Maximaal rendement mankracht
technische middelen geboden
en
i
voor u
en voor u...
c
Minister Roolvink bij opening „De Bolder":
Voorlichting over goed melken
door inleider J. de Rooy
^iVIaar belaag van
mensen vóórop
r
f2000,- 18 maanden f 123,17 p.m. aflossen
of f5000,- 24 maanden f234,12 p.m. aflossen
de bank waar ook zich thuis voelt
WEEDE BLAD
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 17 JANUARI 1969
Toespraak van de Minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid,
de heer B. Roolvink, bij de ope
ning van de centrale werkplaats
„De Bolder" te Den Burg.
„Hef is mij een voorrecht op deze
aq, die in tweeërlei opzicht tot vreuq-
|e stemt, uw qast te mogen zijn. In de
terste plaats omdat een officiële ope-
\inq van een bedrijfsgebouw van de
ociale werkvoorziening altijd vreug-
\e schenkt vanwege de betekenis
aar van voor een aantal van onze ge-
andicapte landgenoten. En in de
iveede plaats omdat dit bedrijfsge
bouw het eerste is dat na 1 januari
969, de datum daarop de Wet Socia-
Werkvoorziening in werking is ge
beden, wordt geopend.
Het mag ons allen tot verheugenis
•mmen dat de sociale werkvoorzie-
dng thans bij de wet is geregeld. Maar,
ie wettelijke regeling zou een lege
.op zijn, indien daar niet achter ston-
!en de daadkracht, deskundigheid en
indmgrij'kiheid van de velen die be
rokken zijn bij de dagelijkse beslom-
ïeringen in het bestuurlijke en leiding-
evende vlak van de sociale werkvoor-
iening.
Het doet mij genoegen, Mijnheer de
burgemeester, dat ook op Texel aan de
litvoering van de sociale werkvoorzie
ning zo'n grote betekenis wordt toe
gekend. Toen tien jaar geleden het ge-
leentebestuur de reeds bestaande so-
iale werkplaats als werkverband in de
in van de toenmaals vigerende G.S.W.-
egeling aanwees, telde het aantal ge-
ilaatsten nog geen 10. Vandaag zijn
■"iet er rond 50.
Het behoort tot de opdracht van de
ociale werkvoorziening om vervan
gende werkgelegenheid te scheppen
roor mannen en vrouwen, die voor een
lelangrijk deel door persoonlijke fac-
oren elders geen werk kunnen vinden,
literaard zal die vervangende werkge-
egenheid aangepaste werkgelegenheid
fnoeten zijn.
Met het oog op deze opdracht vind ik
iw keuze om het nieuwe bedrijfsge-
>ouw van de Texelse sociale werk-
'oorziening te situeren op het indus-
rieterrein een gelukkige keuze. Daar-
loor wordt er nogeens de aandacht op
gevestigd dat de sociale werkvoorzie-
ïing een bed rij fsgebe uren is, zij het
ian ook een bedrijfsgebeuren met typi
sche aspecten. Typisch, omdat het an-
lers dan elders in het bedrijfsleven, in
Ie sociale werkvoorziening erom gaat,
de arbeid af te stemmen op de mate
an arbeidsgeschiktheid van de werk-
lemer en u kunt zich voorstellen dat
vaar het gaat om rond 40.000 perso-
len, wier arbeidsgeschiktheid grote
variatie vertoont ten gevolge van in
>elangnjke mate in de persoon gelegen
actoren, de opdracht om aangepaste
verkgelegenheid te bieden ons voor
:en moeilijke en verantwoordelijke taak
stelt.
Differentiatie in de
sociale werkvoorziening
De grote diversiteit naar handicaps
ïoopt en dat ligt eigenlijk al in de
>pdracht van de sociale werkvoorzie
ning besloten tot differentiatie. Dat
>etekent een niet-aflatend streven naar
en grote variatie in soorten werk. Het
>etekent ook: het scheppen van moge-
ijkheden om de mate van arbeidsge-
•chiktheid van werknemers te onder-
weken en het voorzien in mogelijkhe
den om deze arbeidsgeschiktheid door
pefening te verbeteren. En hierbij denk
ik aan arbeidsrevalidatie-afdelingen
foor lichamelijk en aan test- en trai-
ïingsafdelingen voor geestelijk gehan-
licapte werknemers, afdelingen, die in
neerdere .plaatsen van het land be-
:taan of in oprichting zijn. Maar deze
differentiatie is alleen mogelijk, wan-
ïeer voldoende deskundigheid in de
leidinggevende staf aanwezig is.
Tenminste zal dat deskundigheid
Roeten zijn op organisatorisch, arbeids-
echmsch, bedrijfsmaatschappelijk en
ïedrijfsmedisch gebied, terwijl het zeer
wel denkbaar is, dat er behoefte be
staat aan inspraak van nog andere des
kundigen, bijvoorbeeld een psycholoog
of een psychiater.
Naast dit alles houdt differentiatie
>ok in dat voortdurend voor ogen moet
worden gehouden dat het erom gaat
>m iedere individuele werknemer zo
veel mogelijk volgens zijn eigen aard
;n mogelijkheden in de gelegenheid te
'tellen zich te ontplooien en dat kan
betekenen dat bij hel samenbrengen
van verschillende categorieën van ge
handicapten in produktieafdelingen on
derscheid moet worden betracht, al zal
-r daarbij tegen moeten worden ge
waakt, dat dit onderscheid ertoe leidt
lat bepaalde werknemers of groepen
'ran werknemers een stigma opgelegd
krijgen. Ik denk hierbij onder meer aan
le groep van de ernstig geestelijk ge
handicapten, die in sommige werk
plaatsen geleidelijk zo groot in aantal
geworden, dat bij de .planning van
hieuwe bedrijfsgebouwen aandacht zou
Boeten worden geschonken aan moge-
ijkheden voor ruimtelijk gescheiden
©werkstelling van ernstig geestelijk
gehandicapten en andere werknemers.
Ik heb enige aspecten genoemd van
de noodzakelijke zorg om ieder mens in
de sociale werkvoorziening zoveel mo
gelijk tot zijn recht te laten komen.
Een openingswoord moet geen college
worden en daarom heb ik mij enige
beperking opgelegd. Niet alle elemen
ten van die zorg heb ik besproken.
Tot de niet-besproken elementen be
hoort onder meer een goed personeels
beleid waartoe naar mijn mening be
hoort een goede introductie van nieu
we werknemers, een goede bedrijfsge
neeskundige en bedrijfsmaatschappe
lijke begeleiding, een regelmatige en
juiste voorlichting van werknemers
over het wel en wee van het bedrijfs
gebeuren en de mogelijkheid van over
leg tussen een representatieve perso
neelsvertegenwoordiging en de leiding.
Een ook niet-besproken element van
deze zorg brengt ons vandaag bijeen,
nl. een adequate bedrijfshuisvesting.
Van een gemeentebestuur dat zich kos
ten en moèite getroost om een werk
plaats op goede wijze te huisvesten,
mag men ook een open oog verwach
ten voor alle essentiële bednjfsaspec-
ten.
Doelmatig bedrijfsgeleid
Ik heb het vorige jaar in een toe
spraak ter gelegenheid van de opening
van de sociale werkplaats elders in ons
land gezegd, dat de mens in de sociale
werkvoorziening centraal staat. En het
is goed, dat dat zo is. Maar wij mogen
daarbij niet aan het kostenaspect voor
bijgaan. Het is daarom, dat ik in de
toelichting op de begroting voor mijn
departement van dit dienstjaar heb ge
steld, dat ook de overheidsuitgaven
voor de sociale werkvoorziening zich
slechts laten verantwoorden binnen het
raam van een beheer dat is gericht op
een maximaal rendement van man
kracht en van technische middelen. En
daaraan heb ik toegevoegd dat de be
stuurlijke verhoudingen, de bedrijfs
structuur, het bedrijfsgebeuren en het
personeelsbeleid in de sociale werk
voorziening voortdurend aan redelijke
eisen van doelmatigheid zullen moeten
worden getoetst. Twee factoren nopen
daartoe. In de eerste plaats de belan
gen van hen die op sociale werkvoor
ziening zijn aangewezen en in de twee
de plaats de noodzaak te voorkomen
dat al te gemakkelijk wordt overge
gaan tot het aanvragen van aanvullend
rijkssubsidie.
Een beheer dat gericht is op een ma
ximaal rendement van mankracht en
technische middelen vraagt van elke
bedrijfseenheid van de sociale werk
voorziening om een duidelijk inzicht in
de kosten en om een krachtig streven
om deze kosten zo goed mogelijk te be
heersen en op verantwoorde wijze te
beperken. Voorts stimuleert zulk een
beheer waar mogelijk tot een
verhoging van de arbeidsproduktiviteit
en een zo hoog mogelijke geldelijke op
brengst van de vervaardigde produk-
ten. Dat alles betekent, dat hoge eisen
worden gesteld aan het vakmanschap,
de bekwaamheid en d e commerciële
kwaliteiten van de bedrijfsleiding o.m.
op het gebied van de personeelsleiding
en van het personeelsbeleid, de be
drijfseconomie, de arbeidstechniek en
de moderne bedrijfsadministratie.
Samenwerking; schaalvergroting
Mijnheer de Burgemeester, wij leven
in een tijd waarin zich in het arbeids
proces vele structurele veranderingen
voltrekken. In onze gecompliceerde
samenwerking blijkt steeds opnieuw,
dat de vorming van steeds grotere be-
drijfseenheden voor het produkiepro-
ces niet ongestraft kan worden nage
laten. Het lijkt rnij, dat wij tekort
schieten in onze verantwoordelijkheid
voor onze gehandicapte landgenoten,
indien wij niet zorgen, dat wij met de
sociale werkvoorziening bij de tijd blij
ven.
Ik wil maar zeggen, dat ook de so
ciale werkvoorziening niet ontkomt aan
de noodzaak van geïntegreerd optreden
in grotere verbanden. Daarom waar
deer ik het zo, dat u er naar streeft
om met een aantal gemeenten in de
kop van Noord-Holland op het gebied
van de sociale werkvoorziening samen
te werken. Heel wel ben ik er mij van
bewust, dat wij bij het streven naar
doelmatiger organisatorische en be
stuurlijke verhoudingen problemen
zullen ontmoeten. Maar ik weet ook
heel zeker, dat wij uit onze verant
woordelijkheid voor de gehandicapte
medemens de kracht zullen putten om
die problemen op te lossen.
Ik kom zo langzamerhand aan het
eind van mijn toespraak. In de keten
van activiteiten die nodig,zijn om de
mogelijkheden te scheppen om onze
gehandicapte medeburgers een vol
waardige plaats te geven in het ar
beidsproces vormt de opening van het
nieuwe bedrijfsgebouw in uw gemeen
te een betekenende schakel.
Met de wens dat allen, die in deze
nieuwe bedrijfsruimte mogen werken
daaraan vreugde zullen beleven, ver
klaar ik deze sociale werkplaats het
resultaat van uw aller inspanning
voor geopend."
De belangstelling voor de voorlich
tingsbijeenkomst, uitgeschreven door
de Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting
had wel iets groter kunnen zijn. Vrij
zeker zullen de voor diverse werk
zaamheden zeer gunstige weersom
standigheden de oorzaak zijn geweest,
dat het aantal bezoekers niet groter
was dan plm. 70. We menen te mogen
zeggen, dat de aanwezigen een goede
inleiding en een zeer geanimeerde
discussie hebben aangehoord. Moge
lijk enigszins in tegenstelling met de
aankondiging in de rubriek voor
Landbouw en Veeteelt, viel in de in
leiding de nadruk vooral op het mel
ken. In de discussie kwamen ook di
verse andere zaken aan de orde.
Het belang van goed melken
Inleider wees er op, dat in deze tijd
niet alleen de vraag aan de orde is hoe
de veehouder van zijn bedrijf moet
leven, maar hoe hij het bedrijf leef
baar kan houden.
Wat het melken betreft, is het bui
tengewoon belangrijk, dat de arbeids-
de heer J. W. Hoogeveen
beheerder bijkantoor Amstelveen
Contant geld nodig voor privé-doeleinden?
Neem een persoonlijke lening bij de NMB.
Dat gaat prettig en snel. Bijvoorbeeld:
3000,- in handen, betaling in 18 x
183,15. Of: f 10.000,- in handen, betaling
in 36 x 332,67. Loop eens binnen bij het
dichtstbijzijnde NMB-kantoor. Men geeft u
er graag alle inlichtingen over de persoon
lijke lening. U zult zien, dat bij de NMB de
persoonlijke lening samengaat met per
soonlijke service.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Den Burg: Binnenburg 11. Den Helder: Koningstraat 7.
vreugde niet verloren gaat. Het is één
van de eerste voorwaarden om het
melken ook technisch goed te laten
verlopen. Als een aanwijzing, dat er
aan het melken iets mankeerde, noem
de inleider het feit, dat een flink ge
deelte van de veestapel zich een paar
maanden vóór het afkalven zelf droog
zette.
Spreker ging uitvoerig in op de
kwestie van de zgn.. „restmelk", die
„hoog" in het uier zit en die ook met
de beste melkmethode niet volledig te
verwijderen is. Bij een goede methode
van melken blijft er echter belangrijk
minder restmelk achter dan bij een
minder goede methode.
Naast de restmelk is er de zgn. „los
se namelk", die grotendeels binnen het
bereik van de melker ligt. Blijft hier
van meer dan 250 - 300 cc achter, dan
mankeert er iets aan het melken.
Het „kockeffect"
Vrij uitvoerig ging de heer De Rooy
in op enkele zaken, die het goede mel
ken bevorderen. De normale voorbe
handeling bij het machinaal melken
kan, speciaal in de doorloopmelkstal-
len, worden vervangen door een zeer
korte voorbehandeling plus het toe
dienen van 2 koekjes. Daarna kan het
apparaat direct worden aangesloten,
zodat de wachttijd tussen voorbehan
deling en aansluiten van het apparaat
zeer kort is, of praktisch niet aanwe
zig is. Door het toedienen van deze
koekjes wordt de afgifte van de melk
veel vlotter.
Tevens is het bij deze werkwijze
mogelijk om meer apparaten per man
te bedienen, waardoor er tijdwinst
komt.
Inleider wees er op, dat het machi
naal namelken in diverse gevallen te
leurstellingen heeft gegeven. Een na
deel van het machinaal namelken is nl.
dat de controle, die men bij het hand-
namelken heeft, vervalt.
Daarom zal men, als van
handnamelken op machinaal namelken
wordt overgegaan, eerst moeten zor
gen, dat bepaalde fouten, die men zich
eigen heeft gemaakt, hersteld
worden. Pas dan kan er met succes
machinaal worden nagamoLken. Wat de
keuze van de tepelvoering betreft,
sprak inleider zich duidelijk uit voor
die met een grote soepele kop.
Uitval bepaalt selectie
De heer De Rooy wees er op dat er
jaarlijks een vrij groot aantal melk
koeien moet worden opgeruimd als ge
volg van bepaalde „ongevallen". Daar
bij behoort het speenbetrappen, afwij
kingen aan klauwen en poten en uier
gebreken. Hierdoor heeft onze veesta
pel een vrij lage leeftijd, wat als een
nadeel moet worden beschouwd, omdat
de produktie van oudere dieren hoger
is dan die van vaarzen en tweedekalfs-
koeien.
Vervolgens werd uitvoerig stil ge
staan bij het voorkomen van mastitis.
Uit de gegevens, die hierover werden
verstrekt, bleek duidelijk, dat de pro
duktie bij dieren met mastitis duidelijk
lager ligt dan bij gezonde dieren. Een
behandeling bij het droogzetten van de
koeien gaf in de volgende lactatie-
periode een duidelijk hogere produktie.
Ook hier geldt echter, dat voorko
men beter is dan genezen. Als oorzaken
voor het optreden van mastitis noemde
de heer De Rooy het melken met een
te hoog vacuüm, in de tweede plaats
het zgn. „blind melken" en onvoldoen
de hygiëne. Werken een aantal van
deze factoren samen, dan kan de afwij-
kign ernstig worden.
Speenbeschadigingen
Bij een door het I.V.O. verricht on
derzoek bleek ieder jaar plan. 9°/o van
de melkkoeien speenbeschadigingen op
te lopen. Iii de Friese stallen (stal zon
der voergang) was dit 6%. Het minder
aantal speenbetrappingen in de Friese
stal was volgens inleider te danken
aan de ruimere standen op deze stal
len, de wijze, waarop de dieren zijn
vastgemaakt en het aanwezig zijn van
tussenschotten.
Bij gebruik van hangkettingen is het
zeer belangrijk, dat het vastzetpunt
van de hangketting beneden meer naar
voren ligt dan de bovenbevestiging. De
dieren kunnen in dat geval gemakke
lijker opprijzen.
De heer De Rooy wees verder op de
meer of mindere aanleg van bepaalde
dieren voor speenbetrapping. Daarbij
spelen vooral de lengte van de spenen,
de afstand van de spenen tot de stand
en de kruishoogte van de koe een rol.
Inleider was van oordeel, dat in dit
opzicht de kansen voor speenbetrap
ping groter zijn geworden door het
kiezen van een bepaalde fokrichting.
De bouw van de zwartbonte koeien, die
door ons land in het verleden naar het
buitenland zijn geëxporteerd, blijkt op
moment minder gevaarlijk voor speen
betrappen te zijn dan onze eigen
koeien.
Ondernemer zijn moeilijke zaak
De heer De Rooy eindigde zijn inlei
ding met de opmerking, dat het niet
eenvoudig is om in deze tijd onderne
mer te zijn. Hij vergeleek dit met
iemand, die achter een kruiwagen
loopt en doorlopend moet duwen. Wat
de ondernemer betreft, gaat het om
het duwen van een kruiwagen op een
smalle plank, die bovendien vrij steil
ligt.
Discussie werd hoogtepunt
Uit de discussie stippen we de vol
gende punten aan.
Welke functie vervullen de afschei
dingen tussen de dieren als het gaat
om speenbetrappen? Inleider wees er
op, dat men nooit de kans heeft vast
te stellen hoe hef speenbetrappen in
z'n werk gaat Men meent evenwel, dat
het kleinste deel door een buurvrouw
wordt veroorzaakt, het grootste deel is
aan de koe zelf te wijten. Afscheidin
gen maken het aantal betrappingen
door een buurvrouw beslist kleiner.
Is een stro-bed van belang bij het
voorkomen van speenbetrappingen? In
leider antwoordde hierop, dat een
gladde rubbermat funest is. Door een
stro-bed wordt het aantal gevallen van
lichte speenbetrappingen beslist klei
ner.
Speenbetrappingen in de ligboxen-
stal? Het percentage ligt hier beslist
veel lager. Bij het onderzoek van het
I.V.O. bleken in slechts twee van de
14 ligboxenstallen speenbetrappingen
voor te komen. Door een onverklaar
bare oorzaak kwamen deze gevallen
van speenbetrapping in de twee lig
boxenstallen voor na het bekappen
van de klauwen.
Wat is een melkstroommeter? Dit is
een apparaat, dat gebruikt kan worden
bij aanwezigheid van een melkleiding
en ook bij gebruik van staande melk
machines. Dit instrument wijst duide
lijk aan wanneer het uier leeg is en
het apparaat moet worden afgenomen.
De controle op het melken wordt hier
door veel gemakkelijker en dit geeft de
mogelijkheid met meer apparaten per
man te werken.
Wat is het doel en hoe werkt de
koe-trainer? Het gaat hier om een ap
paraat, dat het bevuilen van de koeien
moet voorkomen als de stallengte gro
ter wordt en de hangketting minder
strak wordt gespannen. Het apparaat
bestaat uit een schrikdraadapparaat,
waaraan een draad is bevestigd, die
boven de koeien is gespannen. Bij het
mesten of urineren neemt de koe een
iets gebogen houding aan en raakt dan
de schrikdraad. Dit noodzaakt het dier
om iets achteruit te gaan. Het apparaat
is al in meer dan 100 stallen in ons
land in gebruik.
Is het krachtvqereffekl ook te be
werken in de grupstal zonder dat er
onrust in de stal ontstaat? Inleider
wees op een geval, waarbij dit zeer
goed werkte. Na een paar dagen weten
de dieren, dat ze bij het begin van het
melken een paar koekjes krijgen. De
buurvrouwen wachten rustig hun tijd
af.
Bij welk aantal melkkoeien moet men
gaan denken aan de ligboxenstal? In
leider was van mening, dat dit bij 30
melkkoeien ligt, ook al omdat men er
rekening mee moet houden, dat dit
aantal in de toekomst wel iets groter
zal worden. Overigens kan de heer De
Rooy er heel goed inkomen, dat oudere
veehouders de ligboxenstal als een
achteruitgang beschouwen, omdat de
individuele behandeling van de dieren
in het gedrang komt.
Waar moet de voorkeur aan worden
gegeven in de doorloop melkstal? Aan
de hoge of de lage melkleiding? Inlei
der sprak zich zeer positief uit voor de
lage melkleiding. Een voordeel is nl.
dat de schommelingen in het vacuüm
bij de lage melkleiding veel kleiner
zijn. Speciaal bij nieuwbouw zou in
leider beslist kiezen voor de lage lei
ding.
Is het nodig zwartbont vee uit het
buitenland te1 importeren om de voor
delen van deze dieren door kruising
op ons Hollandse vee over te brengen?
Spreker was hiervan niet overtuigd.
Hij was van oordeel, dat het doel ook
kan worden bereikt door het gebruik
van bepaalde Hollandse stieren.
Ziet U voordelen in het gebruik van
de hydropuls tepelvoering? Inleider
wees er op, dat met deze tepelvoering
sneller kan worden gemolken. Dit kan
een voordeel zijn. De wijze en het
tempo van werken zullen hierbij echter
moeten worden aangepast. Doet men
dit niet, dan wordt het gevaar van
„blind melken" groter.
Heeft de visgraatdoorloopmelkstal
voordelen boven de open en gesloten
tandemstal? Inleider vond dit een
kwestie van het aantal melkkoeien. Tot
30 of 40 stuks melkkoeien voldoet de
open en gesloten tandemstal zeer goed.
Bij aantallen van 50 - 60 stuks melk
koeien kunnen er per uur met de vis
graatstal meer koeien worden gemol
ken.