w
Cjroen kwartsJexels in het harL,
Weinig spanning in
Commissaris
kS
k
I
^'~mÈÈËïm
Ir
Sint Nicolaas
Ondanks
goed spel
51 „kind ere n-met-dier" namen
deel aan Kotex-wedstrijd
Texels Museum verwierf etsen
van Souwtje de Wijn
stmiÊtk
NT JAN OPENDE TONEELSEIZOEN
Belang van het kind
moet voorop staan komt zaterdag
ber
Ook intocht in Oosterend
Geslaagde show
in Casino
;aan veroorzaakte flinke
schade aan duinen
Postkantoren worden
verbouwd
10 NOVEMBER 1970
84e JAARGANG No. 8517
N.V. v/h Langeveld De Rooi)
11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
ry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
(02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Rail
feisenbank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn.
prijs ƒ3,90 p. kw. 4- 40 ct. incasso
Advert 19 ct per mm. excl. 4% BTW
De heer E. Stoer over
onderwijsvernieuwing
llüllllllllill!
ratis
het
ïren,
>erd.
1,90
die
door
i de
ber
6,20
6,90
9,50
6,90
8,90
6,95
5,90
4,90
5,65
4,95
9,90
9,90
tge-
roor
nog
,50
eest
een
de
teer
>op
lllllllllD
is te waarderen dat nu eens geen
el of klucht werd gekozen, maar
tissaris Misset" was niet bepaald
iummum van toneelschrijfkunst.
1 door de zeer gezochte ontkno-
van dit verre van spannende ver
maakte het stuk een klungelige
k. De spelers zijn erin geslaagd er
nog heel wat van te maken, hoe-
Ie kwaliteit van de verschillende
werkers sterk uiteenliep.
rijke boer Pète is omgekomen bij
lal van de trap. Zijn weduwe gaat
frloop van tijd aan andere doods-
ken denken en ze ontbiedt haar
riend commissaris Misset. Deze
t zijn intrek in de boerenhoeve en
inderdaad aanwijzingen die de
oedens van de boerin bevestigen,
ft personeel en inwonende familie-
wordt aan een kruisverhoor on-
irpen waarbij aan het licht komt
neerderen reden kunnen hebben
om Pète uit de weg te ruimen,
sief de uitsluitend aan geld en
denkende weduwe die niet be-
e'en harmonieus huwelijksleven
In een linnenkast worden gifti-
llen gevonden; sectie wijst uit dat
>er aan hetzelfde gif is overleden,
eduwe Pète verdenkt haar schoon-
en verwacht niet anders dan
ie commissaris dit vermoeden zal
itigen. Alleen in de knecht stelt
n onbegrensd vertrouwen en groot
n ook de schok als Misset bewijst
ij de boer heeft vergiftigd om met
dochter Fleur te kunnen trouwen
door hij in het bezit van de kapita-
erderij zou komen. De commissaris
het bewijsstuk zelf gecreëerd: een
waarin nog enkele giftige pillen
gevonden. De knecht schrikt er zo
lat hij bekent.
Goede hoofdrol
rol waarom alles draaide was de
ussaris die door de heer C. Witte
vertolkt. Tot dusver had de heer
vooral naam gemaakt in kluchti-
ukken en het was voor hem een he
nschakeling. Dat hij daar tamelijk
in slaagde bewijst dat hij een veel-
speler is waarvan „Sint Jan" nog
profijt zal kunnen hebben. Heel
deed mevrouw N. Logman-Kees-
ïet als de hardvochtige, wantrou-
ie weduwe Pète die er fanatiek
streeft de boerderij steeds groter
aken. Het type kwam er goed uit.
nder goed was de' heer H. Smit als
chijnbaar domme en sullige, maar
erkelijkheid zeer scherpzinnige en
ïswijze broer van Pète. Dat kwam
alleen in voordracht van tekst
vooral ook in de mimiek tot uit-
king. Enig gebrek aan toneelerva-
toonde de heer J. Moens als de
ht die later de moordenaar bleek
jn. Ook de heer H. Stapersma, als
nderwijzer die kleindochter Fleur
'lse les geeft, bewoog zich nog wat
auterig over de planken. Voortref-
spel leverde mevrouw T. Graaf-
r als de meid Susan en zonder
behoud kan hetzelfde worden ge-
van mevrouw J. Strick-de Haan
Kanan. Mej. E. van Westen zagen
ils de schoondochter van mevrouw
Pète, die aanvankelijk van de moord
wordt verdacht. Ze speelde pittig. Haar
stemgeluid is helder en vérdragend en
de emoties werden er goed mee tot uit
drukking gebracht. Jammer was het dat
zij al te nadrukkelijk articuleerde
waardoor een leeseffekt ontstond ter
wijl mej. Van Westen zich ook nog wat
te geremd voor het voetlicht bewoog.
Na lange tijd was ook mevrouw P. Bak
ker-Hakker weer van de partij. Zoals
mocht worden verwacht deed ze het
bijzonder goed, als het jonge meisje
Fleur met haar typische bakvissenma-
niertjes. De heer R. Beers was bepaald
niet de juiste man voor de rol van de
politieman. Daarvoor was zijn optre
den en houding te jongensachtig en zijn
spel te bedeesd. Hij had een enigszins
autoritaire, oudere figuur moeten zijn.
Als meerdere van de commissaris was
hij nu verre van geloofswaardig.
De regie berustte bij mevrouw L. van
Heerwaahden-Gieles. De souffleuse, me
vrouw N. Zijm-van Sambeek, zal het
niet bijzonder druk gehad hebben want
de rolkennis was over het algemeen
zeer goed.
OOSTEREND Na zijn bezoek aan
Den Burg zal Sint Nicolaas zaterdag
middag ook een bezoek brengen aan
Oosterend. Tussen vier uur en half vijf
komt hij na een korte rit door het dorp
(waarschijnlijk voorafgegaan door Ex
celsior) bij het dorpshuis aan. De jeugd
zal hem daar toezingen en een tractatie
in ontvangst nemen.
DE KOOG In het jaarverslag, dat
het hoofd der Lubertischool, de heer E.
Stoer, donderdagavond in Hotel „Op-
duin" tijdens de Nationale Ouderavond
uitsprak, keerde hij zich tegen diegenen,
die het moderniseren van het lager on
derwijs gebruiken voor uiterlijk ver
toon. Voorop moet steeds staan het beste
voor de schooljeugd te bereiken wat in
de gegeven omstandigheden maar moge
lijk is. Vertrouwen in de leerkrachten
is hierbij een vereiste, ook in de komen
de leerperiode zal aan de jeugd die
zorg en toewijding worden gegeven die
haar toekomt. De ingevoerde nieuwe
leermethoden hebben de taak der leer
krachten niet vergemakkelijkt.
De school telt nu 85 leerlingen, waar
door het gebouw te klein wordt. Zo is
voor het beoefenen van creatieve vak
ken, zoals handenarbeid, door ruimte
gebrek geen gelegenheid. Langdurig
werd gediscussieerd over de mogelijk
heden om aan dit nijpende gebrek te
gemoet te komen, daar men algemeen
van gevoelen was, dat deze vakken wel
degelijk op de lagere school thuis horen.
In de plaats van mevr. Klok, die
bloemen kreeg aangeboden, werd als
lid van de Oudercommissie mevrouw
H. C. de Boer-Scheffer gekozen. In de
kas bleek ƒ858,89 te zitten.
Een tweetal jongelui bracht namens
de klasseraad verslag uit van hun akti-
viteiten, alle plannen die wel gemaakt,
maar niet uitgevoerd werden, en de
schoolkrant.
Bij de rondvraag kwamen de pro
bleempjes als vervroegde herfstvakan
tie, het schoolsparen en de betaling van
de schoolmelk ter sprake. De avond
werd besloten met het vertonen van
dia's over het gebruik der speel-leer-
middelen.
Zaterdagmiddag 14 november zal Sint
Nicolaas op Texel aankomen. Evenals
de vorige jaren zorgt de Winkeliersver
eniging Den Burg ervoor dat de goed
heiligman op feestelijke wijze wordt in
gehaald.
Om twee uur 's middags komt de Sint
per Ncordzeekotter in Oudcschild aan,
vergezeld van ongeveer vijftien zwarte
knechten. Op het havcnplein staan de
leerlingen van de Texelse kleuterscho
len opgesteld om de goedgeefse heilige
met gezang te verwelkomen. Voor mu
ziek zorgen het Kon. Texels Fanfare
corps en de Margaretha Sinclairhand.
Natuurlijk is ook het bestuur van de
winkeliersvereniging present om de ho
ge gast, die voor Texel van grote eco
nomische betekenis is, de hand te druk
ken.
Per taxi gaat Sint Nicolaas dan naar
Den Burg waar op het Schilderend, ter
hoogte van bollenbedrijf „Helios" wordt
overgestapt op de schimmel. Dan for
meert zich de volgende stoet: Margare
tha Sinclairband, Sint op paard, vier
ruiters, landauwer met bestuur winke
liersvereniging, huifkar met folklore-
dames, A-ford met zwarte pieten en
het Kon. Texels Fanfare.
Via de volgende route gaat de stoet
naar de Groeneplaats; Schilderend, We
verstraat, Stenenplaats, Kogerstraat, De
Zes, Lijnbaan, Hollewal, Weststraat,
Molenstraat, Zwaanstraat, Gravenstraat
Hogerstraat en Binnenburg.
De bussen met kleuters volgen de
stoet tot de Autocentrale en gaan van
daar via de kortste weg naar de Holle-
wal. Daar wachten ze de stoet op en
gaan via het traject Weststraat, Mo
lenstraat en Zwaanstraat lopend naar
de Groeneplaats.
Omdat de verwelkoming op de Groe
neplaats meestal een winderige en kou
de aangelegenheid is, wordt dit onder
deel van het feest zo kort mogelijk ge
houden. Op het verrijdbare podium
spreekt de burgemeester een welkomst
woord, gevolgd door de heer B. Bakker
van de Winkeliersvereniging. Natuur
lijk doet ook Sint Nicolaas zijn zegje
waarna de kleuters groepsgewijs een
zanghulde brengen.
De wedstrijd „Kind en dier" vormde
zaterdagmiddag een amusant en verte
derend hoogtepunt van de „Kotex-da-
gen" die vrijdag, zaterdag en zondag in
„Casino" werden gehouden. Het was
voor het eerst dat het bestuur van de
kleindierensportvereniging iets derge
lijks naast de jaarlijkse dierenshow
op touw zette. Gezegd mag worden
:jSv
Bijna groot alarm
storm van dinsdagavond heeft vrij
e schade veroorzaakt aan de dui-
Het grootst was de afslag tussen
9 en 15. Ongeveer tien meter duin-
werd hier door de golven verzwol-
Ter hoogte van paal 17 bedroeg de
'g 2 tot 5 meter, maar ten Noorden
De Koog was de afslag gering, wei-
meer dan omstreeks anderhalve
tr. Bij hoog water (ongeveer 11 uur
onds) steeg het water tot 2.30 plus
waarmee de stand waarbij groot
m wordt gegeven, bijna was bereikt,
windkracht was praktisch ongekend.
Texel werd tegen acht uur een
;ht van ruim 12 gemeten; er woedde
een volwaardige orkaan. De wind
d recht op de kust (tussen west en
dwest); als gevolg daarvan was de
atie aan de Oostkust niet gevaarlijk.
is dan ook geen enkele schade
taan.
Souwtje de Wijn, nog maar kort gele
den heengegaan, is op ons eiland niet
vergeten. Werk van haar hand siert de
woning van menig gezin. Soms werd het
gemaakt in opdracht, maar Souwtje
heeft ook afgebeeld, omdat ze getroffen
werd door een landschap dat haar be
koorde. In haar jonge jaren, na proble
men in het ouderlijk huis, ging ze naar
de Amsterdamse Academie om daar te
werken onder meesters als Aarts, Bron-
ner, Jurres en Van der Puijm. Toen ver
trok ze naar de Antwerpse Academie,
wraar Is Opsomer haar leermeester
werd. Chrales Eyck zat naast haar aan
de schildersezel: in het wat vlottere
Antwerpen gevoelde ze zich beter thuis
dan in Amsterdam. Daar werd ze steeds
herinnerd aan de moeilijkheden thuis,
aan het baantje dat ze noodgedwongen
aanvaardde bij een Raad van Arbeid.
In Vlaanderen kwam haar talent tot
ontwikkeling. Want Souwtje had talent.
Ze trok toen de wereld in, bezocht
Miinchen, werkte in Zaandam, maar
keerde vrij spoedig terug tot haar ge
boortegrond. Daar is ze tot het eind toe
werkzaam gebleven, daar is ze ter aarde
besteld in de grond, die haar lief was.
Ze hield van de wijde Texelse land
schappen, waarboven ten eeuwigen
dage de wolken varen. Ze zag de rieten
daken van de oude stolpen en boeten
als donker bruinzwart fluweel contras
terend met gekalkte witte muren. Lang
woonde ze aan de zeedijk van haar
dorpje Oudeschild, misschien woonde ze
even lang achter de wateren van het Kil
aan het Kanaal in Eierland, waar de
dijken van vier polders te samen ko
men. Ze kwam terecht in „de Prins" in
het oude groengeverfde huisje met rood
pannen dak nabij het Horntje. En een
verstandig gemeentebestuur stond haar
bij zoveel als mogelijk was, toen dit
huisje in verband met de aanleg van
een snelweg verplaatst moest worden.
Jan Zwan heeft het opgeknapt, beter
dan anderen besefte hij dat ook een
naam bewaard moest worden. Wij zijn
Zwan daarvoor erkentelijk.
Realistisch
In de laatste jaren van haar leven
heeft Souwtje maar weinig werk ge
maakt, daarvóór deed ze van alles in
velerlei technieken. Het meest bekend
zijn de waterverven van haar hand in
lichte kleuren en tinten. Uitermate ge
wetensvol is ze daarbij te werk gegaan.
„Want", zei Souwtje, „Je moet weer
geven wat je ziet, je mag het niet
mooier of lelijker maken dan het is". Dit
is de voornaamste reden dat Texel haar
werk waarderen kan. Want Texelse
mensen zijn realistisch, met hun voeten
staan ze stevig op hun vruchtbare of
onvruchtbare grond, en in de hemel kij
ken, is er bij de meesten niet bij. Met
pastel heeft ze allerlei oude boerderijen
weergegeven, geen boom of schaap
werd overgeslagen. Ook de steenteke
ning, een wat verouderde techniek, had
haar aandacht. Miniteus heeft ze eens
een dood vinkje met oliekrijt op de
steen gezet, slechts enkele afdrukken
van dit heel mooie werkstuk zijn be
waard gebleven. Souwtjes grootste
kracht lag in de ets. Met groot geduld
bewerkte ze de koperen plaat en zorg
vuldig verbeterde ze steeds opnieuw.
De bewaaide bomen in het eens zo ver
waarloosde Bosje heeft ze vol liefde in
de plaat geëtst. Bijna al haar etsen heb
ben de Hoge Berg en zijn naaste omge
ving tot onderwerp. Of het nu gaat om
de oude Wezenplaats, om oppers hooi in
de Laagte of om de oeroude hoeve Pa-
norama of om schapen bij een boet, het
is alles oer-Texels. Het is bepaald jam
mer, dat van haar beste werk nogal wat
verloren is gegaan. Texel kan wel eens
onzorgvuldig zijn.
Te koop
Toen de schamele nalatenschap van
Souwtje in publieke verkoop kwam,
heeft het Texels Museum zich de ets
platen weten te verwerven. De meeste
dezer platen waren zo geoxideerd, dat
er nooit meer een goede afdruk van te
maken was. Maar een viertal was met
veel moeite weer bruikbaar te maken
en leverde, afgedrukt door een be
kwaam graficus, zulke fraaie resulta
ten, dat wij er Gerrit de Haan geluk
mee kunnen wensen.
Het is niet mogelijk om geëtste ko
peren platen tot in het oneindige af te
drukken, ze verliezen tamelijk snel aan
artistieke waarde. Wij kunnen het
waarderen, dat het Texels Museum dit
begrijpt en dat een zeer beperkte oplage
van een klein aantal platen is gemaakt.
Ten bate van het museum zijn ze nu te
koop. Wie er een zou willen hebben,
haaste zich. Want een mooier geschenk
kan men zichzelf of anderen nauwelijks
geven.
Als U straks
aan tafel zit
als U smult
van bruin of wit
dan zegt U zeker:
dwarsgebakken
is een eis
om Bums te pakken.
DWARSGEBAKKEN
dat het experiment is geslaagd.
Voor de jury verschenen 51 deel-
neemstertjes, allen met hun lieve
lingsdier. Wat de meegebrachte die
ren betreft: de poezen (16 stuks) waren
in de meerderheid, maar er werden ook
schildpadden (2), konijnen (6), cavia's
(10), muizen, kleine vogels, duiven, kip
pen en een haan getoond. De jury, be
staande uit mevrouw Beekman uit De
Waal en de heren De Vries en Heijmans
uit Den Burg hadden de taak na te gaan
of het getoonde dier goed verzorgd was
terwijl ook de prestatie het puntental
bepaalde.
Winnares van de eerste prijs werd
Irmgard Seegers uit de Julianastraat
die een handtamme haan voor de jury
bracht. Als een haan zó mak is moet de
eigenaar het dier wel met heel veel
liefde verzorgd hebben, concludeerde de
jury. Irmgard kreeg als prijs een kooi
met hamster plus een pak voer. De
tweede prijs ging naar Marjolein Stam
uit de Boogerd met haar drie cavia's
(moeder met twe"e jongen). Het was
vooral de aardige combinatie die hier
de doorslag gaf. Marjolein kreeg als
prijs een hamster. Een vogel in kooi
was de prijs voor Edith Binsbergen uit
De Waal die zich met haar geitje voor
de jury presenteerde. Nummer vier
werd Edwin Vink uit Den Burg die
met zijn kerngezonde duif Gerrit een
uitstekende verstandhouding bleek te
hebben. Een goudvis in kom was zijn
beloning. Alle deelnemertjes kregen
een platenboek ten geschenke en moch
ten gratis de tentoonstelling bezichti
gen.
Mooie show
Ook de Kotex-show zelf heeft niet
over gebrek aan belangstelling te kla
gen gehad. Vooral zondag was het ge
zellig druk. Het totaal aantal bezoekers
was 20% hoger dan vorig jaar. Meer
nog dan in vorige jaren was men erin
geslaagd de honderden kooien op aan
trekkelijke wijze op te stellen. Een
fraaie blikvanger aan het begin van de
zaal was een duiventil met twee duiven
temidden van een fraaie tuin, aange
legd door hovenier F J. Halsema, die
ook de rest van de zaal met groen en
bloemen had opgesierd. De afdakjes
links en rechts in de zaal deden het
bijzonder leuk.
Tot de eersten die op de tentoonstel
ling een kijkje namen hoorden burge-
(Zie verder pagina 2)
DEN HOORN/OUDESCHILD Gis-
teren is begonnen met de verbouwing
van de hulppostkantoren van Oude
schild en Den Hoorn. Deze kantoortjes
zijn nu nog zeer provisorisch ingericht
en in feite niet meer dan een gewoon
woonhuis, waarvan de woonkamer als
kantoortje is ingericht, terwijl het lo
ketje in de muur tussen gang en kamer
eigenlijk de enige voorziening is. De
kantoren zullen nu van een echte balie,
wachtruimte en telefooncel worden
voorzien en heel het interieur zal in mo
derne stijl worden gebracht. De werk
zaamheden zullen enkele weken ver
gen. In die tijd zullen noodvoorzienin
gen zijn getroffen om de normale
dienstuitvoering zoveel mogelijk door
gang te laten vinden. De openstellings-
tijden van de kantoren blijven dan ook
ongewijzigd. De directeur van het
postkantoor te Den Helder, waaronder
genoemde bijkantoren resorteren, doet
in verband met het te ondervinden on
gerief een beroep op de clementie van
de inwoners der betrokken dorpen.
