Cjrom 'kwartsJexels in het
Directeur sociale dienst: Werk tuin
zal moeten verdwijnen
„Sint Jan" toonde uitstekend
spel in thriller „Laura"
„'t Amateurtje" goed op dreef
met „Mensen in nood"
Exploitatietekorten
onaanvaardbaar
hoog
geworden
Serviezen
Moerbeeks
DINSDAG 29 NOVEMBER 1966
80e JAARGANG No. 8121
Uitgave N.V. v/li Langeveld De Roojj
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058
Rcdaktie: Iïnrry de Graaf, Dorpsstraat 19, De
Koog. Tel. (02220) 2058, 's avonds (02228) 410
11—^11 I II1IHMMMH1M1—1—TTT
De direkteur van de Sociale Dienst meent dat de sociale werktuin .,De
Boogerd" moet worden geliquideerd. Hij heeft burgemeester en wethouders
in een uivoerig rapport op de hoogte gesteld van de zeer slechte exploitatie
resultaten van de tuin, waardoor het verlies dit jaar maar liefst ƒ70.000,zal
bedragen. Vorig jaar bedroeg het verlies nog ƒ63.876.Vele pogingen ten
spijt is het niet gelukt door reorganisatie verbetering in deze teleurstellende
ontwikkeling te krijgen. Het wordt nu niet meer verantwoord geacht de
werktuin langer dan strikt noodzakelijk te handhaven. Niet alleen uit het
oogpunt van gemeentelijk beleid, maar ook in verband met het feit, dat door
het ministerie van Sociale Zaken vragen zullen worden gesteld en op het ne
men van maatregelen zal worden aangedrongen. Daarom wordt voorgesteld
„De Boogerd" geleidelijk te liquideren. Eind volgend jaar zal de opheffing een
feit moeten zijn. De werknemers zullen bij de Sociale werkplaats of de plant
soenendienst worden ingedeeld.
loren, wat weer een ongunstige invloed
had op de exploitatie van dat jaar.
Het telen van pot. en snijchrysanten
vereist veel vakkennis, zo werd erva
ren. Door het ontbreken van voldoende
vakkennis en vakbekwaamheid bij de
bedrijfsleiding en de op het object ge
plaatste werknemers waren de bloe
men van een minder goed in de markt
liggende kwaliteit, zodat op de veiling
slechts lage prijzen konden worden ge
haald. Overigens was de Chrysanten-
teelt in 1965 over het algemeen niet
best, waardoor veel kwekers m Noord
holland tot inkrimping overgingen.
Maar ook dit jaar voldoet het ge
kweekte produkt niet aan de te stellen
eisen, zodat het volgend jaar geen
chrysanten meer zullen worden ge
kweekt
Wrijving
Begeleiding en scholing van de
werknemers bleef achterwege, mede
als gevolg van de te grote opzet van
het object, waardoor aan teveel an
dere zaken aandacht moest worden
besteed. Hierdoor was ook de invloed
van de bedrijfsleiding te gering, waar
door het voorkwam dat de ene werk
nemer aan de andere opdrachten ging
geven. Er ontstonden spanningen en
ruzies. Bij de sociale dienst kwamen in
de loop van 1965 diverse klachten bin
nen en na een onderzoek moesten zelfs
mensen worden geschorst en overge
plaatst om de vrede te herstellen. Ook
bleek dat met bepaalde bescheiden on
zorgvuldig werd omgesprongen, waar
door een werknemer inzage kon krij
gen van papieren, die alleen voor de
leiding bestemd waren. Het contact
tussen de bedrijfsleider en de werk
meester liet te wensen over, waardoor
het gebeurde dat belangrijke zaken
rechtstreeks met werknemers werden
besproken, terwijl de werkmeester on
kundig bleef. Als gevolg daarvan vroeg
en kreeg de werkmeester J. Schraag,
een goede en ambitieuze kracht, per 1
januari 1966 ontslag.
Evenals de sociale werkplaats is de
werktuin een instituut, waardoor licha
melijke en geestelijke gehandicapten,
die niet of nog niet in het normale be
drijfsleven kunnen worden opgenomen,
in de gelegenheid worden gesteld
werkzaamheden te verrichten in een
tempo en ondei omstandigheden, die
aan hun arbeidsmogelijkheden zijn
aangepast De bedoeling is hun ar
beidsgeschiktheid te bevorderen en hen
een eigen inkomen te doen verwerven.
Toch zal de werktuin, om voldoening
te kunnen geven, moeten functioneren
als een vrij bedrijf. Organisatie, inves
teringsbeleid, financieringsbeleid en
produktiviteit zijn ook hier belang
rijke factoren.
Fouten
Uit het rapport van de heer M. L.
Kempenaar blijkt, dat het bij de werk
tuin op verschillende van deze punten
hapert. Voorts zijn bij de plaatsing van
gehandicapten .in de werktuin als bui
tenobject enkele nadelen duidelijk
naar voren getreden. Zo bieden de
werkzaamheden op de buitenobjecten
minder differentiatiemogelijkheden dan
in de werkplaats. Het werk is min
der geschikt vooi de zwaar en zwaarst
gehandicapten en is sterk afhankelijk
van de weersomstandigheden. Voorts
zijn de buitenobjecten vrijwel uitslui
tend bezet door mannelijke deelne
mers, wordt het regelmatig toezicht
ernstig belemmerd en zijn de prestaties
moeilijk meetbaar.
Inventaris
In de loop der jaren ging de raad
akkoord met tal van kostbare voorzie
ningen ten behoeve van de Boogerd.
Het werk object bestond in 1964 uit een
potplantenkas van 50 m2, een kweek
kas van 150 m2, een vaste kas van 470
m2, een dubbele rolkas van 520 m2, 500
ramen platglas van totaal 600 m2 en
een enkele rolkas van 260 m2. Alle
kassen zijn geheel of gedeeltelijk ver
warmd. De open grond in De Boogerd
meet 10.700 m2. Verder worden ook de
terreinen aan de Westerweg (4000 m2),
in De Hal (7000 m2) en aan de Beatnx-
laan (5800 m2) tot het object gerekend.
Bij deze eerste opzet was uitgegaan
van een arbeidspotentieel van 35 werk
nemers, wat een minimum was om deze
oppervlakte te kunnen bewerken, daar
rekening gehouden moet worden met
een verlies aan mankracht van 25°/o
door ziekte, vakantie en verzuim. Voor
onderhoud, corvee en vervoer moet
10°/o van de beschikbare krachten wor
den ingeschakeld. Na aftrek van deze
35% bedroeg de werkelijke bezetting
in de afgelopen jaren steeds 13 man.
Deze onderbezetting was er mede-oor
zaak van dat bijna de helft van de
noodzakelijk te verrichten werkzaam
heden niet of onvoldoende werd ge
daan. Alleen het strikt noodzakelijke
werd ter hand genomen. Het onder
houd van de kassen b.v. bleef achter
wege, waardoor deze verwaarloosd
raakten.
Inkrimping
Eind januari werd besloten een sterk
vereenvoudigd teeltschema voor de
volgende jaren op te stellen en het ob
ject in te krimpen. Op advies van de
Rijkstuinbouwconsulent te Hoorn werd
de beschikbare grond met 48% ver
kleind. Overigens hield men zich niet
geheel aan het nieuwe teeltschema,
want het 5800 m2 grote object aan de
Beatrixlaan werd toch in bewerking
genomen en volgezet met chrysant-
stekken. 'Door het vroeg invallen van
de vorst (november 1965) zijn al deze
stekken 'bevroren en gingen dus ver-
MEUBELHANDEL
Den Burg Tel. 2572
rechtstreeks aan particulieren te leve
ren een keer niet nageleefd De heer
Rijk uit Den Burg had een groter
kwantum bloemen afgenomen dan ge
woonlijk en een aantal GSW-krachten
bereid gevonden ze uit te venten Ook
de 5-daagse werkweek, die voor werk
plaats en tuin werden ingevoerdle
verde problemen op. Voor de chrysan
tenteelt moest toen een aantal werk
nemers op zaterdag en soms zelfs op
zondag overwerk verrichten. Niet uit
te stellen werkzaamheden (luchten en
afdekken van kassen etc.) werden dan
gedaan. Volgens de bepalingen moch
ten deze overuren niet worden betaald,
maar wel worden vergoed met extra
vrije dagen, wat weer ongunstig was
voor de organisatie.
Het jaarlijkse verlies van de werk
tuin liep op van ƒ4.900,in 1963, via
33.508,70 in 1964 tot ƒ70.000,— dit
jaar. Het verlies voor volgend jaar
wordt op 67.689,geraamd.
Geen overzicht
De noodzakelijke administratieve be
geleiding van de administratie is on
voldoende gebleken, aldus de heer
Kempenaar. Pas een half jaar na af
loop van het boekjaar kon aan de hand
van het exploitatie-overzicht worden
geconstateerd tot welk bedrag op de
geteelde produkten als geheel een ver
lies was geleden. Het was niet moge
lijk na te gaan, welke produkten veel
en welke produkten weinig verlies ga
ven. Daardoor was het ook niet moge
lijk tijdig de grote verliesgevende teel
ten door andere te vervangen Per 1
januari a.s. zal echter een nieuw admi
nistratiesysteem gaan functioneren, dat
echter wel afhankelijk is van mede
werking van de leiding. Een en ander
neemt niet weg dat tot geleidelijke
liquidatie van de tuin moet worden
overgegaan.
De kwestie komt in de raadsverga
dering van hedenmiddag ter sprake.
TEXELSE JOY-RIDERS IN
DEN HELDER AANGEHOUDEN
DEN HELDER De Texelaars C.
'(29) en R. (21) maakten zich vorige
week schuldig aan joy-nding. Ze ont
vreemdden van de Keizersgracht le
Amsterdam een groene Fiat en reden
naar Den Helder. Vlak bij de marine-
stad kregen ze bandenpech en moesten
lopend verder. Korte tijd later greep
de politie hen op de Buitenhaven in de
kraag. C liep nog in een proeftijd en
vooral voor hem zal dit muisje nog wel
een staartje hebben.
„DUBBELE VON SION"TOEGEKEND
AAN „HET AMATEURTJE"
Het dagelijks bestuur van de Stich
ting Cultureel Werk Texel heeft de
Dubbele Von Sion in brons toegekend
aan de toneelvereniging 't Amateurtje
te De Waal. De verenigingstrofee werd
zaterdagavond uitgereikt door burge
meester C. De Koning in het dorpshuis
te De Waal bij het begin van de vierde
opvoering van „Mensen in nood". Dat
't Amateurtje, dat het tienjarig jubi
leum herdacht, het in een kleine plaats
als De Waal zo lang kan volhouden, is
op zichzelf reeds een prestatie, aldus
de burgemeester. De trofee werd ech
ter vooral toegekend in verband met de
vele voorstellingen, die de vereniging
elders op Texel verzorgde, waardoor
zij zich voor de Texelse gemeenschap
verdienstelijk maakte.
Ter gelegenheid van het jubileum
bood de heer W. Albers, voorzitter van
het dorpshuisbestuur, een schmink-
spiegel aan. De heer K. van Splunter,
een der leden van 't Amateurtje hul
digde regisseur W. Sweere voor het
vele werk, dat hij voor 't Amateurtje
had gedaan. Namens de spelers over
handigde bij een boekenbon
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middcnstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,95 p.
kw. -f- 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 cL p. mm.
VERHITTE GEMOEDEREN
DE KOOG Te De Koog ontstond
vrijdagmiddag ruzie tussen de 66-jarige
B. en zijn plaatsgenoot J. P. E. Het ging
om een pad, waarvan beiden gebruik
moeten maken. Tijdens het twistge
sprek laaiden de gemoederen hoog op
en het kwam tot een handgemeen,
waarbij B. lichte verwondingen opliep.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
DEN HOORN Ruzie over een ge
zamenlijk toegangspad ontstond ook in
Den Hoorn en wel tussen de aanne-
merszoon B. en de wachtmeester der
Rijkspolitie V. De woordenwisseling
ontstond toen de aannemerszoon met
zijn auto een der palen langs het pad
beschadigde. Volgens B. heeft de
wachtmeester hem toen een klap in het
gezicht gegeven, wat echter door V.
wordt ontkend. B. deed aangifte we
gens mishandeling. Om tot een objec
tieve beoordeling te komen heeft de
Texelse rijkspolitie collega's van het
vasteland verzocht de zaak uit te zoe
ken. Het onderzoek is nog gaande.
Dat amateurtoneel, wat de kwaliteit
betreft, niet veel hoeft onder te doen
voor wat doorgaans door beroepsmen
sen wordt geboden, werd zaterdag- en
zondagavond bewezen door „Sint Jan"
me de thriller „Laura" van Vera Cas-
pary en George Sklar. Het publiek, dal
beide avonden de zaal van „De Oranje
boom" vrijwel geheel bezette, is ge
tuige geweest van uitstekend spel. De
eer komt voornamelijk toe aan mevr.
Paulicn Bakker-Bakker en de heer
Adri Verberne, die in hun lange en
vrij zware rollen van opmerkelijk ac
teertalent blijk gaven.
Een bijzonder sterke thriller is
„Laura" overigens niet. Het is wat men
noemt een „praatstuk", met vooral in
het eerste bedrijf te weinig actie. Wij
hadden de indruk, dat veel van het ge
sprokene zonder bezwaar gemist had
kunnen worden. Kennelijk hadden de
schrijvers de bedoeling de spanning
langzaam op te voeren, maar zij slaag
den daar in de eerste twee bedrijven
onvoldoende in Ook zonder de ont
knoping stak het derde bedrijf daar
met kop en schouders boven uit. Me
vrouw Bakker en de heer Verberne
Tc zware taak
Uit het rapport wordt duidelijk, dat
veel van de moeilijkheden zijn veroor
zaakt door het feit dat de bedrijfslei
der een tè zware, veelzijdige en veel
omvattende taak op de schouders heeft
gekregen om deze naar behoren te
kunnen vervullen. Zo liet de zorgvul
digheid bij het verstrekken van admi
nistratieve gegevens veel te wensen
over. Bij herhaling werd daarom door
het verifikatiebureau aangedrongen op
volledige scheiding van leidng en ad
ministratie. Pogingen daartoe misluk
ten. Wijlen de heer Buisman, die als
administratieve kracht op „De Boo
gerd" werkzaam was, werd onkundig
gehouden van de voor hem van belang
zijnde gegevens. Er dreigde een chaos
te ontstaan, waarover op 14 februari
1964 het hoofd van de afdeling finan
ciën van de gemeente zijn verontrus
ting uitsprak. Ook hij concludeerde dat
de bedrijfsleider te zwaar was belast
en drong er bij de directie opaan hier
in verandering te brengen Dit gebeur
de. De bedrijfsleider werd een aantal
bijkomende taken uit handen genomen,
zodat hij zich besluitend op De Boo
gerd kon richten. Voorts werd een
werkmeester aangesteld en een admi
nistratieve kracht Een en ander bracht
evenwel geen verandering in de situa
tie. Zo bleek bij een controle, dat de
inventarislijsten m.b.t. de aankopen in
1965 en 1966 niet waren bijgewerkt.
Andere kwesties
In het rapport wordt voorts gewag
gemaakt van talrijke andere moeilijk
heden, die zich incidenteel of bij herha
ling voordeden. Zo werd het indertijd
door B. en W. (na de beruchte „bloe-
menoorlog") afgekondigde verbod om
DE WAAL De toneelvereniging 't
Amateurtje heeft zaterdagavond voor
de vierde keer het stuk Mensen in
nood" opqevoerd, evenals de vorige
malen met veel succes. De keuze van
dit spel als jubileumstuk 't Ama
teurtje herdacht het tienjarig bestaan
was echter niet zo gelukkig. Waar
om nu zon tragisch verhaal, waarbij
menige bezoeker zijn ontroering niet
wist te verbergen? Daarbij komt dat
„Mensen in nood", geschreven door
Will Brakenberg, nogal drakerig is.
De Waalder vereniging is talentvol
genoeg om zich iets beters te kunnen
permitteren. Een feit is echter, dat het
publiek een dergelijk ellende-verhaal
met geforceerd happy end graag
slikt, maar Het Amateurtje is op de
verkeerde weg als zij alleen op de pu
blieke smaak mikt. In de gelederen
van de vereniging zitten diverse
geroutineerde spelers, die zeer
wel in staat zijn iets waardevols te
brengen. In het verleden is dat meer
dere malen gebleken.
Het verhaal: een dood-arme werk
loze visser, Maarten Buys, die zwaar
getroffen is door het verlies van zijn
vrouw, woont in bij zijn vader. Zó arm
is Buys, dat hij niet in staat is zijn
ernstig zieke zoontje een behoorlijke
verzorging te geven. De voorspelling
van de dokter komt spoedig uit: het
jongetje sterft. En als of dat al niet erg
genoeg is, raakt Maarten ook nog op
het verkeerde pad. Dat komt ervan als
je je inlaat met een slechte vent als De
Kreeft, de collega-visser. Maarten gaat
jutten (wat héél slecht is volgens het
stervende zoontje!) en komt zelfs tot
lijkroof. Maarten heeft onmiddellijk
spijt van zijn daad, maar als hij op het
punt staat het geroofde sieraad terug
te bezorgen, wordt hij gearresteerd
door de wakkere dorpsveldwachter.
Uitgerekend op het moment dat zijn
zoontje de laatste adem uitblaast, wordt
hij onder honend gejoel van de andere
dorpsbewoners naar de gevangenis ge
voerd. Een jaar later komt hij terug,
maar al die tijd heeft zijn schoonzuster
Aagje op hem gewacht. Het happy end
laat nog even op zich wachten, want
Maartens goede naam is verknoeid en
werk krijgt hij daarom voorlopig niet.
Totdat de postboot in nood raakt met
uitgerekend de vrouw van de dorps
veldwachter aan boord. Maarten gaat
de zee op om de opvarenden te redden
en slaagt. Daarmee is hij gerehabili
teerd en betere tijden nemen een aan
vang
Goede vertolking
Dat het stuk, ondanks het drakerige
karakter en de sombere teneur, op hoge
prijs werd gesteld, was in de eerste
plaats te danken aan het sublieme spel
van de heer K. van Splunter als Maar
ten Buys. Hij acteerde perfekt. Niet
alleen demonstreerde hij een goede roL
kennis maar was bovendien goed ver
staanbaar en als de verbitterde visser
volkomen aanvaardbaar. Dat hij het
bijzonder goed deed, had slechts één
nadeel: het spel van de anderen viel
erbij in het niet. Waarmee niet gezegd
is dat de andere medespelenden hel
slecht deden Heel goed was de heer
J. Verijzer als vader Buys, de oude
visser en ook de heer A Kager als De
Kreeft stelde bepaald niet teleur. Best
speelde mej Ems Bakelaar als Aagje
van Trigt, de schoonzuster van Maar
ten. Van een goede spelopvatting ge
tuigde ook de heer Piet W. Roeper als
de varensgezel Dirk Noordermeer, die
vergeefs tracht zijn vriend Maarten op
het goede pad te houden. Omdal men
geen mannelijke speler beschikbaar
had voor de rol van dokter Derksen,
liet men deze maar over aan mevrouw
D. Kager-Witte. Hoewel zij vlot speel
de, was zij als medicus niet erg over
tuigend. Misschien had het wel gelukt,
als zij wat meei gevoel in haar woor
den had gelegd; nu bleef zij wel erg
onbewogen onder de diep-tragische ge
beurtenissen. De heer D. Roeper speel
de als veldwachter Vollman. Hij speel
de redelijk vlot, maar de „leestoon
was storend. Aai dig was de creatie van
mej. L. Zoetelief als Jans Veerdonk, de
schoonzus van Maarten. Hetzelfde
geldt voor mej. H. Bakker als Roosje,
de dochter van Jans en voor de heer H
Plaatsman als de rijke rederszoon Bob
Braam. De rol van de veldwachters
vrouw, Greet, was in goede handen bij
mej. A. Verijzer. Niet zichtbaar maar
wel hoorbaar vanuit de bedstee, speel
de de jonge Siem Sweere als het zieke
zoontje van Maarten. Regisseur was de
heer W. Sweere; mevrouw A. Albers-
Zonneveld souffleerde.
kwamen daarin tot verwonderlijk goed
spel. Onmisbaar talent en de onverzet
telijke wil het alleen perfect te willen
doen, deden zich hier duidelijk gelden.
Het publiek leek dit zondagavond maar
half te waarderen. Het reageerde bij
zonder ongelukkig. Er werd gelachen
op momenten dat dit bijzonder storend
was, waardoor aan de spanning af
breuk werd gedaan. Een organisatie-
fout was het om bij het begin van elk
bedrijf direkt te gaan spelen, zonder te
wachten tot het publiek stil was ge
worden. De eerste dialogen gingen
daardoor geheel verloren.
Verkeerd slachtoffer
Het verhaal: Het meisje Laura, tot
wie meerdere mannen zich sterk voe
len aangetrokken, staat op een dag
haar flat af aan een vriendin. Die
avond belt een onbekende man aan, de
vriendin opent de deur en wordt neer
geschoten. Kennelijk had Laura het
slachtoffer moeten zijn en het is de
taak van detective Mark McPherson
licht in deze zaak te brengen en te
voorkomen dat de moordenaar zijn
fout corrigeert. Tot degenen, die laten
merken dat ze Laura een liefdevol hart
toedragen, horen Danny Dorgan, een
verzamelaar van jazzplaten, die elke
gelegenheid te baat neemt om zijn
nieuwe aanwinsten bij Laura ten ge
hore te brengen; Shelby Carpenter, de
verloofde van Laura en de excentrieke
Waldo Lydecker, die in hoogdravende
zinnen van zijn gevoelens voor Laura
getuigt. Vroeger heeft Laura zijn liefde
beantwoord, maar daarna wendde zij
zich van hem af. Tenslotte blijkt, tij
dens een hevig twistgesprek, dat hij het
is geweest, die de vriendin heeft neer
geschoten met de bedoeling Laura te
doden, uit jaloezie. Hij deed het met
een geweer, dal in een wandelstok is
ingebouwd en dit wapen wil hij ge
bruiken om zijn voornemen alsnog uit
te voeren. Voordat hij dat kan doen,
komt detective Mc.Pherson tussen
beide. De afloop is een beetje goed
koop: de detective sluit Laura in de
armen en Waldo gaat naar de elektri
sche stoel.
Zoals gezegd, mevrouw Bakker en de
heer Verberne, beiden behorende tot
de jonge garde van „Sint Jan" droegen
het spel. Een zeer goede prestatie le
verde ook de heer Kees Bakker („Sun
rise") als de detective Mc.Pherson. Hij
speelde natuurlijk, rustig en was goed
verstaanbaar. De heer Kees de Grave
toonde zich een redelijk goed speler als
Shelby Carpenter en het zelfde kan
gezegd worden van de heer Kees Witte
als Danny Dorgan. Heel natuurlijk en
spontaan bracht mevrouw Loes Smit
van Sambeek haar rol van Bessie Clary
de werkster bij Laura. De rol van de
moeder van Danny Dorgan vond een
goede vertolkster in mevrouw L. van
Heerwaarden-Gielis. Een zeer beschei
den bijdrage aan het stuk werd ten
slotte geleverd door de heer W. Raate
land als de politieman Osen. De be
langrijkste rollen in deze thriller wer
den dus gespeeld door de jonge krach
ten van Sint Jan en dat is wel het
beste bewijs, dat deze vereniging
springlevend is en in de toekomst nog
veel genoegen kan bieden, Souffleuse
was mej. Juul Swarthof, wiens dien
sten slechts een enkele maal dringend
nodig waren De heren N. van Heer
waarden en Ton Beerling hadden een
aardig décor gebouwd. De regie voerde
de heer P. Th. Luijckx, de grime werd
verzorgd door Ad. Groothuizen uit
Alkmaar.
IN VOLGEND NUMMER
DEN HOORN Omdat het stuk
„Boeven en madeliefjes" nog een keer
wordt opgevoerd, blijft de recensie van
deze uitvoering van „De Vrienden
kring liggen tot vrijdag