en voor u....
I
Voor u 31/*7o op uw
salarisrekening en
desgewenst een
maand salaris extra als
gezinskrediet
ROTATOR
Sier/w
j^hocolade^
melk
SMID JE VEEHOLEN EN DE RARE ALCHIMIST
de bank waar ook zich thuis voelt
IIDe verkwikkende,!
ma sportieve
^drank
^®isssaasi5aE5s(^;.V!misg®8H^
Naturistenstrand
Hoe? Heel eenvoudig. Open een salarisrekening bij onze
bank, de NMB. U profiteert dan van 31/2%> rentevergoeding.
Bovendien is er de mogelijkheid een maandsalaris extra
op te nemen als gezinskrediet. Als rekeninghouder geniet
u een uitgebreide persoonlijke service. Zo kunt u bijvoor
beeld gebruik maken van betaalcheques, waarmee u bijna
overal betalen kunt.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Naturistenstrand (III)
^hurt
In Den Burg slechts
800 m2 bouwgrond
beschikbaar
ng
bylUn •«nl«ooi4a(^Md <aa r«daltl»'.r~w
Op dö eerste publicatie in de „T.C."
dit onderwerp heb ik aanvanke-
c naar de „pen" willen grijpen voor
t plegen van een „ingezonden". Maar
vermoedelijk door mijn leeftijd, 69
r heb ik 't bij het voornemen ge
en, met de gedachte: „Maak je maar
>t 'druk, 't helpt allemaal tooh geen
labe!
Uw volgende publicatie in het nr.
19 augustus is in feite een uitda-
en daarom ga ik dan toch over
.het „inzenden" van mijn opinie.
Ik wil begiinnen met te vertellen dat
al vanaf 1949 zonder onderbreking
Texel kom, de laatste tien jaar wel
ongeveer twee maanden per jaar.
n hoef ik er zeker niet de nadruk op
leggen hoe ik over Texel denk. Ik
dit: het ligt er diuimendik op. En ilk
elke keer weer met grote vreugde
ar dat mooiie eiland.
En als ik nu die reeks van jaren
erzie, dan zeg ik: geleidelijk aan
at 't achteruit. Gaat men op Texel
;t teveel in guldens denken? Is dan
economische en het finanoiële ar-
ment het één en het al? Wat blijft
over van de roep en de reputatie
i 't sublieme vogeleiland met z'n on-
•gelijkelijke natuur en heerlijke rust,
alles geofferd wordt op het altaar
economische voordelen? Straks is
voor die grote groep van „vrienden
m Texel" geen rustig plekje meer
er. Nü is 't al zó, dat ik alleen van
•t schone dat Texel eigen is, in het
oege voorjaar of het late najaar kan
nieten. Ik zou in het drukke seizoen
et graag op het eiland zijn
En nu zal er dan misschien o,
oede vaderen, bespaar ons die ramp
itublieft! een naturistenstrand bij-
men (Als 't mocht komen, dan toch
oral niet in de omgeving van De
ufter).
Verwacht wordt dan een nóg grotere
eloop ook buiten het seizoen!
het eiland van wie-weet-hoeveel
itunsten en nudisten. Dat betekent
een deel van het strand voor niet-
aktlopers ontoegankelijk wordt, want
gaat dan dat stuk strand mijden,
teraard!
Béhaive waarschijnlijk, vooral in het
izoen een man of meer grote groep
ji lieden die er met opzet heen gaan,
ch aan gescheld en minder nette uit-
ukkingen te buiten gaan, met het
et-denkbeeldige gevaar, dat er vecht-
irtijen ontstaan. Een naturistenstrand
tl dan ook stellig ontoegankelijk moe
it zijn voor personen die zich niet in
itura aan de elementen willen bloot
ellen.
dat alles dreigt 't gevaar dat de
putatie van Texel als eerste Neder-
ndse naturistenstrand tot gevolg zal
ibben dat het aantal van hen die tot
nog toe „vriend en van Texel" waren
geleidelijk aan kleiner gaat worden
omdat mien niet laniger gast wil zijn op
een eiland dat door het hele land de
faam geniet van naakt'loperseiland.
Is Texel en zijn Texelaars daarmee
gebaat? Ik hoop van harte dat B. en W.
èn gemeenteraad standvastig „nee"
zeggen. Misschien economisch gezien
niet verstandig, maar als 't alleen nog
maar vanuit de gezichtshoek van de
gullden wordt bekeken, dan wordt
Texel op de duur grondig verpest, en
dat zou een massa mensen een groot
verdriet doen.
Gemeenteraad, doe het in vredes
naam niet! Met wat minder guldens,
méér vreugde en betere reputatie'. Aan
die laatste wordt toch al zo veel ge
knaagd.
Met dank voor plaatsing,
H. L. van Bruggen, Bilthoven
NASCHRIFT.
U overdrijft. Natuurlijk is er op
Texel in de afgelopen 20 jaar veel in
ongunstige zin veranderd, maar dat
men er voor he<t genieten van het
schone alleen nog in vóór- en najaar
terecht kan is gelukkig met waar. Ook
in het drukst van het seizoen (bouw
vak!) kan men nog uren langs het
strand en door diuin en bos wandelen
en daarbij niet meer dan enkele men
sen tegenkomen. Er kan nog heel wat
bij voordat het wérkelijk druk wordt.
De grenzen worden op dit ogenblik
meer bepaald door de capaciteit van de
centrale voorzieningen (water, riole
ring, elektriciteit) en door het feit dat
het niet mogelijk is rendabele verblijfs-
accommodatie te creeëren die maar ge
durende een zeer korte topperiode kan
worden verhuurd. Om accommodatie
tegen een redelijke prijs te kunnen
aanbiëden is het nodig dat het seizoen
langer wordt, m.a.w. dat ook buiten de
topperiode, vooral in het voorjaar meer
mensen naar Texel komen. Zoals de
kaarten nu liggen is daarop weinig
hoop. Vakantiespreiding is er nauwe
lijks en de mensen die tot de sociale
laag horen die zélf kunnen bepalen
wanneer zij met vakantie gaan, zoeken
hun heil veelal in het buitenland. Feit
is dat het merendeel van de naturisten
juist tot die laag behoort en het is be
grijpelijk dat men hen graag met open
armen ontvangt. Redenerend dat natu
risten over het algemeen liefhebbers
zijn van rust, niet op brommers komen,
geen illegale kampeerders zijn en er
uit eigenbelang terdege opletten dat
men niet zal kunnen zeggen dat zij zich
tebuiten gaan aan „uitspattingen" van
welke aard dan ook, is men het er wel
over eens dat Texel van grote groepen
naturisten heel wat minder hinder zal
hebben dan van veel kleinere groepen
jongeren die er volgens velen in enkele
jaren dn zijn geslaagd De Koog tot een
derderangs badplaats te maken. Dat
lieden naar het strand zouden komen
om zich daar te buiten te gaan aan ge
scheld en minder nette uitdrukkingen
de heer IV. van Klaveren
Commercieel Medewerker
kantoor Terneuzen
Den Burg; Binnenburg 11. Den Helder: Koningstraat 7.
en dat daaruit wellicht vechtpartijen
zouden voortkomen, is wel heel on
waarschijnlijk. Onwaarschijnlijk is het
oök dat belangrijke aantallen vakantie
gangers niet meer naar Texel zouden
gaan als daar een strookje naturisten
strand is aangewezen. De houding van
het publiek jegens het naturisme is de
laatste jaren bijzonder tolerant gewor
den, wat ook overduidelijk bleek uit de
reacties op onze artikelen over dit on
derwerp. Red.
Hierbij een bijdrage in de discussie
omtrent het verzoek van de Naturisten-
federatie inzake het beschikbaar stel
len van een gedeelte strand op Texel
van een oud-Texelaar die binnen be
trekkelijk korte tijd weer op het eiland
hoopt te komen wonen.
Daarbij ga ik er van uit, dat, ondanks
de bekende gemoedelijkheid van de
autochtone Texelaar, de inwoners van
Texel, uitzonderingen daargelaten, niet
van plan zijn bedoelde levenshouding
zelf aan te nemen en ook niet bereid
zijn zidh het etiket „nudist" te laten op
plakken.
Ik dacht dat in het algemeen de
Texelaar er de voorkeur aan geeft zijn
baadje aan te houden.
Als ik op dit verzoek mede zou moe
ten beslissen, zou ik het afwijzen.
Ik zal proberen uit te leggen waarom
Het gaat mij niet om principiële of
godsdienstige redenen als ik dit zeg.
Wat mij betreft hoeft het niet, maar ik
gun een ieder de vrijheid er anders
over te denken.
Een andere vraag is, of het algemeen
belang van Texel er mede gediend is
door een gedeelte strand voor dit doel
af te zonderen. Deze beschikbaarstel
ling houdt dus in, dat het zo hoog ge
roemde vrij bewegen op Texel meer
ingeperkt wordt. De Vereniging van
Natuurmonumenten weet er, dacht ik,
reeds voldoende weg mee.
Daarnaast echter, en ik zeg dit als
voormalig Texelaar, wonende aan de
vaste wal, zal naar mijn overtuiging
bij 'het toelaten van bedoelde proepe-
rinig, Texel de naam krijgen van Nu
dist en eiland. Dit komt omdat een ei-
larïd een afgesloten geheel is. Zou men
een stuk strand elders niet op een
eiland beschikbaar stellen dan komt
de nadruk te liggen op het kamp zelf.
Op Texel echter vanwege zijn afgeslo
ten gebied als eiland, komt de nadruk
te liggen op het eiland Texel als Nu-
distcneiland. In werkelijkheid is dit na
tuurlijk niet zo, maar de gegeven situ
atie bnjgt deze gedachtengang over op
de massa die elders woont.
Men kan zeggen dat er meer toeris
ten naar Texel komen bij besohikbaar
stelling van een gedeelte strand. Ik ge
loof er niet in. Er zullen eerder minder
komen.
Het percentage van de bevolking dat
bedoelde leefwijze voorstaat is dermate
laag in Nederland dat men bij het af
wegen van voor of tegen dit kan ver
waarlozen.
In het buitenland, met name in
Duitsland, ligt het anders, maar gere
kend op de totale bevolkang is het ze
ker een gering percentage.
Men kan natuurlijk niet zeggen wat
de toekomst in dezen brengen zal. Wij
leven in een veranderende maatschap
pij. Of het naturist zijn gemeengoed
zal worden? Ik weet het niet al geloof
ik er niet in.' In elk geval is het voors
hands nog niet zo, en ik kan niet zien
waarom Texel, in aanmerking genomen
zijn kwetsbare positie, als koploper bij
stranduitgifte in den lande ten deze
zou moeten fungeren. Ik geloof dat
als het ooit zover komt het zeker
nog wel enige decennia zal duren voor
het zover is.
In dit verband en dan gelet op de
situatie zoals iik deze hiervoor heb ge
schetst inzake de naam Nuddsteneilanld,
kan men aannemen dat bij het toestaan
van dit kamp een zeer groot aantal,
momenteel in de toekomst te verwach
ten toeristen voor Texel, zal afvallen
vanwege de image die Texel zich dan
heeft laten aanmeten als Nudistenei-
land.
Deze teruggang zal m i. sterker zijn
dan de toeloop van de naturisten.
Dan nog de extra kosten die Texel
bij zijn propaganda zal moeten maken
om aan te tonen dat het geen Nudis-
teneiland is, doch dat het slechts een
kamp als zodanig betreft. Deze propa
ganda is drur en slaat niet aan omdat
het publiek nu eenmaal veel meer ge
loof hecht aan het sensationele dan aan
de nuchtere werkelijkheid.
Verder nog de extra voorzieningen
die dan gemaakt moeten worden inza
ke toegangsweg, perkeerterrein en ove
rige zaken verbonden aan strandexploi-
tatie, geheel apart voor deze groep,
want zij zijn in dit verband los van het
openbare leven. Men zal dit t.z.t. clai
men en terecht want het is een
konsekwentie van de beschikbaarstel
ling op grond van het toerist zijn op
Texel.
Het betekent echter voor de gemeen
te dat ze extra uitgaven zal moeten
doen voor een bepaalde groep, doch
waar de overige toeristen niets aan
hebben.
Voor zover ik het uit de verte kan
bekijken, dan lijkt het er todh wel op,
hoewel een sluitende begroting aanwe
zig is, dat de financiële arm^slag) van
de gemeente vanwege frekwent optre
dende krampen zodanig verstijft dat er
geen beweging meer in te krijgen is en
men in feite geen kant meer op kan.
Dus afgezien van alle principiële of
godsdienstige overwegingen zou men
dit zo men deze zienswijze deelt
reeds op economische gronden moeten
afwijzen.
Persoonlijk ben ik als bestuurder
heus niet huiverig voor een experi
ment of een stunt, maar dan moet er
ook de kans zijn dat er iets uit komt
ten gunste van de inwoners wier alge
mene belangen men behartigt. Dat zie
ik in dit geval niet. Integendeel, bij
aanvaarding van dit experiment neemt
men m.i. onverantwoorde risico's.
Overigens zal men bij het toestaan
van de vestiging van bedoeld kamp
zonder twijfel wrevel opwekken bij dat
deel van de bevolking dat op princi
piële of godsdienstige gronden bedoel
de levenshouding verwerpt.
Tenslotte zal men bij zijn beslissing
rekening moeten houden bij een tot
standkoming van het kamp met de
minder goed klinkende naam die de
massa of anders gezegd; de volksmond
elders, aan hd eiland zal geven. Hoe
wel men op Texel niet veel last heeft
van overgevoeligheid kan dit todh lei
den tot frustatie-gevoelens bij de
Texelse bevolking. Het wil mij voor
komen dat men dit de Texelaars niet
mag aandoen.
Vriendelijk dank voor de plaatsruim
te.
S. de Waard, Warffum
NASCHRIFT
Van de zijde van de Naturistenifede-
ratie geeft men hierop het volgende
commentaar; In Nederland zijn 3000
georganiseerde naturistengezinnen. Zij
zijn aangesloten bij een der Nederland
se naturisteiwerenigingen. Er zijn ech
ter veel meer zg. „wilde" naturisten.
Zij hebben geen toegang tot Nederland
se naturistenterreinen en brengen hun
vakanties door aan buitenlandse natu-
ristenstranden. Het toaal aantal „wilde',
en georganiseerde naturisten kan wor
den geschat op minstens 10 000. Ge
noemde aantallen vertonen een groei
die gelijke tred houdt met het verdwij
nen van het naakttaboe in Nederland.
In Duitsland gaat de ontwikkeling veel
sneller, maar is daar ook eerder be
gonnen. Het aantal Duitse naturisten
heeft de acht miljoen inmiddels over
schreden. Alle Duitse waddeneilanden
beschikken sedert jaren over grote
stukken FKK-strand. Naturistenstrand
is daar voor het toerisme onmisbaar;
al vroeg in het jaar is het op de FKK-
stranden druk. Nooit is gebleken dat
het aanwijzen van aklkommodatie voor
naturisten een ongunstig effekt had op
de toeristische ontwikkeling, in tegen
deel. Natuurlijk geeft de aanwijzing
van een naturistenstrandje op Texel
enorme publiciteit, maar zelfs als dat
tot gevolg zou hebben dat het publiek
zou gaan praten over „Texel het nudis-
teneiland", dan nog is niet te verwach
ten dat belangrijke aantallen mensen
daardoor worden afgeschrikt. De prak
tijk heeft geleerd dal ook ongunstig
lijkende publiciteit vrucht afwerpt.
Nooit is gebleken dat de belangstelling
voor een bepaald gebied achteruitging
als de kranten er op sensationele wijze
over schreven. De angst dat mensen
wegblijven hangt samen met het feit
dat dit verschijnsel zich nog wel voor
doet in kleine gemeenschappen waar
ieder elkaar kent. Als de bakker in
het dorp een scheve schaats rijldt, gaat
hij over de tong en dat kost hem klan
ten. In de sferen van het internationale
toerisme heeft men te maken met de
naamloze massa en die reageert anders.
Zakenlieden weten dat al lang: „Het
geeft niet hóe ze over je praten, èls ze
maar over je praten!"
Naar aanleiding van een desbetref
fende vraag in de vorige raadsverga
dering hebben B. en VV. de gemeente
raad laten weten dat momenteel in Den
Burg nog slechts 800 m2 grond voor
woningbouw direkt beschikbaar is. Dit
stukje dat plaats biedt aan hoogstens
drie woningen, ligt in Den Burg Oost.
In de naaste toekomst zal voor Den
Burg gelukkig aanmerkelijk meer
bouwgrond beschikbaar komen, nl.
42.560 m2 in Den Burg-Oost en
17.000 m2 in Den Burg-Zuid-oost.
Laatstgenoemde plannen worden mo
menteel nog beoordeeld door de com
missie gemeentelijke plannen. Op den
zeer lange duur zal in Den. Burg-
Noord-Avest nog 75.000 m2 beschikbaar
komen en in Den Burg-Zuid-west
40.000 m2. In de raad wordt gevreesd
dat de voortgang van de woningbouw
door het niet tijdig ter beschikking ko
men van bouwgrond, word vertraagd.
In De Cocksdorp ligt 800 m2 (twee
percelen) direkt gereed; later komt
daar nog 33.000 m2 bij. In Den Hoorn
is momenteel niets beschikbaar maar
over enige tijd komt hier 21.500 m2
vrij voor woningbouw. In De Koog is
momenteel de grootste oppervlakte
grond direkt voor de bouw van
huizen gereed, nl. 12.500 m2; later
komt daar 8 000 m2 bij en op den lange
duur nog eens 100.000 m2. In Ooster
end en Oudesdhild is momenteel niets.
Voor Oosterend heeft de commissie ge
meentelijke plannen 16.000 m2 en voor
Oudesdhild 8.700 m2 in behandeling. De
Waal kan over 2.500 m2 beschikken,
als ontsluitingswerkzaamheden zijn
uitgevoerd en in het plan Hel Horntje
is direkt 7.100 m2 voor woningbouw
beschikbaar.
2. „O, kastelein, help mien toch!" kreun
de de boer. „Ik val van mien stokje, als
ik niet gauw een brandewientje met
suuker krijg! Foj, foj, foj, wat ben ik
geschrokken!" Hij stommelde mompe
lend naar de toog, legde er een kwartje
op en sloeg met één teug zijn „brande
wientje met suuker" naar binnen.
„Hèhè....", zuchtte hij toen opge
lucht. „Daar knapt een manskerel van
op!"
„Vertel 'es op, Krelis?" vroeg een
andere bezoeker, die met het boertje
bekend scheen te zijn. „Waarvan ben je
zo geschrokken7"
„Ik heb de Zwarte Kludde gezien!",
antwoordde Krelis triomfantelijk. In de
veilige bescherming van de herberg
vatte hij weer moed en hij meende, dat
het aanschouwen van de Zwarte Kludde
zijn aanzien bij de andere bezoekers wel
zéér moest verhogen.
„Heb je de Zwarte Kludde gezien?"
riepen de kastelein en Krelis' kennis
ongelovig.
„Net wat ik zeg: ik heb de Zwarte
Kludde gezien", bevestigde Krelis en hij
dronk nog een brandewientje met suu
ker. „Dat wil zeggen.ik dacht da'k
hem zag, vat je wel. En als ik had ge
weten, dat hij in mien buurt was, dan
had ik nog wel veel beter gekeken".
„Nou sta je te zwammen, Krelis", zei
de herbergier. „Eerst zeg je, dat je hem
zag, en dan zeg je weer, dat-ie mis
schien wel in je buurt was. Wat is er
nou eigenlijk gebeurd?"
„Ik zwam niet", zei Krelis geprikkeld.
„Luuster maar goed. Ik was op weg
naar huis en om de weg te bekorten liep
ik dwars door het donkere Knekelwoud
Daar zie ik opeens een mooi gouden
uurwerk op de grond liggen. Je weet
wel, zo'n grootvadersklok om te kieken
hoe laat of het is. Ik pak dat alloozie
natuurlijk op en steek het in mien zak.
Toen wandelde ik verder en even later
wil ik nog 'es naar dat mooie gouden
uurwerk kieken. Ik steek mien hand in
de zak en wat denk je da'k vind? Een
grote, dikke pad! Ze keek mien vals aan,
kwaakte dreigend en sprong weg!!"
(wordt vervolgd)