Domp^bevrijdl Fascinerende lezing voor 't Nut De oude geveltjes door Ir. Carbasius Weber Bronchi letten BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF Mobilisatie 1939/40 op Texel Niet alle mannen zijn egoïsten „De hongergordel van Smaragd" TWEEDE BLAD TEXELSE COURANT VRIJDAG 18 DECEMBER 1964 Maandaqavond hield de heer ir. F. B. Carbasius Weber in hotel „De Lin- deboom-Texelte Den Burg voor de leden van het departement „Texel" van de Maatschappij tot het Nut van het Algemeen een bijzonder boeiende lezing getiteld De Hongergordel van Smaragd". Het gesprokene werd na de pauze toegelicht aan de hand van de door de spreker zelf vervaardigde dia's. De heer Carbasius Weber leidde zijn onderwerp in via een vergelijking van de verschuilende zeden, gewoonten, religieuze opvattingen en godsdien sten van de volkeren, die, verspreid over de hele subtropische en tropische gordel rond de aarde, vele merkwaar dige uiterlijke en innerlijke eigen schappen gemeen hebben. Spreker, die voor de Verenigde Na ties jarenlang actief is geweest in de .onderontwikkelde" gebieden, stelde de vraag af de Westerse mens wel het recht heeft om de onderontwikkeling en dus ook de vrede te verstoren om een nieuwe ontwikkeling, naar onze ideeën tot stand te brengen. Het kern probleem lag zijns inziens niet alleen in de honger naar voedsel. Men moet het begrip „honger" niet enkelvoudig, maar meervoudig zien, zodat we kun nen spreken over „honger naar ver lossing", „naar wijsheid", maar vooral „honger naar begrip". Eerst wanneer wij elkaar, dit geldt in het bijzonder voor de generatie die straks de wereld moet leiden en bewoonbaar maken, zonder vooroordeel tegemoet kunnen treden, dan pas zal de honger in de meest ruime zin van het woord ver dwijnen. Onderwijs de oplossing? Naar de mening van de heer Carba sius Weber is onderontwikkeling niet te registreren. Voedsel alleen helpt niet, financiële steun alleen ook niet; we moeten mef elkaar kunnen spreken. Daarom moet de oplossing in het on derwijs worden gezocht. Via de gespro ken en de geschreven tekst zal de nieu we generatie in staat zijn om vrij van vele nu nog bestaande belemmeringen de wereld bewoonbaar te maken. We staan nu voor een keuze, de wereld be woonbaar of onbewoonbaar, aldus de heer Carbasius Weber. Het zijn niet de kapitalisten en de communisten, die tegenover elkaar staan, maar de alfa beten en analfabeten. De vertoonde dia's waren opgenomen in Midden-Amerika, India en het Hima- laya-gebergte. Het was bijzonder ver rassend de vele overeenkomsten in cul tuuruitingen te zien. Met een beklem mende voorstelling van een door een Indiaan vervaardigde beeldengroep, voorstellende „de opperste verslagen heid" onderstreepte de heer Carbasius Weber zijn woorden „dat alleen volle dig begrip en werkelijke liefde de Ver enigde Naties tot een eenheid kunnen maken". Namens de talrijke aanwezigen dank te de plaatsvervangend voorzitter, de heer M. Wieringa, de spreker voor de fascinerende wijze waarop hij hetgeen dat hem bezielt naar voren wist te brengen. De heer Wieringa zei van me ning te zijn, dat deze lezing, die in samenwerking met het Instituut voor de Tropen te Amsterdam tot stand kwam, beslist een hoogtepunt in het seizoen van de vereniging was. Ho»»tdronk in tabletvorm. 95ct KERSTFEEST HERVORMDE ZUSTERKRINGEN DEN HOORN De zusterkringen van de Hervormde gemeente te Den Hoorn vieren het Kerstfeest op aan staande maandagavond om 8 uur in „Ons Huis". Langs deze weg worden alle dames, ook zij die niet bij één van de kringen zijn aangesloten, uitgeno digd om deze avond bij te wonen. INTERKERKELIJKE KERSTSAMENZANG DEN HOORN Hoornders van alle gezindten zijn hartelijk welkom in de Kerstsamenzang op dinsdagavond 22 december. Muzikale medewerking wordt verleend door het fanfarekorps D.E.K., dat ook de zang zal begeleiden. Een koor, dat speciaal voor deze gele genheid is gevormd, zal te beluisteren zijn. De leiding berust bij de voorgan gers van de plaatselijke kerken, en de muzikale directie bij de heer A. Kuik. De avond wordt gehouden in de Her vormde kerk en begint om 8 uur. Er werd wel eens aan mij gevraagd, Hoe ik er over dacht. Toen het probleem der geveltjes In stemming werd gebracht. Nu wil ik graag, op mijn manier, Hier iets van zeggen gaan. Mijn mening is, dat hier de Raad Het niet slecht heeft gedaan. Als je eens over Texel rijdt Om daar wat rond te kijken Als je die oude geveltjes Zo hier en daar ziet prijken, Dan is het echt voor de toerist Wel leuk om te aanschouwen, Hoe men voor zo'n paar honderd jaar, Dit al heeft kunnen bouwen. Men had, in 't geveltje van hout Een schuifluik aangebracht. Dat was gerust, in vroeger tijd Heel aardig uitgedacht. En als je dan de raampjes ziet Met ruitjes, o zo klein, Dan voel je, dat men vroeger toch Al gauw tevree kon zijn. De deuren met hun bovenlicht Doen wel heel somber aan. Ik geef het toe, het is wel leuk Dit alles te zien staan, Maar, past het nog in deze tijd Met zijn moderne leven, Nu men met ruimte, licht en lucht De toon wenst aan te geven? De woningnood van de tijd Spreekt wel een woordje mee, En daarom is men met zo'n huis Voorlopig nog tevree. Maar, dat het jongere geslacht Niet in deez' stijl wil blijven En hier hun geld niet aan besteedt, Durf ik toch wel te schrijven. 't Heeft waarde, als museumstuk, Maar niet als woning meer. Wij leven in een andere tijd En in een andere sfeer. W. J. Boon. WIE ZIJN DE AFZENDERS? De afgelopen weken is het herhaal delijk voorgekomen, dat wij van hulp vaardige abonnees brieven en brief kaarten ontvingen met „tips" voor de rubriek „Onder de Pomp". Aangezien de afzenders verzuimden naam en adres in te vullen, kunnen wij van hun aan wijzingen geen gebruik maken. Tenzij de schrijvers zich alsnog even melden. Hetzelfde geldt voor een drietal inge zonden stukken, die, zodra de namen van de afzenders ons bekend zijn, bijna zeker zullen worden geplaatst. Ten overvloede wijzen wij er op, dat ano nieme brieven NOOIT kunnen worden opgenomen. Desgewenst kan bij publi- katie de naam worden vervangen door initialen of een pseudoniem. I Êüür 97. Toen brigadier Piet met zijn hoofd voor het gevangenisraampje stond, werd zijn aandacht het eerste getrok ken door een volkomen wanhopige Fritzl van Köpenick. „Pssst, Fritzl!", fluisterde Piet. „Goeie help! Hoe kom jij hier?" riep Fritzl verbaasd uit, want brigadier Piet was nu juist de man aan wie hij de hele avond had zitten denken. „Ja, ik ben het", antwoordde Piet zachtjes, „Ik ben gekomen om jullie te helpen. Maar daarvoor zul je me toch eerst nauwkeurig moeten vertellen wat er eigenlijk met jullie gebeurd is". „Ik snap er eigenlijk nog geen biet van", moest Fritzl toegeven. „Toen wij door de tunnel hier aankwamen, trof fen we het hele station in de prak aan. De gezochte koelwagen lag er in stuk jes tussen, dus er moet een ongelukje mee gebeurd zijn, neem ik aan. Van Karei Kleun tj es was evenwel geen spoor te bekennen. Nou...., en toen joegen we nog eventjes een afdeling Italiaanse soldaten op de vlucht om zo in het voorbijgaan ook Campanella even te bezetten. Doch toen kwamen de Italianen met man en macht terug en tegen die overmacht konden wij het natuurlijk niet bolwerken. Nouen daar zitten we dan met ons goeie ge drag". „Je hebt je zelf lelijk in de nesten gewerkt, vriend", zei Piet zuinig. „Wat nou?" „Ik weet maar één oplossing", ver volgde Fritzl, „Je moet naar mijn neef Buberl van Köpenick gaan. Die heeft hier een goed berghotel in de buurt. Die kan je wel helpen, want hij heeft geld zat. Hij verdient dik aan de toe risten. Zeg maar, dat ik je gestuurd heb En zie, daar zijn Piet en Pepi al op weg naar het beroemde berghotel in de bergen bij Campanella. De maan zet het landschap in een toverachtig licht en het hotel is in de verte al zicht baar mr^w wtm—Tir'irrrr" v ww v 'JS&SfcV- Brieven van lezers - buiten verantwoordelijkheid van de redaktie Gaarne zou ik mij willen wenden tot alle oud-gemobiliseerden op Texel. Prompt 25 jaar geleden zaten we midden in de mobilisatie 1939/'40, welk feit ik graag in Uw herinnering wil terugroepen. Dit echter niet alleen. Tevens zou ik op veler verzoek hieraan een oproep willen vastknopen om een reünie te organiseren op een geschikt weekend in het voorjaar van 1965 zo omstreeks Pasen b.v. Wij zien dan elkaar na 25 jaar niet alleen als oud-militair in burger weer eens terug, maar kunnen dan ook onze vroe gere Texelse gastheren en -vrouwen van Den Burg, De Koog, De Cocksdorp, Den Hoorn, Oudeschild en Oosterend niet te vergeten, nog even goeien dag zeggen. We houden dan b.v. een min of meer feestelijke reünie op vrij dagavond te Den Burg om er zaterdags, eventueel zondags nog, bezoekjes aan onze nog niet vergeten gastvrije Texelaars op te laten volgen. Daarbij een prachtkans grijpend om warm hart hebben toegedragen, waar- opnieuw te genieten van Texels natuur schoon en te constateren hoe Texel in die 25 jaar vooral wat betreft huizen/ bungalowbouw en recreatiemogelijkhe den is veranderd De schapendijkjes, de dennen en de duinen zijn er nog wel, maar het silhouet van de dorpen is veranderd. Niettemin de moeite waard om er een reis voor te maken, want Texel is boeiend en blijft mooi. Teneinde een dergelijk festijn op touw te zetten is het beslist nodig te weten wie en hoeveel liefhebbers (even tueel met dame) voor deze escapade er na 25 jaren nog „in de bus" zitten, d.w.z. wie er plezier in hebben tot een ontmoeting na 25 jaren met onze mili taire en burgerlijke lotgenoten van toen. Welnu een briefkaartje aan oud reserve-kapitein P. v.d. Linden, Sche penstraat 12a te Rotterdam (4) met op gave van naam en adres is voldoende om het balletjes aan het rollen te bren gen. Daarna kan dan een definitief plan met datum vastgesteld worden waar U persoonlijk per circulaire van op do hoogte gesteld wordt. Hebt U voorstellen hoe wij die vrij dagavond, zaterdag eventueel zondag er bij, op de meest prettige wijze kun nen doorbrengen? Suggesties zijn van harte welkom, zowel van de oud-gemo- biliseerden als ook van onze Texelse burgervrienden, die ons toentertijd zo'n HET WAS ANDERS Het verloop van het ongeluk op de Pontweg, waarbij de heren A. Saai uit De Cocksdorp en A. Daalder uit De Koog betrokken waren, heeft zich iets anders afgespeeld dan wij in de krant van vrijdag meldden. Uit de richting van De Koog naderde maandagavond om 7.15 uur de heer Saai met zijn personenwagen. Hij wilde linksaf de Duinweg inslaan, maar werd op het moment, dat hij de bocht in zette gegrepen door de achteropkomen de wagen van de heer Daalder, die hem links trachtte te passeren. De heer Daalder heeft niet snel genoeg kunnen reageren toen Saai afremde om de bocht te nemen De politie heeft intus sen tegen beide betrokken automobilis ten proces verbaal opgemaakt. Nog een correctie Naar aanleiding van een ander be richt in de krant van vorige week vrij dag bereikte ons nóg een aanmerking. In het rechtbank verslag je, waarin wij melding maakten van het feit, dat de officier van justitie te Alkmaar, zowel de TESO-kapitein K. S als de schipper van de TX 25 A. v. D schuldig acht aan de aanvaring op 4 november van het vorig jaar, werd ten onrechte ge steld dat de TX 25 te snel zou hebben gevaren. Gebleken is nl. dat dit juist niet het geval was. Men achtte de schip per echter mede schuldig, omdat hij verzuimd heeft van de misthoorn ge bruik te maken. neus, keel en borst van vastzittend sljjm FEUILLETON 7. De gezette vrouw keek verschillende malen naar het jonge meisje, toen ze melk opzette en vroeg tenslotte: „Dus je bent toch weer teruggekomen naar Nederland?" „Zoals u ziet. Ik logeer een paar da gen bij tante Duuk. Ik ga natuurlijk aan het werk. Maar ik dacht: eerst even de familie langs, die heb ik al zo lang niet gezien". De vrouw kwam bij" de tafel zitten en steunde er met haar ellebogen op. „Ja, Piet zei al een paar keer: Let eens op, vandaag of morgen staat Marrie voor onze neus. Van het voorjaar heb ben we nog een brief van je vader ge had en daarin liet hij al doorschemeren, dat je plannen had om naar Nederland terug te keren. Het boterde de laatste tijd zeker niet erg tussen jullie?" „Het heeft bijna vier jaar tussen ons niet geboterd, tante. Per slot van reke ning heeft men mij tegen mijn uitdruk kelijke wil naar dat land gestuurd". De vrouw wreef in gedachten over het verschoten tafelkleed. „Ja, ik heb het nooit erg verstandig gevonden van je vader. Met verkeerde honden is het slecht hazen vangen, zei mijn vader al tijd. Ja, en van Fons weet je het zeker al. he?" Marrie knikte bevestigend. „Ida heeft me alles in geuren en kleuren geschre ven. Het kan me nu niet meer schelen. Ik ben er overheen. Naar ik begrijp, heeft hij een goed huwelijk gedaan. En als hij gelukkig is met die vrouw, dan vind ik het al lang goed. Misschien was DOOR J. DE VRIES het tussen ons een soort kalverliefde, wie zal het zeggen". „Je hebt veel van hem gehouden, he?" vroeg de vrouw zacht. „Allicht, tante. U kunt zich niet voor stellen, wat de scheiding voor mij be tekend heeft. Het was verschrikkelijk duizenden kilometers van elkaar vandaan". „Ja kind, zo gaat het wel eens in het leven. En je mag wel weten, hoor, Piet en ik hebben bet ook erg gevonden. Trouwens, het halve dorp heeft er schande van gesproken. En Fons heeft het zich ook aangetrokken, dat weten wij. Hij heeft hier menige avond met de handen onder het hoofd gezeten. Dat was in het begin, de eerste dagen". „Ik schreef hem en hij mij, maar va der verscheurde mijn en zijn brieven. Ik heb ze nooit gehad". „Fons begreep er niets van. Later gingen wij zoiets vermoeden. Piet kent zijn broer natuurlijk het beste en die opperde al; Marrie krijgt de brieven van Fons natuurlijk nooit in handen. Twee jaar geleden overleed de oude Hagen en toen stond Fons alleen voor de fabriek, die helemaal niet zo goed ging. Het jaar daarvoor was meneer Van Essen met zijn wagen verongelukt, zodat die jonge vrouw er alleen voor stond. Verleden jaar zijn ze getrouwd, Fons en Grada. Och, ze was nog een knap ding. als is ze vier jaar ouder dan Fons. En ze had wat geld. Hun bedrij ven lopen nu heel best. Fons werkt hard en is nergens te lui of te beroerd voor. Als het moet, helpt hij zelf mee in de fabriek. De jongens geven hoog van hem op en het loon is er goed". „Waarom is oom Piet er dan weg gegaan?" De vrouw haalde haar schouders op. „Och, je weet hoe dat gaat; die grote bedrijven beloven zoveel mooie dingen: een aandeel in de winst, koffie en thee, een personeelsvereniging met feest- avondjes, een vakantieverblijf van de fabriek en ga zo maar door. Gratis be drijfskleding en zelfs de reisuren ver goed. Als je dan gaat rekenen, ben je een dief van je eigen portemonnee, als je hier blijft. Trouwens, Piet was al weg voor de oude heer Hagen stierf". De vrouw stond op en schonk de koffie in, die ze voor Marrie neerzette. „Koek moet je er maar bij denken. Die hebben we in de week nooit. We sparen voor een televisie, zie je?" „Leuk. Waar is 't grut eigenlijk?" Tante Ans begon te lachen. „Marrie, je bent bijna vier jaar weg geweest. We hebben de wieg verkocht, want zes vonden we welletjes. Barendje is nu zeven en Ties acht. Ze zijn op de oudste na naar school. Gerrit werkt bij Fons, als bijrijder op de auto". „Ja, het was al bijna vier jaar gele den en de twee jongens waren nog maar ukkepukken. De tijd stond ook hier niet stil. „En wat ga je nu doen, Marrie?" „Werken natuurlijk. Mijn geluk is, dat ik nu perfect Engels spreek en schrijf. Er zal wel wat te vinden zijn". „Maak je maar geen zorgen. Je snapt het niet, maar ze schreeuwen om per soneel. Je zult hier in de buurt best wat kunnen vinden. Of blijf je hier niet?" „Ik ben voorlopig bij tante Duuk. Apropos, kan ik hier vannacht slapen?" „Altijd. En als je hier wat vindt, we ten wij wel een kamer voor je. Of je zou hier genoegen willen nemen met een zoldervertrekje". „Dat zien we later wel, tante. Ik neus straks wel eens de kranten na. En nu ga ik een uurtje naar tante Greet. Hoe laat eet u?" „Kwart over zes is Piet thuis". „Tegen zessen ziet u me wel ver schijnen. Help ik wel een handje mee". 's Avonds begroette oom Piet zijn nicht met twee klapzoenen op iedere wang. Hij hield haar aan de handen voor zich uit en knikte tevreden. „Bruin gebrand door de Australische zon. Je ziet er tenminste gezond uit. Dat is al heel wat. En maar weer teruggevlogen naar het oude nest, zie ik. Ik kan je geen ongelijk geven. Er is maar één Nederland en dat is ons Brabant". Marrie glimlachte. „Die oom Piet". „Je vader zal wel woest geweest zijn, he? Toen je vertelde, dat je weer terug ging. Zijn verdiende loon. Had hij maar niet zo verdraaid koppig moeten zijn". Tante Ans meende het gesprek op een ander onderwerp te moeten brengen. ,/Die.... eh.... tweede vrouw van je vader.Is het wat?" Het meisje ging verzitten. „Wat zal ik daarvan zeggen? Grace is natuurlijk een stuk jonger, een jaar of dertien. Ze heeft een goed figuur, is ook nog knap en dat maakt het juist zo wonderlijk. Zij had alles mee: haar uiterlijk, haar leeftijd, ook wat geld.en papa. die had alleen maar z'n armoede. Een bednjf. dat in opbouw was.... een groot gezin, een oud huis en als hij zelf nu ook nog een man was, waarop vrou- door ons gedwongen verblijf op Texel tot een voor ons onvergetelijke tijd is geworden. Niet alleen van 3-III-45 R.I. maar van het hele Texelse Bataljon en toegevoegde onderdelen als de lucht- waarschuwingsdienst etc., worden in stemmingen met dit plan van harte ingewacht. Prettige Kerstdagen en 'n gelukkig 1965 wordt U toegewenst door Cdt. 3- 111-45 R.I. te Den Burg, tevens wnd. Bataljons Commandant op Texel, anno 1939/'40, de Oud-Reserve-Kapitein, P. v.d. Linden. Schepenstraat 12a, Rotterdam. VERANDERINGEN BIJ DE BURGERLIJKE STAND Sinds onheugelijke tijden worden ééns per week, op zaterdag de huwe lijken in de gemeente bekend gemaakt door het aanbrengen van afkondigingen in het publilcatiekastje bij het raad huis. Ingevolge het burgerlijk wetboek moet deze afkondiging minstens tien dagen lang blijven hangen voordat het huwelijk kan worden voltrokken. De consequentie van dit systeem was, dat tussen de huwelijksaangifte en de vol trekking 2 zondagen en 2 maandagen zaten. In deze regeling is een kleine verandering gekomen. De huwelijken zullen nu telkens op vrijdag worden afgekondigd, zodat tussen aangifte en voltrekking twee zaterdagen en twee zondagen zitten. Deze verandering is het gevolg van de invoering van de zg. termijnenwet. Ook de regeling van de geboorteaangifte wordt tengevolge daarvan enigszins gewijzigd. Zoals be kend is men verplicht zijn kind binnen drie dagen na de geboorte aan te geven, maar zon- en alg. chr. feestdagen tel den daarbij niet mee. Voortaan zal men de zaterdag ook als een zondag mogen beschouwen, zodat men op die dag het kind niet dient aan te geven. Op grond van de bovenstaande ver anderingen zou men verwachten, dat de gemeentesecretarie op zaterdag voort aan gesloten is. Dit zal echter pas zijn toegestaan als enkele wijzigingen in de gemeentewet zijn aangebracht. Men verwacht, dat dit per 1 april a.s. een feit zal zijn. Tot op dat moment kan men op de secretarie zaterdagochtend van 9.00 tot 9.30 uur terecht. UITSLAG VERLOTING S.V.O. OOSTEREND Tijdens het Ouwe Sundcrklaasbal in „Jatry" had de trek king plaats van de onlangs gehouden verloting ten bate van de sportvereni ging Oosterend. De uitslag luidt als volgt: 1. P. Vermeulen, Den Burg; 2. C. Reij, -Den Burg; 3 't IJsbeertje, Den Burg; 4. L. C. de Veij, Den Burg; 5. P L. C. de Veij. Den Burg. Dros, Hoeve Bern; 6. J. Verijzer, De Waal; 7. P. den Braven, Den Burg; 8. TEXELSE MARKT Op de Texelse markt werden maan dag aangevoerd: 1 koe ƒ650,5 gras- kalveren ƒ300,ƒ400!—; 12 nuchtere kalveren ƒ175,275,15 schapen 7115,ƒ150,en een aantal lamme ren ƒ60,ƒ110,—. wen verliefd kunnen worden, dan zou het nog te begrijpen zijn. Maar hij wordt al aardig kaal, en het kan 'm niet schelen, hoe hij er uit ziet. Deson danks trouwde ze met hem en ze houdt werkelijk van hem. Dat was best te merken". „Ja", meende Piet met een uitgestre ken gezicht wijsgerig te moeten opmer ken, „van vrouwen kun je nooit hoogte krijgen. Neem mij nou. Ik was een oerlelijke vent, toen ik met je tante ging vrijen, maar ze heeft gewoon ge vochten om mij te krijgen, he Ans?" De vrouw keek hem met haar hoofd schuin aan. „Hoor hem", smaalde ze. „Ik moest eerst heel niets van die magere scharminkel hebben. Je had heel geen houvast aan dat jong". „Dat is nu wel anders, he vrouw?" grijnsde haar man en ging breeduit zitten. En Marrie antwoordde glim lachend: „Ik hoor het al, dat zit met jullie wel goed. Beter zo als anders". „En zo is het maar net", bevestigde tante Ans. „Kom, we gaan een lekker een kopje koffie drinken. Marrie heeft ons verwend met cake. Die denkt ook: tante Ans en oom Piet zien er zo slecht uit, daar kan nog best wat meer op, he Marrie?" De volgende morgen zag Marrie in een streekblad een advertentie, waarin een receptioniste werd gevraagd. Ken nis van vreemde talen gewenst. Goed kunnende typen. Ze keek naar het adres. Het bleek een exportbedrijf tus sen Sprang en Kaatsheuvel te zijn, dus betrekkelijk dicht in de buurt. (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1964 | | pagina 3