Grote stukken van Den Hoorn en Oosterend worden beschermd BROTHER POSTSPAARBANK RENTE TOT mm VOORSTEL VAN RIJKSPLANOLOGISCHE DIENST Mogelijk gevolg: moeilijkheden en vertraging bij bouwplannen Bakkers Ijzerhandel n.v. FILMNIEUWS DE PORTABLE SCHRIJFMACHINE met tabulator kost 265 gld is gevat in een fraaie koffer en is voor u in voorraad bij Van uit de gezellige warme huiskamer naar het koude kille bed kans op 2 maanden gratis stroom De ministers van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk en van Volks huisvesting en ruimtelijke ordening zijn voornemens belangrijke delen van Den Hoorn en Oosterend aan te wijzen als zg. beschermd dorpsgezicht in de zin van artikel 20 van de monumentenwet. Het voorstel is afkomstig van het Hooid van de Rijksplanologische dienst en Gedeputeerde Staten van Noord holland hebben het gemeentebestuur van Texel verzocht over deze aangele genheid het advies van de raad in te winnen. B. en W. willen het streven van de twee ministers wel onderschrijven, maar zij zijn van mening dat wanneer de voorstellen ongewijzigd worden doorgevoerd deze wel vergaan de consekwenties kunnen hebben voor de uitbreidingsplannen-in-onderdelen Den Hoorn (1962) en Oosterend 1965). „Het behoud van aantrekkelijke dorpsbeelden is een zaak, die naar onze opvatting ook de volle steun van de ge meente behoeft, al ontveinzen wij ons niet dat de uitvoering ervan op bouw plannen in het betrokken gebied in het algemeen een vertragende invloed zal hebben en soms ook wel tot moeilijk heden zal kunnen leiden", zo schrijven B. en VV. Zij voegen er echter aan toe, dat in de toelichting op de aanwijzing wordt ver meld, dat het niet de bedoeling is een bepaald gebied te „bevriezen" en dat derhalve voor het onmogelijk worden van een bepaalde ontwikkeling niet be hoeft te worden gevreesd. Daaruit put ten B. en W. de hoop en de verwachting dat de Rijksdienst voor de Monumen tenzorg de eventuele bouwplannen in de dorpen met het nodige begrip zal willen bezien. Oosterend De Rijksplanoloog schrijft in zijn toelichting m.b.t. Oosterend „Het dorpsbeeld van Oosterend wordt beheerst door het zeer oude, deels nog uit de 11de eeuw daterende kruisvor mige kerkgebouw, dat op bijzonder fraaie wijze is gesitueerd. Rond het min of meer rechthoekig gevormde kerkhof, waarop in het midden de kerk staat, ligt de nauwomsluitende bebouwing van Kerkstraat, Kerkplein, Blazerstraat en Oesterstraat. Het kerkelijk erf, dat plm. 1 meter hoger is gelegen dan de daaromheen liggende straatjes, wordt omgeven door een oude bakstenen borstwering, waar boven een haagbeplanting voor een ver dere erfafscheiding zorgdraagt. Direct buiten de borstwering wordt het ge hele kerkterrein door een krans van oude lindebomen omsloten. De eenvou dige bakstenen verharding van de smalle aansluitende straten en de daar aan gelegen, deels aaneengesloten wo ningen vormen een waardige en karak teristieke afsluiting. Schilderachtig Mede door de hoge kwaliteit van de woningen Kerkstraat 1, 9 en 11, Kerk plein 2, 3, 4 en 6 en Blazerstraat 1, 3 en 6, die alle op de lijst van door het rijk beschermde monumenten zijn geplaatst, 'bezit dit dorpsbeeld een niet te onder schatten waarde. Ook draagt de bebou wing van de Peperstraat, die noord oostelijk aan de kerksituatie is verbon den, in niet geringe mate bij tot het schilderachtige beeld De straat ken merkt zich door de vele oudheidkundig waardevolle panden en door de eenvou dige wijze waarop de rijbaan met een rabatbestratmg van de bebouwing is gescheiden. Een aantal woningen grenst met de topgevel aan de straat en vele hiervan bezitten nog het eertijds veel vuldig in dit gewest toegepaste houten voorschot. In dit verband wordt gewe zen op de panden Peperstraat 2, 14, 20, 21, 22, 25 en 35 alsmede op de nrs. 8, 10 en 12 die zijn voorzien van een hou ten adhterschot. Onbebouwd laten Bijzondere vermelding vraagt de uit Parkstr. 10, tel. 2058, Den Burg 1775 daterende Doopsgezinde Verma ning aan de Peperstraat 26, een van de drie schuilkerken van het eiland. Door het naastgelegen ombebouwde terrein heeft men een goed gezicht op de oost- gevel van dit typische gebouw. Het ook in de toekomst onbebouwd laten van dit terrein is van belang. Ofschoon nog an dere delen van het dorp, zoals het Oos telijk stuk van de Koetebuurt en de om geving van de Schoolstraat, karakte ristiek zijn door de aanwezigheid van monumenten, is de relatie hiervan met de kerk en omgeving door tal van la tere huizen verbroken. Het voorstel tot beschermd dorpsgezicht beperkt zich daarom tot het hierboven beschreven gebied. Maar ook voor de rest van het dorp zal bij het ontwerpen van het stedebouwkundig, plan grote zorgvul digheid betracht moeten worden". Den Hoorn Over Den Hoorn wordt opgemerkt, dat het dorp door zijn vorkstruktuur van het westelijke en waarschijnlijk oudste gedeelte, gelijkenis vertoont met de nederzettingen, die op de stroomrug- gronden van het Betuwse rivierenge bied zijn ontstaan. „Aan weerszijden van de bebouwde west-oost gerichte Herenstraat ligt langs de dieptegrens der kavels een achterstraat, die niet be bouwd is. In het Westeinde bundelen de drie straten zich aaneen tot een weg, die naar Loodsmansduin en Hoornder- slag leidt. Het oostelijk deel van het langgerekte dorp wordt gevormd door de Diek, die vrijwel in het verlengde van de Herenstraat is gelegen". Voorts wordt de grote landschappelijke waarde van de N.H. Kerk en omgeving aange geven. „Door de vrije ligging op de hoge grond vormt het gebouw een dominant monument dat tot in de verre omtrek overheerst". Rondom de kerksituatie ligt een aan tal schapenweiden, die op typische wij ze door zoden dijkjes worden omringd. Het is een gelukkige omstandigheid, dat juist de omgeving van de kerk wordt gevormd door dit voor Texel zo karak teristieke landschap. Gezamenlijk leve ren zij een gaaf beeld op van het oude Texelse land. Van de eigenlijke dorpsbebouwing aan weerszijden van de Herenstraat en aan de Diek is over het algemeen meer het totale beeld, dan de kwaliteit van de individuele bebouwing van belang De bebouwing bestaat hier in hoofd zaak uit aaneengesloten panden, die deels met de topgevels en deels met de langsgevels in een rooilijn zijn gerang schikt. Loodsen Op enkele plaatsen wordt het beeld afgewisseld door een vrij erf of geeft een steeg toegang tot het achtererf en de daarlangs lopende Achterstraat Vooral in de 18de en 19de eeuw woon den in deze straat vele loodsen, waaraan de gerestaureerde huizen Herenstraat 49, 51 en 53 de herinnering voortdra- gen. Van oudheidkundige waarde zijn vervolgens de nrs. 1, 6, 14, 26 en 60. Vooral het eenvoudige pandje met hou ten voorschot Herenstraat nr. 1 is van belang vanwege de fraaie ligging ten opzichte van de Kerkstraat. De bebouwing aan de Diek heeft een overheersend agrarisch karakter, waar bij veelal de relatie tot de aangrenzende weilanden ongeschonden is. Helaas heeft de Diek door 'het kappen van verscheidene bomen en een aantal re cente verbouwingen van oude panden veel aan charme ingeboet. Het is evenwel mogelijk,bij een wel overwogen regeling, veel van het ka rakter te herstellen. Vermeldenswaard is tenslotte nog het schuilkerk je, dat achter het pand Diek 11 is gelegen". Voor wat betreft de consekwenties van de aanwijzing tot beschermd dorps gezicht meiken B. en W. op dat de ge meenteraad ingevolge de wet op de ruimtelijke ordening verplicht is binnen één jaar na de inschrijving van de be slissing een bestemmingsplan vast te stellen of te herzien, ter bescherming van het betreffende dorpsgezicht. Bouwvergunningen voor percelen, die binnen het beschermde deel van het dorp liggen moeten aan de monumen- tenraad worden toegezonden. Zolang omtrent een beschermd bestemmings plan nog niet onherroepelijk is beslist, moet een beslissing op een ingediende bouwaanvraag voor het betreffende ge bied worden aangehouden. Daarvan moet de Minister van Cultuur, recreatie en maatschappelijk werk op de hoogte worden gesteld en deze moet binnen twee maanden laten weten of hij de vergunning ongewenst acht. In het ene geval ksn de vergunning alsnog wor den verleend; in het andere geval neemt hij contact op met zijn ambtgenoot van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid, wiens oordeel dat binnen drie maan den moet zijn uitgesproken beslis send is. Op de voorgestelde begrenzing van de beschermde dorpsgezichten hebben B. en W. wel enige kritiek. In Oosterend is b.v. daar behalve de naaste omgeving van de kerk ook 'n deel van de Peper straat in betrokken. Zij achten dit min der logisch en wijzen erop dat de ge volgen daarvan voor het uitbreidings plan nogal ingrijpend zyn, omdat het vervallen van de uitweg van het Bijen korfwegje op de Peperstraat, de projec tie van een nieuw verbindingspad tus sen Mulderstraat en Peperstraat en de projectie van een bijzonder of openbaar gebouw tussen dit nieuwe pad en de uitweg van het Bijenkorf wegje hierdoor in gevaar zou kunnen komen. Daarom stellen B. en VV. de raad voor te advise ren dit gedeelte van de Peperstraat buiten het beschermd gebied te laten. Beroep ongegrond? Zoals onze lezers zich zullen herinne ren, werd het in 1962 door de raad vastgestelde uitbreidingsplan voor Den Hoorn in 1964 door GS niet goedge keurd, omdat de omvang van het plan te groot werd geacht en in verband met enkele landschappelijke bezwaren. De gemeenteraad besloot op 20 maart 1964 tegen dit besluit beroep in te stellen -bij de Kroon. Een beslissing daarover is nog niet gevallen, want de zitting van de Raad van State zal eerst op 24 no vember a.s. worden gehouden. Omdat het in verband met de gevolgen van de nu voorgestelde dorpsbescherming no dig was, hebben B. en W. wel alvast inzage kunnen krijgen van het advies, dat door het ministerie van volkshuis vesting en ruimtelijke ordening aan de Raad van State is voorgelegd. Dit ad vies is afwijzend; het beroep van de ge meenteraad zou ongegrond moeten worden verklaard om ongeveer dezelfde redenen als waarom GS hun goedkeu ring eraan onthielden. Volgens B. en W. zal het nu voorge stelde plan tot aanwijzing van een groot deel van Den Hoorn tot beschermd dorpsgezicht de kans van slagen van het gemeentelijk beroepschrift nog aan zienlijk reduceren. Het gevolg van een ongegrond-verklaring van het beroep schrift is dat het uitbreidingsplan Den Hoorn geheel opnieuw moet worden opgezet, waarmee weer veel tijd ge moeid zal zijn. Daarom is nagegaan welke kansen er zijn om een nog zo groot mogelijk deel van het 1962 inge diende uitbreidingsplan veilig te kun nen stellen. B. en VV. menen dat het mede in verband met het nu voorlig- gende beschermingsplan alsnog wen selijk is de geprojecteerde woonstraat ten noorden van de Diek prijs te geven. Hierdoor wordt aan de landschappelijke bezwaren van GS tegemoet gekomen, terwijl ook de omvang van het plan tot meer bescheiden proporties wordt te ruggebracht. Er vervalt dan nl. de mo gelijkheid tot bouw van 77 woningen. B. en W. menen, dat de geprojecteerde uitbreiding aan de zuidzijde van het dorp wellicht kan worden goedgekeurd, waardoor Den Hoorn op korte termijn voldoende expansiemogelijkheid krijgt. „Dit streven komt ons meer accepta bel voor dan het risico van een volle dige verwerping van het uitbreidings plan te blijven lopen", aldus B. en W. wDit plan is inmiddels aan de raad van State medegedeeld. Tijdens de zitting van de Raad van State kan het standpunt van de gemeenteraad in deze bekend worden gemaakt". De gemeente Iheeft in het gebied waar de 77 wonin gen ten noorden van het dorp waren geprojecteerd, reeds grond in eigendom verkregen, maar deze grond blijft als ruilgrond zeer bruikbaar, zo zeggen B. en W Wat de voorgestelde begrenzing van het beschermde dorpsgezicht van Den Hoorn betreft, wordt opgemerkt dat deze begrenzing ook nog ingrijpt in het uitbreidingsplan zuidelijk van de Diek. Dit wordt bijzonder bezwaarlijk geacht en daarom willen B. en W. de grens van het beschermde gebied tot achter de bebouwing aan de zuidzijde van de Diek verleggen. Omdat ook „De Naai", het geprojecteerde pleintje tussen Diek, Herenstraat, Kerkstraat en het Lage Achterom geheel in de begrenzing zijn inbegrepen, wil men ook De Naai buiten het beschermde gebied houden. Het moet volgens het gemeentebestuur mo gelijk blijven dit pleintje meer allure en omvang te geven, omdat Den Hoorn nu een centrum ontbeert. De raad wordt gevraagd aldus te besluiten. VOOR HET GEESTELIJK MISDEELDE KIND Van 31 oktober tot en met 6 novem ber wordt een landelijke collecte ge houden voor een vergeten groep in onze maatschappij: het geestelijk misdeelde kind. In de r.k. vereniging „Voor het zorgenkind", de chr. vereniging „Phila delphia" en de neutrale vereniging „HeLpt Elkander" hebben de ouders, vrienden en opvoeders van deze kinde ren echter hun krachten gebundeld. Laat de ouders van normale kinde ren bedenken hoeveel financiële zorgen, naast alle verdriet, de ouders van die andere kinderen hebben. Broodnodig zijn vakantiehuizen, waar deze kinderen een paar weken kunnen worden opge vangen, zodat de ouders even „op adem" kunnen komen. En laat zij ook beseffen dat, wanneer hun kinderen op eigen benen kunnen staan, die andere ouders nog angst hebben om de toe komst van hun zorgenkind. Daarom móeten er meer goede en prettiger in richtingen en tehuizen komen, waar de kinderen later kunnen worden onderge bracht. Wees dankbaar dat van U alleen een financieel offer wordt gevraagd en breng deze dankbaarheid tot uiting in Uw gave. D. ZUIVERE HUID PUROL en PU ROL-poeder BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 19 tot en met 26 oktober 1966 Geboren: Catharina, dv. Wilhelmus Ploeg en Diena Staik; Arend, zv. Johan van den Brinik en Pietje Poortinga; Marcel, zv. August C. de Geest en Neel- tje E. Eelmari; Angelina Maria, dv. Matheus J. Bakker en Duvera A. Bakker; Silvia Wilhelmina Johanna, dv. Cornelis Witte en Theodora Witte. Overleden: Antje van der Vis, wv. Kikkert, oud 69 jaar. Niet nodig als u zo'n veilige Invcntum zwakstroom onder deken koopt. j Verkrijgbaar bij: Leverbaar in een- en tweepersoons uitvoering (met apart regelbare trafo's). Prijzen 85.en 129, Unieke garantietermijn van 3 jaar. als u tussen 15 september en 31 december 1966. zo'n In- ventum zwakstroom onderdeken koopt (of een verrijdbare radiator of een andere elektrische kachel). I Elke weck 10 prijswinnaars. VERTROKKEN PERSONEN Maria Jimmink van W 49 naar Vel- sen, Schlpbroekenweg 10; Cornelis J. Duinker, van Den Hoorn, Herenstr. 11 naar Zaandam, Botenmakerstraat 94; Hendrikus A. van Veen, van H 94b naar Haarlem, Roskamstraat 16; Jan Slot van S 13 naar Oanada; Cornelis G. van Es, van Den Burg, Beatrixlaan 112 naar Delft, van Toreestweg 67 I; Stefan Heidstra, van Den Burg, Weverstraat 67 naar Leiden, Coornhertstraat 42; Pe trus J. H. Horsten, van De Koog, Ka merstraat 23 naar Dordrecht, Draai 1; Cornelis Eijerman met gezin, van Den Burg, Kogerstraat 46 naar Z. en N. Schermer, Grootschermer A 73; There- sia van Stnen, van Oudeschild, Tromp straat 20 naar Amersfoort, Utreohtse- weg 293; Mariska M. A. Kunst, van Den Burg, Kogerstraat 100 naar Hilversum, Karei Doormanstraat 432; Ilona I. Kunst van Den Burg, Kogerstraat 100 naar Hilversum, Bosboom Toussaintstr. 49; Richard P. Bakker, van Den Burg, Boogerd 11 naar Haarlem, Edward Jen- nerstraat 80; Siebren Knosse met edht- genote, van E 5 naar Zijpe, 't Zand, Willem 's Hartstraat 14; Yjibbele Jonk man van H 131 naar Doorn, Woestduin- laan lib; Geertruida B. Wierdsma ev. Van Ree met kinderen, van Den Burg, Waalderstraat 20 naar Heerhugowaard, Const. Huygenstr. 45; Arnold A. Tuine- ma, van Den Burg, Kogerstraat 84 naar Arnhem, Koningsweg 23a; Johanna S. H. v. Wilsum, van Den Burg, Boogerd 35 naar Den Helder, Huisduinerweg 3; Annigije Meester, van K 2 naar Gronin gen, v. Panhuysstraat 31a; Joannes J .F. Duin, van Den Burg, Reijer Keijserstr. 8 naar Tilburg, Henri Hudsonstraat 17; Cornelis van Engelenburg, van H 131 naar Doorn, Mariniersweg 7; Jan M. Bakker, van De Waal, Hogereind 10 naar Arnhem, Velperweg 158; Martinus C. Kooij, van Den Burg, Kogerstraat 116 naar Den Helder, Duinroosstraat 41; Cornelis A. Bos, van C 57 naar Den Helder, Leeuwenhoekstraat 23; Johan nes A. Dernison, van Den Burg, Zwaan straat 2 naar Den Haag, Brusselselaan 2; Martha F. Witte, van Den Burg, Schil derend 45b naar Haarlem, Parklaan 75. Eddy R. Drijver, van Den Hoorn, Herenstraat 34 naar Schoorl, Heereweg 78; Renée S. Eelman, van Den Burg, Julianastraat 9 naar Zwitserland, Ve- vey Boulevard. St. Martin 12; Margare- tha M. Boom, van Oudeschild, De Ruy- terstraat 125 naar Vlaardingen, Ceram- straat 3; Aagje van Leeuwen, ev. v.d. Meeberg, van Oudeschild, De Houtman- straat 3 naar Vlaardingen, a.b. m.s. Marsdiep I a/d Oost Havenkade; Wil helmus J. Vreeman, van H 131 naar Doorn, Sitiolaan 137; Klaas de Porto, van Den Burg, Gasthuisstraat 11 naar Alkmaar, Akeleistraat 2. TEXELSE MARKT Maandag werd aangevoerd: 1 ram ƒ250,6 schapen ƒ80,tot ƒ120, 9 graskalveren 350,tot ƒ450,1 'koe ƒ1100,9 pinken ƒ650,tot 750,en 5 nuchtere kalveren ƒ145, tot 225,—. „Een degelijk romantisch verhaal in super panavision technicolor" is de op historische gegevens berustende film „De laatste der Cheyennes", die men zaterdag-, zondag- en dinsdagavond in het City-theater kan zien. Het verhaal beschrijft de moordende tocht van 286 Cheyenne-indianen, die zijn ontsnapt uit hun reservaat in het huidige Okla homa en te voet een afstand van 1500 mijl afleggen naar hun vroegere jacht gebied Yellowstone. De Indianen komen onmiddellijk in conflict met hun blanke onderdrukkers. Er ontbrandt een hevige strijd; aan beide zijden vallen doden. Dat is niet het eerste gevecht. Ook tegen de natuur hebben de Indianen een har de strijd te leveren. Ze worden ge plaagd door hittegolven, sneeuwstor men, voedselgebrek. Tweedracht ont staat als de hoofdman „Dull Knight" sterft. Toch slagen de Cheyennes erin de vrijheid te bereiken en roken zij tenslotte met de blanken de vredes- sigaar want er is geen tabak meer voor de gebruikelijke vredespijp. (In kleuren toegang boven 14 jaar). Speciaal voor de jeugd is de Neder landse film „Sjors van de rebellenclub" van H v.d. Linden, naar het bekende stripverhaal van A. A. M. Viergouten. Het verhaal begint als de rebellenclub, onder voorzitterschap van Sjors, bijeen is in vergadering. Er is geen cent meer in kas en om daar verandering in te brengen, besluiten zij een circus op te richten. Dat gebeurt. Met bij elkaar ge raapte en geleende doeken en zeilen wordt het een en ander in elkaar ge flanst en de jongens slagen erin een best programma te bieden. Maar het verhaal krijgt een spannende wending als zowel Sjors als Sjimmie door in brekers worden gegrepen en meegeno men naar Afrika. Maar ze ontsnappen, zwalken met een vlot over de oceaan en komen terecht op een eiland. Ze moeten het opnemen tegen wilde dieren, tegen inboorlingen en. weer tegen de twee inbrekers. Dat de schurken tenslotte overmeesterd worden, is te danken aan de rebellenclub, die er voor zorgt dat het pleit tijdens een groot gevecht wordt beslecht. (Alle leeftijden). INGEKOMEN PERSONEN Theodorus H. F. Hees, van Schiedam, Burg. v. Haarenlaan 1430 naar H 131; Johan E. Meyer, van Hilversum, Nood weg 37 naar H 131; Adriaan H. Voort- huijzen van Amsterdam, v. Spilbergen- str. 51 III, naar Kogerstraat 59; Popke van Bruggen, van Groningen, Stra- tinghweg 44 naar Den Burg, Binnen- burg 15; IJmkje Braam ev. Van Zeijlen, van Groningen, Celebesstraat 38a naar De Koog, Brink 22; Maria J. Ansems ev. De Vries, van Vessem, Ca Mr. de la Courtstraat 16 naar Den Burg, Waalder straat 25a; Boelo Koens en echtgenote van Antwerpen, naar De Koog, zomerw. achter Plevierstraat 15; Willem P. J. Keller, van Doorn, Mariniersweg 7 naar H 131; Inse Daalder, van Soest, Nieuwe- weg 47 naar K 56.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1966 | | pagina 12