rans Witte exposeert
kunst in BB-kelder
Veel coloradokevers
op de kust
m
ILMNIEUWS
Overgordijnen: een wezenlijk deel van
de inrichting van ons huis
Burgerlijke stand
NUTSSPAARBANK
LANDBOUW en VEETEELT c
C<x
Geboren: Marianne, dv. Jan van
Heerwaarden en Maria van der Beek;
Robert Peter, zv. Petrus A. Bakker en
Johanna M. Zoettlief; Astrid Elisabeth,
dv. Pieter Heertjes en Gerda Oudenal-
len; Jakob Jan, zv. Jan C. Brouwer en
Poulina Terpstra.
Ondertrouwd: Jan Veldman en Gerda
Varkevisser; Hermanus E. van Drimme-
len en Grietje Kikkert; Cornelis Boks
en Jacoba Spaans; Antonie C. Boon en
Wilhelmina J. M. van der Meer.
Overleden: Pieter J. Bremer, oud 89
jaar, wonende te Den Burg.
SCHIETOEFENINGEN
Geschoten wordt te Breezanddijk op
16 juni 1970 van 10.00 - 18.00 uur met
de 120 mm. mortier. Onveilige sector
een sector uitgezet vanuit Beezanddijk,
begrensd door de richting 180° en de
Afsluitdijk richting Noordholland.
Afstand 10 km. Hoogte 12.000 voet.
tre
tcrdagmiddag 13 juni opent burge-
,ter Sprcnger in de BB-kelder van
-aadhuis een expositie van schilde-
pentekeningen, gouaches en „ke-
schc kollage's" van oud-Texelaar
Witte (35). Frans Witte in zijn
ieuze staat beter bekend als broe-
lenedictus slaagde onlangs aan
in van Eyck-academie te Maas-
t en zoekt thans als kunstenaar
ooi. Hij is productief. Een groot
an de veertig werken die worden
loneesteld is in de afgelopen we-
ervaardigd. Veel olieverven, aqua-
n en gouaches zijn op Texel geïn-
erd. Een tekenaar van het Texelse
schap kan men hem niet in de
c plaats noemen. „Ik probeer de
10< ikkenheid die personen onderling
tot uitdrukking te brengen, of
lLjcflckien wel juist het ontbreken van
letrokkenheid", zegt Frans Witte.
)oa e mensen leven vaak voor zichzelf
e i ze zoeken elkaar. Daarbij worden
<te ihinderd door de muren van isole-
die ze om zichzelf hebben opge
ien; dat probeer ik tot uitdrukking
jengen en ook het verlangen om die
rs waarin we allen zijn gevat, te
breken". Dit streven komt het
It duidelijk naar voren bij de „ke-
sche kollages", een kruising tussen
derstukken en beeldhouwerk. Het
e doek bood voor dit doel te weinig
■ukkingsmogelijkheid; Frans Witte
e aanvankelijk diepte in z'n werken
gen. Ervaring met dit dieptewerk
t hij ruimschoots opgedaan. Een
hem gemaakte indrukwekkende
avalsstempel verwierf de eerste
I van de stad Maastricht. In zijn
Boerderij, een der op Texel geïnspireerde wer
ken die vanaf maandag in de BB-kelder van
het raadhuis zijn te zien.
kollages werkt hij met echte kaders,
schilderijlijsten om de eerder genoemde
gedachte tot uitdrukking te brengen.
„Het is een probleemstelling", zegt
Frans. „Ik tracht aan te duiden waar de
conflicten zitten, maar denk niet dat ik
ijver voor het wegvagen van tegenstel
lingen. Weet je dat harmonie juist ont
staat door de tegenstellingen? We moe
ten de tegenstellingen aanvaarden, dat
is mijn boodschap. Ik hoop echt dat dat
overkomt!"
Is de kunstenaarsloopbaan niet strij
dig met zijn religieuze status. Broeder
Benedictus lacht. Nee, integendeel. Het
is niet strijdig. Kunst is voor mij een
uitdrukkingsmiddel, een verrijking".
Dit neemt niet weg dat er kosten zijn
gemaakt en Frans Witte wil trachten
daarvan iets terug te krijgen. Zijn wer
ken zijn te koop. Kleinere stukken kan
men voor minder daii ƒ100,bemach
tigen. De grote stukken waaronder en
kele van 1.30 x 1 70 meter zijn prijzi
ger: ƒ750,— tot ƒ1000,—.
De officiële opemng wordt om vijf
uur gehouden. Voor publiek opent de
expositie maandag d.a.v. De openings
uren vallen samen met die van het
raadhuis, dus op de normale werkuren.
De expositie sluit zaterdag 11 juli.
BRIEF NED. JEUGDBOND VOOR
NATUURSTUDIE
De afdeling Texel van de Ned. Jeugd
bond voor Natuurstudie zond ons een
„open brief", gericht tot B. en W. van
Texel. De afdeling verzoekt B. en W.
duidelijk hun standpunt te willen be
palen inzake de eventuele inpoldering
van het Balgzand. Zij voert daarbij het
volgende aan:
Het inpolderen van het Balgzand zal
ook voor het eiland Texel duidelijk
merkbare gevolgen hebben.
1. Mogelijke industrialisatie zal het
leefklimaat op Texel ongunstig be-
invloeden. Milieubederf moet zo
krachtig mogelijk worden tegege-
gaan.
2. Het toerisme op Texel zou een ern
stige tegenslag kunnen ondervinden
als in het (ingepolderde) Balgzand
een industrieterrein, een vliegveld
of een militair oefenterrein zou wor
den gevestigd.
3. Door het afsluiten van een deel van
het broedgebied van platvis zal de
Noordzeevisserij en Waddenvisserij
ernstig worden geschaad.
De brief met toelichting was onderte
kend door Kees Lemstra, L. Goënga,
Orene en Monica Maas.
Bijschrift van de redakteur; Hoezeer
wij het enthousiasme van de jongelui
waarderen, moeten wij toch schrijven,
dat B. en W. in deze reeds aktief zijn.
In de raadszitting van deze week is de
kwestie Ier sprake gekomen. Het dage
lijks bestuur van onze gemeente weet
zich daarbij gesteund door de gehele
raad.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
Verloren te Den Burg: krukstang van
een maatbalk van een trekker; bruin
suède jasje en lederen handschoenen
deels gehaakt; blauw-witte damesfiets
merk Zebu; witte portemonnee inh. 8
of 9 gulden; 1 rijbewijs BE.; blauw suè
de linker kinderschoentje maat 22; 7
sleutels in etui en nagelknippertje;
bromfietsverzekeringsplaatje BDZ 399;
zwarte rubberen rechter klomp maat
44; wit kinderparapluitje, gebloemd en
doorzichtige ruitjes; rijwieltas met
oranje hengsel inh. zwarte damesporte
monnee met 25,en wat kleingeld;
bromfietsverzekeringsplaatje GWL 344;
portemonnee inh. tandartskaart en ƒ1,-;
donkerbruine 1 jongenssohoen maat 36,
linker; gouden broche met rode steen,
bromfietsverzekeringsplaatje HHJ 235;
herenbril dubbel focus, donker mon
tuur en 2 zonneglazen; fototoestel Ko
dak Automatic met tas; bruine porte
monnee met ritssluiting inh. ƒ3,50 en
verzekeringsbewijs; meisjesjurkje (4 jr)
kleur wit met blauw, voorpand met
witte streep; schots geruit rood blauwe
wollen sjaal; bikini badpak kleur blauw
met gekleurde strepen; rood lederen
portemonnee inhoud plm. 7,50 en 2
loten van een school; gouden heren
trouwring met inscriptie Christa 26-2-
1965
Gevonden te Den Burg: Rowenta aan
steker; kindersandalets kleur bruin, mt.
23, merk Djerba; regenbroek maat 46,
kleur grijsgroen; portemonnee met
knijpsluiting kleur zwart inhoud 35,
BETAAL
PER
PEN
VIA
UW
BONDSSPAARBANK
giropas t.n.v. W. J. Hilhorst; kinder
klepper, rechter; sleutel aan groen la
beltje „voordeur"; .dameshandschoen,
rechter, kleur zwart met zwart bont;
gele badhanddoek met gebloemde biki
ni; zonnebril; lichtblauwe ceintuur skai;
rubberen bagagebinder met 4 haken;
1 paar kleppers; blauw kinderbad jurk
je.
Al is het een uitgesproken Nederland
se gewoonte de met zorg gekozen over
gordijnen meestal 's avonds niet te slui
ten, om ons zelf te kunnen zqn schui
ven we ze zo af en toe toch weieens
dicht. Maar open of dicht, gordijnen
hebben altijd een belangrijk aandeel in
de bekleding van een huis, omdat ze
voor een groot deel de sfeer bepalen.
Wie denkt dat gordijnen er alleen maar
zijn om hun praktische functie van ra
men afsluiten, heeft het mis.
Een gordijn brengt kleur in de ka
mer, vormt een decoratieve achter
grond, heeft een functie als acoustisch
materiaal en heeft verder isolerende en
geluidsabsorberende eigenschappen.
Kleur en dessin zeer belangrijk
Nieuwe gordijnen kunnen in een ka
mer wonderen verrichten, wat in de
sterktste mate geldt als de gordijnen
gesloten zijn. Toch is het moeilijk de
juiste exemplaren te kiezen. Een gor
dijn mag namelijk niet saai, maar moet
Omln1 rt'llnkiii'
lag en woensdag 8 uur „Zo gezegd,
[edaan", een daverend lachsucces
'Louis de Funès, Robert Dhery en
tte Brosset. Drie broers en een zus-
i illen met opvliegend karakter heb-
'iets met de scheepvaart te maken,
en is vuurtorenwachter, de ander
ml erpt scheepsmodellen enz. Hun
jf |t)e van wonderlijk model heeft een
:mde zeilwedstrijd gewonnen, trots
Ii ze er mee terug met de trofee
r hun arm. Juist op dat ogenblik
een grote nieuwe motorboot van
il. Er ontstaan de dolste verwikke-
:n. De gehele film is in de buiten-
i opgenomen in een Bretons ha-
Je, op de werven bij Toulon en in
Er wordt gehuild van het la-
om de onnavolgbaar-gekke, heer-
humoristische Louis de Funès.
lerdag, maandag en dinsdag 8 uur
;t du ewig Jungfrau bleiben?"
natuurlijk niet). Het verhaal van
imantisch ingestelde Eva, dromend
"lefdesverklanngen en wandelingen
laanlicht die zich pas geven wil als
,tm man van haar leven heeft gevon-
Het meisje zwicht pas als zij
it poëtisch wordt benaderd met
i# liefdesgedichten. Ze staat echter
'g met beide benen op de grond
beseffen, dat poëzie en liefde niet
samenbehoeven te gaan. Een
"enfilm, waarin sex vrij en fris, na-
ijk, vrolijk en vol humor is ver-
dagmiddag 3 uur „Dc dwerg-
een Walt Disney film met Wal-
Brennan, Tom Lowell en de „Mary
fins" kinderen. Een verhaal over
peurtocht naar dwergen, die met
fnderen volwassen ontspanning le-
Walt Disney's meesterschap
voor ongekende effecten. Het is
Idol feest waarin een oude Rolls
e, de JDV 910 dikwijls in het beeld
terdag en zondag 8 uur „De strijd
tan Sebastian" met Antony Quinn,
inette Corner en Charles Bronson.
igendarische rebel strijd tegen een
vernietigende overheerser. Slechts
eger vanéén man, kon een
redden. Op zijn hoofd was 'n hoge
gesteld, maar het volk zag hem als
□Redder. Leon Alastray, door sommi-
'en bandiet genoemd, is in werke-
leid een vurig patriot, die hardnek-
foor 's Konings soldaten w©rdt ge
en vervolgd. Een film van man
led, van vurige vrouwen en het
'rf van kanonnen.
rubriek voor
De uitdrukking „op de kust" moet dit
keer niet figuurlijk, maar letterlijk
worden verstaan. Want de vele tele
foontjes, die we de afgelopen dagen
kregen vertelden ons vrijwel alicmaal,
dat er diverse, soms zelfs vele colora
dokevers aan de zeekant worden gevon
den.
Zo'n bericht zou zo'n 15 of 20 jaar
geleden tot een enorme aktie hebben
geleid. Zelfs het vinden van cén kever
of een aantal larven in een aardappel
veld was a 1 voldoende om een flink
aantal personen en instanties in touw
te brengen. Het kon zelfs aanleiding
zijn cm op een flink gedeelte van het
perceel de grond te gaan uitzeven om
na te gaan of er zich larven in bevon
den.
Die schrik heeft blijkbaar de mensen
nog wel wat te pakken, want boeren,
burgers en buitenlui voelden zich ge
dwongen het bericht, dat er coloradoke
vers op de kust waren zo spoedig mo
gelijk aan ons door te geven. Ze hebben
zich mogelijk verwonderd over de
„nuchtere" wijze, waarop wij het be
richt opnamen.
Ook van de zijde van het gemeente
bestuur werd enkele malen geïnfor
meerd welke maatregelen er genomen
moesten worden. Even is er het plan
gleweest om schoolkinderen vrijaf te
geven voor het zoeken van coloradoke
vers langs strand en Waddenkust. Het
zou de schooljeugd mogelijk wel wel
kom zijn geweest bij de temperaturen
van de laatste dagen.
Wat moet cr worden gedaan?
Uit het voorgaande mag niet worden
geconcludeerd, dat er geen voorschrif
ten voor de bestrijding van de colora
dokever meer zijn. Maar deze bestrij
ding behoeft pas te beginnen wanneer
de kevers worden aangetroffen in aard
appelpercelen. Of mogelijk is het nog
juister om te zeggen, dat de bestrijding
moet beginnen als de larven van de ke
ver worden gevonden. Het is nl. zo,
dat niet in de eerste plaats de kever
de schade aanricht, maar het zijn de
larven, die met hun vraatzucht aard
appelplanten kaal kunnen vreten.
Het is dus zaak, dat de Texelse aard
appeltelers in de komende dagen regel
matig hun aardappelpercelen controle
ren op het voorkomen van kevers en
larven. Als de laatsten gevonden zijn,
dan is het moment, waarop de bestrij-
dingsplicht aanvangt aangebroken.
Blijft men nalatig, dan kan een proces
verbaal volgen.
We menen wel te mogen opmerken,
dat het helemaal niet zeker is, dat er
van de kevers, die op het moment aan
strand en Waddendijk worden gevon
den veel in aardappelpercelen terecht
zullen komen. Er is grote kans, dat de
dieren, door hun landing in het water
zoveel van hun energie hebben verlo
ren, dat ze de aardappelvelden niet
meer weten te bereiken. Maar laat dit
niet betekenen, dat de controle achter
wege blijft.
Dank voor meldingen
We willen allen, die ons het bericht
van het vinden van coloradokevers
doorgaven intussen hartelijk danken.
Het geeft ons het plezierige gevoel, dat
niet alleen agrariërs, maar ook vele an
dere Texelaars de landbouwvoorlich-
tingsdienst weten te vinden.
DROOGTE SLAAT HARD TOE
Uit berichten in dc dagbladen blijkt
duidelijk, dat het op dit moment zeker
niet zo is, dat de Texelse boeren als
enige agrariërs klagen oiver droogte-
schade. Mogelijk hebt u ook gelezen,
dat er voor bepaalde gebieden gespro
ken wordt over miljoenenschade door
de droogte. Speciaal in noordelijk Gro
ningen schijnt de toestand, speciaal
door de droogte, die volgt op een laat
voorjaaar zeer slecht te zijn.
Het zou beslist te erg zijn om voer
ons gebied nu al te spreken van een
„noodtoestand". Wel menen we, dat de
„nood" veel groter is dat op dit mo
ment is te zien. Er zijn nl. in het ver
leden perioden geweest, waarin de aan
blik van het eiland veel gunstiger was
dan op dit moment. Op veel gedeelten
van Texel staat het grasland er nog re
delijk voor, d.w.z. dat de kleur van het
gras nog groen is.
Als we echter de balans gaan opma
ken van de voederwinning, dan menen
we, dat er beslist reden is om van een
dreigende noodtoestand te spreken. Op
dit moment (10 juni) zijn de voorraden
ruwvoer in vergelijking met „normale"
jaren nog miniem, terwijl er oek geen
sprake is van 'n voerraad op het veld.
Wat het bouwland betreft kunnen we
wel zeggen, dat heel wat gewassen om
zeker ook niet te opdringerig van kleur
en dessin zijn.
Krachtige kleeuren zoals rood en
oranje zullen een kamer kleiner doen
lijken dan hij is en ook patroonstof
heeft een verkleinende werking. Koude
tinten, zoals blauw en groen zullen een
kamer ruimer maken. In lage kamers
•kiest men bij voorkeur geen breedte-
strepen en in hoge kamers geen lengte
strepen.
Bij dit alles zijn de kleuren van de
vloerbedekking en die van de meubel
bekleding en is de vorm van de ramen
bij de keus van nieuwe overgordijnen
heel belangrijk. Zo kan gebloemde cre
tonne bijvoorbeeld niet op zijn plaats
in de woonkamer, maar in de slaapka
mer erg mooi zijn. Misschien kiest ie
mand wel twee soorten gordijnen in één
kamer, dat kan ook.
Wie de weg van de minste weestand
kiest door niets-zeggende kleuren te
kiezen, zal weinig risico lopen bij de
aanschaf van gordijnen, maar hij zal
zeker ook geen opvallende resultaten
bereiken. Daarom is het in zeer veel
gevallen gewenst om voor het kiezen
van de juiste kleur of kleuren en pa
tronen zich door een deskundige te la
ten adviseren, want de fabrikant schept
de mogelijkheid die de adviseur weet
uit te buiten.
Aanpassen
Ook de lengte speelt bij gordijnen een
belangrijke rol. Onze smaak en ook de
vorm en afmetingen van het raam en
de verdere aankleding van de kamer
bepalen deze lengte. Een breed raam,
dat bijna de gehele muur beslaat,
vraagt een lang gordijn, voor een klein,
vrij hoog geplaatst raam kan beter een
kort exemplaar hangen.
Lange gordijnen hangen tot bijna op
de vloer, korte gordijnen reiken tot
tien centimeter over de vensterbank of
hangen er op. Gordijnen die op de ven
sterbank hangen kunnen de planten die
daar op staan gemakkelijk beschadigen,
maar is er een kast onder de venster
bank geplaatst, dan moet het gordijn
op die kast hangen.
In woningen met centrale verwar
ming vragen we ons af, of de gordijnen
op of over de radiatoren moeten han
gen. Theoretisch gezien zijn beide ge
vallen aanvechtbaar. Hangen de gordij
nen over de radiatoren dan wordt de
luchtcirculatie verstoord en in dat ge
val zouden we minder profijt van de
warmteafgifte van de radiatoren heb
ben. Een radiator geeft namelijk onge
veer 25°/o stralingswarmte, die dan dooi
de voor de radiatoren hangende gordij
nen geabsorbeerd wordt.
Hangen de gordijnen tot op de radia
toren, dan zal een deel van de warmte
achter de gordijnen blijven hangen,
terwijl de stralingswarmte geheel in de
kamer komt. De ideale oplossing voor
dit probleem is om de gordijnen tussen
radiator en raam te hangen, maar dan
moet hiervoor voldoende ruimte zijn.
De stof
Een gordijn heeft ook geluidsabsorbe
rende eigenschapoen, wat betekent dat
de geluidsgolven die op het gordijn val
len slechts voor een zeer gering ge
deelte worden teruggekaatst. Worden,
bijvoorbeeld tijdens de schoonmaak, de
gordijnen afgenomen, dan klinkt de ka
mer hol en ongezellig. Vooral in moder
ne huizen met steenachtige vloeren en
plafonds merken we duidelijk een ver
schil in acoustiek als de gordijnen ge
sloten worden.
De keuze van de stof is een kwestie
van smaak, maar hangt ook af van het
vertrek waarvoor de gordijnen gekocht
worden. Naast natuurijke vezels als
wol, linnen en katoen zijn er de stof
fen van syntetische vezels.
Het is bij de moderne gordijnstoffen
soms heel moeilijk te zien of ze van na
tuurlijke of syntetische vezels gemaakt
zijn Er zijn weefsels met ipool, de ve
lours, en vlakke weefsels, er zijn stof
fen met geweven en met gedrukte pa
tronen. Katoenen gordijnen kunnen een
linnenstructuur hebben, een satijnweef
sel kan matglanzend zijn. Velours kan
bedrukt zijn en satijndamast kan dou
ble-face zijn.
regen staan te schreeuwen", maar een
flinke hoeveelheid regen binnen enkele
dagen zou de schade nog zeer beperkt
houden. Blijft het werkelijk nog enkele
weken droog, dan zal de klap ook voor
de bouw'ooeren zeer hard aankomen.
Vroege droogte
Zoals we hiervoor opmerkten voor
zien we bij het nog enkele weken aan
houden van de droogte grote schade.
Die schade is er naar onze mening nu
al in flinke omvang voor de veehoude
rijbedrijven. Het is naar we menen
praktisch onmogelijk, dat de groei in
het nog resterende gedeelte van het
seizoen goed maakt wat we nu al te
kort komen.
Voor de akkerbouwgewassen zou
voortdurende droogte vooral veel scha
de veroorzaken door het vroege tijd
stip, waarop de droogte dit jaar is ge
komen. Van een Texelaar, die al en
kele jaren iedere dag de regenmeter
controleert vernamen we, dat hij in
1969 in de maand mei meer dan 80 mm
regen had afgetapt. Dit jaar kwam hij
maar tot 12 mm. Uit het verleden we
ten we, dat droogtesohade op Texel
vooral is voorgekomen in jaren, waarin
de maand mei al droog was. Een droog
teperiode in de eerste drie weken van
juni komt op Texel meermalen voor.
Als er in mei echter voldoende regen
is gevallen lukt het meestal om zonder
veel schade de regen „na de langste
dag" te halen. Als we dit jaar werkelijk
die „langste dag" moeten afwachten
ziet het er zowel voor de veehouderij
als de akkerbouw donker uit.
Hooiprijzen zeer hoog
In de prijzen, die op het moment voor
hooi, dat al gewonnen is, of nog ge
wonnen moet worden, wordt betaald
wordt duidelijk geïllustreerd, dat het
er met de ruwvoedervoorzierungen
slecht voorstaat. In de meeste jaren
wordt in deze tijd van het jaar voor
hooi, dat in balen geperst op het veld
ligt niet meer dan ƒ100, tot ƒ110,
per ton betaald. We hebben nu prijzen
horen noemen, die daar ver boven uit
gaan. Het is buitengewoon zuur voor
een veehouder, die gewend is voldoen
de ruwvoer te winnen om tot aankoop
voor deze prijs over te gaan. Toch me
nen we, dat u de kans om op dit mo
ment goed hooi te kopen niet voorbij
kan laten gaan.
Intussen menen we, dat het goed is
om na te gaan op welke andere wijze
we de voorraden ruwvoer kunnen aan
vullen of de behoefte beperken. Wat
het laatste betreft menen ws, dat het
goed is om .overtollig" vee zo spoedig
mogelijk op te ruimen. Ook al zijn de
omstandigheden voor verkoop niet
ideaal is het naar onze mening aan te
raden om vee, dat op de nominatie
staat om in de loop van dit jaar af te
zetten zo spoedig mogelijk te verkopen.
Er moet alles op gezet woren om de
ruwvoedervoorraden voor de komende
winter zo groot mogelijk te maken.