Vrije bouw krijgt op Texel veel
betere kansen dan elders (II)
Houdt het overheidsbeleid
de doorstroming tegen?
„Excelsior" hield geslaagde
muziek- en toneelavonden
CANDY
HOORT
OOK IN UW
GEZIN!
IVOROL
BAKKERS
IJZERHANDEL
Snuif en wrijf
Tamboer-maitre
P. Daalder gehuldigd
bij afscheid
NIJVER LID VAN UW GEZIN
TWEEDE BLAD
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1966
Uw verkoudheid van neus, e
koel of borst weg
of in maandhuren
ongesubsidieerd
premiebouw
woningwetbouw
ƒ182,50
ƒ172
ƒ115
(Vervolg)
HET ARGUMENT, dat een groot
percentage woningwetwoningen nodig
dig zou zijn met bet oog op de weinig-
draagkrachtigen hoort men overigens
op het ogenblik niet meer. De 60.000
woningwetwoningen voor 1966 wor
den nu verdedigd met een beroep op
de financieringsmoeilijkheden voor de
particuliere bouw.
Dit is een omstandigheid, die wel
bijzonder goed van pas komt. Nu kan
de bouw van 60.000 woningen worden
„veilig gesteld", terwijl deze bouw in
particuliere handen niet verzekerd
zou zijn.
Voorbijgezien wordt, dat deze bouw
met heel wat geringere offers voor
de overheid had kunnen worden veilig
gesteld, dan thans moeten worden ge
bracht. Het is geen kunst om met een
investering van één en driekwart mil
jard de bouw van 60 000 woningwet
woningen te forceren.
M.i. was het echter juister geweest,
wanneer* de overheid getracht zou
hebben door een bescheiden verstrek
king van tophvpotheken aan de parti
culiere bouw (zoals is voorgesteld door
drs. J. Poot in „Bouw" van 4 december
1965 en door mij in E.S.B. van 20 ok
tober 1965) deze over de moeilijkheden
heen te helpen.
In de plaats daarvan werkt de over
heid van hoog tot laag mee om de
particuliere woningbouw nog verder
terug te dringen.
In de vergadering van Staatshuis
houdkunde is uitdrukkelijk geconsta
teerd, dat er tal van huishoudens zijn,
die redelijk wonen, maar toch wel een
betere woning zouden wensen. Deze
woningen, die dus enkele huurklassen
boven de nieuwe woningwetwoningen
zouden moeten liggen, zijn echter niet
in voldoende mate beschikbaar. De heer
Bommer sprak zelfs van een vacuum
in de groepen van laten wij zeggen
ƒ120,tot 175.per maand.
„Tussen kogels en granaten" heet de
oorlogsfilm, die zaterdagavond in onze
bioscoop is te zien. Het is de geschiede
nis van een kleine gevechtspatrouille,
die opdracht krijgt achter de vijande
lijke linies de posities van de vijand te
ontdekken. Chinese eenheden smjden
de terugweg naar de eigen linies af. De
officier en drie man verdedigen zich
dapper, en slaan twee opeenvolgende
zware aanvallen af, terwijl hun kame
raden via een andere route proberen
terug te keren, maar ook daar stuiten
zij op tegenstand Er staat de patrouille
nog slechts één weg open: een verlaten
tempel op de top van een heuvel, wat
betekent dat een ingewikkelde klim
partij moet worden uitgevoerd door de
ondoordringbare bossen. Nauwelijks te
beschrijven zijn de verschrikkingen, die
het groepje meemaakt, voordat het
doel wordt bereikt. Er zijn slechts en
kele overlevenden, die hun basis be
reiken Deze opeenvolging van gruwe
lijke oorlogsscènes kan worden gezien
door personen van 14 jaar en ouder.
Speciaal bestemd voor de jeugd is de
film „Dick Trom en het Circus", die
naar het bekende boek van C. Joh. Kie
vit werd gemaakt. We zien hoe Dick en
zijn kameraden het dorp op stelten zet,
hoe de oude vrek wordt gestraft als
oude Kee wordt gedwongen haar huur
te betalen en hoe Dick de fiets van zijn
vriendje probeert en de veldwachter
omver rijdt. Maar het toppunt van de
pret wordt bereikt als het circus in het
dorp komt en Dik de gelegenheid krijgt
tien gulden te verdienen door langer
dan drie minuten op de rug van een
wilde ezel te zitten. Ook de spanning
ontbreekt niet, want het geld wordt ge
stolen. Gelukkig weten Dik en zijn ka
meraden uit te vinden wie de dader is
geweest, zodat het spoedig terug is en er
voedsel voor de arme Kee van kan
worden gekocht. De film draait zondag
middag en is toegankelijk voor alle
leeftijden.
Zondag- en dinsdagavond kan men de
geschiedenis meebeleven van zuster
Anna, die in een ziekenhuis werkt,
maar nog steeds niet haar gelofte heeft
mogen afleggen omdat de moeder
overste vindt, dat zijn nog teveel aan de
wereld is gehecht. Op een avond wordt
zij op schokkende wijze aan haar we
reldse verleden herinnerd. Er wordt een
jongeman binnengebracht, die haar
doet terugdenken aan de tijd, dat zij als
danseres in een nachtclub werkte, sa
men met haar vriend Vittorio. Op een
avond maakte zij kennis met een jonge
man van buiten en zij besloot met hem
te trouwen. In een poging haar weer
voor zich te winnen was Vittorio tot
geweldpleging overgegaan, waarbij hij
evenwel door André werd betrapt. Er
ontstond een worsteling en er viel een
schot, dat een einde aan Vittorio's leven
maakte. Anna was hierop als ver
dwaasd gevlucht en tenslotte in het
ziekenhuis terecht gekomen, waar zij
had besloten non te worden om haar
verleden te vergeten. Dat lukt tot aan
de komst van de zwaargewonde jonge
man, want dit is André die een auto
ongeluk heeft gehad. Hij smeekt Anna
ontslag te nemen en met hem te trou
wen, maar daarna ontketent hij een
hevige tweestrijd, die in een dramati
sche climax tot een oplossing komt.
(Toegang boven 14 jaar).
Wij dienen echter met evenveel na
druk vast te stellen, dat het ontbre
ken van een voldoend aanbod van
deze woningen voor een groot deel
een gevolg is van het beleid van hogere
en lagere overheidsorganen, die de
ongesubsidiëerde bouw opzettelijk be
lasten met een deel van de kosten van
de woningwetbouw.
Dit komt o.m. tot uiting in een be
schouwing in Het Vrije Volk van 7 de
cember 1965, waarin de vrees wordt
uitgesproken, dat de teruggang, die in
de particuliere woningbouw als gevolg
van de kapitaalschaarste optreedt, tot
gevolg heeft, dat er in een groot aan
tal plaatsen ook minder woningwet
woningen zullen worden gesticht. Im
mers: het was tot dusverre dikwijls
gewoonte een deel van de kosten van
de woningwetwoningen nog te laten
dragen door de particuliere woningen.
De neergang van de particuliere wo
ningbouw sleept dus de woningwet
bouw mee.
Er zijn intussen door mannen uit de
praktijk de laatste tijd verschillende
concrete gegevens op tafel gelegd,
waarop wij nog nader zullen moeten
ingaan.
In een artikel „Nieuwe ontwikke
lingen in het woningbouwbeleid" in
E.S.B. van 22 december 1965 geeft
C. P. A. Bakker een voorbeeld uit de
praktijk van de laatste maanden.
Een gemeente heeft grond beschik
baar voor de bouw van een aantal een
gezinshuizen. De grondprijs bedraagt
4.000,per woning, de bouwkosten
rond ƒ26.000,per woning. Het gehele
terrein wordt tegelijk bebouwd, voor
één derde met woningwetwoningen,
voor één derde met particuliere en
premiewoningen en voor één derde
met ongesubsidiëerde woningen.
De schrijver houdt de afschrijvings
termijnen voor de woningwetbouw
aan '(75 jaar voor de grond en 50 jaar
voor de bouw). De rente wordt gesteld
op 6°/o voor de particuliere bouw en
4°/o voor de woningwetbouw. De pre
mie op ƒ2.000,per woning en de wo
ningwetbij drage op ƒ300 p.w. per jaar.
Wanneer wij de cijfers iets anders
stellen dan de schrijver heeft gedaan
en eerst voor alle woningen uitgaan
van dezelfde exploitatielasten (behou
dens de gereduceerde rentevoet voor
de woningwetbouw) dan worden deze:
ongesubsieerde woning
ƒ2192,ƒ42,per week
premiewoning
ƒ2065,39,75 per week
woni n gwet woning
ƒ1379,26,50 per week
Het aanzienlijk huurverschil, ver
oorzaakt door de woningwetbij drage
en meer nog door de voor deze tijd
abnormaal lage rentevoet, betekent
reeds een enorme handicap voor de
particuliere bouw en een ernstige
rem voor de doorstroming. De over
heid doet er echter nog een schepje
boven op.
In. de eerste plaats wordt een door
niets gemotiveerd verschil gemaakt
in de grondprijzen. In plaats van een
uniforme prijs van ƒ4000,per woning
brengt de overheid in rekening voor
de:
woningwetbouw ƒ2000,
premiebouw ƒ3000,
ongesubsidieerde bouw ƒ7000,
Maar dit is nog niet alles. Door het
uitoefenen van dwang op de bouwon
dernemer wordt deze verplicht de wo
ningwetwoningen te bouwen voor
22.000,(reductie dus ƒ4000,De
prijs voor de premie woningen wordt
dan ƒ25.000,en voor de ongesubsi
dieerde woningen ƒ31.000,
Door deze „verschrijvingen" worden
de kosten van (niet noemenswaard ver
schillende) woningen met grond
woningwetbouw ƒ24.000,
premiebouw ƒ28.000,
ongesubsidieerde ƒ38.000,
Deze verschillen worden nog geac
centueerd door de verschillen in ren
tevoet en door de bijdragen. De uitein
delijke exploitatielasten worden
ongesubsidieerd ƒ2700 ƒ225,p.m.
premiebouw ƒ1938 ƒ161,50 p.m.
woningwetbouw ƒ1108 92,50 p.m.
„Er is weinig fantasie voor nodig",
aldus de heer Bakker „om zich voor
te stellen, wat de toekomst van dit
complex is. Afgezien van verdere in
flatie is de koper van de woning zon
der subsidie ƒ8000,kwijt, terwijl de
koper van de premiewoning ƒ4000,
kan incasseren". 1000,voor de wo
ning, ƒ1000,voor de grond en
ƒ2000,premie).
En wat nog erger is: „de woningwet
woning is zo aantrekkelijk geworden,
dat het de moeite loont om door mid
del van steekpenningen zo'n woning te
mogen huren".
Men ziet in welk een onverkwikke
lijke verhoudingen wij door dit beleid
terecht gekomen zijn.
De premiewoningen werden vlot ver
kocht. De grote nood en het ontbre
ken van enig uitzicht op een goedko
pere woning, alsmede een vrees voor
verdere prijsstijgingen, doet velen toch
besluiten om maar tot het kopen van
een ongesubsidieerde woning over te
gaan.
OOSTEREND Vrijdaq- en zater
dagavond heeft de muziekvereniging
„Excelsior" te Oosterend in het ge
bouw voor Christelijke Belangen voor
genodigden, donateurs en belangstel
lenden een uitgebreid muziekprogram
ma ten gehore gebracht. Voor beide
avonden bestond grote belangstelling.
Want, hoe kan het anders, „Excelsior"
is een vereniging waar Oosterend
trots op is. De uitvoering stond onder
leiding van dirigent A. Kuik, die open
de met de Camping Mars" van P. B.
Bisselink, waarna gezamenlijk ge
speeld en gezongen werd Psalm 150 :1.
Na het uitspreken van een kort gebed
opende de heer Daalder de avond,
waarbij hij de aanwezigen verwel
komde, in het bijzonder de vertegen
woordigers van D.E.K. en Kon. Texels
Fanfarekorps. Voorts de echtgenote
van de dirigent, erelid C. Bremer en
enkele oud-leden, waaronder de gebr.
v.d. Slikke.
„Excelsior" begon het concert met
een vijftal liederen „Comt nu met
sangh"; „O, hoofd bedekt met wonden";
p,Christus heeft overwonnen"; „Vaste
rots" en „Welk een Vriend". Voorts
„The Holy City" van Adams-Tiemers-
ma, waarna twee parafrasen volgen:
„Boven de Sterren" van S. P. van
Leeuwen en „Het ruwhouten kruis" van
Alyre Delhaye. Daarop volgden de
ouvertures „Girandole" en „Fabiola",
beide van Robert Martin en .Heliantes"
van M. C. Gerfontaine. Het laatste
nummer was de mars „Astronaut" van
C. N. J. Cori. Het geheel werd gaaf naar
voren gebracht en het enkele steekje
dat men liet vallen, was niet bijzonder
storend.
Na een korte pauze werd het pro
gramma vervolgd met een optreden
van de drumband van „Excelsior" on
der leiding van tamboer-maïtre P.
Daalder. Mede dank zij zijn bezielende
leiding werd dit het hoogtepunt van
de avond. Door de senioren werden de
nummers „Burlisco", „Naar de top" en
„Jensiana", alle van S. Egberts, ge
bracht. Door de senioren en junioren
samen volgde de „Mix Mars" van S
Egberts waarna de junioren alleen de
„Opbouwmars" van A. Boer ten gehore
brachten, gevolgd door de „Trommars
nummer 9" van H. Schneider. Tot slot
DEMONSTRATIE
BEJAARDENGYMNASTIEK
Mevrouw H. Kucsmirac uit Amster
dam zal vrijdagmiddag 11 februari een
demonstratie bejaardengymnastiek lei
den in de zaal van huize „Irene". De
demonstratie is toegankelijk voor alle
bejaarden, ook voor niet-bewoners van
„Irene". Mevrouw Kucsmirac zal trach
ten aan te tonen hoe belangrijk het is
dat de ouderen onder ons door bepaalde
eenvoudige oefeningen hun conditie op
peil houden en daardoor veel pret
tiger leven. Zowel dames als
heren kunnen er aan deelnemen De
demonstratie duurt van 14.15-15.30 uur.
IEDERE ZONDAG NJN-EXCURSIE
De vorige week opgerichte NJN-afde-
ling houdt iedere zondag een excursie.
Vertrokken wordt van de Landbouw
school te Den Burg om half twee 's
middags, bij uitzondering om half tien
's morgens. Leden en aspirant leden, die
willen deelnemen, kunnen over de ver
trektijd zekerheid krijgen bij de secre
taris: Piet Pranger, Gcrritsland K 96,
tel. (02220) 2589
ZON. MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 6 februari op om 8.13 uur en
gaat ondei om 17.36 uur, 9 februari op om
8.07 uur en onder om 17.42 uur.
Maan- 5 februari V.M.; 12 februari L.K
Hoog water ter rede van Oudeschild
4 febr. 7.08 en 19 44; 5 febr. 8.19 en 20.46;
6 febr. 9.21 en 21.45; 7 febr. 10.12 en 22.30;
8 febr. 10.57 en 23.09; 9 febr. 11.33 en 23.41;
10 febr 12 06 en 11 febr. 0 09 en 12.33;
12 febr. 0.37 en 13.01.
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog weter.
werd door de senioren „Triomf der
ritmiek nr. 2" van S. Egberts gespeeld.
De uitvoeringen vielen samen met het
afscheid van de heer P. Daalder, leider
van de drumband, die binnenkort naar
Haarlem vertrekt. De heer J. Daalder
kon nauwelijks genoeg wordent vinden
om zijn waardering voor de inspanning
van de scheidende tamboer-maitre naar
voren .te brengen. Nadat in 1957 met zes
trommelaars werd begonnen, werd de
drumband van Excelsior op 1 mei 1960
met 12 tamboers officieel opgericht. Nu
zijn er 30 tamboers. Op het concours
begon de band in de tweede afdeling en
behaalde een tweede prijs. In de afge
lopen vijf jaar slaagde de heer Daalder
er in de band te laten doordringen tot
in de ere-afdeling. Het is begrijpelijk
ASPECTEN VAN DE CHEMISCHE
ONKRUIDBES TRI JDLN G
Iedere lezer van deze rubriek weet,
dat de redacteur van deze rubriek en
thousiast is over de resultaten van de
chemische onkruidbestrijding. Toen zo'n
20 jaar geleden diverse collega's het ge
bruik van chemische onkruidbestrij
dingsmiddelen uitsluitend wilden zien
als een noodmaatregel op verwaar
loosde bedrijven, was ik geneigd hierin
al meer te zien. En op dit moment
kunnen we wel zeggen, dat het gebruik
van deze middelen als een normale
cultuurmaatregel wordt beschouwd. We
kunnen rustig vaststellen, dat met name
de teelt van suikerbieten op zandgron
den door het verschijnen van chemische
onkruidbestrijdingsmiddelen nieuwe
kansen heeft gekregen.
Toch is er reden voor de vraag of er
aan het gebruik van deze middelen geen
dat het vertrek van de begeesterende
leider een groot gemis is voor „Excel
sior" Als blijk van erkentelijkheid
werd hem het 25-jang bondsspeldje
overhandigd, een eer, die bij hoge uit
zondering aan de heer Daalder te beurt
mocht vallen. Uit dankbaarheid had
„Excelsior" hier nog een platenbon aan
toegevoegd. De drumband verraste met
een langspeelplaat en een bureaulamp
en aan mevrouw Daalder werden bloe
men aangeboden. Mede namens zijn
vrouw dankte de heer P. Daalder voor
deze attenties.
Toneel
Na de pauze werd een komisch to
neelstuk in dne bedrijven „De goede
partij" opgevoerd door verschillende le
den en donateurs. Met veel genoegen
volgde het publiek de gebeurtenissen
rond de moeder, die haar dochter tegen
de zin van haar man aan een goede
partij wil uithuwelijken, nl. aan een
violist met veel contanten. Maar er
komt een ander, weliswaar met een
vioolkist, maar hij is marskramer. Hij
speelt onder één hoedje met de vader,
maar de situatie wordt moeilijk als het
dienstmeisje waarvoor de marskramer
veel interesse heeft, er blijk van geeft
dit ook voor hem te hebben. Tenslotte
komt de begeerde man toch opdagen,
maar dan als verloofde van een vrien
din van de dochter. Alles komt aan het
slot op zijn pootjes terecht. De rolver
deling was als volgt: Eduard Aasvogel:
P. Riemens; zijn vrouw: mevr. v.d. Zee;
dochter Petronella: mevr. Beijert-
Zwaan; dienstmeisje Anna: mej. L. v.d.
Zee; Adolf Verkade, marskramer: F.
Beijert; Greta van Doorn; mej. A.
Beijert; mevrouw Van Doorn: mej. D.
Dros, en H. van Dalen, violist: de heer
J. Daalder Jzn. Een hartelijk applaus
beloonde de spelers voor het genoege-
lijke uurtje, waarvoor zij hadden ge
zorgd.
Aan het eind van de avond dankte de
heer J. Daalder de medewerkenden van
deze avond, die, gezien de reacties van
het publiek, zeer geslaagd was. De heer
Th. Medema sloot de avond met gebed.
Tussen f 698.- en f 1098.-
ligt nu de luxe van vol-auto-
matisch Candy-wassen.
DEN BURG - TEXEL
gevaren zijn verbonden. En dan kunnen
we constateren, dat er zowel :n land-
bouwkringen als in kringen van de na
tuurbescherming zo nu en dan bezorgd
heid is te bespeuren over de mogelijke
gevolgen.
Vorig jaar werd mij door een Texelse
landbouwer nog toegevoegd, dat mijn
voorkeur voor het gebruik van de gele
kleurstoffen als onkruidbestrijdings
middel in de granen toch wel een be
denkelijke kant had. Bedoelde landbou
wer was nl. van mening, dat hierdoor
met alleen de flora aanzienlijke schade
leed, maar dat ook de vogelstand hier
door ernstig zou te lijden hebben. Bij
informatie in „Wageningen" bleek mij,
dat deze gevaren inderdaad niet denk
beeldig zijn.
Het bestuur van de Vereniging voor
Bedrijfsvoorlichting is van oordeel, dat
het nodig is de mogelijkheden en »ge-
varen van de chemische onkruidbestrij
dingsmiddelen door een deskundigé op
dit gebied onder de aandacht te bren
gen. We menen, dat het bestuur hier
mee een belangrijke zaak aan de orde
stelt. Als inleidei treedt de heer P. Zon
derwijk van de Plantenziektenkundige
Dienst te Wageningen op.
Wij wekken alle belanghebbenden
akkerbouwers, boeren op de gemengde
bedrijven en loonwerkers op deze be
langrijke bijeenkomst te bezoeken. De
bijeenkomst wordt gehouden op don
derdag 10 februari 's middags twee uur
in Hotel „De Lindeboom-Texel". Ieder
een is welkom! Zie ook de advertentie.
TENTOONSTELLING
STREEKONTW1KKELING
Wij stellen ons voor, dat de Texelaars
de tentoonstelling, die werd gehouden
bij de aanvang van de activiteiten van
de Streekontwikkelingscommissie nog
niet vergeten zijn. Heel veel Texelaars
hebben toen de zaal van „De Oranje
boom" bezocht en de reacties waren
zeer gunstig. Opvallend was, dat ook
veel niet-agrarische inwoners van ons
eiland een bezoek brachten aan deze
tentoonstelling en er meer van maakten
dan een oppervlakkige rondgang.
Als men weer van plan is om de
tentoonstelling, die gehouden wordt op
23, 24 en 25 februari a.s. op dezelfde
wijze in zich op te nemen als de eerste,
dan moet men er op rekenen, dat daar
voor meer tijd nodig is. Deze keer staat
niet alleen de nog grotere zaal van „De
Oranjeboom" vol stands, maar ook de
zaal van „Casino" is nodig om alle
standhouders en plaatsje te geven. We
kunnen hier niet meer spreken van een
tentoonstelling op agrarisch gebied,
maar een expositie van alle Texelse be-
staansbronnen met daarnaast de orga
nen, die deze bestaansbronnen bege
leiden.
Men vindt er de Coöperatieve Zuivel
fabriek, maar ook de Texelse visserij,
de Rundveefokvereniging, maar ook de
V.V.V. „Texel". Naast de Landbouw-
voorlichtingsdienst is er het consulent-
schap voor het Volkstuinwezen en zo
wel de Agrarisch Sociale Voorlichting
als de Arbeidsinspectie vinden er een
plaats. Er zijn stands, die uitsluitend
op de dames gericht zijn, zoals de
Huishoudelijke Voorlichting, maar ook
de meer op heien ingestelde stand van
de Gezondheidsdienst voor Dieren te
Alkmaar. Zo zouden we door kunnen
gaan.
De tentoonstelling wordt geopend op
woensdag 23 februari 's middags half
drie voor de voorzitter van de Streek
ontwikkelingscommissie, de heer Th. M.
J. Rutten. De eerste dag is de tentoon
stelling geopend van 15.00 tot 18.00 uur
en van 19.00 tot 22.00 uur. De volgende
dagen van 13.00 tot 18.00 uur en van
19.00 tot 22.0 uur
We doen een dringend beroep op de
Texelse verenigingen en organisaties
om in bedoelde week zo weinig mogelijk
bijeenkomsten te organiseren, temeer
omdat in dezelfde week ook de beroe-
pententoonstelling worden gehouden.
Wij zijn van mening, dat dit evenement
als besluit van het werk van de Streek
ontwikkelingscommissie belangrijk ge
noeg is om er andere bijeenkomsten
voor uit te stellen.
C. v. Gr.
Tanden blank-Adem fris
Onbetwist de beste tandpasta
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 9 februari worden de moeders
van de buitendorpen verwacht op de volgende
uren
Den Hoorn 13.00—13.30 uur, Oosterend en
De Waal: 13.30—14.00 uur; Dc Cocksdorp
en Eierland 14.0014.30 uur, De Koog
14.3015.15 uur.
