(fro en 'wartsjexehin het harL,
amenwerking D.E.K.
en Fanfare werpt
eerste vruchten af
Nuttige discussie over
het afwijkende kind
SPUITGASTEN TEKORT BIJ
TEXELSE BRANDWEER
Onderwij savond
Electrohuis
Binnenkort opening sauna
in Den Burg
Niet uitgepraat
over vraagstukken
Buitenlandse studenten
onderzochten industriële
ontwikkeling op Texel
Vogel richt voor
\flOOschade aan 5
H00GTEZ0N
MilHimiliMiM»
FEBRUARI 1970
83e JAARGANG No. 8440
mill e N.V* v/b Langeveld De Roofj
11 Deo Burg, Texel - Tel. 2741
arry de Graaf, Keesomlaan 43, Deo
(02220) 2741, *9 aronds (02220) 2403
en
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coop. Rah-
feisenbank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn,
prijs ƒ3,90 p. kw. -f 40 ct incasso.
Advert 19 ct per mm. excl. 4% BTW
EN
it is te hopen, dat het huwelijk
ïn het Koninklijk Texels Fanfare-
s en D.E.K voorlopig niet ongedaan
it gemaakt. Samen komen de korp-
tot een prestatie, die zeer gunstig
ekt bij wat tijdens de laatstge-
len „eigen" uitvoeringen ten ge
werd gebracht. Het publiek heeft
daarvan zowel in Den Hoorn als
Burg kunnen overtuigen bij het
isteren van de eerste gezamenlijke
;eruitvoering. De luisteraars, er zich
ege van bewust dat de DEK- en
iareleden zich de afgelopen maan-
|Q heel wat inspanning hebben moe-
getroosten, reageerden zeer dank-
'k® Dirigent P. Heertjes en zijn en-
ile mochten zaterdagavond in „Ca-
jïe zelfs een staande ovatie in ont-
gst nemen.
/an
/an i heer p. j. Koorn, voorzitter van
970 Kon. Texels Fanfare verwelkomde
dag een volle zaal. Hij stelde vast
meerdere luisteraars zelfs voor de
•de keer waren gekomen, waaron-
burgemeester Sprenger, de ere-
zijn rzitter van het Kon. Texels Fanfare,
speciaal welkomstwoord werd ook
•roken tot het echtpaar Beemster-
echtpaar Oskam, bestuur en diri-
van „Excelsior", oud-lid L. v.d.
p, die met zijn vrouw speciaal voor
gelegenheid uit Oud-Bierland was
•gekomen, de revuegroep van de
rtvereniging, de jeugdleden van het
are, oud-lid en ere-lid J. Schrama
nevrouw Heertjes.
Drumband
lal et programma werd geopend door
drumband van het Kon. Texels
farekorps met een tweetal num-
s: Stokkenmars en Roffelmars. De
amboers en 9 majorettes brachten
er goed af. Een compliment aan de
D Haker die met dit kleine, maar
pere groepje van doorzetten weet,
,er stellig op zijn plaats. Dat hier en
een stokslag werd vergeten en dat
techniek nog niet helemaal af was,
1 niemand hebben gestoord. De pau-
trom moet wel op de ritmiek Iet-
De majorettes deden het leuk, maar
iets te stijfjes. Voorzitter Koorn
telde dat in de afgelopen zomer
ir liefst 9 tamboers het korps heb-
verlaten. Naderhand kwamen er
r zes nieuwe bij, maar op volle
kte is men nog niet. Jongeren, die
alt ngstelling hebben voor de drum-
Icfl
Ier-
bracht. „Hoch und Deutschmeister"
werd prima gespeeld. Het toegiftje
„De garde" kijken we, als het spreek
woordelijk gekregen paard, niet in de
bek.
Nu doorgaan
Zoals gezegd: er is een zeer grote
stap in de goede richting gezet. Fijn
voor de beide verenigingen en het pu
bliek, maar ook voor de recensent, die
graag een gunstige beoordeling schrijft.
Niemand is echter gebaat met een on
verdiende pluim. Daarom moeten we
ook stellen, dat de gecombineerde ver
eniging de stijgende lijn alleen zal
kunnen blijven volgen als men niet te
vreden is met het nu geboekte resul
taat. Het kan nog beter! Er zijn nog
enkele muzikanten die een onvoldoen
de partijkennis demonstreerden. De
saxofoons, bespeeld door een paar pri
ma blazers, lijken ons qua klank niet
zo passend in het geheel. Opvallend
goed waren tuba, bariton, sopraan-sax
en piston. De trombones moeten er wat
meer uitkomen. Wat de instrumentver-
houdingen betreft zijn de pistons/
trompetten wel heel erg sterk vertegen
woordigd. Misschien kan de dirigent
hierin verandering brengen door en
kele sterkoperblazers naar de bugels te
laten verhuizen.
Dirigent Heertjes krijgt steeds meer
vat op zijn muzikanten. Nog wat ex
pressiever beleven van de muziek zal
de muzikanten wellicht nog meer inspi
reren.
Over enkele weken zal aan de Kees-
omlaan te Den Burg een Fins saunabad
worden geopend. De installatie is on
dergebracht in een gebouw bij de wo
ning van de heer H. de Graaf, de eige
naar-exploitant van deze eerste Texel
se sauna. Het is de bedoeling vooral
volgens afspraak te werken. Men kan
dan zijn sauna in strikt besloten sfeer
(individueel of in groepsverband) ne
men. Het „inloopsysteem" zoals dat bij
de grote saunabaden in de steden wordt
toegepast is op Texel geen haalbare
kaart, althans niet in de wintermaan-
d worden met open armen ontvan-
Extra welkom is een potige jonge-
voor de overslagtrom.
Extra
et programma dat het fanfarekorps
I gehore bracht telde twee nummers
r dan in het programma was aan-
pndigd. Ter gelegenheid van de ver
dag van prinses Beatrix werd voor
iet Wilhelmus gespeeld en na afloop
d als reactie op het zeer hartelijke
laus nog een toegift ten gehore ge-
:ht.
e mars „Our Director" werd goed
evoerd en vormde een gelukkige
t van het geannonceerde program-
Het begin van de Dambursters-
- 's was voortreffelijk. Dit peil werd
aas niet volgehouden, want halver-
kwam naar voren dat de bugels
werk maar nauwelijks aankonden;
de altgroep liet enkele steekjes
dien. Goede bassen, tuba en bariton,
«ele blazers hadden hun partij nog
pa et volledig onder de knie, maar er
gikeerde weinig aan.
)0pHet 4 delen tellende Divertimento
ui Boudijn werd zeer goed uitgevoerd
i was stellig het beste deel van de
verand. Alle delen werden muzikaal
«■antwoord vertolkt. Jammer, dat een
^art^ er toc^ n*et helemaal in-
De sopraansax kwam hier zeer
naar voren tijdens een foutloos ge-
:hte solo. Een pluim komt ook toe
tuba, bariton, bassen en pistons,
•venals in Den Hoorn werd de se-
Uit Chelsea veel zwakker uit-
ivoerd. Deze muziek lijkt ons voor
ttfare bovendien minder geschikt. De
önming was matig, het samenspel
vowroldoende en de inzetten ongelijk.
Wbr een en ander ontstond een rom-
Jpige indruk.
©an kwam de suite „In somerset" er
wat beter uit al moet gezegd wor-
dat het geheel wat te vlak bleef,
nning en sfeertekening, waarom
t dit werk vraagt, hebben we ge-
t- Het laatste deel moet bovendien
feller en meer geladen worden ge-
Vrijdagavond werd onder grote be
langstelling in de Burgemeester De
Koning-hal de eerste algemene contact
avond gehouden van het Onderwijs-
contact Texel. Na een inleiding door de
heer Streletskie, remedial teacher te
Stolwijk, werd het verdere deel van de
avond in beslag genomen door een dis
cussie over diverse aspecten van de
school en het naar school gaan. Als al
gemene slotsom van deze discussie mag
worden gesteld, dat er aan het huidige
onderwijsbestel nog heel wat hapert,
hoewel men moest toegeven, dat een
juiste oplossing nu ook altijd weer niet
zo eenvoudig is.
Burgemeester Sprenger zette in zijn
openingswoord een en ander uiteen over
het streven van het Onderwij scontact.
Kort samengevat is het: voorlichting
aan, samenwerking met, en contact tus
sen iedereen die op een of andere ma
nier met het onderwijs in aanraking
wordt gebracht. Dit zijn dus de diverse
scholen onderling, en de leerkrachten,
maar ook de leerlingen zelf èn de ouders
van die leerlingen. Tevens is er het ver
langen om ieder kind op zijn eigen,
voor hem of haar geschikte plaats te
brengen. Over de manieren, waarop dit
zou kunnen gebeuren en welke theo
rieën hierover bestaan, gaf hij het
woord aan de heer Streletskie, die voor
deze gelegenheid was uitgenodigd.
Waarheen
De heer Streletskie, die hoofd is van
een school voor moeilijk opvoedbare
kinderen, stelde het probleem als
volgt: Waar moeten wij naar toe met
al die kinderen die extra aandacht
vragen, en hoe is deze problematiek
ontstaan? Hoe was het vroeger? In de
middeleeuwen was er nauwelijks
sprake van problematiek. Er was geen
leerplicht, dus iemand, die op school
niet kon meekomen, ging er gewoon
niet heen en niemand had er last van.
Pas tegen het eind van de negentiende
eeuw, vlak voordat de leerplicht inge
steld wordt, ontstond de eerste zorg
voor wat genoemd wordt: het gebrek
kige kind. Dit „gebrekkig" kan na
tuurlijk veel betekenen: lichamelijk ge
brekkig, geestelijk onontwikkeld, moei
lijk opvoedbaar, enz..
In Groningen werd een doofstom-
menschool gesticht en later in Amster
dam een school voor blinden. Maar
deze scholen waren niet zozeer opge
richt om het kind een aan hem of haar
aangepaste opleiding te geven, maar
veeleer uit medelijden; men vond het
„zielig" en wilde het kind op een of an
dere manier opvangen. Daarbuiten was
gewoon de lagere school, en die was
dan voor iedereen die daar belangstel
ling voor had.
Met de invoering van de leerplicht
wet in 1901 werd dat echter anders. Nu
moesten alle kinderen, ook de gehandi
capten, naar school. Dus automatisch
kwam er de ontwikkeling, dat er op
eens veel meer gehandicapten op school
zaten Dit was dus een forse stap in de
ontwikkeling van het probleem van het
„minder begaafde" of „gehandicapte"
kind.
De zorg voor dit kind moet zich, niet
uit medelijden, maar gewoon uit nood
zaak, gaan vergroten, en dit gebeurt. Er
komen diverse soorten „speciale" scho
len; tegenwoordig zijn het er ongeveer
twintig: Hieronder vallen b.v. scholen
voor blinden, doven, doofstommen, li
chamelijk gehandicapten, geestelijk ge
handicapten, debielen, imbecielen,
moeilijk opvoedbare kinderen en in
richtingen voor zwakzinnigen De vraag
is: wanneer is een kind niet geschikt
om een normale lagere school te volgen
en moet het naar een bijzondere school.
Het is nu eenmaal met dit classicale
systeem met leerstof jaren een feit, dat
leerlingen kunnen blijven zitten. Dit
hoeft echter helemaal niet te duiden op
domheid of een ander gebrek.
Zitten blijven
Het kan ook wel zijn dat het kind het
tempo niet bij kan houden, om dat aan
een probleem niet genoeg tijd besteed
wordt. De leerstof moet nu eenmaal in
één jaar „af". Als het kind dan dou
bleert, worden ze verveeld en schen
ken minder aandacht aan de leerstof,
waardoor de kans op wéér blijven zit
ten ontstaat. Op die manier zou men
dus ten onrechte kunnen concluderen,
dat hij of zij niet mee kan komen. Van
daar dat er ook veel over dit probleem
„zitten blijven" gepraat wordt.
De uitgebreide zorg, die tegenwoor
dig aan het gehandicapte kind wordt
besteed, vormt echter ook een probleem
op zichzelf, zo zei de heer Streletskie.
Zoals hiervoor al aangehaald, zijn er
nu ongeveer twintig soorten bijzondere
scholen. Worden deze kinderen nu niet
te veel geïsoleerd? Zou het niet veel
beter zijn om al die takken onderwijs
niet wat te verminderen en het con
tact met de normale school te vergro
ten? De heer Streletski achtte dit,
uiteraard met de nodige hulp, niet on
mogelijk.
Tijdnood
Na deze inleiding werden de toe
hoorders verdeeld in tien groepen. Zij
kregen ieder een formulier met enige
vragen, die zij met elkaar moesten
trachten te beantwoorden. Hiervoor
kreeg men een klein uur de tijd, waarna
de antwoorden van de groepen werden
voorgelezen aan een panel, dat er ver
volgens zijn oordeel over gaf. Dit panel,
onder voorzitterschap van burgemeester
Sprenger, bestond uit de volgende per
sonen: mevrouw Sikkens, logopediste,
en de heren Siebinga, huisarts, Giliam-
se, hoofd van de Beatrixschool, De
Vries, psycholoog, Hameling, inspecteur
voor het buitengewoon onderwijs, Stre
letskie, remedial teacher, en Kareis,
schoolarts.
(vervolg naar pagina 2)
den. De sauna is overigens groot genoeg
om een gezelschap van 6-12 personen
te ontvangen. De installatie omvat een
wacht/rustruimte, kleedruimte, cabine
voor 8 personen (de eigenlijke sauna),
doucheruimte, toilet en ketelruimte
waarin zich de apparatuur bevindt
waarmee de cabine wordt verhit en
waar ook de cv-ketel staat. Tenslotte
is er een „patio", een door hoge schut
tingen tegen inkijk beschermd stukje
tuin, dat als luchtbad dienst doet.
Nieuwelingen in de sauna worden
desgewenst door een verpleegster weg
wijs gemaakt.
De eigenaar hoopt dat ook veel
Texelaars de sauna zullen ontdekken
als middel om de lichamelijke conditie
te verbeteren, als schoonheidsinstituut
en als remedie tegen tal van kwaaltjes.
Wat dat laatste betreft dient men uiter
aard wel zijn huisarts te raadplegen.
Meer dan 27 Texelaars hebben ach
vorige week laten interviewen door
een groep studenten van het Research
instituut voor Bedrijfswetenschappen
te Delft. De groep verbleef een week
op Texel om bij wijze van praktische
oefening de regionale industriële ont
wikkeling te bestuderen. De studenten
waren vrijwel allen afkomstig uit ont-
wikkelingslanden waar zij verbonden
zijn aan de regering of aan adviesbu
reaus.
Zij volgden in Nederland de cursus
om zich te bekwamen in het onderken
nen van de problematiek op het gebied
van de industriële ontwikkeling. De
deelnemers die de afgelopen week op
Texel waren zijn afkomstig uit Grie
kenland, Egypte, Mepal, Maleisië, Indo
nesië. Guinee, Nigeria, Peru en Nicara
gua. Gesproken werd met vertegen
woordigers van gemeente, arbeidsbu
reau, NIOZ, TEM, Zuivelfabriek, land
bouwvoorlichting, VW, Jonge Onder-
DEN HOORN Toen mevrouw
Van der Gaag, Den Hoorn, don-
4 derdagochtend bezig was in haar 4
bijkeuken, h:orde zij geluid van 4
X brekend glas. Ze ging in de huis-
kamer kijken, waar bleek dat het X
glas van het grote raam aan
4 scherven lag. Het was niet moei-
X lijk naar de oorzaak te raden. 4
X Een op een valk gelijkende vogel 4
X was er tegenop gevlogen. Het dier X
zat nog versuft op de straat en J
J had de botsing dus overleefd.
4 Nauwkeurige determinatie van de
4 ruitenvernieler was niet mogelijk 4
X want even later was hij gevlogen, i
T Herstel van de schade kostte on- 4
geveer ƒ100,Sinds donderdag X
vindt mevrouw v.d. Gaag dat
4 valken niet meer tot de nuttige
4 vogels mogen worden gerekend. 4
nemers, Teso, Staatsbosbeheer, banken
en coöperaties. Ook werden enkele
boerderijen bezocht.
Tevreden
De heer H. J. B. Roosëboom, docent
aan het instituut en leider van de groep
vertelde ons zeer voldaan te zijn over
de royale medewerking die de studen
ten op Texel hebben ondervonden.
Vooral de gemeente is men zeer erken
telijk; deze vervulde een bemiddelende
rol bij het zoeken van mensen die nut
tige gegevens voor dit groepsonderzoek
konden verschaffen. Het gezelschap, dat
vrijdagmiddag weer is vertrokken, be
diende zich van Engels als voertaal.
Waar dat moeilijkheden opleverde bij
intervieuws trad een tolk op. Het inter
nationale gezelschap was ondergebracht
in hotel „De Lindeboom-Texel".
De Texelse vrijwillige brandweer
heeft een vrij ernstig personeelstekort.
Het tekort is plotseling ontstaan toen
van het ruim 30 man tellende korps er
tien werden afgekeurd. De medische
keuring is streng en meer dan in het
verleden wordt erop gelet dat degenen
die ouder zijn geworden dan 55 jaar het
korps verlaten. Men is nu druk doende
met het aanwerven van nieuwe krach
ten, maar in de hoop, dat er voldoende
animo zou zijn, is men teleurgesteld.
Verder dan vijf nieuwelingen is men
niet gekomen. Op dit moment kunnen
nog zeker tien nieuwe brandweerman
nen geplaatst worden, want de oor
spronkelijke sterkte was ook niet over
dadig. Men heeft graag wat reserve
achter de hand. niet alleen voor het
geval zich ooit eens zeer hevige en lang
durige branden zouden voordoen, maar
ook om in de zomermaanden een pret
tig te regelen weekendwachtdienst te
kunnen organiseren.
De voorkeur gaat uit naar mensen
uit Den Burg of directe omgeving met
een goede gezondheid die bereid en in
staat zijn in teamverband de handen
uit de mouwen te steken. Bezit van een
rijbewijs strekt tot aanbeveling. Ze
moeten niet alleen opkomen bij brand,
maar ook bij de ééns per maand te
houden oefeningen en per jaar bij en
kele bijzondere oefeningen. De spuitgas
ten krijgen voor hun inspanning een
kleine vergoeding: ƒ5,per uur; bij
nacht ƒ5,50 per uur. Wie zich uit zin
voor avontuur en sportieve sensatie tot
het vuurbestrijden voelt aangetrokken,
hoeft zich daarvcoor niet te schamen,
want velen in het dorp beoefenen het
brandweerman zijn om die reden met
veel genoegen.
Sport
„Je moet het beschouwen als een
sport", zegt brandmeester D. van Wil-
sum. „Als de sirene gaat, weet je niet
of het een schoorsteenbrandje is of een
grote bosbrand. Dat is reusachtig span
nend. Telkens is het weer zaak zo snel
mogelijk ter plaatse te zijn, waarna
het aankomt op organisatie en team
geest bij het bestrijden van het vuur.
Het geeft een geweldige voldoening als
dat allemaal, dank zij ieders inspan
ning, naar wens verloopt. En het is
natuurlijk helemaal fantastisch als je
erin slaagt mensen of dieren van de
vuurdood te redden. Veel mensen in
ons korps zien hun taak in de eerste
plaats ideëel. Ze vinden het een plicht
om hulp te bieden in de nood".
In het afgelopen jaar rukte de brand
weer 18 keer uit; in 1968 15 keer. In
vergelijking met het „topjaar" 1967,
toen 35 branden werden gemeld, lijkt
dat niet veel. Bij de brandweer koes
tert men enige angst voor het moment
waarop een ernstige bosbrand wordt
gemeld. Voor bestrijding van een vuur
dat over een grote oppervlakte voort-
woedt, kan men nooit genoeg getraind
personeel hebben. Trouwens, ook het
materiaal is dan niet toereikend. Men
heeft geen mobilofoons, waarmee het
contact kan worden onderhouden tus
sen op verre afstand van elkaar opere
rende blussingsploegen.
Dat materiaal komt er op den duur
wel. Dat is een kwestie van geld. Bij
de mensen is het een kwestie van wil
len. Jonge mensen, die willen, moeten
maar eens contact opemen met com
mandant J. van Hoorn, Haffelderweg
15, telefoon 2797 of 3041.
(advertentie I.M.)
Van'sochtends vroeg
tot'savonds laat-
altijd in topvorm
