Cjrocn 2 7wartsjexehin het harL,
Texelaars hebben recreatie-gronden
door anderen laten wegkopen
Toch nog kansen voor
gezamenlijke exploitatie
Elektrische dekens
Ondanks herhaalde waarschuwing van burgemeester
TESO-tarieven remmen
industriële ontwikkeling
Brengen toeristen
TBC op Texel?
Naar de ruimte
Nieuw museum komt hier mevrouw beuerinck.kielstra
Slijpapparaten
voor renschaatsen
VRIJDAG 4 DECEMBER 1964
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7911
Uitgave N.V. v/h Langevcld de Roofl
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, Wilhelminalaan 33,
Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
COURANT
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kvv. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
DE COCKSDORP Tijdens de woensdagavond door de Streekontwikkeling
in hotel „De Hoop" te De Cocksdorp georganiseerde forumavond, is uitvoerig
gediscussieerd over het feit, dat steeds meer Texelse recreatiegrond door
niet-Texelaars wordt geëxploiteerd. Door de enorme bedragen, die voor re
creatiegrond op tafel moeten worden gelegd, is het voor de enkeling praktisch
niet meer mogelijk, om op verantwoorde wijze een toeristisch objekt te ex
ploiteren. Zowel wethouder Th. R. Hin als burgemeester C. de Koning, die
deel uitmaakten van het forum, betoogden, dat voor de Texelaars de enige
mogelijkheid in de samenwerking ligt. Als een N.V. of Coöperatie over recrea-
tiegronden de beschikking krijgt, zullen de Texelse aandeelhouders of leden
de vruchten kunnen plukken. Er zijn reeds vele recreatieobjecten en terreinen
in niet-Texelse handen.
De Texelaars, die zich er nu bezorgd
over tonen, hebben aan deze ontwikke
ling zelf bijgedragen. Diverse bünga-
lowexploitanten hebben hun zelf opge
bouwde bungalowterrein voor goed
geld verkocht aan grote maatschappijen
en de anderen hebben verzuimd de
handen ineen te slaan om deze beden
kelijke ontwikkeling te stuiten. Het ge
volg is, dat men leeft in een uniek
recreatiegebied, maar van deze recrea
tie door eigen kortzichtigheid de vruch
ten maar gedeeltelijk kan plukken.
Zielige zaak
Burgemeester De Koning sprak van
een „zielige zaak" en betreurde het dat
de Texelaars kennelijk niet de macht
hadden om samen te werken. Maar het
is nog niet te laat, aldus de burgemees
ter. Èr kan nog iets gebeuren maar het
is zaak dat daarmee direkt wordt be-,
gonnen. Hoeveel haast is geboden, is
wel in het recente verleden gebleken.
De grond, die door de Larense zaken
man Th. A. van Lamoen is gekocht, was
jarenlang óók voor Texelaars beschik-
oaar. Het betreffende stuk lag zelfs
tussen twee fraaie Texelse bungalow-
bedrijven in, n.l. dat van de exploitan
ten Handgraaf en Van der Star. De
grond had dus coöperatief gekocht kun
nen worden.
De burgemeester toonde zich ontmoe
digd over het feit, dat de Texelaars
niet wakker worden, ondanks het feit,
dat hij tien jaar geleden al wees op de
mogelijkheden van een gezamenlijk ini
tiatief. Een dergelijke actie zou zeker
de steun hebben van de gemeente Texel.
De heer J. J. Westdorp betoogde dat
speculatie met recreatiegronden alleen
kan worden voorkomen als de grond
eerst door de overheid in bezit wordt
genomen, voordat ze aan belangstellen
den wordt uitgegeven.
De discussie ontstond naar aanleiding
van een vraag van dokter Siebenga, die
het was opgevallen, dat steeds meer
bungalows in handen komen van men
sen van het vasteland. Ook informeer
de hij naar de stand van zaken rond
het zg. Krimplan, dat voor De Cocks
dorp van zeer grote betekenis is. Het
forum kon hem er echter weinig con
creets over zeggen. Het ziet er naar uit,
dat 10 ha. van het terrein door vier tot
zes Texelaars in exploitatie kan wor
den genomen. Er zijn echter nog tal
van moeilijkheden te overwinnen; de
gemeente onderhandelt nog met de be
trokken maatschappij. Wel is men in
tussen zover, dat kan worden begonnen
met de aanleg van boomgordels op de
bedoelde gemeentelijke 10 ha.
Nuttige avond
In tegenstelling tot de forumavond,
die vorige week te De Koog werd ge
houden kan worden gezegd, dat men
zich te De Cocksdorp wel degelijk met
TEXELAAR MET BRANDWONDEN
IN ZIEKENHUIS OPGENOMEN
HILLEGOM De 18-jarige Peter
Veenstra Pzn., (Warmoesstraat, Den
Burg) die in het restaurant „Treslong"
te Hillegom als kellner werkzaam is,
raakte zaterdagavond vrij ernstig ge
wond. Door onvoorzichtigheid bij het
flamberen van ijs sloeg de vlam in een
fles spiritus, waardoor een steekvlam
ontstond. De jongeman kreeg brand
wonden in gezicht en hals en moest
onmiddellijk naar het ziekenhuis wor
den gebracht. Naar verluidt maakt hij
het op het ogenblik redelijk goed. Een
gelukkige omstandigheid was, dat de
kellner brildragend is, waardoor geen
letsel aan de ogen ontstond.
ernst in de problemen van de toekomst
wilde verdiepen. De voorzitter, de heer
Th. R. Hin, verwelkomde aan het begin
van de avond een 25 belangstellende
Cocksdorpers. De heer Hin vertelde een
en ander over het rapport Kwantes. dat
o.a. vermeldt, dat men er bij het ma
ken van toekomstplannen vanuit moet
gaan, dat Texel in 1980 ca. 14.000 in
woners telt. Er zijn echter tal van on
zekere factoren, die dit getal kunnen
beïnvloeden. Eén der problemen is de
toenemende werkloosheid, die zich nu
al geducht manifesteert. Het is een ge
volg van de toenemende mechanisatie
van de landbouw. Texel zal steeds meer
mensen naar de overkant moeten ver
wijzen, omdat zij op het eiland geen
emplooi kunnen vinden. In het rapport
Kwantes wordt ook verondersteld, dat
de buitendorpen naast Den Burg een
belangrijke plaats zullen blijven inne
men In De Cocksdorp. waar in 1930
3,7°/o van de inwoners van Texel woon
de, woont nu 3°/o. Mede ten gevolge van
het zich snel ontwikkelende vreemde
lingenverkeer zal het oorspronkelijke
percentage bijna zeker worden her
steld. Toch zal de voornaamste be-
staansbron de landbouw blijven, wat in
verband met de onmiddellijke nabijheid
van de polders begrijpelijk is. Een zeer
aanzienlijke uitbreiding van de bollen
teelt is te De Cocksdorp ongetwijfeld
ook mogelijk.
Uitbreiding recreatiegrond?
Door de heer J. van Heerwaarden
werd geïnformeerd of men voornemens
is de thans bestaande oppervlakte re
creatiegrond ten koste van landbouw
grond uit te breiden. Burgemeester De
Koning liet weten, dat het waarschijn
lijk is, dat men meer recreatiegebied
zal moeten aanwijzen, maar dat men
zich daar om begrijpelijke redenen niet
nader over uit kan laten. Overigens zal
de gemeente niet onbeperkt kunnen
blijven uitbreiden. Texel zou beslist
grote schade lijden als men alles maar
aan de recreatie prijsgaf. Het eiland
zou zijn naam als rustig en fraai eiland
verliezen, hetgeen het slachten van de
kip met de gouden eieren betekent.
Pastoor Brinkman vroeg of het een
streven van de gemeente is om de
plannen van particulieren af te rem
men, die bij hun huis of boerderij toe
ristische accommodatie willen schep
pen om op deze wijze ook een graantje
van het toerisme te kunnen meepikken.
Over deze aangelegenheid bleken de
heren De Koning en Hin er verschillen
de meningen op na te houden. De bur
gemeester meende, dat het platteland
ongerept moet blijven en dat het schep
pen van gastenverblijven bij boerde
rijen met moet worden bevorderd. De
heer Hin daarentegen vond dat het
verantwoord was om bij boerderijen
zomerwoningen te bouwen, waardoor
de boerderij kan worden verhuurd. Hij
voerde aan, dat een belangrijk deel der
gasten op een dergelijk rustig verblijf
zeer gesteld is. Bovendien zouden vele
boeren hun schuur ook zonder zomer
woning verhuren en zichzelf op primi
tieve wijze behelpen. Als argument
werd ook aangevoerd, dat vele boeren,
die de grootste moeite hebben om zich
staande te houden, nu een aantrekke
lijke bijverdienste hebben. Burgemees
ter De Koning vond dit echter een on
juiste redenering. Als een landbouwer
niet kan bestaan moet hij verdwijnen.
Twee beroepen uitoefenen is uit den
boze.
Pastoor Brinkman vroeg ook of in
het uitbreidingsplan voldoende reke
ning is gehouden met de geestelijke
verzorging van de gasten. Hierop werd
bevestigend geantwoord. In de plannen
is ruimte gehouden voor kerken. De
suggestie werd gedaan een kerk, die
alleen in de zomermaanden wordt ge
bruikt, te combineren met een gymna
stieklokaal zoals in Schoorl is gebeurd.
Werkloosheid
Naar aanleiding van een vraag van
dokter Siebenga, vertelde de heer K
Stoepker, dat de werkloosheid op Texel
bedenkelijk snel toeneemt. Maandag
j.l. waren op het arbeidsbureau te Den
Burg 81 werkloze mannen ingeschre
ven. Vorig jaar dezelfde tijd 44. Dit
ondanks het feit, dat het arbeidsbureau
er in is geslaagd, een vijftigtal werk
krachten aan de overkant te plaatsen.
De vooruitzichten voor het komende
jaar zijn echter niet bijzonder ongun
stig. omdat dan diverse werken in het
kader van de ruilverkaveling zullen
worden uitgevoerd. Na 1965 wordt de
situatie echter zorgwekkend. Gehoopt
wordt dat de aanwijzing van Den Hel
der tot industriekern tot gevolg zal
hebben, dat Texelaars daar te zijner
tijd emplooi kunnen vinden. Een pro
bleem vormen vooral de mannen van
vijftig jaar en ouder, die bij bedrijven
als Havenwerken en Hoogovens niet
worden geaccepteerd.
Negen gevallen in 1963
In 1963 werden door het kringbureau
Texel van de Vereniging tot bestrijding
van tuberculose in Noordholland negen
gevallen van TBC geconstateerd en
acht gevallen van tuberculine-omslagcn.
Het is opvallend, dat het jaar tevoren
het aantal gevallen eveneens hoog was,
nl. slechts twee minder. Wanneer we
het cijfer van Texel vergelijken met
dat van Enkhuizen, dat ongeveer het
zelfde aantal inwoners heeft, blijkt dat
daar in 1963 slechts twee gevallen wer
den waargenomen.
De vereniging ter bestrijding van tu
berculose acht het niet onmogelijk, dat
dit verschil wordt veroorzaakt door het
grote aantal buitenlandse toeristen, dat
in de zomermaanden het eiland be
zoekt. In de landen buiten Nederland
is men er nog niet in geslaagd om de
tbc zo ver terug te dringen als bij ons,
waardoor de kans op besmetting in het
seizoen vrij groot is. Een andere gun
stige omstandigheid is het [verhuizen
gedurende de zomermaanden naar een
te kleine woon- en slaapgelegenheid,
omdat het normale woonhuis aan gasten
wordt verhuurd. Deze twee factoren
zouden de oorzaak kunnen zijn van het
grote aantal tbc-gevallen in 1962 en
1963, maar zekerheid bestaat hierover
niet, want er is geen aanwijsbare sa
menhang tussen de nieuwe gevallen te
vinden. Een en ander vernemen wij uit
het jaarverslag over 1963 van de Noord
hollandse vereniging tot bestrijding van
tuberculose.
TESO-tarieven
De heer Alb Dros vroeg of deze men
sen niet kunnen worden opgevangen in
een plaatselijke industrievestiging. Ook
daar kon men niet bijzonder optimis
tisch op antwoorden. Een van de be
lemmeringen voor vestiging zijn de
TESO-tarieven, die de aan- en afvoer
van materialen duur maken. Om deze
reden heeft korte tijd geleden een le-
derverwerkende industrie van vestiging
op Texel afgezien Gunstiger mogelijk
heden biedt wellicht de scheepswerf,
die te Oudeschild zeker bestaansrecht
heeft.
Naar aanleiding hiervan werd naar
voren gebracht, dat de TESO zou moe
ten worden gesubsidieerd door Rijk of
Provincie, teneinde een gunstiger tarief
mogelijk te maken. De heer Westdorp
meende, dat de toestand onveranderd
zal blijven, zolang de aandeelhouders
akkoord gaan met het beleid van het
TESO-bestuur, dat daar kennelijk wei
nig voor voelt. De aandeelhouders zou
den op wijziging van de ingeslagen
koers moeten aandringen. De heer B
van Beek meende te weten, dat TESO
geen aanspraken kan doen op steun.
Het Rijk zou reeds voldoende steun
hebben gegeven in de vorm van de
twee fuikhavens
De heer Hin stelde vast. dat ongeacht
de reden of de mogelijkheid tot veran
dering, gesteld mag worden, dat de
hoge tarieven de ontwikkeling van de
economie op het eiland remmen. In
direct heeft dat dus een vergroting van
de werkloosheid tot gevolg.
OVERDENKING
In de adventstijd wordt ieder jaar
aandacht gewijd aan de oekumenische
beweging de stroming in zeer veel
christelijke gemeenschappen om Gods
werk als hun gezamenlijke zaak te be
schouwen.
Een Ned. Herv. collega zei deze zo
mer over de oekumenische gezindheid
in zijn kring, dat deze helaas veelal
samenging met de gedachte, dat alles
tóch eigenlijk onbelangrijk was. en dat
men daarom maar niet meer op ver
schillen letten moest. Dat is niet alleen
zijn ervaring. Misschien denken de
meesten van ons er wel zo over onge
veer, degenen binnen de verschillende
geloofsgemeenschappen, maar ook velen
daar buiten, die de kerk dan toch nog
wel een goed hart toedragen.
In dat geval is men dus niet positief
gegrepen door de ruimte van de oeku
menische visie, maar alleen maar ge
desillusioneerd ten aanzien van veel
klein gedoe binnen de afzonderlijke ge
loofsgemeenschappen. Het zal nodig
zijn, dat de oekumenische beweging ons
inderdaad in de ruimte brengt, want
het min of meer samenwerken of sa
mengaan van een aantal geloofsge
meenschappen, die de zaak verprutst
hebben, brengt op zichzelf geen uit
komst.
Dat wil kort gezegd dit zeggen, dat
wij in onze tijd weer zullen moeten
leren, wat hopen is. De vraag is, of wij
werkelijk staan in de ruimte van de
hoop, of dat wij daar te bekrompen
voor zijn.
Zondag is de oekumenische Advents
zondag: een reden te meer om te bidden
om uitzicht, om een gesteld worden in
de waarachtige ruimte van de door
God geschonken hoop.
Men wijst er telkens weer terecht op,
dat de oekumenische beweging zeer
nauw samenhangt met het zendings
werk, Terecht, want de christenheid in
haar ongemeen grote verscheidenheid
zal slechts dan weer tot besef komen
van haar roeping en waarde, wanneer
zij Jezus Christus tot haar ziet komen
als de Christus, dat is; als de beloofde
verlosser voor alle volken.
Ook in onze tijd gaat God voort met
ons te roepen uit de benauwende duis
ternis tot de bevrijdende ruimte van
zijn wonderbaar licht, waarin wij de
ónder mogen zien, als door Hem bege
nadigd
IIOGE ONDERSCHEIDING VOOR
TEXELSE KONIJNEN
ALKMAAR Op de tijdens het
afgelopen weekend te Alkmaar gehou
den nationale tentoonstelling van de
„Aves" behaalde de heer M. Heijmans
te Den Burg met zijn uit zes dieren be
staande inzending, viermaal het predi
kaat ZZG („zeer-zeer goed"). Deze on
derscheidingen verwierf hij met vier
kleurdwergen. die eveneens de beste
waren van de 34 inzendingen in die
afdeling. Bovendien waren zijn konij
nen de op twee na beste van de gehele
uit 900 dieren bestaande tentoonstel
ling.
f.,; - -£-■•:£& L-. 'h>
.SS-.fi
Dit is het duinterrein, waar het complex van het nieuwe Texelse museum
zal verrijzen. Het terrein is gelegen tegenover het jeugdhotel „De Zilver
meeuw" aan de Ruysweg. De grond is door het Rijks Instituut voor
Onderzoek in de Natuur (RIVON) geschikt bevonden, o.a. voor de planten
tuin, die van het complex deel zal uitmaken. Zoals bekend wordt het nieu
we Museum gesticht in nauwe samenwerking met Staatsbosbeheer. Zeer
binnenkort wordt van een bouwcommissie het schetsontwerp ingewacht. Een
probleem, dat belangrijker is dan het lijkt, vormt de naam voor het te bou
wen geheel. Men wil n.l. van de naam „museum" afstappen, aangezien
gebleken is dat dit bij het publiek een verkeerde voorstelling oproept en
zelfs afkeer veroorzaakt. Voor een goed idee is het bestuur van de Stichting
Texels Museum zeer erkentelijk.
GESLAAGD
De heer J C. Bosch te Den Burg be
haalde aan de academie voor lichaams
cultuur te Amsterdam het diploma
chiropedy (algehele voet- en beenver
zorging).
BAKKER'S
IJZERHANDEL
GAAT TEXEL VERLATEN
De directrice van de Landbouwhuis-
koudschool te Den Burg, mevrouw H.
H. Beijerinck-Kielstra, zal per 1 maart
1965 haar functie neerleggen en Texel
verlaten. Zij is met ingang van dezelfde
datum benoemd tot directrice van de
huishoudschool „De Wiekslag" te Rot
terdam. Tot directrice van de Land-
bouwhuishoudschool is mej. T. Groen
uit Schagen aangewezen.
Mevrouw Beijerinck is 2V? jaar aan
de Landbouwhuishoudschool verbonden
geweest. Hoewel zij in deze periode
prettig heeft gewerkt en tal van inte
ressante ervaringen heeft opgedaan,
voelde zij het als een groot bezwaar dat
zij weinig contact had met haar kinde
ren, die allen in het midden van het
land wonen. Dat is dan ook de reden
van haar vertrek. Mevrouw Beijerinck
verzocht ons te vermelden, dat zij op
Texel een bijzonder gelukkige tijd heeft
doorgemaakt. Met name noemde zij de
voortreffelijke samenwerking met de
verschillende leveranciers van de school
en het schoolbestuur. In de omgeving
van Rotterdam zal mevrouw Beijerinck
gaan wonen in een driekamerflat in de
Prins Alexanderpolder. De huishoud
school „De Wiekslag" wordt bezocht
door meer dan 500 meisjes en is dus
aanzienlijk groter dan de Texelse
school.
Bakker's Ijzerhandel
