ver lieuwenmareiskragemakers
are Tesselse feugels*)
RE»
mm
VERENIGDE
TEXELSE
BEURTDIENSTEN
i
l§si*
VAN DER SLIKKE
DANSEN
,ip*
Eb en vloed
Voor vervoer van uw bagage en fietsen:
Plateservice j
5
Restaurant a la carte j
RIJWIELVERHUUR
„De Toekomst
TEXELtoerist Ie jaargang nummer t Pagina 5
-S
1IÜ
Voor al Uw FOTO-ARTIKELEN
Diarama
Wat te doen in geval
van brand op Texel?
Cosmetica - Parfumerieën
Toiletartikelen
SCHOONHEIDSSALON
„SDe ^indebootn-^exel" f
StrandpaviljoenPaal 9
X Sfeer - gezelligheid - feest
6) Dit is Texels dialect. Het betekent: over scholeksters,
grutto's, kemphanen en andere Texelse vogels
Jto'i
ie!
fWi#
■ju
I Texel is het vogeleiland bij uit-
Wacrr elders in ons kleine
judje vind je op zo'n kleine op-
Iervlakte zoveel verschillende
jorien vogels? Geen wonder
tl ontelbare vogelliefhebbers
1 kent ze wel, die lui met kijkers
i fototoestellen met vervaarlij-
telelensen om de nek het
lland bezoeken. Maar de vogels
Ijii er niet voor de fervente lief
hebbers alleen, menige badgast
1 ook meegenieten van al het
koois dat Texel te bieden heeft.
Jiisf voor neze categorie is dit
luije bedoeld.
Visdiefje met jongen
|en van de manieren om de vogels
r te leren kennen is het meemaken
een door een deskundige vogel-
[hter geleide excursie in de Muy,
de duinmeertjes de beroemde
|iaars broeden, de meeuwenkolonie
i Westerduinen of één van de an-
t vogelterreincn. Zo'n wandeling in
I vogelreservaat is, niet alleen door
(grote vogelrijkdom, maar ook door
I landschap en de plantengroei, altijd
de moeite waard. Voor inlichtingen
i excursies kan men zich wenden tot
kantoor van Staatsbosbeheer in De
of één van de VVV-kantoren,
r ook gidsjes over de vogelterrei-
verkrijgbaar zijn.
Ir zijn nog vele mogelijkheden om op
|en gelegenheid van de vogels te ge-
De vogels broeden niet alleen
buiten de reservaten, maar boven-
kan men ze in vele niet vrij toe-
jkelijke gebieden zonder moeite van-
Jde weg zien. Mag ik u in dit artikel-
I daarbij tot gids zijn?
Kragemakers vechten
in Waalcnburg
Eén van de mooiste reservaten, be-
|erd door de Vereniging tot Behoud
i Natuurmonumenten in Nederland,
lionder twijfel Waalenburg, gelegen
in de gelijknamige polder, tussen De
Koog en De Waal. Daar kunt u op kor
te afstand van de weg op een iets bo
ven het weiland uitstekende „bult" de
kemphaantjes, of zoals deze op Texel
genoemd worden, kragemakers zien
veohten. De merkwaardige vogels met
hun grote, in kleur van wit tot zwart
variërende, kragen vechten daar van
april tot juli, verliezen dan hun voor-
jaarstooi en verschillen de rest van het
jaar in niets van eikaar. U ziet er ook
het naaste familielid van de kemphaan,
de tureluur, een druk vogeltje met
oranjerode poten en snavel, die graag
op hoge punten zit. Ook de andere echt
Hollandse weidevogels, de sierlijk ge
kuifde kievit, de schreeuwerige, bonte
scholekster (ik vind de Texelse naam
Lieuw eigenlijk veel mooier) en de sier
lijke, langpotige grutto, die de Texe
laars marei noemen, kunt u er zien. Al-
deze vogels hebben al jongen, die zich
evenals hun ouders vooral vanuit de
auto's op de weg rustig laten bekijken.
Kluten bij de vleet
Er zijn weinig andere vogels op Texel
die zo in het centrum van de menselijke
belangstelling staan als de kluut. Op
vele plaatsen broeden ze vlakbij de weg
en verblijven daar dan nog lange tijd
met hun grappige langbenige jongen.
Een vogel om direkt te herkennen,
wit met zwarte banden op de vleugels
en een zwart petje dat tot onderaan
de nek doorloopt, lange blauwgrijze po
ten en een lange, dunne, gebogen sna
vel, waarmee hij in het ondiepe water
allerlei klein gedierte bemachtigt. U
'kunt ze o.a. zien als u langs de dijk
van Oudeschild naar Oosterend rijdt, of
omgekeerd. Ook het kleine reservaat
van Natuurmonumenten, „de Petten",
in het zuiden van het eiland gelegen,
is een terrein waar altijd kluten zitten.
Een gevolg waarschijnlijk van de ster
ke verontreiniging van het water van
de Waddenzee door insecticiden en an
dere schadelijke stoffen.
De Geul
Staatsbosbeheer beheert alle belang
rijke vogelterreinen in het duinenge
bied van Texel. Eén daarvan is het
duinmeer De Geul, gelegen ten zuiden
van de Mokbaai. Dit jaar heeft Staats
bosbeheer bij dit duinmeertje een uit
kijkpost gebouwd, heel comfortabel
voorzien van een bank, waarop u rus
tig zittend kunt genieten van alles wat
daar aan vogels huist. Als u geluk hebt,
krijgt u één of meer van de lepelaars
te zien, die daar diep verborgen in de
rietrimboe nestelen; die kunt u trou
wens overal op Texel wel tegen het lijf
lopen. Verder zitten er de zwarte, wit-
gesnavelde meerkoeten, kuifeenden,
wilde eenden, tafeleenden (met rode
koppen) en talingen. In het riet zingen
kara'kieten en rietzangers. Misschien
hoort u ook de langgerekte triller van
de sprinkhaanrietzanger of ziet u de
kiekendieven, dreigend laag over het
riet vliegen, op zoek naar prooi. Een
terrein om lang te genieten, dichtbij
een ander interessant gebied, de Mok
baai. Daar ziet u o.a. de bergeenden
fourageren, omstreeks deze tijd al met
hun jongen. Wist u dat deze dieren
broeden in konijneholen in het duin en
dat ze direkt nadat de jongen zijn uit
gekomen een lange wandeling maken
om aan de Waddenzeekust verder de
zomer door te brengen? U loopt de kans
ze plotseling voor uw auto te krijgen,
zelfs op de drukke Pontweg, als ze de
oversteek naar de Wadden maken.
zeehondenbasins in een nestkastje hui
zen. Ze hebben een bruin petje en zijn
veel sierlijker dan de gewone mussen;
dat zijn de op Texel in het bos veel
voorkomende ringmussen. Verder kunt
u overal de fitis, de spotvogel, de tuin-
fluiter en de tjiftjaf horen. Ook de vaak
's nachts zingende nachtegaal laat op
vele plaasen zijn stem horen.
Gepiep en gezucht in de nacht
De nachtegaal is niet de enige soort
die 's nachts zingt. Gaat u 's avonds
direkt na zonsondergang maar eens het
bos in. Plotseling hoort u dan boven u
een vreemd piepend geluid, gevolgd
door een zacht gegrom. Houtsnippen,
die in grote kringen over het bos vlie
gend hun baltsvluchten houden. Merk
waardige vogels, in het winterhalfjaar
een gewaardeerde buit voor de jagers,
die zich overdag verbergen in 't struik
gewas en pas 's avonds tot leven ko
men. Vogels waarover maar weinig be
kend is. Geheimzinniger nog dan de
uilen, die u zuchtend en steunend in
he bos kunt horen en misschien-, aan de
bosrand, als een schim over u heen ziet
vliegen. De jongen, die omstreeks deze
tijd de nesten veelal reeds verlaten
hebben, laten een angstig, luid gepiep
horen, waarmee ze in de nacht kontakt
houden met hun ouders die op muizen
jacht zijn.
Kapmeeuw
Het is onmogelijk om u in dit bestek
alle Texelse broedvogels te presente
ren. Over de torenvalken, die voordat
ze een muis grijpen „biddend" stil staan
in de lucht, over de in holen broedende
oeverzwaluwen, over de in het duin
veel voorkomende wulpen en nog vele
andere soorten hebben we het nog niet
gehad. Ik hoop echter dat ik u een beet
je op weg heb geholpen.
Interesseert u zich meer dan „een
beetje" voor de vogels of wilt u zich
meer in de „ornithologie" verdiepen,
dan raad ik u aan het door de VVV uit
gegeven gidsje „Texel, vogeleiland" of
het boekje „Texel" van de Vereniging
tot Behoud van Natuurmonumenten ifi
Nederland, aan te schaffen. Natuurlijk
zijn ook een goede verrekijker (een 8 x
30 kijker kunt u al voor minder dan
75,kopen) en een vogelboek (bijv.
„Zien is Kennen" of de „Vogelgids")
onmisbaar.
O ja, nog een verzoek: neem nooit
een jonge vogel in de hand, zoek geen
nesten en wees in het algemeen rustig
in de nabijheid van vogels. Jonge vo
gels zijn nooit verlaten door de ouders
ook al lijkt dat soms zo dus laat
ze lopen. Vindt u eens een gewonde of
zieke vogel, dan kunt u die ter verzor
ging afgeven aan het Texels Museum,
dat daarvoor een speciaal „vogelsana
torium" bezit.
Veel plezier
Vergeet het bos niet
Texel is een geweldig mooi bos rijk.
Dat bent u zonder twijfel met me eens.
De vogels zullen mij zeker gelijk geven,
anders waren er niet zoveel. Het is na
tuurlijk ondoenlijk om de vele bosvo-
geltjes op te noemen, die u er kunt ho
ren en zien. In de talloze nestkastjes
broeden pimpel- en koolmezen, ring
mussen en andere soorten. Als u het
Texels Museum bezoekt moet u maar
eens letten op de mussen die achter de
t.vié
vC, - - ssS-1
Dorpsstraat 19, De Koog, tel. 410 Parkstraat 10, Den Burg, tel. 2741
|IEK TOERISTISCH EVENEMENT
|ln een tijd waarin welhaast elke toe-
t er op uittrekt met fototoestel of
mcamera om later thuis nog eens in
Itails te kunnen genieten van z'n voor
Itijd vastgelegde belevenissen lijkt het
■mogelijk nog met iets nieuws op het
•bied van visuele informatie te komen,
[aar een diaramavoorstelling is toch
1 een bijzondere belevenis.
Met vijf camera's op één statief wer-
fn van verschillende beroemde toeris-
khe punten in Nederland (Keuken-
li, Pernis, Euromast, Betuwe, Kinder-
|]k, Amsterdam, Schiphol etc.) pano-
mafoto's gemaakt, die met 5 projec
ts op een speciaal geprepareerd
Iherm van 5 meter bij 25 meter wor-
fn geprojecteerd. Door dit gigantische
pek (het grootste van Europa) en de
Njante kleuren, krijgt de toeschouwer
e indruk zélf in het landschap te
Man Het daarbij gegeven commentaar
ferleent alle informatie over de be-
l*ns\vaardigheden en maakt dit evene-
pnt ook voor kinderen tot een leer-
me belevenis! Het gehele (125 m2
Mote kleuren-) schouwspel speelt zich
Jf in een speciaal geconstrueerde de-
pontable hal met tribune, van waaraf
pen de 30 min. durende reis langs Hol-
fcnds meest interessante vergezichten
paakt. De hal staat op de hoek Cali-
jorniëweg-Pontweg tussen De Koog en
ven Burg.
In geval van brand altijd bellen
■02220) 2066. Dit geldt zowel voor over
lag als 's avonds en voor alle dorpen.
Sterns en kapmeeuwen
Er broeden op Texel verschillende
soorten meeuwen: in het duin storm-
meeuwen en zilvermeeuwen (de meeu
wen van de meeuwenkolonie) en op en
kele andere plaatsen, bijv. de Schorren
en de Petten, kapmeeuwen. Deze her
kent u direkt aan het chocoladebruine
kapje en de rode snavel en poten. Het
reservaat de Petten ligt vlak aan de
weg van de Mok naar 't Horntje en
hier kunt u verschillende vogelsoorten
van dichtbij bekijken. Niet alleen kap
meeuwen, kluten, kieviten en tureluurs,
maar ook vdsdief jes en de daar sterk op
lijkende noordse sterns. De visdiefjes
gaat het, net zomin als de andere
sternsoorten grote stern en dwergstern
voor de wind in ons land. De grote ko
lonies op de Texelse Schorren en op het
eiland Griend zijn vrijwel helemaal
verdwenen; sinds een vijftal jaren broe
den er op Texel geen grote sterns meer.
GARAGE
DROS
TEXEL
Eierland C 49
02225-233
okjft
fmuisifflfcï:
fo-ifcv'
Alleenverkoop voor Texel
HELENA RUBINSTEIN, REVLON,
SANS SOUCIS, INNOXA,
CHANEL, LANVIN.
DROGISTERIJ-PARFUMERIE
Parkstraat 20 Den Burg
Telefoon 2371
Onderstaand geven wij een opsom
ming van tijdstippen waarop het hoog
water is bij Oudeschild in de komende
drie weken. Laagwater valt gemiddeld
ruim 6 uur na hoogwater. Aan de an
dere zijde van Texel, dus aan het
strand, is het een uur eerder hoog water
Niet alleen voor sportvissers, maar ook
voor baders is het nuttig met de tijden
van eb en vloed rekening te houden.
Men baadt en zwemt het veiligst bij
opkomend water.
14 juni 8.04 en 20.18; 15 juni 8.48 en
20.59; 16 juni 9.27 en 21.41; 17 juni 10.02
en 22.21; 18 juni 10.37 en 22.58; 19 juni
11.10 en 23.34; 20 juni 11.41 en 21
juni 0.07 en 12.11; 22 juni 0.39 en 12.40;
23 juni 1.12 en 13.17; 24 juni 1.59 en en
14 18; 25 juni 3.04 en 15.33; 26 juni 4.22
en 16.54; 27 juni 5.39 en 18.14 28 juni
6 48 en 19.23; 29 juni 7.49 en 20.23; 30
juni 8 44 en 21.15; 1 juli 9.39 en 22.05;
2 juli 10.32 en 22.51; 3 juli 11.19 en
23.31; 4 juli 12.01 en 5 juli 0.06 en
12.36.
SCHILDEREND 45
DEN BURG - TEXEL
TE LEF. (02220) 2285
Dagelijkse vrachtautodienst op
AMSTERDAM en ALKMAAR
3x per week naar ROTTERDAM, DEN HAAG,
HAARLEM en ZAANDAM.
Hotel-Café-Restaurant
GROENEPLAATS - DEN BURG
en
Groot terras op het Zuiden.
Een gezellig zitje met uitzicht
op het Molengat heeft U in
Café-Restaurant „C A 5 I N O
DEN BURG
Goede keuken, eenvoudige prijzen
Menu van de dag 6,50
Weekabonnement 40,
Diverse leuke menu's
Elke avond muziek in onze bar.
incl.
RENTENAAR, Oosterend, tel. (02223) 227
elke avond in
Café - Bar - Dancing - feestzaal
c
DE KOOG
