Cjroen ZwartsJexels in het
N.H. Kerk Oudeschild nu in fraai
gerestaureerd gebouw
AGENDA
Vele autoriteiten bij officiële overdracht
Koelkasten? Gebr. Schoori!
Cadeautje van
de soos
Nieuwe straatnamen
COMMENTAAR:
Beledigingen in
ingezonden stukken
DINSDAG 29 JUNI 1965
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7976
COURANT
Uitgave N.V. r/h Langere ld de RooU
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, Wilhelminalaan 33,
Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nedcrl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kw. -f 30 cL incasso. Advert.: familieberichten
14 cL p. mm.; andere advert 12 ct. p. mm.
Sinds zondag maakt de Nederlands Hervormde Gemeente van Oudeschild
weer gebruik van haar historische bedehuis: het zeemanskerkje. Het gebouw
werd na een ruim twee jaar durende restauratie vrijdagmiddag overgedragen
tijdens een bijeenkomst, die door talrijke genodigden, waaronder verschillende
autoriteiten, werd bijgewoond. De heer J. Visser, president-kerkvoogd van de
N.H. gemeente verwelkomde onder meer de burgemeester van Den Helder, mr.
G. D. Rehorst en zijn Texelse collega, burgemeester De Koning met wethou
ders, architect C. W. Royaards, vlootpredikant Ds. C. M. M. Ferguson, de ver
tegenwoordiger van de generale synode ds. M. Groenenberg, ds. P. C. Klijns-
ma uit Harlingen en de heer S. Agema van de vereniging voor kerkvoogdijen.
Na het zingen van drie verzen van kerk deel heeft gehad en verklaarde het
Psalm 85 door de aanwezigen, nam de gebouw bij deze te hebben overgeno-
heer C. W. Royaards het woord. Hij
toonde zich dankbaar jegens de kerk
voogdij, die hem indertijd opdracht gaf
de restauratie te ontwerpen. Ondanks
de grote moeilijkheden, die zich vlak
voor en tijdens de herstelwerkzaam
heden voordeden voornamelijk be
trekking hebbend op de aanvankelijk
niet toereikende financiële middelen
bewaarde hij toch goede herinneringen.
De samenwerking met kerkvoogdij, aan
nemer en anderen die bij het werk wa
ren betrokken, was voortreffelijk ge
weest. De heer Royaards besloot zijn
toespraak met de oproep het simpele
doch stijlvolle interieur van de kerk on
aangetast te laten.
Geschiedenis
De heer J. Visser riep de geschiedenis
van de afgelopen tien jaar in herinne
ring. Op 6 november 1955 werd de laat
ste dienst in het kerkje gehouden om
dat het zo bouwvallig werd, dat langer
gebruik onverantwoord was. Zo slecht
was de toestand en zo ver was het ver
val gevorderd, dat het er lange tijd naar
uitzag, dat slopen niet te vermijden
was. Toen dit laatste werd geopperd,
hebben velen protest aangetekend. Het
kerkje was van grote historische waar
de en er dienden stappen te worden on
dernomen om tot herstel te komen. De
langdurige pogingen o.a. van ds. Wol-
fensberger hadden tot resultaat dat
in het voorjaar van 1963 met het werk
kon worden begonnen door de fa. Aber-
son uit Steenwijk. Het oorspronkelijk
geraamde restauratiebedrag van
ƒ135.772.steeg door extra kosten aan
kap en toren tot ƒ175.710,Gelukkig
was het rijk bereid om de helft van de
kosten voor haar rekening te nemen; de
gemeente Texel betaalde 35°/o. de pro
vincie 10% en de resterende 5% kwam
uit giften van TESO (ƒ1000,Stich
ting Sociaal Toerisme (ƒ500,en ver
schillende gemeenteleden, die boven
dien verschillende acties hebben ge
voerd. De N.H. Gemeente wist een aan
zienlijk bedrag bijeen te brengen, het
geen bewonderenswaardig is, daar
slechts een deel van de ca. 100 lidmaten
kerkelijk meelevend is. Van grote bete
kenis waren het stoelenfonds, de speld
jesactie, fancy fair, luciferactie enz. De
heer Visser noemde met waardering de
naam van mevrouw Heiligenberg, die
bij de meeste van deze acties intensief
was betrokken. Ook kerkvoogd J. Wit
vliet heeft zich enorm ingespannen en
veel van zijn tijd beschikbaar gesteld.
Dit alles heeft er toe geleid dat men
niet langer genoodzaakt is, het zaaltje
in de pastorie te gebruiken voor de
kerkdiensten. De onmiddellijke omge
ving van het kerkgebouw is geëgali
seerd en zal worden beplant door de
gemeente Texel. Tal van meubelen en
ornamenten in de kerk werden ge
schonken: doopvont, gordijnen, verlich
ting, avondmaalstafel, stofzuiger, mat
ten. adventskandelaar, touwwerk en
klapramen. Aan het slot van zijn toe
spraak dankte de heer Visser ieder die
in het herstel en de inrichting van de
Woensdag 30 juni
Den Burg, Groeneplaats, 15.00 uur, Program
ma Stichting Texels Folklore met vele aan
trekkelijke evenementen.
Donderdag 1 juli
Den Burg, City-theater, 20.00 uur, Texelfilm
Donderdag 1 tot en met zondag 4 juli
Den Burg, Parkeerterrein nabij SVT sport
terreinen, kermis Lb.v. de Sportvereniging
Texel.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 30 juni a.s. worden de
moeders van Oudeschild en Den Burg
verwacht: Oudeschild van 1.30 - 2 uur;
Den Burg van 2-4 uur.
Texels enige koeltechn. bureau
telefoon 2550 - Den Burg
men.
De voorzitter van de restauratiecom
missie. burgemeester C. De Koning,
keek nog iets dieper in de geschiedenis
van het verval van de kerk en consta
teerde dat reeds in 1937 functionarissen
van de regering naar Oudeschild waren
gekomen om een onderzoek in te stellen
naar het verzakken van de kerkekamer.
In 1949 gebeurde dit nog eens, maar het
zou nog vele jaren duren voordat maat
regelen werden getroffen, met het ge
volg dat deze maatregelen toen extra
kostbaar waren. De burgemeester zei
met veel genoegen in de commissie te
hebben gewerkt. Hij liet zich waarde
rend uit over ds. Van Rhijn en ds. Wol-
fensberger, die erin geslaagd waren, de
instanties voor de restauratie te interes
seren. Speciale dank bracht hij aan de
heer J. Witvliet, die hij tijdens de re
stauratie als een bijzondere vriend had
leren waarderen. De burgemeester wen
ste Oudeschild geluk met de nieuwe
kerk.
Veel veranderd
Ds. M. Groenenberg, vertegenwoordi
ger van de Generale Synode van de
Ned. Herv Kerk, had de bijzondere er
varing beleefd om in de kerk, kort voor
deze moest worden gesloten, te preken.
,,Bij het openslaan van de bijbel zag ik
de papiertorren wegrennen en de spin-
newebben hingen bij de kansel neer. Er
is wel wat veranderd!"
Ds. P. C. Klijnsma uit Harlingen had
omstreeks diezelfde periode zijn collega
Ds. Soesan in de kerk eens horen pre
ken over de muren van Jericho, die vie
len door het gebed. Bij die gelegenheid
was hem de gedachte bekropen, dat de
kerkemuren ook wel eens zonder gebed
konden vallen. Het was dan ook voor
lopig de laatste dienst in het gebouw.
„Maar het gaat niet alleen om het ge
bouw, het gaat vooral om het functio
neren ervan" aldus ds. Klijnsma, die de
hoop uitsprak dat velen telkens zouden
komen om de verkondiging van het
Evangelie te beluisteren.
Verder werd het woord gevoerd door
ds. Waardenburg namens de ring Texel
van de Ned. Herv. Kerk, ds. Beerthuis
en de heer S. Agema uit Hoorn, ver
tegenwoordiger van de vereniging van
kerkvoogdijen. Aan het slot van dit
officiële gedeelte van de middag, over
handigde toegevoegd kerkvoogd J. Wit
vliet aan burgemeester De Koning een
uit metaal gesneden model van een
vogel-anker. Met dit gedenktekentje
wilde hij de openhartige en prettige
samenwerking tijdens de restauratie
onderstrepen.
BOEK OVER WADDENZEE
Ter recensie ontvingen wij van de
uitgeverij W. J. Thieme Cie N.V. te
Zutphen „Het Waddenboek", een fraai
uitgevoerd, rijk geïllustreerd naslag
werk, dat alle facetten van de Wadden
zee tot onderwerp heeft. Het zijn dan
ook meerdere schrijvers, allen specialis
ten, die artikelen voor hun rekening
hebben genomen. O.a.: Drs. J. Abra-
hamse, sociaal geograaf; G. J. Borghuis,
functionaris van de N.A.M.; Ir. Van der
Burgt. hoofdingenieur Rijkswaterstaat;
Ir. T. Edelman, hoofd kustonderzoek bij
de directie waterhuishouding van Rijks
waterstaat; Drs. H. Halbertsma. conser
vator van het R.O.B. en prof. L. van
Straten, buitengewoon hoogleraar in de
maritieme geologie en petrologie aan de
Rijksuniversiteit van Groningen.
Uitvoerige aandacht m besteed aan
de invloed van het telkens terugkerend
vloedwater in de gedeeltelijk droog
vallende Waddenzee. Mensen, die op de
hoogte dienen te zijn van de ligging van
de vele geulen en prielen zijn de wad-
lopers. Aan hun sport is een fors hoofd
stuk gewijd, evenals aan het ontstaan
van de Waddenzee en de rol, die zij ge
speeld heeft in de geschiedenis. Ook kan
men lezen over de mogelijke aanwezig
heid van aardolie onder de Waddenzee
en het daarmee verband houdende seis
mische onderzoek. Interessant zijn de
hoofdstulcken over de toekomstige in
dijking en het leven van planten en
dieren in en op de onafzienbare slibvel-
den. Het Waddenboek kost ƒ18,50.
De leden van de Bejaardensociëteit
Den Burg hebben het bestuur verrast
met een kostbaar en nuttig cadeau: een
versterker met microfoon en luidspre
kers. Het was bedoeld als blijk van
waardering voor de inspanningen, die
de bestuursleden zich ten behoeve van
de bejaarden getroosten. Donderdag
middag werd in het dorpshuis het
klaverjassen en biljarten even onder
broken om twee soos-leden. mevr. J. M.
Zijm-van Heerwaarden (73) en mevr.
G. v.d. Berg-Bakker (81) gelegenheid te
geven het geschenk officieel te overhan
digen aan de voorzitster van het be
stuur, mevrouw J. Koopmans-Kingma.
De heer C A. Kaczor (72) wees in een
gloedvolle toespraak op de grote ver
diensten van het bestuur en betreurde
het, dat het soos-werk maar weinig in
de publiciteit komt. Misschien daardoor
is het aantal leden wat gezakt en zelfs
beneden de honderd gekomen. „De be-
jaardensoos Den Burg moet sterk en
groot blijven. Als meer bekend was hoe
gezellig het hier iedere donderdagmid
dag is en hoe prettig het is elkaar op
deze wijze te ontmoeten, zou de op
komst veel groter zijn!" aldus de heer
Kaczor. Hij vertelde dat een geluids
installatie een zeer bruikbaar geschenk
zou zijn. Vele leden van de bejaarden-
soos zijn hardhorend en kunnen daar
door niet ten volle genieten van de vele
attracties die in soos-verband worden
georganiseerd. Vooral tijdens de kerst-
samenkomst en bij lezingen zal de ge
luidsversterking worden gewaardeerd.
Met nadruk wees de heer Kaczor erop,
Het bovenstaande plaatje ontvingen
wij van mej. Hannie Krugers, die zoals
bekend, al bijna een jaar in Amerika
verblijft, waar zij lessen volgt aan de
highschool van Sandusky. Onlangs be
haalde zij het diploma en bij die gele
genheid werd deze foto gemaakt.
De uitreiking gaat met veel meer
plechtigheid gepaard dan bij ons in
Holland. Verschijnt men hier in het ge
wone nette pak, in de Verenigde Staten
is het de gewoonte dat men in toga met
baert het diploma in ontvangst neemt.
Na de uitreiking werd een kerkdienst
gehouden, waarbij vertegenwoordigers
van alle geloofsrichtingen het woord
voerden.
's Avonds werd er een feest georgani
seerd, maar weer helemaal anders dan
wij dat zouden doen. Men kwam bij el
kaar. Verschillenden hadden een mu
ziekinstrument meegebracht, en samen
werden oude Amerikaanse volksliedjes
gezongen. Op dergelijke avonden wor
den ook leraren uitgenodigd, waardoor
langs deze informele weg een beter con
tact tussen docent en leerling kan ont
staan. Bij vele scholen is het de ge
woonte dat men aan het eind van het
schooljaar een reis onderneemt. De
school van Hannie ging dit jaar naar
Washington, waar vele bezienswaardig
heden werden bezocht.
De voortgaande verwerkelijking van de uitbreidingsplannen op Texel
brengt met zich mee dat van tijd tot tijd namen moeten worden gegeven aan
nieuwe straten. B. en VV. stellen de raad voor akkoord te gaan met de vol
gende namen te Burg:
Texlaweg voor de nieuw aangelegde verbindingsweg tussen Kogerstraat
en Waalderstraat. De naam herinnert aan het bunkercomplex „Texla", dat
een belangrijke rol speelde in de Georgische opstand van 1945.
Maricoweg voor de geprojecteerde weg over het industrieterrein tussen
de Waalderstraat en de bovengenoemde Texlaweg. De naam is afgeleid van
hoeve „Marico", die aan deze weg komt te liggen.
Jan Drijverstraat voor de geprojecteerde weg tussen de Wittekruislaan
en de Bernhardlaan, alsmede voor het circuit rond het aan deze straat ge
projecteerde „openbaar groen". De naam herinnert aan de in 1963 over
leden secretaris van „Natuurmonumenten", de heer J. Drijver, die zich zeer
verdienstelijk heeft gemaakt voor de vogelbescherming. De heer Drijver
zelf Texelaar schreef o.a. het boek „Texel, het vogeleiland".
Bernhardlaan voor de weg, die in het uitbreidingsplan Noord-Oost even
wijdig aan de Wilhelminalaan loopt, tevens voor 12 daarbij geprojecteerde
zijstraatjes. Genoemd naar Prins Bemhard als logisch vervolg op Wilhel
minalaan, Emmalaan, Julianastraat, Beatrixlaan.
Jac. P. Thijsselaan voor de tussen de Bernhardlaan en de Wilhelminalaan
geprojecteerde woonstraat en twee aftakkingen daarvan. Naar Dr. Jac. P.
Thijsse, wiens naam eerder was verbonden aan de straat, die nu De Zes
heet en later aan het voetpad tussen Keesomlaan en Emmlaan. B. en W.
menen dat aan de naam van Thijsse meer recht wordt gedaan als deze wordt
verbonden aan een waardiger straat. Het bedoelde voetpad zal tot de Emma
laan worden gerekend.
Burdetstraat voor het gedeelte van de huidige Hallerweg te Den Burg
vanaf de Wilhelminalaan tot de woning B 2. De naam herinnert aan de heer
Aldophe Burdet, die een op Texel veel geziene vogelcineast was. Hij was
bevriend met Jac. P. Thijsse en overleed in 1940 te Bloemendaal. De naam
werd gesuggereerd door de Oranjevereniging te De Koog op voorstel van
mevrouw F. F. Kraai-Bouman, de weduwe van de stichter van het Texels
Museum.
Ook het „nieuwe dorp", dat bij Het Horntje verrijst, krijgt straatnamen. De
namen herinneren voor een deel aan zeenamen, die werden ontleend aan
oude kaarten. Ze werden voorgesteld door de directeur van het NIVOZ en
de heer J. A. v.d. Vlis te Blaricum.
Noorder Haaks voor de voormalige toegangsweg tot Het Horntje.
Zuider Haaks voor de weg langs de havenkom, binnenlangs de buitenzee-
wering van de P.H. Polder lopende tot aan de NIVOZ-haven.
Landsdiep voor de huidige toegangsweg vanaf het haventerrein tot aan
het geprojecteerde NIVOZ-laboratorium, en van hier binnenlangs de slaper
dijk van de polder Het Horntje tot aan de grens van het uitbreidingsplan.
De Dageraad voor de hoofdstraat van het dorp vanaf het Landsdiep tot
aan deze weg ter hoogte van de slapersdijk van Het Horntje. De naam houdt
een stukje TESO-geschiedenis in herinnering.
dat de installatie uitsluitend door en
voor de bejaardensoos Den Burg mag
worden gebruikt. Het voor de aankoop
van de versterker benodigde bedrag
ƒ345,werd door de Soos-leden bij
eengebracht. Een der leden gaf zelfs
ƒ100,ineens.
Mevrouw Koopmans toonde zich voor
het kostbare geschenk bijzonder dank
baar en meende dat de leden geen bete
re keus hadden kunnen doen.
Meer dan vroeger het geval was,
vindt Uw redacteur in zijn post
brieven van abonnees, die be
stemd zijn om onder de rubriek
„Wat ik zeggen wou.opgenomen
te worden. Ingezonden stukken dus.
Veelal is de inhoud van deze brieven
voldoende interessant om ze inder
daad een plaatsje te geven in een der
eerstvolgende edities, maar enkele ma
len hebben wij van plaatsing moeten
afzien, omdat de inhoud van het stuk
beledigend was voor de persoon, wiens
gedrag men in het openbaar wilde be-
critiseren. Wij deelden het besluit om
de brief niet te plaatsen direct aan de
schrijver mee, maar men bracht daar
voor weinig begrip op. „Jullie zetten er
toch zelf bij dat de inhoud van inge
zonden brieven buiten verantwoorde
lijkheid van de redactie is? Als ik er
mijn naam onder zet, is de verant
woordelijkheid voor mij en moet de
betrokkene tegen mij maar een aan
klacht indienen als hij dat wil!", zo
kregen wij onlangs eens te horen.
Het lijkt ons goed om het volgende
naar voren te brengen, dat bedoeld
is om lezers die mogelijk met plannen
rondlopen om die-of-die „eens goed de
waarheid te zeggen" te bewegen dit in
een fatsoenlijke vorm te doen. De mo
gelijkheid tot vrije meningsuiting wordt
daardoor beslist niet beknot.
Wij redeneren bij de beoordeling
van een dergelijk stuk als volgt:
In ons huis laten wij niet toe dat
iemand een ander beledigt. Zouden
we dat wel doen en er ons huis zelfs
speciaal voor beschikbaar stellen
(want die stukjes worden niet gelezen
maar gevréten!) dan zouden wij ons
aan medeplichtigheid schuldig maken.
Zo denkt ook de justitie er over. Wij
zouden ons wel degelijk moeten ver
antwoorden voor de plaatsing van een
dergelijk stuk. Als dat niet zo was zou
den de schrijvers zelfs kunnen menen,
het recht te hebben, dat him stuk
wordt opgenomen, al is het nog zo
krenkend, als de naam er maar onder
staat. Die veronderstelling is onjuist.
De redacteur is baas in eigen huis,
voor „huis" gelieve men dan „krant" te
lezen. Hij mag eenvoudig niet toelaten
dat het huis wordt gebruikt om er an
deren in te beledigen. Dat onder het
kopje „Wat ik zeggen wou.staat:
„buiten verantwoordelijkheid van de
redactie", betekent dat de redacteur
niet kan instaan voor bepaalde feiten
in het stuk genoemd. Ook kan het be
tekenen, dat ze als neutraal wenst te
worden beschouwd ten aanzien van de
inhoud en de strekking van de door
haar opgenomen ingezonden stukken.
Maar wanneer het de kennelijke be
doeling van de schrijver is, te beledi
gen, is de redactie medeplichtig als ze
haar kolommen ter beschikking stelt.
En daar voelen we weinig voor.
ONDER DE POMP
Hèèw jee ok hóórt, dót het Achterom
in De Burreg aans Claus von Amsberg-
laan gaat hete?
UITSLAG VISWEDSTRIJD
Onder auspiciën van de Texelse
sportvissersclub werd zondag bij paal
9 (Hoornder slag) een viswedstrijd ge
houden.
Uitslag: 1. De heer 't Veld (36 punten),
2. L. Heerschap (35 punten), 3. L. Sok
(33 punten), 4. P. Hartog (33 punten), 5.
Hr v. d. Star (30 punten), 6. De heer
Hin (23 punten).