na 7ogelbeschermers ongerust over
vergiftiging tal van soorten
AGENDA
Een vreemd volkje,
die Texelaars
at
Raiffeisenbank
WERELDCONGRESSEN I.C.B.P. TE DE KOOG
ƒ75
)ok aandacht voor behoud
van de Waddenzee
MID JE VERHOLEN EN DE RARE ALCHIMIST
ïste
tal
>tei
215
E<
Wat ze aan de Oostkant van hun eiland in zee gooien
halen ze er aan de Westkant weer uit.
111111111119
KOOG Sinds zondag houden
eer 150 gedelegeerden uit vrijwel
Europese landen, uit Noord- en
Amerika, Azië, Afrika en Austra-
n congres in De Koog. Het zijn le-
ran de International Council for
Preservation (Internationale vo-
schermingsraad) die zich in de af-
dagen vooral hebben beraden
Jde meegebrachte rapporten die
1 allen melding maken van ont-
,de achteruitgang van vele vogel-
ii als gevolg van vervuiling van
ilieu en andere bedreigingen. De
Ifll egeorden zijn ondergebracht in de
„Juliana" en „Opduin". Vanmid-
ordt het congres gesloten.
i ee
lij vet
ereki
ïaakt
)en
m
iber
wi
On
idag
foni
s ui
751
Dr. I. G. van Maasdijk schreef
aanleiding van dit congres in „De
;raaf" van woensdag het volgende:
een enkele uitzondering na bevat-
e rapporten van de ruim honderd
eg,eerden uit haast alle windstre-
van de wereld een ontstellende
imitgang van de meeste vogel
en tengevolge van de voortschrij-
e vervuiling en vergiftiging van
lucht en water, verstoring door 't
s toenemende toerisme, overbeja-
en met name ten gevolge van een
ondeskundig en ondoordacht be-
van de laatste resten ongerepte
jr, die de mensheid nog ovcrblij-
rtegenwoordigers uit zeventien Eu-
landen, waaronder dt Sowjet-
vooraanstaande biologen uit
d- en Zuid-Amerrka, Canada, Afri-
Azië, gedelegeerden van de
SCO, de Raad van Europa, het We-
Natuur Fonds, de Internationale
traact en tal van andere organisa-
die zich met de instandhouding
de natuur bezighouden, beraden
deze dagen op Texel over de tek-
van dringende beroepen die, op de
ringen zuilen worden gedaan om te
iten tot de zo hoognodige bescher-
;smaatregelen te komen, om talloze
Isoonen alsnog voor uitsterven te
eden
Waddenzee
zijn openingsrede wees dr. J. P.
s, de vertegenwoordiger van het
sterk van Cultuur, Recreatie en
{schappelijk Werk, op de achter-
ing van vele vogelsoorten in het
lparadijs in de Waddenzee, dat tus-
de vergaderingen in door de con-
iisten bezocht zal worden. Hij wees
te catastrofale gevolgen van de ver-
ng van het water op de lepelaar-
idereendcnkolonies, en ook op de
lindering van talloze waadvogels,
jaarlijks bij de tienduizenden op de
in ons Waddengebied verblijven en
ok broeden.
drong aan op internationale sa-
werking ten bate van de vogelbe-
rmmg, maar stelde dat internatio-
samenwerking in eigen land hoort
eginnen.. Hij kondigde aan, dat de
erlandse regering in het kader van
door de Raad van Europa geprocla-
rde Europese natuurbeschermings-
nieuwe maatregelen tot bescher-
van bedreigde vogelsoorten zal
lardigen en dat zulks ook in Bene-
lerband zal worden uitgewerkt.
Hoewel hij zelf het behoud van de
Waddenzee niet aanroerde, staat dit als
een der punten van discussie op de
agenda.
Roofvogels
Diep triest waren cle cijfers die door
vele gedelegeerden over de achteruit
gang van de roofvogelstand in vergelij
king met tien jaar geleden werden ge
geven. Of het nu in Amerika of in Eu
ropa is, tal van deze soorten zijn reeds
gedecimeerd en hier en daar zelfs ge
heel verdwenen.
De hoofdschuld aan deee ontwikke
ling heeft zonder twijfel 't gebruik van
anti-insekten bespuitingsmiddelen (pes
ticiden) ten behoeve van de landbouw,
waardoor de prooidieren (insekten,
knaagdieren, kleine vogels en vissen)
vergiftigd worden en die daardoor ook
de roofvogels, die ervan leven vergif
tigen.
Onrustbarend is ook, dat door deze
vergiftiging de eieren onvruchtbaar
zijn en de normale vermeerdering van
de vogelsoort achterwege blijft.
Het hoge percentage vergif, dat in
doodgevonden roofvogels en niet-uitge-
komen eieren door de laboratoria werd
geconstateerd, is verbluffend en terecht
werd erop gewezen, dat de"ze giften ook
de menselijke samenleving op den duur
zullen beïnvloeden.
Zangvogels
Een van de op te stellen resoluties
zal ook de oproep inhouden om minder
schadelijke stoffen en in geringer con
centratie bij de landbouw te gebruiken.
Het vangen of schieten van zangvo
gels, met het oogmerk deze te kooien
of voor de consumptie te gebruiken,
werd ook uitvoerig besproken. De toe
zegging van de Italiaanse regering aan
de Raad van Europa in juni gedaan, om
de wederingevoerde zangvogelvangst
alsnog af te schaffen, is nog steeds niets
in vervulling gegaan, waarschijnlijk me
de door herhaalde regeringswisselin
gen in Rome.
Er zal wederom op naleving van deze
belofte worden aangedrongen. Ook in
Zuid-Frankrijk tiert deze vangst nog
welig. De Belgische gedelegeerde wees
op de aanzienlijke inperkingen van de
zangvogelvangst in zijn land en meende
te kunnen verzekeren, dat deze over
enige jaren geheel zal zijn afgeschaft.
Interessant was het resultaat van een
recent onderzoek in Zuid-Italië waarbij
gebleken is, dat lijsters en spreeuwen tot
nog toe met alle middelen in de olijven
gaarden vervolgd, juist uiterst nuttig
zijn, omdat zij hoofdzakelijk door scha
delijke vliegenlarven geïnfiltreerde olij
ven nuttigen. Hierover zal een brochure
worden uitgegeven.
Valkeniers
Zwaar te verduren hadden hel de op
het congres aanwezige valkeniers, om
dat die voor hun sport de juist zo be
dreigde havikken, sperwers en valken
nodig hebben. In sommige Europese
landen bestaat een uitgebreide handel
in deze valkeniers-vogels, evenals in
Noord-Afrika, waar deze (Europese) vo
gelsoorten tijdens de overwintering ge
vangen worden om naar Europa ver
handeld te worden.
Meer en meer gaan de gedachten dan
ook uit naar het voorstel om voor alle
bedreigde vogelsoorten een export-,
import- en transitoverbod te doen uit
vaardigen en de handel in deze soorten,
dood of levend, aan speciale vergunnin
gen te binden.
Wederom zal er bij de regeringen op
worden aangedrongen de jacht op of
vangst van alle bedreigde vogelsoorten
te verbieden en ook tot een overeen
stemming te komen tussen wetenschap
pelijke instituten (musea, universitei
ten etc.) om zo min mogelijk exempla
ren daarvan in de verzamelingen aan
te leggen.
Resumerend kan gesteld worden, dat
op Texel een bijzonder wetenschappe
lijk onderlegd en constructief werk
wordt verricht, dat aldaar het „groot
alarm" wordt geblazen en dat het te ho
pen is, dat de aanbevelingen van de
conferentie door alle betrokken rege
ringen en instanties ter harte zullen
worden genomen.
Vrijdag 11 september
Den Hoorn, Hoornder volksfeesten,
start 9.00 uur met muziek van de to
ren, verder o.a. optocht versierde wa
gens, volksspelen, kinderspelen.
Zaterdag 12 september
Den Hoorn, Hoornder volksfeesten,
start 9.00 uur niet rondgang door fan
farekorps, verder kinderspelen, tob
besteken en drumbandshow.
Vrijdag 18 september
Den Burg, R.K. kerk, 19.30 uur, H. Mis
voor Gilde daarna in „Casino" lezing
door mej. Fijn (oud-stewardess).
Iedere dag:
Tot en met 15 september in de exposi
tieruimte van het raadhuis tentoon
stelling van schilderijen, monoprints
en tekeningen van de Texelaar Jan
Bruin. Gratis toegang. Van 9.00 tot
12.00 en van 14.00 tot 17.00 uur (be
halve zaterdags).
ook goed voor uw
vakantiereizen
piii{iiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii)iiuiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|ii
I AAN ONZE ABONNEES,
DIE PER KWITANTIE BETALEN
Met ingang van 't vierde kwar- §j
H taal 1970 worden, wegens toenc-
mende kosten, de incassokosten
H verhoogd van ƒ0,40 tot ƒ0,50.
IllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllM
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 2 tot en met 8 september 1970
Geboren; Martinus Pieterjan, zv. Hui-
bert de Ridder en Theodora Duinker,
Mark, zv. Karei J. Heetveld en Joke
Horseling; Christa, dv. Sijbrand Keij-
ser en Benjamintje J. de Ridder; Edwin
zv. Dinr J. Bakker en Marfgaretha E.
Zijm.
Ondertrouwd: Benno Eilers en Pie-
ternella J. Hillen; Jacob Drijver en Ti
neke A. Bakker; Jacobus H. van Beek
en Dia de Veij; Jan Feenstra en Trijn
tje Bijlsma; Johannes J. de Kleijn en
Ilian C. Odinga.
Overleden: Adriaan M. Tollenaar, oud
64 jaar, wonende te De Koog; Cornelia
W. A. Teillers, wv. Bossers, oud 94 jaar,
wonende te Den Burg,
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 13 september op om 6.11 uur
en gaat onder om 19.01 uur; 16 september op
om 6,16 uur en onder om 18.53 uur.
Maan. 22 sept. L.K.; 30 sept. N.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild
II sept. 2.45 en 15.27; 12 sept. 4.34 en 17.13;
13 sept. 6.18 en 18.47; 14 sept. 7.40 en 19.59;
15 sept. 8.34 en 20.53; 16 sept. 9.34 en 21.37;
17 sept. 10.12 en 22.15; 18 sept 10.47 en 22.50;
19 sept. 11.17 en 23.23.
Aan het strand is het ongeveer een uur eer
der hoog water.
NIEUWELINGEN WELKOM BIJ
„MARGARETHA SINCLAIR"
'De meisjesdrumband „Margaretha
Sinclair" is weer met de repetities be
gonnen. Er is plaats voor diverse nieu
we krachten; welkom zijn majorettes,
bazuinblazers en trommelaars. Meisjes
die willen meedoen kunnen zich op de
zaterdagen 19 en 26 september tussen 2
en 3 uur aanmtlden in het oefenlokaal,
„De Witte Burcht", Molenstraat, Den
Burg.
Aangenomen kunnen worden meisjes
vanaf 9 jaar en van alle gezindten. Het
is ook mogelijk zich telefonisch of
schriftelijk op te geven bij M. Witte,
Molenstraat 22, telefoon 2822; F. Jorna,
Beatnxlaan 16, telefoon 3061 of M.
Bakker-Smit, De Westen H 119, tele
foon 2410.
N.H. KERK OUDESCHILD
Zondagochtend wordt in de N.H. kerk
te Oudeschild een dienst gehouden die
om 11 uur begint. Voorganger is de
heer Joh. K. Schreuder.
KAARTEN VOOR DE EUROPEESE
KAMPIOENSCHAPPEN
SCHAATSENRIJDEN
Aan de ijsclubs is door de KNZB een
beperkt aantal toegangskaarten be
schikbaar gesteld voor de Europese
kampioenschappen voor heren te Hee
renveen op 23 en 24 januari 1971. Er
bestaat een mogelijkheid om kaarten
bij te bestellen. Het bestuur van de ijs-
club Oost laat haar leden weten dat zij
zich als gegadigden kunnen opgeven,
uiterlijk 19 september. Door loting zal
worden bepaald aan wie de kaarten
worden toegewezen. Men kan zich op
geven via telefoon (02223) 414.
BAZAAR VAN HERVORMDE
VROUWENVERENIGING
OUDESCHILD Op 6 en 7 novem
ber houdt de Hervormde vrouwenver
eniging van Oudeschild in het dorps-
ruis 't Skiltje een bazaar. De opbrengst
is bestemd voor het onderhoud van het
kerkgebouw. Omdat de gemeente maar
weinig leden telt komt voor het nood
zakelijke onderhoud maar weinig geld
beschikbaar. Derhalve is men aange
wezen op geld uit andere activiteiten,
zoals deze bazaar. Evenals de vorige
keren belooft het een gezellige boel te
worden waar het uitgeven van geld een
zeer plezierig werkje is.... Men kan
de bazaar helpen slagen door iets te
maken dat verkocht kan worden of dat
als prijs kan worden uitgeloofd. Na
tuurlijk mag men ook kant en klare ar
tikelen afstaan. Een financiële gift is
uiteraard ook welkom en men kan de
bazaar tenslote nog steunen door loten
te kopen. Deze loten zullen binnenkort
huis-aan-huis in Oudeschild worden
aangeboden. Men kan dan tevens laten
weten of men nog iets heeft af te staan.
Artikelen worden gaarne afgehaald; het
is ook mogelijk ze te bezorgen bij de
Hervormde Pastorie, liefst op woens
dagavond. Wie daadwerkelijk aan de
organisatie en opbouw van de bazaar
wil meewerken kan zich melden bij me
vrouw De Vries (Herv. pastorie) of me
vrouw L. Visser-Spaan, tel. (02220) 2768
In het natuuibeschermingsjaar 1970 zijn de eilandelijke Zeden en Gewoon
ten uitgebreid met een merkwaardig gebruik. Proper als ze zijn dulden de
Texelaars geen rommel. Omdat ze behalve proper ook „suunig" zijn geven
ze die rommel niet altijd af aan de reinigingsdienst maar vertrouwen het toe
aan de zee. Want de zee heeft veel gegeven, nu zal ze ook wat némen.
Maar de zee neemt het niet en smijt de rommel enkele dagen later weer op
het strand en de kans is groot dat dat het strand is vanTexel. Daar
wordt de rommel dan weer met kostbare machines bijeengeschraapt, in enor
me hoeveelheden. Je snapt niet waar al die rotzooi vandaan komt.
Onnodig te zeggen dat men boven
staand verhaaltje niet serieuzer moet
men dan nodig is. Maar het blijft een
merkwaardige situatie dat tegenover 't
groeiend aantal mensen dat zich zorgen
maakt over milieuvervuiling er nog
massa's zijn die het daar niet zo nauw
mee nemen. Op bepaalde plaatsen
aan de Oostkust van ons eiland is het
de 'gewoonste zaak van de wereld om
het huisvuil over de dijk te zetten. Het
gebeurt zo vaak dat onze fotograaf, die
bovenstaande plaatjes ongemerkt maak
te, niet lang hoefde te wachten. Het
blijkt overigens niet algemeen bekend
te zijn dat het op deze wijze lozen van
vuil strafbaar is. Er zijn reeds flinke
boetes gevallen, maar het schijnt wei
nig te baten. Nu zal dat huisvuil van
Texel de oceanen niet merkbaar vervui
len, maar het getuigt toch van een
mentaliteit die niet meer in deze tijd
past. Met een variant op een bekende
slogan zou men kunnen zeggen; reinig
de wereld, maar begin bij je dorp.
Vosmaer my seght, dat hy met de coets
naer der steede gaet, nu iok weet datter
sulcke fyne treynen sijn".
„Er rijdt al in geen eeuwen meer
iemand met de postkoets", vertelde de
smid „Dat weet U toch wel? Of komt
U nooit buiten het kasteel?"
„Ach neen. zuchtte de alchimist.
„Als vroolyck ende sorgheloos cnaepjen
hebbe ick wel een enckele keer buytent
casteel gespeelt. Doch van myn veer
tiende jaer af hebbe ick my uytsluytend
beesigh gehouden met de weetenschap,
de vrye constenende de alchimisterye.
Ernst, ende geen luym. dat was de
wapenspreuck waeronder ick leefde.."
(Wordt vervolgd)
en de postkoets, hè?" lachte smidje
Verholen.
„Ja.véél sneller dan de trekcoets
en de postschuyt, of hoe al dat lang-
saeme tuygh oock heeten mag....",
mompelde de oude baas en volkomen
wezenloos wandelde hij even later weer
naar het Knekelwoud terug, in gezel
schap van zijn vriend smidje Verholen.
En toen ze een tijdje later weer in een
van de kamers van het oude kasteel za
ten, trilde hij nog van de doorgestane
emoties. „Nou? Hoe vond U de trein?"
vroeg de smid.
„Héél mooi, héél snel en héél sterk",
antwoordde de oude baas bedachtzaam.
„Doch gaerne sou ick begrypen, waerom
is de sneltrein! Vooruit, vlug
de rails af!" jubelde de smid en hij
de rare alchimist mee, die zich
aan hem had vastgeklampt. Nog
tellen later daverde de trein
het tweetal heen. Sissende rook
van loeiende stoom ontsnap-
de krachtige locomotief. Voor de
zaten de rustige reizigers, die
goed wisten dat ze op deze wijze
vlug en voordelig op de plaats
zouden aankomen. De
alchimist begreep er kennelijk
niet veel van en keek met troebele
ken de wegsuizende trein na.
at gaat sneller dan de trekschuit
