3d
eró
smederij kiljan
op blote voeten
BRIGADIER PIET EN DE SPORTCOMPUTER
lil MNIEIÏWS
JSa Kerstmis
geen krant
-
-
-
-
-
-
-
-
J
EEN KERSTVERHAAL ÜOOR GUI FORTGENS
„NATUURLIJK KUN JE MEE,
zei de ingenieur maar ik waarschuw
je vooruit. Je wordt opgevreten door
de muskieten. En enkele nachten zul je
moeten doorbrengen op een tikar, want
bedden zijn er niet. We nemen ze niet
mee ook. Wij zijn er aan gewend om
zo te slapen, als het moet."
Het kon mij weinig schelen wat die
ingenieur allemaal stond te beweren.
Ik was nu eenmaal in Bandjermasin op
Kalimanten (het departement had mij
er heen gestuurd om een rapportje te
maken over diamantwinning of het
vlechten van matten, ik weet het niet
meer precies), en teruggaan naar Dja
karta had geen zin, want ik zou er in
het gunstigste geval daags voor de
kerst terug kunnen zijn, en wat dan?
Een beetje rondhangen in mijn vrijge-
zellenkamer, getrouwde kennissen be
zoeken die er nu juist behoefte aan
hadden om met de kinderen onder el
kaar te zijn?
Nee. ik kon beter in Bandjermasin
blijven, in mijn rapport schrijven dat ik
nogal wat moeite had gehad om aan
gegevens te komen, en zorgen dat ik
nog net voor de jaarwisseling op het
departement terug was.
De ingenieur had me verteld dat hij
rond kerst een stuk van de Barito wilde
opvaren, dat hij dat vóór de oorlog al
tijd al deed, en het nu voor hel eerst
na tien jaar weer wilde doen. Na de
overdracht in 1950 was de guerilla in
Zuid-Kaliman ten gestaakt, en hij ver
trouwde erop dat er voor hem geen
gevaar meer was.
Het noemen van de Barito had bij
mij iets van het avontuur aan het
gloeien gebracht. De Barito, de mach
tige. Ik hoorde onze dorpsmeester
in mijn herinnering vertellen dat in
vergelijking met de tropische rivieren
onze Nederlandse Rijn een boerensloot
was, en wij moesten hem wel geloven,
want hij had ons foto's laten zien, van
Drie films heeft het City-theater
voor het komend Kerst-weekend op het
programma staan. Zaterdag- jen zon
dagmiddag een vrolijke en muzikale
rolprent „Kissin' Cousins" met in de
hoofdrol de nog altijd populaire Elvis
Presley. Deze keer kan men hem zien
in een dubbelrol Het verhaal: voor het
aanleggen van een nieuwe interconti
nentale raketbasis heeft de Ameri
kaanse luchtmacht een terrein uitge
zocht in Tennessee, de smoky Moun
tain. Deze berg is ongelukkigerwijs in
bezit van de familie Tatum die, uit
angst dat hun clandestiene whisky
stokerij wordt ontdekt, iedere vreem
deling met vuurwapens op een afstand
houdt. Het valt voor luitenant Josh
Morgan, die opdracht krijgt de familie
te bepraten, niet mee het vertrouwen
te winnen. Morgan heeft echter een
belangrijke pijl op zijn boog: zijn oud
tante is in 1907 met een Tatum ge
trouwd en als hij dit feit eenmaal be
kend maakt, wordt hij enthousiast ont
vangen, vooral door de twee knappe
nichtjes Selena en Azalea Een aardige
bijkomstigheid is dat de luitenant spre
kend lijkt op de zoon des huizes, die
later met een der vrouwelijke lucht
machtsoldaten een romance opzet. Een
onschuldig verhaaltje dus, dat echter
alleen dient om hoofdrolspeler Elvis
'(als Morgan en Joudy Tatum) gelegen
heid te geven, al dan niet swingend,
een reeks topsongs ten gehore te
brengen. (In kleuren toegang alle
leeftijden).
Een wat grimmiger film is „De man
met de blinddoek", een opwindende
spionagefilm, waarin de befaamde ster
ren Rock Hudson en Claudia Cardinale
de belangrijkste rollen vervullen. Maar
in dit verhaal ontbreekt de komische
noot niet, zodat de kerstsfeer er zeker
niet door zal worden vergald. Tijdens
zijn dagelijkse rit te paard door het
Central Park in New York wordt dr.
Snow, een bekende psycholoog, aange
houden door iemand van de „Nationale
Geheime Dienst" die hem in contact
brengt met ene generaal Pratt, een dei-
leiders van die dienst. Snow wordt ge
vraagd de natuurkundige Vicenti, die
last van neurotische aanvallen heeft, te
helpen. De patient komt dagelijks in
aanraking met zeer geheime zaken en
en daarom mag de medicus niet weten
waar zijn patient zich bevindt. Hij
wordt er daarom geblinddoekt heen
gebracht en omdat de eerste behande
ling geen succes is, gebeurt het meer
dere malen. Dan komt de dokter plot
seling in contact met een knap meisje,
dat hem evenwel de medische gehei
men van Vicenti op listige wijze af
handig maakt. Dit is het begin van een
reeks dolle verwikkelingen, die eindi
gen als de betrokken dame en dokter
Snow elkaar in de armen sluiten, nadat
zij een spionnenbende hebben opgerold
met behulp van het leger van de V.S.,
krokodillen en een muilezel. (In kleu
ren toegang boven 14 jaar)
Speciaal voor de jeugd wordt maan
dagmiddag om drie uur de spannende
film „De nieuwe avonturen van Mak
ker" gedraaid. Het zijn de spannende
avonturen van de dappere wolfshond,
die de zoon is van de befaamde Rin-Tin
-Tin. Ook ouderen zullen van deze
film genieten.
die ouderwetse kieken waarop mannen
stonden met fikse snorren, witte hoog
gesloten pakken en tropenhelmen op,
die bismarckiaans aan de oever ston
den en niets dan water zagen
Met diepe basstemmen bromden de
twee zware buitenboordmotoren. Ze
stuwden de platboomde boot met ge
weld door het grauwe water. Behendig
stuurde de mantri het nerveuze
scheepje tussen drijvend hout uit het
oerbos door. Het begon al weer bar
stend heel te worden.
De ingenieur, die in Zuid-Kaliman-
ten de landbouw moest bevorderen en
dat ook deed met een idealisme waar je
sprakeloos van werd, deed zijn schoe
ien uit. Een symbolisch gebaar. Hij zou
ze ook niet meer aan doen voordat wij
weer terug waren. Eenmaal buiten de
stad voelde hij zich opgenomen in de
natuur, als een kind van het land Dan
ging hij barrevoets, zoals de dajakkers
doen, zelfs al bezitten zij grote rijk
dommen uit de bosrubber Maar ik
hield mijn schoenen aan
De ingenieurs-vrouw, een dajakse
van geboorte uit een geslacht dat wij
in Nederland halfadel zouden noemen,
snapte honderd uit. Zij voelde zich als
een koningin, die in haar domein op
inspectie uittrok. Zij was ons visite
kaartje, de sleutel op de vriendschap
van alle dajakkers die wij zouden ont
moeten.
De mantri vertelde mij over zijn
roemruchte daden als guerilla. Hij was
leider geweest van een sabotage-ploeg,
maar had, praktische kerel als hij
was zijn diensten weer ter beschik
king van het gouvernement gesteld,
toen het gezag aan mensen van de eigen
bangsa was overgedragen Hij was een
gematigd nationalist, niet er op uit
vrijheid te winnen ten koste van bloed,
maar hij had ook niet aan de kant wil
len staan. Hij was blij dat er weer rust
was, en zat kennelijk aan het roer te
genieten van de tocht.
Hij zorgde voor het onderdak 's
nachts in de woning van een dorps
oudste. De maaltijden waren sober
rijst met geroosterde rivierkreefjes van
een heel klein soort, meer schaal dan
vlees; knollen met bruine suiker, soms
een ei .(de mantri wist er niet altijd
aan te komen) en zwarte koffie. Maar
het deed er allemaal niet toe, want de
tocht was zo indrukwekkend, dat de
hang naar een verzorgde maaltijd en
een bed ongemerkt vervaagde.
De nachten bracht ik sluimerend op
een tikar, met een klamboe vol gaten
als bescherming tegen de muskieten,
door. Nog herinner ik me de scherpe
lucht van de obat-njamoek, die in het
slaapvertrek aan een ijzerdraad hing te
smeulen om de muggen te verdrijven.
Zelfs overdag in de boot staken we
de obat aan, zo fel waren de kleine
kwelgeesten op ons bloed gesteld.
Eerst iaat kwamen wij na twee et
malen in het dorpje aan, dat het doel
van de tocht was Het lag als een eiland
in het moerasbos langs de rivier. De
grond deinde en was zo drassig, dat
mijn schoenen binnen een kwartier als
kluiten modder aan mijn benen hingen.
Ik begreep waarom iedereen op blote
voeten ging, en deed nu ook mijn
schoeisel uit.
De aankomst van de boot was voor
de kleine nederzetting een feest. Ieder
een stond op de wankele steiger die ver
de Barito in stak, ook de staf van een
Zwitserse zendingskolonie, die achter
het dorp een paar barakken had staan
en aan de rivier een kerkje had ge
bouwd, dat een natuurgetrouwe kopie
was van de godshuizen zoals ze in de
alpendorpjes voorkomen, alles van
hout, zelfs de „dakpannen".
De ontvangst was van een zo won
derlijke blijheid en zo gastvrij, dat
iedere traditie van mij afviel. Ik voelde
me naamloos, zonder nationaliteit, zon
der enig besef van maand of jaar. Maar
de Zwitsers zeiden dat het „heiligen-
abend" was, de avond voor kerstmis,
en dat was ook zo.
Ze ontvmgen ons in hun barak, bo
den ons britsen aan met matras en
lakens, en vertelden van de grote broe
derschapsmaaltijd die de volgende dag
als hoogtepunt van de kerstviering in
de school van het dorp zou worden ge
houden. Natuurlijk, wij zouden aanzit
ten, daar waren wij voor gekomen,
met onze ingenieur en zijn vrouw, die
tien jaar niet meer in de nederzetting
waren geweest. Op de steiger hadden
zij tientallen handen geschud, naar na
men geraden die zij waren vergeten,
ingespannen naar gezichten gekeken
die ouder waren geworden maar die zij
toch nog herkenden. Tien jaar, met een
wereldoorlog, Japanse bezetting, hon
ger en dood, terreur en guerilla
voldoende ellende om alles te hebben
vergeten.
Tegen twaalf uur op de kerstmorgen
kwam het halve dorp ons bij de barak
afhalen. In optocht gingen we, de
Zwitsers voorop met de dorpsoudsten,
naar het schoolgebouwtje van gedèk,
door de goeroe en zijn leerlingen ver
sierd.
De school was niet meer dan één vrij
groot lokaal (als je een ruimte van een
dajakse dorpsschool zo noemen mag)
met getemperd licht, dat door spleten
en kieren binnenviel. Door de bonte
versiering had het interieur iets van
zo'n ouderwets Hollands dorpscafé,
waar de papieren slingers die al jaren
dienst doen, weer eens van zolder zijn
gehaald en tóch maar opgehangen, hoe
verschoten ze ook zijn.
Van schragen en planken waren lan
ge tafels gemaakt. Op de hoofdtafel
stond een kerstboom, dat wil zeggen
iets wat als een kerstboom herkend
wilde worden Nog nooit in mijn leven
had ik zo'n schamel ding gezien. De
boom, een imitatiegeval dat zelfs in een
uitverkoop van een derderangs ba^ar
geen aftrek meer zou vinden, had ech
ter een ereplaats gekregen. Hij stond
op een blok hout om hem wat groter te
doen schijnen. Aan de takken van pa
pieren namaakgioen (ik zeg wel groen,
maar de kleur was grauw als modder
water met waterplanten) hingen
snuisterijen, die vrouwen voor de gele
genheid hadden afgestaan. De ster op
de top was uit biezen gemaakt Het
was een foeilelijk ding, maar met zulke
eerlijke bedoelingen neergezet, dat
iedere gedachte zelfs om erover te
gnuiven meteen werd teruggedrongen.
De ingenieur zat aan het hoofd van
de tafel, met de kerstboom vlak voor
zijn gezicht. Als hij naar de andere ta
fels wilde kijken, moest hij zich naar
links of rechts wenden.
Jonge meisjes dienden het feestmaal
op. Biboen-soep kregen we, met over
vloedig kippevlees. Alleen bij de inge
nieur ontbrak het vlees. Grote hard
gekookte eieren dreven er in zijn kom,
en hij at met smaak. Waarom wij vlees,
en hij eieren? Hij vertelde mij dat hij
nog vegetariër was toen hij voor het
laatst in het dorp was geweest. Toen
hadden de dorpelingen ook bihoen-soep
met kip opgediend, maar hij had het
eten laten staan. De levensnood in het
jappenkamp had hem echter het vege
tarisme doen vergeten. De dajakkers
daarentegen herinnerden zich nog, dat
zij hun gast destijds niet op de juiste
wijze hadden ontvangen, en nu was er
apart een vleesloos gerecht voor hem
bereid.
Aan de tafels zaten de oudsten van
het dorp, christen-dajaks maar ook
dajaks lie het geloof van de voorvade
ren nog aanhingen, en islamieten. Zij
zaten ontspannen bijeen, zorgeloos,
vergenoegd over de feestmaaltijd en
hun gasten.
In de dajakse taal sprak de inge
nieur hen toe, zei een paar woorden
over kerstmis en de boom, wenste de
dorpelingen en de Zwitsers zegen toe
en voorspoed, en vertelde iets van zijn
plannen te trachten delen van Zuid-
Kalimanten in te polderen en bouwrijp
te maken. De mannen luisterden aan
dachtig. Ze begrepen hem. Ze voelden
veel voor die inpoldering, maar het is
er nooit van gekomen, want de tijden
zijn veranderd.
Waar de ingenieur en zijn goede
vrouw zijn terecht gekomen weet ik
niet. Misschien zijn ze toch wel in
Kalimanten gebleven. Maar als ik aan
ze denk, dan komen de Barito en het
meest wonderlijke kerstmaal dat ik
ooit heb meegemaakt weer bij mij
boven.
Vaak al heb ik deze belevenis ver
teld, en ik heb haar nu maar eens op
geschreven. Want is het geen wonder
lijke zaak aan te zitten rond de kerst-
boor met een keurige stropdas om
(heus, ik had zowaar in mijn simpele
bagage een stropdas meegenomen) maar
met blote voeten onder de tafel?
De bemodderde schoenen, die ik in
een hoekje van de galerij van de barak
had gezet, heb ik bij het vertrek laten
staan. Barrevoets kwam ik in het hotel
in Bandjermasin terug. Voor de terug
rei-? naar Djakarta heb ik een paar
nieuwe schoenen gekocht, prima glim
mende schoenen, zoals een ambtenaar
betaamt die op het departement ver
slag komt uitbrengen. Verslag over
wat? Over de diamantwinning, over
het vlechten van matten?
Dat verslag zal ik toen wel geschre
ven hebben. Daar twijfel ik niet aan.
Maar nu doe ik verslag van de pure
vriendschap, het beste wat ik mij her
inner uit die dienstreis van Djakarta
naar ergens aan de Barito op Kali
manten.
BIJ VERKOUDHEDEN
SURGE DEALER
TEL.02220-2224 DEN BURG TEXEL
VOOR VADER, MOEDER EN KIND
Z.D.H.
Na de zware wedstrijd van afgelopen
zondag is de achterstand op koploper
Watervogels teruggebracht tot 3 pun
ten, goed voor de 2e plaats. Met de
kerstdagen wordt er niet gespeeld Het
le is vrij en het 2e is aan z'n winter-
vakantie begonnen, evenals adspiranten
en welpen Allen prettige feestdagen
toegewenst.
PLATTELANDSVROUWEN HADDEN
ADVENTSAVOND
In hotel „De Lindeboom-Texelhiel
den de leden van de Plattelandsvrou
wen afd Texel vorige week een ad-
ventsavond, die veel belangstelling
trok. Er waren ongeveer honderd dames
aanwezig. De zaal was sfeervol ver
sierd met kerststukjes, die door de le
den zelf waren gemaakt, onder leiding
van mevrouw Plaatsman. Het program
ma vooi deze adventsavond werd ver
zorgd door de voordrachtskunstenares
Do van der Ben uit Amsterdam. Zij
bracht poëzie en proza, betrekking
hebbend op Kerstmis. Zo werden ge
dichten voorgedragen van Van Duin
kerken en IJsselstein en enkele verha
len van o m. W. Brandt, Anna Blaman,
G. Bomans en Clara Lennart. De plat
telandsvrouwen zien terug op een
sfeervolle en geslaagde avond
DE COCKSDORP De Plattelands
vrouwen van De Cocksdorp en Eier-
land hielden hun adventsavond maan
dag in hotel „De Hoop". Mevrouw W.
Kikker t-Neuteboom, na langdurige
ziekte weer aanwezig, verwelkomde
een behoorlijk aantal dames. Na een
korte inleiding werden enkele kerst
liederen gezongen en trad een koortje
op dat uit diverse leden was samen
gesteld Een zeer gewaardeerde bijdra
ge aan de avond leverden ook mevrouw
Siebinga (piano) en de heer Smeenk
(viool). Gaste was mevrouw Dusoswa-
de Bruin, die enkele gedichten en een
kerstverhaal voordroeg. Na de pauze
bracht mevrouw Dusoswa enkele
sprookjes, afgewisseld door muziek en
zang. De zaal was in kerstsfeer ge
bracht door diverse zelfvervaardigde
kerststukjes, die later naar zieken en
bejaarden werden gebracht. Het pro
gramma van maandagavond werd dins
dagmiddag herhaald voor de bejaarden,
zodat deze een fijne middag beleefden
Aan het slot van de bijeenkomst van
maandagavond bracht mevrouw Kik
kert dank aan alle medewerkenden en
overhandigde aan de heer Smeenk een
boekenbon.
BILJARTKAMPIOENSCHAP TEXEL
Eerste en tweede kerstdag wordt gespeeld om de Coupe „Jan de Wit" (offi
cieus kampioenschap Texel) door de sterkste biljarters van Texel.
De stand na de eerste ronde 4e klasse libre is
H. van Heerwaarden
R. Daalder
T. Molenaar
S. Rijk
A. Dekker
G. Visser
H van Zeijlen
C. Smit
2
2
100
38
14
2,74
2
2
100
73
6
1,37
1
1
50
36
8
1,39
1
1
50
48
9
1,04
2
2
82
52
8
1.58
1
1
41
36
4
1,14
1
1
42
48
4
0,88
2
2
44
59
5
0,75
Dinsdag na Kerstmis zal de
Texelse Courant NIET verschij
nen. Wij verzoeken lezers en ad
verteerders hiermee rekening te
houden.
Directie Texelse Courant
i i, rzwMawlA'IU'MM
De amazonen! achterop hoe charmant ook - u uil veilig-
heldtororwegingen per januari nief moer toegestaan
Voor de bromttclseri wat dit al zo. In hel vervolg it de
enige jjisto manier tan achleropzitten om de benen aan
beide kanten le plaatten
Finale zaterdagavond.
INGEKOMEN PERSONEN
George J. Harte, van Den Helder,
Buitenhaven 5 naar H 131; Christina J.
Heidweiller ev. Dijker, van Bloemen-
daal, Oscar Menliklaan 7 naar zomer
woning achter Klif 16 te Den Hoorn;
Gerrit J. van de Craats, van Buiten
haven 5, Den Helder naar H 131; Maria
J. W. Dukers, van Den Helder, W.
Barentszstr. 51 naar Den Burg,
Keesomlaan 38, Welmoet de Waard ev
Riteco, van Naarden, Handellaan 17
naar zomeiw. achter H 32a.
VERTROKKEN PERSONEN
Trijntje van den Hoek, van A. van
Hollandstr. 6, Den Burg, naar Hilver
sum, Reigerstraat 20; Matheus M. J.
Knaapen, van H 131 naar Schagen,
Markstraat 6; Wilhelm A. Riem, van H
131 naar Katwijk, Wassenaarseweg 75;
Jan Mosk, van Parkstraat 2, Den Burg,
naar Amsterdam, O.Z. Voorburgwal 36,
Catharina C. Mosk, van Parkstraat 2,
Den Burg, naar Amsterdam, Roelof
Hartplein 2; Theodora C. Dros ev. Van
Gelder, van De Ruyterstraat 62, Oude-
schild, naar Amserdam, Karei du Jar-
dinstraat 50; Janke C. Feenstra, ev. De
Lange, van Den Burg, Warmoesstr. 32,
naar Den Helder, Vismarkt 17
EILANDCOMPETITIE
KLAVERJASSEN
Na twee wedstrijden is de stand
1. Oudeschild II 67.521 34
2. Oudeschild I 64.353 24
3. Den Burg I 62.049 21
4. Combinatie 60.548 20
5. Den Burg II 60.446 15
7. De Koog II 55.997 '11
6. De Koog I 59.849 18
8. De Waal 54.232 18
De hoogste tien koppels
1. Echtpaar Vermeulen 14.405 7
2. v.d. Molen-Gielis 13.682 4
3. mevr. Hemelrijk-K. Vlas 13.515 6
4. T. Dekker-A. Boogaard 13.481 5
5. P. de Brok-J. Verhagen 13.431 4
6. Kalverboei-Sikkeleras 13.401 5
7. Jac. Koning-D Westdorp 13.299 8
8. Hartog-Dros 13.194 7
9 Echtpaar Bruin 13.141 5
10. Echtpaar Spaans 13.058 4
POSTZEGELNIEUWS
De Nederlandse Antillen en Suriname
hebben wederom kinderpostzegels uit
gegeven. Ze kosten per serie respectie
velijk ƒ1,90 en ƒ3,10.
De kinderzegels van Suriname zijn
tevens nog in blokjes van 3 (2 waarden)
verkrijgbaar. Kosten ƒ1,30.
In Suriname zijn verder 2 bijzondere
frankeerzegels zonder toeslag uitgege
ven ter gelegenheid van het vijftig jarig
bestaan van de Bauxietindustrie in dat
land. De .prijs per serie bedraagt ƒ1,
De zegels kunnen door de leden der
vereniging worden afgehaald bij de
heer M. J. Witte, Julianastraat 7, Den
Burg.
COPYRIGHT STUDIO AVAN
48. Het geheime hol van Mokumse Jen
was een verborgen spelonk achter een
geheime spleet van het rotsplateau,
waarop het Gravendrechtse Bos sinds
eeuwen gelegen was. Gijs Kaaskorst,
beroepsbrandstichter van zijn vak, ont
stak een houtvuur, en de boeven ont
deden zdch snel van hun drijfnatte, ge
streepte goed. Toen wikkelden ze zich
in warme dekens en zetten zich in een
kringetje om het knapperende vuur.
Achter hen, tegen de rotswanden, glin
sterden de lopen van geweren en pis
tolen
„Mannen en kameraden!" zei Mo
kumse Jen toen plechtig. „Op een
vreemde en voor mijn onbegrijpelijke
manier deden zich deze avond in de
gevangenis twee ontploffingen voor. De
mure benne ingestort en wij hebbe
kenne ontvluchte. Voorlopig zitte we
hier dus veilig. Een vreemde zaak.
ja ja. maar nog vreemder was het
feit, dat mijn in het park een geheim
zinnig briefje in me hand gefrommeld
werd. Een eenvoudige rekenkundige
waarheid leert ons nu, dat een plus
een twee is!"
„Wat heb dat ermee te make?" in
formeerde Gijs Kaaskorst,
„Het mag wel allervreemdst ge
noemd worde, dat mijn in het park effe
later nog zo'n briefje in me hand ge
frommeld werd. Ik bezit dus nu twee
briefies, en die sal ik gaan voorleze.."
Mokumse Jen opende de twee brief
jes en begon ze te bekijken, verwon
derd glurend van de een naar de an
der. „Wel verhoppieü' zei hij. „Ze hebbe
allebei letterlijk dezelfde inhoud! Hier
staat; Gij hebt Uw bevrijding te dan
ken aan mij, geheim agent X 13-11
Kom morgenmiddag om twee uur ach
ter de slotruïne.
„Benne ze allebei van X dertien-
ellef, baas?" wilde Vosse Jopie weten.
„Het andere briefie is van B 47-11
antwoordde Jen.
„We motte d'r toch maar heen, want
het benne onze bevrijders", vond Gijs
Kaaskorst.
