Grote zorg voor morgen Waar grootmoeders voor zijn Hoe klein wordt Nederland? Leefklimaat wordt moeilijk Goed -zo-ABC voor kruispunten BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF (NNP) Terwijl politiek Den Haag zich zorgelijk door de haren wreef over de kabinetsverwikkelingen, gaf onlangs in Deventer de demissionaire minister van volkshuisvesting en bouwnijverheid, drs. Bogaers, heel wat andere stof om bezorgd over te kijken. De handen zul len, zo waarschuwde de minister, eens flink uit de mouwen moeten worden gestoken, willen wij ervoor zorgen, dat onze kinderen nog in een leefbaar land kunnen verblijven. Zelfs al doen wij onze uiterste best, dan nog zal van de Nederlander in de toekomst méér in schikkelijkheid worden gevraagd, aldus de bewindsman. Kort tevoren had op een politiek con gres in Amsterdam de planologische deskunndige, dr. C. de Galan, ook al de noodklok geluid. „Wij staan nu voor de keuze in welk Nederland wij morgen zullen wonen", zei hij, „het wonen, de recreatie, het verkeer, de zuiverheid van onze bodem, lucht en water vragen nu alle aandacht". Twee ontwikkelingen noemden beide deskundigen als de hoofdoorzaken van de hoofdpijn, waarmee de diverse over heden nu zitten: de bevolkingstoename en de stijgende welvaart. Nederland groeit, wat haar bevolking betreft, al sinds het laatste kwart van de vorige eeuw jaarlijks met rond 1,4 procent. Vergeleken met het wereldgemiddelde van 1,8 procent valt dit nog wel mee, maar het is toch verreweg het hoogste percentage van de Europese landen. (Het Europese gemiddelde is 0,8°/o). Deze bevolkingsaanwas zal maar wei nig afnemen door een daling van het ge boorteniveau. Deze daling wordt name lijk weer opgeheven door de verlenging van de gemiddelde levensduur wij worden vandaag de dag zo'n tien jaren ouder dan een halve eeuw geleden en het jonger trouwen. Gevolg is, dat over vijftien jaren in 1980 Neder land veertien tot vijftien miljoen inwo ners heeft, een aantal dat nog snel zal toenemen tot twintig miljoen bij de eeuwwisseling Het Nederland van onze kinderen en kleinkinderen zal dan vier maal zoveel mensen tellen als het Ne derland van onze ouders, zoals minister Bogaers vertelde. Daar zitten wij dan gezellig met z'n allen op een brokje Nederland, dat zich niet kan uitbreiden De nieuwe polders geven wat ruimtelijke opluchting, maar veel kunnen zij ook niet helpen. Wij mogen ons nu al wat benauwd voelen met onze 2800 vierkante meter grond, die iedere Nederlander ter beschikking heeft, in 2000 zal het nog veel benauw der zijn Tegen die tijd zal de Neder lander het moeten doen met 1750 vier kante metertjes. Op een strookje van 35 bij 50 meter zal hij dan moeten wo nen en werken, aan sport doen, zich ont spannen. „Het probleem is bekend", zei dr. De Galan, „onze bevolking groeit snel en grond is nauwelijks bij te ma ken". Er komt hierbij ook nog een andere zaak om de hoek kijken. De technische ontwikkeling zorgt over heel de wereld voor een verschuiving van bevolking uit de landbouw naar niet-agrarische beroepen. Bij het begin van de eeuw werkte nog bijna een derde van de be roepsbevolking in de landbouw, nu is het percentage al teruggelopen tot tien. Tegen het einde van deze eeuw zullen nog slechts drie of vier op de honderd werkende Nederlanders in de agrarische sector hun boterham verdienen. Neder land krijgt dus wel ruimschoots zijn deel van deze ontwikkeling. Wij beho ren overigens nu al tot de sterk verste delijkte landen, zo vertelde minister Bogaers Zestig van de honderd Neder landers wonen in dergelijke stadjes en steden met meer dan tienduizend inwo ners. Nog even en slechts vijf op de honderd wonen nog in kleinere gemeen schappen met minder inwoners. De steden zullen steeds meer ruimte in Nederland opslokken Negen procent van onze bodem is nu bebouwd (met huizen, fabrieken, wegen, enzovoort). Vergeleken met het deel. dat wij nu voor agrarische zaken gebruiken 77°/o is dat niet zoveel. Maar nie mand twijfelt eraan of het bebouwde oppervlak zal door de stijgende bevol king en toenemende welvaart vóór het jaar 2000 méér dan verdubbelen. Bijna een kwart van ons land zal dan zijn volgebouwd. Goed. daar is dan nog wel een oplos sing voor te vinden, zou je zo zeggen. Een zorgvuldige planning kan veel goed maken. Maar aan een huis alleen heeft niemand voldoende. Er moet ook wat bos zijn, wat hei, wat water om zich vredig en ontspannen recreatief bezig te houden. Wil de toekomstige veel grotere bevolking per hoofd op het zelfde, toch al geringe, oppervlak re- creatiegrond kunnen rekenen, dan zal zeker een kwart van de Nederlandse grond hiervoor moeten worden be stemd. Geen wonder, dat de planologen hoofdpijn krijgen. De bevolkingsproblemen van Neder land zouden nog wel te overwinnen zijn als het er alleen om ging een bepaald aantal mensen op een beperkt aantal vierkante kilometers samen te laten wo nen. Er komt dan nog een fikse reeks problemen bij. zoals de omschakeling van een landbouwgemeenschap op een sterk geïndustrialiseerde samenleving en de toenemende verstedelijking. Maar ook daarvoor zijn nog wel oplossingen te vinden. Neen, de zorgen worden nog oneindig vergroot door de grote geva ren. welke ons leefklimaat bedreigen. Het is een heel mooi woord, maar tege lijk bedriegelijk. Er gaat namelijk een wereld van begrippen achter schuil, die zeer uit elkaar lopen, maar één ding ge meen hebben: zij hebben alle betrek king op de voor het leven van de mens essentiële zaken. Vreemd genoeg wor den deze voor de mens onmisbare le vensvoorwaarden meer bedreigd, naar mate onze welvaart toeneemt. De meest elementaire goederen worden steeds schaarser: lucht, water, rust en stilte, lichamelijk en geestelijk evenwicht, con tact met de natuur. De eerste levensvoorwaarde is. dat de mens kan ademen. Maar in sommige dichtbewoonde en sterk geïndustriali seerde gebieden begint zuivere lucht al een schaars artikel te worden, vertelde de bewindsman. Ons vlakke land ver keert nog in een vrij gunstige positie, maar toch zijn er ook hier al plaatsen, waar de lucht vertroebeld is. De lucht verontreiniging is voor Vs toe te schrij ven aan industriële afvalprodukten, voor Va aan de kolen en de olie, welke wij voor onze verwarming verstoken, en voor Vs aan het verkeer (uitlaatgassen). Terwijl door onze welvaart het aantal auto's almaar toeneemt, zet ook de ver vuiling van onze lucht zich almaar ver der door. Vrijwel hetzelfde geldt voor ons wa ter. De behoefte aan zuiver water neemt toe door stijging van het waterverbruik per persoon en door toenemende vraag van de industrie. Maar zuiver water zelf wordt een heel schaars artikel. In Rot terdam kan men daarover meepraten Ons land vangt door zijn ligging het afvalwater op van vrijwel alle grote fa brieken van West-Europa, daar komt dan nog het afvalwater van onze eigen industrie bij. De drinkwatervoorzie ning, vooral voor de Randstad, zal in de toekomst grote moeilijkheden geven. De regering heeft al becijferd, dat voor lopige maatregelen om het water te zuiveren op zo'n één miljard gulden ko men. Ook ons privéleven zal steeds meer in het gedrang komen. De mens moet niet alleen, maar ook zichzelf kunnen zijn. Ergens moet hij een plekje kunnen vinden, waar hij vrij is, vooral vrij voor de storende blikken van anderen, zei minister Bogaers. Maar waar moeten wij dat in de toekomst zpeken als wij in plaats van met 360 met 600 landgenoten op één vierkante kilometer zijn samen geperst? Waar zal de stilte blijven? Het straat rumoer, hinder van vliegtuigen, transis torradio's, zij zorgen voor een voort durende geluidsstorm, welke steeds meer tot een obcessie wordt. Hoe zal het met onze gezondheid gaan? Terwijl de medische wetenschap voortdurend overwinningen boekt, blijven wij ons zelf in hetzelfde tempo met nieuwe ge varen bedreigen. Alleen het verkeer vraagt jaarlijks tweeduizend slachtof fers. Een nog veel ernstiger bedreiging vormt de stroomversnelling, waarin on ze samenleving is geraakt. .,In korte tijd is het aanschijn van de aarde en is ons leven méér veranderd dan vroeger in generaties het geval was", zo schetste minister Bogaers het probleem. Het vraagt een geestelijke en lichamelijke aanpassing, welke door velen niet kan worden opgebracht. Dit totale complex van problemen vraagt een regelmatige begeleiding door de overheid. De overheid (of het nu het rijk is, de provincie of de gemeente) moet immers voor gemeenschappelijke voorzieningen zorgen. Dergelijke bege leidende maatregelen zijn vanzelfspre kend, gezien de ingewikkelde problema tiek, niet gemakkelijk. Het is al een winstpunt, dat de demissionaire rege ring in ieder geval de noodzaak ervan heeft ingezien. De nieuwe regering zal daar ongewijfeld op moeten voortgaan, gezien de eisen, welke de grote politieke partijen wat dit betreft hebben laten horen. Gemakkelijk zal het in ieder ge val niet zijn, of zoals minister Bo gaers het uitdrukte: „Elke Nederlander zal offers moeten brengen en inschikke lijk moeten zijn". ZONDER COMMENTAAR Een student in de omgeving van Ber gen op Zoom kreeg een belastingaan slag waarop een bedrag van 0,00 cent stond aangegeven als „te betalen". Kor te tijd later kreeg hij een aanmaning om nu eens die 0,00 cent te komen be talen en het werd pas interessant toen na verloop van tijd zelfs een dwang bevel werd uitgereikt. Uiteindelijk bleek een computer de schuldige. De 58-jarige commander R. H. Bris- towe, eens een rijke beursman, heeft een nieuwe baas. de 22-jarige Russell Stevens, die eens zijn chauffeur was. „Hij was zo'n fijne baas, dat ik meende iets voor hem te moeten doen", aldus Stevens, die zijn vroegere baas in dienst had genomen, nadat deze door een mis lukte transactie volkomen aan de grond was geraakt. NNP Het grootmoederschap is geen beroep of roeping, maar een kunst, zegt Clarence Hamilton in haar boek „De Rijkdom der laatste levens jaren". Wij moeten met die kunst ver trouwd zien te raken. Vóór alles eist het levenskunst. Eén van de dingen, waarvan kinde ren houden, is iets te weten over hun familie van vroeger. Die band met het verleden maakt hen stellig rijker, leder kind hoort graag hoe zijn ouders waren toen die net zo groot waren als hij zelf. Men kan aan die verhalen nog veel meer glans bijzetten door iets over zichzelf als kind te vertellen en zeker door de overgrootouders in de geschie denis te betrekken. Het kan de kinde ren aansporen met de voorouders te wedijveren waar het hun karakter eigenschappen betreft: eeilijkheid, moed, ondernemingsgeest. Want we moeten de kinderen met deze verhalen naar de toekomst wijzen en niet naar het verleden. Er is nog iets, dat de grootouders aan hun kleinkinderen kunnen geven, en dat is tijd. Vooral de opgroeiende jeugd haakt naar begrip van de vol wassene. Grotere jongens en meisjes zijn echter vaak verlegen om hun ou ders te vertellen wat er in hen omgaat. Zelfdiscipline Ook meer prakitsch gezien kan een grootmoeder een grote steun zijn voor een gezin. Een jonge moeder wordt vaak overstelpt met werk. Overdag krijgt zij géén, 's nachts soms maar weinig rust. Vermoeidheid kan dan vaak al haar le vensvreugde doden, waardoor het gezin ook tekort komt. Op zulke ogenblikken is een groot moeder vaak zeer welkom als zij hulp kan bieden voor een paar dagen of als zij de kinderen te logeren vraagt. Het laatste is ook vaak een uitkomst als de ouders eens met vakantie willen zonder de zorg voor de kinderen. Een echte grootmoeder herinnert zich hoe plezie rig zij het zelf vroeger vond als haar vijf bengels eens een tijdje weg waren en haar bevrijdden van alle dagelijkse zorgen. Heeft U een bromfiets? En bent U graag bereid daadwerkelijk mee te wer ken aan de verkeersveiligheid? Goed zo' Dan kan het Verbond voor Veilig Verkeer ook op U rekenen bij de na leving van onderstaande gedragsregels voor kruispunten, opgesteld in het ka der van de „Kalm aan Goed zo"- actie Goed zo! U doet eerst de nodige rij ervaring op met Uw bromfiets op stillere wegen; eerst dan neemt U als geoefend weggebruiker deel aan het drukke verkeer op gevaarlijke kruispunten. Goed zo U nadert een kruising met aangepaste dus gematigde snelheid. Goed zo U bent een sportief wegge bruiker en leeft dus sportief de ge dragsregels voor bromfietsers na. Op kruispunten denkt U eraan: de bromfietser is „langzaam verkeer", dus geeft voorrang aan een van rechts komende fietser en óók aan een van links komende auto Coed zo U verleent alle verkeer op de voorrangsweg of de voorrangs- kruising voorrang; voor een stop kruising stopt u, óók al is er geen verkeer op de andere weg. Goed zo Als U op een kruispunt links al wilt slaan, geeft U voor rang aan al het tegemoetkomende verkeer, dat rechtdoor gaat. En als U op een rijwielpad rijdt, dat U dit natuurlijk ook voor alle tegemoet komende fietsers en bromfietsers! Goed zo Bij links- of rechtsafslaan op kruisingen neemt U de bocht zo danig dat noch het tegemoetkomen de verkeer, noch het achteropko mende verkeer wordt gehinderd. Uiteraard geeft U tijdig en duide lijk aan, dat U van richting gaat veranderen. Goed zo U bent attent op de zebra's bij kruisingen en respecteert het recht op ongehinderde doorgang voor de zich op die. zebra bevinden de voetgangers. Goed zo U rijdt beheerst en zelfver zekerd. dat is sportief. EXPOSITIE OVER OORLOG, BEZETTING EN BEVRIJDING Voor de komende expositie over oor log, bezetting en bevrijding, die vanaf maandag 3 mei worden gehouden in de L.T.S. te Den Burg, werd reeds een be hoorlijke collectie materiaal op Texel betrekking hebbende verkregen. Mochten er nog personen zijn. die be schikken over op Texel betrekking heb bende affiches, foto's, oproepingen en bepaalde aan de oorlog herinnerende voorwerpen, dan wordt verzocht hier van mededeling te doen aan de heer G. J. de Haan, direkteur van het Texels Museum, of aan de heer G. A. Oskam, administrateur van de Stichting Cultu reel Werk Texel. Het materiaal wordt na de expositie uiteraard geretourneerd. Met uw aller medewerking is het mogelijk een repre sentatief beeld te verkrijgen van het oorlogsgebeuren op Texel. Als je goede betrekkingen met je kinderen en kleinkinderen wilt onder houden moet je altijd oprecht zijn. Er zijn oma's die alleen maar gevraagd worden als er een babv-sit nodig is. Sommigen kunnen de moed niet op brengen om dan te zeggen; als ik alleen daar goed voor ben Dan is er ook nog de grootmoeder, die ronduit zegt: „Hoor eens, ik heb vroeger genoeg kinderen opgepast, ik wil er nu voor m'n verdere leven van af zijn". Geen van deze beide groot moeders staat in een goede verhouding tot haar kinderen. De ene is te zacht en de andere geeft te weinig. De kunst van het grootmoeder zijn eist een zekere zelf-discipline. Men mag niet opnieuw moedertje gaan spe len en mag zeker niet het huishoudelijk leven van een jong gezin in de war sturen door zich overal mee te be moeien of alles beter te weten dan de jonge vrouw in kwestie. De sympathieke grootmoeder Het volgende beeld wordt gegeven van „de sympathieke grootmoeder". Zij aanvaardt haar leeftijd waardig. Zij weet behoorlijk voor de dag te komen en kleedt zich in overeenstemming met haar jaren. Zij leeft haar eigen leven tje, heeft interesse in zaken van maat schappelijk belang. Voor kinderen en kleinkinderen staat zij altijd klaar. Zij houdt van een stevige familieband. De ideale grootmoeder maakt poppen- kleertjes voor de kleintjes en weet eindeloos verhaaltjes te vertellen. Het wordt altijd zeer gewaardeerd door de kleinkinderen wanneer zij zich inte resseert voor hun bezigheden, liefheb berijen, prestaties en wanneer zij be lang stelt in het clubje van vrienden en vriendinnen en van alle plannetjes, die er gesmeed worden. In haar huis zijn zij altijd welkom en zij weet te luisteren. Zij staat klaar met goede raad. Daardoor is er hoogachting voor haar persoonlijkheid, doordat deze rijp is en haar evenwicht heeft gevon den. Dienen wij, grootmoeders, ergens voor? vraagt Clarence Hamilton. Het antwoord hangt van ons af, meent zij. Wij moeten echter onze betekenis voor de kleinkinderen ook niet overschatten. Wij zijn niet de hoofdpersonen in hun wereldje. Wij vormen de reservetroe pen, die opgeroepen worden als de nood aan de man komt. Onze grootste waar de ligt misschien hierin, dat wij alles doen wat kan bijdragen tot het geluk van onze kinderen. Zij zijn tenslotte wél de hoofdpersonen in de wereld van de kleinkinderen. (Nadruk verboden). RUILBEURS IN DE PAARDESTAL Zaterdagmiddag 3 uur wordt in de „Paardestal" aan de Hollewalsweg weer een ruilbeurs gehouden. Men kan er zijn verzameling speldjes, lucifersmerken enz. uitbreiden. LEZING MET DIA'S OVER WERK IN MAARTENHUIS DE KOOG Maandagavond 8 uur zal door mevr. Reijsselberg, in de voor zaal van het Herv. Jeugdhuis voor de gezamenlijke Vrouwengroepen een le zing worden gehouden. Zij zal vertellen over het werk in het Maartenhuis en dit toelichten met dia's. Zoals men weet worden in het Maartenhuis dubbel ge handicapte kinderen verpleegd PROTESTANTSE KERKDIENSTEN HERVORMDE GEMEENTEN Den Burg 10 uur ds. Froentjcs Den Hoorn 10 uur ds. Beerlhuis De Cocksdorp 10 uur ds. Soesan De Koog 19.30 uur ds. Oskamp De Waal 9.30 uur ds. Waardenburg Oosterend 10 uur ds. Oskamp maandcollecte kerkvoogdij 19.30 uur ds. Soesan, jeugddienst Oudeschild 11 uur ds. Waardenburg maandcollecte kerkvoogdij GEREFORMEERDE KERK Den Burg 10 en 3 uur ds. Uidam Oosterend 10 en 3 uur ds. Van Leeuwen GEREF. KERK (Vrijgemaakt) Dorpshuis, Burgwal Den Burg 10 en 14.30 uur Leesdienst DOOPSGEZINDE GEMEENTE Den Burg 10 uur ds. Koopmans Den Hoorn 11.15 uur ds. L. Koopmans De Koog 19.30 uur ds. Koopmans 116. Brigadier Piet liep het hotel vol goede moed binnen, doch vóórdat hij nog maar één woord kon uitbrengen, had de chef van de receptie hem al toegeroepen: „Vraagt u maar niets, me neer! Vraagt u maar niets! Ik heb tóch geen plaats!" Strompelend van ver moeidheid liep Piet op 's mans bureau af. „Luister eens, goede man", zei hij met holle stem, „Ik kan niet meer. Ik ben speciaal naar deze stad komen lo pen, omdat ik geen geld had voor de trein. Ik wou mijn kleine beetje geld bewaren voor een goed hotel, maar overal kom ik voor gesloten deuren. Ik ben speciaal komen lopen, omdat ik morgen zo graag die Karei Kleuntjes uit Holland wilde zien spelen Dat was de brave receptionist te veel en hij barstte uit in een aandoenlijk snik ken. „Wat maakt u het mij toch moei lijk", huilde hij met zuidelijk tempera ment, „Enerzijds kan ik niet verant woorden, dat u morgen tijdens de wed strijd in slaap valt, maar anderzijds kan ik u toch óók geen plaats maken, waar werkelijk geen plaats is! Ik heb veer tig bedden in mijn hotel en daar slapen nu al honderd twintig voetballiefheb bers in. Dat is drie per bed. Het biljart en de leunstoelen zijn óók al bezet en er slaapt zelfs iemand in de piano! Zeg nou zelf waar moet ik u neerleggen?" „Voor mijn part op een matrasje in de gang of in de een of andere bad kuip!" antwoordde Piet ten einde raad. Toen klaarde het gezicht van de recep tionist helemaal op. „Da's waar ook!" riep hij verheugd uit, „Ik heb nog een bad, waar pas één persoon in slaapt! Gaat U maar mee!" Zo pratende voerde de receptionist Piet naar een badkamer, waar een klein ventje met opvallend donkere ogen in de kuip lag. „Aha, nóg een reiziger, die naar rust zoekt", zei hij monter. „Even voorstellen? Mijn naam is Alessandro Fiasco, inspecteur bij de C.R., de Criminele Recherche". TEXELAARTJES Speciaal voor gelegen heidsaanbiedingen. 3 regels ƒ1,elke regel méér ƒ0,25. Onder adres te bevr. (niet eerder dan 11 u. in Boekh.) en onder nummer ƒ0,25 meer. (N.B. voor in deze kolom geplaatste zaakadverten ties geldt het normale millimetertarief). Alle soorten vogel kooien en -zaden, goud vissen en aquariums. Uw keus - bij Geus Er gaat niets boven per fecte maatkleding. Daar voor Uw kleermaker Carel Schmidt, Boom- kampstr. 8, Alkmaar, tel. 13615. Elke vrijdag op Texel. Nog steeds volop hand en moesappels. M. Huis man, „De Veen", tel. 2203 Zolderopruiming, lom pen, ijzer en metalen. J. Jongedijk, Schilderend 60 telefoon (02220) 2777 Te k. gevr. damesfiets. A. Kalis, Oosterend, tel. 414 Antoon iGeesink heeft de zwarte band. De beste Peerless band koopt U bij Henk Troost, Den Hoorn. Te koop gevr. 1 2-pers. Engels ledikant m. spiraal Adres te bevr. bur. T. C. Te k. de houten winkel inventaris en snelweger. Bij gedeelte. De Spar, Den Burg. Te k. gazonmaaier. L. J. Garritsen Marthahoeve tel. (02225) 288 Goed tehuis gezocht v. klein jong hondje (zinde lijk) Boogerd 23 tel. 02220 2322 „Pak-af" tassen voor winkelende dames. Met extra bergruimte. Bij uw Peerless rijwielhandelaar Te koop een scooter. N.S.U. Te bevragen bij R. Bakker. Beatrixlaan 13 Te k. br. bonen v. te zaaien ƒ0,80 p. kg. Citr.- bonen ƒ1,p. kg. Maas, „Helianthus", Kogerweg Te koop dressoir, veel bergruimte, gesch. v. zo merwoning. Schoonoord singel 12 Te koop motor N.S.U. Weltmeister. J. Pit. Naal- rand 19, Den Hoorn, tel. 235 Te koop betonloodsen als garages. clubhuis, werkplaats, veestalling, enz. Uitneembaar (gewa pend, waterdicht trilbe- ton) in vele afmetingen, bijv. 3.19 m. ƒ1.065,— 4.72 m. 1.465,- 7.77 m. 6.24 x 6.24 x 9.30 x 12 35 x 12.35 x 15.37 x 15.37 x 15.37 x 2.225,— 7.77 m. „2.820,— 9.30 m. „3.220,— 6.24 m. „3.025,— 7.77 m. 3.580,— 9.30 m. „3.845,— 18.42x10.83 m. „5.850,— 21.47 x 10.83 m. 6.700,— enz. enz. Levering franco huis, compleet pasklaar met ramen, deuren enz. Vele referenties (ook op Texelj Stam, W. D. Twuyverweg 59, St. Pancras. tel. 02267 592 (vertegenw. Nrd. Hol land v. Bouwbedr. BIO) Prospectus op aanvraag! Ook voor betonschuttin- gen en afrasteringpalen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1965 | | pagina 2