Groen 27warL-JexeU
in het harL,
Monsters genomen van
zeewater bij Texel
GENDA
T
n huidige tweemansscholen
kleven veel bezwaren
Toertocht per fiets (55km) langs
zeven Texelse dorpen
ZWEMVERENIGING WERD
UIT SLUIMERING GEWEKT
Door Rijksinstituut Volksgezondheid
Geen reden tot
ongerustheid
Tijdens „reünie" oud-bestuurders
Nieuwe leden nu
aanmelden!
Artikelenbundel
over ^Traanroeier9
De heer H. de Boer
25 jaar bij het onderwijs
Oosterend tegen Oosterend
Sportraad wil wielersport stimuleren
Ook hardrijders
krijgen kans
S.v. v/h Langcvold Dc KooU
1 - Deo Burg, Texel - Tel. 2741
de Graaf, Keesomlaau 43, Den
(2220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Borstel pakt-raadsfractie:
cholen van Midden-Eierland en
)e Coeksdorp NU samenvoegen
im.
21 AUGUSTUS 1970
83e JAARGANG No. 8494
lieuvve gemeenteraadsfractie van
iKT (mevrouw J. Koning-Bruin
heron J. J. Westdorp, C. J. Ellen
lanken) heeft zich schriftelijk tot
lege van B. en W. en de gemeen-
gericht met het voorstel om de
re lagere scholen van Midden-
en De Cocksdorp zo spoedig
ik samen te voegen en het vrij
en de schoolgebouw in Midden-Eier-
erhuren aan dc stichting kleu-
ol De Cocksdorp. Mcj. Haak zou
tot onderwijzeres te De Cocks-
enoemd moeten worden. Verder
gemeenteraad B. en W. moeten
jen een vervoersrcgeling te tref-
1 behoeve van de leerlingen van
i. Eierland en de kleuterschool te
cksdorp, zonodig werkend met
e.
leiding tot het voorstel is het ont-
in de heer Studulski als hoofd
o.l.s. te Midden-Eierland. De be-
ig van een nieuw schoolhoofd zou
Ier order uitgesteld moeten wor-
Bezwaren
samenvoeging van de scholen
nodig geacht omdat tegen de on-
;situatie op 2-mansscholen ern-
n gegronde bezwaren zijn aan te
Onderwijs aan drie klassen door
derwijskracht is een zeer moei-
2 aak. De situatie is zeer storend
Ie wat minder geconcentreerd
ide kinderen. Dit doet hiaten in
amis en verwerking van de stof
i, die door de betreffende leer-
moeilijk opgespoord kunnen
en nog moeilijker gecorrigeerd
jdgebrek en grote aandachtsprei-
Classicale instructie zal veelal te
loeten gebeuren waardoor veel
de essentie van. het nieuw be
de onderwerp ontgaat. Het is
ogelijk veel aandacht te besteden
et mondelinge taalgebruik. De
wikkeling, die de basis van alle
is, komt hierdoor onvoldoende
iplooi ing.
iriefschrijvers voeren verder aan
een relatief groot aantal kinde-
ïrdeeld over drie klassen (wat
het geval is in de klassen een,
>n drie te De Cocksdorp) is het
ik het onderwijs op vernieuwde
lualiserende wijze aan te pakken,
luwe weekwijze eist van de leer-
namelijk meer persoonlijke aan-
voor en begeleiding van het kind.
Frustratie
de aandacht
en de onbevredigende resultaten hebben
voor de leerkracht een frustrerende
werking, zo schrijven de PAKT ge>-
meenteraadsleden, waarbij zij wijzen
op het feit dat zich aan de scholen in
De Cocksdorp en Eierland in de naoor
logse jaren legio mutaties hebben voor
gedaan. Ze vinden een tweemansschool
economisch gezien een duur apparaat
met weinig mogelijkheden voor wat be
treft de aanschaf van boeken en leer
middelen.
Wat het aantal leerlingen betreft is
het voortbestaan van de 2-mansschool
in Midden-Eierland momenteel niet in
gevaar. In het zojuist begonnen school
jaar zijn 37 leerlingen geregistreerd
terwijl de minimumnorm voor twee
leerkrachten 30 leerlingen is. Dc toe
stand wordt door de briefschrijvers
echter allerminst zeker geacht gezien
de ontwikkeling in de landbouw (die
steeds minder mensen npdig heeft) en de
geringe aantrekkingskracht van Eier
land op nieuwe bewoners.
Derde leerkracht
De school van De Cocksdorp „leunt"
tegen een derde leerkracht maar komt
daar ook dit jaar net niet aan toe. Dit
jaar zijn er 58 leerlingen. De gecombi
neerde le, 2e en 3e klassen hadden het
afgelopen jaar samen 31 leerlingen. Dat
is te hoog voor het redelijk functione
ren van het onderwijs aan die verschil
lende klassen.
De kleuterschool heeft het derde lo
kaal van de o.l.s. De Cocksdorp in ge
bruik. Dit is voor kleuteronderwijs on
doelmatig en veel te klein voor het aan
tal leerlingen. Het afgelopen jaar werd
de school door het wettelijk maximaal
toegestane aantal leerlingen bezocht,
nl. 35 Voor het nieuwe schooljaar heb
ben zich 40 leerlingen aangemeld. De
prognose voor 1 januari is zelfs 46 leer
lingen. Er zou dus een tweede leer
kracht benoemd kunnen worden als er
lokaalruimte zou zijn.
Er is reeds samenwerking tussen de
scholen van De Cocksdorp en Midden-
Eierland. De betrokken leerkrachten
hebben hun instemming betuigd met de
door het PAKT gelanceerde voorstel
len.
OOSTEREND De heer H. de Boer,
onderwijzer aan de school met de Bij
bel te Oosterend, herdenkt op 21 au
gustus dat hij 25 jaar aan het onder
wijs is verbonden Hoewel hij nog maar
betrekkelijk kort werkzaam is te Oos
terend heeft hij zich daar in de afgelo
pen jaren toch een opmerkelijke popu
lariteit verworven, niet alleen als on
derwijzer maar ook door zijn werk bij
de kerk. Het is dus te verwachten dat
velen het echtpaar De Boer willen feli
citeren. Daartoe bestaat gelegenheid op
vrijdag 21 augustus van half vijf tot
zes uur in „De Bijenkorf".
Verschijnt dinsdags en rrfldagj
Bank: Nederl. Mlddenstandsbank; Coöp. Rail-
feisenbank; Amro-bank. Postgiro 652. Aboon.
prijs ƒ3,90 p. kw. 40 ct. incasso
Advert. 19 ct per mm. ezel. 4»/0 BTW
Oosterend heeft in het toernooi van
Oosterend in Friesland een tweede
plaats behaald. Nadat de eerste wed
strijd in een gelijkspel (22) was ge
ëindigd moesten strafschoppen de win
naar aanwijzen waarbij Oosterend de
sterkere was.
In de finale tegen Oosterend moesten
weer strafschoppen de doorslag geven.
Nu moest Oosterend zijn meerdere er
kennen in Oosterend uit Friesland. De
doelpunten in beide wedstrijden werden
gemaakt door Aifred (2x), R. v. d. We
tering en A. van Nuland.
Training.
Voor vrijdags is het schema veran
derd, het ziet er nu als volgt uit:
19.00 - 20.00 junioren (zaterdagsenioren)
20.00 - 21.15 senioren v.d.K.
verbrokkeling van
njdag 21 augustus
nnen, „Dennenoord", dansen met
o de „Woodpeckers'.
iterdag 22 augustus
urg, speelweide, 13.00 u., Kaats-
ijd.
nnen, „Dennenoord", dansen met
io de „Woodpeckers",
indag 23 augustus
mt, nabij Oudeschild, 10 - 12 uur
'edstrijd.
nnen, „Dennenoord", dansen met
o de „Woodpeckers'.
oensdag 26 augustus
•urg, Folkloreprogramma; 14.00 -
D uur demonstraties oude am-
ïten, 15.00 uur poppenkast in het
je aan de Weverstraat, 16.00 uur
eden kinderdansgroep en jeugd-
enkapel, 19.00 uur optreden
mbandshow van Kon. Texels
fare op Groeneplaats; 19.45 uur
eden Boerenkapel en Folkloristi-
dansgroepen.
onderdag 27 augustus
innen, „Dennenoord", dansen met
io de „Woodpeckers",
hjdag 28 augustus
'nnen, „Dennenoord", dansen met
io de „Woodpeckers",
aterdag 29 augustus
child, 15.00-17.00 uur viswedstrijd
innen, „Dennenoord", dansen met
io de „Woodpeckers".
idcre dag:
HPurg, „J'elleboog", 20.00 uur, dan-
De Stichting Texelse Sportraad is
voornemens binnenkort een wielereve-
nement te organiseren die de naam „Ze
ven dorpen tocht op de fiets" draagt.
Het wordt een ongeveer 55 kilometer
lange rit die langs alle zeven dorpen
van het eiland voert. Het is niet de be
doeling dat de deelnemers het traject
zo snel mogelijk afleggen. Het gaat er
om rustig te rijden en daarbij mag men
met volle teugen van de omringende
natuur genieten. Fietsen op een derge
lijke manier is niet alleen verrijkend
voor het lichaam maar ook voor de
geest. De echte hardrijders zullen ove
rigens ook aan hun trekken komen
want voor hen wordt waarschijnlijk la
ter in het jaar een race georganiseerd.
De heer P. Zevenhoven, voorzitter
van de Sportraad, heeft samen met zijn
zoon Kees de route van de "zeven dor-
pentocht al uitgezet. Het parcours lijkt
wel wat op de Texelroute maar er zijn
verschillen. Je kunt met de fiets nl.
veel plekjes bereiken waar een auto
niet kan komen. De afstand, 55.3 kilo
meter, vergde 173 minuten rijden.
„Maar het kan belangrijk sneller, want
we zijn vaak bij kruispunten gestopt om
te overleggen welke weg we zouden
inslaan en om tijden en kilometers te
noteren", aldus de heer Zevenhoven.
In alle dorpen zal een controlepost
worden ingericht waar de deelnemers
een stempel op hun startkaart krijgen.
De rijwielhandelaren hebben enig be
lang bij het bevorderen van de rijwiel-
sport en men wil hen dan ook vragen
de controleposten te bemannen.
Overal starten
Deelnemers kunnen de tocht begin
nen waar zij willen, als de totale route
maar gevolgd wordt. Binnenkort zal de
route nauwkeurig worden bekend ge
maakt en zal men startkaarten kunnen
afhalen bij de rijwielhandelaren. Dege
nen die de tocht volbrengen krijgen een
herinneringsmedaille. „Ik hoop dat ook
veel ouderen aan de Zeven dorpen tocht
meedoen. Deelnemen in gezinsverband
lijkt me ook erg leuk", zegt de heer Ze
venhoven, die graag een lans breekt
voor het fietsen als gezonde ontspan
ning. In het kader van „trim"-akties
wordt veel gefietst en mensen die in
korte tijd van overtollig lichaamsge
wicht afwillen, bereiken dat doel ook
door op regelmatige tijden een flink
eind te fietsen. „Ik heb laatst gelezen
dat Willi Alberti in één maand 25 pond
is afgevallen, alleen door veel fietsen",
zegt de Sportraadvoorzitter.
De hardrijders op de fiets moeten
nog even hun geduld bewaren. Bij de
Sportraad weet men dat de animo voor
de racesport momenteel sterk toeneemt.
Steeds meer Texelaars kopen een race
fiets en herhaaldelijk kan men hen pe-
lotonsgewijze en in kleurige kledij over
het eiland zien rijden. Voor hen zal la
ter een race worden georganiseerd.
Maar niet iedereen heeft een racefiets
en derhalve is een veel grotere groep
gebaat bij 'n toertocht zoals de nu voor
genomen Zeven Dorpen Tocht, waarvan
de datum overigens nog met precies
vaststaat.
Vorige week zijn aan het Texelse
strand watermonsters genomen in op
dracht van het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid te Utrecht. De mon
sternemers kwamen met een helicopter
en bezochten ook de andere Wadden
eilanden. De inzet van een helicopter
gaf dc indruk dat het onderzoek met
zeer veel spoed moest worden uitge
voerd, hetgeen voedsel gaf aan het ge
rucht dat het zeewater bij Texel door
een of andere catastrofe ernstig ver
vuild was. Gezien de recente krantenbe
richten over vervuiling door rioolwater
van de Nederlandse stranden en de
alarmerende berichten over de doorge
roeste mosterdgasgranaten bij Bom-
holm, was die ongerustheid wel begrij
pelijk.
We belden daarom het Instituut te
De bijeenkomst die woensdagavond
werd gehouden in de riante bungalow
van de heer G. Bakker in „Driehuizen"
had het karakter van een geslaagde re-
unie. Daar kwamen namelijk voor het
eerst sinds 30 jaar de bestuursleden bij
een van de nog immer bestaande maar
sinds 1943 sluimerende Texelse Zwem
vereniging TZV. Ze waren gekomen
om de vereniging nieuw leven in te
blazen maar dat aanvankelijk vooral
over „toen" werd gepraat, laat zich
denken.
Aanwezig waren oud-instructeur Van
Beek, C. Bakker, L. J. Weijdt, G. Bak
ker, Alb. Backer, de Gebroeders Bruin
en badmeester J. van Amstel met echt
genote. Besloten werd de zwemvereni
ging te reactiveren. Het oude bestuur
fungeert als voorlopig bestuur en zal in
een volgende bijeenkomst een ledenver
gadering voorbereiden. Intussen kunnen
de leden zich aanmelden.
Wat dat laatste betreft kon badmees
ter Van Amsel meedelen dat zich al
vijftig personen hebben opgegeven. In
tegenstelling tot vroeger zal de zwem
vereniging zich niet in de eerste plaats
bezighouden met het geven van elemen
taire zwemles. Daarvoor bestaat vol
doende gelegenheid buiten verenigings
verband. De herleefde TZV zal zioh
vooral bezig houden met training, het
leren van meerdere zwemslagen en het
spelen van waterpolo. Het is niet de
bedoeling dat de Texelse vereniging
zich al direkt aansluit bij de Koninklij
ke Nederlandse Zwembond. Wel zullen
statuten en huishoudelijk reglement ter
koninklijke goedkeuring worden aan
geboden.
Contributie
De contributie is nog niet definitief
vastgesteld maar zal liggen rond ƒ2,
per maand (ƒ1,voor jeugd). Meerdere
leden uit één gezin krijgen reduktie.
Een financiële meevaller is het spaar
bankboekje van de oude TZV waarop
een bedrag staat dat dankzij voortdu
rende rentebijschrijving is gegroeid tot
2.757,—.
De recreatiestichting heeft alle mede
werking toegezegd voor wat betreft het
beschikbaar stellen van het bad. In de
eerste plaats om waterpolo te kunnen
spelen hebben zich ook al diverse per
sonen aangemeld. Het ziet er naar uit
dat binnenkort een poloploeg kan wor
den geformeerd. Wedstrijddoelen zijn al
besteld Het is de bedoeling zo spoedig
mogelijk een ontmoeting met de polo-
ploeg van Keppel te organiseren.
Om misverstand bij adspirant-leden
te voorkomen moet wel worden opge
merkt dat het lidmaatschap van de
zwemvereniging niet kan inhouden dat
men gratis van het bad gebruik maakt.
Leden dienen zich, zoals ieder, normaal
van kaartjes of abonnement te voor
zien.
Belangstellenden worden opgeroepen
zich zo spoedig mogelijk als lid op te
geven. Dat kan gebeuren bij badmees
ter Van Amstel, per adres zwembad
Den Burg.
Utreoht op en hier gaf men ons een ge
ruststellende verklaring. Het nemen
van watermonsters gebeurt op vrij re
gelmatige tijden, zij het de laatste jaren
met kortere tussenpozen. Er zijn al
meerdere malen monsters van het kust
water bij Texel genomen. Dat werken
met een helicopter geeft besparing van
tijd en geld. Als de monsternemers op
de normale wijze naar alle Waddenei
landen zouden reizen, zouden er dagen
mee gemoeid zijn. Nu is het karwei in
enkele uren geklaard. Het is bovendien
belangrijk dat de monsters zo spoedig
mogelijk in het laboratorium zijn. Er
wordt op prettige wijze samengewerkt
met de Kon. Luchtmacht. De helicopter-
ipiloten moeten toch hun voorgeschre
ven aantal vlieguren per jaar volma
ken.
Rioolwater
Het onderzoek is gericht op bacterio-
gische vervuiling van het water, dus op
de> vervulling door rioolwater. Welis
waar wordt in de omgeving van Texel
geen rioolwater in hoeveelheden van
betekenis op zee geloosd, maar dat ge
beurt wel bij Zeeland. Een verschijnsel
waarmee men heeft rekening te houden
is dat dit vuil niet direkt in de grote
massa zeewater „oplost" en door de
zelfreinigende werking van de zee on
schadelijk wordt, maar dat het in een
geconcentreerd lint langs de kust in
Noordelijke richting schuift en tenslotte
zelfs in de Waddenzee terecht kan ko
men. Dat is ook gebeurd met chemische
vergiften die in het gebied van de Nieu
we Waterweg werden geloosd maar die
in de Waddenzee vergiftigingsverschijn
selen onder bepaalde organismen ver
oorzaakten.
Geen bericht;
goed bericht
De resultaten van de periodieke proe
ven die Volksgezondheid neemt worden
niet gepubliceerd. Uiteraard worden
wel direkt maatregelen getroffen als
mocht blijken dat het zeewater als
zwemwater gevaarlijk voor de gezond
heid wordt. Hier geldt dus: geen be
richt, goed bericht. De woordvoerder
van Volksgezondheid wilde zich niet
uitlaten over de mate van verontreini
ging aan de verschillende badstranden
van de Nederlandse kust („We willen
niet dat deze gegevens voor propa
ganda worden gebruikt") maar hij wil
de wel toegeven dat het zeewater op de
Waddeneilanden voorlopig het minste
gevaar loopt om als zwemwater on
bruikbaar te worden.
„Energiemonument van het verleden"
De molen „De Traanroeier" is sinds
deze geschikt werd gemaakt voor op
wekking van elektriciteit, een instal
latie die sterk de aandacht heeft ge
trokken. Toen de molen in 1965 als zo
danig m gebruik werd genomen was
het de eerste automatisch elektriciteit
opwekkende molen ter wereld. Geen
wonder dus dat tal van kranten en
tijdschriften aandacht aan dit unicum
hebben besteed. Bij de N.V. T.E.M., die
de zorg heeft over de elektrische in
stallatie van de molen, heeft men al
deze artikelen gebundeld en in herdruk
laten verschijnen. Het is een vooral
voor meer dan normaal geïnteresseer
den Zeer aantrekkelijk boekwerk ge
worden dat de naam draagt „De Traan
roeier, energiemonument van het ver
leden". Artikelen werden ontleend aan
het blad „Noordholland", „De Zaan-
1 ander", „Het Parool", „Electra", „De
Ingenieur", „Polytechnisch tijdschrift",
„Revue", de plaatselijke pers en bui
tenlandse bladen zoals „Knickerbocker
International" en de „New Scientist".
Ook het fotomateriaal uit deze bladen
werd overgenomen. Een dergelijke bun
deling wordt natuurlijk wel een alle
gaartje. Naast voor de leek zeer boeien
de en begrijpelijke artikelen over de
Traanroeier vindt men ingewikkelde
technische verhandelingen en beschrij
vingen waar men als niet-insider wei
nig van begrijpt. Wat er wel door dui
delijk wordt is dat De Traanroeier een
uiterst vernuftige en zeer ingewikkeld
geheel is geworden.
Het 55 pagina's tellende boek is on
getwijfeld voor velen een nuttig bezit.
De oplaag is echter niet bijzonder groot.
Wie zich een exemplaar wil aanschaf
fen (ƒ6,85) wende zich tot de NV TEM,
Schilderend 70, Postbus 2, Den Burg.
