Vogeleiland Texel: broedplaats
voor 115 soorten
;i
Pockets
B
£sso]
HAVENRESTAURANT TEXEL
Films in het City-Theater
te Den Burg
„De Nieuwe
Aanleg"
VAREN EN VISSEN
MET DE TX 44
FOTO- EN FILMARTSKELEN
N.V. v'h Langeveld De Rooij
LPG station
AUTOSHOP
JAN REY
Plateserviee
MAAK ER EENS EEN LUCHTIG DAGJE VAN:
U wilt Uw hypotheek-, financiering- en
assurantiezaken persoonlijk houden?
TEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoeristTEXELtoerisi
TEXEL IS hèt vogeleiland. Dat weet iedere toerist, die het eiland
bezoekt. Velen komen zelfs enkel en alleen voor die vogels, vooral
ïin voor- en najaar. Dan zie je niet alleen overal vogels, maar ook
stoere buitenlui (nou ja, ze blijven tegenwoordig ook wel eens ver
borgen in hun auto's) met grote verrekijkers en fototoestellen met
telelenzen.
Er zijn op het eiland niet minder dan zo'n 115 soorten vogels als
broedvogels vastgesteld. Maar daarnaast zijn er nog talloze soor
ten, die vaak in zeer grote aantallen, in de trektijd voor korte of
lange tijd op Texel vertoeven. Volop afwisseling. Er valt altijd bij
zonder veel boeiends te zien.
Onlangs is door Ir. W. G van dei-
Kloet van EStaatsbosbeheer het plan
geopperd om in ons land een aantal van
de meest waardevolle grote natuurge
bieden als nationaal park of nationaal
landschapspark te bestemmen. Het hele
eiland Texel zou én van deze nationale
landschapsparken moeten worden, en
gedeeltelijk nationaal (natuur)park. Eén
reusachtig reservaat dus, waarin het bij
zondere aspect van het landschap zoveel
mogelijk bewaard zou moeten blijven,
ten dienste van de recreatie zowel als de
natuurbescherming.
Nu reeds heeft het eiland een zeer
groot aantal natuurreservaten, waarin
met name de vogels de best mogelijke
kansen worden geboden voor hun nako
melingschap te zorgen of zich te voeden
Een groot aantal van deze reservaten
ligt in het duingebied, déze gebieden
zijn in het bezit van het Staatsbosbe
heer. Voor een groot gedeelte zijn deze
terreinen toegankelijk langs wegen en
paden. In andere kan men onder ge
leide van een deskundige vogelwachter
op bezoek. Voor de excursie-mogelijk
heden verwijs ik naar elders in deze
TEXELtoerist.
Natuurmonumenten
Een groot aantal kleine en grote na
tuurgebieden buiten de duinstreek is in
handen van een vereniging, waarvan nu
al haast 100.000 mensen lid zijn. Dat is
de Vereniging tot Behoud van Natuur
monumenten in Nederland een mond
vol en daarom doorgaans kortweg Na
tuurmonumenten" genoemd. Deze ver
eniging bezit vele natuurreservaten in
ons land, waaronder het bekende Naar-
dermeer en het enkele jaren geleden
aangekochte Deelerwoud. Op Texel be
heert Natuurmonumenten o.a. de
Schorr en Dijkmanshuizen, de Bol en
Waalenburg.
Schorren voor trekvogels
Het in het noorden van het eiland,
buiten de waddendijk gelegen natuur
gebied de Schorren huisvest in het voor
jaar een reusachtige kolonie kapmeeu-
wen van wel 10.000 paren. Verder broe
den er visdiefjes (sterns), kluten, schol
eksters, eidereenden en nog enkele ty
pische kustvogels. Van augustus tot ver
in het volgende voorjaar krioelt het er
van allerhande trekvogels. Rosse grut
to's, bonte strandlopers en kanoet-
strandlopers, allemaal broedvogels van
het hoge noorden, en talloze andere
soorten. Bij laag water voeden deze
vogels zich op het eindeloze wad; als
dat bij vloed weer onder komt te staan,
vluchten zij naar de Schorren of het
land achter de dijk.
De Bol
Drijver's Vogelweid De Bol, zo ge
noemd naar de vroegere secretaris van
de vereniging, een Texelaar in hart en
nieren, is een schilderachtig en foto
geniek land. Brede waterlopen in het
vlakke land, een pittoreske molen. Er
nestelen allerlei weidevogels en in het
winterhalfjaar verblijven er o.a. de van
Nova Zembla afkomstige rotganzen, te
zamen met vele eenden en steltlopers.
Vanaf de weg langs de dijk heb je een
prachtig gezicht op dit machtige terrein.
Waalenburg
Er zijn op het eiland heel wat pol
ders. De Eierlandse polder is daarvan
de grootste Verder is er de Prins Hen
drikpolder, de polder het Noorden
(waarin de Bol ligt) en last but not least
Waalenburg. Vroeger was dat één ge
weldig vogelparadijs, een gedeelte van
het jaar half onder water. Niet zo ideaal
voor de boeren en daaraan is dan ook
door een steeds betere waterhuishou
ding in de loop der jaren wat gedaan.
Natuurmonumenten heeft een gedeelte
van deze polder weten te behouden als
vogelterrein, waar iets van de oude
glorie bewaart blijft door het binnen-
Uitkijkpost bij De Geul ideaal om met
de kijker de vogels te bespieden.
malen van water uit de omringende pol
dersloten. 's Winters zetten de molens
er staan in het reservaat enkele
schilderachtige windmolentjes het
gebied zelfs geheel onder water, ten ge
rieve van de eenden én, als het gaat
vriezen, van de schaatsende Texelaars.
Waalenburg is vooral bekend om z'n
kemphaantjes, die er op korte afstand
van de weg hun gevechten hóuden-
Verder zijn er alle echte Hollandse
weidevogels aanwezig.
Dijkmanshuizen
Dit gebied kun je beschouwen als een
kruising tussen De Bol en Waalenburg.
Veel water, weide, uitgestrekte riet
velden en molens die het terrein vochtig
houden. Sinds 1976 broeden er de zeld
zame baardmezen. Verder zitten er
allerlei eenden en weidevogels.
De vogelreservaten van Natuurmonu
menten zijn in principe alleen toegan
kelijk voor leden van de vereniging.
Voor niet-leden zijn de mogelijkheden
beperkt. Zoals uit de beschrijving ge
bleken is, kun je veel van het vogel
leven echter vanaf de weg zien.
Staatsnatuurreservaten
Door het Staatsbosbeheer worden niet
alleen de eigen" reservaten beheert,
maar ook nog de gebieden die eigendom
zijn van de staat, aangekocht door het
ministerie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk. Zo'n staatsreser-
vaat is bijv. het landschapsreservaat
van de Hoge Berg en omgeving, de oude
dijk waarover het fietspad loopt
tussen De Waal en De Koog en de Bo-
mendiek bij De Waal. Allemaal vrij toe
gankelijk, in tegenstelling tot bijv. de
Rogsloot bij De Cocksdorp, het poldertje
Wassenaar bij het reddingsboothuis
tussen de vuurtoren en De Cocksdorp
en de eendenkooi Korver's kooi bij De
Koog, waar vogels voor het wetenschap
pelijk ringonderzoek worden gevangen.
Een zeer bijzonder reservaat is het zee
hondenreservaat in het Eierlandse Gat
waarover men elders in deze TEXEL
toerist meer leest.
Op eigen houtje
Omdat de mogelijkheden om met een
excursie van Staatsbosbeheer of Na
tuurmonumenten mee te gaan beperkt
zijn, wil ik graag wijzen op de vele
mogelijkheden die er zijn om buiten de
vogelreservaten op eigen gelegenheid
van de vogels te genieten. Ik heb Waal
enburg en de Petten al genoemd. Daar
hoef je echter niet in. Ook de uitkijk
post bij de Geul kompleet met gerie
felijke bank en borstwering om op te
leunen is werkelijk ideaal om met de
kijker de vogels te bespieden Een
heerlijke tocht is ook de weg langs de
grillig slingerende dijk tussen Oude-
schild en Oosterend, waar je de kluten
bij tientallen van dichtbij kunt zien,
vanaf half mei met hun snoezige dons
jongen. Niet te vergeten ook de Mok,
waar het hele jaar door van alles te zien
is. De albino (spierwitte) scholekster
bijv, die er al zo'n jaar of tien huist
(scholeksters kunnen wel 30 en meer
jaar oud worden).
Bos niet vergeten
Texel heeft een 475 ha. groot bos. De
Texelaars noemen het ,,de Dennen",
maar voor een groot gedeelte en dat
gedeelte wordt steeds groter bestaat
het toch uit loofbos. Natuurlijk zijn ook
hier veel vogels, hoewel je er bijv de
spechten tevergeefs zult zoeken. Die
komen er alleen tijdens de trek. Maar
voor de rest is er van alles. Je kunt er
de beroemde nachtegaal horen en met
recht zingen ,,kom mee naar buiten alle
maal, dan horen wij de wielewaal". De
geheimzinnige houtsnip houdt er in de
schemering onder veel gepiep en geknor
zijn baltsvluchten.
Niet in de hand
Jonge vogeltjes zijn schattig. Dat zal
niemand willen ontkennen. Maar we
moeten ons niet teveel door onze men
selijke tedere gevoelens laten leiden.
Pak vooral nooit een jonge nestvlieder
dat is een jonge vogel die direkt na
het verlaten van het ei, zodra hij droog
is, het nest verlaat in uw handen en
denk niet, als u geen oude vogel ziet, dat
het verlaten is en u het maar mee moet
nemen of het het leven te redden. Dus
in het algemeen nooit zo'n jonge vogel
oppakken. Waarom niet? Omdat het
diertje, dat daarvoor op z'n schutkleur
vertrouwde, als u het weer neerzet aan
de loop gaat en daardoor allerlei geva
ren loopt, bijv. het gevaar gepakt te
worden door een of ander roofdier.
Beginnelingen
Heel velen beginnen zich tijdens hun
vakantie op Texel voor het eerst dieper
voor de vogels te interesseren, gaan met
een excursie mee en proberen in de,
vooral in het begin verschrikkelijk
moeilijke vogeltjeswereld thuis te ra
ken. Eén troost, zelfs de beste ornitho
loog weet wel eens niet direct een vogel
op naam te brengen.
Een uitstekend hulpmiddel is een goed
boek. Bijvoorbeeld ,,De Vogelgids", een
uitgave van Elsevier. Voor wie dat te
duur is, is er nog ,,Zien is Kennen", wat
Van zaterdag 13 t/m woensdag 17 juni
„Willst du ewig Jungfrau bleiben?"
(Nee, natuurlijk niet!) Met Mane Lilje-
dahl, Thomas Astan, Alexander Aller-
son, Ingrid van Bergen en Karin Schu
bert Een kleurenfilm over sex, waarin
Uzelf de hoofdrol had willen spelen. De
18-jarige Eva, romantisch ingesteld,
droomt van liefdesverklaringen en
wandelingen bij maanlicht en wil zich
pas geven als zij de man van haar leven
heeft gevonden.
„Strijd om San Sebastiaan" met An
thony Quinn, Anjanette Corner en
Charles Bronson. De legendarische rebel
strijdt tegen een alles vernietigende
overheerser. Slechts het leger... van
één man, kon de stad redden.
„Zo gezegd, zo gedaan" met Louis de
Funes, Robert Dhery en Colette Brosset.
Opnieuw een daverend Frans lach
succes. Geheel opgenomen in de buiten
lucht, het avontuur met een merkwaar
dige woonboot, waterfietsen, kajaks enz.
Zondagmiddag 14 juni 3.00 uur
„De dwerg-express", een Walt Dis-
ney-film met Walter Brennan, Tom
Lowell, de „Mary Poppins" kinderen.
Een verhaal over een speurtocht naar
dwergen, die met de kinderen zorgen
voor een volwassen amusement, waarbij
Walt Disney's meesterschap zorgt voor
ongekende effecten. Het is een dol feest
in de Rolls-Royce JDV 910.
Van donderdag 18 t/m 24 juni
„Speedway" met in de hoofdrollen
Elvis Presley en Nancy Sinatra Samen
een sensatie, een opwindende combina
tie. Speedwa terecht genoemd „topsong
dans-entertainment voor tieners". Steve
Grayson is de succesvolle coureur van
opgevoerde fabriekswagens. Hij wint de
ene wedstrijd na de andere.en de
meisjes zijn dol op hem.
„Helga en Michael", een kleurenpro-
duktie met medewerking van veel ge
leerden, waarin de spanningsverhoudin
gen van de mens, die in de tegenwoor
dige wereld met zijn sexualiteit in het
reinne moet zien te komen. Helga en
Michale toont de biologische voor
waarden, zonder welker kennis geen
volledig geestelijk beleven mogelijk is.
Helga en Michael vormen een echtpaar
met twee kinderen, de gehele ontwikke
ling van de mens tot zijn volwassen
partnerschap wordt er gevolgd.
Hello, Dolly" met Barbara Streisand
als Dolly Levi in de hoofdrol Zij knapt
allerlei karweitjes op en belooft de
rijke handelaar Horace Vandergelder
een passende vrouw voor hem te zoe
ken. Het wordt Irene Molly, de knappe
eigenares van een hoedenwinkel. Er
treden allerlei verwikkelingen op voor
dat Vandergelder inziet dat Dolly eigen
lijk de geschiktste vrouw voor hem is.
Van donderdag 25 juni t/m 1 juli
„De onvoorstelbare tocht", ook een
Walt Disney-film Wat U allemaal op
een onvoorstelbare tocht van 300 mijl
beleeft, kunt U pas geloven als U het
gezien heeft. Een hartverwarmend ver
haal met intense spanning geladen over
drie dieren: een bull-terrier, een La
brador Retriever en een Siamese kat,
die door de Canadese wildernis trekken
op zoek naar hun baas. Aanhankelijk
heid, zoals slechts een dier op kan bren
gen.
„Dc Man met de wassen beelden" met
o.a. Vincent Price, Frank Lejoy, Angela
Clarke en Phyllis Kirk. Een klassieke
griezelfilm op het witte doek terug, met
beelden, die niet altijd van was waren.
De geschiedenis van een bekwaam
beeldhouwer, die samen met een vriend
een wassenbeeldenmuseum exploiteert.
„The Party". Een color de luxefilm
met Peters Sellers in de hoofdrol. Het
verhaal concentreert zich rond een
Indiase acteur, Hrundi V. Bakshi en be
licht diens lotgevallen op een feest waar
hij „per ongeluk' is uitgenodigd. The
Party, waar alles kan en alles mag, is
een verrukkelijke komedie. Henry Man-
cini, die driemaal een Oscar won voor
zijn filmmuziek is hier op zijn best.
Biezondere vermelding verdient de
song van Claudine Longet's „Nothing to
lose', waarvoor Don Black, niet minder
bekend, de woorden schreef.
eenvoudiger van opzet, maar met veel
kleine bijzonderheden, die het juist voor
de beginneling ook zo interessant ma
ken. Dan is er bijv. nog „Wat vliegt
daar?", een eenvoudig, niet zo duur
boekje, maar door z'n beknoptheid juist
wel eens moeilijk.
Een verrekijker is welhaast onmis
baar Dat moet dan wel een z.g. prisma
kijker zijn, maar duur is niet nodig. Een
vergroting van 10 x of meer heb je vaak
niets aan, omdat die grote kijkers moei
lijk stil zijn te houden. 8x is een goede
vergroting. Anderen zweren bij 7x Dan
heb je nog de keus tussen een doorgaans
kleine 8x30 of een grote 7x50 of 8x40.
Het kleine formaat, van de 8x30, hoe
wel niet zo lichtsterk, is het meest hand
zaam en voor het gewone werk ideaal
Tegenwoordig kun je zo'n verrekijker al
voor minder dan ƒ5,kopen en vooral
als je bedenkt dat je er je leven lang
mee kunt doen is dat niet duur.
Gidsjes
Door de VVV-Texel is een broc
uitgegeven, waarin de belangrij
vogelterreinen op het eiland beschrt
staan. Daarin is ook een lijst van d
het eiland waargenomen soorten o
nomen. Deze uitgave is er ook in
engels, duits en frans, want Text
wereldberoemd en er komen regelru
bijv groepen uit België, Duitsland,
geland en Amerika naar de vogel;
dom van het „gouden boltje" kijker,
Ook door Natuurmonumenten is
gidsje uitgegeven, waarin vooral de
reinen van de vereniging vrij uitgeb
worden beschreven. Daarnaast is er
„De vogels van Texel", uitgegeven
de Texelse Museumvereniging, wa
een uitgebreid overzicht gegeven w
van de op het eiland waargeno
soorten. Vooral voor de „echte"
hebber interessant.
Onze collectie is zeer
groot.
Den Burg, Parkstraat 10
DE COCKSDORP
Terras
Speeltuin
Trampolines
Autobaan
Pionier sinds 1933.
Wij varen met een beperkt aantal personen.
Er wordt gevist met een sleepnet.
De gevangen garnalen en vis wordt aan boord
schoongemaakt, gratis verdeeld en/of opge
geten.
Consumptie aan boord verkrijgbaar.
Vaartijden vanuit Oudeschild
dagelijks van 10.30-13.00 uur; 14.00-16.30 uur.
Prijs ƒ5,kinderen 3,50
D. HUTJES, tel. (02220) 2912, b.g.g. 2695
service verko
service verko
service-station
Automobielbedr|^j
Waalderstraat 15,
Den Burg, tel. 23
Gelegen op veerhaven 't Horntje
Restaurant a la Carte
Specialiteit ZEETONGGERECHTEN
GEBAKKEN SCHOL.
Uniek uitzicht op zee.
Keuken geopend van 10.00 - 21.00 uur.
J A
GEBAKKEN TONG
RONDVLUCHTEN MET „KING AIR SERVICE"
PARACHUTESPRINGEN VAN DE SKYDIVINGSCHOOL
„THE FLYING DUTCHMEN"
Bekijk en beleef dit alle*
vanaf het zonneterras van
het vliegveldhotel
'at
e
mi
lig
k!
;st
ire
rÜJ
ak
egc
gs
fel
'fei
de
tu
r i
on
Schakel dan een zelfstandig
assurantie- en financierings
kantoor in.
Alles wordt bij U thuis
geregeld.
Ook voor grote en zware
risico's.
Kogerstraat 33, Den Burg, telefoon (02220) 2833
