg
te aanvaarden
Brieven met prijsopgaven
D Nagel,
Legweg 392, Den Haag,
Telefoon 070-362123
Erres f 353,-
Phiiips f 398,-
JAN AGTER
Telefoon 2114
Onze vertegei woordiger
de heer Joh J Witte,
Boogerd 23 is vanaf heden
lelefonisch te bereiken on
der nr. 02220-2322
Oirk Witte,
Gravenstraat 2-4,
Telefoon 2424
Met blijdschap geven
wij U kennis van de ge
boorte van onze dochter
en zusje
Irma
M. Burger-Daalder
K. Burger
Tiny
Nellie
Oosterend, Texel,
4 november 1964,
Wierstraat 1.
Piet Koorn
en
Corrie van der Star
hebben de eer U kennis
te geven van hun voor
genomen huwelijk.
De voltrekking zal
plaatsvinden op donder
dag 19 november n.m. om
2.30 uur in het Polder
huis te Den Burg, Texel.
Kogerweg B 172.
Den Burg, Texel,
De Ruyerstraat 67,
Oudeschild, Texel.
Receptie op de trouwdag
van 4 - 5.30 uur in Hotel
„Tubantia", Pontweg.
Toekomstig adres: Ven-
neman's Bungalowpark,
Den Burg, Texel.
Bij ons vertrek naar
Alkmaar wensen wij
familie, vrienden en be
kenden het allerbeste toe.
Geertje de Ridder-
Broekman
Kees de Ridder
Huibert Pootlaan 156.
Met grote blijdschap
en dank aan God be
richten wij U de geboorte
van ons dochtertje en
zusje
Emmy Maria
Frans Bakker
Tiny Bakker-Merkx
Den Hoorn, Texel,
5 november 1964,
,,'t Nieuwland", Stolp-
weg H 63.
Hiermede betuigen wij
onze welgemeende dank
aan allen, die door hun
medeleven ons de 25ste
oktober tot een onverge
telijke dag hebben ge
maakt.
G. Laan-Kistemaker
C. P. Laan
Den Burg, november 1964
Wij bedanken allen,
die tijdens de ziekte en
het overlijden van onze
geliefde vrouw en moe
der
GRIETJE DE BOER-
KUIPER,
hun innige deelneming
en hulp betoond hebben.
Vooral Ds. Uidam voor
de troostwoorden tot ons
gesproken, en dragers
voor de laatste eer aan
de overledene bewezen.
Namens de familie:
Jb. de Boer
G. de Boer
vanaf f 98,-
JAN AGTER
Telefoon 2114
houden wij in onze zaak een grote verkoop van restanten herfst- en
winterstoffen, waaronder:
SHETLAND, in effen en ruiten
TERLENKA
RIBFLUWEEL
FLANNEL enz. enz.
Kom ook even kijken bij «cxtieihu.
I
h
rt^6at
Achter het stuur een korte
jekker die kan "meepraten".
Stoere belijning, stevige
stof. Onder alle omstandigheden
comfortabele zit. gg yg
