P;rJsSSi:=»iSÏ-"iE"'
s?sr«rs*wrt -»
MIDDELZWARE
SHAG
lurgemeester neemt eerste Texelse
kievitsei niet in ontvangst
Industrievestiging op
Texel uitgesloten
::::ba*5*§^
ÏÏl S "SHïo
*SSSSS>
>*1 SS iSS'«»'S°S
DE SHAG VOOR FIJNPROEVERS
ren gebou^d zelfbediening ing^°tomaten, centn-
Den
Burg
parkeren »s geen
probleem
Ijzerhandel/suP«roatM
heeft twee in8a"gt,t «S-W, de ge"
Vogelswel en wee (XI)
iVoorbeelcl van
ouiugiu gevolgd
Voorbeeld
Vogelwet
Friezen op hun kop
PITTIG, MAAR TOCH LEKKER ZACHT
Weinig bemoedigend betoog van
wethouder Joh. de Lange
vt
parkeerverljod eeo elgen
neuzen.
door A. J. Binsbergen
e( eerste artikeltje in deze rubriek,
laatst in de Texelse Courant van
maart 1968, was getiteld Kievits
en zoeken, voor of tegen?" Ik ver-
jde daarin de voorstanders van
\alfing van het rapen van kievits-
en, besteedde aandacht aan het
uciidpun/ van de tegenstanders en ci-
de een briefje dat een 10-jarige
jen aan de Koningin schreef. In
briefje vroeg hij de Koningin de
b 'oonte het eerste kievitsei te ont-
gen af te schaffen, ,Jioe lekker u
0-' i ei ook vindt."
r°_ zult vorige week wellicht in de
n! hebben gelezen, dat de Koningin
k'i kennen heeft gegeven geen prijs
t S a te stellen op het eerste kievitsei,
besluit heeft zij genomen „uit be-
jdheid over de bedreiging waaraan
natuur is blootgesteld"De voor-
iders van het afschaffen van het
en van kievitseieren hopen, dat het
luit van de Koningin vele burae-
asters, Commissarissen van de Ko-
ffin en andere autoriteiten ertoe zal
ngen te bedanken voor de hun per
litie aan te bieden eerste kievits-
'oen ik burgemeester Sprenger vroeg
hij het eerstgevonden kievitsei van
el zou aannemen of niet, aarzelde
geen moment te verklaren, dat hij
standpunt van de Koningin volledig
V lt en het zeker als burgemeester
uja het vogeleiland Texel tot zijn
ht acht achter het standpunt van de
elbeschermers te staan.
Js u het eerste kievitsei op Texel
dt, hoeft u het dus niet aan de bur-
ïeester aan te bieden, maar mag u
zelf opeten. Hopenlijk bent u het
er met mij en ontelbare vogelbe-
ermers eens en laat u de eieren lig-
in het nest, zodat u en met u de
Eenden vogelliefhebbers die straks
iet voorjaar ons eiland weer bezoe-
u kunt genieten van de talrijke
kieviten in ons land.
Do
>P de dag dat het bekend werd dat
Koningin het eerste kievitsei niet
wilde hebben, hield de Bond van
ïse vogelwachten juist haar jaarver-
lering. U zult begrijpen dat onmid-
werd gereageerd. De voorzitter
de bond, de heer Span, zei te ge-
m dat de Koningin zich verkeerd
S laten voorlichten door vogelbe-
ermers. De kievitenstand loopt hele-
d geen geVaar, zo zei hij, de vogels
Wen het best velen dat de eerste
"en, die toch vaak niet tot hun recht
nen door slechte weersomstaridighe-
b worden geraapt. Ze komen makke-
lot een tweede, derde of zelfs vier-
legsel. Bovendien worden de kievi-
juist in Friesland, aldus nog steeds
Bond van Friese Vogelwachten, goed
chermd.
te waarnemend Commissaris van de
üngin in Friesland heeft intussen al
Waard, dat hij het eerste kievitsei
Friesland wèl in ontvangst zal ne-
Zijn Groningse collega heeft ech-
W gezegd, dat hij geen ei wil heb-
Op het ogenblik valt nog niet te
gen wat de andere Commissarissen
de Koningin doen en vele burge-
er
P enn'
lijk
meesters hebben ook nog geen besluit
genomen. In de komende weken zal
zonder twijfel bekend worden hoeveel
voor- en hoeveel tegenstanders er zijn.
Er zijn echter omstandigheden en
dat willen de Friezen niet inzien (ze
staan ook niet voor niets als stijfkoppen
bekend die in vele streken de ach
teruitgang van de kieviten sterk in de
hand werken. Door moderne landbouw
methoden, kunstmest, betere drainage,
wordt het hooiland veel vroeger ge
maaid dan vroeger. Het kuilgras wordt
al in mei geoogst. Als nu de kieviten
gedwongen worden, omdat hun eieren
tot 12 april '(of Zelfs tot de 19e zoals in
Friesland) geraapt zijn, later te gaan
broeden, zijn de jongen nog klein als
ht land gemaald wordt, zoadt er heel
wat sneuvelen. Vele kieviten komen
echter helemaal niet meer tot broeden.
Nederland kan zich beroemen op een
perfecte Vogelwet, die weinig vogels
onbeschermd laat. Het verbaast daar
om de vogelbeschermers in het buiten
land, dat het rapen van kievitseieren
hier nog steeds wordt toegestaan. En,
MIDDELZWARE SHAG
N.V. J.GRUNO
NUKCRK-HOILAKD
monumenten in ons eigen land, hebben
nog een immense taak te vervullen,
maar worden gelukkig door steeds
meer mensen gesteund.
Ik hoop dat het de kievit en de ande
re vogels op Texel goed zal gaan en dat
iedere Texelaar eraan zal meewerken,
dat ons eiland de bijnaam „het vogel
eiland" met recht zal kunnen blijven
dragen.
Toch nog even een paar woorden aan
het adres van de Texelaars die het kie
vitseieren rapen nog niet kunnen laten.
Bij de Vogelwet is bepaald, dat het niet
is toegestaan kievitseieren te rapen op
gronden, die geen eigendom zijn van
de zoeker of niet bij hem in gebruik
zijn. Wil men op land van een ander
kievitseieren zoeken dan moet men in
gezelschap zijn van de eigenaar of ge
bruiker of een schriftelijke toestem
ming van deze hebben.
op de keper beschouwd, is dat ook wel
dwaas. De tijd dat de mensen de vogels
konden exploiteren zonder gevaar voor
een te grote vermindering van de aan
tallen ligt reeds ver achter ons. De
mens is echter ook zonder dat hij de
vogels schiet en de eieren raapt het
grootste gevaar voor alles wat vliegt
(behalve de insekten).
De verontreiniging van lucht, land
en water door insecticiden en andere
giftige stoffen vormt vooral voor de vo
gels een groot gevaar. Verschillende
roofvogels dreigen reeds uit te sterven.
Ook in het verkeer, door hoogspan
ningsdraden en dergelijke en last but
vogels om. Door een steeds verder om
not least door stookolie komen talloze
zich heen grijpende verovering van de
wereld door de mens, worden de ande
re dieren meer en meer teruggedron
gen. Gelukkig wordt steeds meer beseft
dat de mens grote plichten heeft tegen
over „moeder natuur", dat het zelfs
noodzakelijk zal zijn de natuur te be
schermen om de wereld voor de mens
leefbaar te houden. Natuurbescher
mingsinstanties, zoals het World Wild-
live Fund in het internationale vlak en
de Vereniging tot behoud van Natuur-
„Industrie van enige omvang is voor
Texel uitgesloten", aldus een pessimis
tische heer Joh. de Lange, wethouder
van Alkmaar en lid van Provinciale
Staten, tijdens 'n verhandeling voor de
Raad van Vakcentrales op Texel. De
heer De Lange sprak over de toekom
stige werkgelegenheid in Noordhol
land-Noord en de mogelijkheden voor
het eiland Texel. Erg bemoedigend voor
de vele luisteraars was zijn betoog niet.
Noordholland-Noord is voor mogelij
ke geintersseerden een weinig bekend
gebied, aldus de spreker. Dit deel van
de provincie zal beter „verkocht" moe
ten worden. Van de zijde van de be
drijven is weinig belangstelling, vooral
niet voor het gebied ten Noorden van
Alkmaar. Illustratief is dat voor het
industrieterrein van Schagen geen ani
mo blijkt te bestaan en in Den Helder
waar 4 miljoen is geinvesteerd om be
drijven aan te trekken staat het indu
strieterrein eveneens leeg. Van het
Balgzandproject zou volgens spreker
niets terecht komen en Texel komt he
lemaal niet in het verhaal voor.
Geen dwang
Nederland is een vrij land en men
kan de bedrijven uit de Randstad dus
niet dwingen zich elders te vestigen.
Er moeten aantrekkelijker voorwaar
den geboden worden. De heer De Lange
noemde het Sociaal Fonds Bouwnijver
heid met zijn 1600 werknemers dat uit
Amsterdam wegmoest. Vele plaatsen
wilden het Sociaal Fonds graag huis
vesten; Alkmaar bleef tenslotte over.
Maar toen maakten de betrokken werk
nemers bezwaar tegen Alkmaar en alle
moeite was vergeefs geweest.
Lelystad moet een plaats worden van
100.000 inwoners. Voor elke grote indu
strie die er zich vestigt betaalt het Rijk
ƒ10.000,per arbeidsplaats. Het ge
volg is dat Amsterdamse bedrijven rus
tig afwachten tot de verbinding met
Lelystad klaar is en gaan dan verhui
zen. Ze blijven een goede verbinding
houden met de Amsterdamse havens
via het Oostvaardersdiep. Noordhol
land-Noord zal zich spoedig onder aan
trekkelijke voorwaarden moeten aan
bieden, wil er nog iets gered kunnen
worden. Er moeten uitstekende wegen
komen, waardoor de noordkop ook van
uit Amsterdam snel bereikbaar is.
Spreker noemde het een haast ondoen
lijke taak, maar het zal toch moeten
gebeuren. Het gaat niet alleen om on
ze toekomst maar vooral om die van
de kinderen, aldus de heer De Lange.
Deze kinderen zijn nu verplicht om
na hun schooltijd elders te gaan wer
ken. Het is waar: hoe meer middelbare
scholen er komen, hoe meer de boven
laag (die we juist niet kunnen missen!)
wegtrekt.
Van hogerhand wordt voor het pro
bleem betrekkelijk weinig belangstel
ling getoond en ook de vakbeweging
houdt zich afzijding omdat Noordhol
land-Noord niet het enige .probleemge
bied is. Wil er echter iets bereikt wor
den, dan zullen zowel de vakbeweging
als de gemeenten zich gezamelijk moe
ten inzetten in het belang van de
Noordkop. Nu tracht nog iedere ge
meente te krijgen wat mogelijk is, maar
het is ondenkbaar dat iedere gemeente
industrie zal kunnen aantrekken.
Eendracht geboden
Alle gemeenten moeten zich een
drachtig stellen achter uitbreiding van
de industriekernen Purmerend, Hoorn
en Alkmaar. Als dat lukt schuift de
industrialisatie vanzelf wel verder naar
het noorden, zo verwachtte de spreker,
die van mening was dat hier een be
langrijke taak voor de vakbeweging
ligt. Voorkomen moet worden dat het
land ontvolkt wordt. „We hebben wei
nig tijd. Lelystad moet binnen zeven
jaar klaar zijn en voor die tijd moet
men dus slagen. Het lukt als we vol
doende bondgenoten kunnen vinden!"
Voor Texel is,volgens de heer De Lan
ge, industrie van enige omvang uitge
sloten. Daar zal dus naar andere moge
lijkheden gezocht moeten worden.
Tijdens de discussie, na afloop van de
lezing, vroeg de heer P. Smit welke
mogelijkheden de spreker dan voor
Texel zag. Het teleurstellende ant
woord: „Weinig!" In de vele stukken
die spreker had bestudeerd werd Texel
niet genoemd.
Bootverbinding
De heer M. Bosma stelde dat de ver
binding van Texel met de vaste wal
goed is, maar dat tariefsverlaging wel
eens van grote betekenis ten aanzien
van de moeilijheden zou kunnen zijn.
De heer De Lange, de vraag waar
schijnlijk verkeerd begrijpend, ant
woordde echter dat de hoogte van het
tarief voor mensen die op het vasteland
moeten werken van geen invloed is.
Wie drie tot vier uur per dag moet pen
delen, houdt dat niet vol. Bovendien
kunnen duizenden werknemers niet te
gen continu-arbeid. Werkgelegenheid
in de eigen omgeving is de enige op
lossing voor het werkgelegenheidspro
bleem; de gemeentebesturen zullen
daar eendrachtig voor moeten vechten.
De heer P. Smit noemde het voor
Texel zeer urgente probleem van de
Oudeschilder haven, doelende op de
scheepwerf die er na de uitbreiding
kan worden gesticht. Spreker meende
dat hevige druk van alle Texelse in
stanties hier op zijn plaats is; dit kan
de uitvoering bespoedigen. Dat geldt
ook voor het woningprobleem, zo
bracht de heer A. Backer naar voren.
In de vorm van NIOZ en mosselverwa-
terplaats komen nu werkverschaffende
bedrijven, maar nu zit Texel met een
afschuwelijk woningprobleem. Een toe
wijzing van 10 woningwetwoningen
voor 1969 is belachelijk.
Inconsekwent
Wethouder Daalder meende dat zijn
Alkmaarse collega inconsekwent was.
De heer De Lange pleit voor een eens
gezinde houding van alle gemeenten
ten aanzien van het industrdevesti-
gingsbeleid maar wil tevens dat Texel
apart voor zichzelf gaat werken. De
heer De Lange gaf als antwoord dat
Texel toch nooit in belangrijke mate bij
de industrievestiging zal worden be
trokken, daar de verbinding altijd een
handicap blijft. Texel moet zijn pro
bleem dus in eerste instantie zelf op
lossen. Het is zaak telkens bij de ver
antwoordelijke instantie aan te kloppen
om zo te voorkomen dat belangrijke
projecten in de la blijven liggen.
Na de spreker gedankt te hebben zei
voorzitter J. Visser na afloop onder
meer dat de vakbeweging op Texel er
naar streeft in meerdere instanties ver
tegenwoordigd te zijn, o.a. de Raiffei-
senbank, de Rekreatiestichting, stich
ting Cultureel Werk en niet te vergeten
het college van Bijstand.