(jrocn ^warts jexeh in het harL,
Mevr. Boon ontmoette in Georgië
oud-strijders „Russenoorlog"
VREUGDEVOLLE ONTMOETING NA 21 JAAR
Slechts 12 man
overleden
Inspecteur C. K. Hamelink opende
imhecielenaf leling Beatrixschool
Gemeente maakt begin met aankopen
van gronden te De Koog
r HO
■nnmnnHr
Voor woningenwegen
en parkeerterrein
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1966
TEXELSE
80e JAARGANG No. 8120
Uitgare N.V. t/Ii Langevcld De Rooü
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, Dorpsstraat 19, De
Koog. Tel. (02220) 2058, 's avonds (02228) 410
COURANT
Mevrouw C. C. Boon-Verberg uit De
Cocksdorp is terug uit Georgiëintens
gelukkig, boordevol indrukken en be
laden met kostbare geschenken. Bijna
drie weken heeft ze in de Sowjet-repu-
bliek doorgebracht en er de mannen
ontmoet, die destijds aan de opstand
tegen de Duitsers op Texel hebben
deelgenomen. „Ik ben zo gelukkig",
vertelde ze ons opgetogen, „Nu weet
ik eindelijk zéker dat er met de paiti-
sanen na aankomst in hun vaderland
niets bijzonders is gebeurd. Er deden
zoveel geruchten de ronde. Ze zouden
zich hebben moeten verantwoorden,
omdat ze in Duitse dienst waren ge
weest en sommigen zouden in kampen
opgesloten zijn of misschien wel te
rechtgesteld Daar is allemaal niets
van waar. Ik heb daar nooit aan ge
loofd, maar nu weet ik het zeker, want
ik heb ze allemaal met eigen ogen
gezien!"
Mevrouw Boon, één der vrouwen, die
met gevaar voor eigen leven aan onder_
gedoken Georgiërs steun heeft ver
leend, ging naar Georgië op uitnodiging
van het comité voor culturele Buiten
landse betrekkingen te Tbilisi. Ze ver
trok op 17 oktober per trein. In Moskou
werd ze opgewacht door enkele func
tionarissen van het staatsreisbureau
Intourist, die haar naar het hotel „Os-
tankino" brachten. Daar werd de nacht
doorgebracht en de volgende dag werd
de Russische hoofdstad per taxi bezich
tigd. 's Avonds ging het naar een van
de Moskouse vliegvelden en om half elf
vertrok mevrouw Boon per Tupolev
straalvliegtuig van Aeroflot naar de
Georgische hoofdstad Tbilisi, waar ze
twee uur later uitstapte Gedurende de
hele reis zou mevrouw Boon merken,
dat er overal op haar gerekend was. De
hele trip was perfekt georganiseerd.
Overal waar ze kwam ze doorkruiste
de hele republiek en bezocht tientallen
plaatsen werd zij opgewacht door
mensen, die haar verwelkomden en ook
de schrijvende en fotograferende pers
was present om met de „moeder der
Georgiers" te spreken.
Tolk
De gesprekken vlotten aanvankelijk
niet zo erg, omdat men de eerste dag
slechts een Engelse tolk beschikbaar
had, maar de tweede dag werd een
Duits sprekende tolk gestuurd en dat
ging veel beter. Aan een Nederlands
sprekende tolk viel niet te denken, want
in héél Georgië is slechts één vrouw, die
deze taal machtig is, zo werd gezegd.
„Tbilisi is een prachtige stad" vertelde
mevrouw Boon. De huizen en straten
zijn prachtig en de temperatuur is er
ook nu nog zomers. Alles maakt een
exotische indruk. De mensen maken een
welvarende indruk. De vrouwen lopen
met modieus kapsel, op naaldhakjes en
dragen kleding volgens Italiaanse snit.
Maar het prettigst is de sfeer, veroor
zaakt door het vriendelijke en gastvrije
karakter van de bevolking en de heer
lijke temperatuur- Toen ik er een paar
uur was, voelde ik me al helemaal ont
spannen, hoewel ik toch een vermoeien
de reis achter de rug had".
Nadat mevrouw Boon de eerste nacht
in Tbilisi in een hotel had doorgebracht,
ontmoette zij haar gastheer, professor
In Sucluimi aan dc Zwarte Zee werd dit plaatje
gemaakt. Van links naar rechts: Lomidze, de
tolk Wenera, mevrouw Artcmidse,
Boon en Artemidse.
mevrouw
Goezewa van het Comité voor Cultu
rele Buitenlandse Betrekkingen. Deze
vroeg haar wat ze graag het eerst wilde
zien. Mevrouw Boon had haar antwoord
onmiddellijk klaar; „De jongens!"
Ontmoetingen
In een hotel ontmoette mevrouw
Boon toen Artemidse en zijn vrouw.
Artemidse speelde in 1945 een leidende
rol in de opstand. De laatste jaren had
mevrouw Boon, die hem persoonlijk
goed had leren kennen, schriftelijk con
tact met hem. Artemidse toonde zich
ontroerd toen hij mevrouw Boon om
helsde. Hij kon nauwelijks begrijpen dat
hij nu eindelijk de vrouw voor zich zag,
waaraan hij al die jaren bijna dagelijks
had teruggedacht; het leek hem alle
maal een droom. Verder volgden ont
moetingen met Nozadse, Gongladze en
Turkia. Het was betrekkelijk eenvoudig
om de partisanen van weleer terug te
vinden, want Artemidse beschikte over
een volledige lijst met namen. De parti
sanen van Texel komen twee keer per
jaar in reünie bijeen: op 5 april en 7
november- De bijeenkomst van 7 no
vember dit jaar viel dus samen met het
bezoek van mevrouw Boon en zodoende
heeft zij alle oud-opstandelingen de
hand kunnen schudden. Van de Geor
giers, die Texel destijds verlieten, zijn
er naderhand twaalf overleden. „Ik
herkende veel Georgiers onmiddellijk,
vertelde mevrouw Boon. „Ze zijn in die
twintig jaar maar weinig veranderd.
Het hoogtepunt van het bezoek was het
banket, waaraan 130 oud-strijders aan
zaten. Het welkom was allerhartelijkst.
De meesten konden hun vreugde en ont
roering niet verborgen houden. Ze ma
ken het allemaal uitstekend. Ze bekle
den goede posities. Er zijn artsen, tand
artsen, ingenieurs, hoteldirecteuren,
hoofden van scholen, sportleraren en
journalisten bij. Gongladze b-v. is direk.
teur van een vakantiehuis. Bij die grote
ontmoeting werd ik door alle partisanen
omhelsd. Het werd allemaal gefilmd,
door Azatiani, die ook op Texel opna
men heeft gemaakt".
Groeten
Met behulp van de gegevens, die zij
van verschillende Texelaars had ge
kregen, heeft mevrouw Boon veel groe
ten overgebracht. Zo bezocht zij Gogi
Schubitiadze, die destijds ondergedoken
zat op „Vredestein". Hij is arts, woont
in de badplaats Suchumi aan de Zwarte
Zee en maakt het goed. Barnab Lomidze
directeur van een school, bleek te be
schikken over een foto van Jaap Kok,
Marie Kok-Koopman en Martha en Piet.
Hij vertelde dat hij ondergedoken had
gezeten bij Kees Kuip („Kuup" zei hij)
en hij noemde de namen van de kinde
ren Giel, Kees, Corrie en Greetje. Hij
elektrische treinen
beglnsets vanaf 29,75
wist zich voorts de familie Roeper-van
Maldegem van „Akenbuurt" te herin
neren, die destijds kleren voor hem had
den gemaakt. Hij deed voorts de groe
ten aan J- Stam (waar hij een foto van
had), S. v.d. Slikke, Henny Stam, André
Kievits en de familie Binsbergen.
Een gesprek had mevrouw Boon ook
met Micha Mozerelia, technologisch in
genieur, die in 1945 door meester Broe-
re verborgen werd gehouden. Grischa
Tschanturia vertelde dat hij bij Truus
van Twisk heeft gezeten en ook bij een
familie, waarvan hij de naam was ver
geten, maar waarvan hij nog wist dat er
dertien kinderen waren en bovendien
nog 7 Amsterdammertjes. Hij was daar
20 dagen geweest en het eten was goed.
zo zei hij.
Schota Artschaia wist zich ook de
naam niet meer te herinneren van de
familie, die hem had geholpen. Hij zat
in de buurt van de Fonteinsnol onder
gedoken, raakte gewond en kreeg hulp
van een familie waarvan hij alleen wist
dat daar toen juist een zoon of dochter
was getrouwd. Verder wist hij nog dat
rond het betrokken huis met hulp van
honden naar Georgiërs is gezocht. Hij
hoopt de naam van deze familie nog
eens te achterhalen- Beno Scharulidse
en Iwan Kiberitze hadden bij H. Smit
in de Dennen gezeten. Voor hem „veel
groeten en omarmingen". Iwan Abul-
adse en Michael Tedoradzc waren op
het adres De Westen 106 Ook zij weten
geen namen meer. Karlo Rasmadze,
destijds bekend als „kleine Karlö", was
op het nippertje aan executie ontsnapt.
Hij moest zich uitkleden voordat hij zou
worden neergeschoten, maar had het
toen op een lopen gezet en was aan zijn
achtervolgers ontsnapt. De naakte Karlo
had toen van mevrouw Wubbe kleren
gehad en is daarvoor nog heel dank
baar. Kote Darzmelidse was gewond bij
de familie J. Barhorst aangekomen en
had ook op „Vredestein" gezeten Veel
groeten dus aan Barhorst, maar ook aan
dokter Veening en zuster Dorré van het
noodziekenhuis- Kosta Gojajev en Lado
Zikaridse toonden een foto, waarop en
kele mensen staan, die mevrouw Boon
niet herkende, evenmin als de omgeving
waar het plaatje indertijd is gemaakt
Van de familie Commandeur had
mevrouw Boon drie brieven meegekre
gen, bestemd voor Datiko Swedsweladze
Serro Gebriadze en Kolia Tsichladze.
Alleen Swedsweladze kon de brief in
ontvangst nemen. Voorlopig antwoord:
heel veel kussen en groeten Gabriadze
is overleden en Tsichladze is een der
zeer weinigen waarvan de verblijfplaats
onbekend is. Het comité voor buiten
landse culturele betrekkingen zal een
onderzoek instellen, maar vermoed
wordt dat hij is overleden.
De adressen en namen die W. Bakker
van Oosterend aan mevrouw Boon had
meegegeven klopten niet. Ook dit zal
worden uitgezocht en mevrouw Boon
zal alsnog bericht daarover krijgen.
Romanos Gandolischwili deed de groe-
ten aan de familie Dootjes in De Cocks
dorp, Alb. Kiewiet, mevrouw Vrijdag-
Keijser en haar broer, Witte van De
Voorzorg en Reuvers van Weltevreden-
Zorgvuldig bewaart hij foto's van deze
Texelaars. Gongladze, Nozadse, Turkia
en Artemidse brachten hun speciale
groeten over aan de heren J. Keijzer,
Kelder, fam. B. Halsema en mevrouw
Vendel.
De groeten van de „Grote Walliko"
zullen de heer P. Witte niet meer be
reiken, want laatstgenoemde is overle
den toen mevrouw Boon in Georgië was.
Madzijdse wist zich nog goed de avon.
tuurlijke tocht met de Joan Hodshon
naar Engeland te herinneren. Hij deed
de groeten aan de bemanning Zerwadze
is overleden maar zijn vrouw deed de
groeten aan de families L. Bremer en
Van Dijk te Oosterend Voorts werd ge
sproken met Nicolai Sturiway (die op
,De Waterplaats' zat en de groeten deed
aan Kejjser en het meisje Ria, Us change
Ladsobilaschwili, Surab Dasehaoschwili,
Ladiko Cikaridze, Gogi Garsewanisch-
wili, Bewani Chuzeilawi, Gogi Burasch-
wili, David Sardschwebadze, Wasil Lo
midze (een kolcnosboer), Scota Loladze.
Moeilijk
De gesprekken werden ernstig be
moeilijkt en er ontstond veel begrips
verwarring, omdat al het gesprokene
moest worden vertaald Mevrouw Boon
deed haar best om zoveel mogelijk ge
gevens te noteren en is gaarne bereid
aan ieder, die dat wenst, inlichtingen te
verschaffen. De tijd was tekort om met
alle mannen uitvoerig te converseren,
maar het is thans goed mogelijk dit
schriftelijk te doen. De correspondentie
kan lopen via het comité voor buiten
landse culturele betrekkingen en mevr.
Boon zal daarbij graag haar bemidde
ling verlenen.
Het belangrijkste vindt mevrouw
Boon echter, dat nu vast staat dat de
Georgiers niet zijn gestraft voor hun
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,95 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
dienstname bij de Duitsers; door de op
stand zijn zij kennelijk voldoende gere
habiliteerd geworden. Niemand van de
Georgiërs heeft gevangenisstraf onder
gaan, wat o.m. blijkt uit het feit, dat de
meesten kinderen van 18 en 19 jaar oud
hebben.
Mevrouw Boon heeft vele honderden
kilometers in Georgië (enkele malen zo
groot als Nederland) gereisd- Per auto
werden Kaspi, Gori, Kutaisi, Borjoni,
Bakuriani, Sukhumi Poti, Batumi en
Rustavi bezocht, veelal in gezelschap
van een of meer oud-partisanen, meest
al Artimidse.
Publiciteit
Het bezoek van mevrouw Boon aan
Georgië was voorpagina-nieuws. Di
verse Georgische kranten en kranten in
andere republieken schreven erover en
publiceerden foto's. Ook radio en tele
visie besteedden uitvoerige aandacht
aan het gebeuren Mevrouw Boon had
ook een onderhoud met de Minister van
Buitenlandse Zaken van Georgië. Deze
liet zich door haar over het verloop van
de opstand inlichten cn concludeerde,
dat het hoog tijd is dat een delegatie
Georgiërs een bezoek aan Texel brengt.
Dit zou dan in april of mei van het vol
gend jaar of in 1968 moeten gebeuren.
Volgens de tolk moet deze uitlating niet
als een losse opmerking worden be
schouwd. „Als dc minister zoiets zegt,
gebeurt het!"
Mevrouw Boon kreeg zoveel geschen
ken, dat zij met twee extra koffers het
vliegtuig instapte en dus extra vracht
moest betalen. Ze kreeg fruit (een Geur.
gische specialiteit), tabak, zelfgeplukte
mandarijnen, diverse flessen wijn,
champagne en likeur, souvenirs, maar
ook een gouden ring met steen en een
gouden horloge en een fototoestel.
Micha Mozerelia gaf voor de familie
Broere een paar gouden oorhangers en
een gouden horloge mee-
Woensdagmiddag is de officiële wijze
de imbeciclenafdeling aan de Beatrix
school te Den Burg in gebruik genomen.
De deur van het nieuwe gebouwtje
werd geopend door de heer C. K- Hame
link, inspecteur bij het buitengewoon
lager onderwijs. De heer Hamelink had
tevoren tijdens een bijeenkomst in een
der lokalen van de Beatrixschool gewe
zen op het grote belang van een goed
geoutilleerd gebouw voor gehandicapte
kinderen. De plechtigheid werd bijge
woond door enkele tientallen genodig
den, waaronder hoofden van scholen en
ouders van leerlingen.
De heer Hamelink zei dat men tegen
woordig het recht van het gehandicapte
kind op optimale ontwikkeling erkent,
in tegenstelling tot vroeger toen het al
mooi was als men deze kinderen met
gunsten bejegende en hen in een provi
sorisch ingericht gebouw bezig hield
Deze charitatieve mentaliteit is nu om
gebogen, maar nog niet helemaal, ge
tuige b.v. de houding van een aantal
bungalowbewoners in Beetsterzwaag,
die meenden dat hun woonoord in
waarde zou dalen als in de omgeving
een inrichting voor imbeciele kinderen
zou worden gevestigd In het algemeen
Om het uitbreidingsplan-in-onderde-
len voor De Koog te kunnen uitvoeren
zal de gemeente Texel grote stukken
land, gelegen ten oosten van de Dorps
straat en zuidelijk van de Epelaan, in
eigendom moeten verkrijgen. Met de
aankoop daarvan is nu een begin ge
maakt. Met een aantal grondeigenaars
is overeenstemming bereikt en de raad
zal worden gevraagd de transacties goed
te keuren.
Van de heer C. Kuip te De Koog zul
len voor ƒ33.420,twee percelen grond
worden gekocht, resp. 1.00.30 ha. en
1-67.10 ha., gelegen achter de R.K.
Hulpkerk te De Koog. Het stuk is be
stemd voor woningbouw, wegaanleg en
parkeerterrein.
Met mej. C. M. Kuip te Den Burg
werd overeenstemming bereikt omtrent
aankoop van enkele stukken, gelegen
ten zuiden van de Epelaan te De Koog.
Mejuffrouw Kuip ontvangt ƒ60 804,50
voor de totale oppervlakte van bijna 3
hectare. Een strook ter diepte van 35
meter uit de weg, gelegen langs de
Kamerstraat, groot 4928 m2, voor de
prijs van 3,50 per m2; het resterende
binnenterrein (groot 1.24 .42 m2) voor
ƒ2,per m2 en het buiten de grens van
het uitbreidingsplan gelegen gedeelte
van 1.24.75 ha. voor ƒ1,750 per m2. De
stukken zijn bestemd voor wegaanleg en
woningbouw.
Enkele andere sukken land, gelegen
in de hoek Ruijslaan-Epelaan te De
Koog zullen worden aangekocht van de
heer P. Kuip te De Koog. Ook deze
percelen zijn nodig voor wegaanleg en
woningbouw. Een strook ter diepte van
35 meter uit de weg, gelegen langs de
Ruijslaan en Epelaan (groot 1 39-30 ha.)
wordt verkocht voor ƒ4,per m2 en
het resterende binnenterrein (groot
2.19.80 ha.) voor ƒ2,50 per m2. De heer
Kuip ontvangt in het totaal dus
ƒ110.670,— voor 3.59.10 ha.
Tenslotte wordt de raad gevraagd ak
koord te gaan met de aankoop van een
2.62 ha- groot terrein van de dames D.
M. en J. C. Maas te De Koog. Het stuk
ligt oostelijk van de Dorpsstraat en is
nodig voor een parkeerterrein, woning,
bouw en de erbij behorende ontslui
tingswegen Er werd een verkoopprijs
van ƒ52.400,overeengekomen
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 16 tot en met 23 november 1966
Geboren: Mar tine Hendrica Elize, dv.
Martinus H. Bakker en Francisca Beste,
man; Aukje Aikina Jantina, dv. Daniel
F. G. Schilling en Baukje Visser; Ber-
nardus Cornelis, zv. Cornelis P. J. Boom
en Anna E. Bekker; Marion, dv. Hen
drik W. van Tatenhove en Anna K.
Eelman.
Ondertrouwd: Cornelis Drijver en
Aagt je de Ruijter.
Overleden; Anna Elsa Gertrud
Gleichmar, wv. Plaatsman, oud 87 jaar.
UITMUNTENDE HOND
DE KOOG Bettina Flapper uit De
Koog behaalde met haar Engelse
Cockerspaniel Sage de la Casa Quinta
op de Winner-tentoonstel ling te Am
sterdam het predikaat „Uitmuntend".
echter staat het er anders voor en wil
niemand terug naar de tijd dat deze
kmderen in een afgedankt woonhuis,
schoolgebouw of zelfs pakhuis werden
ondergebracht- De heer Hamelink toon
de zich verheugd met dit nieuwe ge
bouw voor motorisch opvoedbare kin
deren, dat nu in Den Burg is verrezen.
Zo heel eenvoudig was de stichting niet,
want er waren bijzondere overheids
maatregelen voor nodig. Het wettelijk
gestelde minimum van 10 leerlingen
was op Texel nl. niet aanwezig, doch
mede in verband met het feit dat deze
kinderen niet naar Den Helder kunnen
worden gestuurd, werd voor Texel een
uitzonderingsregeling van kracht. Het
gemeentebestuur heeft de nodige pres
sie uigeoefend en met veel voortvarend
heid de bouw ter hand genomen.
Speciaal
De heer Hamelink ging voorts uit
voerig in op het feit, dat voor deze kin
deren niet met een gebouw zonder
meer kan worden volstaan. Het moet
voor hen ontworpen zijn, op hen zijn
afgestemd. Er moet voldoende ruimte
zijn en materiaal, waarmee zij kunnen
werken. Juist om de motorische ont
wikkeling te stimuleren en om hen so
ciaal gevoel, netheid e-d. bij te brengen
is een ruim, licht en prettig ingericht
gebouw noodzakelijk. Aan deze eisen
voldoet de imbecielenafdeling van de
Beatrixschool, maar daarmee is het ge.
heel van voorzieningen ten behoeve van
het gehandicapte kind nog niet voltooid.
Er moet ook nog een gymnastiekzaal
komen voor de motorische therapie.
Wellicht kan ook daarin binnen afzien
bare tijd worden voorzien. De heer Ha
melink noemde het nieuwe gebouw het
resultaat van offervaardigheid en be
reidheid tot inspanning ten behoeve van
het zorgbehoevende deel van de Texelse
gemeenschap. Hij wenste ook de ouders
geluk met deze voorziening, met behulp
waarvan overigens slechts een klein
deel van hun zorgen over deze kinderen
kan worden weggenomen. Stellig zou
den de kinderen nu beter kunnen wor
den toegerust voor hun aandeel in de
samenleving.
Het woord werd ook gevoerd door
burgemeester De Koning (die o.m- de
Stichting Katholiek Onderwijs dank
bracht voor het gedurende twee jaar
beschikbaar stellen van het Sint Jans
huis), de heer J. Kuster uit Den Helder
als afgevaardigde van de oudervereni
gingen „Helpt Elkander", „Philadel
phia" en „Ons Zorgenkind" en de heer
H. Gerrits uit Den Burg namens de afd.
Texel van Volksonderwijs. Hij overhan
digde als geschenk een enveloppen met
inhoud. Voorts sprak de heer W. Albers
namens de Algemene Bond voor Onder
wijzend personeel, de heer J. Dekker
namens de ouders en de heer W.
Gilijamse, hoofd van de Beatrixschool.
De heer Gilijamse vertelde dat de heer
Dekker de stichting van een imbecielen,
afdeling aan de BLO-school heeft be
spoedigd, o m. door er met een lid van
de Tweede Kamer over te praten, zodat
over dit onderwerp vragen aan de Mi-
(Zie vervolg pagina 2)
