Cjroen Twartsjexeh in het harL,
Oud-redacteur van „De
gaf verrassende visie
BETALEN
I PER GIRO
AGENDA
Briljante modeshow van de
fa. J. M. Moerbeek
1
Hoe ziet (le wereld er vanuit het Kremlin uit?"
NUTSSPAARBANK
TEXEL
Maar wat de veel
van het goede
VREEMDE „VANGSTEN" UIT NOORDZEE
VRIJDAG 2 APRIL 1985
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7952
Uitgave N.V. »/h Langeveld de RooQ
Postbus 11 Den Burg, Teiel - TeL 2058
Redaktte: Harry de Graal, WUbelminalaau 33.
Deo Burg, tel. 2058, 't avonds 2382.
11
COURANT
De 150 jongeren, die dinsdagavond in de jeugdherberg „Panorama" de
catechisantcnavond bezochten, zullen, zeker niet teleurgesteld zijn geweest over
hetgeen hun daar werd geboden. In plaats van het gebruikelijke geloofsonder
richt, werd nu aandacht gschonken aan het communisme. Onder het motto
„Hoe ziet de wereld vanuit het Kremlin eruit" gaf de heer A. J. Koejemans,
oud-hoofdredacteur van „De Waarheid", een originele voordracht over deze
wereldbeschouwing. Aangezien bekend was dat de her Koejemans enkele jaren
geleden het communisme de rug heeft toegekeerd en sindsdien als overtuigd
Christen door het leven gaat, verwachtte het publiek, dat deze man, die door
communisten waarschijnlijk als een afvallige wordt beschouwd, de praktijk
van het marxisme-leninisme op overtuigende wijze zou „kraken". Maar dit ge
beurde niet. In tegendeel; de heer Koejemans gaf zijn toehoorders op indrin
gende wijze een totaal andere visie op deze ideologie. Ook tijdens de vragen,
die door de merendeels jeugdige aanwezigen na afloop werden gesteld, be
lichtte de spreker met nadruk de positieve kanten van de leer. waarvan hij
indertijd een der belangrijkste verbreiders was.
De heer Koejemans slaagde erin zijn maar als ze naar andere landen kijken,
publiek hej communisme door de ogen
van een Rus te laten zien. „Stelt U zich
voor", zo begon hij zijn betoog, „dat een
Russische regeringsambtenaar 's avonds
vanuit een der vensters van een rege
ringsbureau in het Kremlin over Mos
kou kijkt en peinzend overweegt, wat
zich hier sinds de tijd der Tsaren heeft
afgespeeld. De tijd waarin Rusland arm
en onwetend is, waar de lijfeigenschap
nog bestaat en waar het volk kruipt
voor de oppermachtige Tsaar, de adel
en de kerk. Dan breekt in november
1917 de revolutie uit De arbeiders be
stormen in Petrograd het winterpaleis
en in Moskou brandt een bittere strijd
los tussen de opstandelingen en de re
geringstroepen, die tenslotte in het
voordeel van de arbeiders wordt be
slecht. De communisten onder Lenin
verklaren zich bereid het land te leiden
en de opbouw ter hand te nemen vol
gens de regels van Marx en Engels,
neergelegd in het Communistisch Mani
fest. Lenin preekt de klassenstrijd. De
produktiemiddelen moeten in handen
komen van het volk. De macht van de
Bourgeoisie moet worden gebroken. Na
veel strijd stabiliseert de revolutie zich.
De communisten staan voor de enorme
taak het achtergebleven en agrarische
Rusland te veranderen in een industrie
staat, wgiar tenslotte zonder concurren
tie in vrede alles kan worden geprodu
ceerd wat het volk nodig heeft zonder
geld. Een staat, die gegrond is op de
macht van de arbeid; niet op de macht
van het kapitaal. Geen kapitalistische
staat dus. waar de niet-bezittende klas
se zijn arbeid moet verkopen om in le
ven te blijven. Het zal lang duren voor
dit ideaal zal zijn bereikt. Niet steeds
wordt de juiste weg gevolgd. Er ont
staan vreselijke dwalingen. Stalin komt
met zijn terreur en concentratiekam
pen. De communisten worden door vij
anden omringd, vijanden waar ze soms
mee moeten samenwerken. Gestreden
wordt ook tegen de kerk, de grootste
grondbezitter. Met succes: de scheiding
tussen kerk en staat wordt een feit.
Nu, in 1965 heeft de kerk haar nieuwe
positie begrepen en is niet langer een
machtsinstrument. Het land is bedekt
met fabrieken, nieuwe steden en collec
tieve boerderijen. Geestelijke vrijheid is
er sinds Stalins dood. Maar het uitein
delijke doel van het communisme: de
wereldrevolutie, blijft nog uit. Moeilijk
heden zijn er als steeds, maar ook suc
cessen- in tal van Europese en Azia
tische landen wordt het socialistische
systeem overgenomen. De Russen weten
dat het communisme nog geen feit is,
Op Uw verzoek doen wij beta
lingen per giro, ter voldoening
van rekeningen etc., ten laste
van Uw tegoed bij de spaar
bank. Ook verrichten wij perio
dieke giro-opdrachten, echter
uitsluitend aan het einde van
elke kalendermaand, elk ka
lenderkwartaal, kalenderhalf
jaar of kalenderjaar.
i Binnenburg 9 Den Burg
waar naast enorme rijkdom nog
moede heerst, dan hebben zij reden om
tevreden te zijn. Hun land is zich. meer
dan China, van zijn verantwoordelijk
heid bewust. De welvaart is nog niet
zeer hoog, maar veel stabieler dan het
Westen. Er wordt gestreefd naar een
nieuwe mens, die leeft met een nieuwe
moraal. Een mens, die voor zijn soort
genoten geen wolf is, maar een broe
der".
Vragen
Ongeveer zo schetste de heer Koeje
mans de wijze waarop de hedendaagse
idealistisch gezinde Sowjet-mens denkt
en terugziet. Deze voordracht bleek bij
het publiek echter diverse vraagtekens
te hebben opgeroepen. De heer Wiebe
Laan had uit de lezing begrepen, dat de
verhouding tussen kerk en staat tame
lijk goed is. De kranten geven echter
een andere indruk. Men leest nog steeds
over acties, tegen de kerk en hoort van
vervolgingen. Hoe zit dat? De heer
Koejemans vertelde dat de vrijheid van
godsdienst in de grondwet van de Sow-
jet-Unie is vastgelegd. Men is vrij zijn
geloof te belijden, maar daar tegenover
staat, dat de niet-gelovigen vrij zijn,
propaganda voor het atheïsme te ma
ken. De kerk is vrij, in zoverre dat zij
de mogelijkheid heeft voor de mensen
de uitoefening van hun geloof mogelijk
te maken. Daar blijft het bij. Evangeli
satie mag dus niet worden uitgeoefend.
Wij zijn geneigd van „vervolging" te
spreken als de staat over deze zaak met
de kerk in conflict komt. Dit is onjuist
Een feit is, dat de kerk nog moeite heef!
zich in de nieuwe situatie te schikken
Maar heeft Christus het zo niet zelf
gewild? De Russisch-orthodoxe Kerk
heeft moeten leren dat zij een dienende
functie heeft.
De heer Bob Dros had de spreker in
plaats van over communisme vaak over
socialisme horen praten. Hij vroeg of
deze begrippen door de heer Koejemans
over een kam geschoren worden. De
heer Koejemans antwoordde dat socia
lisme en communisme zeker niet dezelf
de begrippen zijn. De Unie van Socia
listische Sowjetrepublieken beschouwt
het socialisme als een ontwikkeling
naar het ideaal: het communisme. Zo
lang men nog in de socialistische fase
is, worden de produktiemiddelen tot
volkseigendom gemaakt, ieder werkt
naar bekwaamheid en wordt naar pres
tatie betaald. Als het communisme ver
wezenlijkt is, is de productiviteit zo
gestegen, dat geld overbodig is gewor
den en de mensen zonder betaling alles
kunnen krijgen, wat ze nodig hebben.
Jeugd opstandig?
Mej. Imme Keijser kon zich moeilijk
voorstellen, dat de jeugd de communis
tische leer maar voor zoete koek ver
orbert. Zijn de jongeren het er wel mee
eens en komt er nooit eens reactie? De
heer Koejemans antwoordde hierop met
verrassende zekerheid: „De jongeren
hebben het socialisme volkomen aan
vaard. Men is overtuigd en bevestigt
dat, zodra een mogelijkheid zich voor
doet. Ze zijn wel anders dan de oudere
communisten, omdat zij de revolutie
niet hebben meegemaakt en tegenover
alles heel nuchter staan. Men is critisch
maar aanvaardt de nieuwe normen in
principe.
Ds. Beerthuis wilde weten hoe de heer
Koejemans ^r toe gekomen is, het com
munisme de rug toe te keren en Chris
ten te worden. De spreker wilde op deze
vraag niet al te uitvoerig ingaan en
verwees voor zijn levensgeschiedenis
naar zijn boek „Van ja tot Amen". Dit
voor een deel samenvattend zei hij:
„Alle streven, voor welke maatschappe
lijke orde dan ook. is zinloos als het niet
gezien wordt vanuit de opdracht, die
Jezus Christus ons heeft gegeven. Dan
ontstaat een onmenselijke staat, waarin
de mens niet méér is, dan een radertje
en waarin zijn individualiteit tegenover
de Schepper verloren gaat. Daarom
brak ik ermee, al wil dat niet zeggen,
dat ik het communisme geheel afwijs".
Op de vraag van Kees van Mounk,
die wilde weten wie de grondleggers
van het communisme zijn geweest, ging
de heer Koejemans uitvoeriger in op
hetgeen hij al in zijn lezing naar voren
had gebracht.
Censuur?
De heer Piet Troost wilde weten, hoe
het met de persvrijheid was in de Sow-
jet-Unie en hoe het nieuws uit het Wes
ten het Russische volk bereikt. De heer
Koejemans gaf toe. dat er in de Sowjet-
Unie iets bestaat, dat wij censuur zou
den noemen. Berichten in kranten en
tijdschriften, die het egoïsme zouden
kunnen aanwakkeren, of die de zuiver
heid van geest zouden kunnen aantas
ten. worden gewoonlijk geweerd. Een
boek als „Ik, Jan Cremer" zou zeker
niet in de Sowjet-Ume worden uitgege
ven. Overigens is het Russische volk
behoorlijk op de hoogte van hetgeen in
de wereld gebeurt.
Elly Bremer vroeg of het mogelijk is,
overtuigd communist t.e zijn en toch in
God te geloven. De heer Koejemans
antwoordde, dat het communisme het
Godsbestaan niet erkent en derhalve
moet op de vraag „neen" worden ge
antwoord. Toch heeft het voor een
Christen zin. om aan een dergelijke
staatsvorm mee te werken, maar vanuit
een ander denkbeeld. Dan kan men het
met de Synode van de Tjechische Evan
gelische K^rk eens zijn. die zegt: Het
geloof is geen hinderpaal maar een
steun bij de aanvaarding van de socia
listische normen. Overigens; het com
munisme behoeft het Christendom niet
te overweldigen. Ook de Patriarch van
Moskou, Alexei. is daar van overtuigd.
Hij zei eens de zekerheid te hebben, dat
de poorten der hel de gemeente van
Christus met zullen overweldigen, zéker'
niet in de Sowjet-Unie.
Aan het slot van de avond toonde ds.
A. W. ,F. Waardenburg zich bijzonder
dankbaar voor hetgeen de heer Koeje
mans ten gehore had gebracht. Ds.
Waardenburg zei van mening te zijn,
dat de heer Koejemans de communisten
ziet op de wijze, waarop ook Christus
ze zou hebben gezien: als broeders.
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 24 tot en met 31 maart 1965
Geboren Aafje Martine, dv., en
Willem Maarten, zv. Maarten Bruijn en
Trijntje G. van Wijk; Esther Raïna, dv.
André F. Reitsma en Hendrina C. Bak
ker; Jolanda, dv. Everardus J. Eelman
en Grietje van der Zee.
Ondertrouwd: Everardus Johan Com-
bé en Maartje Zegers; Jan Willem Geus
en Maria Dorothea Beckermann; Jannes
de Vries en Gerda Anna Michels; Edo
Spoelstra en Reinoutje Lap; Johan Dirk
Roeper en Agnieta Hillegina Désirée
Mathijssen.
Overleden Arie Simon Kikkert, oud
89 jaar; Jacob de Boer, oud 86 jaar;
Johannes Matheas Bakker, oud 74 jaar;
Naantje Bakker, oud 89 jaar; Trijntje
Eelman, oud 71 jaar.
INGEKOMEN PERSONEN
Othmar C. J. ten Cate, van Bever
wijk, Relweg 51 naar Den Burg, R. P.
Keijserstraat 6.
Verschoot dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert 12 ct p. mm.
MILJOEN LITER GASOLIE VOOR
T.E.S.O.
De N.V. TESO heeft de levering van
één miljoen liter gasolie voor haar veer
schepen in het komende jaar gegund
aan de N.V. Texelse Oliecombinatie te
Den Burg. De TOC had voor het laag
ste bedrag ingeschreven.
WITTE SCHOLEKSTER WEER
GESIGNALEERD
Zondag werd in de Mokbaai een witte
scholekster gesignaleerd. De opvallen
de vogel hield zich op temidden van een
troep normaal gekleurde soortgenoten.
De albino-scholekster wordt reeds ge
durende enkele jaren regelmatig op
Texel waargenomen. Voor het eerst ge
beurde dit tijdens de winter 1962-'63.
Meestal houdt het dier zich op in de
omgeving van Den Hoorn. Ook in
Weegeswaal is eens een albino-schol
ekster waargenomen Het staat uiter
aard niet vast of het steeds dezelfde
vogel is geweest.
De voorjaarsmodeshow van de firma
J. M. Moerbeek, die dinsdagavond in
„Casino" te Den Burg werd gehouden,
had stellig een groots karakter. Twaalf
manequins, zowel van Texelse als niet-
Texelse orgine, showden twaalf
keer, wat betekent dat hel geheel
uit dames bestaande veelkoppige pu
bliek maar liefst 144 modellen kreeg te
zien! Dit was te veel van het goede.
Het pleit echter voor de wijze waarop
alles werd gepresenteerd, dat slechts
weinig dames de zaal voor het einde
een kwartier voor middernacht ver
lieten.
Een modeshow heeft op vrouwelijk
publiek een enorme aantrekkings
kracht. Honderden waren present, niet
tegenstaande de schrik die een vorige
keer werd beleefd, toen in de zaal
brand Uitbrak. De heer L. Sok zin
speelde daar in zijn openingswoord op
De Texelse Noorzeevissers hebben in
de afgelopen weken diverse merk
waardige voorwerpen in hun netten
gehad. Vorige week haalde de TX 8,
schipper M. Bremer te Oosterend, op
33 mijl ten westen van Petten een klein
scheepskanon op. Het voorwerp was
haast onherkenbaar, doordat het cen
timeters dik was begroeid met schelp
dieren en planten. Het kanon werd
naar het Texels Museum gebracht,
waar de ergste rommel er werd afge
haald. Er is nog weinig over de her
komst van het wapen te zeggen. Waar
schijnlijk dateert het uit de zeventiende
eeuw. Het gietijzeren kanon is beves
tigd op een houten onderstel, voorzien
van kleine houten wielen. Om barsten
van het met zeewater verzadigde ma
teriaal te voorkomen, moet het geheel
onder water worden bewaard.
Interessant was ook de slagtand van
een mammoet, die enkele dagen later
door de TX 16 van C. Boekei uit Oude-
schild werd opgevist op 60 mijl wzw
van het Molengat. Dit voorwerp is nog
belangrijk ouder dan het scheepska
non, want mammoeten zijn sinds vier-
a vijfduizend jaar uitgestorven. Jaren
geleden werden andere overblijfselen
van deze kolossale olifanten opge
haald. In het Texels Museum bevinden
zich enkele kiezen en dijbeenderen.
Op de foto ziet men de directeur van
het Texels Museum, de heer G. J. de
Haan met links de slagtand en rechts
het scheepskanon.
VERTROKKEN PERSONEN
Dirk Broer met echtgenote, van Den
Burg, Gasthuisstraat 21 naar Andijk,
Kleingouw 30; Margaretha Geijer, van
Den Burg. Molenstraat 4 naar Bever
wijk, Wilgenhoflaan 2.
en verklaarde, dat hij die avond zou
fungeren als brandweercommandant.
Vervolgens nam mevrouw I. Sok-Moer
beek het woord Zij blééf bijna voort
durend achter de microfoon, 31/* uur
lang, zonder een spoor van vermoeid
heid. Mevrouw Sok vertelde, dat het
marineblauw-met-wit van vorig jaar dit
voorjaar een beetje wordt verdrongen
door de kleuren zwart-wit, rose, bleu,
beige en een heel lichte tint lila. het zg.
flieder. Uit de modebladen zou men
kunnen opmaken, dat het wijde model
tegenwoordig veel gevraagd is. Beslist
onjuist, vertelde mevrouw Sok. De
voorkeur geeft zestig procent van de
vrouwen aan het strakke model. Een en
ander bleek duidelijk uit de show, die
begon nadat de manequins aan het pu
bliek waren voogesteld en een pauze,
waarin men zich de koffie en het gebak
goed liet smaken. Later zou de show
nog eens onderbroken worden door een
pauze waarin een slaatje werd geser
veerd en de nodige verfrissingen.
Ook ondergoed kon men bewonderen.
Zo werd een onderjurk getoond, waar
in een bh was verwerkt. De collectie
badpakken van Helanca was uitgebreid.
Ook de aanstaande moeder kon haar
keus maken. De stoffen, waaruit het
merendeel der modellen was gemaakt,
waren trevira. terlenka en diolen. Ruim
vertegenwoordigd waren de tweedjas
sen, jumpers, lange broeken, jacks,
mantelpakken, ultra-lichte regenjassen.
Ook de collectie kinderkleding bleek
zeer uitgebreid te zijn en werd geshowd
door de jonge manequins Trix Sok en
Marja Eelman. We zagen truitjes,
jacks, overgooiers, jurkjes, badpakjes.
Het popline jasje, dat door Trix werd
geshowd, werd enthousiast ontvangen.
Duidelijk kwam naar voren, dat het
suède het dit jaar ook weer bijzonder
goed doet. De hoeden, die bij de ver
schillende creaties werden gedragen,
waren ook afkomstig van de fa Moer
beek. De tassen waren van Dros' Maga
zijn. Een feit, dat naast het enthou
siasme van de toeschouwers, ook be
zorgdheid verwekte, waren de prijzen,
die gemiddeld vrij hoog waren. Dit
neemt echter niet weg dat de show een
goede indruk achterliet.
ZDII VERGADERDE
DEN HOORN De Sportvereniging
Zwaluwen Den Hoorn hield maandag
avond haar ledenvergadering in „Loods
manswelvaren" Aan het begin van de
bijeenkomst werd een minuut stilte in
acht genomen ter nagedachtenis aan
het onlangs overleden bestuurslid, de
heer L. Goënga. Tijdens de bestuurs
verkiezing werd in zijn plaats de heer
C. Slechtenhorst gekozen. De heer C.
Kok werd in het bestuur herbenoemd.
Voor de heer J. Huisman, die zich niet
herkiesbaar had gesteld, werd de heer
W. du Porto gekozen. Veel belangrijke
zaken werden tijdens de jaarvergade
ring niet ter tafel gebracht. Over de
financiën heeft het bestuur niet te kla
gen, want dank zij de toto wordt ruim
schoots over voldoende middelen be
schikt. Besloten werd de contributie
voor senioren te verhogen van ƒ1,tot
ƒ1,25 per maand.
Vrijdag 2 april
Den Burg, Dorpshuis, fotoclub.
Zaterdag 3 april
De Koog, Dc Toekomst, toneeluitvoering door
De Duinkanters met het stuk „Drijfzand".
Donderdag 8 april
Den Burg, Landbouwschool, Plattelandsvrou
wen. Lezing door mevr. M. v. Sluijs-Bijl,
„Paasbouquet"
Vrijdag 9 april
Den Burg, Hotel Texel, Kamerlid Harmsen
spreekt.
Zaterdag 10 april
Oosterend, Jeugduitvoering Gymvereniging
Oosterend.
