Cjroen 'FwartsJ'exeU in het harL,
Oriëntatiereis naar Norderney
was bijzonder nuttig
Inspraak van agrariërs onvoldoende?
Besturen landbouworganisaties
spraken over Recreatieplan
Stichting ivordt
gewenst geacht
Deelnemers unauiem van mening:
Wi
Ook voor een
electrische trein
kijkt u natuurlijk eerst
bij
Ktlcxsu*
demonstratie
keukensnijmachines
Bakkers
Ijzerhandel
Op u'dnodiqinq van de Landbouw-
pnisaties op ons eiland en de
neniqinq voor Bloembollencultuur
Texel heelt de heer J. Keijsers, 2de
ietaris van het Landbouwschap in
ioid-Holland voor de besturen qe-
roken over het Recreatieplan, zoals
enige tijd qeleden door de Texelse
■meenteraad is vastqesteld.
De heer Keijsers gaf allereerst een
acht in de plannen voor de Ruimte-
fce Ordeninq voor ons land en spe-
:al voor de provincie Noord-Hol-
td. Spreker qat een goed inzicht in
problemen, waarvoor de overheids-
stanties in dit opzicht staan. Het is
n zeer moeilijke zaak om er voor te
rgen, dat de diverse bevolkinqs-
oepen op dit terrein aan hun trek-
komen.
)AG 24 NOVEMBER 1967
81e JAARGANG No. 8220
rEXELSE^COURANT
ire N.V. ?/h Langeveld De Roofl
bus 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
lel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Nadat de heer Keijsers een overzicht
gegeven van de omvang en de be
ding van het Recreatieplan stelde hij
t volgende.
Er wordt naar gestreefd om het be-
aande landschap, dat van een geheel
jen type is, zoveel mogelijk in stand
houden. Dit betekent, dat grote de-
van monumentale waarde in de
staande vorm worden gehandhaafd.
vraag is welke mogelijkheden er
»r de landbouw in deze gebieden
illen overblijven. De heer Keijsers
icht in dit verband aan de tuinwallen
de aanpassing van bedrijfsgebouwen.
Is er op dit gebied belemmeringen
in, zullen de financiële gevolgen hier
in door de gemeenschap gedragen
nen te worden.
Zal het, aldus de vraag van de heer
eijsers, mogelijk zijn om op de en-
aves, die er in het gebied van Ger-
tsland en Everstekoog voor de bollen-
elt beschikbaar blijven, een normaal
drijf uit te oefenen? Hij dacht daar-
o m. aan de aanpassing van de
oonhuizen en de bedrijfsschuren.
Naast de gebieden Gerritsland, Ever-
lekoog en de Krim, die het eerst in
mmerking komen, wordt voor de toe-
wnst gedacht aan een gedeelte van
et Kogerveld ten westen van de Ko-
irveldweg en het gebied tussen het
«rritslanderdijkje en de Duinweg.
Het ligt in de bedoeling de grond in
eze gebieden geleidelijk aan te kopen.
nodig zullen de Gemeente-
jke instanties niet terugschrikken voor
nteigening.
Wat kunnen agrariërs doen?
De heer Keijsers wees er op, dat het
taak van de landbouw en de tuin-
ouw is de bestemmingsplannen goed
de gaten te houden. De organisaties
loeten verder eisen, dat zij de visie
an de agrariërs bij de betreffende in-
lanties naar voren kunnen brengen.
)aarbij moet niet alleen de toestand
an dit moment in 'het oog worden ge-
iouden, maar moet er ook aan de toe-
tomst gedacht worden. Er moet ge
waakt worden tegen te grote beper
kingen van het agrarisch gebruik van
de grond.
De heer Keijsers wees er in dit ver
band op, dat de wensen, die de land
bouw naar voren brengt ook inderdaad
landbouwbelangen moeten zijn. Zo
meende hij, dat het verlangen van
agrariërs om op hun bedrijven één of
meer zomerwoningen te bouwen niet
als een landbouwbelang kon worden
verdedigd, al had de heer Keijsers er
wel begrip voor. dat diverse agrariërs
hiernaar streven.
Discussie
De heer B. v.d. Beek was van oor
deel, dat er in theorie misschien wel
inspraak mogelijk is, maar in de prak
tijk komt hieivan niets terecht. Men is
nl. niet opgewassen tegen de stede
bouwkundigen, die deze plannen ont
werpen en verdedigen. De heer Keij
sers zag dit speciaal als een taak voor
de agrarische raadsleden. Zij moeten
de visie van de agrariërs tijdig bij de
stedebouwkundigen naar voren bren
gen. Als ideaal ziet de heer Keijsers,
dat de Gemeentebesturen tijdens het
ontwerpen van het Plan de mening van
de landbouworganisaties vragen. Hij
heeft dit echter nog nooit meegemaakt.
De heer M. Bakker Pzn. acht het on
juist, dat aan de gemeenteraadsleden
geheimhouding is opgelegd. Zij kunnen
daardoor geen overleg met hun des
kundigen plegen en mede door de korte
tijd, die beschikbaar is, is het onmoge
lijk een goed oordeel over het Plan te
vormen.
De mening van de heer Bakker over
de opstellers van het Recreatieplan
was, dat men de bollenkwekers „stom
weg" heeft vergeten. In het Plan gaat
de bollengrond van nu en van de toe
komst er in z'n geheel aan. Het is z.i.
onmogelijk, dat Gerritsland en Everste
koog zowel voor de recreatie als voor
de bollenteelt worden gebruikt. Hij
meent, dat het Plan zoals het er nu ligt
de volgende consequenties heeft:
a. Het mooiste gedeelte van Texel
wordt vernield;
b. Het Texelse bollenland gaat verloren
Op de vraag van de heer Keijsers of
de heer Bakker vervangingsmogelijk-
heden voor de recreatie ziet, antwoord
de deze, dat de recreatie z.i. even goed
in polder het Noorden kan worden be
dreven. Met het tegenwoordige vervoer
speelt een afstand van enkele kilome
ters volgens hem geen rol. Er zijn mo
gelijkheden genoeg om dit gebied aan
trekkelijk te maken voor de recreatie.
De kosten om delen van polder Eierland
en polder het Noorden geschikt te ma
ken voor bloembollenteelt zullen z.i.
veel hoger zijn.
Vervangende gronden
De heer Keijsers vestigde de aan
dacht op de mogelijkheid, dat het Ge
meentebestuur vervangende gronden
koopt ter compensatie van gedupeerde
land- en tuinbouwers. In zijn functie
van gemeenteraadslid van de Haarlem
mermeer heeft spreker hier al meer
malen mee te maken gehad. In dit ver
band wees de heer Jac. Roeper Johzn.
op een bijeenkomst, die vorig jaar is
gehouden en waarbij gesproken is over
het in leven roepen van een Stichting,
die met krediet van de Provincie gron
den kan aankopen. Hij betreurde het,
dat hiermee niet meer voortvarendheid
is betracht.
De heer R. W. Stoepker zei echter,
dat deze gedachte niet los gelaten is.
De heer W. H. Bakker deelt mee, dat
er binnenkort een spreker komt, die de
mogelijkheden van 'n dergelijke Stich
ting uiteen zal zetten. De heer Keijsers
drong erop aan om zich ernstig over
deze zaak te bezinnen.
De heer M. Bakker Pzn. bracht zijn
vrees omtrent de gevolgen van het
Recreatieplan nogmaals naar voren. Hij
zei van meining te zijn, dat de land
bouw en tuinbouw op Texel in een mu
seumpositie zal worden gedrongen. Dit
speciaal met het oog op de onmogelijk
heid van een goede inrichting van de
bedrijfsgebouwen.
De heer C. Koorn zei, dat in meer
dere gevallen bollengrond aangekocht
wordt door particulieren, die dan de
grond een bestemming geven voor re
creatie. Wat kan hieraan worden ge
daan? De heer Keijsens was van oor
deel, dat de overheid er niets aan kan
doen als voor bollenteelt geschikte
grond door particulieren verkocht
wordt aan andere particulieren, die met
de grond een ander doel hebben. Ook
de heer Koorn vond daarom, dat het
urgent is de hiervoor besproken Stich
ting in het leven te roepen.
Onder de aanwezigen merkten wij op
de gemeenteraadsleen Jac. Barendregt,
S. J. Keijser Jaczn., C. Koorn en Jn.
Witte.
FANFARE MAAKT RONDGANG
IN OUDESCHILD
OUDESCHILD Alvorens Sint
iicolaas op de haven een muzikaal
ïelkom te bereiden, zal het Koninklijk
Texels Fanfarekorps zaterdagmiddag
*n rondgang maken door Oudeschild.
OOSTERENDER FEESTEN OP
18, 19 EN 20 JULI
De Oosterender feesten zullen vol-
(end jaar worden gehouden op don
derdag 18, vrijdag 19 en zaterdag 20
juli, zo is een dezer dagen door de
iorpscommissie besloten. Een ander be
langrijk bericht is dat dit evenement
al worden georganiseerd door een
tichting, waarvan de akte inmiddels is
iepasseerd. Het stichtingsbestuur wordt
levormd door de zeven leden van de
ïorpscommissie. Het doel van de stich
ting „Oosterender present" is door het
organiseren van o.m. feesten gelden in
zamelen ter ondersteuning van het
dorpshuis.
Lljii vj i)
Mi I i
Ufin
De zeventiq deelnemers aan de
woensdaq, donderdaq en vrijdaq ge
houden reis naar het Duitse wadden
eiland Norderney zijn vermoeid, maar
boordevol nuttiqe indrukken huis
waarts qekeerd. Het idee om eens een
kijkje op Norderney te nemen kwam
op bij enkelo Terscnellinqers. Links en
rechts wekten zi] bij vrienden en rela
ties op de andere eilanden en in
Friesland belanqstellinq op, zodat ten
slotte een qezelschap was qevormd,
dat veel gro'er was dan zij hadden
gehoopt. Het eiland Texel werd verte
genwoordigd door de heren W. A.
Visser en J. W. Dekker namens de
VVV) en de heren P. Keijser (De Peli
kaan), M. Bakker, S. Kooi en J. Ven-
neman. Laatstqenoemde had speciale
belanqstellinq voor de diverse zwem
baden, die werden bezocht.
Er werd gereisd met twee bussen.
Gestopt werd o.a. in Leer, waar een
ontvangst door Stadtdirektor Bakker
werd gearrangeerd. De ca. drie kwar
tier durende overtocht naar Norderney
werd gemaakt met een der luxe sche-
Gezicbt op Norderney. De foto toont het
stadsdeel dat na de oorlog werd gebouwd.
pen van de rederij „Frisia". Het was
interessant om rondkijkende en in
formerende tal van zaken te verge
lijken met die op het eigen eiland. Zo
werd met tevredenheid vernomen, dat
het vervoer van een auto naar Norder
ney minstens 25 DM kost, terwijl het
persoonstarief DM 5,50 bedraagt.
Klein eiland
Het eiland Norderney is ongeveer zo
groot als Ameland, maar het telt tien
duizend inwoners, die allen in één
plaats, ook Norderney geheten, wonen.
Deze plaats, compact gebouwd aan de
uiterste westpunt van het langgerekte
eiland, heeft het karakter van een
Duits stadje. De gebouwen tellen meer
dere verdiepingen en zijn merendeels
tamelijk oud. Meer dan honderd jaar
geleden was Norderney al een bekend
kuuroord, dat o.a. werd bezocht door
de groten der aarde, zoals verschillende
Russische Tsaren. „Kurort" is het nog
en dat bepaalt voornamelijk het karak-
Geboortc in ziekenauto
RIJKSWATERSTAAT MOEST
ZINKWERK UITSTELLEN
Als qevolq van de zeer dichte mist,
die dinsdaq de qehele daq bleef han-
qen, heeft Rijkswaterstaat het zink
werk in de fuikhaven van 't Horntje
moeten uitstellen. Het zicht was zo
slecht, dat het onmoqelijk was de ba
kens, met behulp waarvan het zink-
stuk in juiste positie zou worden ge
bracht, vanaf het water te zien. Zoals
bekend was het de bedoelinq tussen
9.00 en 13.00 uur een 11*1* meter diep
qat, dat door het wervelende schroef-
water van de veerboot in de haven
bodem was ontstaan, te dichten. Het
zinkstuk laq reeds in de haven qereed,
maar de mist strooide roet in het eten.
De mededelinqen in de pers, dat tus
sen 9.00 en 13.00 uur de veerdienst
zu zijn qestremd in verband met de
zinkwerkzaamheden hebben echter
toch nut qehad, want de boot heeft in
de qenoemde periode inderdaad nau
welijks qevaren.
Toen dinsdag tegen half een 's mid
dags met spoed een kraamvrouw naar
het ziekenhuis te Den Helder moest
worden overgebracht, werd natuurlijk
wel gevaren. Dat het inderdaad een
zeer spoedeisende zaak was, bleek wel
toen de betrokkene al in de ziekenauto
het leven schonk aan een baby, drie
maanden eerder dan was verwacht. Het
gebeurde op het moment dat de auto
de boot opreed. Deskundige hulp in de
vorm van arts en verpleegster was bij
de hand. Na aankomst in het zieken
huis werd nog een baby geboren. Ge
zien de voortijdige geboorte is het niet
zeker of de tweeling het leven zal
houden.
ter van het toerisme. Op de Neder
landse waddeneilanden komen de Duit
sers voor „Erholung"; op de „eigen"
eilanden voor Heilung (genezing). Om
die genezing ook werkelijk te kunnen
geven fuctioneert en Kurbetrieb, waar
bij vele tientallen artsen, masseurs,
verpleegsters e.d. zijn betrokken.
Meldingsplicht
De gasten kregen daarover heel wat
te horen bij de ontvangst in de Kur-
verwaltung, vergelijkbaar met een
VW-kantoor. In deze Kurverwaltung
is iedere gast, die op het eiland aan
komt, verplicht zich te melden. Hij
moet nl. Kurtax, toeristenbelasting, be
talen. De tarieven liegen er niet om.
Een gezien van vier personen b.v be
taalt DM 84,voor 12 dagen in het
hoogseizoen. Als betalingsbewijs fun
geert een Kur-karte, die men op het
strand en de verschillende Kur-inrich-
tingen ook ongevraagd moet to
nen. Norderney boekt jaarlijks 2 mil
joen overnachtingen en ontvangt ca.
2l/t miljoen uit de Kur-tax. Van dit
geld wordt het hele Kur-betrieb in
stand gehouden. Het nadelig saldo van
het zwembad wordt ermee gedekt, de
dokters e.d. worden er van betaald,
maar ook het orkest, dat in het seizoen
concerten verzorgt.
Anders
Norderney is niet te vergelijken met
de Nederlandse waddeneilanden; het
ademt een totaal ander karakter. De
heer J. W. Dekker vertelde ons dat de
vele hotels er over het algemeen ver
ouderd uitzagen. Aan uitbreiding wordt
weinig gedaan; men bepaalt zich tot
modernisering. Veel van de kosten
wordt vergoed uit Staatssubsidies. Er
rijden in de stad Norderney geen
auto's. Dat is verboden. Er is een 'bou
levard, maar geen strand, althans niet
op korte afstand van de stad. Daarvoor
moet men enkele kilometers oostelijker
zijn. Nog wat verder is het FKK-strand.
Het natuurschoon stelt in vergelijking
met de Nederlandse eilanden weinig
voor. Landbouw ontbreekt op Norder
ney. De bewoners hebben er wel aard
gas, dat merkwaardig afkomstig
is uit het Nederlandse Slochteren.
Sauna
Maar er waren verschillende zaken,
waarmee Norderney gunstig afstak.
Het golfslagzwembad zal voor Texel
voorlopig wel een vrome wens blijven,
maar een sauna is misschien wel te
realiseren. De heren Dekker en Visser
zijn er enthousiaste voorstanders van
geworden, nadat zij in Norderney een
saunabad hadden genomen. De sauna
inrichting maakt deel uit van het ge
bouw, waarin ook het zwembad zich
bevindt. Het zeewater daarvan is ver
warmd. Omde tien minuten begint het
water vijf minuten lang te golven. De
golftoppen bereiken een hoogte als bij
windkracht 5 - 6. In het Kurmittelhaus
hadden de nuchtere Hollanders hun
eigen gedachten over de daar bestaan
de mogelijkheid om een slikbad te ne
men. Toch zijn er honderden mensen
die beweren dat hun gewrichtsrheuma-
tiek, huidaandoening of andere ziekte
verdween dank zij het verblijf in zo'n
waim stinkend modderbad. De modder,
zo werd verteld, is afkomstig van het
Wad en wordt op een diepte van twee
meter gewonnen. Er is ook een inhala-
torium, een inrichting waar patiënten
de damp van zeewater, waaraan be-
Verschünt dinsdag en vrijdags
Bank: Nedcrl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,30 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm
N.V. TEM BOEKTE TEKORT VAN
ƒ260.400,86
Het nadelig exploitatiesaldo van de
N.V. TEM in het jaar 1966 bedroeg
ƒ260.400,86. Inclusief voorgaande boek
jaren resteert na afboeking van de Al
gemene reserve een totaal ongedekt
nadelig exploitatiesaldo van ƒ351.884,95
Het bovenstaande blijkt uit het een de
zer dagen verschenen jaarverslag 1966
van de TEM. Daarin lezen wij ook dat
de exploitatie tot en met het boekjaar
1966 nadelig werd beïnvloed door de
steeds verdergaande Overheidsheffin-
gen op gasolie.
Via de brandstofinkoop werd de ex
ploitatierekening tot en met 1966 belast
voor ƒ213 889,oliebelasting. Het mi
nisterie van Financiën beschikte afwij
zend op het verzoek van de TEM om
vrijstelling van de oliebelasting te krij
gen. Om de volledige elektrifikatie van
Texel te kunnen handhaven werd in
gaand 1967 een tariefsverhoging van
kracht. In het nieuwe systeem is aan
gestuurd op de aansluitingswaarde-
gedachte, met minder verscheidenheid
in vastrechten en kWh-tarieven, zo
reëel mogelijk afgestemd op de veroor
zaakte kosten. De inkomsten van het
bedrijf worden nu meer afhankelijk
gesteld van het gevraagde elektrische
vermogen; de exploitatie zal hierdoor
een meer evenwichtig beeld gaan ver
tonen, zo schrijft directeur B. Klein-
huis in het verslag.
In 1966 werd 11.148.488 kWh ver
kocht. Daarvoor betaalden de verbrui
kers, inclusief het vastrecht
ƒ1.398.612,83, gemiddeld dus 12,5 cént
per kWh.
De N.V. TEM heeft ook in 1966 vol
ledig kunnen voldoen aan de vraag
naar elektrische energie. Omvangrijke
net-investeringen waren hier voor no
dig. Als belangrijke kostenveroorza-
kende factoren kunnen worden vermeld
de geringe bevolkingsdichtheid, resul
terend in gemiddeld 22 aansluitingen
per vierkante kilometer, de hoge plaat
selijke netbelastingen gedurende een
korte tijd door de recreatieve functie
van Texel en de geïsoleerde ligging
van het eiland. Verder speelt ook het
tekort aan een constant hogere afname,
door het ontbreken van industrie, een
rol.
VVV AFDELING DEN HOORN
VERGADERT
DEN HOORN Donderdagavond 14
december vergadert de afdeling Den
Hoorn van de VVV Texel in „Loods
manswelvaren". Het betreft de jaarver
gadering; begonnen wordt om acht uur.
SUBSIDIE VOOR DORPSHUIS
OOSTEREND
OOSTEREND De minister van
Cultuur, recreatie en maatschappelijk
werk heeft dinsdag in het kader van
het stimuleringbeleid een subsidie van
ƒ94.000,toegekend aan het in op
richting zijnde dorpshuis van Ooster
end. Dit betekent niet dat spoedig met
de bouw kan worden begonnen. Het
wachten is op nog enkele andere subsi
dies, maar het stichtingsbestuur is wel
optimistisch. De totale stichtingskosten
bedragen ƒ200.000,
paalde preparaten zijn toegevoegd, op
snuiven. Oveiigens wordt aan het in
ademen van zeelucht in Duitsland veel
geneeskrachtige waarde gehecht. Ver
der kan men in het Kurmittelhaus al
lerlei massagebehandelingen onder
gaan, hete zeewaterbaden nemen, enz.
De verschillende groepen deelnemers
aan de reis zullen contact met elkaar
blijven houden. Over de oriëntatiereis
naar Norderney zal een rapport met
bevindingen en vergelijkingen worden
opgemaakt. Mogelijk zal door de orga
nisatoren volgend jaar een reis naar
een ander buitenlands vakantieoord
worden georganiseerd. Het is in de
eerste plaats de bedoeling hieruit voor
het eigen eiland lering te trekken.
24 en 25 november a s.
(vandaag en morgen)
gaan wij in onze
huishoudzaak demonstreren
met
u zult dan de vele
mogelijkheden zien wat
u met zo'n praktische
keukenhulp kunt doen
