lesultaten onderzoek ,,'t Horntje"
worden met spanning afgewacht
roekomst van
nosselcultuur
>nzeker
Ook op
Wereldspaardag
is 't goed sparen
bij de NMB
een premie van f5,-
ga met uw tijd mee - ga naar de nmb!
merk.
merk.
't is sterk, allemaal hetzelfde merk. 't is sterk, allemaal hetzelfde
Damclub Texel
Badmintonclub reikt
prijzen uit
GVT-vergadering
een dag later
aHijd zin
in TWIN
oktober 1970
Derde blad Texelse Courant, vrijdag 30
Y[nrettigrolleni
[V lekker row
i
[n het mosselseizocn 19691970 werden 890.000 ton, mosseltonnen van 100 kg.,
aangevoerd. Hiervan kwamen 400.000 ton uit Zeeland en 490.000 ton uit de
iVaddenzce. Het grote merendeel hiervan werd naar België, Frankrijk en
Vest-Duitsland geëxporteerd, terwijl de inleggerijen 111.680 ton afnamen. Ook
iel binnenlands gebruik van verse mosselen neemt toe. De kwekers maakten
irijzen, die men voordien niet voor mogelijk had gehouden, welke in dit seizoen
•eeds ver zijn overschreden.
Een en ander toont weer eens aan hoe moeilijk het is toekomstvoorspellingen
:e doen omtrent alles wat met de visserij en met de oester- en mosselcultures
e maken heeft. Men zal zich nog de bezorgdheid in kwekerskringen herinne
en toen enige jaren geleden de vaste leveringsprijzen werden afgeschaft en
iet vaste afnamesysteem werd gewijzigd in een bepaald soort vrije markt.
Hoewel de gemiddelde prijs voor de kwekers direkt steeg, bleven velen er
och sceptisch tegenover staan. En zoals een en ander zich tot nu toe heeft ont-
vikkeld ten onrechte, hetgeen overigens zeker nog niet wil zeggen dat er geen
twade kanten aan kunnen zitten".
De produktie is immers iets afgenomen en de vraag tenminste gelijk gebleven,
:o niet in beperkte mate toegenomen, waaronder eventuele moeilijkheden niet
:ot uiting kunnen komen. Want niet vergeten mag worden, dat bij een enigs-
:ins achterblijven van de vraag bij het aanbod een ernstige prijsval tot de
nogelijkheden behoort en dat blijft altijd een weinig aantrekkelijk vooruitzicht.
)it alles neemt echter niet weg, dat de eventuele zorgen, die men zich destijds
ïeeft gemaakt, tot nog toe, ongegrond zijn geweest.
In dit geval ging het echter uitslui-
ïd over de zorgen met betrekking
produktie en afzet. Maar wat in de
mende jaren de mosselkwekers te
ichten staat, hangt niet samen met
t marktrisico maar met het ingrijpen
n de mens en dat is een zaak, die zich
et kan herstellen.
Merkwaardige ontwikkeling
De resultaten der leveringen van
t afgelopen seizoen en de twee daar-
n voorafgaande zijn (in tonnen van
0 kg.) aangegeven in onderstaande
!>el.
Het opmerkelijke is, dat de mossel-
nvoer uit de Zeeuwse wateren is
stegen van rond 250.000 in het seizoen
67-1968 tot bijna 400.000 ton in het
zoen 1969-1970. Daartegenover is de
tvoer der Waddenzee, die in 't sei-
n 1968-1969 niet minder dan 714.000
n bedroeg, in het seizoen 1969-1970 te-
ggelopen tot 488.000 ton. De import,
Bin het seizoen 1967-1968 nog 110.000
n bedroeg liep terug tot 28.000 ton in
t seizoen 1968-1969 en bijna 23.000
ti in het vorige seizoen. Uit een en
der blijkt dat de mosselen van de
euwse gronden van toenemende bete
nis zijn in het geheel van de produk-
N\
En daarin ligt ook het gevaarlijke
►ment voor onze positie in de inter-
tionale mosselhandel bij het verder
ortzetten van de Deltawerken. De
liting van het Haringvliet is van
ïinig betekenis voor de aanvoer van
►sselen, maar de aanstaande afdam-
tg van het Brouwershavense Gat zal
heel sterke invloed uitoefenen. Het
i oudsher bekende mosselcentrum
uinisse zal de produktie gaan missen
n de mosselpercelen tussen de Greve-
gendam en de dam m het Brouwer-
vense Gat. En het is vooralsnog niet
zien dat eventuele nieuwe percelen
de Oosterschelde enige kompensatie
n betekenis kunnen even voor de
oduktie van de weggevallen percelen.
Hoe men het dan ook bekijkt, duide-
t is het dat aan een eerste produktie-
rmindering op korte termijn niet valt
ontkomen.
Nog ernstiger wordt de situatie, wan-
er de werkzaamheden voor het af-
iten van de Oosterschelde worden
ortgezet. Hoeveel tegenstand er tegen
ze afsluiting ook is en hoe sterk de ar-
menten van degenen, die de Ooster-
ïelde willen openhouden ook zijn, dit
'fj he nog steeds groeiend verzet,
■eft er politiek gezien toe geleid dat
minister ook maar een opnieuw he
lderen van deze problematic in over
ging wil nemen. Feitelijk is het zo,
naarmate er meer tegenstand komt,
minister van verkeer en waterstaat
te nadrukkelijker betoogt, dat in
standpunt van de regering, dat de
sterschelde zal worden afgesloten,
?n verandering zal komen. Zijn op-
►rking daaromtrent bij de recente
'ggetjesdag in Goederee, namelijk dat
er geen onzekerheid over wilde la-
dat de Oosterschelde in 1978 zal
1 afgesloten, bewees dat eens te meer.
uit zijn woorden viel af te leiden
1 hij de tegenstanders van de afslui-
g ziet als klagers en kankeraars",
;t welke bejegening de diskussie over
Oosterschelde door zijne excellentie
op een bijzonder vulgair peil is ge
acht.
Maar hoe dit alles zij, indien de Oos
terschelde dicht gaat, dan betekent dit
niet, dat in 1978 de aanvoer van mosse
len uit de Oosterschelde plotseling ge
heel zou wegvallen. De gevolgen van de
voor de afdamming te verrichten wer
ken zullen reeds veel eerder merkbaar
zijn. Immers door deze werken en door
de aanleg van het Schelde-Rijnkanaal
zullen zonder meer alle mosselpercelen
onbruikbaar worden en daarbij zullen
dan nog de indirekte gevolgen komen,
naarmate de dam haar voltooiing na
dert. Zou het proces lineair verlopen,
dan zou per jaar met een vermindering
in produktie van 30.000 tot 40 000 ton
rekening moeten worden gehouden,
doch het zal in werkelijkheid in de eer
ste jaren minder en in de latere jaren
meer zijn.
De Waddenzee
Voor de mosselkwekers en mossel
handelaren zou het van bijzonder be
lang zijn, wanneer de Waddenzee de
teruglopende produktie van de Zeeuwse
mosselen zou kunnen opvangen. Een
uitbreiding van de aanvoer van mosse
len hangt echter af van het voorhanden
zijn van voor deze teelt bruikbare per
celen en die liggen ook in de Waddenzee
niet voor het oprapen.
Dit bleek al vele jaren geleden toen
via een manipulatie met het mosselkwe-
kersfonds gronden, waarop de Harlin-
ger vissers de garnalenvisserij uitoefen
den, door een vergoedingsregeling voor
de mosselkwekerij werden afgestaan.
Het feit echter, dat, zoals de cijfers
aantonen, de produktie in de Wadden
zee zeer wisselvallig is, bewijst welke
bedrijfsrisico's hieruit kunnen voort
vloeien.
Het ontwerp Deltaschadewet gaat
trouwens hiervan uit, want bij de for
mule, dat voor bedrijfsbeëindiging niet
alleen de percelen in Zeeland moeten
worden ingeleverd, maar ook die in de
Waddenzee, is men uitgegaan van de ge
dachte, dat de ingeleverde percelen in
de Waddenzee ter beschikking kunnen
worden gesteld aan kwekers, die hun
bedrijf willen voortzetten.
Of deze koppeling van het inleveren
van Zeeuwse en Waddenzee-percelen
in verband met de schadevergoeding
een billijke zaak is, willen wij hier bui
ten beschouwing laten. Het gaat er
slechts om het te signaleren als een
symptoom van het gebrek aan percelen,
dat ons in de toekomst te wachten staat.
Laten we echter aannemen, dat er
in het Waddengebied met betrekking
tot het aantal percelen nog iets te berei
ken valt, ook al zal het de gehele
Zeeuwse produktie niet kunnen vervan
gen, dan nog is men ten aanzien van dit
gebied niet zonder zorgen, met name
door de waterverontreiniging.
De waterverontreiniging
Steeds luider worden de stemmen, die
wijzen op de waterverontreinging in de
Waddenzee. Een voorproefje daarvan is
het lozen van afvalwater uit het gebied
van Hoogkerk. Optimistisch heeft de
minister van verkeer en waterstaat in
de volksvertegenwoordiging verklaard,
dat een onderzoek heeft aangetoond, dat
van werkelijke gevaren geen sprake is.
Hoort men echter vissers uit het be
trokken gebied, dan stellen zij, dat zij
wel degelijk dode schelpdieren hebben
aangetroffen in de omgeving van het lo-
zinspunt en dat voorspelt naar hun me
ning weinig goeds voor de toekomst.
Daar komt dan nog bij, dat de rege
ring thans heeft besloten haar mede
werking te verlenen aan de uitvoering
van het Groningse deel van een pers
leiding voor afvoer van het industriële
afvalwater van het veenkoloniale ge
bied naar de Eems-Dollard Zelfs wordt
overleg gepleegd over een doortrekking
van deze leiding via Oost—Drenthe naar
het noordoostelijk deel van Overijssel.
Het is moeilijk voor te stellen, dat via
een dergelijk projekt, dat 154 miljoen
gaat kosten, geen enorme hoeveelheden
afvalwater in de Waddenzee terecht
zullen komen, nog afgezien van het feit
dat ook de visstand in de Noordzee er
in die omgeving de kwade gevolgen van
zal ondervinden. Namen we bij dit
alles dan ook nog in aanmerking, dat er
nog plannen bestaan tot inpoldering van
het Balgzand, waardoor niet alleen de
oppervlakte van de Waddenzee zal wor
den verkleind, doch tevens de mogelijk
heid bestaat, dat daar een petro-chemi-
sche industrie de verontreiniging van de
Waddenzee zal intensiveren, dan lijkt
ons de ontwikkeling in de Waddenzee
veeleer te gaan in de richting van een
vermindering van de produktie van
Mosselschepen verlaten de haven van
Harhngen; de race naar de mosselzaad-
velden is begonnen.
mosselen, dan van een produktiever-
groting.
De verwatering
De kwaliteit van de mosselen staat
of valt met het vinden van doelmatige
verwaterplaatsen in Zeeland, maar die
zullen gaan verdwijnen. Het zoeken is
nu naar het inrichten van kunstmatige
verwaterplaatsen. Nadat dit onderzoek
om onbegrijpelijke redenen jarenlang is
vertraagd, werd uiteindelijk begonnen
met metingen voor de plaatsbepaling
van een kunstmatige verwaterplaats in
de nabijheid van het Friese plaatsje
Zürich. De natuurlijke gesteldheid van
dit Waddengebied voor dit doel bleek
niet aan de verwachtingen te beant
woorden en dus werd een ander gebied
gezocht, dat werd gevonden op 't Horn
tje bij Texel.
Daar is men thans druk bezig met
het doen van de nodige metingen en
proeven, die inzicht moeten verschaffen
over het op grote schaal kunstmatig
verwateren van mosselen. Het mossel-
bedrijf heeft goede hoop, dat hieruit
goede resultaten voor de praktijk zullen
voortkomen. De Zeeuwse oester- en
mosselkwekerijen hebben immers in de
loop der jaren bij hun bedrijfsvoering
heel veel steun ondervonden van bio
logen en ook bij de bestrijding van pa
rasieten en ziekten van schelpdieren. De
tijd dringt echter en als de plannen tot
afsluiting van de Oosterschelde door
gaan, dan is de uiterste termijn 1978.
Het is overigens bekend dat weten
schappelijk onderzoek op termijn altijd
een hachelijke zaak is, vooral wanneer
in dezelfde tijd een, voor de praktijk
bruikbare methode moet worden ont
wikkeld.
Hoewel er geenszins reden is te wan
hopen, kan toch wel worden gesteld, dat
de toekomstvooruitzichten van de mos-
selproduktie in de Waddenzee in sterke
mate zdllen afhangen van de resultaten
van de onderzoekers op 't Horntje.
Al bij al leidt het bovenstaande tot
de konklusies, dat de toekomst van de
Nederlandse mosselkwekers bijzonder
onzeker is, ondanks de gunstige resulta
ten van het mosselseizoen 1969/1970.
Slechts het openhouden van de Ooster
schelde zou deze onzekerheid kunnen
verminderen.
(Overname uit: De Visserij wereld)
Een waar spaarfestijn dat de NMB een week
lang viert: een mooie gelegenheid om met
sparen te beginnen. Vooral omdat bij uw
eerste inleg van minimaal 10 gulden
wordt bijgeschreven. Zo maar extra.
Kom snel langs. Juist nu, met gunstige
rentevergoedingen van 4'/2 tot 8%! Zelfs 81/4%
behoort tot de mogelijkheden als u Rente-
spaarbrieven van de Nederlandsche
Middenstands Spaarbank koopt.
nederlandsche
middenstandsbank
de bank waar óók u zich
thuis voelt!
Uitslagen van 27 oktober
P. Kooiman-J. Stam 20
W. Bakker-C. Meedendorp 02
D. v. d. Werf^H. Bruining 02
P. Bakelaar-C. Vinke 20
J. Schoo-C. Groenhof 20
J. Vinke-J. v. Heerwaarden 11
J. A. v. d. Slikke-C. v. d. Werf 11
P. Kooiman had niet veel moeite met
J. Stam en staat daardoor nu op de 2de
plaats achter C. Dijker. C. Meedendorp
staat nu derde door zijn overwinning.
W. Bakker stond overwegend beter,
nam een damzet en werd verrast door
een leuke tegencombinatie. De stand
was toen nog niet verloren, doch een
blunder maakte er een eind aan. P.
Bakelaar had een partij met veel com
binatiemogelijkheden tegen C. Vinke.
Na een damzet was het afspel vrij las
tig maar C. Vinke kon het verlies toch
niet keren. C. Groenhof kwam een stuk
voor, maar faalde toch in het laatst van
de partij. J. A. v. d. Slikke haalde zijn
eerste punt.
Morgen, 31 oktober, spelt Texel thuis
tegen DCU 2 om 1 uur.
Maandagavond 2 november reikt de
badmintonclub Texel in de LTS-kanti-
ne de prijzen uit van de competitie
1967-'70 De bijeenkomst begint om
21.15 uur. Tevens zal worden gespro
ken over de mogelijkheid om een trai
ner aan te trekken. Waarschijnlijk kan
worden beschikt over de trainer van
een bevriende club uit Harderwijk.
De buitengewone ledenvergadering
van de gymnastiekvereniging Texel
wordt één dag opgeschoven en wordt
dus gehouden op vrijdagavond 6 no
vember, aanvang 8 uur in hotel „De
Graaf". Zoals bekend wordt op deze
bijeenkomst de geruchtmakende contri
butieverhoging aan de orde gesteld.
Van de leden die het toegezonden
strookje niet inleverden en niet op de
vergadering komen, wordt aangenomen
dat zij met de contributieverhoging ak
koord gaan.
