Cjrocn TwarLrJexeh in het harL>
ertraging van plan brengt Texel
in ernstige moeilijkheden
KOTTER TX 26 MET VIJF
MENSEN VERGAAN
I ilSD WATERFABRIEKELLENDE NOG NIET IN ZICHT
Meningen van
betrokkenen
Aanleg werkhaven begint
over twee maanden
veel
59.1
99.1
NA?
RIFFLE RANGE
EL T0R0
BONANZA
„Risel" in het zand
weggezakt
Zoekende vissers hebben geen hoop meer
"v~"~
Rioolzuivering in april
gereed
Is voorlichting een
uitdaging
•AG 20 NOVEMBER 1970
84e JAARGANG No. 8520
ve N.V. v/h Lange veld De Roo(j
us 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
larry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
(02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Ncderl. Middenstandsbank; Coop. Roll
feisenbank; Ainro-bank. Postgiro 652. Abomt
prjjs ƒ3,90 p. kw. 40 ct. incasso
Advert. 19 ct. per mm. excl. 4o/t BTW
)e gemeente is nu boos op ons
ri zij is er zelt de schuld van dat
bezwaar blijven maken tegen de
ts waarop men de elektriciteits- en
irfabriek wil neerzetten. Wij heb-
pas gelegenheid gekregen om te-
het bestemmingsplan te proteste
toen de plannen voor de bouw
de fabriek al in kannen en krui-
waren. Wij werden voor een vol
len feit geplaatst en het was dan
qeen wonder dat onze bezwaren
jde werden geschoven. We heb-
de indruk dat de gemeente het
zo heeft willen spelen om de plan-
er snel door te drukken en dat
t ik op zijn zachtst gezegd zeer
egant. Nu krijgt de gemeente haar
een thuis en wij zijn het dan ook
omen eens met het beroep dat Na-
nonumenten heeft gedaan op de
KM zegt Mr. H. J. A. Ensink, juri-
^§i medewerker van de Landelijke
niging tot Behoud van de Wadden-
eals we hem vragen of het waar is
de Waddenzeevereniging de hard-
ige houding van Natuurmonumen-
steunt. Een bevestigend antwoord
dat kan worden beschouwd als de
jng van het verenigingsbestuur,
bleek ook al uit het artikel dat JDe
;raaf" (tot dusver als enige lande-
dagblad) aan de affaire weidde. In
irtikel zegt Mr. H. P. Gorter, direk-
van Natuurmonumenten, dat zijn
liging niet alleen staat in het ver
legen de Texelse plannen. „Staats
heer, enkele particulieren en de
niging tot Behoud van de Wad-
fee delen ons standpunt".
chap
255
Vóór fabriek
het publiek zou de indruk gewekt
ïen worden dat degenen die tegen
lannen bezwaar maken, tegen de
r- en elektriciteitsfabriek zijn. Dat
ïjuist. Ook de felste tegenstanders
men ten volle de noodzaak van de-
iorziening maar maken bezwaar te
lde voorgenomen bouwplaats. Vol-
Natuurmonumenten c.s. komt de
iek veel te opvallend in het open
;chap te staan, in de nabijheid van
vogelreservaat Dijkmanshuizen,
zou wel akkoord gaan als de fa-
enkele honderden meters dichter
>udeschild zou komen. Dat is als
natieve oplossing dan ook voorge-
De gemeente ging daarop niet in
t de fabriek dan zo dicht bij de
imstige nieuwe haven zou komen,
en mogelijk noodzakelijke uitbrei-
van deze haven in de verdere toe-
it bij voorbaat onmogelijk zou wor-
Compromis
it dot argument hebben de rekes-
en zich niet tevreden laten stel-
Ze blijven bij hun mening dat de
Atten ek best wat dichter bij Oudeschild
iezom komen en tenminste een van de
)oncir isterenden is van mening dat er
!?m n !en rec*elljk compromis mogelijk is:
eer Ensink: „We beseffen wel dat
en voor de Texelse bevolking zeer
:R ïgrijk projekt ophouden maar
poe heeft de gemeente zelf alle aan-
Big gegeven. We moeten met een
ie lei beginnen. Laten we rond de
gaan zitten. De fabriek moet dich-
ij de haven komen en dan blijft er
goed nog een behoorlijke ruimte
voor een havenuitbreiding. Alle
kkenen zijn het er over eens dat
ibriek in deze omgeving moet ko-
Dat is dus heel wat anders als
het Cereshotel. Daar zien we het
liet van in, wèl van een oplossing
hikt v het water- en elektriciteitspro-
si n van Texel!"
beeld
:beef de gemeente wil men wel toege-
et ref lat de gang van zaken bij het voor-
w°r
bereiden van de plannen ongebruike
lijk is geweest, maar het kon moeilijk
anders want de zaak kon geen uitstel
velen. Het is waar dat de plannen voor
een fabriek na veel moeilijkheden en
verwikkelingen rond waren, vóórdat
het bestemmingsplan aan de orde
kwam. Voor moeilijkheden die uit deze
omgekeerde volgorde zouden voort
spruiten werd overigens al gevreesd.
Gedeputeerde Mensink heeft, nadat de
gemeenteraad had besloten op de voor
gestelde plaats bij Oudeschild te bou
wen, in de Statenvergadering letterlijk
opgemerkt; dit wordt stedebouwkundig
nog een rotklussie.Het waren pro
fetische woorden.
Eenzijdig
Er is geen twijfel aan dat Natuurmo
numenten c.s. het recht hebben door te
vechten maar bij de gemeente vindt
men wel dat de kwestie van die kant
eenzijdig wordt bekeken. De spoedige
bouw van de waterfabriek is ook voor
de natuur een groot belang want op dit
moment worden overmatige hoeveelhe
den water aan de duinen onttrokken.
De door de T.E.M. en gemeente vast
gestelde bouwplaats is beslist niet ver
der van Oudeschild verwijderd dan no
dig is. Het is noodzakelijk rekening te
houden met een verdere havenuitbrei
ding. Die noodzaak zal zich misschien
veel eerder aandienen dan men nu
denkt, bijvoorbeeld als zou worden be
sloten de mosselvisserij van Zeeland
naar Texel over te brengen. Dat bete
kent dat havenruimte voor 112 schepen
extra zal moeten worden gecreëerd. Het
zou onaanvaardbaar zijn als men daar
voor geen ruimte beschikbaar houdt.
Een elektriciteits- en watercentrale is
tenslotte geen schuurtje dat je na een
paar jaar maar even kunt afbreken. In
die mening wordt het gemeentebestuur
gesteund door de hoofdingenieur-direk-
teur van Rijkswaterstaat die heeft ge
adviseerd behoorlijke ruimte te laten
tussen fabriek en haven.
Onzekerheid
Op dit moment is niet bij benadering
te zeggen hoe groot de vertraging zal
zijn. Het is een misverstand dat de
Raad van State die nu de zaak in han
den krijgt, zich laat haasten omdat be
paalde grote belangen in het geding
zijn.
om n
b kom
5TER
bovei
ïlijkm
ijs 6J
491
Advertenties I.M.
Maakt i
met dit
ook eens
geweldige
As je gogem bent.
)ver ongeveer acht weken zal worden begonnen met de aanleg van de
Uwe werkhaven te Oudeschild, zo wordt verwacht bij de Dienstkring Texel
de Rijkswaterstaat. Momenteel is het bestek van het plan in druk. Als het
ed is, wordt de aanbesteding aangekondigd in het blad „Cobouw", waarna
'besteding en gunning volgen. Met dat alles zijn ongeveer acht weken ge-
sid, zo heeft de praktijk geleerd. Intussen zijn alle formele belemmeringen
de weg geruimd. De aankoop van de benodigde grond (via de gemeente van
heer A. P. Dalmeijer) is een feit. De koopakte wordt vandaag bij de notaris
leden. Ook de onderhandelingen met de andere grondeigenaars zijn in
icipe rond. Zoals bekend zal de nieuwe haven (zeven keer zo groot als de
e) zich uitstrekken ten noorden van de bestaande haven. Het werk zal
eveer een jaar vergen.
Dit college is het uitsluitend te doen
om een rechtvaardige uitspraak en acht
alles daaraan ondergeschikt. Het meest
ongelukkige zou het zijn als de Kroon
tenslotte zou beslissen dat G.S. van
Noordholland de artikel 19 procedure
inderdaad niet hadden mogen hanteren.
Dan moet alles opnieuw beginnen en
moet gerekend worden op een uitstel
van een jaar of drie. Sneller zou het
gaan als de Kroon zich uitspreekt over
de redelijkheid van het verlangen van
Natuurmonumenten om de centrale zo
ver van de vogelkolonie verwijderd te
houden. Er zijn nog meer mogelijkhe
den, al laten die zich in het huidige
stadium niet makkelijk overzien. Ieder
hoopt er het beste van maar erg opti-
(Zie verder pagina 2)
Het m.s. „Rigel" dat op 3 november
ter hoogte van paal 16 strandde is sinds
vorige week niet meer te zien. Het
1700 ton metende wrak is nu zover in
het zand weggezakt dat zelfs bij de
laagste waterstand niets meer boven de
branding uitsteekt.
Vooral de storm die van 9 op 10 no
vember woedde heeft aan dit snelle
verschijnsel bijgedragen. De mensen die
na die datum naar het strand gingen
om naar he»t wrak te krijgen hebben er
vrijwel niets meer van kunnen ontwa
ren.
De „Rigel" was geladen met 600 ton
gemalen hoogovenslakken. Van de vier
bemanningsleden die bij de stranding
zijn omgekomen, is niets meer gevon
den.
OUDESCHILD Sinds woensdagochtend wordt de kotter
TX 26 „De tijd zal het leren" (eigenaar W. Griek, Oudeschild)
vermist. Aangenomen moet worden dat het vaartuig met man en
muis is vergaan.
Woensdagoohtend om kwart over
drie liet de bemanning via de radio
weten dat in verband met het snel
slechter wordende weer de vistrek
waarmee men bezig was zou worden
afgemaakt, waarna een haven zou
worden opgezocht. Dat was het laat
ste levensteken. Toen getracht werd
de kotter op te roepen kwam geen
antwoord. In de veronderstelling dat
de zender was uitgevallen werd toen
getracht contact te leggen met de
kleine zender voor onderling ver
keer, de spoetnik. Ook daarop kwam
geen reactie.
Zoeken
Ernstig ongerust begon men zich
te maken toen in de loop van de dag
bleek dat de kotter in geen enkele
haven was binnengelopen. Woens
dagmiddag werd door diverse kot
ters met zoeken begonnen. Ze kwa
men tegen de avond thuis zonder ook
maar een spoor van het vermiste
schip te hebben waargenomen. De
grote kotters TX 19, TX 99, TX 14
en TX 94 bleven 's nachts verder
speuren. Gisterochtend voer de hele
Texelse vloot (met uitzondering van
de kleine kotters) uit om deel te
nemen aan een georganiseerde zoek-
aktie. Ook vliegtuigen van de Mari
ne Luchtvaartdienst zochten het ge
bied af waar de kotter zich het laatst
heeft gemeld: 53°26'N en 3°24'0. Dit
punt ligt op ongeveer 55 mijl NNW
van Texel, ongeveer vier uur varen
vanaf de thuishaven.
Geen spoor
Bij het ter perse gaan van de
krant had deze zoekaktie nog geen
resultaat opgeleverd. Hoewel som
migen zich nog vastklampen aan een
laatste restje hoop is de verslagen
heid groot, vooral in Oudeschild
waar drie van de vijf vermiste be
manningsleden vandaan kwamen.
Collega's hadden gistermiddag
geen enkele hoop meer hen nog le
vend aan te treffen. Waar zij met
hun zoekaktie naar streefden was
het beeindigen van de martelende
onzekerheid, waarin de familie- en
kennissenkring verkeert.
De vermisten zijn: Gerard A. v. d.
Star uit Oudeschild, (26) gehuwd en
vader van twee kinderen; Kees G. S.
Witte (22) uit Den Burg; Klaas v. d.
Star (19) uit Den Burg; Louis Eel-
man (25) uit Oudeschild en Bauke
Visser (15) uit Oudeschild.
De TX 26 hoorde tot de kleinere
kotters van de Texelse 'vloot. De
lengte was 18 meter. Er' stond een
motor van ca 350 pk in.
buil.»
kennis
amuse-
ment. Uniek voor Texel.
U wordt dan tevens ge enter-
tained door een geweldige
disc-jockey.
Dit allemaal het komende
weekend in de meest swin-
gende discotheek van het X
eilandVAT '69.
Met rasse schreden vordert op een
terrein aan de Pontweg (ter hoogte
van de Californiëweg) de aanleg van
Texels grootste rioolzuiveringsinstalla
tie. Het werk wordt uitgevoerd door De
Vries v.d. Wiel uit Hilversum, die het
karwei omstreeks april voltooid denkt te
hebben. Ruimschoots voor het komende
zomerseizoen zal dus een eind komen
aan de misère die werd veroorzaakt
door de zeer gebrekkige manier, waarop
het rioolwater uit De Koog werd gezui
verd. De badplaats heeft het jaren moe
ten doen met een zg. vloeiweide, die een
ontoereikende capaciteit had en door
zijn stank een bron van ergenis was
voor de omgeving. De nieuwe zuive
ringsinstallatie krijgt een capaciteit van
25.000 inwoner-ekwivalenten, wat bete
kent dat het afvalwater van 25.000 men
sen ermee verwerkt kan worden. Zodra
het noodzakelijk is kan de capaciteit nog
worden opgevoerd tot 45.000 ekwivalen-
ten. Niet alleen De Koog met naaste
omgeving wordt op de nieuwe zuivering
aangesloten; ook het hele recreatiege
bied Everstekoog zal er gebruik van ma
ken.
De rioolpijp van De Koog naar de zui
vering is reeds aangelegd. Het riool
komt uit in de pompput vanwaar het te
zuiveren water via een vijzel in de ovale
circuits wordt gebracht. Er komen twee
grote en twee kleine circuits, waarin
het water door middel van borstels van
zuurstof wordt voorzien. Deze zuurstof
houdt het bacteriënle'ven opgang, waar
door het vuil wordt opgebroken en vrij
wel schoon water ontstaat, dat zonder
bezwaar in de naburige sloot kan wor
den geloosd.
Controle
Volgens dit zg. Pasveer-systeem wer
ken de meeste zuiveringsinstallaties op
Texel. De goede functionering wordt
blijvend gecontroleerd. De gemeen
te Texel heeft twee man in dienst, die
zich voortdurend met de zuiveringen
bezig houden. Met uitzondering van die
van Oudeschild, werken de Texelse zui
veringsinstallaties uitstekend; beter dan
de meeste zuiveringen in de grote ste
den, die vaak een te kleine capaciteit
hebben. Aan de installatie te Oudeschild
zijn onlangs verbeteringen aangebracht
en men heeft goede hoop dat het ook
daar nu in orde is. De installatie in
Den Burg heeft enige tijd niet goed ge
functioneerd als gevolg van een grote
schoonmaakbeurt. Het duurt dan ge
ruime tijd alvorens het bacteriënleven
weer volop actief is.
Kostbaar
Onnodig te zeggen dat de zuivering
installaties van zeer grote betekenis zijn
voor de milieuhygiëne. Er zijn echter
grote bedragen mee gemoeid. De nieuwe
zuivering met riool zal volgens de
laatste raming ƒ1,35 miljoen gaan kos
ten. Het benodigde crediet werd des
tijds goedgekeurd, nadat de gemeente
raad zich in principe akkoord had ver
klaard met de invoering van toeristi
sche heffingen.
Alleen Oost en De Waal wachten nog
op rioolzuivering. Het beleid is er ech
ter op gericht ook daar zo snel moge
lijk voorzieningen te treffen.
Op de foto ziet men een deel van een
der in aanleg zijnde circuits van de in
stallatie aan de Pontweg.
Geachte mevrouw Paula Brouwer-
Terpstra, met belangstelling hebben wij
kennis genomen van uw standpunt ten
opzichte van de sexualiteit, zoals u
daarvan in „Wat ik zeggen wou" in de
Texelse Courant van dinsdag blijk gaf-
Dat u voor dit wel zeer ingewikkelde
facet van het menselijk bestaan een op
lossing hebt gevonden is verheugend
Dat u meent dat deze (uw) gedachten-
gang voor iedereen geldt is natuurlijk
voor twijfel vatbaar.
Stellig doelt u op de voorlichtings
avond voor jongeren van de NVSH als
u schrijft „Ze willen je laten denken
dat sex het belangrijkste van het leven
is". Nee, mevrouw, het is helemaal,
maar dan ook helemaal niet de bedoe
ling van de NVSH om wie dan ook op
een bepaalde manier over de sexualiteit
te doen denken. Wel om voorlichting te
geven, want dat de belangstelling voor
„sex" er nu eenmaal is valt niet te
loochenen.
Ook is het een feit, dat zich op dit
terrein bij de jeugd en heus niet bij
haar alleen! zowel lichamelijke als
geestelijke problemen voordoen. Die
kan je notuurlijk verheimelijken, maar
naar onze mening is het beter en na
tuurlijker er rond voor uit te komen en
dan blijkt vaak dat deze problemen
heel gewoon menselijk zijn, waar je
echt niet zo over hoeft in te zitten.
De NVSH wil geen vaste gedragsre
gels voorschrijven. Als u dus suggereert
dat wij „Omgang vóór het huwelijk"
zouden propageren is dat gewoon on
zin. Wel, dat met het toenemen van de
vrijheid 't verantwoordelijkheidsgevoel
tegenover de ander en zichzelf gelijke
tred dient te houden, hetgeen zin geeft
aan de verworven vrijheid. De tijd, dat
men zonder zelf te denken gedragspa
tronen, taboes en schijnheiligheid ac
cepteerde is voorbij. Geflukkig maar,
vinden wij.
Tenslotte: als de NVSH voorlichting
geeft doet zij dat door mensen, die van
de sexualiteit een diepgaande studie
hebben gemaakt en dus weten waar
over zij praten! Misschien dat zodoende
een generatie kan opgroeien, die wat
minder angstig en geremd over de sexu
aliteit denkt dan de vorige, hetgeen
kan bijdragen tot meer levensgeluk!
Werkgroep Texel NVSH
OORLOGSGRA VENCOLLECTE
De collecte voor het Nederlands Oor
loggraven Comité die van 9 tot 15 no
vember op Texel werd gehouden heeft
ƒ730,53 opgebracht. De organisatie ver
zocht ons de hartelijke dank aan alle
gevers en geefsters te willen doorgeven.
