Zeehondenreservaat
scheepvaart en
zinloos door
defensie
G\foor jonge spaarders
SiRAIFFEISENBANI
SMID JE VERHOLEN EN DE RARE AL
iiWAT m mmm woo
Lieuwe Dijksen in „De Pieper
Wanbeleid van
regering?
,r
SPAARBANKEN ALLE BANKZAKEN
voorw
De bewaking van het 20.000 ha. grote zeehondenreservaat Het Eyeriandse
Gat is zinloos. Omdat de scheepvaart in het gebied volkomen vrij is en defensie
er mag oefenen, is het een der meest onrustige gebieden van de Waddenzee.
Sinds de instelling van het reservaat is het aantal zeehonden in dit gebied
niet verder gedaald, maar elders in de Waddenzee (dus in het onbeschermde
gebied) is de robbenstand toegenomen. Willen de maatregelen, die Staatsbos
beheer ten aanzien van het gebeid heeft genomen enige zin krijgen, dan dienen
de militaire oefeningen drastisch te worden beperkt en de scheepvaart moet
op de plaatsen van de grootste robbenconcentraties worden geweerd.
Dat schrijft Texelaar Lieuwe Dijksen
in het jongste nummer van „De Pieper"
het orgaan van de Vogelwerkgroep
Noordhollands Noorderkwartier. De
heer Dijksen was de afgelopen zomer
nauw'betrokken bij de organisatie van
de Robbentochten in het kader van de
actie Wees wijs met de Waddenzee. De
conclusies die hij daarbij aan de hand
van dagelijkse waarnemingen trok, leg
de hij neer in zijn artikel, dat wij hier
onder in zijn geheel weergeven.
Tussen Texel en Vlieland ligt het
20.000 ha grote zeehondenreservaat Het
Eyeriandse Gat. Dit reservaat werd in
1947 ingesteld als rustgebied. Tevens
werd toen de zeehond onder de jacht
wet gesteld. In het gebied mag dus
vanaf dat jaar helemaal niet meer ge
jaagd worden (ook niet op ander wild
zoals eenden etc.). Omdat het aantal
zeehonden in de Waddenzee (en ook in
het reservaat) bleef dalen, is de zee
hond in 1962 geheel en al beschermd
verklaard; ook werd toen besloten het
reservaat permanent te bewaken. Dit
gebeurt nu door een opzichter van
Staatsbosbeheer, die uitgerust is met
een motorvlet, en ook tot taak heeft
tellingen etc. te verrichten.
Zo op het eerste gezicht lijkt dit een
prachtig voorbeeld van effectieve na
tuurbescherming. Wat zijn nu echter
de resultaten en wat komt er verder
van de bewaking terecht
Na 1961 is de stand van de zeehond
binnen het reservaat niet verder ge
daald. Daarbij dient echter opgemerkt
te worden dat omstreeks die jaren de
stand in andere delen van de Wadden
zee stijgende was.
Geen bewaking
Omdat er geen haven bij De Cocks-
dorp is en de motorvlet dus 's winters
in weer, wind en ijs zou moeten liggen,
gaat hij de wintermaanden het water
uit. Dan is er uiteraard geen bewaking.
De scheepvaart binnen het reservaat is
trouwens geheel vrij. D.w.z. dat zowel
pleziervaartuigen, zoals jachten en mo
torbootjes, als garnalenvissers en schel
penzuigers er zoveel mogen rondvaren
als ze willen. Uiteraard brengt dit bij
laag water, als de robben op de banken
liggen te rusten, de nodige onrust te
weeg. Ook hebben we afgelopen zomer
kunnen constateren, dat wanneer bij
hoog water garnalenvissers in het ge
bied aanwezig waren, de zeehonden bij
eb op de banken veel onrustiger waren
dan normaal het geval is. De reservaat
bewaker kan aan de pleziervaartuigjes
verzoeken de zeehonden zoveel moge
lijk met rust te laten. Zo'n verzoek
heeft (begrijpelijkerwijs) bij schelpen-
zuigers of garnalenvissers, die voor hun
brood aan het werk zijn, weinig effect.
Het zeehondenreservaat is bovendien
eén van de (misschien wel hèt) lawaai-
igste gebied(en) in de Waddenzee! Dat
hebben we dan aan onze defensie (en
die van onze NAVO partners) te dan
ken.
Vliegtuiglawaai
Het gehele jaar wordt op de Vliehors
met straaljagers geoefend. Buiten het
vakantieseizoen (15 april - 1 september)
wordt daarbij ook scherpe munitie ge
bruikt. Ondanks het feit dat we afge
lopen zomer regelmatig bommen etc.
ver buiten de onveilige sector hebben
zien vallen, wordt de verstoring daar
bij niet in de eerste plaats door de ont
ploffende munitie veroorzaakt. De
vliegtuigen zelf (Amerikaanse Phan
toms, Nederlandse en Duitse starfigh-
GROESBEEKSE TEHUIZEN
KOLLEKTE VAN 23 - 28 FEBRUARI
In 14 huisjes en tehuizen wonen zo'n
40 kinderen en volwassenen, twee ver
schillende groepen van mensen die hulp
en steun nodig hebben. De kinderen,
omdat ze thuis tekort kwamen waar
ieder kind van nature recht op heeft:
liefde, begrip, opvoeding tot een har
monisch mens. De volwassenen die we
gens hun gehandicapt bestaan licha
melijk en-of geestelijk in de maat
schappij op een zijspoor of zelfs dood-
spoor gerangeerd dreigden te worden.
Opvoeding, arbeid en begeleiding van
deze mensen, maar ook uitbreiding, ver
bouwing en modernisering van hun
huizen worden bij lange na niet door
de subsidie gedekt.
De Groesbeekse tehuizen een pro
testantse instelling - bestaan al 40 jaar
Iedereen wordt opgenomen ongeacht
geloof of levensbeschouwing.
Zij koliekteren ieder jaar, ook in;
1970. Radio en TV ondersteunen deze
aktie. De nationale kollekte is dit jaar
van 23 tot en nïet 28 februari.
Onze kollektant geeft vrije tijd! Stel
hem of haar niet teleur. Treft u geen
kollektant, dan kunt u gireren: 88 27 88
t.n.v. Groesbeekse Tehuizen te Groes-
beek.
ters, Nederlandse Thunderstreaks e.a.)
veroorzaken ontzettend veel lawaai. De
hoogte waarop de Vliehors benaderd
wordt varieert van ongeveer 100 tot
1000 meter. Al deze aanvliegroutes lig
gen boven het reservaat.
Ook minder lawaai veroorzakende,
maar langzamer vliegende vliegtuigen
zoals helicopters en sportvliegtuigen
kunnen een enorme paniek onder de
zeehonden veroorzaken, vooral als ze
laag vliegen (minder dan 150 meter).
Uitwerking
In de tweede plaats wordt er van 1
september tot 15 april met Centurion-
tanks geschoten (10,5 cm). De doelen
waarop gesohoten wordt staan ten Z.O.
van de batterij aan de waterlijn. Zeer
veel granaten (zowel scherpe als oefen
granaten) vliegen echter door (we con
stateerden tot 8 km) het reservaat in,
om daar tussen de vogels en zeehonden
terecht te komen en-of te exploderen.
Niet alleen moeten door de ontploffen
de granaten veel vogels en zeehonden
getroffen worden, ook het geluid en de
luchtdruk ervan hebben, zoals we van
dichtbij hebben kunnen zien, een ont
zettende uitwerking, ook al is die af
komstig van oefengranaten. Op een
zandbank waar normaal een 20 tot 30
exemplaren verbleven, lag toen de gra
naten in de richting daarvan werden
afgevuurd, geen enkele zeehond! Wel
zwommen de dieren voor de zandbank
heen en weer. Het is duidelijk dat het
de zeehondenstand niet ten goede komt,
als de dieren bij eb niet meer aan rus
ten toekomen.
Ul«ri bxltaa T«rantieer*ï#*ald Tan da r«d(hll«
Over het gevaar van de blindgangers
(onontplofte granaten) die overal op het
wad en in de vaargeulen (waar normaal
aus ook mensen en vaartuigen komen)
liggen, zal ik het hier maar niet heb
ben. Wanneer we de beide onveilige
sectoren bekijken, is het ook duidelijk
dat de bewaker het grootste deel van
het jaar niet eens in zijn reservaat kan
komen. Doordat dit jaar de onveilige
sector van de cavalerie in zuidelijke
richting is uitgebreid, is zelfs een deel
IK SCHAAM MIJ DIEP.
van de vaargeul van Oudeschild naar
De Cocksdorp daarin komen te liggen
Onbegrijpelijk
Het is trouwens voor mij onbegrijpe
lijk dat „domeinen" het wad tussen
Texel en Vlieland zowel ter beschikking
stelt van Staatsbosbeheer als reservaat,
alsook als oefenterrein aan „defensie".
Een bewijs temeer van het wanbeleid
dat onze regering al jaren t.a.v. natuur
bescherming voert. Alle kosten die
S.B.B. nu maakt om het gebied te be
waken zijn volkomen overbodig.
Wanneer het reservaat werkelijk aan
zijn doel zou kunnen gaan beantwoor
den, zouden eerst de volgende maatre
gelen getroffen moeten worden:
1. De oefeningen van de luchtmacht
zouden moeten worden gestaakt of
de aanvliegroutes zouden op min.
1000 meter gesteld moeten worden.
2. De cavalerie zou hoogstens in een
smalle sector pal oost mogen
ten. Daar komen de granaten
op het wantij van Vlieland
geen zeehonden liggen (er zijn
wel vogels!).
Ook zouden de doelen kunnen
den verplaatst en zouden er
vangers (bijv. kunstmatige duin
achter aangebracht kunnen woi
3. De scheepvaart zou beperkt n
worden. Daarbij kan de doorg
vaarroute Eyeriandse Grond
Robbegat - Vogelzwin - Foksdi^r
wel voor pleziervaartuigen als
vissers 'open' blijven. Andere g
waaraan belangrijke concent
zeehonden liggen, zoals Jack
Engelse Vaarwater, Keteldie
Lange Gat zouden echter
gebied moeten worden.
Alleen in dat geval zou bewaki
20.000 ha wad en water enige zii
gen.
35. Smid je Verholen keek de profes
sor verbluft na en mompelde: „Wel
alle spijkerkoppen nog an toe! Als ik
hem niet gauw achterna ga, dan is hij
nog in staat ook om naar de politie te
gaan! Daar zou ik de grootste narig
heid mee kunnen krijgen. Hoe zou ik
moeten bewijzen, dat ik heus de Klud-
de niet ben.
Hij zette er dus stevig de pas is en
stoof achter de professor aan, die hij
weldra inhaalde. „Luister nu toch
eens, professor!" riep hij met nadruk.
„Ik ben heus de Kludde niet! Toen boer
Krelis dat verhaal gisteren vertelde van
dat horloge en die pad, toen was dat
de eerste keer in mijn leven, dat ik vanmooi afgeven als gevonden
de Kludde hoorde!
„Legt u dat maar aan de politie uit,
meneer", sarde professor Nosco. „Uw
verhaaltjes zijn werkelijk aandoenlijk!
Men zou er bijna invliegen! Ma..aar
wat is dat!" Met grote ogen keek de
professor op de grond vlak naast de
voeten van de smid
„Nou breekt mijn klomp!" zuchtte
deze. „Dat is een horloge!"
„Een waarheid als een koe", gromde
de professor. „Geen mens zou dat ding
voor een taartje aanzien".
„Pak het maar op, professor", zei de
smid koeltjes. „U gaat toch immers
naar de politie? Dan kunt u het meteen
„Ik zal wel wijzer zijn",
lessor smalend. „Denk maar niet, l
me voor de mal laat houden ml
betoverde horloge van de Zwarte!
de! Haha! Dat hebt ge er natiJ
zelf gauw neergelegd! En zal ikl
eens wat vertellen, meneer?
meer dan genoeg van al dat alci
ten- en Kludde-gedoe! Ik vind dl
naar de politie zelf wel! En valt J
asjeblieft niet langer lastig!"
En voor de tweede maal liep dl
fessor er driftig vandoor. Voor j
Verholen bleef er toen weinig
over dan het uurwerkje oppaldjH
de professor nakijken.
Ik schaam mij diep omdat ik ook be
hoor tot de gemeenschap hier op dit
eiland, die helaas te weinig gevoel
heeft om elke vorm van kunst ook
maar enigszins te willen of kunnen be
grijpen. Voor diegenen die er net zo
over denken was het donderdagavond
een bittere pil die we te slikken kre
gen in de Burgemeester De Koning-hal.
Kort voor het einde van de cabaret
voorstelling van Marnix Kappers kon
deze artiest het niet langer bolwerken
tegen de zeer storende geluiden uit de
zaal, met name uit de eerste rijen waar
ik mij helaas ook bevond en zodoende
al een groot deel van de avond mijn lol
opkon. Het is jammer dat velen alles
wat met toneel enz. te maken heeft niet
begrijpen. Het is echter nog meer jam
mer dat de leiding van zulke avonden
daar grotendeels zelf schuldig aan is,
door jeugd toe te laten zonder dat deze
jeugd entree moet betalen. Het is mij
bekend dat hiervoor reeds op de scho
len een bedrag uitgegeven is door de
ouders maar het ligt voor de hand dat
kinderen van 13 en 14 jaar graag een
avond „uit" willen en deze gelegenhe
den met beide handen aangrijpen. Het
is bedroevend dat de leiding daaraan
niet gedacht heeft. Het was voor die
mensen die van dit soort theater hou
den, waaronder ik ook mij zelf reken, 'n
ontgoocheling als een avond zijn klimax
nadert en het programma abrupt moet
worden afgebroken.
Als men na afloop (of liever gezegd:
na afgang van het publiek) nog kans
krijgt de heer Kappers te spreken is
het volgens mij alleen een gelegenheid
om excuus aan te bieden en niet om
te discussieren over wel of niet door
gaan van de voorstelling. Helaas be
merkte ik dat er van de onderwijzers
zelfs enigen waren die een cabaret
avond vergeleken met een schoollesuur.
Het is voor mij onbegrijpelijk dat
deze mensen de moed hebben om een
artiest een lesje te willen geven in-
plaats van dat zij zich verontschuldi
gen voor een publiek dat overdag bij
hen in de klas zit. Wanneer zulke din
gen (want dit is niet de eerste keer)
meer blijven gebeuren is het vrij logisch
dat artiesten er zich wel voor zullen
hoeden om naar Texel te komen. Te
recht, want we zijn er (voor een groot
gedeelte) nog niet rijp voor.
Hoe de heer J. Sikkens nog kon op
merken dat hij de houding van de heer
Kappers „laf" vond, is mij een raadsel.
(Wanneer de Texelaars geen geld geven
voor de aktie van de heer Sikkens om
kinderen in Biafra te helpen, dan is het
toch niet zijn schuld dat de aktie mis
lukt?) Evenmin kunnen we de heer
Kappers iets verwijten.
Tot slot nog dit: men zal aanvoeren
dat de heer Kappers het publiek te
enthousiast had gemaakt en zodoende
het „serieuze" gedeelte zelf verknoeid
zou hebben, wie dit zegt laat dan dui
delijk horen dat hij totaal geen ver
stand van kunst heeft.
Bij deze bied ik mijn excuses aan de
heer Marnix Kappers aan, die mij een
fijne avond wilde bezorgen, maar hier
in moest falen.
G. Jansen
Bi
Wilt u uw kinderen leren sparen? De Raiffeisen-
bank helpt u graag. Kleuters sparen spelenderwijs
dubbeltjes en kwartjes in zo'n fel gekleurd
spaarbusje van de Raiffeisenbank. Voor de
jeugd van 15 tot 21 jaar heeft de Raiffeisenbank
het Ideaal Spaarplan „De Zilvervloot", met
liefst 10% extra premie over spaartegoed
bankrente! Breng uw kinderen nu bij, hoe
belangrijk sparen eigenlijk is-later hebben
ze er plezier van. Zoals zovelen - ruim
2% miljoen mensen vertrouwen hun
spaargeld toe aan de Raiffeisenbank.
Santen spaarden ze 8 miljard gulden (dat
is een kwart van al het Nederlandse
spaargeld!)Komt u eens praten bij een
van onze 1700 vestigingen. De
Raiffeisenbank heeft voor iedereen de
juiste spaarvorm. Sparen bij de
Raiffeisenbank - begin er vroeg mee!
1700 VEST GING
Zv
